STADSNIEUWS
Men óc&ujft onó:
Zoekt gij betrouwbaar
Personeel? I
Plaats dan 'n „Omroeper" fi
voor 80. OOO gezinnen
Laatste Nieuws
Het drama in den
Nieuwjaarsnacht
Watde tonq streelt
Steunverleening
Oude satire op
Holland
5000 Abessiniërs
gedood
Wat de oorlog aan
Italië kost
F r ansch-Russisch
bij standspact
N.S.D.A.P. VERBODEN IN
ZWITSERLAND
Het 129ste legerbericht
HET VERSCHE KADETJE
WOENSDAG 19 FEBRUARI 1936
aiiiniiiiiii]iiiiiimiiuiiiiiiiiiinniiuiiiiiiniiiniiiiiiiuiiiiniiiniiiniiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiis
KAMERMUZIEKAVOND
Haarlemsche Toonkunstaf deeling
Pianist: Harold Samuel
Alliance frangaise
De actie in het kappersbedrijf
Personalia
Gevonden voorwerpen en dieren
VRAGENBUS
Faillissementen
OverKatholiekenvervolging
in Duitschland voor N. S. B.
een vraagteeken
OP STAP NAAR EEN ZIEKE
GROOTMOEDER
Verzonnen verhaal van twee
weggeloopen jongens
SCHAATSENRIJDEN
LANGEDIJK EN KOOPS
NAAR NOORWEGEN
Internationale wedstrijden te Oslo
Stijging van uitgaven tot
1.530.000 Lire
Debatten verdaagd tot Donderdag
TOL'S VISCHHANDEL
Minister Slingenberg is niet voor
nemens de algemeene normen
te verlagen
Aanslibbing van het
Britsche zand!"
Zuivering van het gebied
van Amba Aradam
Minister Slingenberg heeft in be
ginsel geen bezwaar tegen
vervroegde aflevering
NED. SPOORWEGEN
Plannen tot uitbreiding van het
wagenpark
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
•"■"•■"•••«•nuMiuiiiiiuuiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiifiiiJiig
Na twee jaren trad wederom de Engelsche
pianist Harold Samuel, niet ten onrechte de
onovertroffen Bachsspeler genoemd, voor de
Toonkunst-leden op.
„Op veler verzoek" gaf h\j een uitsluitend
Bach-programma, iets, wat ons, gezien de
groote belangstelling en het enorme succes op
het vorige concert, geenszins verwonderde.
Lang niet allen pianisten, al zijn 't uitmun
tende Bach-kenners en -spelers, is het gegeven
een auditorium gedurende een geheelen avond
met muziek van den „grootmeester aller tijden"
(een titel die nog immer gerechtvaardigd is)
te boeien en te verkwikken. Dat Harold Samu
el dit voorrecht wel bezit, moet o.i. op de aller
eerste plaats worden toegeschreven aan het
sterk-innerlijk aanvoelen van Bach's oeuvre,
waardoor hij voor zijn toehoorders als het ware
den ban opent van die universeele, onvergan
kelijke kunst uit de 17—18de eeuw.
En dit bereikt Samuel op een modernen vleu
gel! Maar laten we er direct aan toevoegen:
hij gebruikt dit instrument, doch misbruikt
het niet. Wij wezen er reeds den vorigen keer op
en herhalen het uitdrukkelijk: zelden hoort
men een fortissimo en van een overweldigende,
ondoorzichtige klankmassa is geen sprake.
Evenmin van een vaag, onduidelijk pianissimo-
spel. Welke tinten hij ook aan de tonen ver
schaft, immer blijft de klank klaar en transpa
rant, nimmer wordt deze verdoezelt, ook niet
door het pedaalgebruik. Dientengevolge volgt
men gemakkelijk het meest Ingewikkelde po-
lyphone spel, zooals thans in de Chromatische
Fantasie en Fuga.
Het programma bevatte behalve deze Fan
tasie en een Prelude-Fuga-Allegro, evenals de
vorige maal een Engelsche en een Fransche
Suite en eenige nummers uit „Das Wohltem-
perirte Klavier".
Opvallend was het verrukkelijke, het in den
waren zin des woord- preludeeren vóór de
fuga's, het fraaie karakteriseeren der dansen,
waarmede 'n ongekende afwisseling was verkre
gen, 't overduidelijk phraseeren, waren de veelal
zeer geleidelijke, dynamische overgangen (nim
mer gezochte uitersten), de onverbreekbare
lijn en sterke spanning in elk nummer en de
menigmaal monumentale opbouw, bijzonder
in de As dur en de Chromatische fuga.
Men zou wenschen, dat Samuel ook eens de
Bach-werken „revidiert". Van zoo'n artist kan
er nog wel een uitgave bij. De vraag is echter,
kan men Samuel er wel toe bewegen? Kan hij
dat aanvoelen wel precies aanteekenen? Voelt
hij het wel steeds op dezelfde wijze in de fi
nesses aan?
Het was een kamermuziekavond, zooals men
zelden medemaakt. Alles echt intiem, geen
zweem van gewichtig concert-gedoe. Zelfs het
applaus verbrak de deftige en toch gemoede
lijke sfeer niet. Het was spontaan, doch niet
luidruchtig.
O. K.
Maandag 24 Februari, des avonds om half 9
vergadert de Alliance Frangaise in de boven
zaal van „De Kroon" aan de Groote Markt.
M. Augustin Fliche, deken van de faculteit
der Letteren aan de Universiteit te Montpel-
her, zal spreken over „de M.-E.sche beschaving
m de Languedoc (Carcassone en de vesting-
kerken)". De voordracht zal worden geïl-
lustreerd door lichtbeelden.
Na eenigen tijd van voorbereidend werk,
waartoe behoorde het vaststellen van een re-
glement en een program van actie, is de com
missie van samenwerking voor het Kappers-
bedrijf hare werkzaamheden begonnen.
Haar eerste taak zal zijn, het verzamelen
van zooveel mogelijk gegevens. Hiertoe zal niet
alleen een beroep gedaan worden op de kap
pers en het personeel in dat bedrijf, doch ook
op de publieke instanties.
Het doel hiervan is, om te trachten een zoo
zuiver mogelijk beeld te krijgen van den toe
stand waarin de bedrijfsbeoefenaren. patroons
zoowel als bedienden, verkeeren. Om ten slotte,
me <jen moreelen steun van de overheid, te
trachten verbeteringen te verkrijgen.
De commissie is samengesteld uit vertegen
woordigers van de afdeelingen Haarlem van
Nederlandschen Kappersbond, den Nederland-
-xhen Bond van Kapperspersoneel en den
Roomsch-Katholieken Kappersbedienden Bond
„St. Cosrnas".
°cvntmhHar ^ddfn is een bureau gekozen, dat
gevormd wordt door N. J. Vos, voorzitter- R
J. de Kruyf, secretaris Paus Leostraat' no. 1 en
v. van Giezen, penningmeester.
te Velsen, Meidoomstraat 17, thans te Putte-
Capelle (België)Curator: Mr. H. J. M. To-
nino te Haarlem.
F. W. Beek, aannemer van betonwerken, wo
nende te Amsterdam, P. C. Hooftstraat 14bov.;
Curator: Mr. H. E. Pmsen Geerligs te Haar
lem.
A. Lex, bloemist, wonende te Bennebroek;
Curator: Mr. J. H. J. Simons te Haarlem.
J. J. Willems, aannemer van betonwerken,
wonende te Haarlem, Iepenstraat 3; Curator:
Mr. L. V Hoog te Haarlem.
Geëindigd is het volgende faillissement
wegens het verbindend worden der eenige uit-
deelingslijst van:
A. Heynes, reiziger, wonende te Haarlemmer
meer; Curator: Jhr. Mr. L. U. Rengers Hora
Siccama te Haarlem.
Op de voordracht voor de betrekking van
deurwaarder bij het Gerechtshof te 's-Graven-
hage komen voor in de vacature deurwaarder
Doornberg, C. A. van Koetsveld, candidaat-
deurwaarder en deurwaardersklerk en D. G
van Wijngaarden, candidaat-deurwaarder en
deurwaardersklerk, beiden te Haarlem.
(Inlichtingen over gevonden voorwerpen aan
het bureau van politie Smedestraat, uitsluitend
tusschen 11 en 13 uur).
Handschoenen en ceinturen, Politiebrueau
Smedestraat; armband, Strenger, Camphuisstr.
16; bankbiljet, Den Hoek, Leliestr. 7; Broek,
politiebureau Smedestraat; gymnastiekschoen,
Den Engelse, Gaelstraat 4; dameshorloge, Wat-
zema, Dahliastraat 4; hondje, Venhuizen,
Heemst. Dreef 274, Heemstede; alpinomuts,
Gverweel, Spaansche Vaartstr. 107; sleutel, De
Graaf, Maxwellstraat 3; idem, oderkerk, Hya
cintenlaan 45; gymnastiekschoentjes, v. d. Meij,
Leidschestraat 115.
Vraag: 1. Wat gaat voor bij het dammen,
acht iruitslaan of vooruit?
Vraag: 2. Wat gaat voor, damslag of slaan met
een schijf?
Vraag: 3. Wat gaat voor meerslag of gewone
damslag?
Antwoord: 1. Maakt niet uit.
2. Damslag gaat voor.
3. Meerslag gaat voor. Kan een dam even
veel stukken slaan, dan gaat damslag natuur
lijk voor.
Vr.: Is op lot no. 58540 van de 3e Nat. loterij
van „Herw. Levenskracht" een prijs gevallen?
Antw.: Geen prijs.
Vr.: Is op no. 41307 en 45717 van de Pers-
loterjj een prijs gevallen?
Antw.: Neen.
Vr.: A. speelt pandoer, kan geen aas meevra-
gen dan alleen troefaas. Gaat nu troefaas met
<S; negen strijken of is de negen de baas?
Antw.: Het. gevraagde aas gaat voor.
De Arondissements-Rechtbank te Haarlem
heeft op Dinsdag 18 Februari failliet verklaard:
D. Trap, aannemer, wonende te Wormerveer
Krommenieërweg 119; Curator: Mr. H. E. Prin
sen Geerligs te Haarlem.
G. Chr. Vreman, bakker, wonende te IJmui-
den-Oost, Bloemstraat 32; Curator: Mr. L. J.
Venhuizen te Heemstede.
M. J. Koenderman, koopman in rijwielarti
kelen. wonende te Heemstede, Bronsteeweg 80;
Curator: Mr. T. A. M. A. van Löben Seis te
Haarlem.
J. Post, schoenmaker, wonende te Zandvoort,
Helmerstraat 29, voorheen Koninginneweg 5;
Curatrice; Mevr. Mr. E. A. J. Scheltema-Con-
radi te Haarlem.
C. Toornend, timmerman, wonende te Haar
lem, Witte Heerenstraat 45 rood; Curator: Mr.
H. O. Drilsma te Haarlem.
De Naamlooze Vennootschap N.V. Springfield
Rijwielenfabriek. destijds gevestigd te Amster
dam, thans te Haarlem, Wagenweg 216; Cura
trice: Mej. Mr. M. J. Kluitman te Haarlem.
Rechter-Commissaris in deze faillissementen
is Mr. S. J. Pit te Haarlem.
Opgeheven zijn de volgende faillissementen
wegens gebrek aan actief:
N.V. Zand,- en Grinthandel voorheen A. C.
Godschalk en Zonen, gevestigd te Haarlem;
Curator: Mr. M. A. van Eek te Haarlem.
H. Th. Seysener, fotohandelaar, wonende te
Hillegom: Curator: Mr. W. Briët te Haarlem.
J. J. van Pelt Jr., zonder beroep wonende te
Haarlem, Gasthuissingel 8: Curator: Mr. K. v.
Giffen te Haarlem.
S. Aptroot, meubelhandelaar te IJmuiden;
Curator: Mr. Siivain Groen te Haarlem.
De N.V. Bouw- en Exploitatie Maatschappij
„Kievitsveld", gevestigd te Wijk aan Zee en
Duin; Curator: Mr. A. van Leyenhorst te
Haarlem.
A. van Dijk, gep. machnist, vroeger wonende
Dagelijks bereiken ons de meest alarmeerende
berichten over de vervolging van Katholieken
in Duitschland.
Protesten van Z.Em. Kardinaal Faulhaber en
Z.Em Kardinaal Schulte. De overige bisschop
pen, hetzij vereenigd te Fulda of afzonderlijk,
zooals de moedige Mgr. von Galen, richtten zich
herhaaldelijk tot hun geloovigen om de vervol
ging moedig het hoofd te bieden en standvastig
te blijven in het Geloof.
En nu de N. S. B. In het extra-blad van
,,Volk en Vaderland", 25 Jan. 1936, 4e jrg. no. 4,
staat te lezen over een vergadering van katho
lieken
„In Breda stelde de voorzitter voor, een ge
bedsactie te openen voor de vervo.gdeC?) Ka
tholieken in Duitschland." Dus 'n vraagteeken.
Nu var tweeën één: of de N. 3. B. is hoorende
c'oof voor de protesten van hec Duitsche Epis
copaat, of de N. S. B. vindt hetgeen in Duitsch
land gebeurt geen Katholiekenvervolging. De
moorden op Klausner, Probst, van Kahr, enz.,
de gevangenneming o.a, van Mgr. Ludwig' Wol-
ker, Domkapitular dr. Banasch, honderden
geestelijken en leeken, waarvan Mgr. von Galen
in zijn predikatie van 1.1. Zondag getuigde „(dat)
hun leven een bewijs was van de meest trouwe
plichtsvervulling jegens God en Vaderland, je
gens Volk en Kerk", de gemeene aanplakbil
jetten tegen priesters en andere reiligieuzen,
dat is volgens de N. S. B. een vervolging met
een vraagteeken.
Maar dan weten we ook wat ze bedoelen, als
ze zeggen dat hier geen vervolging zal komen
als ze ooit wat te vertellen zouden krijgen. Trou
wens, de laatdunkende toon in de N. S. B.-pers
over Mgr. Poels en pater Borromaeus voorspelt
al weinig goeds.
Ook het voorloopig verslag van de Commis
sie van Rapporteurs der Eerste Kamer geeft
een duidelijke vingerwijzing, n.l. één algemeene
jeugdorganisatie en daarnaast kunnen toegestaan
worden confessioneele jeugorganisaties.
Zeker a la het Concordaat in Duitschland
Katholieken, weerstaat in den beginne!
A J. LIPS
Een tweetal jongens, 13 jaar oud, dat ver
pleegd werd in het Jongenshuis van het Leger
des Heils te Amersfoort meende, dat de andere
aldaar vertoevende kameraadjes bijzonder
onvriendelijk jegens hen waren, waarom zij
besloten, het gesticht heimelijk te verlaten. Zij
zagen kans, met hun beiden ongemerkt weg te
komen en sloegen den grooten weg ln, omdat
zij hoopten met den een of anderen auto te
kunnen meerijden, doch dit bleek niet te ge
lukken, waarom zij maar den langen weg te
voet aflegden, 's Middags om half vier hadden
zij, na van school gekomen te zijn, de vlucht
genomen, en toen de avond viel begon de hon
ger deerlijk te kwellen. Zij wisten dit bezwaar
echter te boven te komen door bij eenige boer
derijen brood te vragen dat hun gegeven werd.
Tegen den nacht kwamen zij in de omgeving
van Bussum en besloten op de heide te over
nachten, maar bivakkeeren op de hei in een
guren Februarinacht, zonder tent of dekens, valt
zelfs 13-jarigen jongens niet mee. De nachtrust
duurde dan ook niet heel lang en zij tippelden
maar weer verder en verder, totdat zij bij het
aanbreken van den dag in hun ontbijt voor
zagen door wederom bij boeren brood te be
delen.
Ongeveer 10 uur 's morgens hadden zij Mui
den bereikt en tot hun geluk ontmoette hen
daar de rijksveldwachter, wien het opviel, dat
de beide jongens, die beiden in dezelfde bruine
Manchester kleeding waren gehuld, zich op dat
uur op den rijksweg bevonden. Hij ondervroeg
hun naar het doel van hun tocht, waarop zij
een droevig verhaal ophingen van een zieke
grootmoeder, die te Amsterdam woonde en
toch zoo verlangend was, haar kleinkinderen
nog eens te zien. Maar hoe mooi verzonnen
ook, had dit verhaal niet de geringste kans,
op den rijksveldwachter eenigen indruk te ma
ken of zelfs maar voor geloofwaardig te wor
den gehouden. Hij nam de beide knapen mede
naar huis en toen de jongens bemerkten, dat
zij toch niet geloofd werden, kozen zij maar
den verstandigsten weg en vertelden de waar
heid. Zij werden toen spoedig onder geleide
van den rijksveldwachter naar het Jongenshuis
te Amersfoort teruggebracht.
Heden zullen, naar uit München wordt ge
meld, de Nederlandsche schaatsenrijders Lan-
gedijk en Koops naar Noorwegen vertrekken,
waar zij te Oslo aan internationale wedstrij
den zullen deelnemen.
Behalve onze beide landgenooten, zullen te
Oslo de Amerikanen Freisinger, Schroeder en
Petersen, de Oostenrijkers Stiepl en Wazulek
en vanzelfsprekend de sterkste Noorsche rij
ders aan den start komen.
Waarschijnlijk zullen Langedijk en Koops nh
Oslo nog enkele malen in Noorwegen uitkomen.
Data en plaatsen zijn hiervoor nog niet vast
gesteld. De trip, welke onze beide landgenoo
ten in Noorwegen nog zullen maken, zal on
geveer drie weken duren.
Gedeeltelijk gecorrigeerd)
ROME, 18 Febr. (Reuter) De „Gazetta Uf-
fiziale" publiceert vandaag een officieele mede-
deeling betreffende de stijging der uitgaven ten
behoeve van de oorlogvoering in Oost-Afrika.
De stijging van deze uitgaven bedraagt in
totaal 1 milliard 530 millioen lire.
Hiervan komen 400 millioen lire voor rekening
van het ministerie van koloniën, voor militaire en
civiele uitgaven in de koloniëh, 80 millioen voor
rekening van het ministerie van binnenlandsche
zaken voor den dagelijkschen steun der familie
leden van de in Oost-Afrika dienende militairen
500 millioen op rekening van het ministerie van
oorlog, 200 millioen voor rekening van het mi
nisterie van marine en 350 millioen voor het
ministerie van luchtvaart voor maatregelen,
noodig tot aanpassing aan den tegenwoordigeh
toestand in Oost-Afrika.
PARIJS, 18 Febr. (Reuter) Hedenavond
heeft de Kamer de verdere debatten over
het Russisch-Fransche pact verdaagdt tot
Donderdag. Verwacht kanworden.dat Don
derdag de regeering haar standpunt bekend
zal maken ten opzichte van de tot dusverre
op het pact uitgeoefende critiek.
In parlementaire kringen houdt men het voor
mogelijk, dat de definitieve stemming over de
ratificatie de volgende week Dinsdag plaats zou
hebben. Het ratificatievoorstel zou dan naar den
Senaat gaan.
Aan het slot van de zitting van vandaag heeft
nog de communistische afgevaardigde Pèri het
woord gevoerd, die den nadruk legde op de voor-
deelen van het pact, en de afgevaardigde uit den
Elzas, Oberkirch, die de ratificatie namens zijn
partijvrienden verwierp en spoedige besprekin
gen met Duitschland wenschte. Hij vreesde, dat
het RussischFransche pact druk zou uit
oefenen op de betrekkingen tusschen Frankrijk
en Duitschland. De voordeelen van dit pact
achtte spreker geringer dan de nadeelen.
De Officier van Justitie te Roermond,
mr. dr. Rieter, eischte Dinsdagmiddag zes
jaar gevangenisstraf tegen den 31-jarigen
te Coevorden geboren en te Venlo woon
achtigen arbeider J. J. S., ter zake dat hij
in den Nieuwjaarsnacht van dit jaar te
Venlo den 33-jargien P. J. H. G. uit Venlo
zoodanig met een mes in den buik stak,
dat deze kort erop aan verbloeding over
leed.
Verd. vierde met enkele vrienden oud en
nieuw ten huize van het echtpaar W. in de
Wijngaardenstraat te Venlo. Het gezelschap had
een stevig glas bier gedronken en was in een
vroolijke stemming, totdat er om half vijf
's morgens iets ernstigs gebeurde. Een der aan
wezigen ging om dien tijd even naar buiten, ge
volgd door G. en verd. Buiten maakte verd. een
hatelijke opmerking aan het adres van G., die
op zijn beurt verd. van repliek diende. Over
dit antwoord schijnt verd. verbolgen te zijn
geworden en hij stak G. pardoes met een mes
in den buik.
Verschillende getuigen hadden verd. op straat
gezien, terwijl hij een mes in de hand had. Na
het gebeurde heeft de politie het mes, waar
mede de steek was toegebracht, op verd. be
vonden.
URSULASTRAAT 1 TELEFOON 14967
KOOP OF BESTEL
'T BESTE VAN 'T BESTE
GEROOKTE PALING GARNALEN
HEERLIJKE SCHOTSCHE HARING
EN GECONSERVEERDE VISCHWAREN
Verd. beweerde, zich niets van het gebeurde
te herinneren, omdat hij erg dronken was ge
west. Het kwam hem zeer onwaarschijnlijk voor
dat hij het gedaan zou hebben, want hij had
nooit iets tegen het slachtoffer gehad.
De Officier van Justitie eischté de maximum
straf, namelijk zes jaar.
Mr. Daub uit Venlo, pleitte vrijspraak we
gens gebrek aan bewijs. Mocht de rechtbank
het bewijs geleverd achten, dan wilde pleiter
de uiterste clementie voor zijn cliënt inroepen.
Uitspraak 3 Maart as.
Minister Slingenberg kan, blijkens zijn ant
woord aan de Eerste Kamer, de meening, dat
de steunbedragen, vooral die, welke ten platte-
lande worden uitgekeerd, te laag zijn, niet dee-
len. Er zij op gewezen, dat de steun slechts
is bedoeld voor de bestrijding van de nood
zakelijke kosten van levensonderhoud. Het is
den minister niet gebleken, dat de steun, welke
wordt verstrekt, daartoe niet toereikend is.
In verband met de opmerking, dat verdere
verlaging niet oorbaar wordt geacht, zij aan-
geteekend, dat de minister niet voornemens is
de algemeene normen der steunverleening te
verlagen.
Aan het verlangen van sommige leden om
de uitkeering uit de werkloozenkassen welke
jeugdige leden ontvangen, niet in mindering
te brengen op den steun van het gezinshoofd,
kan de minister niet voldoen.
De aangelegenheid van wijziging der huur-
toeslagregeling is nog in overweging. De minis
ter heeft omtrent verschillende voorstellen over
dit punt van gedachten gewisseld met de Con
tact-Commissie uit de vakcentralen en die uit
de gemeenten. Een beslissing ter zake is nog
niet genomen.
Invoeren van kinderbijslag bij de werkver
schaffing stuit, afgezien van andere bezwaren,
reeds af op financieele overwegingen. Toepas
sing er van over de geheele lijn, aangenomen
dat dit verantwoord zou zijn, zou, wilden de
uitgaven aan den anderen kant niet omhoog
gaan, moeten leiden tot verlaging van de loon-
normen, welke thans gelden.
BERN, 18 Febr. (D.N.B.) Officieel wordt
medegedeeld:
De Bondsraad heeft op grond van het rap
port van de rechterlijke macht en op voorstel
van justitie en politie, besloten een landelijke
leiding en districtsleiding van de N.S.D.A.P. in
Zwitserland in geen enkelen vorm meer toe
te laten.
De principieele kwestie van het verder toe
laten van buitenlandsche politieke vereenigin-
gen in Zwitserland zal het justitie- en politie
departement in samenwerking met het poli
tieke departement verder bestudeeren.
99
In onze glorierijke zeventiende eeuw, toen de
jonge Republiek in de rij der Europeesche
Staten een eerste plaats innam, werd de
voorspoed van ons land vooral door Engeland
met leede oogen aangezien. Vandaar een zekere
neiging bij de Engelschen om Holland belache
lijk te maken en in een minder gunstig daglicht
te stellen. In een uitgebreid Engelsch woorden
boek zal men onder „Dutch" tal van zegswijzen
en uitdrukkingen vinden, welke meestal dagtee-
kenen uit de zeventiende eeuw en van die ge
stemdheid der Engelschen getuigen. Wel dient
men er rekening mee te houden, dat door een
geograhische woordverwarring „Dutch", vooral
bij vroegere schrijvers, dikwijls het thans daar
van gescheiden begrip „Duitsch" uitdrukt; de
ongunstige beteekenis behoeft dus niet altijd op
Holland en de Hollanders te slaan. Zoo komt
in Shakespeare het woord „Dutch" herhaalde
lijk voor, waarbij uit het verband echter blijkt,
dat er mede bedoeld wil zijn, wat volgens het
hedendaagsche gebruik door German wordt
aangegeven.
Een van de hoofdfouten van het Nederland
sche volkskarakter, waarop Engelsche schrijvers
uit de zeventiende en achttiende eeuw satiriek
telkens terugkomen, is de onmatigheid in het
gebruik van sterken drank. Natuurlijk met de
noodige overdrijving. Een voorbeeld is de uit
drukking „Dutch courage", „Hollandsche moed",
voor jenever, alsof deze de eenige stimulans
was voor de Hollandsche dapperheid, waarmede
de Engelschen ruimschoots gelegenheid hadden
kennis te maken. Zoo spreekt Dickens in „Onze
wederzij dsche vriend" van „die vierkante, dikke
flesschen met korte halzen, waarin de Hollander,
zooals het heette, zijn moed zou bewaren. En
onder „een Hollandsch feest" (a Dutch feast)
wordt verstaan een maaltijd, waarbij de gast
heer het eerst onder de tafel ligt. Het phlegma,
dat den Hollanders volgens de Engelschen in
hooge mate eigen is, wordt geïllustreerd door de
uitdrukking „Hollandsche troost: Gelukkig, dat
het niet erger is" (Dutch consolation). Adisson
verhaalt daarvan den oorsprong. „Ik ben altijd
bijzonder ingenomen," zegt hij, „met het ver
haal van dien goeden Hollander, die, toen hij
bij een val uit den grooten mast zijn been brak,
uitriep, dat het een groote troost was, dat hij
zijn hals niet had gebroken."
Een andere grief tegen de Hollanders is ge
brek aan kunstsmaak, platheid en ruwe manie
ren, plus een kruideniersachtige gezindheid, wat
alle hoogere aspiraties bij hen uitsluit. Zoo is
een „Hollandsch concert" (Dutch concert) een
muziekuitvoering, waarbij ieder op eigen houtje
speelt. En Churchill, een hekeldichter uit de
achttiende eeuw, zegt, dat het genie onafhan
kelijk is van zijn kring, en dat het ook onder de
ongunstigste omstandigheden zich een weg weet
te banen. Hij zet zijn betoog klem bij door te
besluiten: „Wellicht zal 't eens zelfs in Holland
verrijzen."
En Isaac D'Israëli, de schrijver van de „Cu
riosities of Literature", die verscheidene jaren
in Holland doorbracht en aan de Leidsche
Hoogeschool studeerde, (hij kon dus beter we
ten) zegt in genoemd werk: „Vondel heeft een
vreemden, zeer ongelukkigen smaak; de dich
ter kende geen enkel Grieksch origineel, maar
schreef over de een of andere nationale stof,
de zekerste weg om toejuiching te oogsten. In
den Lucifer wordt het onderwerp op de ruw
ste wijze geprofaneerd, doordien deze trotsche
gevallen engel verliefd wordt op Eva en om
harentwille de booze engelen tot opstand aan
zet Voorts zegt D'Israëli: „Ik geloof, dat
het van algemeene bekendheid is, dat de ac
teurs op het Hollandsche tooneel gewoonlijk
handswerklieden zijn, die tegen den aanvang
der voorstelling hun schootsvel afwerpen. Dit
was zoo, toen ik veertig jaar geleden in Hol
land woonde. Hun blijspelen zijn walglijk door
de ruwheid hunner komische tooneelen. Ik heb
twee hunner beroemdste treurspelen gezien. Een
daarvan was Gijsbrecht van Amstel door Von
del. Dat is Gijsbrecht van Amsterdam, een
krijgsman, die gedurende de burgeroorlogen
door zijn heldenmoed deze stad redde.(l) Na
een vreeselijke slachting blijven overwinnaars
en overwonnenen gedurende tien minuten op
het tooneel, zwijgend en onbeweeglijk, in de
houding, waarin zij waren gevallen, en dit pan
tomimisch pathos wordt door het publiek met
luide goedkeuring ontvangen." En verder: „De
Hollandsche dichter Katz heeft een gedicht
geschreven over „Kinderspelen", waarin aan
alle spelen een zedekundige uitlegging wordt
gegeven; ik vermoed, dat 's dichters smaak zoo
wel als zijn onderwerp kinderachtig is. Wanneer
een natie niets heeft voortgebracht, dat zich
boven het middelmatige verheft, dan geldt bij
haar 'n zekere middelmatigheid voor voortreffe
lijkheid, terwijl van den anderen kant haar
meesterstukken een volk, dat een hoogere be
schaving verworven heeft, slechts gebrekkig
schooljongenswerk toeschijnen."
Onze taal werd gaarne gebruikt om aardig
heden te debiteeren. „Double Dutch" is brab
beltaal, koeterwaalsch, ook taal van een be-
schonkene als zijn tong dubbel slaat. De En-
gelschman zegt „dat is Hollandsch voor mij",
waar wij zeggen „dat is voor mij Arabisch".
Baby-dutch is de alleen voor de huisgenooten
verstaanbare taal van een kind, dat pas leert
praten. Het sterkst komt die vroegere antipathie
tot uiting in de spreekwijze: „Ik ben een Hol
lander als ik het niet doe" (I' am a Dutchman
if I don 't); Hollander is dan synoniem met
schurk.
In de tweede helft der zeventiende eeuw ver
schenen in Engeland tallooze pamfletten en
hekeldichten tegen ons land. Een daarvan is
een satire van Andrew Marveil, een tijdgenoot
en vriend van Milton, onder Karei II. Andrew
Marveil bracht eenigen tijd door in Holland.
De satire had tot titel „Character of Holland",
en er staat o.m. in te lezen: „Holland, dat ter
nauwernood den naam van land verdient, daar
het slechts een aanslibbing is van het Britsche
zand en gevormd werd door wat aan het diep
lood bleef zitten, als het door Engelsche zeelie
den werd opgehaald, en door de verongelukte
mossel- en oesterschelpen, die de Oceaan op
wierp, dit onverteerde uitbraaksel der zee
viel den Hollanders ten deel als rechtmatig
eigendom.
Toen verheugd als mijnwerkers, die een erts
ader hebben ontdekt, vischten zij met dollen
ijver dit land op en doken even wanhopig naar
iedere aardkluit, als ware ze kostbaar amber-
grijs geweest. Nauwgezet verzamelden zij hoop
jes klei, kleiner dan die, welke de zwaluwen aan
dragen voor den bouw harer nesten. Met reus
achtige palen heiden zij hun versch-gevangen
akkers vast, en bonden het tegenspartelend land
aan een paal, waar de loeiende golven hun den
overweldigenden roof steeds blijven betwisten,
terwijl zij hun water-Babel veel hooger bouwden
om de zee te bereiken, dan de oude torenbou
wers deden om den hemel te beklimmen. Dage
lijks worden zij met zondvloed bedreigd. Dikwijls
zagen Tritons en zeenimfen zich heele scholen
Hollanders opgedischt en ruilden zij op hun
tochten, over het nieuwe land pekelharingen
voor gepekelde heeren." „Hij, die het eerst zulk
een lekken grond kon droogpompen, wordt als
heer en vader des vaderlands begroet. Wie een
nieuwe zandschop uitvindt, wordt magistraat.
Zoo bemachtigt ongemerkt de een of andere
kleine dijkgraaf de heerschappij en wordt
„schoppen"-koning. Maar om anderer naijver
niet op te wekken, duldt hij „Staten" naast
zich, die als het ware een moddercommissie vor
men, want deze amphibieën, noch nat noch
droog, kunnen noch slavernij noch zuivere vrij
heid verdragen."
Zoo gaat het door. Het spreekt vanzelf, dat
wij deze bijzonderheden uit de oude doos slechts
curiositeitshalve meedeelen. Er is sindsdien wel
iets veranderd. Holland heeft den gouden tijd
van vroeger niet meer, en ook aan den anderen
kant andere waardeering als maatstaf aange-
.legd, nadat ook daar in dat opzicht een en
ander wijziging had ondergaan, (A. K,).
OMTRENT DE VOORWAARDEN
voor deelname aan deze rubriek zal
onze administratie U gaarne elke
gewenschte inlichting verschaffen.
ROME 18 Febr. (Reuter)Maarschalk Ba-
doglio telegrafeert: De verliezen van den
vijand tengevolge van den slag bij Enderta
zijn zeer groot: overal waar hij trachtte on-
..zen opmarsch te stuiten, moest hij het veld
ruimen, met achterlating van tal van doo-
den. Men kan het aantal dooden op 5 a 6001
stellen, en het aantal gewonden op min
stens het dubbele, terwijl ook het aantal ge
vangenen zeer groot is. De verliezen aan
onze zijde zijn de volgende: van het natio
nale leger gesneuveld 12 officieren en 122
minderen, gewond 24 officieren en 499 min
deren. Van de Eritreesche troepen gesneu
veld 54 en gewond 76 van de troep van En
derta, samengesteld met de wapenen van
Dedjatsj Haile Selassie Koeksa en 8 gesneu
velden en 7 gewonden van de troep van Ai-
ba. Van het groote aantal vliegtuigen, dat
aan den strijd heeft deelgenomen, is een
bombardementsvliegtuig niet naar zijn ba
sis teruggekeerd. De luchtmacht gunt den
vluchtelingen, die zich naar het Zuiden te
rugtrekken, geen rust.
MAKALLE, 18 Febr. Detachementen der Ita-
iiaansche troepen zetten de zuivering van het
gebied van Amba Aradam voort. Soldaten zoe
ken naar gewonde Abessiniërs en vervoeren hen
naar de ambulances. Zoodra de Italiaansche
soldaten de gewonde Abessiniërs naderen, vein-
zen zij dood te zijn, omdat zij vreezen gemar
teld te worden. Onder de gewonden, die krijgs
gevangen gemaakt zijn, bevindt zich ook Gras-
matsj Aierle Tampe, die reeds in 1896 te Adoea
tegen de Italianen had gestreden. Hij verklaar
de, dat de Abessiniërs reeds vergeten had
den, wat het is, tegen de Italianen te strij
den. De Abessiniërs wisten wel, dat het moedi
ge soldaten waren, doch niet, dat zij zoo sterk
waren.
Hij voegde hieraan toe, dat niemand dezen
oorlog gewild had, behalve de Negus en de
Rassen.
Ter viering van de Italiaansche overwinning
bij Enderta is een lange stoet van studenten der
verschillende hoogescholen, waarbij zich een
groote menschenmenigte aansloot, heden tegen
den. middag naar de Piazza Venezia te Rome
getrokken. De Duce, die op het balcon van zijn
werkkamer verscheen, werd luide toegejuicht en
bedankte voor de hulde met den Romeinschen
groet. De betoogers trokken vervolgens door de
straten van het centrum der stad onder het uiten
van kreten van hulde voor den Koning en den
Duce.
Blijkens de antwoord-memorie aan de Eerste
Kamer kan Minister Slingenberg op het oogen-
blik geen toezegging doen inzake het bevor
deren van artikel 35, zesde lid, der Arbeidswet
1919. Intusschen ziet hij niet over het hoofd,
dat het vervoerverbod niet om zichzelf in de
wet is neergelegd, maar alleen om de naleving
van de bepalingen der bakkersparagraaf, met
name het verbod van nachtarbeid, te verzeke
ren.
Dat beteekent dus, dat de minister in begin
sel geen bezwaar ziet tegen vervroegde afleve
ring van versch brood, indien valt aan te
nemen, dat daar geen overwegende bezwaren
tegenover staan, met name, dat het verbod
van nachtarbeid daardoor niet in het gedrang
komt. De minister zal omtrent deze aangele
genheid een nader onderzoek in het bedrijf
doen instellen en, zoo dit gewenscht blijkt,
hierover het advies inwinnen van den Hoogen
Raad van Arbeid.
Naar het Handelsblad ter oore komt, zoude0
b j de spoorwegen plannen bestaan tot uitbrei
ding van het wagenpark. In verband hiermede
moeten er bij verschillende fabrieken offerte0
zijn aangevraagd en wel bij Werkspoor Amster-
da en Zuilen, J. J. Beijnes te Haarlem e0
Allan te Rotterdam.
Daar de orders nog niet geplaatst zijn e°
de zaak nog in een beginstadium verkeert,
het nog niet mogelijk vast te stellen, over wel^
totaal bedrag het gaat. Waarschijnlijk betref'
het echter een groot aantal wagons.
