Roode Kruisdokter hersteld in
zijn vaderland terug
Italianen bezetten Dessie
Bij alles wat ik heb medegemaakt, zal ik
mijn lotgevallen in Abessinië nooit ver
geten, aldus Dr. van Schelven
Een eisch van Italië
WANDGEDIERTE
Legervliegtuig
neergestort
Het nieuws van heden
VERDERE OPMARSCH
NAAR HET ZUIDEN
Brieven redden
zijn leven
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE;
NASSAULAAN 51 -TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per
post, per kwartaal f3.58 bii vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
WOENSDAG 15 APRIL 1936
Avondblad
TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 19899
Dr. van Schelven, een van de doktoren van de Neder-
landsche Roode Kruis-ambulance in Abessinië, die, naar men
Het W eer iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiNiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinj
limnmiminimi
Van dorp tot dorp
gejaagd
De overval
Van de hel in den hemel
Dr. v. Schelven wordt op het station te
Arnhem verwelkomd.
Drie uur op een muilezel
Ernstig mijnongeluk
in Japan
Tot dusver 49 dooden
De stranding van de
,Ranpura"
Het schip niet in gevaar
Verblijfplaats van den Negus is
onbekend; hij staat echter in
contact met de regeering
te Addis Abeba
Graziani gereed voor
offensief
Twee weken geleden paradeerden nog, alvorens naar het front te vertrekken, de
keizerlijke troepen voor den Negus te Dessie. Thans is deze^stad in handender.
Italianen gevallen -
weet, bij een overval gewond werd, is hedenmorgen in gezel
schap van zijn echtgenoote in zijn woonplaats Arnhem aan
gekomen.
In een interview heeft de dokter het geheele relaas van
den rebellen-overval en zijn verwondingen gedaan en vertelde
o.a. hoe een pak brieven van Mevrouw van Schelven hem
waarschijnlijk het leven heeft gered.
Twee dagen in de woestijn gelegen,
gekweld door pijn en dorst, met
sluipende hyena's in
de nabijheid
Gustav Frenssen
Naar geruchten, die in Rome de ronde doen, sou men rekening moeten houden
met het feit, dat de Negus na de vernietiging van zijn keurtroepen aan het Noor
delijk front zal aftreden. Hij zou dan worden opgevolgd door zijn zoon, die in
nauwe samenwerking met Italië Abessinië zou besturen
Onderluitenant en twee Javaan-
sche monteurs gedood
Niet toegetreden tot de „Deutsche
Glaubensbewegung
Hitler in het Rijnland
Britsche vloot uit de Middelland
sche zee vóór opening der
vredesonderhandelingen
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
Nog een doode
Negus geeft zich niet
gewonnen
De uitbreiding van
Moskou
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
H Verwachting-: ZwakKe tot matigen wind,
waarschijnlijk meest uit Noordelijke rich-
H tingen, betrokken tot zwaar of half be. EE
wolkt, toenemende neerslagkans, zachter
des nachts, overdag iets kouder. EE
Hoogste barometerstand; 773.1 te Aku- EE
EE reyri.
EE Laagste barometerstand: 743.8 te Biar- EE
EE ritz. EE
EE /on op 5.04 - onder 6.57 Licht op 7.27 EE
Maan op v.m. 2,14 onder van. 11.02 EE
Nieuwe Maan 21 April EE
en alle lastige insecten verdelgen wij onder
schriftel. garantie en strikte geheimhouding
Zuiveringsonderneming „RADICAAL"
Gen. Cronjéstraat 135 - Telefoon 11657
ITALIANEN BEZETTEN DESSIE.
Ernstig mijnongeluk in Japan; tot dusver 49
dooden.
Italië eischt terugtrekking der Britsche vloot
uit de Middellandsche Zee alvorens vredes
onderhandelingen te openen.
Dr. Van Schelven in Nederland teruggekeerd;
verhaal van wat hij beleefde.
Treinontsporing te Woerden.
Naar men weet, was dr. Van Schelven met de
„Christiaan Huygens" uit Port Said vertrokken
om, na de emoties in Abessinië, in eigen land
herstel te zoeken van zijn verwondingen.
Zijn toestand wfes van dien aard, dat een rust
kuur noodzakelijk was en daarom was het aan
vankelijke plan om aan boord te blijven tot
Amsterdam. De bootreis heeft hem echter zoo
goed gedaan, dat dr. Van Schelven zich krach
tig genoeg gevoelde om in Genua van boord te
gaan en met den boottrein van de Maatschappij
Nederland naar Arnhem te vertrekken, waar hij
hedenochtend is aangekomen-
Een redacteur van het A.N.P. Is dr. van Schel
ven tot Düsseldorf tegemoet gereisd en heeft
in den trein een onderhoud met hem gehad en
van hem, na de min of meer fragmentarische
berichtgeving over zijn lotgevallen, een aaneen
geschakeld relaas gehoord, van hetgeen hem is
overkomen.
Dr. van Schelven zelf voelde er eerst niet veel
voor. Zijn toestand was bevredigend, zeide hij.
Wel voelde hij zich nog wat slap, doch dit zou,
naar hij hoopte, spoedig beter worden. Voor het
overige was er, naar hij opmerkte, weinig nieuws.
„Wij konden niet wterken," aldus dr. Van
Schelven, „als wi; bij elkaar bleven. De ambu
lance moest zich splitsen. Dat was onze overtui
ging en hoewel wij de gevaren, daaraan verbon
den, niet onderschatten, hebben wij de splitsing
doorgevoerd. Het Hoofdbestuur van het Roode
Kruis was er nooit voor geweest. Steeds had
men in Den Haag gezegd: bij elkaar blijven en,
achteraf gezien, is gebleken, dat het splitsen
in eenheden inderdaad buitengewoon groote
risico's met zich bracht.
Wij meenden echter, dat het belang van onzen
arbeid het vorderde. De eenheid, waar ik toe
behoorde, ontmoette een aantal rebellen. Nu
moet men zich van rebellen in Abessinië geen
verkeerde voorstelling maken. Dit zijn eenvoudig
wilden, die in benden van de bergen komen en
rooven en plunderen, waar zij maar kunnen
Wanneer een Abessinisch escorte dergelijke re
bellen ontmoet, wordt er zonder meer op hen
geschoten. Ons escorte viel dan ook dadelijk de
rebellen aan en bij deze vechtpartij vielen ver
schillende dooden. Wij trachtten den strijd te
doen eindigen en toen onze begeleiders twee ge
vangen rebellen ook wilden dooden, hebben wij
dit belet. Dit ging zelfs niet zonder dat wij de
menschen op de meest krachtige manier dtfon-
gen met de moordpartij op te houden.
Waarschijnlijk heeft dit optreden mij het leven
gered. Want de rebellen namen wraak. Wij
zagen ze om ons heen sluipen en inderdaad werd
onze eenheid korten tijd later overvallen. Wij
verdedigden ons zoo goed wij konden. Echter
was de overmacht te groot.
Onzen gids zag ik naast mij neervallen en
daarna werd mij alles zwart voor de oogen er-
zakte ik ineen. Ik was door twee kogels in de
borstkas getroffen.
Hoe lang ik daar bewusteloos gelegen heb,
weet ik niet. Toen ik echter bijkwam, stond
een Abessinisch roover voor mij met de punt
van zijn speer op mijn buik. Ik dacht toen,
dat het met mij afgeloopen was en iedere
seconde verwachtte ik, dat de wilde toe zou
steken. Hij deed dit evenwel niet en ik be
merkte, dat hij bijzondere aandacht Had
voor mijn horlogeketting. Ik maakte dien los
en gaf hem dezen. Daarna maakte ik een be
weging alsof ik schieten whu hoewel ik
mijn revolver kwijt was en daarop reti
reerde de roover langzaam.
De haat der rebellen ging in de eerste plaats
tegen de Abessiniërs zelf. Voor hen kenden zij
geen genade. De blanken waren nog' zoo kwaad
niet, zoo dachten zü blijkbaar.
Nooit zal ik vergeten, hoe ik tw«e dagen
gelegen heb in de woestijn, bij tijden het
bewustzijn verliezende, gekweld door pijn
en dorst, met een aantal lijken om mij
heen en ér sluipende hyena's in de onmid
dellijke nabijheid.
Ik had geen kracht om op te staan, adem kon
ik nauwelijks halen; met een riem trachtte ik
mijn wonden af te binden en uitgeput door het
hevig bloedverlies bleef ik uur na uur liggen.
De dorst, welken ik leed, was het ergste; ik
voelde in mijn zakken en vond een medicijn,
welke ik gretig slikte.
Langzaam drong het tot mij door, dat ik uit
deze hel moest wegkomen, omdat het anders
onherroepelijk met mij gedaan zou zijn. Ik
sleepte mij voort en na een niet te vertellen
lijden bereikte ik een dorp. Hier beduidde ik,
dat ik water moest hebben; het duurde echter
uren voor ik het kreeg. Het geheele dorp liep
eerst uit om mij te zien en toen begonnen alle
inwoners te delibereeren, wat zij met mij zouden
doen en of ze mij water zouden geven. Eindelijk
kreeg ik het lang begeerde drinken. Toen werd
ik het dorp uitgejaagd en kroop meer dan ik
liep naar het volgende dorp.
Het was een waanzinnige toestand. Alle dor
pen werden bewoond door rooverbenden, die
elkaar bevochten en die bang voor elkander
waren. Hoe ik eindelijk in Kworam gekomen
ben, weet ik nog niet."
Mevrouw van Schelven viel haar man in de
rede en wees op zijn handen, welke vol kerven
en sneden waren. „Zoo is hij over de rotsen
gekropen", voegde zij hieraan toe.
„Eigenlijk hebben de brieven van mijn vrouw
mij het leven gered", zoo ging dr. Van Schel
ven verder, „want ik had een pak brieven in
mijn binnenzak en daardoor werd de kogel iets
gestuit. Was deze een millimeter verder ge
gaan, dan zou ik u dit naar alle waarschijn
lijkheid nu niet meer kunnen vertellen.
In Kworam kwam ik in een hemel, vergele
ken met wat ik had moeten doorstaan. Ik was
er de gast van den Negus en werd twee dagen
in den keizerlijken schuilkelder verpleegd. Ik
zou toen per vliegtuig naar Dessie gaan, maar
deze toezegging van den Negus is hem duur
te staan gekomen, want beide vliegtuigen, welke
hij voor mij bestemd had, werden vernield.
De Negus besloot toen, dat ik per auto naar
Dessie zou gaan. Daartoe stelde hij zijn eigen
muilezel te mijner beschikking. Drie uur moest
ik op dit dier rijden om bij het begin van den
autoweg naar Dessie te komen. Met den kei-
zerlijken auto ging het toen verder. Echter
waren wij nog niet aan het eind van onze el
lende, want bij het oversteken van een rivier
geraakte de benzinetank lek en vulde deze
zich met water; wij moesten toen wachten tot
er een vrachtauto met gewonden kwam en
daarbij konden wij nog een plaatsje krijgen.
Zoo kwamen wij in Dessie, dat mij na alle
doorgestane ontberingen en verschrikkingen
werkelijk een paradijs leek.
Herhaaldelijk werd onze karavaan door Ita-
liaansche vliegtuigen gebombardeerd en het
mag werkelijk een wonder heeten, dat wy zon
der groote ongelukken in ons basiskamp aan
kwamen.
Verleden week werd gemeld, dat de auteur
Gustav Frenssen, de vroegere evangelische
dominee, toegetreden was tot de „Deutsche
Glaubensbewegung". Frenssen dementeert thans
dit bericht. Er wordt in de Duitsche pers op
gemerkt, dat, toen het bericht van Frenssen's
toetreding tot de nieuw-heidensehe beweging
wereldkundig werd, juist de leider dief bewe
ging, de voorzitter, prof. Hauer, en de vice-
voorzitter graaf Reventlow, hun ambten hadden
neergelegd. Men zoekt thans verband tusschen
beide gebeurtenissen.
TOKIO, 15 April. (Reuter.) In de Tarakoe-
ma-mijn, te Foekoeoka. is een liftkooi, waarin
82 mijnwerkers hadden plaatsgenomen, tenge
volge van het breken van een kabel in de ruim
650 meter diepe schacht gestort.
Tot nu toe heeft men 49 lijken geborgen, ter
wijl 20 mijnwerkers zwaar gewond zijn.
99*
LONDEN, 15 April. (Reuter.) De directie der
Peninsular Oriental steamship Co. heeft aan
Reuter medegedeeld, dat aan het s.s. „Barra-
pool", dat juist Gibraltar gepasseerd was,
draadloos is verzocht om zoo noodig aan het
gestrande sjs. „Ranpura" bijstand te verleenen,
en de passagiers, die haast hebben, naar Mar
seille te vervoeren. Er is geen sprake van, dat
de Chineesche kunstschatten overgeladen zul
len worden, aangezien de „Ranpura" naar men
aanneemt niet in gevaar verkeert.
ROME, 15 April. (Reuter). De
Italiaansche troepen hebben Dessie
bezet.
Het is wel zeker, dat de Italianen
niet voornemens zijn na den val van
Dessie te blijven staan, maar on
middellijk zuidwaarts verder willen
trekken.
Tot dit doel bereiden zij den weg reeds voor
en hebben zij reeds verschillende plaatsjes ten
zuiden van Dessie met bommen bestookt. De
opmarsch der Italianen voltrekt zich in zoo
snel tempo, dat de Abessinische troepen geen
tijd hebben hun verdediging te organiseeren.
Niets is bekend omtrent de bewegingen
van den Negus. De Abessinische autoritei
ten bewaren daaromtrent temeer het stil
zwijgen, daar het gevaar voor luchtbom-
BATAVIA, 14 April (Aneta) Een
legertransport vlieg tuig, dat op weg was
naar Andir, is in de buurt van Tjililin
neergestort. De onderluitenant Van La-
LONDEN, 15 ApriL (Reuter.) De cor
respondent van de „Daily Express" te Rome
meent te weten, dat de Duce aan den Ita-
liaanschcn ambassadeur te Londen, Gran-
di, instructies heeft gezonden, volgens welke
terugtrekking van de Britsche vloot uit de
Middellandsche Zee zou worden geëischt
vóór de opening der vredesonderhandelin
gen te Genève.
Pastoor W. H. de Grijs, uit IJselstein, is be.
noemd tot deken van Montfoort.
Bij Tjililin is een legervliegtuig neergestort;
drie dooden.
O
bardementen thans veel grooter is gewor
den. In ieder geval bereiken de boodschap
pen van den keizer op normale wijze Ge
nève, zoodat men veronderstelt, dat hjj in
cantact staat met zijn ministers in Addis
Abeba.
Geruchten uit Eritreesche bron doen het niet
onwaarschijnlijk voorkomen, dat een der groote
Abessinische hoofden, die de situatie van den
keizer van militair standpunt wanhopig zou
achten, de Abessinische hoofdstad zou willen
bezetten en onderhandelingen met de Italia
nen zou willen aanknoopen.
Vooreerst zijn dit echter nog niet meer dan
geruchten.
Wat den toestand aan het Zuidelijk front be
treft wordt de val van Sasa Baneh niet beves
tigd. Wel gaan de Italiaansche luchtstrijdkrach
ten verder met het bombardeeren van de ver
dedigingsstellingen van Ras Nassiboe, terwijl
de gemotoriseerde colonnes van Graziani het
oogenblik afwachten, waarop zij kunnen op
rukken.
De correspondent van Reuter-A. N. P. te
Khartoem meldt nog, dat het grootste deel
van de bevolking in Zuidelijke richting op de
vlucht is geslagen, voordat Moekta Eikhar door
de Italianen bezet werd. De Italiaansche strijd
krachten bestonden hier uit twee bataljons
blanke troepen, twee bataljons inboorlingen,
zes tanks en een bataljon inheemsche kameel-
ruiters.
De inboorlingen-troepen drongen het plaatsje
binnen zonder tegenstand te ontmoeten. Er
werden slechts enkele schoten door een paar
tirailleurs op hen gelost. Toen de Italiaansche
officieren in het plaatsje aankwamen, infor
meerden zij naar den nauwkeurigen loop van
de grenslijn. Enkele vluchtelingen zijn te Gal-
labat, aan den Soedaneeschen kant van de
grens, aangekomen.
vieren en een Javaansch monteur zijn
hierbij gedood. De brigadier Rapmund
en een ander Javaansch monteur wer
den zwaar gewond.
BATAVIA, 15 April (Aneta) Bij het be
stuur en de luchtvaartafdeeling te Bandoeng
zijn gistermiddag berichten binnengekomen
omtrent het neerstorten van een leger-service-
toestel, waarin gezeten waren de onderluitenant
vlieger P. van Lavieren, een Europeesch mon
teur en twee inlandsche monteurs.
Onderluitenant Van Lavieren is bij dit ongeluk
gedood, evenals de Javaansche monteur Mento
Taroeno; de Europeesche monteur-brigadier
geweermaker Rapmund en de Javaansche mon
teur Amatkasiroem zijn hierbij zwaar gevA>nd.
Laatstgenoemde is tijdens het vervoer naar het
hospitaal overleden.
Het ongeval gebeurde nabij Tjililin, toen het
toestel op weg was van Salatri (Zuidkust) naar
Andir. De oorzaak van het ongeluk is nog niet
bekend geworden.
De gewonden zijn naar het hospitaal te Tji-
mahi vervoerd.
De begrafenis van de slachtoffers zal vermoe
delijk hedenmiddag geschieden.
Aneta verneemt omtrent dit ongeluk nader,
dat de Fokker 417-t, welke te Salatri gewone
schietoefeningen had gehouden op den terug
weg te pl.m. 13 uur nabij de Desa Bodjong, on
derdistrict Goenöeng-Haloe, in de buurt van
Tjililin, is neergestort. Het toestel boorde zich
met den motor in de Sawah.
Vermoedelijk is de machine door de zware be
wolking fn een vrille geraakt. De bevolking waar
schuwde den administrateur van een nabij ge
legen theeondememing, die de luchtvaartafdee
ling van het ongeluk op de hoogte bracht.
Hierop zijn de commandant van de lucht
vaartafdeeling en dr. Hubach naar de plaats
des onheils gegaan.
Het toestel ligt ongeveer een uur loopen van
den grooten weg af.
Keizer Haile Selassie heeft een dringend be
roep gedaan op de Britsche regeering medica
menten beschikbaar te willen stellen voor de
behandeling der slachtoffers van de gasaan
vallen der Italianen.
BERLIJN, 15 April. (A.N.P.) Het is nu pas
bekend geworden, dat rijkskanselier Hitier Zon
dag in gezelschap van de leden van zijn staf,
o. w. Joachim von Ribbentrop, de leiaers der
S. A. in het Rijnland en vooraanstaande leden
der S.S. een bezoek heeft gebracht aan het
door de Duitsche troepen bezette Rijngebied.
Stand op Woensdag 1 uur n.m.: 749.3
.Vorige stand: 751.4
De „Daily Telegraph" maakt bekend, dat de
Abessinische regeering verleden week aan de
Britsche regeering officieel haar dank heeft
betuigd voor de gedane pogingen, de onafhan
kelijkheid van Abessinië te waarborgen.
In de betreffende boodschap, die door Wolde
Mariam, den Abessinischen gedelegeerde te Ge
nève is overgebracht, werd erkend, dat het niet
de schuld van Engeland is, dat zijn pogingen
niet het gewenschte resultaat hebben gehad.
PARIJS, 15 April. (Reuter.) De Matin"
meldt, dat minister-president Sarraut gisteren
den Pauselijken Nuntius, Mgr. Maglione. heeft
ontvangen.
Het blad acht het niet uitgesloten, dat het
bezoek van den Nuntius verband houdt met de
Abessinische kwestie, die het Vaticaan zoo spoe
dig mogelijk geregeld zou willen zien.
LONDEN, 15 April. (Reuter). In een inter
view, dat den correspondent van Reuter werd
toegestaan, heeft de Keizerin van Abessinië
verklaard:
„De keizer is nog niet overwonnen. Hij zal
tot het einde strijden. Zelfs al mocht hij den
oorlog verliezen, verdient hij nog tot overwin
naar te worden uitgeroepen, daar hij heeft
moeten strijden tegen elementen, waarvan de
moderniseering de kracht vormt".
Maarschalk Badoglio telegrafeert in het I85e
legerbericht, dat de Italiaansche troepen he
denmorgen Dessie zijn binnengerukt.
MOSKOU, 15 April. (A.N.P.) In de laatste
jaren hebben industrie en bedrijf zich te Mos
kou geweldig ontwikkeld. Sinds 1930 is het aan
tal inwoners van Moskou met bijna 1 miliicen
toegenomen. Het bedraagt thans ongeveer
3.650.000.
In 1931 telde Moskou 340.000 arbeiders thans
meer dan 600.000. Tientallen nieuwebedrijven
zijn opgericht.
In 1936 zal voor de bouwvakken 2J4 milliard
roebels worden beschikbaar gesteld tegenover
meer dan 560.000 roebel in 1931. In een op 14
April gehouden plenaire zitting van de Sov
jets van Moskou is het besluit bekrachtigd
aangaande een nieuwe indeeling der stad. Het
aantal districten wordt van tien gebracht op
23. De grenzen der districten worden vast
gesteld overeenkomstig het algemeene plan
voor de reconstructie van de hoofdstad.
