Beperking mechanisatie in de
sigarenindustrie
Defensiefonds
HET OORDEEL VAN DE
TWEEDE KAMER
VRIJZ.-DEM.EN DEFENSIE
Weer twee Shell-
schepen te water
ttfcti Ls cUe nieiuOe HON IG'S KALFSSOEP
hT'J'WP.1/E
Een karavaantocht met hindernissen
MUILDIERDRIJVERS, DIE
SABOTEEREN
Hoofdpijn, Kiespijn St'ïïïS
EEUWFEEST PATERS
FRANCISCANEN
ZATERDAG 7 MAART 1936
V er schillende bezwaren naar
voren gebracht tegen hetgeen
wordt voorgesteld
Begin van een ordening
Wachtgeld
Onbillijk
TEGEN REISBELAST1NG
Belemmerende bepalingen voor
plotseling opgekomen
uitstapjes
grensbewaking wordt
VERSCHERPT
ANTI-LAWAAI CONGRES
TE DELFT
Meerderheid van commissie acht
wijziging van program
wenschelijk
Scheepsbouw
Etremate Rotterdam en
„Renata" te Amsterdam
liepen van stapel
Onderdeelen grootsch
bouwprogram
Dr. A. van Schelven over de weder
waardigheden van onze Ambu
lance tusschen Addis Abeba
em Dessié
Dr. v.d. Does heeft een
benauwd uurtje
Sabotage
Het contact kwijt
DE RAAD WENSCHTE EEN
SECRETARIS
Maar de Kroon vernietigde
het besluit
Congres „Nederland Weerbaar"
Kerkelijk leven
V erf raaiing van het voorplein der
Kloosterkerk als feestgave
Vele Eerste Kamerleden kunnen
zich met de voorgestelde maat
regelen vereenigen
H.H. WIJDINGEN
Bij de Paters van den H. Geest
Verschenen is het voorloopig verslag der
Tweede Kamer over het wetsontwerp, hou
dende tijdelijke maatregelen betreffende de
mechanisatie in de sigarenindustrie.
Bij hun beschouwingen over dit wetsontwerp
Stelden vele leden voorop, dat zij het in het
algemeen niet juist achtten, door wettelijke
maatregelen de mechanisatie en rationalisatie
tegen te gaan. Verbetering en uitbreiding der
Productie, zoo meenden zij, is een algemeen
belang. Op den duur leidt zij tot werkverrui
ming in plaats van tot vermeerdering der
werkloosheid. Bovendien pleegt zij veelal ver
laging van den prijs van het product tenge
volge te hebben. In dezen tijd is zulk een prijs
daling bijzonder wenschelijk.
Tegen deze beschouwingen werd van andere
zijde aangevoerd, dat de zg. compensatie-wer
king bij de invoering van machines op zich
zelf een probleem vormt, dat verschillende
zijden heeft.
Het betreft hier machines, die niet hier te
lande worden geproduceerd en door de invoe
ring daarvan wordt ook geen vergrooting van
den export mogelijk. De hier aan het woord
zijnde leden meenden, dat geen economische
bezwaren kunnen worden aangevoerd tegen een
voorstel, om in zulk een bedrijf de mechani
satie tegen te gaan.
Verscheidene leden meenden, dat het niet
mogelijk is, zich over het vraagstuk der ratio
nalisatie en mechanisatie met de beschikbare
gegevens een gefundeerd oordeel te vormen. Zij
drongen er bij de Regeering op aan, een diep-
Kaan onderzoek naar de ontwikkeling op dit
gebied in de verschillende bedrijven te doen
Instellen.
Deze leden zouden gaarne in staat gesteld
worden, zich een oordeel te vormen over
de vraag, welk deel van onze 470.000 werk-
loozen ten gevolge van mechaniflitie en
rationalisatie werkloos geworden is, welk
deel door conjunctuurinvloeden, welk deel
door algemeene structuurwijzigingen, ver
plaatsing van productie naar nieuwe lan
den, enz.
Enkele leden konden het wetsontwerp niet
anders zien. dan als een bedenkelijk precedent.
Verscheidene leden, die in het algemeen
evenmin gevoelden voor maatregelen tot het
tegengaan van mechanisatie, meenden toch,
dat het gewettigd is voor de sigarenindustrie
een uitzondering te maken.
Het ware naar de meening van andere leden
beter de voortschrijdende mechanisatie zelf
niet onmogelijk te maken; doch wèl aan de on
dernemers de verplichting op te leggen om aan
die arbeiders, die door het in werking stellen
Van machines werkloos worden, tijdelijk een
Wachtgeld toe te kennen.
Tegen het geven van leiding aan het ratio-
haliseeringsproces hadden deze leden geen be
denking.
De gevolgen van de mechaniseering mogen,
aldus deze leden, overigens niet worden over
dreven. De werkloosheid in de sigarenindustrie
is niet grooter dan het gemiddelde in de
overige takken van de nijverheid, terwijl dit
vóór 1928 wel het geval was; eerst na dat jaar
zijn de machines ingevoerd.
Hadden de hier aan het woord zijnde
leden tegen hetgeen voorgesteld wordt dus
ernstige bezwaren, niettemin erkenden zij,
dat daaraan ook voordeelen verbonden
zijn. Als zoodanig beschouwden zij de om
standigheid, dat een vergunningsstelsel een
begin van een huns inziens noodzakelijke
„ordening" kan beteekenen.
Weer andere letten begroetten het wetsont
werp in beginsel met sympathie. Zij konden
zich met een wettelijk ingrijpen ter beperking
van de mechanisatie in de sigarenindustrie ge
heel vereenigen.
Bij sommigen onder hen was evenwel de
Vraag gerezen, of dezelfde argumenten, die
leidden tot dit wetsontwerp, niet moeten lei
den tot toepassing van dezelfde methode van
geleidelijke aanpassing op verschillende andere
bedrijfstakken, die eveneens in hoofdzaak voor
de binnenlandsche markt werken.
Sommige leden, die zich met een wettelijk
Ingrijpen op zich zelf konden vereenigen, ves
tigden er de aandacht op, dat het wetsontwerp
Wel buitengewoon lang op zich heeft laten
Wachten. Men betreurde deze vertraging vooral
daarom, omdat het met de mechanisatie niet
Zoover zou zijn gekomen, indien de Regeering
grootere voortvarendheid betracht had.
Tegen de wijze, waarop de Regeering wenscht
in te grijpen, werden verschillende bezwaren
Ingebracht.
Sommige leden wezen er op, dat het klaars
hlijkelijk de bedoeling der Regeering is, het be
staande te handhaven. Deze doelstelling nu
dchtten zij onjuist en onbillijk. Eenerzijds wordt
daardoor een monopolistische positie geschapen
Voor de reeds gemechaniseerde bedrijven, an
derzijds worden die bedrijven, welke uit allerlei
voor een deel sociale motieven mechani
seering nog achterwege lieten, blijvend in een
hadeelige verhouding geplaatst tegenover de
eerstgenoemde.
Deze moeilijkheid achtten de hier aan
het woord zijnde leden zóó groot, dat zij,
hoewel in beginsel vóór wettelijk ingrijpen,
liever het bedrijf geheel vrij zouden laten,
dan mede te werken aan de totstandkoming
van het wetsontwerp, zooals het thans luidt.
Andere leden vroegen in het bijzonder de
aandacht voor het voorstel, neergelegd in het
adres van den Bedrijfsraad voor de Sigaren-
bidustrie.
De leden, die dit voorstel aanbevalen, meen
den, dat daardoor de onbillijkheid tegenover
de nog niet gemechaniseerde bedrijven grooten-
deels zou kunnen worden weggenomen.
Tegen het voorstel van den Bedrijfsraad
werd aangevoerd, dat het onjuist zou zijn, de
productie van goedkoope groote sigaren tegen
te gaan.
Algemeen waardeerde men de uitspraak in
de Memorie van Toelichting, dat de Regeering
een zeer ruim gebruik zal maken van haar
bevoegdheid tot het verleenen van vergunnin
gen, indien herleving van den export van
sigaren mogelijk mocht zijn.
Sommige leden zouden in de wet een be
paling opgenomen willen zien, welke het wer
ken met twee ploegen met machines verbiedt.
Van verschillende zijden sprak men er zijn
verwondering en teleurstelling over uit, dat
de Bedrijfsraad in de Sigarenindustrie over het
wetsontwerp niet gehoord is.
Met een aan den Minister van Financiën ge
richt verzoekschrift, betreffende het Ontwerp-
Reisbelasting, heeft de Kon. Ned. Motorwielrij
ders Ver. zich aan de zijde harer zusterver-
eenigingen geschaard en zich eveneens als over
tuigd tegenstandster van het ontwerp uitge
sproken.
Naast de vele groote bezwaren, welke reeds
naar voren zijn gebracht, heeft de K.N.M.V.
gemeend den nadruk te moeten leggen op de
moeilijkheden, die bij een doorvoering van dit
veelbesproken wetsontwerp zouden ontstaan
met op den dag zelf opgekomen uitstapjes naar
het buitenland. Indien tevoren vereischt zou
worden een verplicht bezoek aan bepaalde
bureaux of belastingfunctionarissen, zou hier
door niet alleen aanmerkelijke vertraging ont
staan, maar de reis veelal geen doorgang kun
nen vinden, tenzij de gelegenheid hiertoe open
zou staan op Zaterdagen, benevens op Zon
en feestdagen, waartegen bij de Regeering on
getwijfeld onoverkomelijke bezwaren zullen
bestaan.
Sinds Vrijdag is op verscheidene plaatsen aan
de Nederlandsch-Belgische grens een verscherp
te grensbewaking ingevoerd, meldt de N. R. C.
Grensposten zijn in dit verband sinds Donder
dagavond dag en nacht door rijkspolitie bezet.
Het schijnt de bedoeling te zijn deze scher
pere grensbewaking bij wijze van proef met
tusschenpoozen gedurende een week of langer
onafgebroken te doen plaats hebben.
Het doel van de nieuwe maatregelen is niet
alleen het waken tegen grensfrauden, maar
vooral ook, door een intensieve passencontröle
de invasie van ongewenschte vreemdelingen in
ons land tegen te gaan.
In samenwerking met de Geluidsstichting zal
de K.N.A.C. op Dinsdag 21 April a.s. 'n tweede
anti-lawaai congres organiseeren. Het congres
zal worden gehouden in het gebouw voor Tech
nische Physica van de Technische Hoogeschool
te Delft (Mijnbouwplein).
Voordrachten zullen worden gehouden door
mr. dr. W. G. A. van Sonsbeek, burgemeester
van Breda, over „Ervaringen op anti-lawaai
gebied", door ir. C. Boot, directeur van den
Loonmeetdienst van de Geluidstichting, over
„Resultaten van de anti-lawaai week in Den
Haag" en door mr, J. Linthorst Homan, voor
zitter van de K.N.A.C., over „De strijd tegen
het verkeerslawaai bezien van het standpunt
van het automobielverkeer".
De Vrijz.-Dem. heeft gepubliceerd het rap
port van de Commissie uit den Vrijz.-Dem.
Bond, die het Hoofdbestuur moest adviseeren
over de vraag, welke beteekenis aan de staat
kundige en volkenrechtelijke ontwikkeling der
laatste jaren moet worden toegekend voor de
positie van ons land en welke gevolgtrekkin
gen daaruit zijn te trekken.
Wat de consequenties van de nieuwe verhou
dingen met betrekking tot de programpunten
omtrent de defensie betreft, bleek het in de
Commissie niet mogelijk tot eenstemmigheid te
komen.
De meerderheid van de Commissie was van
oordeel, dat deze programpunten, gezien de fei
ten, niet onveranderd behouden kunnen blij
ven.
De meerderheid van de Commissie is tot de
conclusie gekomen, dat wijziging van het pro
gram wenschelijk is op verschillende punten.
Paragraaf 9 van het program zou als volgt
gelezen moeten worden, naar het oordeel der
Commissie:
Reorganisatie van land- en zeemacht tot
organen, bestemd voor de handhaving van bin
nenlandsche orde en rust, zoomede tot verde
diging, ter medewerking aan internationale
rechtshandhaving, tegen een oorlogsaanval.
De Commissie wil paragraaf 10 onder meer
als volgt wijzigen:
Krachtig streven naar democratiseeren en
algemeen maken van den Volkenbond en naar
wijziging van zijn Handvest in zoodanigen zin,
dat elke aanvalsoorlog als misdaad verboden
zij.
Vervulling van Nederlands verplichtingen als
lid van den Volkenbond.
Zoolang dit nog niet is verwezenlijkt, slui
ting van zooveel mogelijk verdragen, behelzen
de, dat de partijen om welke '-eden dan ook,
nimmer de wapenen tegen elkaar gebruiken
zullen, 'tenzij eventueel als onderdeel van een
rechtmatige Volkenbondsactie.
Staatstoezicht op de financieele en verdere
gestie van particuliere wapenfabrikanten en
-handelaars.
Betere verzekering van de vrijstelling van
militairen dienstplicht op grond van ernstige
gewetensbezwaren.
Door een wijziging in dezen geest blijft de
partij haar pacifistisch standpunt handhaven,
aldus de Commissie. De strijd vóór een inter
nationale rechtshandhaving, tegen den oorlog
en tegen de militaristische strevingen wordt
onverzwakt voortgezet. Slechts wordt de doel
stelling van het te handhaven machtsappa
raat aangepast aan de veranderde internatio
nale verhoudingen.
Drie jonge Franschen hebben het plan opgevat Groenland te gaan doorkruisen. Zij
trainen zich voor deze expeditie in de Alpen
Het bij de Industrieele Mij. ,,De Noord" te
Alblasserdam voor Fransche rekening in aan
bouw zijnde m.s. „Louvetot" is met goed ge
volg te water gelaten. Het schip heeft een
laadvermogen van ongeveer 320 ton en wordt
voorzien van een Deutz-Dieselmotor, met een
capaciteit van 300/360 P.K.
Toen twee weken geleden voor rekening
der Koninklijke/Shell het s.s. „Ramona"
te water werd gelaten bij de Scheepswerf
en Machinefabriek vh. P. Smit Jr. te
Rotterdam, merkte de directeur dezer werf,
de heer van Beuningen, in zijn speech op,
dat het wel als een unicum voor ons land
beschouwd mocht worden, dat voor een en
denzelfden opdrachtgever niet minder dan
twaalf zeeschepen tegelijk in Nederland in
aanbouw, resp. in bestelling zijn. Evenzeer
mag het een bijzonderheid genoemd wor
den, dat op denzelfden dag twee zeesche
pen voor denzelfden opdrachtgever in ons
land te water worden gelaten en dit was
vandaag het geval, toen twee tankbooten
voor de Koninklijke/Shell in hun element
gingen.
Bij de Rotterdamsche Droogdok Mij1, te Rot
terdam werd het 9100 ton metende tankschip
„Etrema" te water gelaten, terwijl te Amster
dam bij de Nederlandsche Scheepsbouw Mij.
de 4000 tons tanker „Renata" van stapel liep.
Te Rotterdam werd de plechtigheid verricht
door Mrs. Andrew Webster, dochter van den
heer Zuiver, Marine-Superintendent bij de
Koninklijke/Shell, terwijl de te waterlating van
de „Renata" geschiedde door mej. Hanna Rus
tige, dochter van den wethouder van de Be
drijven en Financiën der gemeente Amsterdam.
Het vlootbouw-programma, dat voor de Ko
ninklijke/Shell momenteel in ons land in uit
voering is en waarmede voor de Nederland-
Dessié, 29 Januari 1936
Dr. A. van Schelven, een der artsen van de
Ned. Roode Kruis-Ambulance, in Abessinië,
schrijft ons:
Onze muildierehkaravaan is dan in twee dee-
len van Addis Abeba vertrokken. Dr. Van der
Does reisde voorop en vertrok met de kleinste
afdeeling, een karavaan van honderd, een dag
vroeger dan ik en legerde zich op pl.m. 1 uur
afstand van Addis bij Sjola. Dit was Dinsdag
14 Januari. Hij bleef daar kampeeren. Muil
dierendrijvers heeten Nagadi's, de chef heet
Nagadras. Ik had 2 van die heeren, terwijl dr.
v. d. Does er één had. De heele karavaan was
samengesteld door den Amerikaanschen mis
siedokter Lambié, die hier fungeert als chef
van het Ethiopisch Roode Kruis, op zijn Am-
harisch Kai Maskal'. Deze had de onvoorzich
tigheid begaan, den Nagadi's vooruit alles te
betalen. Wij kregen al den eersten avond
moeilijkheden. De kerels wilden dit niet en
dat anders en het mooiste was, dat de eigen
lijke Nagadras niet mee wilde, maar een
plaatsvervanger stuurde. Het gevolg is ge
weest, dat we den heelen tocht moeite met de
Nagadi's hadden. Bovendien had ik nog dit
nadeel, dat Ir. de Vries de Nagadi's naar
Sjola gestuurd had, een uur buiten Addis. Nu
schijnt dit niet een bepaalde plaats te zijn,
maar een bepaalde streek. Het gevolg was, dat,
toen ik 's avonds mijn karavaan opzocht twee
derde hiervan ontbrak. Die waren drie uur
verder gelegerd, niemand wist, waar.
Ik heb tot half één den volgenden dag ge
wacht en steeds maar mannetjes uitgezonden
en eindelijkdaar zag ik in de verte wat
blinken op de vlakte en daar kwamen onze
eerste kisten in zicht. Om 1 uur waren wij
toen op weg en hebben zoo geraced, dat wij
de anderen des avonds ingehaald hadden.
Doch dat was een zware tocht, over een pas
van zeker wel 32<30 M.. We zijn darop geregeld
naast elkaar voortgetrokken.
Zondag 19 Januari konden we pas laat op
breken, omdat het zoo ontzettend regende.
Maandag 20 Januari hadden we onze eerste
groote moeilijkheden met onze Nagadras.
Alsof het afgesproken was, begonnen de Na
gadras van dr. v. d. Does en van mij sabo
tage te plegen. Eerst zou het een feestdag
zijn, ze wilden niet weg. We hebben ze toch
om TA uur op pad gekregen. Om 9 uur wil
den ze toen kamp maken. Het eenige middel'
om ze weer op weg te krijgen, hebben we moe
ten aanwenden, n.l. vreeselijk lawaai maken,
tieren, net doen of we boos waren, met de kar
wats werken en zoo meer. Dat hielp ten slotte.
Maar om II uur weer hetzelfde liedje. Toen
gingen ze zijpaden op en verlieten den groe
ten weg en wij hadden veel moeite om dezen
laatste terug te vinden. Dat hebben ze ons
twee maal geleverd.
Toen heb ik den Nagadras bij zijn oor genomen
en hem door den tolk de vreeselijkste bedrei
gingen laten toevoegen. Dat hielp, maar....
tot 's middags half 3. Toen hielp niets meer en
ik heb me «er maar bij neergelegd. Doch ik heb
terstond den representant van Z. M. laten
roepen door den hoofdtolk. We hebben nog
overwogen een anderen Nagadras aan te stel
len en dezen in de boeien te laten slaan, maar
we vonden dit ten slotte niet gewenscht.
Het is moeilijk, een beslissing te nemen, waar
alles nog zoo vreemd is. Gelukkig was de
keuze goed. Het Districtshoofd kwam 's avonds
bij ons kamp en ik toonde hem mijn geloofs
brieven etc. Hij bood mij toen allerlei geschen
ken aan, o. a. Abessijnsch bier en hooi voor
mijn rijdieren.
Hij nam den Nagadras onderhanden; ik had
o. a. verteld, dat onze karavaan bestond uit
geschenken van ons land en onze Vorstin aan
zijn Vorst en zijn land en dat hij nu verant
woordelijk was voor het vervoer dier geschen
ken. Dit scheen indruk te maken, want voortaan
ging alles nu vlot.
Hij dreigde den Nagadras, dat bij de minste
verdere klacht van mij hem zijn muildieren
terstond zouden werden ontnomen (volgens
de rechtspraak schijnt een zoodanige uitspraak
mogelijk te zijn!) en dat hij in de boeien zou
worden gesloten (hij maakte daarbij een ma
nuaal van gekruiste handen) en bij herhaling
van een klacht, zijn rechterhand zou worden
afgekapt (manuaal van afkappen!). En sinds
dien heb ik geen last van mijn Nagadras ge
had.
De karavaan van dr. v. d. Does rijdt nu
vooruit en ik volg aan het hoofd van mijn ka
ravaan. Het terrein is zeer geaccidenteerd,
zoodat ik zoowat een uur vóór mijn karavaan
rijd. Om 11 uur slaat de karavaan van dr.
v. d. Does links af, Ik zie alle afdeelingen dit
doen en denk dus, dat dit een kortere weg zal
zijn. om 1 uur wil dr. v. d. Does stoppen,
doch zijn Nagadras weigert dit gewoonweg
pertinent en gaat door. We houden samen
raad en besluiten, hem maar te laten gaan:
hoeverder we trekken, hoe eerder we in Des
sié zijn. Ik laat Lampe achter om verbinding
te houden met onze karavaan. Zoo trekken
we achter de karavaan van dr. v. d. Does aan
tot 5 uur. En wat blijkt dan?Dat in dit
dorp die Nagadras woont; dus die wil dien
nacht in zijn dorp doorbrengen!
Om een uur of vier komt Lampe achter ons
aan galoppeerenHij heeft in doodelijken
angst gezeten; een uur lange is hy alle con
tact kwijt geweest! Hij heeft een uur gewacht
op mijn karavaan, die niet kwam opdagen,
omdat die kalm den hoofdweg is blijven volgen.
En ons had hij uit het oog verloren. Zoo
wist hij niet, wat te doen: had bovendien onze
richting ook verloren! Hij heeft toen een ang
stig uurtje doorgebracht: want alleen te zijn
in dit land is zeker niet ongevaarlijk. Einde
lijk had hij, als een stip aan den horizon, vér
weg op een heuvel, een kist op 'n muilezel,
door de ondergaande zon beschenen, zien ver
dwijnen. En toen hij dus weer de richting wist,
is hij als een dolle in die richting gerend en
bereikte ons juist vóór donker!
's Avonds, toen het donker was, hebben we
met onze flash-lights gewerkt. En eindelijk, na
een uur tobben, kregen we heel ver weg een
klein flikkerlichtje als antwoord. Niemand
dorst des avonds nog daarheen te gaan. Een
mensch alleen schijnt hier des nachts altijd
overvallen te worden: angstvallig blijft ieder
altijd in het kamp. Maar bij daglicht heb ik
een paar lui uitgestuurd, om een punt van on-
moeting af te spreken. Drie uur later troffen
wy den kop van onze karavaan, precies op het
punt, waar die lui hadden afgesproken. Merk
waardig richtingsgevoel hebben die primitieve
menschen!
Gaarne zou ik doorvertellen tot thans,
nu we eindelijk na bijna drie maanden aan
het eigenlijke doel van onze zending gekomen
zijn; maar daarover in een volgenden brief,
want anders zou deze te lang worden. Spoe
dig meer.
pijnen te verdrijven is 'n Mijnhardt's Poeder
Per stuk 8 ct.; doos 45 ct. Bij Uw Drogist
sche industrie een bedrag van ruim 10 millioen
gulden gemoeid is, omvat een totale tonnage
van ongeveer 154.000 ton waterverplaatsing,
hetgeen ongeveer de helft bedraagt van den
geheelen Nederlandschen nieuwbouw, thans
onderhanden op Nederlandsche werven, inclu
sief de nieuwe „Statendam" van de Holland
Amerika Lijn.
Bij den bouw is alles in het werk gesteld om
het leven aan boord voor het varend personeel
zoo aangenaam mogelijk te maken. Alle ver
blijven zijn ruim, comfortabel, naar de modern
ste eischen ingericht en voorzien van kunst
matige zoowel als natuurlijke ventilatie.
Bovendien is ieder schip voorzien van een
eigen bibliotheek, waarvan de boeken door de
schepen onderling worden geruild. De ruime
vries- en koelkamers zorgen, dat de proviand
voor de geheele bemanning steeds versch ge
houden wordt, onafhankelijk van klimaat of
duur der reis.
Met den nieuwbouw meegerekend bezit het
reederijbedrijf van de Koninklijke/Shell thans
78 zeeschepen onder de Nederlandsche vlag,
een vloot met een gezamenlijk draagvermogen
van meer dan 500.000 ton, terwijl het Neder
landsche personeel op de vloot uit meer dan
1000 gezagvoerders, officieren en machinisten
bestaat. De voortdurende uitbreiding der vloot
komt uiteraard den promotiekansen ten goede.
De exploitatie van deze groote vloot kost vele
millioenen guldens per jaar,'wat voor het Ne
derlandsche volk en de Nederlandsche industrie
op velerlei wijzen van groot direct belang en
voordeel is en de werkgelegenheid belangrijk
vermeerdert.
Eenigen tijd geleden besloot de raad van
Winkel (N.H.) met algemeene stemmen tot aan
stelling van een gemeente-secretaris in de ont
stane vacature.
De raad besloot daartoe tegen het advies in
van den burgemeester en ook tegen den wensch
van den Minister, die het voor gemeenten als
Winkel uit een oogpunt van bezuiniging mogelijk
achtte het ambt van burgemeester en secretaris
samen te voegen. Intusschen is dienaangaande
dan ook een circulaire verschenen.
De burgemeester droeg het raadsbesluit ter
vernietiging aan de Kroon voor en thans heeft
de Kroon, naar wij verftemen, het raadsbesluit
ongedaan gemaakt.
Mocht de raad van Winkel blijven vasthou
den aan zijn besluit, dan zal ook in dit geval
„oplegging" volgen. Het precedent is in ieder
geval een novum!
Het Congres „Nederland Weerbaar" op Vrij
dag 17 en Zaterdag 18 April a.s. zal worden ge
houden in Café-Restaurant Boschlust, Bezui-
denhout 2 te 's Gravenhage.
Tot viering van den honderdjarigen terug
keer der Paters Franciscanen in hun klooster
„ad S. Hieronymum" op de Biest te Weert,
thans zetel van den Provinciaal der Nederland
sche Provincie, heeft zich het volgende comi
té gevormd:
Notaris F. X. H. Welters, voorzitter.
Leden: F. Heymans, W. Leenders, M. Schey-
mans, Biest; M. van den Bergh, L. van Lierop,
J. Peeters, Laar; J. M. Brunenborg, H. Emans,
G. Schreurs, Leuken; F. van den Eynden,
E. Vermeulen, Stad; H. Adriaens, Husho-
ven; J. Janssen, Keent; J. Bogie, Aitweer-
terheide.
Secretaris-penningmeester Mr. Stan Smeets,
Emmasingel 16, tel. 55 Weert.
In het eere-comité hebben zitting genomen:
Z. H. Exc. Mgr. G. Lemmens, Bisschop van
Roermond; de Hoogeerw. Heer J. M. Souren,
Pastoor-Deken van Weert; Mr. W. F. M. Kolk
man, burgemeester van Weert; de Zeereerw.
Heeren W. Franck, directeur Bisschoppelijk
College, Weert; P. J. Frantzen, Pastoor Weert-
Keent; W. Gerris, Pastoor, Weert-Vlakker; de
Eervv. Broeder Justinianus, Overste Pensionaat
St. Louis, Weert; P. Pelt, S. S. Sp. Overste Mis
siehuis van den H. Geest, Weert: J. Pont,
Pastoor, Weert-Tungelroy; H. Schippers, Rec
tor, Weert-Altweerterheide.
Aangaande de feestviering op Vrijdag 17
April a.s. kan reeds worden medegedeeld, dat
Z. H. Exc. de Bisschop van Roermond in de
dekanale Kerk van den H. Martinus te Weert
een pontificale Hoogmis zal opdragen, waarbij
de Schola Cantorum der Paters zal assisteeren.
Bij gelegenheid van dit feest zal aan de
feestvierende communauteit een feestgave wor
den aangeboden, bestaande in vernieuwing en
verfraaiing van het voorplein voor de klooster- i
Aan het voorloopig verslag der Eerste Ka
mer over de wetsontwerpen tot instelling van
een Defensiefonds, ontleenen wij het volgende:
Verscheidene leden verklaarden zich met de
vorengenoemde wetsontwerpen niet te kunnen
vereenigen. Zij erkenden, dat de omstandigheden
waren gewijzigd, weshalve het door hen in be
ginsel nog aanvaarde programpunt van natio
nale ontwapening aan actualiteit had verloren,
en dat het thans op den voorgrond stellen van
dit desideratum welhaast de beteekenis zou
hebben van eene uitnoodiging aan den vijand
tot het bezetten van Nederlandsch grondgebied.
Zij weigerden evenwel mede te werken aan den,
in Europa waarneembaren, wedloop in bewa
pening, waarvan huns inziens deze voordrach
ten wat Nederland betreft getuigen. Mocht
inderdaad de toestand, waarin onze weermacht
verkeert, onvoldoende zijn, dan dient daarin,
ook naar hun gevoelen, verbetering te worden
gebracht.
Ook hadden zij den indruk, dat de Regee
ring de verdiensten van den Volkenbond te ge
ring acht. De zware nadeelen, welke Italië van
de toepassing der sancties ongetwijfeld zal on
dervinden wélke nadeelen pas later bekend
zullen worden kunnen, dus meenden aeze
leden, voor andere mogendheden wel degelijk
eene reden vormen om oorlog te vermijden.
Deze beschouwingen vondenvan ver
schillende zijden bestrijding. In de eerste
plaats laakte men de strekking ervan. Is
men overtuigd, dat Nederland verplicht is,
eene weermacht te onderhouden tot hand
having van zijne neutraliteit en als lid van
den Volkenbond, dan dient, dus werd be
toogd. die weermacht ook zoo sterk mogelijk
te zijn.
Een beroep op de collectieve veiligheid, welke
de Volkenbond zou moeten waarborgen, gaat,
dus werd betoogd, daarom niet op, wijl collec
tieve veiligheid slechts denkbaar is, indien
iedere Staat naar de-mate van zijne krachten
zich inspant, allereerst zijne eigen weermacht
op peil te brengen en te houden.
Enkele leden, die verklaarden, zich in het al
gemeen in geenen deele te kunnen vereenigen
met het huidige regeeringsbeleid, dus ook niet
met dat op het stuk der defensie, uitten hunne
bevreemding over enkele der stellingen, welke
aan de indiening van deze wetsontwerpen ten
grondslag liggen. Zoo betwistten zij, dat de toe
stand in 1922 van zoodanigen aard was/ dal
zeer krachtige bewapening onzerzijds toen vrij
wel overbodig was te noemen, waarbij zij in
herinnering brachten de uiterst gevaarlijke si
tuatie, destijds geschapen door de bezetting
van het Ruhrbekken.
De leden, hier aan het woord, verklaarden
zich ten slotte bereid, hunne stem aan deze
wetsontwerpen te geven.
Vele leden konden zich volkomen ver
eenigen met de voorgestelde maatregelen.
Wel betreurden zij, dat velen de indiening
van deze wetsontwerpen te baat nemen vooi
het voeren van eene propaganda tot ver-
militariseering van Nederland.
Verscheidene leden waren van meening,
dat meer maatregelen ter versterking van
onze weermacht nog noodzakelijk zijn.
Enkele leden hadden bezwaar tegen het voor
gestelde systeem van fondsvorming.
Verscheiden leden zouden er de voorkeur aan
hebben gegeven indien, ter verkrijging van de
gelden, vereischt voor het Defensiefonds, eene
leening zou zijn uitgeschreven tegen lagere
rente dan de gebruikelijke.
kerk. Deze is voorloopig gedacht als volgt: al-
geheele bestrating met asfalt-beton; vervangmg
der weide door plantsoen, waarin eenvoudige
gedenksteen.
Voor de bekostiging dezer feestgave zal met
ingang der volgende week door of namens het
comité een beroep worden gedaan op de be
woners van alle parochieën der gemeente Weert
en op allen daarbuiten over wie de zegenrijke
arbeid der paters zich uitstrekt.
Bijdragen kunnen worden toegezonden aan
den secretaris-penningmeester mr. Stan Smeets
te Weert, postrekening nr. 182989.
Z. H. Exc. Mgr. A. F. Diepen, Bisschop van
's-Hertogenbosch, heeft in de kapel der Bis
schoppelijke Kweekschool te 's-Hertogenbosch
de volgende H.H. Wijdingen toegediend:
De vier Mindere Orden aan de Eerw. Fraters:
Joannes Josephus Leonardus Weenink. Arnol-
dus Bartholomaeus Meijers, Eustachius Herma-
nus Josephus van Waesberge, Wilhelmus Cor
nelius Möhlmann, Alexander Antonius Johan
nes van der Haagen, Johannes Wilhelmus An
tonius Maria Fleuren, Wilhelmus Antonius Jo
sephus Teurlings, Paulus Hubertus Franciscus
Brenneker,- Johannes Jacobus Maria Bakkers,
Johannes Albertus Theodorus Poelen, Johan
nes Bernardus Gerardus Maria Berendsen, Ber-
nardus Adrianus Theodora van Gooi. Henricus
Antonius Maria Coopmans, Thee-"» /us Johan
nes Blessing en Theodorus Antonius Domini-
cus Vismans, van de orde der Dominicanen;
Amoldus Suyker, Wulfrannus Buis, Vitus de
Beurs, Wigbertus van Zuylekom, Chrysologus
Duvergé, Joannes Vermeer, Ansfridus Huls
bosch, 'Wiro Hovens en Lebuinus Snijders van
de orde der Augustijnen.
Het H. Diaconaat aan de Eerw. Fraters Lau-
rentius Brandenburg, Joannes Baptista Oder-
kerk, Alexander van Schijndel en Franciscus
Verwejj van de orde der Witheeren te Hees-
wijk.
Het H. Priesterschap aan den Eerw. Frater
Cyriacus Wilhelmus Hollender van de orde der
Witheeren te Windberg in Beieren.
Morgen zal Z. H. Exc. Mgr. G. Haezaert
C. S. Sp., Apostolisch Vicaris van Noord-Ka-
tanga, te Gemert H.H. Wijdingen toedienen
aan 39 fraters van het aldaar gevestigd Groot
Scholasticaat der congregatie van den H. Geest-
Het sub-diaconaat aan de eerw. fraters: G.
Pubben uit Reuver, J. van Croonenburg uit Den
Haag, B. Schelen uit Scheveningen, A Reijn-
ders uit Tilburg, P. Rijkers uit Son, M. Thijs-
sen uit Zijtaart, P. Simons uit Wittem, H. Guf-
fens uit Deurne, A. Blommaert uit Amsterdam,
A. Verhoeven uit Budel, J. Pijnenburg uit Til
burg, C. van Zijl uit Utrecht.
De Mindere Orden aan de eerw. fraters: P. de
Boer uit Bennebroek, E. Welling uit Panner-
den, A. v. d. Zanden uit Boekei, A. van Hou-
tert uit Gemert, P. v. Adrichem uit Den Haag,
A. Melis uit Amsterdam, M. van Duijnhoven
uit Erp, P. Strous uit Neer, J. Teerenstra uit
Bolsward, W. de Jager uit Amsterdam, A.
Sleutjes uit den Dungen, W. Engbers uit
Eindhoven, H. Scheerder uit Scheveningen, W.
Krijnen uit Roosendaal.
