KENNISGEVING!
ANTHRACIET
KRUL N.V. - OVERVEEN
STADSNIEUWS
MARKIEZEN
,G
ANEGANG 39
DE FAAM"
Haarlem, 19 Mei
HEEREN C05TUME5
GEHEEL GEBIT
WANDGEDIERTE
et eiland der eenzamen
TANDHEELKUNDIG
INSTITUUT
KAMPEERKLEEDING
G R H0U13TR hoek GR MARKT HAARLEM
DINSDAG 19 MEI 1936
LAAGSTE VOORJAARSPRIJZEN
LIMBURGSCHE KWALITEIT
BELGISCHE KWALITEIT
le KWALITEIT WALES
TELEFOON 23517-22557
Provinciale staten van
Noord-Holland
Verpleging geestelijk abnormale
kinderen
RIJKSSTRAATWEG 16
HAARLEM-N. - TEL. 16726
Vanaf f 35.-^,. TbS
BESLIST PIJNLOOZE BEHANDELING
Spreekuren alle werkdagen:
van 912 en 14 uur. Zaterd. 912 uur.
Avondspreekuren
Dinsdag, Woensdag en Donderd. v. 7-9 u.
FIRMA VAN LOON
MARNIXSTRAAT 116
TELEF. 23037
- HAARLEM
100 PROCENT RESULTAAT!
DE ONVOORZICHTIGE
JONGEN
Met gebroken been naar het
ziekenhuis
NIEUWE BRANDWEERSPUIT
Vanmorgen de eerste
demonstratie
J. P. SENFT
CHRISTELIJKE ORATORIUM-
VEREEN IGING
Jubileumconcert ter gelegenheid
van het 25-jarig bestaan
Flanellen Pantalons 1.85
Stoffen Sportcolberts 7.25
Flanellen Costumes 10.75
Sportvesten 3.75
Ned. Natuurhistorische Ver.
heeft elegante
[\eeren-
onfectie- ostuums
VEERTIG JAAR ZETTER
Jubileum F. A. Zwarter
Weldadigheid naar Vermogen
Pandpoort, Koningstraat
BURGERLIJKE STAND
Haarl. Postfanfare
Wethouder A. G. Boes afwezig
VOETBAL
HAARLEMSCH ELFTAL—
K.N.V.B.-ELFTAL 5—1
Het vierbond entournooi
AGENDA
Superieur Snqehch
Kleermakers handwerk
Bioscopen
20 Mei
Bioscopen
Kiest voce uw uilecUuc
- &ts udviseuc
I» dien vrede vajj den geurenden lentenacht.
GELDIG VOOR LEVERING TOT 1 JULI 1936
WILHELMINA, maat 15/20 1.60
30/50 1.70
20/30 1.85
of WALES 3e soort
EDEL- of MONA-ANTHRACIET
maat 15/20 1.75
30/50 1.85
20/30 2—
maat 15/20 1.95
30/50 2.50
20/30 2.70
Alles per H.L., franco bergplaats, inclusief omzetbelasting.
OM VAN DEZE LAAGSTE VOORJAARSPRIJZEN TE KUN
NEN PROFITEEREN IS SPOEDIG BESTELLEN GEWENSCHT
DOET UW VOORDEEL!
Verschenen is het rapport der commissie, in
het leven geroepen om een voorstel te onderzoe
ken van de statenleden Sajet, Polak en Heijer-
mans, betreffende de verpleging van geestelijk
abnormale kinderen. Er is een meerderheid en
een minderheid in de commissie. De meerder
heid meent:
dat op grond van de beschikbare gegevens kan
worden geschat, dat een 40 a 50-tal kinderen in
huiselijk milieu onvoldoende verzorging vindt;
dat een groot aantal kinderen op grooten af
stand van het ouderlijk gezin verpleegd wordt,
dat nagenoeg alle kinderen uit een neu
traal milieu in een confessienoeele instelling
zijn opgenomen; dat in vele gevallen
bij opneming van een zwakzinnig kind een
krankzinnigheidsverklaring moet worden opge
maakt; dat de verpleging in de internaten een
zeer bevredigenden indruk maakt. Gezien het
feit, dat er thans in de in aanmerking komende
gestichten weinig open plaatsen zijn en gelet ook
op het normale bevolkingsaccres leidt de com
missie uit 'bovenstaande conclusies af, dat er
inderdaad voor de Provincie Noordholland be
hoefte bestaat aan meerdere plaatsruimte voor
de verpleging van zwakzinnige kinderen. De
commissie is van meening, dat de gewenschte
vermeerdering van plaatsruimte wil men zijn
doel niet voorbijstreven op een goedkoope wijze
tot stand moet worden gebracht, terwijl zij te
vens gewenscht acht, dat deze uitbreiding gelei
delijk geschiedt. Hoe dat gebeuren moet beant
woordt de commissie o.m. als volgt:
De provincie zou bijvoorbeeld zelve de verple
ging van zwakzinnigen ter hand kunnen nemen.
Dan zou zij naar het oordeel der commissie
bij voorkeur moeten besluiten tot het bouwen
van een nieuw zelfstandig gesticht. Aangezien
het om voor de hand liggende redenen gewenscht
is op bescheiden schaal te beginnen, zou dit dus
een betrekkelijk kleine inrichting moeten zijn.
Doch hier staat tegenover, dat juist aan dien al-
gemetenen medisch-paedagogischen opzet van een
zwakzinnigengesticht het best voldaan kan wor
den in een groot gesticht.
Het oprichten van een grooter gesticht heeft
evenwel slechts dan zin, indien men daarheen
zou willen overplaatsen een gedeelte van hen,
die thans elders worden verpleegd, en daardoor
zou in de gestichten, die nu eenmaal bestaan
en hun taak op uitnemende wijze verrichtten een
groot aantal open plaatsen ontstaan, hetgeen
zich wreken zou in een stijging van den verpleeg-
prijs, grootendeels ten koste van andere gemeen
ten.
Men moet zich bovendien terdege afvragen of
een Provinciaal zwakzinnigengesticht voldoende
goedkoop geëxploiteerd zou kunnen worden om
aan zijn doel te beantwoorden. Zoo dit niet het
geval is en de commissie is geneigd dit aan
te nemen en is althans overtuigd, dat het Pro
vinciale gesticht duurder zou worden dan de
thans bestaande confessioneele instellingen
kan het Noordhollandsche gesticht moeilijk con-
curreeren tegten andere en zou dus tevens op bo
ven uiteengezette gronden, de noodzakelijke be
reidwilligheid der gemeentebesturen om mede
te werken tot opneming, zeer beperkt blijken.
De commissie meent dus het bouwen van een
Provinciaal gesticht voor zwakzinnigen thans
ernstig te moeten on tra dia n. Zij doet dit echter
ongaarne, want het denkbeeld van een Provin
ciaal zwakzinnigengesticht heeft ongetwijfeld
aantrekkelijke zijden en de verwezenlijking daar
van zou aan veler wensch tegemoet komen.
De aangewezen weg, die tot een practisch aan
nemelijke voorziening voert en een niet te dure
SPECIALITEIT IN HET VERDELGEN
WANDGEDIERTE ENZ.
VAN
en een geleidelijke, zij het ook niet ideale op
lossing kan brengen, schijnt deze te zijn, dat de
Provincie zich verstaat met de besturen van zoo
dicht mogelijk bij Noordholland gelegen bestaan
de inrichtingen. Hierbij ware in de eerste plaats
te denken aan de Stichting „St. Ursula" te
Nieuwveen en eventueel ook aan de „Dr. Mr.
Willem van den Berghstichting" te Noordwijk.
Vermeerdering van het aantal plaatsen in
deze inrichtingen, die nog in eten stadium van
groei en ontwikkeling verkeeren, zou hare ex
ploitatie goedkooper en doeltreffender kunnen
maken en ooft als zoodanig dus de zwakzinnigen
zorg ten goede komen. Door een evtentueele uit
breiding aldaar op eenige wijze te steunen en te
bevorderen, zou het aantal beschikbare plaatsen
voor Noordhollandsche zwakzinnigen stijgen en
tevens geleidelijk aan de mogelijkheid geschapen
worden om met name ook de Roomsch Katho
lieke kinderen, voor wie het euvel van den groo
ten afstand zich het sterkst doet gevoelen, dich
ter bij huis te verplegen.
Zoodra de omstandigheden echter zoodanig
veranderen, dat de bouw van een Provinciaal ge
sticht wel practisch uitvoerbaar is, zal men goed
doen tot dien bouw over te gaan.
De Commissie bestaat uit de heeiten: P. J. M.
Verschure, voorzitter: G, Kraus; J. H. Pameyer;
B. H. Sajet; Dr. F. J. StuurmanA. van Voort-
huysen; A, J. Backer, secretaris.
De minderheid der commissie, de heer Sajet,
komt in een apart rapport tot de conclusie, dat
Ged. Staten uitgenoodigd dienen te worden de
stichting van de neutrale inrichting ter hand te
nemen of te bevorderen.
Gedeputeerde Staten kunnen zich met de
conclusie van de meerderheid vereenigen. In
beginsel vereenigen Ged. Staten zich ook met
het denkbeeld der commissie om stappen te
doen teneinde met medewerking van de pro
vincie te geraken tot uitbreiding van het aan
tal plaatsen in de meest nabij gelegen inrich
tingen, waarbij in de eerste plaats wordt ge
dacht aan de stichting St. Ursula en de Dr. Mr.
Willem van den Bergh-stichting. Echter heeft
de Minister van Binnenlandsche Zaken be
zwaar tegen uitbreiding der gestichten zoolang
er nog voldoende plaatsruimte in andere Ne-
derlandsche gestichten beschikbaar is.
De 7-jarige Nic. Rutte is Maandagmorgen
om 10 minuten voor half negen op den Kam
persingel aangereden door een auto, welke be
stuurd werd door iemand uit Heemstede. De
auto in kwestie passeerde een file, die voor de
Langebrug stond opgesteld. Juist op hetzelfde
oogenblik liep de knaap tusschen de stilstaan
de auto's door met het reeds vermelde gevolg.
Daar de jongen niet op, het verkeer lette, werd
hij dor den auto gegrepen en door de bumper
tegen de straat geworpen. De knaap brak zijn
linkerbeen, werd door een dokter en O. D. be
handeld en met een ziekenauto naar de Ma-
riastichting vervoerd.
Men is het er over eens, dat de autobestuur
der geen schuld heeft.
Het is alweer geruimen tijd geleden, dat
de raad van Haarlem besloot onze, vrijwillige
brandweer een derde motorspuit te geven. Spe
ciaal om in het sterk groeiende Noordelijk ge
deelte der gemeente een voldoende materiaal
bezetting te krijgen. De spuit is thans gearri
veerd en vanmorgen is de eerste officieuze
demonstratie gegeven.
Zooals men weet, beschikte de Haarlemscne
brandweer tot nu toe over een motorspuit, een
reservespuit, een z.g. polderspuit en een baby
spuit. Deze laatste is gestationneerd in de
Generaal Cronjéstraat, terwijl de motorspuit
en de reservespuit tezamen met den ladder
wagen in de garage Brinkmann aan de Smede-
straat gereed staan om op het eerste teeken
uit te rukken. De z.g. polderspuit is in de be
waarplaats bij de Groote Kerk geborgen.
De verzorging van Haarlem-Noord was dus
bij de tot nu toe geldende reggling wel zeer
minimaal. Voor het geheele Noorden van de
gemeente was slechts de kleine baby-spuit aan-
i wezig, al kan deze zich dan ook beter weren,
dan leeken op het gebied der brandbestrijding
zouden veronderstellen. Natuurlijk stond ook
hét materiaal in de Smedestraat steeds ter be
schikking, maar eer dit kon arriveeren, waren
er toch steeds enkele kostbare minuten ver
streken, terwijl ook bij een grooten brand in
Haarlem-Noord de binnenstad niet geheel on
beschermd mocht achterblijven.
Nu de brandweer de beschikking over een
nieuwe motorspuit heeft gekregen, zal de eerste
motorspuit zich permanent bij haar baby-
collega in de Gen. Cronjéstraat voegen, terwijl
de nieuwe spuit de plaats van de andere zal
innemen in de garage aan de Smedestraat.
Hedenmorgen waren we in de gelegenheid de
nieuwe motorspuit in oogenschouw te nemen.
Het is een respectabel geval, dat een capaciteit
kan ontwikkelen van 1600 Liter per minuut. De
spuit heeft twee zuiggeleidingen en vier pers
leidingen met verdeelstukken, waarlangs met
acht stralen tegelijkertijd water kan worden ge
geven.
De spuit is een Nederlandsch product en
werd geleverd door de firma Kronenburg te
Kuilenbudg, terwijl het onderstel in de Ford
fabrieken bij de Hembrug werd vervaardigd.
De spuit wordt gedreven door een motor. ZIJ
is voorzien van een Jaffa-pomp, die niet min
der dan 2500 slagen per minuut kan maken.
De wagen rijdt op zes luchtbanden, in tegen
stelling met de andere wagens, die alle mas
sieve banden hebben. Er zijn drie haspelwa
gentjes op, die door middel van een oliedruk-
■nrichting in werking komen. Op het gebied
der kranen zijn de nieuwste uitvindingen toe
gepast.
Hedenmorgen werd op de binnenplaats van
de seinzaal aan de Ged. Oude Gracht met de
nieuwe spuit een officieuze dmonstratie gege
ven. In de garage aan de Smedestraat zal de
motorspuit verder worden gemonteerd, zoodat
men aanneemt, dat zij over veertien dagen
„in dienst zal kunnen treden".
Het Haarlemsch publiek zal het bestuur van
de Gemeente er ongetwijfeld dankbaar voor
wezen, dat het ondanks crisis en geldver
legenheid deze noodzakelijke aanvulling van
het brandweer-materiaal niet achterwege heeft
gelaten, maar tot deze zij het dan ook nood
zakelijke uitgave is overgegaan.
Haarlem kan rustig zijn. Men heeft het on
middellijk noodige gedaan om bij eventueelen
brand vlug en doortastend te kunnen optreden.
Want zelfs de moedigste brandwacht richt niets
uit zonder handig materiaal. En dit staat de
Haarlemsche brandweer, in Haarlem-N. zoowel
als in de binnenstad, nu ongetwijfeld ten
dienste. Al blijven er dan nog vele verlangens
en desiderata over
Over veertien dagen zal de nieuwe motorspuit
waarschijnlijk officieel demonstreeren.
worden zeer VOORDEELIG GELEVERD.
HAARLEMSCHE JALOEZIEëNFABRIEK
Telefoon 10743 Nassaulaan no. 76
Den llen Mei j.l. was het 25 jaar geleden
dat hier ter stede werd opgericht de Christe
lijke Oratoriumvereeniging, onder directie van
wijlen Johan Schoonderbeek. Ruim 10 jaren
dirigeerde Schoonderbeek de C. O. V., toen hij
om gezondheidsredenen zijn taak moest neer
leggen. Hij werd opgevolgd door den toenmali-
gen dirigent der H.O.V. Nico Gerharz, die ech
ter slechts weinige jaren later in 1923
eveneens om gezondheidsredenen tot heengaan
werd genoopt. Zijn plaats werd ingenomen door
den tegenwoordigen dirigent Geodge Robert,
die dus thans ruim 12 jaren de leiding van de
C.O.V. in handen heeft.
George Robert heeft van de Haarlemsche
C.O.V. een vereeniging weten te maken, die niet
alleen in het Haarlemsche muziekleven een
vooraanstaande en eervolle plaats inneemt,
maar die ook buiten de grenzen van onze stad
bekend staat, als een der beste koorvereenigin-
gen van ons land.
Beziet men de lijst van werken, die onder
zijn leiding zijn uitgevoerd, dan moet worden
geconstateerd, dat het repertoire van de C.O.V.
voor dat van de beste en grootste koorverèeni-
gingen uit ons land niet behoeft onder te doen.
Er zal nog gelegenheid zijn dezer dagen nader
terug te komen op de geschiedenis van de
C.O.V., haar prestaties en haar beteekenis voor
onze stad. Daarom moge thans worden volstaan
met een enkele mededeeling omtrent de wijze
waarop het jubileum zal worden gevierd. Met
het oog op de moeilijke tijdsomstandigheden,
waarmede alle vereenigingen op kunstgebied
VAK K L E DIMGMAOA2VM
PA ARl AAR STEEG 1.TEL: 12 843
te kampen hebben en die ook aan de C.O.V.
niet zijn voorbijgegaan, heeft het bestuur be
sloten geen feestelijkheden te organiseeren,
doch de viering zeer sober te houden, zoodat
deze wat den buitenkant betreft slechts zal be-
stran uit een jubileumuitvoering, zij het dan
ook een jubileumuitvoering, die iets zeer bij
zonders zal bieden.
Voor deze feestuitvoering is n.l. de keus ge
vallen op „La Croisade des Enfants" (De Kin
der Kruistocht) van den Franschen meester
Gabriël Pierné.
Z'ooals de titel reeds aangeeft, heeft het werk
van Pierné tot onderwerp den in de middeleeuwen
door kinderen ondernomen kruistocht naar het
Heilige Land, een onderneming die wel een
drama moest worden en dan ook op jammer
lijke wijze mislukte. „La Croisade des Enfants"
is een brillant en meesleepend werk, dat on
danks zijn dramatischen inhoud een blij slot
treeft, en in vreugde eindigt.
Het werk beleefde zijn eerste uitvoering in
1905 te Parjjs, later is het een enkele maal Ook
in ons land uitgevoerd. Door het géweldige en
semble dat er voor vereischt worac, Jomt het
evenwel slechts heel zelden tot uitvoering en
daardoor wordt dit jubileumconcert van de
C.O.V. inderdaad een gebeurtenis van zeer bij
zondere beteekenis.
Het groote koor der C.O.V. is voor deze ge
legenheid dan ook nog belangrijk versterkt, ter
wijl ook de Haarlemsche Orkastvereeniging, die
voor de begeleiding zal zorgen, met een aantal
extra krachten is uitgebreid. Voorts werken
aan de uitvoering mede eep meisjeskoor van
180 leden, dat speciaal voor deze gelegenheid is
samengesteld, alsmede een aantal solisten, een
récitant, solokwartet enz.
Alles bij elkaar zullen omstreeks 400 personen
aan deze uitvoering, die zal plaats hebben op
Donderdag 28 Mei a.s. in de Gemeentelijke
Concertzaal, hun medewerking verleenen.
De Ned. Natuurhistorische Vereeniging afd.
Haarlem en Omstreken, organiseert Woensdag
20 Mei een nachtexcursie voor het waarnemen
van vogelgeluiden, o.l.v. ir. T. H. van Wissë-
lingh te Heemstede. Zaterdag 30 Mei maakt
men een tochtje naar het Naardermeer en
Maandag 1 Juni wordt een bezoek gebracht aan
het Zuiderpark te 's-Gravenhage, o.l.v. S. G.
A. Doorenbos, dir. der gem. plantsoenen aldaar.
insnddin
in voorraad voor elk figuur. Voor slanke jongemannen, voor meer
volwassen personen, voor heeren die ruim in de rondte zijn uitgegroeid,
voor dikken en dunnen, voor breeden en smallen. Stoffen 1936,
modellen 1936, coupe 1936, zeer solide en correcte afwerking. Eigen
fabrikaat en vanaf f 12.50 per compleet costuum. FAAM-KWALITEIT
99
met FAAM-GARANTIE
i --1'.
Gisteren herdacht de heer F. A. Zwarter den
dag, dat hij voor 40 jaar zjjn intrede deed in
het Grafisch bedrijf. Zijn
geheele loopbaan bracht
hij door bij de fa. Joh.
Enschede en Zonen, waar
hij nu nog werkzaam is.
De heer Zwarter heeft
ook verschillende ver
diensten van het katho
lieke organisatie-leven.
Des morgens werd hij
door het technisch perso
neel op de zetterij toege
sproken door den heer C.
D. v. d. Bergh. Deze her
innerde aan oude tijden,
toen de O, H. Crt. nog
nog geheel met de hand gezet werd. Namens
het zetterij-personeel ontving de jubilaris een
vaas bloemen en een fraai schilderij, voorstel
lende Christus staande voor Pontius Pilatus.
Van de directie ontving de heer Zwarter een
enveloppe met inhoud. Verschillende aridere
leidende figuren uit het bedrijf voerden daarna
nog het woord. Het R. K. organisatieleven heeft
zich bij dit jubleum niet onbetuigd gelaten.
De jubilaris ontving bloemen, schriftelijke ge-
lukwenschen en persoonlijk bezoek van afge
vaardigden der volgende vereenigingen: Afdee-
lingsbestuur van den R. K. Grafischen bond,
R. K. Studieclub „Graficus", R. K. Coöp. „Ar
beid Adelt" en de Spaarkas „St. Nicolaas".
Het spreekt vanzelf dat het voor den feeste
ling een onvergetelijke dag was!
Marie vroeg aan Anna,
Wat doe jij toch met je geld?
Natuurlijk wat aan Weldadigheid,
En de rest is speldegeld.
Postgiro 212793, telefoon 11855 of 15445,
Ondertrouwd 19 Mei: J. v. d. Andel en S. E.
W. F. Peelen; H. Blankwater en A. M. Warmer
dam.
Geboren 16 Mei: d. van G. M. de Jongv.
Eist; 17 Mei: d. van J. DanielsHartz; ]8 Mei:
z. van A. J. M. v. d. GritendtQuattrini; d. van
A. C JacobsVilten; d. van A J. v. d. Wetering
Koopman.
Overleden 16 Mei: G. W. C. Pliester, 60 j., Wil
lem de Zwijgerlaan.
Tot directeur van de Haarlemsche Postfanfare
is benoemd de heer Ph. S. Vlessing te IJmuiden.
De heer A. G. Boes, wethouder van Onderwijs,
is vanaf heden tot nader bericht afwezig.
Ter opluistering van het jaarlijksche Vier
bonden tournooi was een wedstrijd ingelascht
tusschen het Haarlemsch en een K. N. V. B.-
elftal. Het was van begin tot het einde een
aantrekkelijke partij voetbal, waarbij de Haar
lemmers zich met 51 de meerderen toon
den.
De elftallen waren als volgt samengesteld:
Hollenberg
Haak Prevost
Leemhuis Beyk Fyen
Spek de Bock Horst Effern Lenselink
Pino Spaandonck den Hoed Drok Wels
Roelofs v. d. Sluis Pelikaan
Hardy v. d. Hoven
Dijkstra
Vrijwel de eerste aanval van de Haarlem
mers leverde reeds een goal op. Horst speelde
n.l. den bal schuin naar voren, Lenselink kreeg
hem juist bijtijds te pakken en met een hard
schot was Dijkstra gepasseeTd. Het bleek in
middels al spoedig dat de Haarlemmers over
een betere combinatie beschikten en goed sa
menspel tusschen Horst en de Beek gaf den
laatste de kans Dijkstra nogmaals te passee-
ren. 20. Herhaaldelijk lieten de Haarlemmers
staaltjes van uitstekend spel zien en slechts
sporadisch kwamen de K. N. V. B.-ers er aan
te pas. Horst schoot via den rug van een tegen
stander nummer drie langs Dijkstra en met
dezen stand werd gedraaid.
Na de hervatting, hoewel met wind tegen
bleven de Haarlemmers in de meerderheid.
De Bock maakte na bijzonder fraai werk van
Fyen inmiddels het vierde doelpunt voor Haar
lem. Toen kreeg Pino na een goeden aanval van
den K. N. V. B. even een niet te missen kans
waardoor de stand op 41 kwam, doch voor
het einde maakte Effern er 51 van.
Gebouw „St. Bavo" R.K. KiesvereeniginS
half 9; Rechtskundig bureau 8 uur; Coöperatie
„Volharding", 8 uur; R.K. Kappers 9 uur; Fe
deratie groenten- en fruithandelaren 8 uur;
R.K. Kruideniersvereeniging 4 uur; „Vriend
schap zij ons doel", 8 uur.
Bloemendaalsche Bosch Concert JoheZ
harmonieën en Johez-koor, 8 uur.
Groote of St. Bavokerk: Orgelbespeling 8.15—
9.15 uur.
Gebouw Vereeniging tegen Dierenmishande
ling Jaarvergadering 8.10 uur.
Gem. Concertgebouw Centraal Comité voor
werkloozen 8 uur.
Hotel Lion d'Or Kon. Ned. Mij. voor Tuin
bouw en Plantkunde, kwart over 8.
UIT VOORRAAD LEVERBAAR
Cinema Palace „De laatste 4 van Santa
Cruz", 2.30, 7 en 9.15 uur.
Luxor-theater „De vlucht over de grens"
Stan Laurel en Oliver Hardy in „Op 't kantje
af," 2.30, 7 en 9.15 uur.
Rembrandt-Theater ,,De oude en de jonge
koning" (met Emil Jannings), 2.30, 7 en 9.15 u.
Frans Halstheater Cary Cooper en Ann
Harding in „Liefde sterker dan de dood". 2.30.
7 en 9.15 uur.
Gebouw „St Bavo": Woningbouwvereniging
„St. Joseph", 8 uur; Proza, 8 uur; Schaakclub
„St. Bavo", 8 uur.
School 27 Schoterstraat: Tentoonstelling tee-
keningen eri werkstukken werkloozencursussen,.:
8—11 uur.
Cinema Palace: „De laatste 4 van Santfi
Cruz", 2.30, 7 en 9.15 uur.
Luxor-theater: „De vlucht over de grens",
Stan Laurel en Oliver Hardy in „Op 't kantje
af", 2.30, 7 en 9.15 uur.
Rembrandt-theater: „De oude en de jonge
koning" (met Emil Jannings), 2.30, 7 en 9.15
uur.
Frans Hals-theater: Gary Cooper en Ann
Harding in „Liefde sterker dan dood", 2.30,
7 en 9.15 uur.
I 't Is na gedane arbeid goed rusten.
I Zorg dat het plekje, waar zo vele
I uurtjes worden gesleten in genoeg-
1 lijke kout, ook inderdaad de ver
langde rust geelt I
Komt U ons eens bezoeken I In i
volledige meubilering zowel els
klein-meubelen hebben wij een
Wacht-sortering.
ZITKAMERS ol SALONS
Rietbankgarnituren
vanaf 135.- tot 495.-
in moderne uitvoering
vanaf 82.50 tot 450.-
BARTEUORISSTRAAT 13-17 HAARLEM"
Opgericht 1853
Roman van Paul Keiler
Vertaald door Louis de Bourbon
43
Toen het avond was geworden, begroeven een
paar boeren het lyk van den gek. Een kist was
niet voorhanden, dus werd het lijk op een plank
gebonden en naar het graf gedragen, dat diep
in het struikgewas was gedolven. De mannen
vervulden hun opdracht met afkeer en tegenzin.
Slechts een van hen. dien het leven in de wereld
het zwaarst had getroffen, had een christelijk
gevoel van erbarmen. Toen Valentijn, op de
plank vastgebonden, al in zijn graf lag, zei deze
boer tot de anderen:
„Wacht even voor je hem onderstopt!"
Hij liep naar het huis van den gek, haalde
het psalmenboek en legde dat opengeslagen op
dg borst van den doode.
De maan en de sterren schenen helder en tus
schen de verbrande handen van het lijk waren
de woorden te lezen: „Vanuit de diepte roep
ik tot U, o Heer!"
Toen werd het graf gesloten.
Op hetzelfde uur ging Madeleine naar het
kasteel, trof daar den graaf en Gunther en zei
zonder een woord van inleiding:
„Ik heb den overste doodgeschoten!'"
Zii wilden haar niet gelooven en lazen den
brief van den overste voor. Zij glimlachte
slechts en zei:
„Hij was een edelman! Hij wilde de schuld
op zich nemen. Maar ik heb den overste dood
geschoten, en hij heeft zelf gecommandeerd!"
Toen kreeg Gunther's aangeboren heftigheid
de overhand en hij schreeuwde de bleeke vrouw,
die voor hem stond, in het gezicht:
„Dan hebt u een moord begaan. U had geen
recht, hem te straffen. U hebt een misdaad be
gaan in uw verdwazing!"
Daarop antwoordde zij niets. Zij overhandigde
hem slechts een grooten brief en zei:
„Lof of afkeuring bereiken wel mijn ooren,
maar niet meer mijn hart. In dezen brief staat
mijn leven opgeteekend tot op dezen dag. Ik
heb niets vergoelijkt, alles is naar waarheid ge
schreven, ook dat ik den overste heb gedood.
De brief is aan den keizer gericht. Ik zal in
mijn huis wachten tot het gerecht mij laat
halen. Ik zal niet vluchten; maar als u wilt,
kunt u mijn huis laten bewaken."
De graaf ging op Madeleine toe en reikte
haar zijn hand.
„Wil je me vergeven, Madeleine? Zie, eer.
geslagen man smeekt het je!"
Zij staarde afwezig naar zijn hand zonder
die aan te raken.
„Alles om mij heen wankelt mijn geest is
verward maar u vergeven zal ik nooit!"
Toen zij dat had gezegd, ging zij naar haar
huis terug, deed de deur op slot en grendelde
de vensterluiken.
lag daar het eiland der eenzamen. Als zilver
glansde de rivier. De golven speelden en dansten
en zongen: Komt allen in groote booten en
vaart door de wereld! Uit is het met verban
ning en eenzaamheid; de weg naar de wijde
verten is vrij!
Lang stond de oude graaf Raymond voor het
hooge slotvenster en keek uit over de stroo-
mende rivier. In den stroom is leven, en geze
gend zijn allen, die wonen aan den weg van
het sterke leven. De stroom neemt en geeft, en
slechts in de wisseling ligt het geluk. Maar
zij, die vluchten naar eenzame eilanden, moe
ten verarmen en uitdrogen als afgesloten vijvers
zonder toevoer. Toch bestaan er eenzame men-
schen, die gelukkig en vreedzaam zijn en den
stroom van het leven missen. Zij wonen niet
slechts in de kloosters of in eenzame kluizen, zij
staan ook vaak midden in de wereld en blijven
toch eenzaam als vijvers in het bosch, die de
golfslag van den tijd niet beroert. Maar slechts
dan verarmen en verdrogen zij niet, wanneer
uit de diepten van hun wezen de heldere,
onuitputtelijke bron welt van de liefde voor God
en de mensehen. Deze oerbron vult altijd weer
aan wat in het heete licht van den dag ver
dampt.
Wie deze bron niet heeft, is verloren in de
eenzaamheid, zijn leven wordt een ondiep moe
ras; want lucht en aarde zijn sterker dan het
diepste water.
Zoo gingen de gedachten van den graaf, en
hij herinnerde zich een oude spreuk, door
Augustinus iji zijn prachtige „Belijdenissen"
geschreven:
„Fecisti nos ad Te, et inquietum oor nostrum,
donee requiescat in Te."
In dien nacht gaf graaf Raymond aan zijn
eiland der eenzamen een nieuwe bestemming.
Hij bepaalde, dat allen, die op het eiland leef
den, inplaats van hoorige pachters voortaan
vrije eigenaars zouden zijn van hun bezittin
gen; iedereen zou zijn eigendom vrij mogen
beheeren, zooals het hem goed dacht, en daar
waar de rivierarm het smalst was, zou een brug
worden gebouwd van het eiland naar den oever.
Tot zijn gevolmachtigden plaatsvervanger op
het eiland stelde hij Gunther aan. Hijzelf
wilde een pelgrimstocht maken.
De graaf liet Gunther bij zich roepen.
„Ook u heb ik onrecht aangedaan. Wilt ook
u mij niet vergeven?"
Weer stak hij vragend de rechterhand uit.
Gunther maakte zwijgend een buiging en kuste
de uitgestoken hand. Daarna overhandigde de
graaf hem de bekendmaking, ai zijn papieren en
zijn geheele vermogen.
„Beheer het voor mijVandaag over drie jaar
hoop ik van de reis terug te zijn."
„Wilt u weg gaan? En pas over drie jaar
tenjgkeeren?" vroeg Gunther verbaasd.
„Ja! Misschien kan ik na zoo langen tijd
weer zonder te huiveren over dit oude eiland
gaan."
„Ik zal het eiland trouw bewaken."
„Neen, jonge vriend, ik wil niet, dat u hier
blijft. Dit treurige eiland is geen goede verblijf
plaats voor uw jeugd. Maak alles hier in orde
en ga dan weg! Vlucjtit de eenzaamheid, zoek
het leyeni^,
Hij zweeg. Toen vroeg Gunther hem om de
hand van zijn dochter.
„Heer graaf, u hebt mij vandaag uw goederen
toevertrouwd; wilt u mij ook het heerlijkste
goed toevertrouwen, dat u bezit uw kind'"
De oude man vocht met zijn tranen en zijn
mond trilde. Hij ging naar buiten, kwam met
Clothilde terug, kuste haar lang en innig en
voerde haar zwijgend naar Gunther.
De beide gelieven omarmden elkander vol
geluk en toen zij eindelijk opkeken, bemerkten
zjj, dat de vader het vertrek had verlaten. Zij
wachtten een poosje, maar hij kwam niet terug.
„Hij is weg!" riep Clothilde verschrikt.
Zij jjlde met Gunther naar de rivier.
„Vader! Vader!"
In de verte dreef Kajetan's bootje op den
stroom.
Een man stond daarin en wuifde
ZEVENTIENDE HOOFDSTUK
Drie jaar lang vloeide het water van de rivier
stroomafwaarts. De visscher Kajetan zat aan
den oever en droomde. Hij behoefde heelemaal
niet meer te werken. Zijn vrouw, die destijds
was weggeloopten, was teruggekeerd en deed het
werk in huis. Aan de rivier echter was niets
te doen; de vischvangst loonde de moeite niet,
en met de overvaart was het afgeloopen. Een
brug voerde van het eiland naar den oever.
Kajetan wist niet, hoe oneindig veel geld en
moeite deze brug had gekost. Hij wist alleen
maar, dat hij de brug haatte. Zij had hem
geruïneerd- Geen menach dacht er meer aan,,
met den overvloed, diten het eiland opbracht,
sluikhandel te drijven; eenieder bracht zijn
waren zelf naar de stad. Zoo kan de vooruit
gang een eerlijk man te gronde richten.
In Februari van het derde jaar heerschte er
zware vorst en de kruiende ijsschotsen verniel
den de kostbare brug geheel. Toen heeft
Kajetan een zoo ontzettende en langdurige
lachbui gekregen, dat hij ernstig ziek werd en
er een dokter moest worden gehaald, die con
stateerde, dat Kajetan door zijn lachbui een
inwendige fractuur had opgeloopen.
Maar één ding was gebleken, het lot wilde,
dat het eiland een eiland bleef en dat beambten
met langjarigen trouwten dienst niet overbodig
zouden worden. Maar ach, de oude tijd keerde
nochtans niet terug. De molenaar, de smid en
de boer van de afgelegen hoeve kochten zelf
roeibooten, gingten op vischvangst en brachten
waren naar de stad voor zichzelf en voor
anderen, alsof zij recht daartoe hadden en alsof
zij het altijd hadden gedaan.
Maar de nieuwe, vreemde rentmeester, die
door jonker Gunther was aangesteld, had geen
rechtvaardigheidsgevoel
(Wordt vervolgd)
