De Negus niet bereid om af
te treden
Hitler's verjaardag een feest van
toenadering en verzoening?
Baldwin spreekt te
Worcester
Het nieuws van heden
GROOTE VERWACHTINGEN
OMTRENT ZIJN REDE
DE REMILITARISA TIE
DER DARDANELLES
De begrafenis van
Von Hoesch
DEMMER-GASFORNUIZEN
DE VERPLAATSING DER
REGEERING
De vredespogingen
en de sancties
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
ZONDAG 19 APRIL 1936
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per
post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DACBLAD UITGECEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
Ochtendblad
TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 19906
Een groote stap zou gezet worden
op den weg naar een ware
volksgemeenschap
En het concordaat?
De wederbezetting door Turkije
bericht, doch nog niet gebleken
Het Weer
Storm waarschuwingsdienst |j
Von Neurath en de Britsche en
Fransche ambassadeurs
waren tegenwoordig
De politiek van Eden is de politiek
van de geheele regeering
De verschrikkingen van
een gifgas-oorlog
Geruchten uit Rome, dat Harrar
thans bezet zou zijn
Contact met den vijand
aan het Somali-front
Het 188ste legerbericht
Het leger van ras Nassiboe
Italië zal aan de zitting van den
Volkenbondsraad deelnemen
Een Duitsch generaal
valt van zijn paard
R.K. Kiesvereeniging „Credo Pugno"
„DE HUIDIGE POLITIEK."
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
Dr. Eckener bezoekt
minister Goering
KROON-BEHANGSELS
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
(Van onzen Berlijnschen correspondent)
Maandag 20 April zal het zeven
en-veertig jaren geleden zijn dat te
Braunau a. d. Inn Adolf Hitler ge
boren werd. Heel Duitschland ziet
met hoopvolle verwachting dezen
verjaardag tegemoet. Want de 20ste
April zal geen nationaal feest we
zen zooals vroeger „Kaisergeburts-
tag" was, doch een dag van toena
dering en verzoening. Ja, hier en
daar is men optimistisch genoeg om
te verwachten dat Maandag een
groote stap gezet zal worden naar
het groote doel van het nationaal-
socialisme, de vestiging eener ware
Duitsche volksgemeenschap.
Aan wat wij met Nederlandsche nuchterheid
als „tam-tam" plegen aan te duiden, zal het
niet ontbreken. Dezer dagen konden wij de
instructies der weermacht inzien, welke tot
Zondag „vertrouwelijk" behandeld moeten
worden, en wij vonden geen reden om dengene
die deze instructies geestdriftig becommen
tarieerde als „de grootste parade welke niet al
leen Duitschland, doch ook de rest der wereld
ooit aanschouwd heeft," tegen te spreken.
Adolf Hitler zal zijn verjaardag maken tot
het feest van het nieuwe leger. Dat is de
derde „Tag der Wehrmacht" in minder dan
een jaar. De nieuwe Duitsche heeischaren tra
den voor het eerst op bij gelegenheid van het
jaarlijksch congres der N. S. D. A. P. te Neu
renberg in den nazomer van het afgeloopen
jaar. Leni Riefenstahl maakte er de beklem
mende, de benauwende film „Tag der Prei-
heit" van welke in alle de vijf-duizend biosco
pen welke Duitschland telt, met stormachtige
ovaties werd begroet en welke thans, in Berlijn
even goed als in de provincie, herhaaldelijk
nog reprises beleeft. Zijn tweeden feestdag
vierde het nieuwe leger een paar weken ge
leden, den 16en Maart, precies een jaar nadat
Hitier Duitschland bevrijd had verklaard van
de bepalingen van het „Diktat" van Versailles
hetwelk de Duitsche strijdkrachten tot een
honderd-duizend-koppige „Reichswehr" be
perkte.
Doch al zal de parade van Maandag een
millioen en misschien nog meer Berlijners
op de been brengen, in kringen waar men
eenigszins meer op de hoogte is van wat
er niet in de krant staat, en vooral in krin
gen waar de verantwoording gedragen wordt
voor het wel en het wee van het Duitsche
land en het Duitsche volk, ziet men min
der uit naar de enkele tien-duizenden sol
daten in paradepas, dan naar de rede welke
de „Führer" zal houden.
Toen Hitier aan de regeering kwam, heeft
hij vier jaren tijds gevraagd om op te bouwen
Wat zijn voorgangers aan het roer van staat
in vijftien jaren hadden „afgebroken". Die
periode is pas voor drie-kwart verstreken, doch
het nationaal-socialisme wil niet onderdoen,
noch voor het fascisme, noch voor het bolsje
wisme, en geruimen tijd voor den vastgestel-
den datum wil het kunnen aankondigen dat
zijn „vier-jaren-plan" voor honderd procent
Verwezenlijkt is. Voorloopig heeft men vast
gesteld dat dit heuglijke feit zal plaats hebben
in het historische Worms, waar de Rijksdag
kort voor het begin der aanstaande XX Olym
piade bijeen komt.
Dat wil dus zeggen dat men vóór Augustus
Van dit jaar met zijn vier-jaren-plan gereed
moet zijp. En wij verraden geen geheimen,
zooals wij ons ook hoegenaamd niet aan het
verspreiden van „Greuelmarchen" schuldig ma
ken, wanneer wij zeggen dat er, zoo men van
de Rijksdagzitting te Worms geen bijna in-
houdlooze en in elk geval weinig overtuigende
hoera-roeperij wil maken, in de resteerende
drie maanden nog wel het een en ander te
doen is.
Hitier hoeft ongetwijfeld niet naar woorden
te zoeken wanneer hij zijn aanhangers wil op-
zweepen tot laaiende begeestering voor zijn be
wind: Een goed deel der ketenen waarin Ver
sailles Duitschland geslagen had, verbroken,
de binnenlandsche orde en rust hersteld, aan
de ramp eener verschrikkelijke werkloosheid
Paai en perk gesteld.
Doch zijn aanhangers zou Hitier ook met
minder tot daverende ovaties kunnen brengen.
Waar het voor hem op de eerste plaats op
aan komt, is dat hij ook degenen die niet di
rect tot zijn aanhangers gerekend kunnen
Worden, overtuige. En daarvoor is het noodza
kelijk dat hij voorloopig de buitenlandsche en
de oeconomische politiek waarop hij tot heden
al zijn krachten concentreerde, tijdelijk op haar
beloop late, en zich wijde aan de binnenland
sche politiek.
Het Duitsche land veroverde hij drie
jaren geleden. Het Duitsche volk verover
de hij bij de verkiezingen van de vorige
maand Red.). Thans komt het er op aan
dat hij ook den Duitschen geest, wij be
doelen: het denken en voelen van den Duit
schen mensch, verovert.
Er valt in de partijpers sinds korten tijd. ja,
eigenlijk nog veel meer sedert enkele dagen,
een uiterst milde toon te beluisteren. De be
nauwde droom van een slinksche, gevaarlijke
oppositie welke kost wat kost onderdrukt moet
worden, schijnt plotseling geëindigd te wezen,
en waar er gezedenmeestert wordt de partij-
pers zedenmeestert nu eenmaal liever dan dat
ze haar beginselen uiteenzet en verdedigt;
zijn het vooral de betweters, de ongenaakbare
theoretici en in het algemeen al degenen in
eigen gelederen die buiten het volk staan en
zich boven het volk stellen, die becritiseerd
worden.
Er moet een einde komen aan den wantoe
stand welke noodzakelijkerwijze met elke revo
lutie gepaard gaat, doch die op den duur slechts
tot het verderf der revolutie zou kunnen lei
den: den wantoestand van een klove tusschen
partij en volk! Dat is hetgeen de partij pers
in allerlei toonaarden tracht te zingen, zonder
deze woorden duidelijk ten gehoore te durven
brengen.
Er moet een einde komen aan den toestand
dat de P. G.'s „Partei-Genossen" wordt hier
officieel mee bedoeld, al wordt er officieus wel
eens over „Partei-Geniesser" gefluisterd!
zich voelen als schoolmeesters die over het
Duitsche volk hebben te waken, terwijl aan den
anderen kant het Duitsche volk de P. G.'s be
schouwt, zooal niet als stille verklikkers en
baantjesjagers, dan toch in elk geval als be
voorrechten.
Men gaat thans uit van het standpunt dat
de verkiezingen van 29 Maart hebben aange
toond hoe het Duitsche volk vrijwel als één
man achter Hitier staat. Er kan nu voortaan
geen onderscheid meer bestaan tusschen natio-
naal-socialisten en Duitschers, want degene die
dit onderscheid maakt, ontkent daardoor auto
matisch de waarachtigheid van den uitslag der
jongste volksstemming. En aan dien uitslag
valt uit nationaal-socialistisch oogpunt na
tuurlijk niet te tornen
Voor er echter sprake kan zijn eener ware
Duitsche volksgemeenschap, is er nog wel iets
meer noodig dan een samensmelting van partij-
genooten en niet-partijgenooten. Zelfs al zou
men zoover willen gaan als Mussolini eens ge
tracht heeft te gaan, toen hij probeerde de
fascistische partij eenvoudig op te heffen, om
dat er geen fascistische partij meer was, doch
een fascistisch Italië, dan nóg ware dit doel
niet zonder meer bereikt.
Katholieken en protestanten en in het al
gemeen alle Christelijk geloovigen verwachten
Maandag meer. Zij verwachten de openlijke
erkenning dat zij geen staatsburgers van den
tweeden rang zijn, dart, hun absolute vrijheid
op godsdienstig terrein gewaarborgd wordt en
dat, kortom, Hitier de belofte nakome welke
h(j, in artikel 25 van zijn program een
Duitsche staat op de basis van positief
Christendom heeft neergelegd.
De Katholieken in het bijzonder zien
uit naar de eerlijke naleving eener plech
tige overeenkomst, welke de eenige is die
Duitschland sedert den oorlog zonder
eenigen dwang en met absolute gelijkge
rechtigdheid aanging, namelijk het con
cordaat met den H. Stoel.
Is de plotselinge ineenstorting van het kaar
tenhuis der Duitsche Geloofsbeweging dat de
hoogsten in de landen hielpen meebouwen, een
symptoom? Mag de intrekking van discipli
naire maatregelen tegen geestelijken der bei
de groote confessies als een gunstig voorteeken
worden uitgelegd?
Het is moeilijk op deze vragen een afdoend
antwoord te geven. Wachten wij liever af wat
Hitier zeggen zal en hopen wij dat na zoo vele
teleurstellingen er eindelijk eens een gunstig
antwoord kome.
ATHENE, 18 April. (Reuter) Het Atheen-
sche telegraaf-agentschap deelt mede, dat
de Grieksche regeering officieel in kennis
werd gesteld met het weder bezetten van
de zee-engten door de Turksche troepen.
In officieele Turksche kringen te Londen
wordt ontkend, dat de gedemilitariseerde zone
langs de zeeëngten wederom bezet zou zijn.
Uit Ankara wordt bericht, dat in ver
band met de berichten, afkomstig uit ver
schillende bronnen, o.a. uit Athene, vol
gens welke de Dardanellen weder bezet
zouden zijn, en versterkt zouden worden,
het agentschap Anatoli is gemachtigd, deze
berichten officieel tegen te spreken, welke,
naar hier nog aan wordt toegevoegd, van
allen grond ontbloot zijn.
Metaxas heeft verklaard, dat het bericht
van de wederbezetting van de zee-engten door
Turksche troepen niet uit Ankara afkomstig
was. Uit Ankara wordt gemeld, dat de kwestie
voor den Volkenbond zou worden gebracht en
men weet niet, waarom de Turksche regeering
thans haar houding heeft gewijzigd.
De Turksche ambassadeur te Londen heeft
hedenmiddag een telegram ontvangen van
het ministerie van Buitenlandsche Zaken
van Turkije, waarin de geruchten betreffeit-
de de herbezetting van de Dardanellen ten
stelligste worden ontkend.
Verwachting: Meest matige Noord-
Westelijke tot Westelijken wind, gedeelte-
lijk bewolkt, weinig of geen neerslag,
koude ochtend, later iets zachter.
Verdere vooruitzichten: Winderig en
guur.
De storm waarschuwingsdienst seinde
S Zaterdagavond om 19.55 uur aan de pos-
ten van Delfzijl tot Hoek van Holland:
Stormsein neerhalen. Blijft op uw hoede.
Aan de posten van Heek van Holland
tot de Belgische grens: Attentiesein neer.
DRESDEN, 18 April. (Reuter) Heden
morgen heeft hier de begrafenis plaats ge
had van den Duitschen ambassadeur te
Londen, Von Hoesch.
Aanwezig waren o.a. sir Eric Phipps, de Brit
sche ambassadeur, André FrancoisPoncet, de
Fransche ambassadeur, Von Neurath als ver
tegenwoordiger van Hitier, en verschillende
hooge ambtenaren van het ministerie van bui
tenlandsche zaken.
De rouwplechtigheid vond plaats in de kerk
der H. Drieëenheid. De kist, die op een kata
falk voor het altaar stond opgesteld, was met
de hakenkruisvlag bedekt. Von Neurath en sir
Eric Phipps hadden ter rechter- en ter linker
zijde van de katafalk plaatsgenomen.
De teraardebestelling geschiedde in den graf
kelder van de familie Von HoeschSchoeller.
Von Neurath sprak enkele afscheidswoorden,
terwijl de militaire kapel nationaal-socialisti-
sche liederen ten gehoore bracht.
Duizenden werklieden volgen het Italiaansche leger in Oost-Afrika op den voet om
de verbindingen met het achterland zoo volmaakt mogelijk te maken
Goedgekeurd door de Gasstlchtlng
Verkrijgb. bij üw winkelier.' Pr. reeds v.a 80
Imp. N.V. Techn. Hamlelsbur. G. de Boer, A'dam
LONDEN, 18 April. (Reuter) Minister
president Baldwin heeft te Worcester een
rede gehouden, waarin hij begon met te
zeggen, dat, wanneer hij zou aftleden, dit
zou zijn op een oogenblik, dat hjj zou kie
zen, en niet op een oogenblik, dat anderen
zouden kiezen.
Baldwin onderstreepte nog eens de noodza
kelijkheid voor Engeland, zijn bewanening te
versterken, waarna hij een uiteenzetting gaf
van de Britsche politiek mét betrekking tot het
Italiaansch-Abessinisch conflict.
De minister-president legde er den nadruk
op, dat de politiek, die Eden te Genève volgt,
en die de Italiaansche bladen aanleiding geeft
tót scherpe aanvallen op Eden; niet diens per-
Ongeveer 400 Fransche reserve-officieren hebben 'n bezoek aan Rome ge
bracht om hun sympathie met de Italiaansche oud-strijders te betuigen
ROME, 18 April (Reuter). Van bevoegde
zijde wordt medegedeeld, dat de berichten,
volgens welke de Negus bereid zou zijn af
te treden ten gunste van zijn zoon, die er
in zou hebben toegestemd onvoorwaarde
lijk met de Italianen te onderhandelen, on
juist zijn.
Ook wordt ontkend, dat Mussolini instructies
ju hebben gezonden aan Badoglio inzake een
apenstilstand.
Het gerucht heeft de ronde gedaan, da'
de Abessinische regeering besloten zou heb
ben, Addis Abeba te verlaten en zich naai
het binnenland terug te trekken. De regee
ring ontkent deze mogelijkheid niet, doch
zij voegt er aan toe, dat hieromtrent noa
niets besloten is.
Het is mogelijk dat deze kwestie vanavond
zal worden besproken. Tenslotte verklaart de
regeering, dat in elk geval de veiligheid in ae
stad, o.a. voor de vreemdelingen, dank zij een
voldoende politiemacht, is verzekerd.
Het gerucht gaat, dat de slag aan het
Somalifront gisteravond is geëindigd en dat
de Italianen Harrar hebben bezet.
Maarschalk Badoglio telegrafeert: Ook giste
ren kwamen verscheidene stamhoofden en nota
belen uit het gebied van Dessie hun onder
werping aanbieden aan de Italiaansche mili
taire autoriteiten. De bevolking toont zich zeer
ingenomen met de Italiaansche bezetting.
Aan het Somalifront zijn onze voorhoeden in
contact getreden met den vijand. De luchtvaart
is zeer actief.
Het Abessinische leger, dat onder commando
van ras Nassiboe tracht den opmarsch van de
troepen van generaal Graziani aan het Zuidelijk
front tegen te houden, telt 25.000 man, gecon
centreerd nabij Jijiga. Verder oevindt zich tus
schen de Webi Gestro en de Webi Shebeli een
leger onder Beiene Merid, terwijl in Opper-
Sidamo zich de resten van het leger van ras
Desta, onder commando van makonneh Demissie
bevinden.
Uit Dessie wordt gemeld, dat Italiaansche
patrouilles, die verkenningstochten in de rich
ting van Addis Abeba hebben gemaakt, geen
spoor van Abessinische afdeelingen ontdekt heb
ben. De Galla's achtervolgen intusschen de
Sjoa's in Zuidelijke richting. Van oogenblik tot
oogenblik. verwach* men hier de aankomst van
een detachement uit Danakil, dat van Sardo af
den karavaanweg volgt.
soonlijke politiek is, doch de weloverwogen po
litiek van de geheele regeering, die, naar de
overtuiging van Baldwin, door ,de overgroote
meerderheid van het Britsche volk wordt ge
steund.
Het streven van Groot-Brittannië was vol
gens Baldwin niet gericht op vernedering van
Italië, doch op de ondersteuning van het Vol
kenbondspact, dat Engeland overal ter wereld
wet wil zien worden.
Hoewel zich overal aan den hemel donkere
wolken samenpakken, achtte Baldwin de voor
uitzichten niet geheel ongunstig, o.a. omdat
Duitschland en Frankrijk voor het eerst ge
lijktijdig voorstellen hebben gedaan, die thans
door Engeland ernstig worden bestudeerd.
Sprekende over het gebruik van gifgas
sen, zeide Baldwin, dat een toekomstige
oorlog niet slechts het einde der Europee-
sche beschaving zou beteekenen, doch, in
dien de Europeesche volkeren bovendien
nog op hun woord en handteekening in
breuk zouden maken door het gebruik van
gifgassen in Europa, dit tot in alle uit
hoeken van dit werelddeel tot anarchie zou
leiden.
Dit is, aldus besloot Baldwin, een nieuwe
reden, om den weg des vredes te bewandelen,
om te zien hoe wij den Volkenbond sterker
kunnen maken, hoe wij de collectieve veilig
heid kunnen verzekeren, en welken waarborg wij
in Europa kunnen verkrijgen, dat gifgassen niet
zullen worden gebruikt.
GENEVE, '18 April. (ReuterJ De Commis
sie van Dertien is hedenmiddag bijeengeko
men om kennis te nemen van het rapport
van De Madariaga aan den Volkenbondsraad.
Hef rapport conc'udeert, dat de pogingen
tot verzoening ongelukkigerwijze zijn mislukt.
Het is zonder debat met aigemeene stemmen
aangenomen.
De berichten, dat de Engelsche delegatie te
Genève ermede accoord zou gaan, dat ten aan
zien van de sancties tegen Italië de status quo
tot na de Fransche verkiezingen gehandhaafd
wordt, vinden in bevoegde kringen te Londen
bevestiging.
Deze procedure wordt wenschelijk geacht, ten
einde de eenheid van actie tusschen Frankrijk
en Engeland te bewaren.
In diplomatieke kringen te Rome verklaart
men, dat Rome de besprekingen te Genève in
kalmte volgt. Italië zal aan de zitting van den
Volkenbondsraad deelnemen om te verhinde
ren, dat de politiek, welke tot verlenging van
het Italiaansch-AbessinisCh conflict leidt,
wordt voortgezet. Tezelfdertijd zetten de Ita
liaansche troepen hun actie voort, en de alge-
heele overwinning is nabij.
BERLIJN, 18 April (D.N.B.) De opperbe
velhebber van het Duitsche leger, generaal
Von Fritsch, is heden tijdens het paardrijder,
van zijn paard gevallen en licht gewond. Hij
zal niet deel kunnen nemen aan de parade
ter gelegenheid van den verjaardag van den
Führer.
ALGEMEENE VERGADERING
op Woensdag 22 April, 's avonds te 8>/2 uur
In het Geb. St. Bavo. Sprekers: de Hoog-
EdelGestr. Heer CH. L. v. d. BILT, onderwerp:
Wethouder W. v. LIEMT: beantwoording
ingekomen vragen inzake het WERKLOO-
ZENYRAAGSTÜK.
De Negus niet bereid om af te treden; de mo
gelijke verplaatsing der regeering.
De vredespogingen en de sancties; Italië zal aan
de zitting van den Volkenbondsraad deelnemen.
Redevoering- van Baldwin te Worcester over de
ïegeeringspo'itiek en de verschrikkingen van een
gifgas-oorlog.
De begrafenis van ambassadeur Von Hoesch te
Dresden.
Het stoffelijk overschot van jhr. mr. Ch. J. M.
Ruys de Bcerenbrouck per auto van Utrecht
naar Wichmond overgebracht.
Voorloopig Verslag van de Eerste Kamer over
bet wetsontwerp inzake financiering van den
versnelden bruggenbouw.
Duitsch schip in nood op de Wester Eems; later
veilig naar Emden gesleept.
Nederlandsch schip tengevolge van motorpanne
op de Belgische kust geworpen.
Het uitgaande Indië-vliegtuig licht beschadigd
bij de landing te Marseille.
Beurs van New York: stemming flauw.
De vreemdeling
Hij was een vreemdeling in eigen
land. Zijne leerlingen liepen naast
hem op den weg naar Emmaus doch
herkenden hem niet. Ze Spraken over
hem, lüisselden van gedachten over
het gebeuren van Golgotha. Maar
herkenden dengeèn niet over wien en
met wien zij spraken. Eerst toen
Jezus zelf hun de genade schonk, hun
de oogen opende, herkenden zij
Christus aan het breken des broods.
Aan het breken des broods
Het kennen van Christus, het geloo-
ven in Hem is een gave die we moe
ten afbidden en met gebed en goede
werken moeten bewaren in ons hart.
Hoe zullen we Hem het best herken
nen? Aan het breken des broods. Hij
gaat voor velen nog als een vreemde
door de wereld. Ze gaan naast Hem
spreken over Hem, maar zien Hem
niet. Tot het uur der genade komt en
aan het breken van het brood de Hei
land wortjt herkend. Het evangelie is
zoo vanzelfsprekend, zoo veelzeg
gend! Christus blijft in het tabernakel
onder ons, met ons, maar te zeer nog
als vreemde! Dat Hij toch herkend
moge worden door duizenden in het
blanke geheim zijner almacht.
BERLIJN, 18 April (Reuter). Dr. Eckener had
met minister Goering heden een langdurig on
derhoud, waarbij Dr. Eckener zou geweigerd
hebben eenige verklaring betreffende de be
sprekingen af te leggen.
Hij zou van meening zijn geweest, dat, indien
er een verklaring moest gegeven worden, deze
eerder door minister Goering diende te worden
afgelegd.
Dr. Eckener, die hedenavond naar Friedrichs-
hafen vertrekt, beyestigde, dat hij aan boord
van de „Hindenburg" zal zijn voor de reis naar
de Vereenigde Staten, welke de volgende maand
zal plaats hebben.
MODERNSTE DESSINS
ALLEEN GR. HOUTSTR. 179 TELEF. 142fci>
II/////////sW?
Stand op Zondag 1 uur v-m. 756.4
Vorige stand 755.9
