Militaire putsch in Japan
iê
J apansche militairen
maken amok
De minister-president Okada, de ministers
Takahashi en Goto en admiraal Saito
door de opstandelingen vermoord
De staatsgreep werd uitgevoerd door
een 3.000-tal militairen
m
Nieuw Japansch
kabinet
Oorlog op til?
Het nieuws van heden
DE STAAT VAN BELEG
AFGEKONDIGD
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
WOENSDAG 26 FEBRUARI 1936
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per
post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DACBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
Avondblad
EEN EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 19817
SJANGHAI, 26 Febr. (Reuter). Naar uit Tokio wordt ver
nomen, heeft daar een militaire putsch plaats gehad.
Een scherpe censuur is ingesteld op het tele graaf-verkeer,
terwijl de telefonische verbindingen geheel zijn verbroken.
Verscheidene vooraanstaande politieke leiders zouden zijn
vermoord, o.a. minister van financiën Takahashi, ook minister
president Okada en minister van binnenlandsche zaken Goto.
Naar vernomen wordt, werd de staatsgreep uitgevoerd door
een 3000-tal militairen, geleid door jongere officieren.
De soldaten bezetten de woningen en bureaux van den minis
ter-president en van den minister van binnenlandsche zaken, ter
wijl ook het hoofdbureau van de politie werd bezet.
De keizerlijke garde heeft opdracht ontvangen de opstande
lingen tot onderwerping te brengen.
Een van het Japansche ministerie van buitenlandsche zaken
ontvangen telegram bevestigt officieel dat admiraal Okada, de
minister-president, alsmede Takahashi, de minister van financiën,
door de militaire rebellen zijn vermoord. Ook admiraal graaf Saito
heeft het leven verloren.
Uit Tokio ontvangen bericht en bevestigen, dat ook de mi
nister van binnenlandsche zaken Goto is vermoord.
Strenge censuur bemoeilijkt de
berichtgeving; alle telefoon
verbindingen verbroken
Ernstige gevolgen
worden gevreesd
Staat van beleg afgekondigd
Oorlog met Sovjet-Rusland
dreigt?
Beurzen gesloten
China ongerust
De achtergrond van
den putsch
Het Weer
minimumnumul
Mineo Osumi, minister van Marine,
met de vorming eener nieuwe
regeering belast?
Minister Goto niet
vermoord
Gewelddadige reactie
op de verkiezingen
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
1 RADIO-DISTRIBUTIE HAARLEM
(/lEDhfóP-^
NIEUWE HAARIEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., Ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
c ■- e.
Minister-president Okada
Nader wordt door Reuter geseind:
Volgens berichten uit Sjanghai is de
putsch uitgevoerd door 3000 man
van het derde regiment infanterie
van de eerste divisie, welke te Tokio
in garnizoen ligt.
Woensdagochtend bij het aanbreken
van den dag bezetten zij de reeds
bovengenoemde gebouwen, na de
wachten onschadelijk te hebben ge
maakt. Afdeelingen van de keizer
lijke garde hebben opdracht ontvan
gen de muiters uit de door hen
bezette gebouwen te verdrijven.
De eerste divisie had opdracht ont
vangen naar Mandsjoerije te ver
trekken en de manschappen waren
voorzien van scherpe patronen, in-
plaats van met de losse patronen,
welke door het ministerie van bin
nenlandsche zaken worden ver
strekt.
Na den putsch hebben ernstige ongeregeld
heden plaats gehad.
In verband hiermede wordt erop gewezen, dat
sedert geruimen tijd de politieke toestanden in
Japan worden gekenmerkt door een sterke li
berale en anti-fascistische strooming, \«!elke
zich keert tegen het reactionnair conservatis
me van het leger. Vooral bij de verkiezingen is
dit sterk tot uiting gekomen.
Het Japansche consulaat te Sjanghai
heeft de Japansche bladen, welke in China
verschijnen, verboden iets te berichten over
de gebeurtenissen in Japan.
Het Japansche ministerie van Bui
tenlandsche Zaken deelt officieel
mede, dat hedenochtend 5.20 eeni-
ge manschappen van de eerste divi
sie, die zonder opdracht handelden,
minister-president Okada, minister
van financiën Takahashi, en admi
raal graaf Saito, vermoordden.
Generaal Watanabe, de inspecteur-
Admiraal graaf Saito
generaal van de militaire opleiding,
werd ernstig gewond.
Verder wordt medegedeeld, dat
ook graaf Makino en generaal Su
zuki, groot-kamerheer, werden aan
gevallen, zij wisten evenwel te ont
snappen.
Prins Sajonji, generaal Kawashima,
de minister van Oorlog en Yuasa, de
minister van het keizerlijk huis zijn
ongedeerd.
De moordenaars werden geleid door
kapitein Monaka.
De staat van beleg is afgekondigd. Men ver
wacht, dat binnenkort de toestand zal worden
geregeld.
Te Nanking wordt vernomen, dat
men in Japan algemeen van oordeel
is, dat thans een oorlog met Sovjet-
Rusland niet meer vermeden kan
worden. Het is mogelijk, dat deze
oorlog in het komend voorjaar uit
breekt.
De Japansche gezant te Washington ver
klaarde geen berichten te hebben ontvan
gen over de ongeregeldheden in Japan.
De telefoonverbinding tusschen San
Francisco en Tokio is verbroken. De trans-
pacific-dienst deelt mede, dat het telefoon
kantoor van Tokio geen verbindingen meer
tot stand brengt. Een Japansch beambte te
Tokio verklaarde om half elf Oost-Aziati-
schen tijd Woensdagochtend, dat hij niet
wist, wanneer de dienst weer zou worden
hervat.
De effectenbeurzen van Tokio en Osaka
zjjn gesloten.
De berichten over den militairen opstand in
Japan hebben- in China onrust gewekt. Men
wijst erop, dat de vermoorde minister van fi
nanciën, Takahashi, een energiek tegenstan
der van de hooge begrooting voor oorlog was
en derhalve gehaat bij de radicale elementen
in het leger.
Men vreest verder in Nanking, dat deze
putsch een voorteeken is van scherpere
militaire maatregelen in China en tegen
Sovjet-Rusland.
In Chineesche kringen is men van meening,
dat de opstand een gevolg is van de oppositie
van de Japansche staatslieden tegen de mili
taire eischen en de weigering van vier jaar ge
leden om 'n oorlog tegen Sovjet-Rusland te ont
ketenen, toen de Sovjet-troepen in het Verre
Oosten niet in staat waren voldoende tegen
stand te bieden.
SJANGHAI, 26 Febr. (Reuter). Naar hier
wordt vernomen, is het derde regiment infan
terie aan het muiten geslagen op het oogen-
blik, dat het op weg was naar den trein om
naar Mansjoekwo te vertrekken.
Geleid door enkele officieren snelden de sol
daten, die juist hun scherpe patronen in ont
vangst hadden genomen, naar de strategische
punten van de stad en maakten zich meester
van de ministeries van oorlog, het bureau van
den minister van binnenlandsche zaken en het
hoofdbureau van politie.
Ook drongen zij de woning binnen van minis
terpresident Okada, dien zij vermoordden.
Spanning in Nederl. Indië
BATAVIA, 26 Febr. (Aneta). De be
richten over den militairen staatsgreep in
Japan worden in Indië met de gTootste
spanning gevolgd in verband met de moge
lijke gevolgen voor Oost-Azië. In verband
met de strenge censuur is Aneta voor de
berichtgeving aan de Indische pers hoofd
zakelijk aangewezen op nieuwsbronnen uit
China, o.a. uit Shanghai en Hongkong.
TOKIO, 26 Febr. (D. N. B.) De activistische
kringen van leger en vloot, die reeds lang
eischen stelden, welke doelden op een aftreden
van het huidige kabinet en de benoeming van
een kabinet, dat vrij zou zijn van alle invloe
den met uitschakeling van de partijen, hebben
thans een omwentelingspoging gewaagd. Het
gevolg hiervan kan thans nog niet worden be
oordeeld.
Zekere militaire kringen, die veel invloed heb
ben, verlangen de leiding in de buitenlandsche
politiek en willen bovendien ingrijpende bin
nenlandsche wijzigingen tot stand brengen.
Hiervoor is staatscontrole van de economie
noodzakelijk, alsmede uitschakeling van de in
vloeden van het kapitaal, rechtvaardige ver
deeling van de lasten en ingrijpende hulp aan
de arbeidende bevolking.
Het doel van de omwenteling is een sterke
autoritaire regeering, welke zich aan de spits
van een eensgezind aaneengesloten volk kan
plaatsen.
H VERWACHTING: zwakke tot matigen, §j
later wellicht toenemende Westelijke tot
Zuid-Westelijken wind, betrokken tot
- zwaar bewolkt, aanvankelijk weinig of
geen, later toenemende kans op neerslag,
zachter.
Hoogste barometerstand: 769.3 te Ha-
=j paranda.
Laagste barometerstand: 739.7 te Vest-
manöer.
Zon op 6.57, onder 5.30. Licht op 6.00.
1 Maan op v.m. 7.53, onder n.m. 11.20.
=j Eerste kwartier 29 Februari 9.48 v.m.
NEW-YORK, 26 Febr. (Reuter).
Volgens uit Tokio ontvangen be
richten heeft de Mikado gelast een
nieuw kabinet te vormen.
De Japansche rijksdag is voor 20 April bij
eengeroepen.
Volgens berichten uit Tokio is minister
van marine, Mineo Osumi, belast met de
vorming van een nieuw kabinet.
Het blad Tamei Wan Pao meent echter te
weten, dat admiraal Osumi, de Japansche mi
nister van marine, ernstig gewond is bij de
gebeurtenissen, die zich te Tokio hebben afge
speeld.
De weinige berichten, welke hier over den
opstand worden ontvangen wijzen erop, dat de
opstand niet gericht is tegen den troon. De
rebellen verklaren, dat zij den Mikado steunen.
LONDEN, 26 Febr. (Reuter). Volgens een
bericht, dat vanmorgen te elf uur is ontvangen,
zou het te Tokio rustig zijn.
De straten der Japansche hoofdstad zijn met
troepen gevuld.
De bank van Japan heeft haar loketten ge
sloten.
Ook de chef van politie
vermoord?
Nader wordt gemeld, dat ook de chef van po
litie te Tokio door de opstandelingen om het
leven zou zijn gebracht. Bij de revolte zouden de
officieren gebruik hebben gemaakt van ma
chinegeweren.
Volgens de laatste berichten uit Tokio is de
regeering meester van den toestand.
Door Reuter wordt uit Sjanghai
vernomen, dat in tegenstelling met
het bericht, dat Goto, de minister
van Binnenlandsche Zaken in het
kabinet Okada, vermoord zou zijn,
thans zelfs officieel wordt medege
deeld, dat Goto met ingang, van
hedenavond als minister-president
zal optreden.
Minister Takahashi
De fourageering der Italiaansche troepen in Oost-Afrika stelt aan de legerleiding
hooge eischen. Een vleeschdepot bij Makallé
Begrafenis van een nationalistis'chen student die bij de onlusten in Syrië-
om het leven is gekomen
Zooals men weet, brachten de verkie
zingen in Japan een overwinning voor
de meer gematigde, eenigszins libe
raal gezinde Minseito-partij en een neder
laag voor de Seoioekai-partij, die vanaf 1900
een doorslaggevende parlementaire positie
heeft ingenomen en volkomen accoord ging
met de uiterst kostbare imperialistische
expansiepolitiek zooals die door de jonge
militaire elementen werd voorgestaan. De
regeering-Okada kreeg daardoor een ster
keren parlementairen ruggesteun, zoodat
haar politieke leven weer voor geruimen
tijd verzekerd scheen en algemeen verwacht
werd, dat het groote algemeene nationale
ideaal: het vestigen van een onaantastbare
Japansche hegemonie op het Aziatische
continent en in den Pacific, weer langs den
diplomatieken weg van den geringsten weer
stand zou worden nagestreefd. De overeen
stemming met Sovjet-Rusland bereikt ten
aanzien van het vormen van een uit Rus
sen, Japanners en onderdanen van Mand-
sjoekwo bestaande commissie voor het on
derzoeken en beslechten der den laatsten
tijd aanhoudend voorkomende en steeds
ernstiger wordende grensincidenten werd
als een zichtbaar teeken van de waarschijn
lijk slechts voorloopige Japansche toena
deringsgezindheid beschouwd. Ook de be
reidwilligheid der Japansche regeering om
in te gaan op een non-agressie-pact met
Sovjet-Rusland, zij het ook voor korten
duur, een plan, dat steeds door Japan als
volkomen nutteloos van de hand werd ge
wezen, toen het door Moskou werd geop
perd, bewees, dat de gematigde elementen
in de Japansche regeering zich sterk ge
noeg voelden om tegen den zin van de mi
litaire partij in de tactiek te volgen, welke
zij momenteel het meest gewenscht achtte,
be militaire heethoofden echter hebben
deze in hun oogen bijna landsverraderlijk
slappe politiek niet langer lijdzaam wil
len aanzien en hebben hun toevlucht ge
nomen tot een gewelddadigen Putsch. Drie
duizend muitende soldaten hebben onder
leiding van jonge officieren zoowel den mi
nister-president Okada, als den minister
van financiën Takahashi vermoord. De
staat van beleg is afgekondigd en de re-
geeringsgetrouwe troepen stellen alles in
het werk om den muiters, die verschillende
openbare gebouwen in Tokio hebben bezet,
de baas te worden.
Wat de gevolgen van deze dramati
sche gebeurtenissen zullen zijn,
is op het oogenblik nog moeilijk
te voorzien, maar zoowel in Sovjet-Rus-
land als in 'China als in de andere landen
welke belangen hebben in het Verre Oos
ten en den Pacific, wordt gevreesd, dat de
„rücksichtslose" Japansche militairen, die
steeds in conflict met de regeering te To
kio zijn geweest, hun wil zullen doorzetten
tot in de uiterste consequentie, welke on
vermijdelijk tot een oorlog met Sovjet-
Rusland leiden moet. De regeering-Okada.
en in deze regeering vooral de oude en be
kwame minister van financiën Takahashi.
was van meening, dat de verovering van j
Mandsjoerije en de door het Kwantoeng J
leger in Noord-China beïnvloede politiek
Japan op zulke zware finantieele offers is
komen te staan en zulke groote risico's
met zich meebracht, vooral nu de vloot-
conferentie te Londen geen rekening
wenscht te houden met de Japansche ma-
rine-eischen en Japan zich daaruit terug
trok, dat een gewelddadig conflict met
Sovjet-Rusland onder de huidige omstan
digheden levensgevaarlijk voor het Japan
sche Keizerrijk zou kunnen worden. Daar
om wilde zij eerst met China tot een
MILITAIRE PUTSCH IN JAPAN; DE MINIS
TER-PRESIDENT OKADA, MINISTER
TAKAHASHI EN ADMIRAAL GRAAF SAITO
DOOR DE OPSTANDELINGEN VERMOORD.
Engeland zou overwegen inplaats van een pe
troleum-embargo, havensluiting als sanctie
tegen Italië toe te passen.
De volksstemming in Estland bracht 76 procent
der stemmen ten gunste der regeering.
De toestand in Syrië; wederom ongeregeld
heden te Damascus.
Prof. dr. L. Bouman, hoogleeraar aan de Rijks
universiteit te Utrecht, overleden.
Wijzigingsplannen voor het gebouw van den
Hoogen Raad staan thans vast.
Graanbeurs voor de Wieringermeer geopend.
O
Brasov en ook andere plagen
Doen een distributie-lid geen kwaad
Omdat radio-distributie niet per
lucht gaat maar per draad.
vreedzame samenwerking komen en af
wachten, wat Amerika en Engeland zou
den ondernemen, alvorens den Russischen
concurrent, wiens verhouding tot Groot-
Brittannië den laatsten tijd aanzienlijk
verbeterd is, krachtdadig aan te tasten.
Deze opvatting is haar thans noodlottig
geworden. De ongeduldig geworden mili
tairen hebben haar voornaamste kopstuk
ken op Japansch radicale wijze afgeslacht.
Het is nu de vraag of de vermoorde minis
ters vervangen zullen worden door geest
verwanten, die evenals de nieuwe meer
derheid in het parlement de meest tacti
sche en gematigde richting voorstaan, dan
wel door leerlingen en aanhangers van den
vroegeren minister van oorlog Araki, die
met geweld de Japansche opperheerschap
pij in het Verre Oosten wil vestigen, koste
wat het kost. Indien dit laatste zou gebeu
ren, staat de wereld aan den vooravond van
zeer zorgwekkende gebeurtenissen. Het
Italiaansch-Ethiopisch conflict is nog
steeds niet tot een bevredigende oplossing
gekomen. Frankrijk staat op het punt het
Fransch-Russisch verdrag te ratificeeren,
waarop een bedenkelijke reactie van
Duitschland wordt verwacht, Amerika
sluit zich op in een „neutraliteit" genoem
de afzijdigheid. Indien Europa niet spoedig
tot bezinning komt en haar onderlinge ge
schillen en spanningen uit den weg weet
te ruimen en Amerika niet de oogen open
gaan voor de gevaren van een angstvallig
isolement, zal de voor geen geweld terug
schrikkende radicale richting in Japan
angstvallig veel wind in de zeilen krijgen,
te meer, daar de kans bestaat, dat de on
tevredenen in Europa van een mogelijken
oorlog in het Verre Oosten zouden kunnen
gaan profiteeren om hun eigen doelstellin
gen te bereiken.
Stand op Woensdag 1 uur n.m. 761.9
Vorige stad 762.2
