EENIGE RAADGEVINGEN
rn
H
„WERELDREIS" IN
VERSCHIET
HET
WIJ LEEREN
SCHAKEN
f
Grietje en Pietje
RECEPTEN
Zeventien tweetallen
in een kolom
Voor de Theetafel
ZONDAG 5 APRIL 1936
Hoe maakt de gastvrouw het
zich niet druk?
De verzorging van een kanarie
Aangeregen boterhammetjes
Kaassoep
ONS PRIJSRAADSEL
Een lettergreep-kruis-puzzle
a
n t
t u s
Twee bekroonde lekkernijen
Carmelcake
Custardsoesjes
De cavalerie als aanvals
wapen
fj
i
GASTEN MET DE PAASCHDAGEN
Wat de kleeding betreft, wij
i knappen het bestaande zoo op, dat jj
het weer frisch en fleurig wordt, i
dat het Paaschbest lijkt.
Logeergasten met de Paaschdagen en geen
hulp! Is er erger schrikbeeld denkbaar
voor de huisvrouw, die aan de schoon
maak is en gehoopt had op een paar rustige
dagen?
Er zijn huisvrouwen, voor wie logeergasten
onder alle omstandigheden een schrikbeeld zijn.
Dat zijn zij, voor wie een logé beteekent: extra
kosten, drukte, beslommering, inspanning, an
dere kleeren, andere manieren, ander humeur,
andere uren, andere gewoonten, kortom: het
huishouden ondersteboven.
Is het wonder dat dezulken opzien tegen
het vragen van een logé al is het maar voor
het weekend?
Juist onder die categorie van gastvrouwen
vinden wij vaak hartelijke, goed bedoelende
lieve zielen, die zich zóó inspan
nen, het hun gasten vooral goed
te geven, omdat zij ervan over
tuigd zijn, dat de gewone gang
van zaken bij lange na niet
goed genoeg is voor hun gasten.
Maar er is nog een andere cate
gorie: daartoe behooren zij, die
het logeergeval beschouwen niet
vanuit het standpunt van het
gemak van de(n) gast, maai
vanuit het standpunt van het
ongerief voor de huisvrouw!
Dat zijn zij, die niets liever
doen dan martelares spelen,
vooral in de kleine dingen van
het dagelijksche leven.
Dan is er nog een laat-maar-
V'aaien-categorie van hen, die
alles aan het toeval overlaten
en die zich nooit om iets druk
maken. Tenslotte zijn er ook
hog de rustige, prettige, zorg
zame gastvrouwen, bij wie het
goed is te zijn.
Eigenlijk zijn er net zooveel
gastvrouwen als er verschillen
de vrouwentypen zijn, want
ieder zal naar eigen aard en
aanleg handelen.
Geen gast, die bemerkt en
dit kan nooit verborgen blijven
dat het huishouden onderste
boven ligt door zijn toedoen
Zal zich op zijn gemak gevoelen.
Een zware druk op een be
scheiden budget een te uit
voerig dagelijksch program
een gedwongen vriendelijke
stemming of een valsch vertoon
Van groote opgewektheid dat
alles blijft niet zonder invloed
op de stemming in huis. Daarom
doen wij het verstandigst als wü
het kalm aanleggen.
De huisvrouw, die gasten
krijgt, welke gewend zijn aan
veel extra bediening, aan een
fijne keuken en allerlei com
fort, zal verstandig doen, tevo
ren eerlijk ronduit te zeggen, dat men het een
voudige voor lief dient te nemen en niet moet
Verwachten, wat zij nu eenmaal niet geven kan.
Het is heel grappig en heel aardig om de
fijne schoentjes van 'n verwende gaste te poet
sen, haar kamer, waar allerlei beeldige dingen
rondslingeren, op te ruimen en het uitvoerige
ombijt, waaraan zij thuis gewend is, klaar te
tm'-.en.
Misschien kibbelen de huisgenooten er den
eersten dag wel om, wie het mag doen, maar
na een week heeft niemand! er zin in en wor
den al die bijzonderheden als een grooten last
ondervonden, dien men tenslotte de gaste, welke
men eerst als om strijd verwende, kwalijk gaat
hemen.
De huisvrouw zonder bediening is een ge-
Woon verschijnsel in onze dagen en het is een
oud gezegde, dat nog niets van zijn waarheid
heeft ingeboet: wie niet sterk is, moet slim zijn.
Hoe moeten wij nu slim zijn als wij gasten
krijgen?
De huisvrouw, die al over haar zenuwen heen
is, als zij aan de telefoon hoort, dat de gasten
een trein eerder komen, zal verstandig doen
deze raadgevingen aandachtig te lezen (en op
te volgen!)
Wij beginnen met de maaltijden voor drie
dagen op te schrijven. Dit behoort altijd eerst
te gebeuren, want de leveranciers moeten met
d„ feestdagen wat extra tijd hebben om de be
stellingen te verzorgen. Koffie-extract maken
en bouillon trekken kunnen wij van tevoren
doen. Evenals mayonnaise maken (die kan zeker
Wel een week bewaard blijven in een gesloten
jampotje).
Hier volgen eenige menu's voor vijf personen,
die de huisvrouw zonder personeel niet al te
Veel zorg zullen baren.
Ie Paaschdag: gerookte paling met brood!,
kippenragout in rijstrand, fruit.
2e Paaschdag: Kopje bouillon, gerookte ham
(comestibles) met sla en gebakken aardappelen,
appeltaartje.
Zoowel de kippenragout als de bouillon wordt
tevoren gereed gemaakt en alleen maar opge
warmd. Bij den rijstrand! kunnen de aardappelen
vervallen. Als groente worden in de eiersaus
van de ragout eenige worteltjes meegekookt.
Zoowel den eersten als den tweeden dag heeft
men slechts twee pannen nooö'ig: een voor de
ragout en een voor de rijst een voor de houil-
lon en een voor de aardappelen.
Desgewenscht kan ook het voorgerecht ver
vallen.
Het is een algemeen erkende kwaal, dat de
huisvrouw teveel hooi op haar volk neemt.
Zij bedenke, dat een sober maal verre ver
kieselijk is boven een uitgezochte lekkernij als
d'e laatste, zooals onvermijdelijk het geval pleegt
te zijn, de huisvrouw die het toch al volhandig
heeft, moe en prikkelbaar maakt.
Wie logé's krijgt en geen of weinig hulp
heeft, stelle als regel vast, dat ieder zelf zijn
bed opmaakt en zijn slaapkamer in orde brengt
en er is niets tegen, dat het afwasschen en
opruimen gezamenlijk geschiedt, zooals dat in
Amerika waar het houden van personeel een
groote luxe beteekent altijd vanzelfsprekend
gebeurt.
De tijden, dat moeder de vrouw met een
hoog opgestapeld blad afwaschboel naar de
Daar voor de meesten onzer het opknappen
wel eerder aan de beurt zal zijn dan het nieuw
aanschaffen geven wij hierbij twee wenken,
die van pas kunnen komen.
Bij een bestaande complet japon van blauw
of zwart en wit gedrukte foulard zijde maken
wij een driekwart ruimvallend manteltje van
dunne blauwe of zwarte effen stof.
Het gebloemde completmanteltje wordt als
voering hierin gezet, echter zóó, dat wij het
ook binnenste buiten kunnen dragen op een
effen zwarte of effen blauwe japon, hetgeen
zeer nieuw is.
Aan te raden is het manteltje van doffe stof
te kiezen, bijv. wol georgette bij foulard of crêpe
de chine, daar een geheel ander weefsel altijd
iets in kleur mag afwijken. Van de overgescho
ten effen stof van het manteltje maken wij een
handtasch en wij hebben twee geheel nieuwe
combinaties.
De andere raad is de volgende: kleurencom
binaties wisselen bij ieder seizoen. Een Parij-
sche vrouw met weinig geld en veel smaak be
zat drie standaard japonnen: een beige, een
donkerblauwe en een zwar'.e.
Met behulp van een telkens wisselende kleu-
rengarneering (knoopen. ceintuur, kraag enz.)
wist zij steeds in de mode te zijn.
Was verleden jaar bruin, of marineblauw zeer
gewild bij beige en ook dofzwart, thans geldt
oranje of groen als de kleur, die bij beige wordt
gedragen.
Een doorgestoken das, een paar ferme knoo
pen, een ceintuur met he dje in de kleur en
de nieuwe combinatie is gereed.
Werd verleden jaar kanariegeel bij bruin
gedragen, de nieuwste kleurencombinatie van
het oogenblik is licht grijsblauw met warm-
bruin. Wie zeer modieus wil zijn, kieze het
lichtblauw met een bruinen draad doorweven.
Een sportief beige pakje, bestaande uit twee-
deelige japon met effen mantel voor 's mid
dags en 's avonds en wij zijn klaar voor alle
gelegenheden.
Ten overvloed'e kunnen wij nog een zelf ge
breid truitje meenemen als we uit logeeren gaan
en een bont en een regenmantel om op alles
voorbereid te zijn, maar dan zijn we ook volle
dig toegerust en het eenige dat wij dan nog
te doen hebben is: hopen op mooi weer!
Complet van een combinatie bedrukte zijde, met effen
mantel
keuken wankelt, terwijl haar heer en meester
zich met het avondblad in een gemakkelijken
stoel voor den haard posteert, zijn voorbij. (Dat
hopen we tenminste!)
Tenslotte nog een woordje over onze klee
ding met de Paaschdagen. Iedere vrouw
wil met de Paschen iets nieuws hebben
ah is het maar een nieuw kraagje of een nieuw
lintje om haar hoed!
Wij koopen iets nieuws of wij knappen het
bestaande op zoo dat het weer fleurig en
frisch lijkt, maar een beetje anders dan het
tot dusver gedragene moet het altijd zijn.
Hoe komt het toch, dat sommige menschen
altijd vroolijk zingende, tierende kanarie
pietjes hebben en bij anderen die lieve
beestjes altijd erg ruien, de „pip" hebben of
met andere nare kwalen behept zijn en een
voudig weigeren, lieve trillertjes te doen hoo-
ren, hoewel ze toch beslist voor den goeden
prijs van zangers gekocht zijn.
Ja hoe? Hoe komt het, dat de kinderen van
de eene moeder schraaltjes en bleek zien en
die van de andere bloeien en groeien als kool?
Hoe komt hetdat bloemen bij den een
veel langer goed blijven dan bij den ander?
Een geheimzinnige uitstraling van den
mensch, die de levende wezens om hem heen
doet bloeien of kwijnen? Misschien v/el, ja,
hoogstwaarschijnlijk wel, kan ik zeggen. Maar
er is toch óók iets dat minder geheimzinnig,
minder onbegrijpelijk is: een factor, dien we
allemaal in onze handen hebben, bij de be
handeling van onze huisgenooten, tot welk rijk
der natuur ze ook mogen behooren.
Die factor is: een degelijke, liefdevolle ver
zorging. Daardoor gedijen kind, plant en kana
rie; dat kan niet anders!
Wilt u eens weten, hoe m'n nicht Grietje
haar Pietje verzorgt? Dat is een lust om te
zien. Ze begint iederen morgen met in de
keuken, waar 't nog schemerdonker is, het licht
aan te knippen en spreidt dan een krant op
tafel. Op die krant komt het badje van den
vogel te staan en zijn tsjilpende geluidjes mel
den dan reeds, dat hij zit te hunkeren naar
een frisch bad. Gewoonte is een tweede na
tuur: vandaar dat Grietje altijd het glinste
rende watervlak onder het licht zet om haar
Pietje op de verkwikking opmerkzaam te ma
kenOok in den zomer als het kunstlicht
eigenlijk niet noodig is.
Nu neemt Grietje het voeder- en het water
bakje uit de kooi, trekt de pennen uit den
bodem en neemt deze met een sneile beweging
weg, terwijl ze de kooi met Pietje er in over
het badje heen zet.
Grietje maakt nu vlug den bodem van de
kooi schoon het oprollen van het papier,
waarop het zand of vogelgrint is gestrooid, is
het werk van een oogenblik! Met een
borsteltje worden de bakjes schoongemaakt en
opnieuw gevuld. Daarna, terwijl de vogel naar
hartelust in het badje spartelt, neemt Grietje
de kooi op, reinigt haar met een vochtigen doek
en plaatst de kooi weer over Pietje heen.
Tenslotte wordt de bodem bestrooid met
schoon zand, weer ingeschoven, de drinkbakj°s
aangebracht en een versch blaadje sla, een wei
nig tuinkers of een schijfje appel tusschen de
tralies geschoven.
Pietje beloont dan meestal Grietje's goede
zorgen met een lustig deuntje.
Voor drie dingen zorgt Grietje altijd:
le. Dat ze bij de verzorging van haar vogel
geen wilde of plotselinge bewegingen maakt,
die hem zouden doen schrikken.
2e. Dat de stokjes in de kooi van zacht hout
zijn en dat ze één stel in reserve heeft voor
het afschrobben, dat van tijd tot tijd moet ge
beuren.
3e. Dat Pietje bij warm weer tweemaal per
dag versch drinkwater krijgt.
Grietje's Pietje is niet voor niets zoo tierig!
ieronder volgen enkele recepten uit het
buitenland, die ook de Hollandsche huis
vrouw van d'ienst kunnen zijn.
Snijd zachte, vette kaas („roomkaas" b.v.)
in gelijke stukjes van 1 c.M. dikte en 3 c.M.
lengte en breedte; snijd van een stuk oud brood
zonder korst vierkantjes van dezelfde afmetin
gen (eenige meer dan het aantal kaasplakjes).
Rijg nu aan telkens twee dunne houten pen
netjes (één onder en één boven) afwisselend
brood- en kaasplakjes, zoo, dat de beide uitein
den door brood .worden gevormd en alle stukjes
stevig elkaar raken: reken b.v. voor één aan-
rijgsel 3 a 4 plakjes kaas met resp. 4 a 5 plakjes
brood en gebruik een soort lange tandenstokers
(15 c.M. lengte) als pennetjes.
Bevochtig vlug het heele bundeltje met wat
bouillon (om het kruimelen van het brood tegen
te gaan), haal het dan door geklopt ei, wentel
het door paneermeel en bak het goudbruin, het
zij in de koekenpan met wat boter, hetzij in
de frituurpan in heete olie.
2 a 3 uien, 50 G. (2 y, afgestreken eetlepel)
boter, 40 G. (4 afgestreken eetlepels) bloem, 1'/,
L. kokend water, 1 afgestreken eetlepel zout,
laurierblad, 1 bolletje knoflook (niet bepaald
noodig), 6 dunne sneetjes geroosterd brood, 5
le Paaschdag: (blikje) zalm met mayonnaise:
kalf'borst met raapsteeltjes en gekookte aard
appelen, vruchtensla.
2e Paaschdag: Vermicelli soep, koud kalfs-
vieesch met doperwten uit blik en aardappelen
(gebakken), Moccataartje.
Voor de lunch:
le Paaschdag: Ragoutbroodjes, halve eieren
biet mayonnaise en gesnipperde ham, brood met
kaas en radijsjes, Paaschbrood.
2e Paaschdag: Macaroni met- tornatenpurée
(uit blik) en vleesch (uit de soep), brood, boter,
radijsjes en eieren.
Wie het nog beknopter wil hebben kieze bijv.
Voor het middagmaal:
Aardrijkskundige puzzles zijn
dikwijls zeer interessant en onze le
zers vonden dit blijkbaar ook het
geval met de reuzenkolom, die zij
vorige week te zien kregen.
Dat in zoo'n reuzenkolom enkele „lastige
snuiters" verscholen zaten, sprak wel haast
vanzelf. Het mocht een bijzondere verrasssing
heeten, dat men hier en daar met een ander
exemplaar dan de hierboven gegevene kon uit
komen, om toch aan de beide voorwaarden te
voldoen: voor het nijlpaard de luipaard, voor
zoover deze ook wel een dikke huid heeft
voor „wat lekker smaakt" het woord smakelijk
voor den drie- de viermasterHet was
voor ons nog een extra-„verrassing", dat zoo'n
groot aantal inzenders dien hersteller van no. 2
een reperateur noemde!
Wat ten slotte onze „leuke vinding" betreft
inzake die aardrijkskundige namen, waarvan
alle lettergrepen uit twee letters bestaan, zullen
wij te gelegener tijd eens laten zien, dat er een
flink getal van zulke geografische namen be
staat, door eens een „wereldreis" te organisee-
ren, waarin we alvast met een paar dozijntjes
van die letterparigen zullen kennismaken.
De oplossing
Voor een juiste oplossing moest men naar de
gegeven omschrijvingen de kolom vullen met
het volgende zeven tiental:
n ij 1
P
a
a r d
r e p a
r
a
t e u
r
kom
m
a
n d o
t a
r
i
e f
g e
b
0
u w
zee
a
1
pen
lek
k
e
r n ij
drie
m
a
s t e
r
b e o o r
e
e 1 i
n g
Over
b
e
t u w
e
M ij d
r
e
c h t
m o n
s
i
e u r
b a
n
a
a n
A d
V
e
cap
s
u
les
ring
V
i
n g e
r
Aug
u
s
Zoodat de beide middenkolommen als het
gevraagde viertal geven:
Paramaribo Alkemade Beresina— en
Vesuvius
De vier uitgeloofde prijzen werden door het
lot toegewezen aan:
Mej. M. Huis in 't Veld, Langezandstraat 121,
Deventer.
J. Klein, Ben Viljoenstraat 26, Haarlem.
Mej. M. van Tol, Lumeystraat 39, Amster
dam (W.)
J. J. Senden, St. Peterlaan 69, Arnhem.
Het nieuwe raadsel
Als April-nummer leggen wij onzen puzzelaars
een lettergreep-kruispuzzle voor volgens het
hierbij gepubliceerde schema.
Zooals bekend, wordt hier elk vakje niet met
een letter, doch met een lettergreep gevuld,
en men vormt dus in horizontale en vertikale
richtingen eenige 2, 3, 4 en 5 lettergrepige
woorden. Deze woorden moeten voldoen aan
de volgende omschrijvingen:
Horizontaal
1 weerspannig, 3 stopplaats van treinen, 6
rangtelwoord, 7 bloedvat, 8 een der Vereenig-
de Staten van Noord-Amerika, 10 storm, 11
zwerver, 13 hoofdofficier, 16 overeenkomst, ver
drag, 18 tezamen, 20 aanwijzend voornaam
woord, 21 woede, 22 contradictie, 24 zeldzaam,
vreemd, 25 artist op de ijsbaan, 27 verdicht ver
haal van Vrome strekking, 30 bedevaartplaats
der Mohammedanen, 32 gevolg, stoet, 34 afkor
ting van meisjesnaam, 35 dril, gestold nat, 36
zangvogel, 37 datumwijzer, almanak.
Vertikaal:
1 expeditie, 2 wild, woelig kind, 4 pauskroon,
5 in dienstbaarheid, inferieur, 9 vaartuig, 10
lofdicht, 12 zeemacht, 13a in blijvende herin
nering, 13 egaal, effen. 14 plaats in Overijsel,
15 naar oude zede, 17 gunstig gezind, 19 auto
bergplaats, 23 grammatica, 24 voorzetsel, 26
wagens, koetsen, enz., 27a werelddeel, 27 af
korting meisjesnaam. 28 versiering, 29 conduc
teur op de treinen, 31 godin van de jacht, 33
plaats in Limburg.
Onder de inzenders van een goede oplossing
worden ook nu natuurlijk weer vier aardige
prijzen verloot.
Oplossingen tot Donderdag 12 uur aan den
heer G. M. A. Jansen, Ruysdaelstraat 60,
Utrecht.
afgestreken eetlepels geraspte oude kaas, wat
peper en nootmuskaat.
Laat in d'e soeppan de fijngesnipperde uien in
de boter lichtbruin worden, voortdurend roeren
de om aanbranden te voorkomen. Strooi er de
bloem in en laat die even mee kleur aannemen;
giet er langzamerhand het kokende water bij
(steeds roerende), strooi er het zout, het lau
rierblad en de knoflook in en laat de soep in de
gesloten pan zachtjes een klein half uur door
koken.
Leg intusschen in de soepterrine de sneetjes
geroosterd brood, elk sneetje bestrooid met ge
raspte kaas, wat peper en wat nootmuskaat.
Giet daarover de heete soep (desverkiezende
door een zeef, om de uien achter te houden).
MARTINE WITTOP KONING
Het is niet zoo eenvoudig om als gast
vrouw een reputatie op te houden van
altijd iets elegants en iets nieuws op de
theetafel te hebben. Sommige dames bezitten
die gave van nature. Wie echter niet uit zich
zelf zoo vindingrijk is, zal gaarne haar voor
deel doen met inspiratie van buitenaf, vooral
wanneer deze van ervaren zijde afkomstig is.
In dit opzicht heeft de Londensche „Daily
Mail" de goede gedachte gehad om een prijs
vraag uit te schrijven, waaraan door duizen
den lezeressen is deelgenomen. Uit de bekroon
de inzendingen verdienen de volgende vrij een
voudig uit te voeren recepten in het bijzonder
de aandacht.
(Een lekkere cake gemaakt met erg zure
melk of melk speciaal gestremd met rennet-
essence)
Benoodigdheden: ruim 3-j L. melk met 1
theelepel rennet-essence of ruim Vi L. erg zure
melk, 60 gram witte suiker voor de caramel,
450 gram meel, 225 gram bruine suiker, 2 eie
ren, 340 gram gedroogde gemengde vruchten
(krenten, rozijnen, sucade), 2 groote thee
lepels bakpoeder.
Filtreer de gestremde melk door een fijne
zeef. Neem 2 eetlepels wei en doe deze in een
steelpan met de witte suiker en laat dit samen
zachtjes koken tot het caramel geworden is.
Roer de boter met de suiker luchtig tot room.
meng hierin de eieren en de caramel, voeg
het meel toe en klop flink, doe er vervolgens
het bakpoeder en ten slotte de gemengde ge
droogde vruchten (krenten, rozijnen en suca
de) door. Doe het deeg in een met boter be
smeerden cakevorm en 20 c.M. middellijn en
bestrooi het met poedersuiker. Bak de cake
in een matig warmen oven 1 uur, het laat
ste uur zachtjes doorbakken.
Benoodigdheden: 4'A ons meel, 14 gram bak
poeder, 70 gram boter of vet, 70 gram poeder
suiker, Yt theelepeltje zout, 1 ei, 3 deciliter melk.
'n paar druppels muscatel-essence.
Voor het vulsel: 1 pakje custardpoeder (ruim
Y L. inhoud) ruim Y L. melk, 1 ons boter,
aardbeienjam en suikerglazuur.
Voor de soesjes: Zeef het meel, zout en bak
poeder, doe hierin de boter of het vet en voeg
het ei, suiker en de essence toe. Roer het geheel
met de melk tot een glad deeg, laat dit eenige
minuten staan en rol het tot ruim 1 c.M. dikte
uit en snijd hiervan rondjes van 6 c.M. mid
dellijn. Bestrijk den bovenkant met wat ge
klopt ei en melk en bak ze in een heeten oven
gedurende 10 a 15 minuten.
Custardvulsel: Roer de custardpoeder met
wat koude melk tot een glad mengsel; breng
de rest van de melk aan de kook en voeg deze
er vlug, onder voörtdurend roeren, bij. Laat
het mengsel koud worden, klop er de boter in
en doe in elk der soesjes een beetje van het
vulsel met aardbeienjam. Bedek den boven
kant met suikerglazuur.
Dat men met deze sierlijke versnaperingen
eer zal inleggen bij damesbezoek, Hjdt geen
twijfel.
Wat de planeet Saturnus met haar myste
rieuze ringen is temidden der astrono
mische symbolen, dat is het paard op het
schaakbord, n.l. de meest decoratieve en ook
de meest geheimzinnige figuur. De wijsgeer, d'ie
in het oeroude Indië het schaakspel samen
stelde, moet wel een zeer fijn gevoel voor be
weging gehad hebben.
Wij hebben reeds gezien, hoe de koning vol
majesteit voortschrijdt, zich telkens maar één
veld verplaatsend. Voorts zagen wij hoe het
kakeel, als zwaar geschut de verticale en ho
rizontale lijnen bestrijkt. Dan volgen wij den
raadsheer op zijn listige diagonale wegen. Vol
ontzag bewonderden wij de Koningin, die de
macht en kracht van het kasteel aan de snel
heid en élégance van den raadsheer paarde en
wier Invloed alleen al tegen drie kleine offi
cieren opweegt.
Maar nu krijgen wij het paard en wij staan
verbaasd' over de geestige verbeeldingskracht
van den ontwerper, die deze figuur bewegingen
laat uitvoeren, welke inderdaad iets doen den
ken aan de sprongen van den trouwen cultu-
reelen gezel van den mensch. Een levend paard
beweegt zich voort op vier beenen. En de rui
ter, die het aan zijn wil tracht te onderwerpen,
spreekt van de achter- en de voorhand, waar
mede hij de beide achter- en voorbe°nen be
doelt. Een vurig paard, dat met sterk rondge
bogen hals door den ruiter in bedwang gehouden
word't, zoodat het op zijn bit knabbelt, trippelt
vaak in een diagonaal, waarbij de beide voor-
beenen een spoor volgen, dat parallel loopt aan
het spoor, dat de achterbeenen maken. Aan
deze houding doet het springende paard op het
schaakbord denken.
Het wordt telkens twee velden verzet en wel,
Complet van beige wollen stof, met
bruine shawl, ceintuur en knoopgarney
ring van gevlochten koord
één verticaal of horizontaal en onmiddellijk
daarop één diagonaal. Of om het anders uit te
drukken: het beweegt zich telkens een veld
volgens de wijze van het kasteel, gevolgd dooi
een veld-verplaatsing volgens de bewegings-
methode van den looper. Het is dus een echte
sprong, welk deze figuur maakt. En het sprin
gende karakter dezer beweging wordt nog ge
accentueerd door de omstandigheid, dat het
paard zich steeds e en veld recht een veld
schuin mag bewegen, mits het te bezetten veld
vrij is, ook al staat er een figuur tusschen. Hei-
paar-' springt dus letterlijk over de tusschen-
geplaatste eigen en vijandelijke figuren heen.
Is het veld, dat het enscht in te nemen,
bezet door een figuur der eigen partij, dan mag
het er natuurlijk niet gaan staan. Is dit veld
bezet door een vijandelijke figuur, dan mag het
paard dit van het bord verwijderen (hel
„slaan") en zelf op die plaats gaan staan.
Om het gemakkelijk te onthouden, repeteert
men in gedachten: „het paard verplaatst zich
een veld schuin-een recht, of een veld recht-
een schuin."
In het onderstaande diagram, waarin het
paard staat op e4 kan men duidelijk de machts
sfeer zien van deze figuur. Het beheerscht acht
velden, die rondom hem gelegen zijn in een
cirkel. Als men goed oplet, ziet men tevens,
dat het paard zich steeds verplaatst naar een
veld dat een andere kleur draagt dan waarop
het staat.
wm m
bede f g h
Het witte paard op e4 beheerscht de 8 zwarte
velden: c3, c5, d2, d6, f2, f6, g3 en g5.
Het paard is dus een echte aanvalsfiguur.
Zooals vroeger met de cavalerie, pleegt men er
mede te attaqueeren en tb chargeeren. Het
maakt ook den moreelen indruk op het slag
veld, die de cavallerie steds pleegt achter te
laten. Juist die eigenaardige sprongen zijn oor
zaak dat men er haast geen oog op kan houden.
Op het minst verwachte oogenblL. springt het
tusschen je legerscharen en brengt er dood en
verderf.
Omdat het zonder eenig bezwaar over de
linie pionnen heenspringt, kan het zich onmid
dellijk na de opening van het spel laten gelden.
Men dient dus van den eersten tot den laat-
sten zet, zoolang er nog vijandelijke cavalerie in
leven is, er op bedacht te zijn, dat ze kan char
geeren. Het is een figuur, die ruimte noodig
heeft, wil ze haar maximalen druk geven op
den vijand. Reken maar eens uit, welke velden
een paard beheerscht, dat verzeild raakt op h8,
of op het randveld a6.
Bij eiken sprong verandert het paard van
veldenkleur. Hij springt steeds van zwart op
wit en vice versa. Alle velden zijn dus voor
het paard' bereikbaar; alle figuren kunnen dus
door hem bedreigd worden! Om dat te bewijzen,
is het aardig, om met een paard het geheele
bord eens rond te springen, zoodat elk veld
betreden wordt, maar ook niqt meer dan één
keer. Men late daarvoor het paard de volgende
cross-country springen over het bord:
b6 a8 c7 d5 b4 a2 cl d3 c5 a6 b8 d7 e5 f7
h8 g6 h4 g2 el f3 d2 bl a3 c4 e3 £1 h2 g4 f6
e8 g7 h5 g3 hl f2 e4 g5 h7 f8 e6 f4 h3 gl e2
d4 c2 al b3 a5 b7 d8 c6 e7 g8 h6 f5 d6 c8 a7
b5 c3 dl b2 a4.
Dit kunststukje is de eigenlijke volledige
„paardensprong". Men heeft er wel puzzles op
gecomponeerd. De som der getallen (1, 2, 3, 4,
enz. tot 64) van dezen sprong na de volgorde
is loodrecht en waterpas dezelfde (260) en de
afbeelding van dezen sprong door lijnen doet
een symmetrische figuur ontstaan.
Maar het laatste kunststukje uit deze schaak-
les is slechts bedoeld al hersengymnastiek, om
ons vertrouwd te maken met de eigenaardige
beweging van het paard, het heeft met den
schaakstrijd zeiven niets van doen.
OOM MAX n.
i
Kijk mammie, dat luipaard draagt de
zelfde mantel ate
