Jhr. Ch. Ruys de Beerenbrouck f
Staatsman van uitnemende
kwaliteiten heengegaan
DE VERZOENINGSPOGINGEN MISLUKT
Addis Abeba onder
mitraiUeurvuur
Het of f icieele
communiqué
Het nieuws van heden
Met groot leedwezen zal in den lande
worden vernomendat Z.Exc. Jhr. Mr.
Ch. J. M. Ruys de Beerenbrouck, Minister
van Staat en voorzitter van de Tweede
Kamer der Staten-GeneraalVrijdag
middag in het St. Antonius-gasthuis te
Utrecht in den ouderdom van ruim 62
jaar is overleden.
DE TWEEDE KAMER
BIJEENGEROEPEN
BUITEN VUURPIJLEN OOK
MOORDENDE KOGELS
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per
post, per kwartaal f3.58 bi| vooruitbetaling
DACBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
ZATERDAG 18 APRIL 1936
Ochtendblad
TWEE EN ZESTIGSTE JAARCANC No. 19904
In de ongesteldheid van Z.Exc. was de laatste dagen
een dusdanige verergering ingetreden, dat observatie in
een ziekenhuis noodig werd geacht. De zieke werd Vrijdag
middag naar het St. Antonius-Gasthuis te Utrecht over
gebracht, waar hij na korten tijd kalm en zacht in den
Heer is ontslapen.
Naar wij vernemen zal de begrafenis van het stoffelijk
overschot a.s. Dinsdag plaats hebben te Vorden.
Het Weer lllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllG
Maandag vergadering
van den Volkenbond
Boncour raadt Italië
wapenstilstand aan
t:
Geen enkele afweer in
werking gesteld
ADDIS ABEBA, 17 April
(Reuter). In tegenstelling met
de eerste berichten, hebben de
vliegtuigen, die boven de
hoofdstad hebben gevlogen,
geen strooibiljetten uitgewor
pen, doch naar thans bevestigd
wordt, hebben zij de omgeving
van het keizerlijk paleis met
hun mitrailleurs onder vuur ge
nomen.
Hitler's verjaardag
k B t 1 W
Oostenrijksch generaal
overleden
KS5S.NW1 WHDtaW' «FfltfZP
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 ct., ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
Met Jhr. mr. Ruys de Beerenbrouck is een
staatsman heengegaan, aan wien ons land
grooten dank verschuldigd is. Hij was ge
sproten uit een oud regentengeslacht, een
staatsman van groote kwaliteiten, een ge
boren bestuurder, die zijn leven lang ge
werkt heeft in het belang van zijn land, dat
hij onschatbare diensten heeft bewezen.
Onder groote belangstelling heeft de
thans ontslapene een paar jaren geleden
zijn zestigsten verjaardag gevierd en op on
dubbelzinnige wijze bleek toen, hoe men de
zen edelman, die de eene verantwoordelijke
functie na de andere op zijn schouders had
genomen, waardeerde.
Hij was een practisch staatsman uit de
na-Schaepmanniaansche aëra, toen de
nuchtere, politiek glasheldere Nolens en de
sociale werkers de groote beweging der ka
tholieke emancipatoren van de vorige in
een woeliger en verwarder eeuw moester;
voortzetten in dadelijke noodzakelijkheden
en gecompliceerd kleinwerk.
Eerst later zal men de beteekenis der
politieke en maatschappelijke leiders uit
dit arbeidzame tijdperk van geduldig ka
tholiek werken en bouwen naar hun groote
waarde kunnen waardeeren.
Uit de staatsarchieven, de notulen van
oprichtingsvergaderingen, de verslagen van
openbare lichamen en vereenigingen zal de
geschiedschrijver later een der belangrijkste
bladzijden bijeen lezen, en op die bladzijde
zal men met een bescheidenheid, welke zich
altijd op het tweede plan wist te houden,
maar met een daadkracht, die hem uit on
gezochte omstandigheden telkens weer naar
het eerste plan hief, zien bewegen de figuur
van den aristocratischen democraat, die
van advocaat en gemeenteraadslid in vele
openbare functies actief werd tot hij, uit
het commissariaat der provincie Limburg
geroepen in het eerste en de volgende Mi-
nisteries-Ruys, als voorzitter van den Mi
nisterraad het land of als parlementair
voorzitter de Tweede Kamer regeerde.
Zijn leven volgde in groote lijn de ge
schiedenis van het nationale tijdperk, dat
hij bedreef en van de katholieke partij, die
hij naar een nieuwen tijd hervormde.
In „Een halve eeuw van strijd" heeft
Schaper eenige jaren geleden onthuld, dat
het land nog grooter gevaren heeft beloo-
pen dan geweten werd, toen de revolutie in
het najaar van 1918 de oogen fascineerde,
maar Ruys de gewapende zuiderlingen Den
Haag het inrukken en in de Kamer Troel
stra toebeet: „de Regeering wijkt niet!"
De hoon tegen den edelman, die voor het
volk werkte was even spreekwoordelijk als
zijn karakter. Niemand overtrof hem als
cumulator van onbetaalde functiés. Met de
jonge activiteit van Limburg aan het eind
der vorige eeuw, begon hij de Katholieken
dagen; met Dr. Poels maakte hij de mijn
streek waaksch; hij was met den fijnen
priester dr. Ariëns de initiatief-nemer voor
de drankbestrijding; en tusschen de
spanning van de staatkundige actualiteiten
door pakte hij altijd weer een opkomende
beweging aan of hielp haar aanpakken. En
de eenvoud, ook voor het hoogste gezag de
gemakkelijkste aanpassing, introduceerde
hem meer dan hij den Minister van Staat
gêneerde, als deze persoonlijk op stap ging
voor het werven van een half millioen voor
de Staatspartij, het fundeeren der nieuwe
abdij van Egmond een der grootste cul-
tü.reele werken der Katholieken van deze
eeuw het aanspannen van den gezamen-
lijken offergeest.
Geboren te Roermond op 1 December
1873, bezocht hij het gymnasium te Maas
tricht en te 's Gravenhage en studeerde
vervolgens in de rechten aan de Leidsche
Universiteit. In 1895 promoveerde hij en
weldra vestigde hij zich te Maastricht als
advocaat en procureur, welke functie hij
gedurende zes jaren, n.l. tot 1901 vervulde.
Spoedig werd hij ook plaatsvervangend
kantonrechter en ambtenaar van het Open
baar Ministerie te Maastricht, totdat hij in
1905 op 31-jarigen leeftijd door het kies
district Gulpen werd afgevaardigd naar de
Tweede Kamer. Een mandaat, dat steeds
verlengd werd tot hij in Mei 1918 benoemd
werd tot Commissaris van H. M. de Ko
ningin in de provincie Limburg, als opvol
ger van zijn vader. Heel kort, naar wij mee-
nen te weten voor zijn gevoel veel en veel
te kort is hij in Maastricht gebleven, want
nauwelijks had hij zich geïnstalleerd in het
gouvernementshuis, of hij werd kabinets
formateur en minister-president op 44-
jarigen leeftijd. De jongste premier, dien
ons land ooit gehad heeft. Van 9 September
1918 tot 4 Augustus 1925 en daarna weer
van 10 Augustus 1929 tot 26 Mei 1933 is jhr.
Ruys de Beerenbrouck geweest de minister
president en de minister van Binnenland-
sche Zaken en heeft hij zich ten spijt van
zijn jeugd getoond een uitstekend regent,
een goed bestuurder en een groot leider.
Reeds kort na zijn optreden kon de jonge
premier in November 1918 toonen wat het
land aan hem zou hebben.
Pal bleef hij staan met een koel hoofd,
toen de revolutionnaire golven kwamen
aanrollen. Ruim tien en een half jaar mi
nister-president te zijn in ons land is geen
kleinigheid en zeker niet wanneer dit vol
bracht is zonder dat het vertrouwen in zijn
leiding geschokt werd.
Nog meer verwondering baarde het, dat
zijn positie steeds ongeschokt bleef, niet
tegenstaande er in geen enkel kabinet zoo
veel ambtgenooten vielen als in het eerste
ministerie-Ruys de Beerenbrouck. Hij bleef
op de brug en nam voor velen tijdelijk het
werk over. Geen staatsman in ons land is
van zooveel departementen minister ge
weest als de heer Ruys. Hij was ad interim
minister van Oorlog, van Marine, van Ko
loniën, van Landbouw, Handel en Nijver
heid en ten slotte van Buitenlandsche Za
ken. Van 17 September 1925 tot 10 Augustus
1929 en thans weer sedert 31 Mei 1933 was
Jhr. Ruys, die intusschen in 1927 ook nog
minister van Staat was geworden, voorzit
ter van de Tweede Kamer. Ook in deze func
tie genoot hij het volle vertrouwen en toon
de den polsslag van dezen tijd te voelen,
door de straffe, maar daarnaast ook joviale
leiding die hij aan de vergaderingen wist
te geven. Hij was een uitstekend voorzitter,
die niets naliet om het parlementaire stel
sel hoog te houden. Van November 1925 tot
10 Augustus 1929 was hij tevens voorzitter
van het dagelij ksch bestuur van de Katho
lieke Staatspartij.
(Zie verder pag. 2)
1 VERWACHTING: Krachtige tot matigen 1
Noordelijke tot Noordwestelyken wind,
betrokken tot zwaar bewolkt, waarschijn-
lijk regen, weinig verandering in tempe-
ratuur.
Vei-dere vooruitzichten: nog guur.
1 Storm waarschuwingsdienst 1
De stormwaarschuwingsdienst seinde Vrij-
S dag om 18.46 uur aan alle posten: Wordt
verwacht storm uit het Noordwesten.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiirp.
In verband met het overlijden
van haar voorzitter
De Tweede Kamer is tegen Maan
dag a.s. telegrafisch bijeengeroepen
in verband met het overlijden van
haar president, den Minister van
Staat, jhr. Ruys de Beerenbrouck.
De Abessinische delegatie hand
haaft haar vroegere ver
klaringen
GENEVE, 17 April (Reuter). De
Commissie van Dertien heeft vast
gesteld^ dat de verzoeningspogin
gen zijn mislukt. De Volkenbonds
raad is tegen Maandagmorgen bij
eengeroepen.
Omtrent hetgeen ter zitting van de Com
missie van Dertien besproken werd, is niets
uitgelekt, daar de zitting streng geheim was,
doch na de zitting van de commissie is een
officieel communiqué gepubliceerd.
Hierin wordt gezegd, dat de voorzitter de
commissie heeft ingelicht omtrent de be
sprekingen, die hü vanmorgen met de Abes
sinische delegatie heeft gehad en waarbij
hij deze het resultaat heeft medegedeeld
van de bespreking, die hij gisteren met de
Italiaansche delegatie heeft gevoerd.
De Abessinische delegatie, aldus het.,
communiqué, heeft verklaard, dat zij na
een nauwkeurig onderzoek in de gewijzigde
Italiaansche voorstellen geen verandering
van eenig belang ten opzichte van het eer
ste voorstel ziet. Zü handhaaft haar vroegere
verklaring zonder beperking. Zij verklaart
zich bereid, onmiddellijk in het kader van
den Volkenbond en in den geest van het
pact te onderhandelen.
Opdat de toepassing van alle voorschrif
ten van artikel 16 van het pact niet langer
vertraagd worde, verzoekt de Abessinische
delegatie de Commissie van Dertien vast te
stellen, dat de Italiaansche regeering niet
bereid geweest is, in het kader van den
Volkenbond en in den geest van het pact
te onderhandelen.
De voorzitter stelt vast, dat onder deze om
standigheden het mandaat, dat hem en den
secretaris-generaal verleend was, als geëindigd
kan worden beschouwd.
Maandag zal den Volkenbondsraad een ont-
werp-resolutie worden voorgelegd, die vervol
gens met het verzoek om advies aan de regee
ringen zal worden gezonden.
De Commissie van Dertien zal morgenmiddag
haar laatste zitting houden om kennis te ne
men van het rapport van De Madariaga aan
den Volkenbondsraad.
In een onderhoud, dat Boncour met Aloisi
had, raadde hij aan onmiddellijk een wa
penstilstand te sluiten, aangezien dit een
groot moreel effect zou hebben ten gunste
van Italië.
De Italiaansche regeering zou dan in een
gunstiger positie komen tegenover de openbare
meening en de besprekingen te Genève zouden
in een gunstiger atmosfeer verloopen.
Aloisi beloofde dit voorstel aan zijn regee
ring over te brengen, hoewel hij niet gelooft,
dat het veel kans van slagen heeft.
Verder is de juridische commissie begonnen
met de studie van de documenten, welke door
beide partijen ter beschikking zijn gesteld In
zake de schending van het oorlogsrecht.
Paul-Bonoour heeft van baron Aloisi nog
steeds geen antwoord ontvangen op zijn voor
stel tot het sluiten van een wapenstilstand.
Elf personen roerden gedood doordat een vliegtuig van de Transcontinental and
Western Air Lines bij Uniontown (Pennsyivanië) neerstortte. De resten van het
toestel
Officieel protesttelegram van
Abessinië aan den secretaris
generaal van den
Volkenbond
Het gerucht gaat, dat eenige
personen gewond zouden zijn.
De Abessinische minister van Bui
tenlandsche Zaken, Heroey, heeft
aan den secretaris-generaal van den
Volkenbond, Avenol, vandaag het
volgende telegram gezonden:
Hedenmorgen omstreeks 8 uur heb
ben twee Italiaansche bombarde
mentsvliegtuigen langen tijd boven
de open stad Addis Abeba gevlo
gen en met mitrailleurs gevuurd en
vuurpijlen afgeschoten.
De Abessinische regeering verwacht,
dat de vijand zal beweren, dat bij
dezen aanval de vliegtuigen be
schoten zijn, met het doel, een
leugenachtig voorwendsel te fabri-
ceeren om de stad te kunnen bom
bardeeren.
De Abessinische regeering verklaart, dat
bü dezen aanval geen enkel schot op deze
vliegtuigen is gelost. Het feit, dat de
Italiaansche vliegtuigen tot vier maal toe
boven de stad hebben gevlogen, en het feit,
dat bü deze aanvallen uit mitrailleurs is
geschoten en vuurpijlen zijn afgeschoten,
toonen duidelijk de bedoelingen van den
vüand aan om deze open stad te bombar
deeren.
BERLIJN, 17 April. (D.N.B.) Rijksminister
dr. Goebbels zal Zondag 19 April van 21.20 tot
21.30 (Amsterd. tijd) een toespraak houden
over alle Duitsche zenders ter gelegenheid van
den verjaardag van rijkskanselier Hitler. De
toespraak wordt voorafgegaan door het spelen
van den Huldigingsmarsch van Wagner en be
sloten met het voorspel der „Meistersinger".
Door den Duitschen kortegolfzender zal de
rede worden uitgezonden in het Duitsch en
vertaald in het Nederlandseh, Eugelsch,
Spaansch en Portugeesch.
Z. EXC. JHR. MR. CH. J. M. RUYS DE BEE
RENBROUCK, MINISTER VAN STAAT EN
VOORZITTER VAN DE TWEEDE KAMER
DER STATEN-GENERAAL, ONVERWACHT
OVERLEDEN.
De verzoeningspogingen der Commissie van Der
tien mislukt.
Addis Abeba door mitrailleurs uit Italiaansche
vliegtuigen beschoten.
De onrust in Spanje; arrestatie van verscheidene
hooge officieren; de algemeene staking zou te
middernacht beëindigd worden.
De herbewapening der Dardanelles
De onlusten in Poles
Mgr. Huibers, in gezelschap van Mgr. Taskin,
te Rome aangekomes
Klein en groot verlof aan de onder de wapenen
gehouden miliciens.
Voor de steunverleening aan de bloementeelt is
f 300-000 beschikbaar gesteld.
Felle brand te Joure.
Een Belgisch motorschip gezonken op de Wes-
terschclde; alle opvarenden gered.
New-Yorksche Beurs: Stemming zwakker, slot
verdeeld.
O
Verleden - Toekomst
Een vergeeld blad komt in onze
handen uit vervlogene dageneen
lade trekken we open welke lang ge
sloten bleef en waaruit een geur stijgt,
sedert hoe lang niet meer gekend! En
ineens staat een verleden voor ons.
Jaren vallen weg, muren bestaan niet
meer, het heden verdwijnt en we leven
terug in dagen die eens waren! Hoe
ver weg en toch hoe nabij tevens!
Herinnering heeft altijd iets me
lancholisch. Moge zulk een herinne
ring geen wrangheid in zich dragen
aan dioaze daden die we alleen be
treuren, niet herroepen kunnen. Wat
voorbij is, is voorbij. Het heden leeft
en de toekomst moet geboren worden.
Laten we daarom ons niet overweldi
gen door de heugenis van het weleer.
Laten we ons er alleen door beroeren
om er kracht uit te putten voor heden
en toekomst. Het verleden leere. het
heden richte ons voor het komende.
WEENEN, 17 April. (Reuter) Vandaag is te
Salzburg op' 76-jarigen leeftijd overleden gene
raal Wladimir Giesl von Gieslingen, de voor
malige Oostenrijksch-Hongaarsche gezant te
Belgrado, die op 24 Juli 1914 het ultimatum
aan Servië heeft overhandigd.
Stand op Zaterdag 1 uur vjs; 749.2
Vorige stand: 748.6
