Na de vlucht van den Negus
ADDIS ABEBA GROOTENDEELS
EEN ROOKENDE PUINHOOP
Een ware revolutie
is losgebroken
L
Italianen vandaag te
Addis Abeba
Vluchtende keizer
te Djiboeti
Het nieuws van heden
De stad wordt verbrand, afgebroken en leeggeplunderd
door woestelingen en roovers, nu geen enkele
macht hen meer tegenhoudt
OVERAL LIGGEN DOODEN
EN GEWONDEN
Overwinning der
Wafd in Egypte
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
MAANDAG 4 MEI 1936 - AVONDBLAD
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE;
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
Voor Haarlem en Agentschappen per
Week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per
post, per kwartaal f3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGECEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
HOTEL - CAFE - RESTAURANT
Buitenhof - Den Haag - Tel. 117375
P
Vreemdelingenhaters moedigen de
vernieling aan, opdat de Ita
lianen niets dan puin-
hoopen zullen vinden
Het keizerlijk paleis
gaat in vlammen op
Waarom de Negus zijn
land verliet
Ongeveer 85 procent der stemmen
op zich vereenigd
t
1
Het stoffelijk overschot van den held van Molokai, pater Damiaan, is op ongekend
grootsche wijze te Antwerpen ingehaald
Het Weer
illllllllllrtllllllllllllUllllllllllllllllilllHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIBIIIHUrë
De aankomst der meisjes van de Verkadefabrieken te Zaandam
feestviering ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan
voor de
Dringende verzoeken der legaties
aan Italië om de hoofdstad
zoo snel mogelijk te
bezetten
De last der laatste
kilometers
Haile Selassie weigert thans aan
de journalisten eenige ver
klaring af te leggen
Frankrijk en Engeland
beraadslagen
Waar de Negus dagenlang
verborgen was
62STE JAARGANG No. 19931
DIT NUMMER BESTAAT UIT
I tf,M BLADZIJDEN
RADIODISTRIBUTIE HAARLEM
De Negus vroeg een Britsch
oorlogsschip
Een verstoord feest
Wat TARVO Brood U geeH is dit:
Wal TAKVW houdt u jongi geIond en
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Kamers met ontbijt ƒ3.— Lunch en diner
met schotels naar keuze - Plats du Jour en
a la Carte
Zalen voor partijen en vergaderingen.
W-mz,
PARIJS, 3 Mei (Reuter). Volgens
gisteravond laat aan den Quai
d'Orsay ontvangen telegrammen
duurden de onlusten en plun
deringen den geheelen dag
Voort. Het keizerlijk paleis en
de handelswijk staan in brand.
In de straten wordt gescho
ten en overal ziet men gewonden
liggen. Deze onlusten zijn te wijten
aan de soldaten die naar de hoofd
stad terugvloeien, aan benden die
door den Italiaanschen opmarsch
Worden voortgedreven, en aan duis
tere elementen. De nacht op den
Zondag is betrekkelijk kalm ver-
loopen.
Heden ontbrandde de strijd in ver
schillende deelen der stad opnieuw.
Het centrum van Addis Abeba is
volkomen leeggeplunderd, afgebro
ken en verbrand.
Hit telegrammen, ontvangen van
Bodard, den Franschen gezant te
Addis Abeba, blijkt, dat aldaar een
Ware revolutie is losgebarsten. De
roovers bestrijden en vermoorden
Hkaar. Onophoudelijk hoort men
schieten. De vreemdelingenhaters
moedigen de vernieling aan, zoodat
de Italianen bij hun aankomst slechts
Puinhoopen zullen vinden. Alle
Abessinische autoriteiten hebben de
stad verlaten. Er zijn talrijke doo
ien en gewonden.
He buitenlandsche legaties verkee-
*en in staat van beleg en voortdu
rend komen er vluchtelingen bin
nen. Een goed deel van Addis
Abeba is thans vernield en de scha
de is aanzienlijk. Vanmiddag begon
Let hevig te regenen, maar de
schietpartijen verminderden er niet
Sir Sydney Barton, de Britsche gezant te
Addis Abeba, die de wereld het verbazing
wekkende bericht van de vlucht van
Abessinië's Keizer uit zijn land bracht, voor
het gezantschap bij de inspectie der wacht.
De Britsche bezitting wordt verdedigd door
300 Bengaleezen en is bewapend met
machinegeweren
om. De Fransche legatie is op elke
gebeurtenis voorbereid.
Het Duitsche gezantschap heeft twee pa
trouilles op vrachtauto's door de straten van
de brandende stad laten rijden om achterge
bleven Europeanen te zoeken. Men werkte sa
men met een dergelijke patrouille van de En-
gelsche legatie en een aantal Europeanen kon
den in veiligheid worden gebracht.
Volgens een bericht uit Addis Abeba
heeft het oproer aldaar den dood tenge
volge gehad van 24 Europeanen, allen
Grieken of Armeniërs, die het leven zou
den hebben verloren bij de verdediging van
hun bedrijf.
In den loop van Zondagavond zijn te Dji-
boeti uit Addis Abeba berichten binnengeko
men, dat de toestand eenigszins verbeterd is.
Drie auto's, bestuurd door Franschen, die een
toevlucht hadden gezocht in het station, zijn
uitgereden in de richting van het centrum der
stad.
De inzittenden hoorden eenige schoten, maar
deze schoten waren niet voor hen bestemd. Het
blijkt dat de inboorlingen zich op het oogenblik
bepalen tot onderlinge twisten.
De onlusten, die te Addis Abeba zijn uitge
broken hebben een echo gewekt in eenige plaat
sen langs de spoorlijn. Te Aoesje is een goe
derentrein geplunderd, te Aisja heeft zich een
vechtpartij voorgedaan tusschen Ethiopiërs en
Somali's.
Uit vrees, dat zich nog meer incidenten zou
den voordoen en vooral omdat zij wenschten het
station Addis Abeba vrij te houden, hebben de
autoriteiten van Fransch Somaliland heden
avond besloten twee compagnieën Senegaleezen
naar Addis Abeba te zenden.
Een Ethiopiër heeft een schot gelost op
dr. Melly, den leider van de Britsche am
bulance in Abessinië. Dr. Melly werd in een
long getroffen. Zijn toestand baart zorg.
De Amerikaansche gezant heeft geseind, dat
de Amerikaansche, mevrouw Stadin uit Loma-
linda in Californië, tijdens een vuurgevecht in
de hoofdstad door een verdwaalden kogel is ge
troffen en gedood.
De Britsche kerk is door plunderaars leegge
haald. Alle Koptische kerken zijn geplunderd,
verscheidene der laatstgenoemde kerken zijn tot
den grond toe afgebrand.
Volgens te Djiboeti ontvangen berichten heb
ben te Addis Abeba zeven Franschen, twee Bel
gen en drie Syrische gezinnen en het geheele
spoorwegpersoneel een toevlucht gezocht in het
station. Niemand is lastig gevallen. Toch wordt
te Djiboeti een trein gereed gehouden om
eventueel met een compagnie Senegaleesche
soldaten naar Addis Abeba te gaan, teneinde de
vluchtelingen af te halen.
Plunderaars hebben winkels op vrij grooten
afstand van het station in brand gestoken. Het
stationsgebouw is van steen gebouwd en loopt
dus weinig brandgevaar. Om 17 uur is heden
middag de tweede speciale trein, die gisteren
uit Addis Abeba vertrokken is, aangekomen. In
den trein zaten de militaire Zweedsche missie en
verscheidene officieren.
De situatie in de stad is een chaos gelijk. De
Negus heeft bij zijn vertrek de deuren van zijn
paleis laten openen en de daar aanwezige voor
raden ter beschikking gesteld van de bevolking.
Ongure elementen voeren er thans den bovten-
toon.
„Donker" Addis Abeba heeft de warenhuizen
geplunderd en is zich te buiten gegaan aan al
coholische dranken, waarvan het nimmer het
bestaan heeft gekend. Op deze wijze kon het ook
gebeuren, dat inboorlingen, getooid met hooge
hoeden fen met Europeesche kleeding aan,
zwaaiend door de straat trokken. Herhaaldelijk
is het daarbij tot botsingen met andere groepen
gekomen, terwijl de rustige burgers der stad in
vele gevallen hun verzet met den dood hebben
moeten bekoopen.
Git Djiboeti meldt Reuter: De Negus
heeft Abessinië verlaten, omdat hij begreep,
dat voor hem alles was verloren.
Na de nederlaag aan het Tigre-front en den
val van Dessie, welke voornamelijk was te wij
ten aan den opstand van de Rjias Gallas in
de provincies Yejoe eir Wollo, wilde de Negus
nog den weg naar Addis Abeba versperren. Hij
kwam evenwel tot de bevinding, dat de men-
schen vermoeid en gedemoraliseerd waren, de
soldaten keerden in lompen en zonder wa
penen naar Addis Abeba terug, waar zij in de
straten om een stuk brood bedelden.
De Negus ondervond zulke moeilijkheden
bij het formeeren van troepen om den weg
naar Addis Abeba te versperren, dat hij
besloot naar de hoofdstad terug te keeren.
In de provincie Salale ten Noorden van
Addis Abeba werd de Negus herhaaldelijk
met geweerschoten ontvangen.
Na zijn terugkeer in de hoofdstad namen
de zaken een zoo ernstige wending aan,
dat hij besloot zijn familie naar Djiboeti te
zenden en aangezien voor hemzelf het ge
vaar vermeerderde, zonder dat zijn langer
blijven het land kon helpen, besloot hij
eveneens te vertrekken.
De Negus werd vergezeld door Dedjas Igazoe
de Fitaorari Berroe, Guetta en Herroei, minis
ter van buitenlandsche zaken, Ras Kassa, Ras
Guetatsjoe, Dedjas Haile Selassie, den oom van
den Negus Balatsjo, Atto Lorenzo en Ras Hailoe,
die sedert het verraad van 1930 gevangen werd
gehouden.
In een ministerraad, welke Zondagochtend
werd gehouden, is gratie verleend aan ras
Hailoe.
KAIRO, 3 Mei. (ReuterDe ontzaglijk©
overwinning, die de Wafd-partij behaald
heeft bij de verkiezingen» wordt berekend op
ongeveer 85 procent.
Van de 232 zetels van de Kamer zal de Wafd
vermoedelijk 182 zetels behalen.
Te Kairo is alles kalm, alleen in Opper-
Egypte zijn enkele ongeregeldheden voorgeval
len.
VERWACHTING: Zwakke tot matigen
H meest Oostelijke wind, aanvankelijk
zwaar tot half bewolkt, later verder af- 2
=j nemende bewolking, weinig of geen
regen, iets zachter des nachts, overdag
weinig verandering in temperatuur.
2 Hoogste barometerstand: 780.1 te Hapa-
randa.
Laagste barometerstand, 756.1 te Vest-
manoer.
Zon op v.m. 4.26 onder n.m. 7.29. |jj
Licht op n.m. 7.59.
Maan op n.m. 5.44 onder v.m. 3.03.
Volle Maan 6 Mei. jE
LONDEN, 3 Mei. (Reuter) Volgens he
denmorgen te Londen ontvangen inlichtin
gen, zouden de Italiaansche troepen van
daag Addis Abeba kunnen binnentrekken.
ROME, 3 Mei. In feestelijke stemming ver
dringen zich duizenden menschen in de- straten
der stad, waar de luidsprekers reeds worden
aangebracht voor de uitzending van de rede
van Mussolini. Vooral in de omgeving van het
palazzo Venezia is het druk.
De vreugde van het publiek werd nog
grooter, toen vanavond het bericht bekend
werd, dat na groote moeilijkheden de Das
Termaber werd vrijgemaakt, en dat de
autocolonne thans over dezen drieduizend
meter hoogen pas in de richting van Addis
Abeba oprukt, teneinde zich aan te sluiten
bij een tweede colonne, die te voet opge
marcheerd was en die zich reeds in de na
bijheid van de Abessinische hoofdstad be
vindt.
ASMARA, 3 Mei. (D.N.B.) De oorlogscorres
pondent van het Duitsche nieuwsbureau seint,
dat de buitenlandsche gezantschappen te Addis
Abeba het Italiaansche oppercommando een
dringend telegram hebben doen toekomen,
waarin zij verzoeken de hoofdstad zoo snel mo
gelijk te bezetten, aangezien de anti-buiten-
landsche stemming der bevolking, welke na de
vlucht van den Negus en de regeer: rK zonder
eenige rem is, en die sedert maanden tegen
de vreemdelingen is opgejaagd, zich gemakke
lijk zou kunnen keeren tegen de enkele blan
ken, die nog te Addis Abeba vertoeven. Het
Italiaansche opper-commando heeft in verband
daarmede alle maatregelen genomen om het
oprukken der auto-colonne, welke met ontzag
lijke terreinmoeilijkheden te kampen heeft, te
bespoedigen. Te Asmara maakt men zich ge
reed Maandag groote vreugde-betoogingen te
houden in verband met de definitieve overwin
ning.
Volgens de laatste berichten bevindt de
nietgemotoriseerde Italiaansche kolonne
zich voor de poorten van Addis Abeba. De
mannen waehten op de gemotoriseerde ko
lonne, welke over den Termaberpas trekt,
alvorens de stad binnen te trekken.
Niettegenstaande den voortdurend neerstroo-
menden regen wordt de marsch niet onderbro
ken. In het licht van schijnwerpers heeft de
genie gedurende den nacht de wegen, welke
door het slechte weer geheel verzakken en on
begaanbaar zijn, verbeterd. De kolonne wordt
vergezeld door een honderdvijftig vliegtuigen.
Badoglio wil tegelijkertijd de omringende ge
bieden bezetten, zoodat de stad veilig zal zijn
tegen eventueele overvallen.
WASHINGTON, 4 Mei. (Reuter.) De Ame
rikaansche gezant te Addis Abeba telegra
feerde, dat de voorhoede van de Italianen
tot 18 K.M. van de hoofdstad was genaderd.
DJIBOETI, 3 Mei (Reuter). Ver
scheidene autoriteiten in uniform
wachtten de aankomst van den
trein uit Addis Abeba af. Een com
pagnie Senegaleezen vormde een
eerewacht. Als gevolg van de ver
stikkende hitte was de belangstelling
van de zijde der bevolking betrek
kelijk gering.
Eenige minuten na 14 uur reed de
trein het station binnen. De keizerin
stapte het eerst uit, gevolgd door
den keizer, die blootshoofds was, en
den kroonprins. De Negus wei
gerde een verklaring af te leggen en
verzocht den Franschen autoriteiten
persoonlijk de journalisten afzijdig
te houden.
In door den gouverneur van Djiboeti ter
beschikking gestelde auto's reed het gezel
schap vervolgens naar het paleis van den
gouverneur tusschen een dubbele haag
tirailleurs.
Met den trein waren tevens ongeveer dertig
Abessinische hovelingen aangekomen, alsmede
ras Kassa, de minister van Buitenlandsche
Zaken, de kleine prins Makonnen en de prin
sessen. De negus zag er vermoeid uit en scheen
magerder te zijn geworden. De keizerlijke fa
milie werd door de menigte met respect be
groet.
Behoudens tegenbericht, zou zij den nacht
in het paleis van den gouverneur door
brengen.
Hedenmorgen zouden de Negus en zijn fa
milie met de Engelsche torpedoboot 549 uit
Djiboeti vertrekken; deze berichten werden
echter niet nader bevestigd.
De Fransche autoriteiten hebben alle maat
regelen genomen om incidenten tijdens het
verblijf van den Negus te voorkomen. De gou
verneur is in den loop van den nacht uit
Tadjoera gekomen, waar hij Menelik, den klem-
zoon van Lldj Jassoe gesproken heeft, dien de
Italianen, volgens zekere geruchten, op den
Abessinischen troon zouden willen zetten. Se
dert gistermiddag laat zijn de telefonische en
telegrafische verbindingen met Addis Abeba
verbroken, zoodat geen reehtstreeksche be
richten meer worden ontvangen en bier tegen
strijdige geruchten de ronde doen.
Te Londen deden Zondagavond geruchten de
ronde, dat de Negus eventueel zijn toevlucht
in Engeland zou zoeken. Een bevestiging dezer
geruchten is echter nog niet ontvangen.
Van officieele zijde wordt verklaard, dat geen
definitieve mededeelingen zijn ontvangen over
de plannen van den Negus en dat deze plan
nen deels afhankelijk zijn van zijn eigen wen-
schen, deels van de opvattingen der Fransche
regeering. De Britsche en Fransche regeerin
gen hebben een gedachten wisseling geopend.
Te Londen is niets bekend over een afstand
van den troon van Haile Selassie, gelijk in
eenige bladen gemeld werd.
ASMARA, 3 Mei. De oorlogscorrespondent
van het Duitsche nieuwsbureau seint:
IN EEN SPANNENDEN VOETBALWEDSTRIJD
MOEST NEDERLAND TE BRUSSEL TEGEN
BELGIE MET EEN 1—1 GELIJK SPEL GE
NOEGEN NEMEN.
De verkiezingsoverwinning der Wafd-partij in
Egypte.
De Italianen zullen waarschijnlijk heden reeds
Addis Abeba bezetten.
De vluchtende keizer komt te Djiboeti aan.
De verkiezingsuitslag in Frankrijk.
De onrust in Spanje.
Het proces tegen Mgr. Wolker.
Het tweede Internationaal Katholiek Radio-
Congres te Praag begonnen.
Vorstelijke ontvangst van Pater Damiaan's ge
beente te Antwerpen.
Twee arrestaties in verband met den roofover
val onder Gemert.
Moordaanslag te Meppel.
Volendam kampioen van de eerste klasse West 1
van den I.V.C.B. Wilskracht verliest den be
slissingswedstrijd met 20.
Nederland wint den Davis Cup-wedstrijd tegen
Monaco met 32.
De klassieke wegwedstrijd ParijsTours werd
door Danneels gewonnen.
Zege van Slaats in het Stayernummer op de
Veka-baan te Duivendrecht.
Wals en Pellenaars zegevieren in drie-uurs-kop-
pelkoers te Eindhoven.
Petit wint den Utrechtschen Singelloop.
O
Schoonmaaktijd, of wel vernieuwing
Van hetgeen versleten is.
Distributie kan niet slijten,
Die is daag'lijks nieuw en frisch.
NIEUWE GRACHT 5 - TELEF. 10010
Naar eerst thans bekend wordt heeft de
Negus zich in de dagen voor zijn laatste be
zoek aan Addis Abeba verborgen gehouden in
een klooster op enkele kilometers tea zuiden
van Sokota, dus in het door de Italianen reeds
lang bezette gebied, nadat hij aan de hem
achtervolgende Galla-stammen ontkomen was.
Italiaansche verkenners waren er in geslaagd
deze schuilplaats te ontdekken en Italiaansche
vliegtuigen begonnen, toen de Negus met een
klein gevolg Addis Abeba trachtte te bereiken,
de achtervolging. Desondanks slaagde de kei
zer, die zeer vertrouwd is met de bijzonder
heden van het terrein en met de plaatselijke
omstandigheden, er in, door wanneer gevaar
dreigde terstond een veilige schuilplaats op te
zoeken, in verscheidene nachtelijke marschen
de hoofdstad te bereiken. Hier riep hij aller
eerst den seniorenraad bijeen en deze zou be
sloten hebben tot het uiterste weerstand te
bieden. De vlucht van de Keizerlijke familie
bewijst echter, dat men tenslotte een verder
bloedvergieten doelloos achtte.
Naar te Londen vernomen wordt, heeft de
Negus, alvorens uit de hoofdstad te vertrekken,
den Britschen gezant verzocht een Britschen
oorlogsbodem voor hem te reserveeren om hem
uit Djiboeti weg te voeren. De Britsche regee
ring heeft nog geen beslissing dienaangaande
genomen. Het is geen gewoonte een oorlogs
schip ter beschikking te stéllen voor een chef
van een oorlogvoerend land, doch thans be
staan bijzondere omstandigheden.
De oorlog tusschen Italië en Abessinië is niet
verklaard en aangezien de Volkenbond zich met
de kwestie heeft bemoeid, zou Engeland op
kunnen treden als lid van den bond. Veruer ge
looft men. dat Italië geen bezwaar zal hebben
tegen het ter beschikking stellen van een oor
logsschip voor den Negus, daar Italië hem
gaarne ziet vertrekken.
De Negus heeft verder den Britschen gezant
medegedeeld, dat hij „zijn macht in handen
van de regeering heeft gelegd". Dit beteekent
niet, dat hij afstand heeft gedaan, doch dat hij
heeft opgehouden actief de regeering te leiden.
Alle pogingen van de Abessinische legatie te
Londen om inlichtingen te ontvangen inzake
de bewegingen van den Negus, bleven vruch
teloos. Sedert Zaterdag zijn verscheidene tele
grammen verzonden, doch antwoord werd niet
ontvangen.
Naar thans vernomen wordt, zal de Negus
zich niet naar Aden begeven.
De Britsche torpedojagers „Decoy" en „Dain
ty" zijn van Aden vertrokken, vermoedelijk naar
Djiboeti.
EL FERROL, 2 Mei (Reuter). In het dorp
San Martin in Spanje is een huis. waar een
feestmaaltijd werd gehouden, ingestort. Een
persoon werd gedood, terwijl veertig gasten ge
wond werden.