IN EN OM HAARLEM
TIPTOP
MARKIEZEN
A
|4° 46
Wat Kikker Karei en Tuimeltje beleefden
GEHEEL GEBIT
PETRIE Co.
DRINGEND VERZOEK
Haarlem, 28 April
Alle Assurantiën
et eiland der eenzamen
DINSDAG 28 APRIL 1936
De ordening van het Haar-
lemsche Winkelbedrijf
TANDHEELKUNDIG
INSTITUUT
Vanaf f 35^g*gg-
AGENDA
RIJKSSTRAATWEG 16
HAARLEM-N. - TEL. 16726
BESLIST PIJNLOOZE BEHANDELING
Spreekuren alle werkdagen:
van 912 cn 14 uur. Zaterd. 912 uur.
Avondspreekuren
Dinsdag, Woensdag en Donderd. v. 7-9 u.
J. P. SEN FT
LEZING OVER DE KATHO
LIEKE KERKMUZIEK
BANKIERS HAARLEM
EFFECTEN
COUPONS
INCASSI
DEPOSITO'S
PROLONGATIËN
In haar voornaamsten vorm:
het Gregoriaansch
EGYPTISCHE CIGARETTE
Herwonnen Levenskracht
R.K. ORATORIUMVEREEN.
De uitvoering van 5 Mei
BELGISCHE JEUGD IN DE
SPAARNESTAD
BURGERLIJKE STAND
Ontvangst op het Stadhuis
Bioscopen
29 April
Bioscopen
Zeg het met bloemen
UIT DEN OMTREK
BENNEBROEK
BLOEMENDAAL
AUTOMOBILISME
HANS HERKULEYNS
WIELRENNEN
PIET VAN NEK GEWOND
Bij wegwedstrijd in België
i
„Clothilde, wij zullen den doop moeten aan
Hy keek haar met zijn trouwe oogen aan en
zei.:
gtsmmni
iiiiiinitiiiiiiniiiiiniiminniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiin>ifiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiifiiinttiiiniiiiiiiiimnc
Suun
Bij de behandeling van de Haarlemsche
Gemeentebegrooting voor het jaar 1935
ongeveer anderhalf jaar geleden dus,
heeft de heer mr. Van Dam de wenschelijkheid
van meer ordening in het Haarlemsche Winkel
bedrijf bepleit.
Toen zijn pleidooi, hoewel met belangstelling
aangehoord en ook wel geprezen, geen maat
regelen van B. en W. van Haarlem t>en gevolge
had, diende hij in November 1935 een voorstel
tot ordening van het winkelbedrijf in. Hij wilde
den Raad als zijn oordeel laten uitspreken, dat
de ongebreidelde vestiging van winkels in Haar
lem moet worden belemmerd en B. en W. uit-
noodigen het advies in te winnen der belangd
hebbende organisaties omtrent de wijze, waarop
de vestigingsmogelijkheid van nieuwe winkels
kan worden beperkt. Zelf diende de heer Van
Dam dus nog geen verordening in. De wijze,
waarop de ordening tot stand moest komen,
wenschte hij in overleg met de organisaties vast
te stellen. Een gezond idee.
Indertijd is wel de vraag gesteld of wij in
Haarlem geen monnikenwerk zouden gaan ver
richten met dat overleg, waar een uitvoerige
en ingewikkelde enquête aan vast zou zitten, te
gaan plegen. Sinds jaren immers stond een wets
ontwerp voor de vestiging van winkels bij de
regeering op stapel en het zou zeer wel mogelijk
zijn dat al het werk in Haarlem door de indie
ning van een ontwerp ongedaan zou worden ge
maakt. De onzekerheid of het nog wel ooit tot
het indienen van een vestigingswet zou komen,
was echter de reden dat de raad besloot om het
onderzoek toch door te zetten en aan verschil
lende belanghebbende organisaties is toch een
aantal vragen ter beantwoording ingezonden,
waarop het antwoord lang niet gemakkelijk te
geven is. f
Intusschen is nu het regeenngswetsonwerp
verschenen, maar het onderzoek wordt in Haar
lem klaarblijkelijk nog voortgezet. De Kamer
van Koophandel en Fabrieken heeft namelijk
vcor haar a.s. vergadering een concept-ant
woord aan het gemeentebestuur op de agenda
gezet. De vraag mag echter worden gesteld of
voortzetting van dat onderzoek nu nog wel nut-
•tig is. Het lijdt immers geen twijfel of over het
ingediend wetsontwerp zal het oordeel van alle
bevoegde landelijke organisaties en instanties
werden gevraagd. De meest tot oordeelen be
voegde menschen uit ons land zullen hun mee-
nmg uitspreken; de beste statistische gegevens
zullen in batterijen worden opgesteld om het
voor of tegen van een meening te verdedigen of
te bestrijden en het is niet denkbaar, dat de
arbeid, welke in Haarlem wordt verricht met dit
onderzoek van gemeentewege, van veel invloed
zal zijn op den vorm waarin het wetsontwerp tot
stand zal komen. Ook is het niet denkbaar, dat
een gemeentelijke verordening zal worden goed
gekeurd voordat de rijksregeling tot stand is
gekomen.
Is er dan nog wel reden om de enquête voort
te zetten?
De door B. en W. gestelde vragen hebben in
hoofdzaak betrekking op de kwestie of de orde
ning van het winkelbedrijf gebaseerd moet zijn
op het behoefte-element en op de kwestie of in
afwachting van een rijksregeling een gemeen
telijke verordening nuttig is.
Beide vragen zijn echter door de indiening
van het wetsontwerp onnoodig geworden.
Het wetsontwerp vestigingseischen-Midden-
standsbedrijf omvat alleen objectieve minimum-
eischen van credietwaardigheid, handelsken
nis en vakbekwaamheid, welke per bedrijfstak
worden vastgesteld. Het houdt geen rekening
met de behoefte. Over dit standpunt van de
regeering zal in de Staten Generaal wel van
gedachten gewisseld worden, maar het lijkt
mosterd na den maaltijd om in Haarlem nu
nog vragen te stellen en te beantwoorden als
die: in welke branches van den detailhandel is
naar uw meening de achteruitgang niet al
leen toe te schrijven aan de prijsdaling en
den algemeen teruggeloopen omzet, maar
evenzeer een gevolg van onevenredige toene
ming van het aantal winkelzaken en daar
door feller concurrentie? En: welke maatsta
ven moeten voor de verschillende branches
worden aangelegd om vast te stellen of inder
daad een overbezetting is ontstaan? Het Bu
reau van de Haarlemsche Kamer van Koop
handel heeft dat ook klaarblijkelijk zoo ge
veeld, want het stelt voor te berichten, dat
zonder een uitgebreid onderzoek op de eerste
vraag niet te antwoorden is en op de tweede
vraag, At het onmogelijk is de behoefte voor
het oogenblik en voor de toekomst vast te
stellen, zoodat het bewijs zou kunnen worden
geleverd eener eventueele overbezetting.
Het Bureau ziet er in de gegeven omstandig
heden waarschijnlijk tegen on, het uitgebreide
onderzoek, dat noodig zou zijn, in te stellen.
Want ooli vcor plaatselijk gebruik zal men
aan de te verzamelen gegevens weinig hebben.
De vestigingseischen zullen in den gedachten-
gang van de Regeering als regel gelden voor
het geheele land.
Nu het voorstel van Mr. *van Dam, waarop
de door B. en W. gestelde vragen betrekking
hebben, door de indiening van het regeerings-
ontwerp achterhaald is, is het beter het on
derzoek in Haarlem stop te zetten totdat het
standpunt van de Staten Generaal bekend is.
In het concept-antwoord van de Haarlem
sche Kamer van Koophandel wordt voorge
steld op de door B. en W. gestelde vragen
te antwoorden, dat het niet mogelijk is, zonder
een uitgebreid onderzoek mede te deelen, in
welke branche van den detailhandel de ach
teruitgang toe te schrijven is aan de prijs
daling en aan den algemeen teruggeloopen
omzet of wel een gevolg is van onevenredige
toeneming van het aantal winkelzaken en
daardoor feller concurrentie. De Kamer is ver
der van meening, dat niet te zeggen is welke
zaken, in het bijzonder oude gevestigde za
ken, door overbezetting in bepaalde branches
getroffen worden. Afsterving van winkelzaken,
meent de Kamer, heeft altijd plaats. Zij
meent echter, dat er geen overbezetting
is van goede middenstandsbedrijven en
dat het aantal ondeskundigen grooten-
deels de moeilijkheden heeft veroorzaakt.
Het treffen van tijdelijk bijzondere maat
regelen acht de Kamer noodzakelijk. Het
inschakelen van het behoefte-element acht
ook de Haarlemsche Kamer van Koophan
del onjuist. Het stellen van vakbekwaamheids-
eischen en credietwaardigheidseischen acht zij,
DE WATERVERF BIJ UITNEMENDHEID.
Op lederen ondergrond, ook over witkalk
en behang. Geeft niet af. Verschiet Tl'er,
droogt prachtig egaal op. Dekt in één laag!
30 kleuren, onderling te mengen tot iedere
gewenschte tint. Verkrijgbaar bij Drogisterij
en Verfhandel. Eischt TIPTOP! Gaat met
de schoonmaak Tiptoppen! Wacht U vooral
voor namaak.
VERFFABRIEKEN N.V. RESINK, HAARLEM
Lcldschevaart 574 Telefoon 26190
als tijdelijke maatregel, geoorloofd. Verder acht
zij inschakeling der Kamer van Koophandel
en der betrokken middenstandsorganisaties
wenschelijk. Een algeheel verbod van vestiging
in Haarlem (behoudens dispensatie van B. en
W.) acht de Kamer ongewenscht. Zij acht
de mogelijkheid aanwezig, dat van goed getrof
fen saneeringsmaatregelen voordeel is te ver
wachten met betrekking tot de werkgelegen
heid en arbeidsvoorwaarden voor het personeel.
De vragen betreffende de voor het verleenen
van crediet te nemen maatregelen en de mid
delen om tot verlaging van bedrijfsonkosten
te komen, laat de Kamer onbeantwoord, omdat
de beschouwingen te uitvoerig zouden worden.
Wel dringt zij aan op het scheppen van ge
legenheid om vakbekwaamheid te verwerven,
welk soort opleidingsinstituten over het alge
meen niet voldoende aanwezig is, terwijl ock
de animo om deze te volgen dikwijls te wen-
schen overlaat.
worden zeer VOORDEELIG GELEVERD.
HAARLEMSCHE JALOEZIEëNFABRIEK
Telefoon 10743 Nassaulaan no. 76
Postgiro 41460 Telefoon 13870 (2 lijnen)
Er was vooral van leeken-zijde, belangstel
ling voor de causerie, welke de Z.E. heer J. W.
A. Vollaerts S. J. Maandagavond over boven
aangehaald onderwerp hield in het gezellige
achterzaaltje van de R. K. Openbare Leeszaal
en Bibliotheek aan de Nieuwe Gracht. Daar
wordt dezer dagen, zooals men reeds in ons
blad heeft kunnen lezen een tentoonstelling
gehouden van muziekwerken en boeken over
profane en religieuze muziek, die niet alleen
voor de leeken, maar ook voor de beoefenaars
van beide genres van belang is. De belangstel
ling waarvan wij in den aanhef gewaagden is
daarom zoo verheugend, omdat daaruit naar
onze meening blijkt, hoe de eigenlijke muziek
der Kerk weer meer en meer contact krijgt
met het Katholieke volk, een contact, dat, zoo
als de weleerw. spreker opmerkte, in den loop
vooral der laatste vijf, zes eeuwen, misschien
zelfs nog langer, was verloren gegaan. In zijn
in twee deelen een beschouwend en een tech
nisch gedeelte gesplitste causerie, zette de in
deze materie zoo gezaghebbende Jezuïet uit
een de liturgische beteekenis van het Grego
riaansch, aan de hand van het bekende Motu
proprio van Z. H. Paus Pius X over de kerk
muziek, het deel ervan, en schetste hij in groote
trekken, de geschiedenis van het Gregoriaansch
als zang der Kerk. Het tweede gedeelte der
lezing was gewijd aan de technische demon
stratie, zooals we het zouden willen noemen,
waaruit den leeken op dit gebied, zoo duidelijk
als dit in het korte bestek van één enkele le
zing mogelijk was, met enkele frappant geko
zen voorbeelden het verschil gedemonstreerd
werd tusschen de profane, diatonische, en de
kerkmuziek of het Gregoriaansch. Zeer duide
lijk wist de professor al spelend en zingend de
karakteristieken op het gebied van de neumen
en het Gregoriaansche rhythme te doen uit
komen.
De aanwezigen dankten den eerw. spreker
met een spontaan en hartelijk applaus voor zijn
interessante inleiding, en de secretaris van het
bestuur der leeszaal was zeker de tolk van alle
aanwezigen, toen hij Pater Vollaerts verzeker
de dat bij velen dezen avond de juiste waar-
deering voor het Gregoriaansch en voor zijn
bijzondere schoonheid was bevorderd.
Tijdens de pauze v;as er gelegenheid om de
tentoonstelling in Ie voorzaal te bezichtigen,
door de goede zorgen van den bibliothecaris
ar. J. v. d. Velden en zijn medewerkers inge
richt. Het was er over-druk, in het zaaltje, en
men verdrong zich al spoedig rond de interes
sante dingen, welke daar zijn bijeengebracht.
Natuurlijk trokken vooral de door Alphons Die-
penbrock persoonlijk met zijn keurig muzikaal
handschrift geschreven partituren de aandacht:
de muziek van zijn Missa, voor de Gijsbrecht
en de Electra. Van enkele fragmenten uit de
Handschriften uit St. Gallen, uit den loop der
10e eeuw, zijn ook enkele zeer goede fotogra
fische reproducties aanwezig. Verder wordt de
tentoonstelling opgeluisterd met de uitgaven op
het gebied van den kerkzang der firma Hattink
uit den Haag, terwijl een legaat aan muziek
werken, kortelings van den heer J. W. A. Beij-
nes ontvangen, het bezit der R. K. Openbare
Leeszaal zelve is komen completeeren, en even
eens is tentoongesteld.
Memoreeren we nog even de smaakvolle
groepeering van een en ander, en het fraaie
kerkraam van den heer K. Trautwein, dat een
hoekje van deze tentoonstelling opluistert met
z'n fonkelende kleuren, en we meenen hiermee
genoegzaam te hebben aangetoond van hoe
groot belang, vooral voor de beoefenaren van
den Gregoriaanschen zang en behoort hier
toe ten slotte niet heel het zingende katholieke
volk? en van hoeveel nut deze tentoonstel
ling aan de Nieuwe Gracht is. Moge men het
werk der initiatief-nemers waardeeren dooreen
druk bezoek.
J. S.
WANNEER U PRIJS STELT OP
EEN UITMUNTENDE
ROOKT DAN
DIE WEKELIJKS VERSCH UIT OE
VERMAARDE AB D U LL1-FAB RIEKEN
TE LONDON WORDT AANGEVOERD.
MET EN ZONDER MONDSTUK SLECHTS 11/, CT.
Het, plaatselijk comité van „Herwonnen Le
venskracht" rekent er stellig op, dat op de bij
eenkomst van hedenavond alle comitéleden, 'n
groot aantal dames en een aantal nieuwe me
dewerkers zullen tegenwoordig' zijn. De bijeen
komst begint te acht uur in het gebouw St.
Bavo en zal niet te lang duren. Het leger van
vrienden en medewerksters moet belangrijk
worden uitgebreid. Dus hedenavond allen pre
sent!
Voor de uitvoering der R, K. Oratoriumver-
eeniging op Dinsdag a.s., des avonds 8 uur,
waarbij ook Z. H. Excellentie Mgr. J. P. Huibers,
bisschop van Haarlem, die einde dezer week van
zijn Rome-reis terugkeert, tegenwoordig zal
zijn, zijn uitnoodigingen verzonden aan ver
schillende autoriteiten en leden van dfèn Ge
meenteraad. Verder aan de leden van het Co
mité van Katholieke Actie en aan besturen van
bij dat comité aangesloten vereenigïngen. Wie
een dergelijke uitnoodiging nog niet ontvangen
heeft dtenke aan een geheel onwillekeurig ver
zuim en wende zich daarvoor alsnog tot het se
cretariaat, Kenaustraat 3, telefoon 16936.
Door aller medewerking moge deze eerste ont
moeting van Mgr. met de katholieke Haarlem
mers geheel slagenHet is niet de bedoeling van
deze uitvoering een dure vertooning te maken,
maar wel haar te doen uitblinken door een
groote hartelijkheid ten opzichte van Monseig-
Allen, die belang stellen in het werk
van HERWONNEN LEVENSKRACHT en
de tuberculose.bestrijders, zoowel jonge
dames boven de zestien jaar als oudere
dames en heeren, die hun medewerking
willen verleenen, komen op de bijeen
komst, welke gehouden zal worden op
Dinsdag 28 April des avonds 8 uur in
het gebouw St. Bavo waar gesproken
zal worden over den a.s. Bloempjesdag.
Op deze bijeenkomst zal mede tegen
woordig zijn de Heer H. B. Haver. Secre
taris van het Hoofdbestuur van Her
wonnen Levenskracht.
Het Plaatselijk Comité
Gebouw „St. Bavo"Comité Herwonnen Le
venskracht, 8 uur St. Caecilia, 8 uur Kap
pers, 9 uur Rechtskundig bureau. 8 uur
Overheidspersoneel, 8 uur Arbeid Adelt, 8
uur Afdracht Grafischen Bond, 8 uur.
Gem. Concertzaal Concert Mannenkoor
„Caecilia" en Haarlems Salon Orkest, half 9.
Toonzalen fa. Boskamp en Zn., Overveen
Tentoonstelling', 105 uur.
Gebouw Kamer van Koophandel Kamer
van Koophandel en Fabrieken, 8 uur.
Geboren. 24 April: B. C. OosterbaanKaaken,
z. 25 April: T. M. Zwaneveld—Visser, z.; A. M.
KoningBöhm, z. 27 April: C. Ellermeijerv.
Vuuren, z.; L. KosterTiebesl, z.; W. C. Wes
terbeekBrugman, z. 28 April: H. C. v. Tooren
Bom. d.; D. Blom—v. Kilsdonk, d.
Overleden. 27 April; A. v. Kessel, 71 j„ Wester
gracht; 27 April: Jkvr. M. E. v. d. Brandeler
Teixeira de Mattos, 36 j., Johan de Wittlaan. 28
April: P. A. Bergman, 29 j., Graaf Willemstraat;
H. Hoonhout, 41 j., de Wittstraat.
De 425 Belgische schoolkinderen, die van 25
tot 28 April een reisje door ons land maken
hebben vandaag voor het vertrek ook een be
zoek aan Haarlem gebracht.
Om ruim 9 uur arriveerde het gezelschap aan
het station, waar ter verwelkoming aanwezig-
waren de heer A. G. Boes, wethouder van
Onderwijs, de heer Segaar, chef van de afdee-
ling Onderwijs, Dr. Elsinga, inspecteur van het
M. O., en de H. B. S.-directeuren Dr. v. d.
Berg en ir. Voorzanger.
De- kinderen stonden onder geleide van
leeraren en leeraressen en onder supervisie van
een hoofdambtenaar van het betrokken Belgi
sche Departement.
Het gezelschap werd in twee groepen gesplitst,
de eerste ging eerst naar het orgelconcert in
de St. Bavokerk aan de Groote Markt en daar
na naar het Frans Halsmuseum, de tweede
omgekeerd.
Intusschen was er ook nog gelegenheid om
ons historische raadhuis te bezichtigen. Wet
houder Boes ontving de jeugd in de hall en
onderhield zich met hen, waarna ververschin-
gen werden aangeboden.
Tegen 12 uur vertrok het gezelschap naar.
Hillegom, waar onder een stralend lente-zon
netje tulpenvelden in volle glorie bezichtigd
werden. Na een lunch in de tuinbouwloodsen
vertrokken de jonge gasten tegen 3 uur per
trein naar Brussel.
Er zal nog lang nagepraat worden over de 3
heerlijke dagen in Holland en over het prach
tige weer, dat bij alle excursies een welkome
bondgenoot was.
De paedagogische waarde van dit bezoek
strekt wellicht verder dan oppervlakkig ge
dacht kan worden.
Rembrandt-theater Annabella in „Eer
loos," 2.30, 7 en 9.15 uur.
Cinema Palace Hans Albers in „Savoy
Hotel 217," 2.30, 7 en 9.15 uur.
Frans Halstheater „Michaël Strogoff,"
2.30, 7 en 9,15 uur.
Gebouw „St. Bavo" Proza 8 uur Federa
tie groenten- en fruithandelaren 8 uur Mgr.
Mutsaertsoord 8 uur Schaakclub „St. Bavo"
8 uur.
Café-Restaurant Gebr. Brinkmann Kon.
Ver. Oost ten West, half 9.
Toonzalen fa. Boskamp en Zn. Overveen
Tentoonstelling, 10—5 uur.
Hotel „De Leeuwerik" Mevr. Ellen Russe
voor den R. K. Vrouwenbond, 8 uur.
R. K. Openbare Leeszaal Tentoonstelling
boeken ien werken over muziek.
Rembrandt-thcater Annabella in „Eerloos",
2.30, 7 en 9.15 uur.
Cinema Palace Hans Albers in „Savoy Ho
tel 2.30, 7 en 9.15 uur.
Frans Halstheater „Michaël Strogoff", 2.30,
7 en 9.15 uur.
Dinsdagnacht zijn ten nadeele van den bloe
mist H. in De Zilk 10001300 tulpenbloemen met
bol en al uit den grond getrokken en medegeno
men. Door de politie wordt een onderzoek naar
aten dader ingesteld.
Dat was toch te erg. De arme kikkers werden dik van kwaad
heid en als Tuimeltje zich niet vlug uit de voeten had gemaakt,
had ie wis en zeker een flink pak slaag gekregen. De kikkers
maakten nog wat ruzie onder elkaar, de eene wou Tuimeltje
zien te vangen en daarna gevangen zetten, terwijl een ander
hem op bloote voeten wilde laten loopen en zoo gingen alle
kikkers slecht gehumeurd naar bed.
Nu lag het heele kasteel in diepe rust. Je kon de kikkers
hooren snurken. Enkelen er van droomden zelfs hardop. Vier
uur zal het ongeveer zijn geweest, toen Tuimeltje wederom
een hulpgeroep aanhief, maar nu zoo echt, dat niemand er
meer aan dacht, dat het een grap zou zijn. Vlug rende hij
zelf naar het raam en beweerde dat de inbreker daardoor
verdwenen moest zijn.
Opnieuw volgde een onderzoekingstocht en Tuimeltje sprak
er van, dat ze ieder wat moesten meenemen, daar de in
breker zwaar gewapend was. In de kamer van de huishoudster
gekomen, bleven ze verbaasd staan. Daar zat dat arme kikker
tje aan een stoel vastgebonden. Ze kon bijna niet meer
schreeuwen, zoo stijf had de dief haar vastgebonden en vlug
sneed Tuimeltje de touwen los en bracht haar bij de andere
kikkervrouwtjes.
R.K. Volksbond. Dinsdag 28 April houdt
de R.K. Volksbond des avonds half negen een
ledenvergadering. Belangrijke mededeelingen
van het bestuur. Aangezien er om 8 uur be
stuursvergadering van de Kiesvereeniging is,
houdt de R.K. Volksbond zijn vergadering half
negen.
Schoolvacantie op Juliana-dag. Door het
gemeentebestuur van Bloemendaal is besloten,
dat er op alle gemeentescholen ter gelegenheid
van den Juliana-dag' vrij van school zal zijn.
De Nederlandsche coureur Hans Herkuleyns
zal Zondag 3 Mei a.s. starten in de wed?tril
den, georganiseerd door de automobielclub lie
de France en de Association des Coureurs In-
dépendants. De wedstrijden worden gehouden
op het circuit van Monthlery.
De Nederlandsche wielrenner Piet van Nek,
die Zondag tijdens een wegwedstrijd bij Gent
is komen te vallen, waarop hij door een achter
hem rijdenden auto werd aangereden, wordt in
het ziekenhuis te Gent verpleegd. Zijn toestand
blijkt bedenkelijker te zijn, dan men aanvan
kelijk meende. Naar het gebeurde wordt door
de justitie een onderzoek ingesteld.
Roman van Paul Keiler
Vertaald door Louis de Bourbon
25
„Ja, ik heb hem gezegd, dat hij een ezel is.
Dat hij zijn kind doodbrulde; dat hij misschien
zijn andere zeven kinderen ook wel had dood-
gebruld. Toen is hij als een razende wegge-
loopen."
„Nu en verder?"
„Wel z'n vrouw zegt dat hij nu zeker een
paar maanden lang niet meer met haar spreekt.
Hij eet dan in de schuur en slaapt op den hooi
zolder. En dat is prachtig."
„Hoe zoo?"
„Wel, dan kunnen we toch het kind weghalen,
ljet laten doopen en het weer terugbrengen,
zonder dat de man iets merkt. En de vrouw zal
dan niet meer verdrietig zijn."
Zijn oogen schitterden.
„Clothilde u bent een prachtmeisje."
Zij trok even de schouders op, antwoordde
echter niets anders dan: „U doet toch mee?"
„Bij het doopen? Zeker. En Kajetan zal ons
natuurlijk varen. Hij zal het toch wel doen?"
„Kajetan doet alles."
Hij dacht een poosje na. en even bloosde hij
van vreugde over een idee dat in hem opkwam:
geven. Wij zijn de peetouders en moeten van te
voren den priester waarschuwen, dat wij met
een kind komen, om het te laten doopen. Dus
moeten wij van te voren een keer naar de stad
gaan, zonder het kind."
„Ga dan maar alleen, het is zeker al genoeg,
als een van ons tweeën dat doet."
Zijn plan mislukte.
„U bent zeker bang, om twee keer te gaan?"
„Ik ben heelemaal niet bang, maar zonder
noodzaak verlaat ik het eiland niet. Daar heeft
mijn vader recht op."
Hij zweeg. Clothilde ging nog even het huis
binnen, dan keerden zij samen terug. Onder
weg legde zij hem haar plan uit.
De boer moest elk jaar acht dagen lang
hand. en spandiensten verrichten op het eiland.
Dat was de eenige vergoeding, die hij voor het
gebruik van zijn hoeve betaalde. Nu was de tijd
voor dien korten heerendienst aangebroken. Die
bestond meestal hierin, dat de boer op het
eiland boomen rooide.
„Als hij nu op het eiland is," zei Clothilde,
„dan kunnen we, zoodra het donker wordt, het
kind afhalen, en als we terugkomen, slaapt hij
al lang op den hooizolder."
Gunther nam op zich, met Kajetan te onder
handelen, en hij trof den verschrikten schipper
aan, toen deze juist bezig was, in zijn boot
eenige zakken meel te versjouwen, die de even
verschrikte molenaar hem juist had geleverd
De schipper Kajetan legde met zijn boot
heimelijk bij het schiereiland aan, waar de
boer woonde. Kajetan zag er slecht uit. Hij
was magerder geworden, en oyer zijn heele
wezen lag een diepe zwaarmoedigheid. Dat was
geen wonder, want de knecht, die op dien be-
wusten zevenden Augustus van hem weggeloopen
was, had nog geen plaatsvervanger gekregen,
en zou er, op bevel van den graaf, ook geen
krijgen. Zoo moest de contemplatieve filosoof
helaas al zijn werk zelf doen, en dat was de
reden van zijn neerslachtigen gemoedstoestand.
Toen hij nu zoo in zijn bootje zat, half achter
struikgewas verborgen, dacht hij na over zijn
moeilijk lot en verwenschte in stilte Gunther,
met wiens verschijnen al het onheil was begon
nen. Hij had sombere voorgevoelens, dat ook
deze vaart ongelukkig zou afloopen, want niet
alleen overtrad hij de wetten van het eiland,
maar hij haalde zich ook den wraak van den
boer op zijn hals, die volgens de geruchten een
moordenaar moest zijn. Had de jonker hem niet
bij het smokkelen betrapt en hem hierdoor in
zijn hand gehad, dan was hij nooit op het plan
ingegaan, reeds daarom niet, wijl hem alle
lust ontbrak om een boot te roeien, die belast
was met drie volwassenen en een kind. Stroom
afwaarts had het weliswaar niet veel te be-
teekenen, maar hij moest het gezelschap helaas
ook weer terugbrengen, stroomopwaarts. Ja, als
hij zijn knecht nog had gehad, of als zijn vrouw
nog bij hem was geweest, dan zou hij de twee
gulden, die de jonker hem had beloofd, graag
verdiend hebben, maar zóó was het een hon
denleven
Kajetan moest lang zitten wachten, voor er
iets gebeurde. Eindelijk echter drong een zacht
kinderstemmetje door het 'struikgewas. Het ge
zicht van dgn vjsscUer betrok. Daar was zeker
geen lastiger contrabande dan een klein kind.
Zoo'n mormel blèrde er maar op los, en bekom
merde zich niet om de angsten van een schip
per, die in duizend gevaren verkeerde.
„Psst! Psstl" deed Kajetan. „Wil je wel eens
stil zijn, jij rakker! Houd toch je hand voor
zijn mond Clothilde!"
„Hou zelf je mond dicht!" zei de meter, die
met een groot draagkussen in haar armen in
het bootje stapte. „Gunther, geef de deken aan,
wij moeten het nog goed inpakken!"
Het kind schreeuwde opnieuw.
„Ik weiger te varen als hij niet oogenblikkelijk
stil is!" zei de schipper wrevelig.
„Geef hem alsjeblieft een oorvijg Gunther!"
antwoordde Clothilde gelaten. „Ik heb mijn
handen niet vrij, anders zou ik het zelf doen."
„Zwijg nu," beval Gunther den schipper, „en
stoot af!"
Kajetan gehoorzaamde morrend en spoedig
dreef de boot, door den stroom gedragen, in
de richting van de stad. Het werd reeds donker,
maar de oevers waren nog goed te onderschei
den.
Bij de eerste bocht van de rivier keek
Clothilde op. Zij was in een nieuwe wereld.
Deze bosschen, deze heuvels had zij nog niet
gezien. Sinds vele jaren was zij nog nooit zoo
ver van het vaderhuis weg geweest als nu. Het
knaapje sliep; zachtjes gleed de boot over het
water.
„Ziet het er zoo uit in de wereld?" vroeg
Clothilde.
„Deze wereld," antwoordde Gunther, „lijkt
nog erg pp de uwe: bosch, weiland, akkers, een
paar boerenwoningen. Maar de wereld der
groote steden is geheel anders."
„De groote stad kan ik mij slechts heel vaag
herinneren. Er waren veel bedienden en sol
daten en groote huizen. Weenen heette de stad.
Dat is zeker wel heel ver weg?"
„Niet zoo ver als mijn geboortestreek."
„Leeft uw moeder nog?" vroeg zij zachtjes.
„Die goede vrouw, die u die mooie Kerstge
schiedenis heeft verteld?"
„Z}j leeft nog, en zij zal wel erg ongerust
zijn over haar wildebras, die de wijde wereld
is ingetrokken en heelemaal niets van zich laat
hooren. Ik heb haar gisteren een langen brief
geschreven en zal vandaag van de gelegenheid
gebruik maken om dien in de stad op de post te
doen."
„Een brief?" vroeg zij peinzend. „Kunt u dan
brieven schrijven?"
„Wat of ik brieven kan schrijven? De
dichter kan zelfs lange gedichten schrijven!
Ziet u mij aan voor minder beschaafd dan de
dichter?"
„Ik weet het niet. Maar de gedichten zijn
allemaal onzin, en het mag toch geen onzin
zijn, als men zijn moeder een brief schrijft.
Wilt u mij die eens laten zien?"
„Hij is al dicht," zei hij, terwijl hij haar
nochtans het epistel overreikte.
Zij bekeek het adres.
„Wat staat hier geschreven?"
„Het adres!"
„Wat is dat?"
„Clothilde, het is nog ver tot aan de stad.
Als u het goed vindt, zal ik u een verhaal doen.
Ik zal u vertellen, hoe deze brief van hier naar
mijn moeder komt."
„Ja," knikte zij.
„In de stad staat een huis, dat heet het
postkantoor. Daar woont een man, die heet
posthouder. Dien betaal ik iets voor de moeite,
dat hij mijn brief doorstuurt, en dan neemt hij
hem aan. Den volgenden morgen houdt een
groote, gele wagen, met twee of zelfs met vier
paarden bespannen, voor zijn deur stil. Op den
bok zit een man in een keurige uniform, dat
is de postillon. Hem geeft de posthouder mijn
brief over; de postillon blaast op zijn hoorn en
rijdt met mijn brief weg."
„O maar hij heeft nog andere brieven, en
er rijden ook menschen mee; waar had hij
anders vier paarden voor noodig?"
„Juist 1 Hij neemt allerlei dingen en men
schen mee en rijdt daarmee naar de dichtst
bijzijnde stad. Daar is weer een postkantoor en
een posthouder, waar hij de brieven af
levert
„En vandaar gaan zij verder. Altijd zoo van
de eene stad naar de andere tot de brief bij
uw moeder is?"
„Inderdaad!"
„Dat is aardig! Dat is heel aardig ingericht!"
„Er zijn veel aardige dingen in de wereld."
Bedroefd liet zij haar hoofd hangen.
„Ik geloof, dat een van de mooiste dingen is,
als men kan lezen en schrijven."
.(Wordt vervolgd)
