IN EN OM HAARLEM)
Vlot
TIPTOP
Luchtbeschermingsoefening in Haarlem
Men&Mjfton&:
1
MORGEN EEN GEFINGEER
DE LUCHTAANVAL
Brandweercommandant
van den Broek
DINSDAG 31 MAART 1936
V
NEDERLANDSCH KUNST
VERBOND
Tentoonstelling werken van
Oude Meesters
R.K. TUINBOUW WINTER-
SCHOOL
Diploma-uitreiking
Reuzen-zoeklichten zullen de vijande
lijke vliegers in hun lichtbundls ge
vangen trachten te houden
GOEDKOOPE TREINEN
Doortrekking naar Haarlem
R.K. VOLKSBOND KRING
HAARLEM-NOORD
Arbeidersontwikkeling
ZOMERUITSTAPJES BIJ DE
NED. SPOORWEGEN
25-jarig jubileum
Van Gelder Zonen
Gevonden dieren en voorwerpen
Velerlei maatregelen
en een wedstrijd!
Strategische ligging!
Gasvrije onderkomens
Moderne gasmaskers
Russisch afweergeschut
Alle hens aan dek!
Een kijkspel voor ieder
Tot slot een aardigheidje
Overtreding Wet op de
Uitverkoopen
iiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiwiiiiiiiiiiiiimiimiiiiiiiiiiiMniiuiiiHimmiiiiiimiiiiiiiimiiiiiiMiiiiNiiiiuiiiiiiiiminni
HHinuiiiiuuiinuiiiiiiiuiiiiiiiiiinMiiiiiuiiiiiiiuiiHiuiiiiiiiiiiiiiiuiiiiuaiiiiiiiiiiiiiiiuHiiiiniiiiiiiiiiiuuiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiuiiB
J
Een voortreffelijk Haarlemmer jubileert
vandaag: brandweercommandant van den
Broek kwam veertig jaar geleden als vrij
williger bij Spuit Tien, bracht het tot comman
dant, en dat niet alleen, maar als commandant
toonde hij bovendien bijzondere eigenschappen,
die Haarlem veel voordeel hebben gebracht.
Onze Vrijwillige Brandweer is een der mooi
ste en voorbeeldigste instellingen op maat
schappelijk gebied, die wij bezitten; een toon
beeld van rustigen, gestagen, onopzienbarenden
burgerzin. De menschen, die bij elk alarm, ook
dikwijls loos alarm, er niet tegen opzien bij
dag of bij nacht hun medemenschen, die door
het vuur bedreigd worden, te gaan helpen, ver
dienen onzen dank en onze bewondering, vooral
ook omdat zij dat doen zonder den prikkel van
het geldelijk gewin.
Maar hoe prachtig die opofferende daden ook
zijn, niet minder bewondering behoort men te
hebben voor degenen, die kans zien om in zoo'n
corps den goeden geest te behouden, een geest,
die eiken dag maar weer bereid is in moeilijke
omstandigheden onaangenaam werk te doen.
Het is geen kleinigheid er den moed in te
houden als vrijwilligers tweemaal soms in één
ijskouden nacht uit hun bed getrommeld wor
den om ergens een brand te gaan blusschen. En
zeker houdt dit in, dat de hoofdlieden zelf het
voorbeeld geven en bij het minste alarm present
zijn.
Wie dat goed nagaat, begrijpt wat het be-
teekent veertig jaar vrijwilliger te zijn bij de
Brandweer.
En de geest in het Haarlemsche brandweer
corps is uitmuntend; de vriendschap en saam-
hoorigheid is er groot; de discipline magnifiek,
een discipline, die slechts gebouwd is op plichts
besef.
Voor een groot deel is dat te danken aan den
heer van den Broek, een prestatie om eerbied
voor te hebben.
Daar komt dan nog bij, dat de Haarlemsche
brandweer geheel op de hoogte van dezen tijd
is.
Zeker, de geldmiddelen daarvoor zijn ge
fourneerd door het gemeentebestuur, maar de
verbeteringen getuigen alle van de zeer groots
deskundigheid der adviseurs op het gebied van
het brandbluschwezen.
Een verouderd systeem in een provinciestad
als het Haarlem van een twintig jaar terug, is
uitgebouwd tot een modern geoutilleerde in
richting, die zich meten mag met die van elke
plaats van de grootte van Haarlem. De aan
schaffing heeft in overleg met het gemeente
bestuur geleidelijk plaats gehad, zoodat de ge
meentekas er geen schokken van kreeg.
Br is echter nog meer.
De voornaamste taak van de brandweer be
staat in een preventieve werking.
Goede maatregelen, die het uitbreken van
brand voorkomen of beperken, zijn van het
allergrootste gewicht.
Wij hooren betrekkelijk weinig van groote
branden in Haarlem en branden met noodlot-
tigen afloop als het verlies van menschen-
levens behooren gelukkig tot de uiterst zeld
zame gebeurtenissen.
Geeft de burgerij zich er wel voldoende reken
schap van. dat de oorzaak daarvan waarschijn
lijk moet worden gezocht in de keurige brand
weerverordeningen, die Haarlem rijk is, en in
de uitmuntende wijze, waarop de naleving daar
van bevorderd wordt? Het advies vragen van
de brandweer strekt zich niet alleen uit tot
schouwburgen en andere gelegenheden, waar
openbare voorstellingen worden gegeven, maar
tot alle plaatsen, die voor het publiek toegan
kelijk zijn, zooals winkels, garages, ziekenhui
zen, tentoonstellingen, fancy-fairs, enz. Over
alles gaat het wakend oog van de brandweer
en het is lang niet altijd gemakkelijk om de
soms strenge brandweervoorschriften con amore
doorgevoerd te krijgen.
En nu mogen wij wel zeggen, dat het juist
op dit gebied is, dat wij de allergrootste be
wondering hebben voor den heer van den Broek
en zijn helpers, onder wie in het bijzonder de
heer Spaan. Niets wordt door hen aan het
Het Nederlandsch Kunstverbond, afdeeling
Haarlem, zal van 4 tot 26 April, in het Frans
Hals-Museum, een tentoonstelling van Oude
Kunst organiseeren, waarop werken zullen wor
den geëxposeerd van Oude Meesters.
Onder andere zullen ten toon gesteld worden
schilderijen van: Frans Hals, Jacob en Salomon
van Ruysdael, Rembrandt, Isaack en Adriaen
van Ostade, Jan Steen, Hendrick Avercamp,
Aert van der Meer, Jan Scorel, Johannes Ver-
spronck, Karei van Mander, Adriaan Brouwer,
Jan van Goyen.
Elk bewijs van toegang dient tevens als lot
voor de tijdens deze tentoonstelling te houden
loterij. Verloot zullen worden drie mooie schil
derijen uit het bezit van het Ned. Kunstverbond.
Men bezoeke deze expositie niet alleen om
de belangwekkende tentoonstelling zelve, maar
ook omdat het bestuur van het Nederlandsch
Kunstverbond door een groote opkomst in staat
blijft noodlijdende kunstenaars door aankoop
hunner werken te steunen. De geheele netto
opbrengst immers dezer tentoonstelling zal voor
dit doel worden beschikbaar gesteld.
Vrijdagavond 3 April, om 8.15 uur, zal, onder
auspiciën van het Nederlandsch Kunstverbond,
in het Jeugdhuis te Bloemendaal, Donkere
liaan, de heer H. C. Verkruysen, oud-directeur
van de School voor bouwkunde, versierende kun
sten en kunstambachten, een zijner bekende
voordrachten houden met lichtbeelden en films,
getiteld: „Gondelvaarten en wandelingen in
Venetië".
De opbrengst van dezen avond komt eveneens
geheel de kas van het Nederlandsch Kunstver
bond ten goede!
Kaarten zijn nog verkrijgbaar bü het Secre
tariaat: Klokhuisplein 5» Haarlem.
toeval overgelaten, alle gelegenheden, die brand
gevaar op kunnen leveren worden door hen
bezocht. Geen enkele wordt overgeslagen en
immer wordt met de grootste tegemoetkomend
heid, zij het onverbiddelijk, waar de veiligheid
dat eischt met de organiseerende besturen sa
mengewerkt.
Wie wel eens met den heer van den Broek
als brandweercommandant te maken heeft ge
had, zal gecharmeerd zijn geworden door zijn
hoffelijk en correct optreden.
Wij zijn er dan ook zeker van, dat wij hier
ter plaatse namens tal van bestuursleden en
leiders van. onze talrijke organisaties, vooral
ook onze katholieke, spreken, als wij den heer
van den Broek bij zijn jubileum voor dat pret
tig cpt-reden dank zeggen en daaraan een
woord van dank toevoegen voor de veiligheid,
die hij Haarlem in de afgeloopen veertig jaren,
in het bijzonder tijdens zijn commandantschap,
heeft verzekerd. Een dergelijke prestatie op het
gebied van goede burgerschap is voorwaar geen
kleinigheid!
In tegenwoordigheid van verschillende auto
riteiten en belangstellende ouders heeft giste
renmorgen de diploma-uitreiking plaats gehad
aan de leerlingen van de R.K. Tuinbouwwinter-
school te Beverwijk.
Tegenwoordig waren o.a. de hoogeerw. heer
J. M. Lucassen, deken van Beverwijk; ir. A. W.
v. de Plassche, inspecteur van het Tuinbouw-
onderwijs; M. H. J. J. Scholtens, burgemeester
van Beverwijk; de zeereerw. heer pastoor Th.
A. J. M. Vlek, van Berkel en de heeren Jac.
Groen en ir. W. J. M. Dekker, leden van het
schoolbestuur; de heer J. Valkering, lid van de
Commissie van Toezicht; dr. H. J. M. Hofstee
uit Alkmaar; de zeereerw. heer pastoor v. d-
Pavoordt, van Beverwijk, e.a.
Allereerst werd de eindles gegeven, waarbij
achtereenvolgens gedoceerd werd Erfelijkheids
leer, door ir. H. A. Bünhemeijer, directeur der
school; Grondkennis, door den heer P. Joh.
Jansen en Duitsch, door den heer J. G. v. d.
Nes.
Vervolgens werd het woord gevoerd door den
zeereerw. heer pastoor Vlek, die namens het
Plus-four cost,
in onze bekende
betere stoffen
en afwerking
voor leeftijd
12 jaar vanaf
Ook voor jongens-
kleeding vindt U al
leen bij Kreymborg
de alombekende
Waarborg-modellen.
Uw jongen is er netter
mee en uw jongen
doet er langer mee.
bestuur zijn voldoening er over uitsprak, dat
bij het eerste lustrum der school betrekkelijk
zooveel leerlingen den cursus met succesvol
resultaat hebben afgemaakt.
Hopelijk zal dit het begin zijn van 'n groo
teren opbloei der school. Het schijnt, dat de
behoefte aan dit onderwijs het minst gevoeld
wordt door hen, die er het meest behoefte aan
hebben. En toch is het van 't grootste gewicht,
juist in dezen moeilijken tijd, nu er zooveel
behoefte is aan intensiteit van het bedrijf, om
winst te halen wat er uit te halen is.
De eerw. spr. hoopte tenslotte, dat van de
gediplomeerden, die met betere kennis toege
rust de toekomst tegemoet gaan, propaganda
DE WATERVERF BIJ UITNEMENDHEID.
Op lederen ondergrond, ook over witkalk
en behang. Geeft niet af. Verschiet niet,
droogt, prachtig egaal op. Dekt in één laag
30 kleuren, onderling te mengen tot iedere
gewenschte tint. Verkrijgbaar bij Drogisterij
en Verfhandel. Eischt TIPTOP! Gaat met
de schoonmaak Tiptoppen! Wacht U vooral
voor namaak.
VERFFABRIEKEN N.V. RESINK, HAARLEM
Leidsehevaart 574 Telefoon 26190
zal uitgaan, waardoor de school steeds meer
leerlingen zal trekken.
Z.Eerw. richtte dan nog een gelukwensch tot
de ouders, waarna de inspecteur, de heer v. d
Plassche, de diploma's uitreikte. Hij deed zulks
met een toepasselijk woord, waarbij hij de
leerlingen aanspoorde in deze moeilijke tijden
de toekomst met vertrouwen tegemoet te gaan.
Nadat de heer Jac. Groen namens de ouders
had gesproken, sprak de directeur, ir. Bünne-
meijer, een slotwoord.
Namens de leerlingen dankte de heer Vendel
directeur en leeraren.
Bevorderd zijn van de eerste naar de tweede
klasse: A. Bersée, Bloemendaal; H. Eldering,
Beverwijk; J. ter Hoeve, Beverwijk; H. Jonker
gouw, Sittard; G. Jonkheer, Hillegom; J. Kuncz,
Leiden; G. Noordman, Leiden; J. Nijssen, Sant
poort; J. van Reisen, Sassenheim; J. Wens-
veen, Uitgeest; A. Weterings, Wijk aan Duin.
Van de tweede klasse ontvingen het diploma:
M. Beentjes, Heemskerk, met aanteekening
voor machineschrijven; Q. v. d. Berg, Sant
poort, met aant. voor Engelsch en machine-
schrijven; J. Groen, Zuid-Scharwoude, met veel
lof en aanteekening voor de drie moderne ta
len, steno en machineschrijven; H. Heslenfeld,
Treebeek (L.) met lof en aant. voor de drie
moderne talen en machineschrijven; C. Hoppe,
Delft; P. Jonker, Alkmaar, met aant. voor
machineschrijven (met lof); W. J. G. Vendel,
Heemskerk; W. F. V. Vendel, Wijk aan Duin,
met aant. voor machine-schrijven; H. Vlek,
Delft, met aant. voor de drie moderne talen; A.
Gall, Aerdenhout.
Het bestuur van de Haarlemsche Vereeniging
voor Vreemdelingenverkeer heeft zich tot de di
rectie van de Ned. Spoorwegen gewend met het
verzoek de goedkoope treinen in den a.s.» Zomer
dienst door te trekken tot Haarlem en Zand-
voort. De directie heeft toegezegd, dat de goed
koope treinen tot Haarlem worden doorgetrok
ken en wel 11 treinen uit Zeeland, 3 uit Noord-
Brabant en 6 uit Gelderland en den Achterhoek.
Morgenavond 1 April zal in het St. Huber-
tushuis (Raadhuisstraat), door de R. K. Com
missie voor Arbeidersontwikkeling des avonds
acht uur door rector J. van Zon, een lezing
worden gehouden over het onderwerp: „De
Bron van de Offerkracht is de H. Eucha
ristie".
Toegankelijk voor alle belangstellenden zoo
wel dames als heeren.
Zie ook advertentie in dit blad.
Bij de Ned. Spoorwegen is men wederom
bezig plannen uit te werken voor zomeruitstap-
jes. Er komen een dertigtal z.g. Standaard-
reisjes voor gezelschappen van minstens 20
kinderen, terwijl het aantal z.g. Kant-en-klaar
tochten tot 38 is uitgebreid. Dit zijn reisjes
voor gezelschappen volwassenen van minstens
10 of 25 personen, die, in combinatie van spoor
met tram, boot, auto of vliegtuig tevoren kant
en klaar worden gemaakt en waarin bezoeken
aan tal van bezienswaardigheden zijn opge
nomen.
Verder zullen er ook weder zijn de individu-
eele reizen per spoor, in verbinding met auto-
en bootuitstapjes in binnen- en buitenland (voor
zoover, wat het laatste betreft, de reisbelasting
geen spaak in het wiel steekt).
De heer W. C. van Zutphen, Chef-Boekhouder
bij de firma Heenk's Ijzerhandel, Groote Hout
straat 99 Haarlem, herdacht heden den dag
waarop hij 25 jaar als boekhouder bü genoemde
firma werkzaam was. Na met zijn echtgenoote
te zijnen huize te zijn afgehaald, is hij in het
bijzijn van het voltallig personeel door de
firmanten en den bedrijfsleider gecomplimen
teerd, waarna hem geschenken werden aange
boden. Daarna heeft de jubilaris den verderen
dag in eigen kring doorgebracht.
In de jaarlijksche algemeene vergadering van
aandeelhouders der N.V. Vereenigde Konink
lijke Papierfabrieken der firma Van Gelder
Zonen werden de balans per 31 Dec. 1935 én de
winst- en verliesrekening over het afgeloopen
jaar goedgekeurd en werd aangenomen het
voorstel van de directie om het verliessaldo en
de dividenduitkeering op de cumulatief prefe
rentie aandeelen te brengen ten laste van het
reservefonds.
De heer H. J. Smidt van Gelder, die aan de
beurt van aftreden was, werd als commissaris
herkozen.
Cteintuurs en handschoenen: Politiebureau,
Smedestraat; Armband, Menk, Teslastraat
47; Boekje zegels, Vermeer N. Kerksplein 14rd.;;
Kerkboekje, Calandt, Padangstraat 26; metalen
buis, Philips, Jan van Goyenstraat 25 H.'stede;
Broche, Weij, Allenstraat 70; schoolétui met
inh., Politiebureau Smedestraat 9; Hond, Bilars,
Gen. de la Reystraat 36; handbeschermer, Van
Tol, Rijksstraatweg 312; honden, Dierenasyl,
Ridderstraat 11; autohoes, Van Graas, Dick-
manstraat 46; jongensjas, Scheffelaar, Soen-
dastraat 1; koopmanskaart, Politiebureau, Sme
destraat 9; katten, Dierenasyl, Ridderstraat 11;
wit kleedje en boord, Kat, Duvenvoordestr. 10;
pakje met onderjurk en eenige formulieren,
Wijbrecht, Wilgenstraat 36; portemonnaie met
inh., Van Roon, Scheeperstraat 31; idem, Buys,
Anthoniestraat 51m; idem, De Graaf, Gen.
Cronjéstraat 93; idem, De Groot, Just, van
Maurikstraat 1; bruine portefeuille, Prent, Ted.
van Berkhoutstraat 12r; rijwielbel.pl., Nijenhuis,
Jansstraat 81; idem, Van Eerden, Gasthuis
straat 17; schroevendraaier, Burggraaf, Thor-
beckestraat 50; kindertaschje, Krummer, Acacia
straat 56; fietstaschje, De Kleik, Gen. Botha-
straat 127; boodschappentasch met inh., Gel-
zing, N. v. d. Laanstraat 26; damestaschje met
inh., Fortgens, KI. Houtstraat llazw.; zweep,
^Politiebureau, Smedestraat 9.
MMMH
De nog in Haarlem achtergebleven pants e.rwagens, welke, dank zij hun snelle ver
plaatsbaarheid, de bedreigde punten der stad steeds zullen kunnen bezetten
In verband met den critieken internationalen
toestand, wordt met koortsachtige haast ge
werkt aan de organisatie van den luchtbescher
mingsdienst ten behoeve van de burgerbevol
king.
In verschillende plaatsen in den lande wer
den reeds de afgeloopen maanden luchtbescher
mingsoefeningen gehouden, welke echter, gezien
hun uitgebreide voorbereidingsmaatregelen,
langen tijd van te voren werden aangekondigd.
Zooals wij reeds boven schreven, thans dringt
de toestand!
Het is meer dan ooit noodig, dat thans een
dergelijke oefening in de stad Haarlem wordt
gehouden
Dezer dagen is hier ter stede dan ook een
initiatiefcomité opgericht, dat, dank zij de
spontane medewerking, die het, zoowel
Het personeel der gemeentelijke dien
sten oefende dezer dagen reeds met
gasmaskers en zuurstoftoestellen
van particulieren als van overheidslichamen
mocht ondervinden, erin geslaagd is met de
organisatie van een dergelijke luchtbescher
mingsoefening zoover gereed te komen, dat zij
voor Haarlem verzekerd is!
Vanzelfsprekend zullen de werkzaamheden
van dit initiatiefcomité waarin alle kop
stukken uit het organisatieleven van Haarlem
zitting hebben vrijwel doelloos zijn, indien
het niet rekenen kan op de volle en spontane
medewerking van alle burgers. Dus ook van onze
lezers.
Daar wij ervan overtuigd zijn te handelen in
het belang van al onze lezers, ja van geheel
Haarlem dat om zijn strategische ligging,
zeker 'in oorlogstijd een doelwit van den vijand
zal vormen is het verleenen van al onze
medewerking niet alleen een plaatselijk, maar
een nationaal belang!
Dat dit allerwegen werd ingezien blijkt wel
uit bet feit, dat verschillende groote firma's
in onze stad beschikkend over ruime en be
tonnen kelders, deze hebben afgestaan aan het
initiatiefcomité, dat druk bezig is ze te ontrui
men en ze zoo gasvrij mogelijk te maken.
Doch niet alleen van particuliere zijde werd
reeds alles gedaan, wat de zeer korte tijd van
voorbereding maar eenigszins toeliet, doch ook
de Haarlemsche overheidslichamen hebben hun
volle medewerking aan dit burgercomité toe
gezegd.
Allereerst het gemeentebestuur, welks spe
ciale aandacht uitgaat naar het centrale punt
van Haarlem: de Groote Markt. Niet alleen
de zetel van het stadsbestuur met zorg door
dé eeuwen bewaard wordt ernstig bedreigd,
doch ook de trotsche Groote Kerk, de schil
derachtige Vleeschhal en de pittoreske antieke
gevels van café Brinkmann en vele andere en
de voor Haarlemmers wellicht minder geu
rige vischhal. Met angst en vreeze vraagt
men zich dan ook af, zal Loutje den aanval
nog overleven en behouden op zijn nieuwe stand
plaats aankomen?
Drastische maatregelen zijn getroffen. Onder
de Vleeschhal strekt zich een zeer ruime en
diepe kelderruimte uit, welke rechtstreeks in
verbinding staat met de crypten onder de
Groote Kerk, welke zelfs tot de Riviervisch-
markt doorloopen. Deze kelders zullen o.m.
voor het publiek worden opengesteld, dat er een
veilig heenkomen zal vinden, terwijl de kel
derruimten onder het stadhuis en de aange
sloten gebouwen ruimschoots plaats zullen
bieden aan het personeel van de secretarie
e.d. Een gelukkige omstandigheid is verder, dat
de archieven en dossiers voor welker samen
stelling jarenlange arbeid vereischt wordt, ten
gevolge van de voorgenomen verbouwing van
de panden in de Koningstr., veilig, zoowel tegen
brand als tegen den nadeeligen invloed, welken
sommige soorten gas er op zouden kunnen heb
ben, in de kluizen van het voormalige post
kantoor zijn opgeborgen.
Voorts worden va gemeentewege in de ver
schillende stadsgedeelten voor Haarlem
Noord o.a. in het voormalige raadhuis van
Schoten, in verschillende gemeentelijke gebou
wen, politieposthuizen, e.d. ten behoeve van
de burgerbevolking gasvrije onderkomens inge
richt, waaraan O.W. echter nog de handen vol
werk heeft.
Een voorname en belangrijke taak is echter
weggelegd voor de politie en de brandweer, in
welke instellingen dezer dagen uitgebreide
theoretische oefeningen zijn gehouden, zoodat
het personeel niet geheel vreemd tegenover den
ontstanen ongekenden toestand zal staan.
Alle politie-agenten, alsmede het geheele
brandweerpersoneel en niet te vergeten het
personeel van den geneeskundigen dienst, heb
ben de laatste dagen allen een bezoek gebracht
aan de gaskamer van den Motordienst, ten
einde de hun uitgereikte gasmaskers op hun
deugdelijkheid te beproeven, terwijl zij allen
voorzien zijn van kleeren geïmpregneerd met
het eenige maanden geleden door een Neder-
landschen professor uitgevonden middel tegen
mosterdgas, zoodat zij zich, voorzien van deze
kleeren en beschermd door het gasmasker,
vfrijelijk op de meest gevaarlijke plaatsen kun
nen bewegen en aan ieder en overal de helpen
de hand kunnen bieden.
Niemand zal echter ontkennen, dat ook de
Kazerne van den Motordienst een object is
dat aan het vijandelijk verkennersoog niet zal
ontgaan.
Ook hier zijn alle voorzorgsmaatregelen
strikt geheim natuurlijk getroffen. Alleen
kunnen en mogen wij mededeelen, dat op het
kazerne-terrein luchtafweerschut is geplaatst,
dat bij dezen aanval voor het eerst in werking
zal worden gesteld. Met groote belangstelling
wordt in militaire en deskundige kringen de
uitwerking van dit geschut dat niet van
het nieuwste type en van Russische afkomst is
tegemoet gezien.
Voorts zal het rijdend materieel van den
motordienst stukken luchtdoelgeschut naar de
belangrijkste punten der stad vervoeren, ter
wijl bij de Amsterdamsche Poort, alsmede bij
Kraantje Lek, den Watertoren aan den Zee
weg en niet te vergeten op de Groote Markt,
enkele stukken groot luchtdoelgeschut verdekt
zullen worden opgesteld. Dit geschut, waarvan
het kaliber varieert van 0.9 tot 4 c.M., is op
militair verdedigingsgebied een van de mooi
ste wapenen en evenals de nieuwe pantserwa
gens voor kort in Haarlem gearriveerd. Geës
corteerd door het eskadron pantserwagens zal
dit geschut in stelling worden gebracht, zoo
dat dit een interessant militair schouwspel zal
worden, temeer, daar dit tegen den avond ge
schiedt, zoodat zoowel de pantserwagens, als
het moderne geschut, welke beide van enorme
schijnwerpers zijn voorzien met deze zoek
lichten het luchtruim zullen afzoeken om de
vijandelijke vliegtuigen in hun bundel te krij
gen.
De oefeningen bij de Genie te Utrecht heb
ben uitgewezen, dat het zéér moeilijk is een
vliegtuig in dien lichtbundel te krijgen ech
ter is het voor den vlieger nog veel en veel
moeilijker, eenmaal in dezen lichtbundel zijnde,
daaruit los te komen, zoodat het een echte
titanenstrijd wordt tusschen de techniek van
het luchtwapen en de ingenieus geconstrueerde
zoeklichten, welke een enorme, haast ongeloofe-
lijke massa licht het luchtruim als het ware
inspuwen. Dit meer dan interesaante schouw
spel dat wjj, journalisten, reeds bij een der
gelijke oefening in het buitenland mochten
meemaken willen wij niet in details gaan
beschrijven om de eenvoudige reden* dat het
zoo fantastisch en tegelij* uiterst spannend is,
dat het zich niet beschrijven laat. Men moet dit
beleven, om er van mede te kunnen spreken.
Het geheele militaire apparaat, politie, brand
weer, geneeskundige dienst, openbare werken
en verder alle gemeentelijke openbare diensten,
talrijke particuliere organisatoren zullen hun
inspannenden arbeid bekroond zien in de groote
oefening, welke morgenavond zal worden ge
houden. Dank zij de algeheele medewerking,
welke het initiatiefcomité bij de organisatie
van alle zijden mocht ondervinden, is het niet
noodzakelijk, dat de burgerbevolking zich op
sluit in haar huizen en met angst en vreeze
de gebeurtenissen van den luchtaanval af
wacht, er niets van ziet en eerst den volgen
den dag het verslag in de courant leest.
Integendeel! De opzet van het initiatief-
comité is juist de burgerbevolking te laten zien.
dat indien allen medewerken men beschikt
over perfecte gas- en bomvrije onderkomens,
luchtafweergeschut, een geoefend en voor zijn
taak berekend politie- en brandweercorps,
alsmede vakkundig geneeskundig personeel er
niet te vergeten de medewerking van het
moderne militaire apparaat dat in dat geval,
zeker een vijandelijken vlieger met succes on
der vuur kan worden genomen.
Morgenavond om zeven uur verschijnt dar
zoo vermeldt het officieele programma, dat
ons in een heden gehouden persconferentie
werd ter hand gesteld, een vliegtuig uit
Soesterberg, dat in grooten getale een brochure
zal verspreiden, uitgegeven en keurig geïllus
treerd door het initiatiefcomité, dat naast een
volledig overzicht der gebeurtenissen, de_tü-
MONUMENTALE KUNST
Zeer geachte heer Hoofdredacteur.
Mag ik als niet-katholiek met een zéér groote
bewondering evenwel voor wat katholieke cul
tuur en kunst in de beste tijden hebben gewrocht,
in uw blad een verweer inleveren tegen het ver
slag van mijn lezing over Monumentale Kunst
in uw ochtendblad van 27 Maart j.l.?
Om te beginnen worden mij in dit verslag
dingen in den mond gelegd, die ik aan de hand
van den voor mij liggenden tekst als onjuist
heden kan signaleeren. O. a. waar uw referent
tot tweemaal toe opmerkt „wij citeeren:" blijkt
juist, dat hij niet citeert.. En is hem dan ook
de intonatie ontgaan, waarmee ik aanvankelijk
op eenigszins badineerenden toon zei: „Er is
n.l. den laatsten tijd om werken met een monu
mentale strekking nog al eenig gerucht in ons
land. Er zijn b. v. lezingen over gehouden, voor
drachten voor de radio ten beste gegeven (al
waren die dan niet altijd even best), er is on
langs in A'dam een bar slechte tentoonstelling
van Mon. Kunst gehoudenen wat het voor
naamste is: er worden hier en daar Mon.
Kunstwerken in het verband van het openbare
en religieuze leven tot stand gebracht Verder
hebben we naast den Prix de Rome voor vrije
schilderkunst er ook een gekregen voor Mon.
Kunst. En dan: men begint hier en daar te be
seffen, dat er wat aan de hand is zelfs in
officieele kringen." Uw referent nu laat, mij
zeggen, dat de Mon. Kunst in het middelpunt
der artistieke belangstelling staat blijkens en
kele zeer oppervlakkige radio-lezingen en de
bar slechte tentoonstelling van Mon. Kunst in
het najaar 1935 te Amsterdam gehouden.
Het is verder onwaar, dat ik „geklaagd" heb
over een preutsclie reactie op den Roman de la
Rose (volgens prof. Huizinga „het bijbelboek der
erotische cultuur"). Ik constateerde slechts
noodig in verband met de betrekkingen tusschen
beeldende kunst en literatuur dat men den
Roman de la Rose als voorbeeld telkens in de
beeldende kunst terug vindt in tapisserieën en in
de miniaturen „waarop dan weer een preutsche
reactie volgt in het werk van Christine de Pi-
san met haar „Cité des dames" en het „Livre
des trois vertus". Ik noemde deze bronnen, zoo
als ik ook nog tal van andere bronnen heb ge
noemd. Uit uw verslag zou men echter conclu-
deeren, dat ik met een heimelijke vreugde aller
lei obscene geneugten uit de middeleeuwen naar
voren had gebracht.
Sprekende over heiligen-iïguren met nimben
heb ik één keer, bij de vertooning van Giot
to's Avondmaal te Padua, gesproken van hee
ren met bordjes, niet achter, maar voor hun
hoofd (er onmiddellijk aan toe voegende dat
het eigenlijk wat oneerbiedig was gezegd) en
dan: in welk verband?; n.l. toen ik er op moest
wijzen hoe Giotto's opvatting van de nimbe in
conflict komt met het hier door hem nage
streefde ruimtelijke ideaal. Is het uw referent
dan geheel ontgaan hoe ik gewezen heb op de
prachtige .stilte-vormen" in dit merkwaardige
fresco, hoe prachtig ook de woorden uit het
Mattheus-Evangelie in dit stil bijeen-zijn tot
uiting komen? Maar in uw Verslag wordt de
indruk gewekt als zou ik mij op een minder
waardige en goedkoope manier met katholieke
heiligen en symbolen hebben staan vermaken.
Dat ik mij in den loop van mijn betoog wellicht
op iconografisch gebied aan enkele onjuisthe
den zou hebben schuldig gemaakt, wil ik, zonder
de gesignaleerde „fouten" dadelijk te onder
schrijven, al bij voorbaat erkennen! De icono
grafie was bij mijn onderwerp bijzaak en dan:
ik ben geen prof. Raphael Ligtenberg, noch een
Emile Male!
Maar wat geeft uw referent het recht te ver
onderstellen, dat de uitspraak van het concilie
van Nicea mij slechts in het Latijn bekend is,
omdat ik dezen algemeen bekenden en gebruik
ten vorm hier aanhaalde? fHeeft uw medewer
ker zijn „vulgata" ook in den ban gedaan?)
Men vindt hem in vele handboeken, o. a. ojk
weer in het zoo juist verschenen eerste stuk
van de Noord Nederl. Schilderkunst door Dr. G.
J. Hoogewerff. Vergeet uw referent bovendien
niet te veel, dat ik hier sprak voor kunstenaars
en in kunst belangstellenden en mij niet in een
bijeenkomst van theologen of classici bevond?
Resumeerende, mijnheer de hoofdredacteur,
meen ik te moeten zeggen, dat in dit verslag tot
hoofdzaak werd gemaakt en bijgevolg breed werd
uitgemeten, wat door mij als bijzaak werd aan
gehaald, terwijl tot mijn verbazing over de be
langrijke conclusies, tot welke ik na de pauze
ben gekomen, in het geheel niet wordt gespro
ken. Ten zeerste hoop ik, dat gij door dit stukje
in onverkorten vorm op te nemen mij het be
wijs zult willen schenken, dat gij daarmee over
tuigd zijt van mijn oprechte en eerbiedige hou
ding jegens het katholicisme en de katholieke
kunst. Voor uw medewerking betuig ik u bij
voorbaat gaarne en ten zeerste mijn dank.
A. VAN DER BOOM.
NASCHRIFT: Bij uitzondering nemen wij dit
bezwaarschrift op tegen het verslag, dat de
.Nieuwe Haarl. Crt." in het ochtendblad van
Vrijdag j.l. bevatte van de voordracht van den
heer A. v. d. Boom. Voornamelijk doen wij het,
om een mogelijken indruk weg te nemen, dat
de heer v. d. Boom zich spottend over katholie
ke zaken zou Rebben uitgelaten. Een enkele uit
drukking, door den spreker werkelijk „a- 1' im-
proviste" gebruikt, is door den verslaggever als
een typeering van de voordracht geciteerd.
Het heeft weinig zin om over de andere be
zwaren van den schrijver te gaan polemiseeren,
al zou dat allicht mogelijk zijn. We leggen nog
eens den nadruk op wat de verslaggever aan het
eind van zijn verslag schreef, dat het slechts
„kleine onjuistheden en oppervlakkigheden"
waren hij noemde er slechts enkele die aan
de stelligheid, waarmee de spreker zijn onder
werp behandelde eenige afbreuk deden
den, waarop de verschillende handelingen zul
len geschieden, het doel nog eens breedvoerig
omschreven en het militair technisch gedeelte,
door een vooraanstaande militaire autoriteit
met teekeningen en foto's toegelicht, bevat.
Last not least staat op de achterpagina een
origineele wedstrijd waaraan alle ingezetenen
gratis kunnen deelnemen. De deelname aan de
zen wedstrijd verlangt slechts van de deelne
mers, dat zij hun meening over deze unieke en
meeer dan interessante oefening, alsmede over
de verschillende verrichtingen, zooals het in
stelling brengen van het geschut op de Groote
Markt, het onder vuur nemen van den vlieger,
de manipulaties met de zoeklichten, het fupc-
tionneeren van de verkeersinrichting e.d. op
het bijgevoegde formulier te kennen geven.
Het tijdstip van aankomst van het vijande
lijke vliegtuig, is uit den aard der zaak ge
heim, zoodat wfj dit niet kunnen mededeelen.
Het wordt echter tegen kwart over acht uur
verwacht, zoodat de duisternis dan voldoende is
om een zoo nuttig effect te verkrijgen, terwijl
voor ons burgers onze dagtaak zeker is beëin
digd en wij van dit interessant gebeuren ge
tuige kunnen zijn.
Een slager uit Beverwijk heeft voor den
Haarlemschen kantonrechter terecht gestaan
omdat hij op het raam van zijn étalage had
geplakt: „Deze week onze reclamepakketten.
Dat kan alleen de Hoornsche Vleeschhouwerij".-
Hij zou daardoor de wet op de Uitverkoopen
overtreden hebben. De slager werd echter vrij
gesproken.
