Aan den Volkenbond is een
zware slag toegebracht
Oproep van Badoglio tot het
Abessinische volk
Het nieuws van heden
EXPOSÉ VAN EDEN IN
HET LAGERHUIS
De Balkan-Entente
HO ARE OVER ITALIË'S
OVERWINNING
DE ORDE HERSTELD TE
ADDIS ABEBA
De woelingen in
Spanje
Koning Faroek te
Cairo
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
Voor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per
Post, per kwartaal f3.58 bij vooruitbetaling
DACBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
DONDERDAG 7 MEI 1936
TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 19936
Ochtendblad
Slechts één sanctie had onmiddel
lijk doel kunnen treffen: slui
ting van het Suezkanaal
Engeland heeft afschuw
van den oorlog
voortzetting van den oorlog moeilijker en
De vragenlijst aan Berlijn
Austen Chamberlain tegen
voortzetting der sancties
Militaire documenten
gestolen in België
Wesemann tot 3 jaar
veroordeeld
Noodlottige brand bij
Loeblin
Het Weer
Volledige overeenstemming
tusschen de vier landen
Kleine Entente bijeen
Italië is thans veel sterker
dan vroeger
1 AN DELSVERDRAG TUSSCHEN
AMERIKA EN FRANKRIJK
X*
De Giornale d'Italia" keert zich
tegen degenen, die op ruil
handel speculeeren
Kranten krijgen weer
meer pagina's
Als er. in Londen plotseling iets aan de. verkeersregeling hapertif
De Giornale d'It alia" over
den Romeinschen vrede
Weer twee menschen gedood
Korte berichten
Temperament
Enthousiaste ontvangst
„Pou du Ciel" in
Engeland verboden?
«ij^ï v vu mi mm ii ii m izZ
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
■•>:-, 1
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct.f ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
LONDEN, 6 Mei (Reuter). Voor
een stampvol Lagerhuis heeft de
Labour-afgevaardigde Dalton he
denmiddag het debat over de bui-
tenlandsche politiek geopend.
Dalton viel de regeering scherp
aan, o.a. wat betreft de politiek ten
aanzien van het Abessinische con
flict. Hij zeide voorts, dat de op
positie iets meer wil weten omtrent
de besprekingen met Duitschland en
den inhoud van de vragenlijst.
Er is sprake geweest van bedreigingen met
geweld van Tsjecho-Slowakije en Oostenrijk,
voldöende om ons ongerust te maken, aldus
Halton, ofschoon men ons heeft verzekerd, dat
de vrede niet in gevaar is tot na de Olympi
sche Spelen. Hier moeten wij blij om zijn. De
herbewapening van Duitschland gaat echter in
snel tempo en op dreigende wijze voort.
Sprekende over de Britsch-Egyptische on
derhandelingen zeide Dalton: tenzij wij onze
betrekkingen met Egypte op vriendschappelijke
en coöperatieve basis kunnen plaatsen, zal onze
oppositie in Afrika in haar geheel ernstig be
dreigd worden.
De voornaamste grief van Dalton tegen de
r£geering was, dat deze volgens hem verant
woordelijk was voor het uitbreken van den
Haliaansch-Abessinischen oorlog en nagelaten
had de verplichtingen uit hoofde van het'
^olkenbondspact en in het bijzonder artikel 16,
ha te komen.
Nadat Dalton betoogd had, dat er geen en-
hele rechtvaardiging voor bestaat, de Italiaan-
sche overwinning te erkennen door de sancties
°P te heffen en dat het geschokte gezag van
het collectief systeem moet worden hersteld,
ham Eden het woord.
De minister van Buitenlandsche
Zaken begon met te zeggen, dat de
feiten vrijmoedig onder de oogen
moeten worden gezien. Het zwak
ke punt der sancties, aldus Eden, is
dat zij niet onmiddellijk doeltref
fend konden zijn. Slechts een sanc
tie had onmiddellijk doel kunnen
treffen: sluiting van het Suez-ka-
naal voor de Italiaansche schepen.
Deze sanctie zou onvermijdelijk tot
militaire actie hebben moeten lei
den. Indien de oppositie tot mili
taire actie wil overgaan, moet ik
haar waarschuwen, dat men het
Suez-kanaal niet met papieren boo
ten kan sluiten.
Dat de regeering niet op militaire sancties
aandringt, komt omdat zij afschuw heeft van
hen oorlog en niet uit vrees voor het uit
eindelijk resultaat.
Na erop te hebben gewezen, dat artikel 1
Van de Suez Kanaal-conventie bepaalt, dat het
®Uez Kanaal zoowel in oorlogs- als in vredes
tijd steeds open moet blijven, verklaarde Eden,
dat het volkomen duidelijk is, dat het kanaal
hiet gesloten kon worden, behoudens door een
^-ctie van den Volkenbond. Eden stelde daarop
de vraag of de oppositie, gezien de houding
Vfm talrijke regeeringen ten aanzien van de
^hcties, werkelijk geloofde, dat de Volken
bond met algemeene stemmen een resolutie
bad kunnen aannemen om het Suez Kanaal
sluiten.
Aan den Volkenbond was volgens Eden
«en zware slag toegebracht, doch zonder
^chroom diende de les hieruit getrokken
te worden.
Wat de toekomst betreft, zeide Eden,
dat het duidelijk is, dat de Volkenbond
moet blijven voortbestaan. In de heden-
daagsche wereld is hij absoluut onontbeer
lijk voor de organisatie der internationale
aangelegenheden.
Iedere regeering die in den Volken-
"°hd vertegenwoordigd is, moet voor zich-
zorgvuldig de conclusies overwegen, die
bit de laatste zeven maanden getrokken kun-
worden en móet vervolgens aan den Vol-
aenbónd haar meening kenbaar maken en dit
^Sanisme moet als een geheel zijn toekom-
jjji&e gedragslijn vaststellen. Wij stellen voor,
vervolgde Eden, onmiddellijk met de be-
ddeering der betrokken vraagstukken te be
lonen en tót dit doel zullen wij in overleg
leden met de Dominions.
Volkenbond had weliswaar den oorlog
tiet verhinderd, doch, aldus Eden, hij heeft
tu
Eden
kostbaarder gemaakt en in dit licht moet het
onderzoek worden gevoerd.
Wat de Maandag aanvangende zitting van
den Volkenbondsraad betreft, deed Eden een
beroep op het Lagerhuis om den Engelschen
gedelegeerden vertrouwen te schenken. Op een
interruptie van Dalton gaf hij de verzekering,
dat de regeering in deze zitting haar politiek,
gebaseerd op het Volkenbondspact, zal blijven
voortzetten.
Als eenig antwoord op het verzoek om in
lichtingen over de aan de Duitsche regeering
te zenden vragenlijst, zeide Eden, dat hij
wenschte, dat de beoogde onderhandelingen,
de grootst mogelijke kans op succes hebben.
Op een vraag van Lloyd George, of de vra
gen in de vragenlijst collectief zijn, dan wel
of het alleen vragen zijn van de Britsche re-
geering, zeide Eden: Wij weten, dat andere
regeeringen bij bepaalde punten belang heb
ben, doch de vragen zijn alleen op ons gezag
en voor onze verantwoordelijkheid gesteld en
aan niemand voorgelegd. Ik hoop, dat het
mogelijk zal zijn, dat de Britsche ambassadeur
te Berlijn den Rijkskanselier of den minister
van Buitenlandsche Zaken morgen bezoekt om
deze vragen te overhandigen.
Eden besloot met te wijzen op de gevaren
van het oogenblik, nu overal actief bewapend
wordt. Hij zeide, dat de Britsche regeering
een belangrijke rol zal hebben te spelen en
deed een beroep op het Lagerhuis, matig te
zijn in de critiek.
De liberale leider Sinclair verklaarde onder
applaus van de oppositie, dat de Volkenbond
naar zijn meening nog niet was gestrand, om
dat de kwestie tusschen den Volkenbond en
Italië nog niet is geregeld. Deze afgevaardigde
drong aan op verscherping der sancties.
Austen Chamberlain bestreed het nut hier
van. Een actie van de vloot in den aanvang,
die ik bereid geweest zou zijn te steunen, aldus
spreker, had kunnen slagen, doch ik ben er
zeker van, dat zij tot een oorlog zou leiden, in
dien zij morgen beproefd werd. Het gebruik van
geweld zou volgens Chamberlain nutteloos zijn,
want er zou geen druppel bloed in Abessinië
door gespaard worden, en de oude regeering
zou er niet door hersteld worden, aangezien
deze ineengestort is. Chamberlain verklaarde
ervan overtuigd te zijn, dat de regeering gelijk
heeft de grondvesten van den Volkenbond te
willen versterken door een reeks regionale pac
ten met regionale waarborgen.
Wij hebben, zeide hij, een reusachtigen bo
venbouw, doch de grondvesten zijn op het
oogenblik zeer "wankel.
BRUSSEL, 6 Mei. (Stefani.) In het fort
Battice bij de Duitsche grens hebben werk
lieden, die daar aan den arbeid waren, ge
heime documenten gestolen, die, naar men
zegt, van groote beteekenis zijn. De schuldi
gen zijn reeds gearresteerd.
BAZEL, 6 Mei. (Reuter.) Weesemann is we
gens ontvoering van den Duitschen journalist
Jacob veroordeeld tot drie jaar gevangenisstraf.
WARSCHAU, 6 Mei. Gistermorgen heeft een
reusachtige brand gewoed in de stad Zamosc bij
Loeblin. Zeventig huizen en een oud synagoge
gebouw werden door het vuur vernield. Niet
minder dan 300 personen hebben brandwonden
opgeloopen. Tien bewoners werden ernstig ge
wond, terwijl men vreest, dat onder de puinhoo-
pen verscheidene dooden zullen worden gevon
den. Eerst tegen den avond was men den brand
meester.
IÉ Verwachting: Zwakke tot matigen,
Oostelijke wind, meest licht tot half
bewolkt, droog, vrij warm weer, behou-
H dens kans op onweer.
Verdere vooruitzichten: weinig veran-
dering.
BELGRADO, 6 Mei. (Reuter). Na afloop
van de slotzitting van de conferentie der
Balkan-Entente heeft de voorzitter van den
Permanenten Raad der Balkan-Entente,
Roestoe Aras, het volgende communiqué
aan de pers verstrekt:
„De Permanente Raad van de Balkan-Entente
heeft van 4 tot 6 Mei te Belgrado vijf zittingen
gehouden onder voorzitterschap van Roestoe
Aras, den Turkschen minister van Buitenland
sche Zaken. Alle op de agenda voorkomende
kwesties zijn in den meest vriendschappelijken
aeest besproken, en opgelost op een wijze, die
rekening houdt, zoowel met het nationale be
lang der vier landen, als met de veiligheid op
den Balkan en de handhaving van den alge-
meenen vrede, waaraan de Balkan-Entente
meer dan ooit trouw wil blijven.
De meest volledige overeenstemming is tus
schen de vier ministers van buitenlandsche za
ken geconstateerd.
Griekenland heeft zijn standpunt ten aanzien
van het Balkanpact uiteengezet tot unanieme
voldoening van de leden van den Permanenten
Raad.
Aangezien de politiek der Balkan-Entente ge
baseerd is op de onschendbaarheid der tegen
woordige grenzen en op handhaving van de
veiligheid, heeft de Permanente Raad de meest
doeltreffende middelen bestudeerd om de stren
ge toepassing ervan te verzekeren in het ge
deelte van Europa, waar de Balkanvolkeren
Wonen.
De Permanente Raad heeft eveneens het
standpunt der Balkan-Entente ten aanzien van
de groote internationale vraagstukken, die op
de agenda stonden, vastgelegd. De Permanente
Raad heeft besloten opnieuw bijeen te komen,
eerst te Genève, tijdens de in September te
houden Volkenbondsvergadering en vervolgens
eenigen tijd later te Athene."
BELGRADO, 6 Mei. De conferentie der mi
nisters van Buitenlandsche Zaken van de Klei
ne Entente is vanmiddag onder voorzitterschap
van den Joego-Slavischen premier Stoyadino-
witsj geopend. Het belangrijkste punt van de
agenda is het Donauprobleem.
LONDEN, 6 Mei (Reuter). Het Italië van he
den is veel sterker dan het Italië van vroeger.
Dit is een factor, waarmede in alle besprekin
gen over de toekomst van Europa rekening ge
houden zal moeten worden, aldus verklaarde Sir
Samuel Hoare hedenmorgen tijdens een bijeen
komst der conservatieven te Caxton Hall.
Hoare weigerde commentaar te leveren op het
conflict en den afloop hiervan. Hjj zeide, dat
zijn standpunt hieromtrent genoegzaam bekend
was en beperkte zich er toe erop te wijzen, dat
zijn voorgevoelens maar op al te tragische wij
ze werkelijkheid waren geworden. Hoare formu
leerde het volgende commentaar op de rol van
Engeland in de wereld: „Wij moeten nooit ver
geten, dat, hoewel Engeland in Europa ligt, het
geen continentaal land is."
PARIJS, 6 Mei (Reuter) Heden wordt te
Parijs en Washington gelijktijdig een communi
qué gepubliceerd, waarin wordt medegedeeld,
dat de FranschAmerikaansche onderhandelin
gen zijn beëindigd met een handelsverdrag tus
schen beide staten
Het stoffelijk overschot van Pater Damiaan rust thans in een speciaal
daarvoor gebouwde crypte in de universiteitsstad Leuven. Onze foto
toont de naaste familieleden van den grooten doode, die eerbiedig hun
hand op de kist leggen
ASMARA, 6 Mei. Maarschalk
Badoglio heeft te Addis Abeba den
volgenden oproep tot het Abessini
sche volk gericht:
„Abessiniërs. Vandaag zijn de
troepen van den machtigen koning
van Italië te Addis Abeba binnen
getrokken. In stad en dorp her
neemt het leven zijn gewonen gang.
Geen maatregelen zullen worden
genomen tegen hen, die de wapens
neerleggen en den arbeid hervat
ten. In de schaduw der Italiaan
sche driekleur zullen de Abessi
niërs de gerechtigheid zien gedijen".
Deze oproep is in het Italiaansch
en het Amhaarsch verspreid.
Gedurende den geheelen nacht trokken nieu
we Italiaansche troepen en auto's Addis Abeba
binnen. Maarschalk Badoglio heeft onmiddellijk
een ordedienst georganiseerd, verzorgd door ca
rabinieri en soldaten, die over snelle wagens
beschikken. De plunderende elementen waren
spoedig onschadelijk gemaakt. De Pransche le
gatie heeft den Italiaanschen militairen auto
riteiten meegedeeld, dat de compagnie infan
terie, die ter beschikking van het gezantschaps
gebouw uit Djiboeti is ontboden, per eerste ge
legenheid zal terugkeeren, zoodra zij te Addis
Abeba zal zijn aangekomen.
Nadat Badoglio een politiedienst had georga
niseerd, heeft hij een krijgsgerecht ingesteld
voor administratie en rechtspraak.
De Amerikaansche vice-consul te Addis
Abeba heeft het departement van Staat
medegedeeld, dat de Italiaansche afdeeling,
die gedurende den nacht de Amerikaansche
legatie heeft beschermd, zich thans heeft
teruggetrokken na talrijke inboorlingen te
hebben ontwapend.
Naar hedenmiddag te Londen bekend werd,
bevinden de beide zoons van dr. Martin, den
Abessinischen gezant te Londen, zich te Wal-
lega in veiligheid.
De Albaansche minister-president heeft den
Duce een telegram gezonden, waarin hij dezen
gelukwenscht met de bezetting van Addis Abe
ba, en o.a. verklaart, „dat het bericht van de
bezetting bij het volk en de regeering van Al
banië onbeschrijfelijke vreugde heeft gewekt."
In verband met de sancties verschenen sedert
eenigen tijd de Italiaansche kranten in slechts
zes pagina's.
Gedurende de maand Mei zullen thans de
bladen vier keer per week in acht pagina's ver
schijnen.
ROME, 6 Mei. De „Giornale d'Italia" geeft
een uiteenzetting van de „Pax Romana", waar
over Mussolini heeft gesproken. Deze vrede be-
teekent volgens het blad „een volkomen Ita
liaansch bezit van Abessinië." Het blad keert
zich tegen „pogingen tot het maken van re
serves, die reeds weer gemaakt worden" en
waarbij op ruilhandel gespeculeerd wordt. De
verdere militaire maatregelen zullen nog slecht»
het karakter van een groote politioneele en
zuiveringsactie hebben.
Harrar, Djidjiga en andere belangrijke steden
zullen spoedig bezet kunnen worden.
De occupatie zal snel en duidelijk geschieden,
waarbij men uitgaat van den .eitelijken toe
stand en steunt op de eenstemmigheid, waar
mede de inboorlingen zich hebben uitgesproken
voor de Italiaansche driekleur.
De Negus en zijn generaals, aldus vervolgt
het blad, hebben door hun vlucht him rechten
verloren. Deze opvatting wordt gesanctionneerd
door het feit, dat Engeland en Frankrijk dezen
menschen vrijheid van doortocht hebben ver
leend.
Interventie van deze landen of van den Vol
kenbond schijnt het blad niet meer op haar
plaats. Er is nog slechts de bevoegdheid der
Italiaansche regeering.
MADRID, 6 Mei. (Reuter.) Te Alcala del
Valle heeft een botsing plaats gehad tusschen
linksche elementen en de politie. Twee perso
nen werden gedood, zeven gewond.
Te Bilbao zijn twee broers, beiden lid van
de Baskische nationale partij, door revolver
schoten gewond, een van hen ernstig.
Het tram-personeel te Malaga heeft besloten
met ingang van middernacht in staking te
gaan.
De algemeene staking te Valladölid duurt
voort. Er hebben zich enkele incidenten voor
gedaan, doch slachtoffers zijn niet te betreu
ren. Het stakingscomité heeft een manifest
gepubliceerd, waarin de vervanging van den
gouverneur, den chef der politie 'en den di
recteur der gevangenis wordt geëischt.
Te Cadiz duurt de staking eveneens voort;
een student is hier ernstig gewond.
In geheel Estland heerscht een ernstige griep
epidemie. Talrijke scholen, banken en andere
kantoren zijn gesloten. Er hebben zich reeds
vele sterfgevallen voorgedaan.
Het Amerikaansche ministerie van Handel
heeft bepaald, dat alle vliegtuigen bij aankomst
van de „Hindenburg" in de Vereenigde Staten
op een afstand van minstens 1.600 meter van
het luchtschip moeten blijven.
Rede van Eden in het Lagerhuis.
Oproep van Badoglio tot de Abessinische be
volking.
Zitting van den Permanenten Raad der Bal
kan-Entente beëindigd; tusschen de leden be
staat volledige overeenstemming.
Koning Faroek te Cairo aangekomen.
Geheime militaire documenten in België ge
stolen.
Handelsverdrag tusschen Amerika en Frankrijk.
Voorloopig verslag der Tweede Kamer over
de reisbelasting.
De, Tweede Kamer heeft voortgezet de bespre
kingen over het wetsontwerp inzake industrie
financiering; vandaag komt minister Gelissen
aan het woord.
Con tingen teeringsovereenkomst tusschen Ne
derland en Belgisch-Luxemburgsche Economi
sche Unie geteekend.
Bij vechtpartij te Venray zijn twee personen
ernstig gewond.
Te Weenen heeft het Oostenrijksche elftal met
21 van het Engelsche elftal gewonnen.
New-Yorksche beurs: stemming vast bij zeer
kalmen handel.
De meeste ruzies ontstaan door te
veel temperament. Men „valt uit",
zegt in drift te veel, zegt dingen
waarover men later spijt heeft, doch
welke men niet ruiterlijk intrekt. En
al doet men dit, dan is er toch een
wondje gemaakt. En daarom: laat u
niet door uw temperament .verleiden.
Denk dat eenmaal gesproken woorden
niet zoo maar ongedaan gemaakt
kunnen worden. Beheersch u. Intus-
schen: wanneer anderen u in drift
iets aandoen moet ge dadelijk de
verontschuldiging bij de hand hebben
van hun temperament. Tempera-
mentlooze menschen zijn zoo vaak
futlooze menschen en wat zou de we
reld saai zijn zonder temperament.
Daarom: vergeef veel aan hen die
zich door hun temperament laten
misleidenzorg alleen dat ge dit u
zelf niet laat doen.
CAIRO, 6 Mei (Reuter). Egypte heeft koning
Faroek I een warme ontvangst bereid. In den
specialen trein, die hem naar Cairo bracht, nam
de souverein de eerbewijzen in ontvangst van
het volk, dat hem overal op de doorreis toe
juichte. Drie escadrilles vliegtuigen begeleidden
den specialen trein.
Bij de aankomst te Cairo juichte de volks
menigte, die reeds vijf uren voor het station
stond samengepakt, den koning luide toe en
overal weerklonk de kreet „Leve Faroek, de
koning van Egypte. Leve de constitutioneele
koning."
De vorst begaf zich met groote plechtigheid
naar de moskee van El Rifai, waar de graf
tombe van zijn vader is, en keerde daarop naar
het Abdine-paleis terug. Daar begroette hij
van het balkon de menigte, die hem met groot
enthousiasme toejuichte.
LONDEN, 6 Mei. Volgens den luchtvaartme
dewerker van de „Daily Herald", kan worden
verwacht, dat het ministerie van luchtvaart
binnenkort het gebruik maken van de zooge
naamde „Pou du Ciel"-vliegtuigen zal verbie
den. De Aeroclub, welke verantwoordelijk was
voor den invoer van die vliegtuigen uit Frank
rijk, heeft thans de waarschuwing gericht tot
de vliegers, er geen verder gebruik van te ma
ken en voorts het dringend verzoek gericht
tot het ministerie van Luchtvaart deze toestel
len in de ban te doen.
Het toestel werd indertijd ontworpen door
den Franschman Mignet, die er zelf honderden
uren mee moet hebben gevlogen.
Anderen hebben er minder succes mee gehad
en verscheidene vliegers zijn reeds bij ongeluk
ken met een „Pou du Ciel" om het leven geko
men.
Stand op Donderdag 1 uur van.: 754
Vorige stand: 756.5