De Katholieke pers moet
worden vernietigd
Britsche ambulance
gebombardeerd
f.
rüEKANTjmi
EEME
r
De Negus neemt
voorstel aan
Het nieuws van heden
Motie-Boon is
aangenomen
NIEUWE VERORDENING
VAN AMANN
De ontwikkeling
te Genève
Waarschuwing van
Motta
N
Hirota kabinets
formateur
Mgr. Bannasch niet
op vrijen voet?
DE BAROMETER
VEFJEENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per
post, per kwartaal f3.58 bij vooruitbetaling
DACBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
DONDERDAG 5 MAART 1936
Avondblad
EEN EN ZESTICSTE JAARCANC No. 19831
Na de vernietiging der kath. dag
bladpers is thans de beurt aan
de kerkelijke weekbladen
Katholieken thans
weerloos
Zal Mgr. Orsenigo Berlijn moeten verlaten?
Wil Frankrijk een ruilhandel
met Engeland?
Reusachtige brand in
Chili
Het Weeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiijj
Wolven verscheuren
80 paarden
Drie gewonden, die werden ver
pleegd, gedood; vier andere
later overleden
Niemand gewond van
het personeel
ZENDELINGEN IN VEILIGHEID
Nog voortdurend worden Italiaansche vliegtuigen naar het front in Abessinië ver
zonden. Een transport in de straten van Napels
Verscherping der sancties heeft
ernstige gevolgen voor
Zwitserland
Italiaansche wachtpost op den onlangs veroverden Amba Aradam
Bondsraad Motta
Geheime documenten
verdwenen
Van de Amerikaansche marine
De staking te New York
Werkgevers weigeren de aanbie
dingen van de liftboys
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
Aangelegenheid naar de Centrale
Commissie van Georgani
seerd Overleg
Maatregelen tegen Nazi's
in Zwitserland
Hun activiteit aanzienlijk beperkt
De gevechten in Sjansi
NIEUWE HAARLEMSCHE WANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 et, ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
De President der Rijksperskamer Amann
heeft een nieuwe verordening uitge
vaardigd, waarvan een origineel exem
plaar thans voor ons ligt, dat we gedeeltelijk
en van eenige verklaringen voorzien hieronder
laten volgen.
De President der Reichspressekammer.
Nr. 2176/36
Volgens Artikel IV van de verordening van
24 April 1935 mogen kranten wat hun inhoud
betreft niet afgestemd zijn op eenigerlei gods
dienst, ambt, belangengroep of bepaalden kring
van personen. Het is ook niet toelaatbaar, dat
het zoowel voor de dagbladpers als voor de
weekbladen reeds uitgebannen soort krant in
de confessioneele tijdschriften toch nog een
„Ersatz" vindt, waarin, ook al wordt het poli
tiek gedeelte en algemeene berichten wegge
laten, toch nog algemeene ontwikkeling en
ontspanningslectuur geboden wordt, die slechts
rekening houdt met het feit, dat de abonné tot
een bepaalde godsdienstige gezindte behoort
zonder dat evenwel iedere rubriek afzonderlijk
een godsdienstig karakter draagt. Daarom
worden voor de bladen der verschillende bis
dommen de volgende bepalingen getroffen:
Diocesane bladen die door een Bisdom wor
den uitgegeven mogen slechts in het desbe
treffende Bisdom verspreid worden en mogen
uitsluitend dienen om Officieele Kerkelijke Be
richten en Mededeelingen te publiceeren, ver
der mogen zij bevatten berichten uit het ker
kelijk leven, godsdienstige artikelen ter herin
nering aan gebeurtenissen uit de geschiedenis
der Kerk en van het Bisdom.
Behandeld mogen worden vraagstukken der
leerstellige Godgeleerdheid en Kerkelijke Ze-
deleer. Beschouwingen en artikelen uit het
leven der Heiligen.
Godsdienstige artikelen.
Zondagsgedachten.
Legenden.
Artikelen over de verzorging der Kerkelijke
Muziek en Kerkelijke Kunst.
Het opnemen van advertenties is alleen
geoorloofd, wanneer zij betrekking hebben op
het godsdienstig leven en kerkelijke gebruiken,
alsook betreffende voorwerpen, waaruit duide
lijk blijkt, dat ze aan de lezers aangeboden
Worden, omdat deze ledematen van den Ka
tholieken godsdienst zijn.
Hit bovenstaande bepalingen, die uitsluitend
haar oorsprong vinden in het feit dat de
Kerkbladen der Bisschoppen graag gelezen
Werden, (in den huiselijken kring werd Don
derdags- of Vrijdagsavonds, zoowel door de
h>armelijke als vrouwelijke huisgenooten als
eerste vraag bij het binnenkomen gesteld: „Is
er het Kirchenblatt al?") en derhalve voor
zakenmenschen een uitstekende gelegenheid
hoden om daarin te adverteeren. Het Berliner
Kirchenblatt b.v. beslaat 36 pagina's, met een
°Plage van bijna 80.000 exemplaren en had tot
hog toe altijd 14 bladzijden advertenties!
Voortaan mogen dus slechts advertenties
Worden opgenomen waarin rozenkransen, wij-
Watervaten, kerkboeken en doodkisten worden
Aangeprezen! Verboden zijn iedere andere soort
van advertenties, betreffende kostscholen, le
vensmiddelen, huwelijken, Sanatoria enz.
Het is duidelijk dat dit een zware slag be-
teekent voor de Kerkelijke Weekbladen. Deze
bepalingen zijn uitsluitend getroffen omdat de
Hationaal-Socialistische bladen met leede
°ogen het hooge oplagecijfer en de uitgebreide
advertentierubriek der Kerkelijke Weekbladen
gadeslaan; deze maatregel kan slechts als
„Profitgier" concurrentie-nijd gebrand
merkt worden.
Artikelen 2, 3 en 4 bevatten gelijkluidende
bepalingen voor Parochiebladen, Dekanale
bladen en Blaadjes van Confessioneele
°rganisaties (Voortplanting des Geloofs enz.)
Artikel 5 vervolgt dan:
Voor Zondagsbladen en dergelijke drukwer
ken geldt het volgende: Zij mogen uitsluitend
hienen om het algemeen verstandelijk en gods
dienstig denken en voelen te verzorgen, door
Godsdienstige en zedelijke problemen te behan
delen, met dien verstande dat ieder afzonder
lijk deel van den inhoud van godsdienstig
standpunt uit beschouwd wordt.
Toegestaan is de publicatie van het uur van
Aanvang der godsdienstoefeningen, alsmede be
lichten over het Kerkelijk Leven. Wat de op-
hame van advertenties betreft gelden dezelfde
bepalingen als voor de Diocesane bladen.
De bepalingen omtrent vorm en inhoud dezer
kerkelijke bladen moeten onmiddellijk ten uit
voer worden gebracht.
Löopende advertentiecontracten kunnen nog
borden afgewikkeld. Een lijst van deze bestaan
de contracten, met vermelding' van den datum
Waarop zs werden afgesloten, den inhoud van
het contract en den datum waarop deze overeen
komst afloopt, moeten binnen drie dagen recht
sreeks aan mij worden toegezonden.
De bladen zijn verplicht te melden dat zij
Van deze verordening kennis hebben genomen.
Ook de Zondagsbladen zooals Katholiek
Huitschland er zoovele telde o.a. „Der Katholik"
hit Mainz, „Die Christliche Familie" enz. war
den dus zwaar getroffen. Ontspanningsverha
ten met een zedelijke strekking, kruiswoorden
raadsels, rebussen, boekbesprekingen, ten bate
Van het goede boek, anecdoten, waarschuwende
artikelen, tegen slechte, geloofs- en zedeleer
ondermijnende geschriften, zooals van Rosen
berg, Arthur Dinther, Hauer enz., dat alles is
v°ortaan verboden.
En waarom? Na de gelijkschakeling van de
pers zijn de bladen onleesbaar geworden van
verveling: het lezen van de uniforme Nazi-bla
den is ongenietbaar.
Daar de Katholieken geen eigen dagbladen
meer bezitten (Amann verbood immers reeds
eerder een pers voor een speciale confessioneele
volksgroep) hebben de geloovigen hun lectuur
gezocht in de Kerkelijke Weekbladen en Zon
dagskranten, wier aantal abonné's geweldig
toenam en wier advertentiekolommen voortdu
rend werden uitgebreid. Ook dit was voor de
Nationaal-So-cialistische Uitgeversmaatschap
pijen een doorn in het oog inde ira! Vandaar
de Ukase van Amann. De Duitsche Katholieken
zijn thans geheel weerloos en machteloos. In-
tusschen gaan de moderne heidenen ongehin
derd voort met een geweldige propaganda te
maken voor hun verderfelijke, godlooze begin
selen, en bij hun streven mogen zij zich be
schermd rekenen door de officieele regeerings-
autoriteiten, die, toen zij het bewind in han
den namen en aan de macht kwamen beloof
den, dat hun heele systeem steunde op de basis
van het positieve Christendom!
Naar de „Daily Telegraph" meent te weten,
heeft de Apostolische Nuntius te Berlijn, Mgr.
Orsenigo, op instructie van Z. H. den Paus een
protest gericht op het Ministerie van Buiten-
landsche Zaken naar aanleiding der in dit
artikel vermelde maatregelen tegen de Katho
lieke Weekbladen.
Hij heeft er daarbij op gewezen, dat deze
periodieken nadrukkelijk door het concordaat
zijn beschermd. De nuntius zou tevens ver
klaard hebben, dat, indien de huidige anti-ka
tholieke campagne wordt voortgezet, de Paus
genoodzaakt zal zijn te overwegen, de nuntia
tuur te Berlijn in te trekken.
(Nadruk verboden).
LONDEN, 5 Maart. De diplomatieke me
dewerker van de „Daily TelegTaph" meldt
uit Genève, dat Flandin getracht "heeft
een ruilhandel met Engeland tot stand te
brengen. Flandin zou zi<>i namelijk be-1
reid verklaard hebben, Engeland in de
embargo-kwestie te steunen, indien Enge
land toezeggingen zou willen doen ten aan
zien van de Rijnland-kwestie.
Eden is volgens het blad naar Londen te
ruggekeerd met oen document, waarin de
Fransche verlangens worden uiteengezet. Het
Britsche kabinet zou vóór Dinsdag van die
verlangens kennis nemen.
De „Daily Telegraph" meldt verder, dat
Flandin, alvorens hij naar Genève vertrok, bij
den Duce heeft geïnformeerd, hoe vredes
voorstellen zouden worden opgenomen. Het
antwoord, dat hij kreeg, kan men als volgt
samenvatten
Mussolini zou bereid zijn in onderhandelin
gen te treden en de vredesvoorwaarden te be
spreken met den Abessinischen vertegenwoor
diger te Genève. Hij zou dergelijke besprekin
gen echter alleen overwegen, indien tevoren
zou vaststaan, dat Italië de heerschappij over
bepaalde Abessinjsche gebieden behoudt.
Te Genève twijfelt men er volgens het blad
niet aan, dat de Duce bij een wapenstilstand
denkt aan annexatie van de thans door de
Italiaansche troepen bezette gebieden. De
Commissie van Dertien zou dan voor een
moeilijke beslissing staan. Zij zou dan hebben
te kiezen tusschen twee dingen, ten eerste het
opgeven der sanctiepolitiek en het tot stand
trachten te brengen van een regeling, die den
Volkenbond als ongewenscht zou moeten voor
komen; ten tweede het voortzetten der sanctie-
politiek, speciaal door het afkondigen van een
embargo op petroleum; daarbij zou men het
gevaar loopen, dat Italië uit den Volkenbond
treedt.
SANTIAGO DE CHILI, 5 Maart. (Reuter.)
De reusachtige brand in de stad Castro heeft
den geheelen nacht gewoed. 4000 Personen zijn
dakloos, de schade bedraagt enkele mülioenen
peso's. Vanuit de naburige plaatsen is hulp
gezonden
VERWACHTING: Zwakke tot matigen 1
Zuid-Westelijke tot Westelijken wind,
nevelig tot zwaar of half bewolkt, wei-
nig of geen neerslag, later iets zachter.
Hoogste barometerstand:
766.2 te Helsingfors.
S Laagste barometerstand'.
741.6 te Thorshafen
H Zon op 6.39 onder 5.45 - Licht op 6.15
Maan op n.m. 3.10 onder v.m. 5.19
Volle Maan 8 Maart
ADDIS ABEBA, 5 Maart. (Reu
ter). De Negus heeft den oproep
van de Commissie van Dertien tot
het openen van vredesonderhande
lingen onvoorwaardelijk aangeno
men.
Het antwoord van den Negus is
kort en zal vanmiddag te Genève
worden ontvangen.
Nader meldt Reuter uit Addis Abeba, dat
van officieuze zijde wordt vernomen, dat de
Negus heeft toegestemd in het openen van de
vredesonderhandelingen onder voorwaarde, dat
deze onderhandelingen worden gevoerd in het
kader van den Volkenbond en overeenkomstig
het pact.
Indien evenwel Italië de onderhandelingen
wil openen onder voorwaarde, dat de sancties
niet worden verscherpt, zal naar men ver
neemt, de Negus niet willen onderhandelen.
SIVAS, 5 Maart. (Stefani). Een kudde wolven
is doorgedrongen tot de weiden van het dorp
Sivas en heeft daar 80 paarden verslonden.
DESSIE, 5 Maart. (Reuter).
Een Italiaansch vliegtuig heeft he
denochtend de Britsche ambulance
bij Quoram gebombardeerd. Een
veertigtal bommen werd afgewor
pen.
Drie gewonden, welke in de
ambulance werden verpleegd, zijn
gedood, vier andere zijn later
overleden.
Omtrent het bombardement van de Brit
sche ambulance wordt nog medegedeeld, dat
het Italiaansche vliegtuig tien keer op geringe
hoogte boven de ambulance vloog.
Het kamp was duidelijk aangegeven met
een Roode Kruis-vlag, 40 voet hoog.
Van het personeel van de ambulance werd
niemand gewond.
Het bericht van het bombardement van de
Britsche ambulance ging als een loopend vuur
door de hoofdstad en verwekte verontwaardi
ging bij Abessiniërs en vreemdelingen.
Naar vernomen wtordt, heeft de leider van
de ambulance, dr. Melley, een uitvoerig rapport
van het bombardement aan de Britsche regee
ring gezonden.
Het schijnt, dat drie tenten, waaronder een
operatie-tent, geheel of gedeeltelijk werden ver
woest, alsmede verscheidene auto's en instru
menten.
OTTAWA, 4 Maart. Naar hier wordt verno
men zijn de Amerikaansche en Canadeesche
zendelingen in het gebied van Fensja udie door
den inval van de communisten waren verrast,
erin geslaagd met een vliegtuig te vluchten.
PARIJS, 5 Maart. (Havas) „Le Jour" pu
bliceert een bericht van den correspondent van
het blad te Genève, Michel Pobers, waarin deze
verklaart:
„Van absoluut betrouwbare zijde vernemen
wij, dat de Zwitsersche minister van buiten -
landsche zaken Motta, gistermiddag een zeer
dringende démarche heeft gedaan bij een aan
tal leden van de Commissie van Achttien, om
hun aandacht te vestigen op de ernstige ge
volgen. welke de toepassing van petroleum-
sanctie's en het verlaten van den Volkenbond
door Italië voor de Helvetische republiek kan
hebben.
Motta wees op de positie van Zwitserland, in
dien twee nabuurstaten den bond zouden heb
ben verlaten, deze positie zou zeer delicaat zijn.
Hij uitte de vrees, dat zonder Italië en
Duitschland de Volkenbond zou ontaarden in
een coalitie. Als gevolg daarvan zou het deel
nemen van Zwitserland aan den Bond, als neu
traal land, groote moeilijkheden ondervinden en
zou de volksbeweging in Zwitserland tegen den
Volkenbond een werkelijk gevaar kunnen wor
den."
Ten aanzien van de geruchten, welke zijn
verspreid door een Parijsche krant over stap
pen van Bondsraad Motta bij verscheidene le
den van de Commissie van Achttien, heeft
Motta het Zwitsersch telegraaf-agentschap ge
machtigd te verklaren, dat dit bericht niet
geheel met de werkelijkheid overeenstemt.
Motta deed geen speciale stappen in dezen
zin. Wel had hij een onderhoud met Flandin
en natuurlijk heeft hij het risico besproken,
dat de algemeene toestand en in het bijzonder
de toestand in Zwitserland verwekt.
W"""
ifirfii f I HmIËI
ïmmim
TOKIO, 5 Maart. (Reuter). De Minister van
Buitenlandsche Zaken, Hirota, is thans belast
met de vorming van een nieuw kabinet.
Hirota is een kundig diplomaat. Hij begon
zijn carrière in 1905 en is sedert 1933 Minister
van Buitenlandsche Zaken. Daarvoor was hij
Japansch ambassadeur te Moskou.
Hij deed zich steeds kennen als een man met
ruimen blik en een sterke persoonlijkheid.
LOS ANGELOS, 5 Maart. (Reuter). De
„Federal Grandjury" stelt een onderzoek in
naar verdwenen geheime documenten van de
marine, welke naar men vermoedt gestolen zijn
en verkocht aan een vreemde mogendheid.
Ambtenaren van het departement van Justi
tie trachten oen zekeren Harry Thompson in
staat van beschuldiging te stellen, aangezien
hij zich heeft vermomd als matroos.
De documenten werden vermist na de be
zoeken van een mysterieus matroos aan de
kruisers in de vlootbasis te San Diego.
Volgens de „New York Times" zoekt men
bovendien naar enkele Oosterlingen, die ver
dacht worden van medeplichtigheid.
Een vroegere compagnon van Thompson is
eveneens gearresteerd.
Pater Anselmus Vriens schrijft in zijn Ned.
Kath. Correspondentiebureau (Berlijn)
Men vraagt mij, of het waar is, dat dr. Ban
nasch zijn vrijheid heeft herkregen. Ik
heb drie keer hiernaar bij het Bisschoppelijk
Ordinariaat geïnformeerd. Het laatst Woens
dag 4 Maart omstreeks het middaguur. Helaas,
was op het Ordinariaat over een vrijlating van
dr. Bannasch nog niets bekend. Dr. Banr.asch
wordt ten laste gelegd, dat hij zijn materiaal
over misstanden inzake de verhouding tus
schen Kerk en overheid ter kennis van den
Nuntius bracht. De officier van justitie zag in
den Nuntius den vertegenwoordiger van.
een vreemde mogendheid! Men moet er thans
mee bezig zijn het parket duidelijk te maken
dat de H. Stoel toch nog iets anders dan een
vreemde mogendheid is.
NEW YORK, 5 Maart (Reuter). Den ge
heelen nacht hebben burgemeester Laguardia,
de adjunct-minister van Arbeid McGrady en
de vertegenwoordigers van de stakende lift
boys geconfereerd over de regeling van de sta
king van het huispersoneel, doch zonder tot
een oplossing te komen.
De burgemeester deelde mede, dat de ver-
eeniging van huispersoneel bereid was heden
het werk weer te hervatten en arbitrage te
aanvaarden, doch al hun aanbiedingen werden
door de werkgevers van de hand gewezen.
Het hevig verzet van de posters is vermin
derd en op vele plaatsen hebben de stakers
den steun van de huurders van de huizen.
m
HAARLEM TEL.10070-HEEMSTEDE TEL.29280
Britsche ambulance bij Quoram gebombardeerd.
Motta waarschuwt tegen verscherping van
sancties.
Negus neemt de voorstellen van de Commissie
van Dertien aan.
Hirota belast met vorming van een nieuw Ka
binet in Japan.
Geheime documenten van de Amerikaansche
marine verdwenen.
Binnenkort zal een beschikking afkomen be
treffende steunverieening voor pootaardappeien
oogst 1935.
Buitengewone algemeene vergadering der Ned.
Pomologische Vereeniging.
De Tweede Kamer heeft de gewijzigde motie.
Boon z. h. s. aangenomen.
In de heden gehouden vergade
ring van de Tweede Kamer is bij
den aanvang de gewijzigde motie
van orde van den heer Boon c.s., de
regeering uitnoodigend, bij de
Centrale Commissie van Georgani
seerd Overleg aanhangig te maken
de vraag, of er aanleiding bestaat
voor een bijzondere regeling voor
de bezoldiging van ambtenaren en
onderwijzers, die in communauteit
leven, zonder hoofdelijke stemming
aangenomen.
ZURICH, 5 Maart (Havas). De politie-direc-
teur van het kanton Zürich heeft de maatrege
len medegedeeld, welke ten aanzien van de
Duitsche Nationaal-Socialistische organisaties
worden genomen, overeenkomstig het besluit
van den federalen raad inzake het verbod van
de leiding van de Duitsche Nationaal-Socialis
tische partij in Zwitserland.
Door deze maatregelen worden getroffen de
leider van den propagandadienst in Zürich en
zijn vrouw, die de Nat.-Soc. vrouwenbeweging
leidt, de leider van de Duitsche studenten in
Zwitserland en diens medewerker, alsmede de
arrondissementsleider in Zwitserland. Allen zul
len hun activiteit moeten staken en zullen tot
het einde van deze maand den tijd krijgen hun
bureelen te liquideeren. Indien dit niet het ge
val is, zullen andere maatregelen worden geno
men.
Verder is de toestemming voor Duitsche stu
denten in Zwitserland te vertoeven afhankelijk
van de belofte zich te onthouden van alle po
litieke actie.
Openbare demonstraties van Duitsche nat.-
soc. sportbonden in Zwitserland is verboden.
De politie van Zürich heeft een omvangrijk
dossier opgesteld, dat aan den minister is
voorgelegd. In het kanton Zürich is een om
vangrijk onderzoek ingesteld naar de activiteit
van alle buitenlandsche organisaties.
PEKING, 5 Maart (Reuter). Drie regimenten
provinciale troepen strijden thans tegen de
communisten in Sjansi. In het gebied rond
Fensjau worden hevige gevechten geleverd. Het
effectief van de communisten bedraagt 20.000
man.
In politieke kringen te Peking is men zeer
ongerust.
Stand op Donderdag I uur n.m.: 7572,
Vorige stand: 759.0
