Vaste-lasten-debat begonnen
(DE 4e SEPTEMBER)
CHR.-HIST. FRACTIE
IS TEGEN
DONDERDAG 4 JUNI 1936
TWEEDE KAMER
Hoofdbezwaar is de ondermijning
van het vertrouwen, die van
den maatregel het gevolg
moet zijn
Liever muntcorrectie"
Hoofd bezwaar
DOOR PETER BARON j
DE MAN MET CONNECTIES
Telegrammen, die het „deden"
De landbouw klaagt
Motie tegen het regeeringsbeleid
Versch vleesch voor
werkloozen
Bonnen-systeem zal nader
onderzocht worden
Clandestien margarine-
bedrijf
De hygiëne liet zeer veel
te wenschen over
Oude brug ingestort
Autobus ontsnapt juist aan
een ongeluk
N.S.B.-spionnagedienst
Ambtenaar thans ontslagen
VAARWEL
KLARA VAN MONTEFALCO
KRUISWEG
HET HART VECHT
OPHELDERING
R.K. Overheidspersoneel
Het vraagstuk van een Bondsraad
zal voorloopig niet meer aan
de orde komen
BINNENSCHEEPVAART-
CONGRES
De heer Van Dijk voorzitter
geworden
Disconto weer verhoogd
Gevolg van verderen goudafvloei
Met ruim veertig millioen
afgenomen
INBREKERS VINDEN EEN
FLINKEN BUIT
Uit brandkast te Roermond
6000 gestolen
UIT DE STAATSCOURANT
Onderscheiding
Rechterlijke macht
T elegrafie
Onderwijs
Rijksarchief
Afgevaardigde
DEN HAAG, 3 Juni 1936
Eindelijk dan is de Tweede Kamer kunnen
overgaan tot de behandeling van de beide ont
werpen betreffende de zoogenaamde vaste las
ten. Ze werden 29 Mei en 5 Juli van het vorig
jaar ingediend. Reeds toen was de Regeering
met die maatregelen te laat. De deflatie was,
wat de loonen en salarissen betreft, al een stuk
gevorderd en dienovereenkomstig was reeds her
haaldelijk geklaagd, dat de deflatie mislukken
moest, indien zij zoo eenzijdig bleef en er niet
consequent ook ten aanzien van de vaste las
ten werd ingegrepen.
De ontwerpen, die ten slotte kwamen, gingen
eigenlijk al niet ver genoeg. De Kamer maakte
haast met het uitbrengen van haar Voorloopig
Verslag. Dat Voorloopig Verslag werd echter
eerst in Februari van dit jaar beantwoord. En
dat antwoord bracht als voornaamste teleur
stelling, dat de Regeering op haar aanvankelijk
voorstel, om een huurverlaging over de geheele
linie op te leggen, terugkwam en thans een stel
sel van individueele huurverlaging in bepaalde
bijzondere gevallen voorsloeg.
Al is door mondeling overleg van de Commis
sie van Voorbereiding met de Regeering althans
eenige verbetering gebracht ten aanzien van de
maatstaven, die bij deze individueele huurver
laging gelden zullen, het feit, dat van het alge-
meene stelsel werd afgestapt, deed, zooals de
sociaal-democraat Drees het heden uitdrukte,
aan het ontwerp den hoeksteen ontvallen, waar
door dit tot een bouwval geworden is.
Er zijn, nu eindelijk de ontwerpen in bespre
king kwamen, op den eersten dag der debatten
niet veel vriendelijke woorden over gezegd. De
plattelander Vervoorn moest in het geheel niet
veel van ingrijpen in deze materie hebben, de
Katholieke democraat Arts verklaarde daaren
tegen, dat men veel verder moest gaan en dat
de Regeering zijn stem alleen door belangrijke
tegemoetkomingen zou kunnen krijgen, en voorts
hebben de sociaal-democraten Drees en Van der
Sluis en de leider der Christelijk-Historische
fractie, Jhr. de Geer, redevoeringen gehouden,
die evenmin van veel waardeering getuigden.
Jhr. DE GEER, die van het ontwerp tot ver
laging van sommige lasten en van huren alleen
het onderdeel van de hypothecaire rente en de
pandbriefrente behandelde, heeft dit voorstel
alsmede den inhoud van het andere ontwerp
betreffende landbouwhypotheken zeer krachtig
bestreden.
Gelijk hij reeds verschillende malen ver
klaarde, was ook thans zijn conclusie; lie
ver muntcorrectie dan deze aantasting van
het credietwezen.
De oud-minister achtte het motief der Re-
geering om de hypotheek- en de pandbrief
rente te verlagen de
omstandigheid n.m.,
dat de betreffende
overeenkomsten in 'n
heel anderen tijd ge
sloten zijn dan waar
in hare naleving
thans velen in moei
lijkheden brengt, fou
tief. Dit argument,
de verandering van
de waarde van het
geld, zou een beweeg
reden kunnen zijn
voor aantasting van
de hoofdsommen (een
maatregel, dien de
heer De Geer overigens eveneens afwijst, om
dat men dan ook bij daling van de geldwaarde
hoofdsommen verhoogen moet), maar voor ver
laging van rente mag men dit argument niet
aanvoeren.
De rente immers fluctueert voortdurend en
in tijden van hoogconjunctuur is zij soms la
ger dan in tijden van depressie.
Het hoofdbezwaar voor den heer De
Geer ligt dus in de ondermijning van het
vertrouwen, die van den maatregel het ge
volg moet zijn.
Men zal, als- men geld uitleent onder hypo
thecair verband, geen zekerheid hebben, dat
de inhoud der overeenkomst niet door een der
de, de Overheid, zal gewijzigd worden. Want
wie een oud Locarno geschonden ziet, heeft in
een nieuw geen vertrouwen. Daarbij komt, dat
de heer De Geer de concrete uitwerking van
dezen maatregel niet groot acht.
Jhr. mr. D. J. de Geer
Lm»>MHIIHIMMHH«lim«imi—HMmm—«w HMMUUMWlJ
40
„Aanvaard de betuiging van mijn leedwezten
Voor het ongemak, dat ik u heb laten doorstaan,"
zei hij. „Soms kan men niet anders als de dui
vel er achter zit" en dan met een flauw lach
je: „Dat Engelsch ook."
Randall, die zijn zeere gewrichten wreef, keek
hem met wodende blikken aan, en vervolgens
schonk hij zijn aandacht aan Naisuki's bewuste-
loozen compatriot, waar hij beweging in meende
te ontdekken. Maar Naisuki's bezoeker bleef be
wegingloos uitgestrekt liggen.
Naisuki bleef maar geregeld de draaischijf
liefkoozen en ook de franje van de lamp, twee
dingen, die een vermoeden deden oprijzen in
het brein van den inspecteur.
Veelbeteekend rinkelde hij met de boeien.
Dan eensklaps sprong de inspecteur op hem toe
om hem te overmeesteren en de boeien aan te
doen.
Naisuki, die dezen onverhoedschen aanval niet
meer verwachtte, temeer wijl hij alleen tegen
over twee tegenstanders stond, sloeg zijn han
den om zich heen, teneinde zijn evenwicht te be
waren.
Hierbij raakte zijn linkerhand de draadleiding
Hij ziet het als een saneeringswetje voor
sommige zwakkere hypotheekbanken. En daar
bij dringt dan onmiddellijk de onrechtvaar
dige inconsequentie op, dat deze gelduitleeners
wèl geholpen worden door vergrooting van
de marge tusschen hypotheek- en pandbrief
rente, maar dat anderen, die geld onder hy
potheek hebben uitgeleend, geen compensatie
krijgen in den vorm van een gelijktijdige ver
mindering van hunne verplichtingen.
Op dezelfde radicale wijze heeft de oud-mi
nister de voorgestelde maatregelen ten aanzien
van landbouwhypotheken afgemaakt. Ook hier
is zijn bezwaar, dat een van onze oudste en
beste vormen van credietgeverij wordt kapot
gemaakt. En naast dit bezwaar 'ontwikkelde hij
andere tegen de manier, waarop de hulp aan
den hypothecairen debiteur is uitgewerkt. Zelfs
de borgen worden van een deel hunner ver
plichtingen ontheven! Het is niet genoeg, dat
het hypothecair crediet wordt aangetast. Ook
het crediet, besloten in de persoonlijke zekevheid
raakt besmet, omdat het in contact is met het
hypothecaire crediet.
Hier, aldus jhr. De Geer, heeft men een nood
uitgang, die automatisch onklaar raakt op het
moment, waarop de gewone uitgang wordt ver
sperd!
Zal de Christelijk-Historische frac
tie aan deze maatregelen haar stem
dus niet kunnen geven, de sociaal-de
mocratische fractie zal eerst het verder
verloop der debatten eens aanzien.
Namens haar betuigde de heer VAN DER
SLUIS, dat de maatregel voor de hypotheek-
boeren niet ver genoeg gaat, omdat zij alleen
werkt, als executie dreigt, omdat een slechte
financieele toestand van den crediteur een
motief zal zijn, om een op zichzelf redelijk
verzoek van diens debiteur af te wijzen, en om
dat de hoofdsommen onaangetast blijven.
De heer DREES nam in een voortreffelijk be
toog het andere ontwerp voor zijn rekening.
De strekking van dit betoog en van de
amendementen, door dezen afgevaardigde in
gediend was, dat men veel verder moet gaari.
Want de daling van de bedrijfsinkomsten en
van de inkomsten van Overheid en particulie
ren doet een steeds sterker spanning ontstaan,
nu de vaste lasten op eenzelfdfe peil blijven.
Principieel, aldus de heer Drees, is de zaak
door de Crisispachtwet, door de aantasting van
pensioenen en collectieve arbeidscontracten
reeds beslist. En alleen de practische vraag
blijft nu over, welke lasten nog meer voor deze
aantasting in aanmerking komen. Dat het ver
trouwen daardoor geschokt wordt, is waar.
Maar eenerzijds is die schok minder ernstig,
indien men consequent over de geheele linie,
dan wanneer men alleen op enkele gebieden
ingrijpt, en anderzijds is ook de aanpassing-
langs den natuurlijken weg van décorfitures
en calamiteiten fnuikend voor het crediet. Bo
vendien leidt deze natuurlijke aanpassing tot
onnoemelijk veel leed voor de slachtoffers. Be
ter is 't dan ook, het aanpassingsproces op
weloverwogen wijze en in een consequent sy
steem van maatregelen te beïnvloeden. Zoo ziet
de heer Drees b.v. niet in, waarom alleen hy
potheekrente voor verlaging in aanmerking
komt, waarom alleen de hypotheekbanken in
den vorm van verlaging der pandbriefrente een
compensatie krijgen, waarom scheepshypothe-
ken buiten de regeling vallen, enz. enz.
Hoe het in het debat zal loopen, valt, nu
de Katholieke fractie zich nog niet hooren
deed, nog niet te zeggen.
Een recidivist, de 49-jarige koopman, M. v.
H., die thans te Hilversum woont, doch vroe
ger resideerde te Laren, en die reeds herhaal
delijk wegens oplichtingen met de justitie heeft
kennis gemaakt, stohd Woensdag wederom
voor de Amsterdamsche Rechtbank terecht.
Hij was in connectie gekomen met een La-
renschen directeur van een oliefabriek, die
geld noodig had voor de saneering van zijn
bedrijf, waaraan surséance van betaling zou
worden verleend. De koopman bood zijn hulp
aan. Hij was volgens zijn zeggen uitstekend be
kend in de financieele wereld. Namen als De-
terding, minister Colijn, Kielstra, Crena de
Jongh, e.a. noemde hij hierbij als zijn connec
ties. Hü zou zich gaarne belasten met de sa
neering van de oliefabrieken, door verschil
lende kapitaalkrachtige lieden te interesseeren
voor het bedrijf.
Met zijn vrouw kwam verdachte bij de La-
rensche familie inwonen en in den loop van
enkele weken wist hij 718 voor kosten los te
krijgen. Hij had slechts conferentie met eerste
klas zakenlieden en ontving vele telegrammen.
Later bleek echter, dat hij die telegrammen
zelf verzond. Ten slotte stelde de directeur een
onderzoek in, waarop hij een klacht wegens od-
lichting indiende.
Er werden verschillende getuigen gehoord o.a,
de echtgenoote van den opgelichten fabrikant,
die verklaarde, dat verdachte en zijn vrouw
eenigen tijd bij hen hebben gelogeerd.
Verd. had haar eenige telegrammen laten
zien, o.a. een van sir Henry Deterding dat fa
miliaar met „Deet" was onderteekend en waar
in een onderhoud werd vastgesteld.
De directeur van de oliefabriek verklaarde,
dat verd. o.a. had verteld, dat hij belangrijke
functies bü de politie te Haarlem en den Haag
had bekleed. Ook was hij officier bij de bere
den artillerie geweest.
Naar aanleiding van de getuigenverklarin
gen voerde verd. o.a. aan dat hij nog vele an
dere werkzaamheden voor getuige had verricht.
De 718 had hij in de verste verte niet gehad,
wel had hij voor dat bedrag aan quitanties moe
ten teekênen.
In groote trekken ontkende verdachte; wel
gaf hij toe valsche telegrammen te hebben ge
stuurd. Dit had hij echter gedaan om de fa
milie gerust te stellen.
Uit het strafregister bleek dat verd. in totaal
tien maal is veroordeeld wegens verduistering
en oplichting en dat hij ruim zeven jaar in
de gevangenis heeft doorgebracht.
Wegens oplichting en verduistering requireer-
de de officier een gevangenisstraf voor den tijd
van een jaar.
De verdediger, mr. Vethake, pleitte vrijspraak,
subs, clementie.
Vonnis 17 Juni.
In de voortgezette algemeene vergadering
der Hollandsche Maatschappij van Landbouw
kwam in behandeling een motie van de afdee-
ling Wassenaar, welke, met eenige wijziging
der redactie, door het hoofdbestuur overgeno
men, als volgt luidt:
De algemeene vergadering van de Holland
sche Maatschappij van Landbouw, van oordeel,
dat de regeering meermalen blijk heeft gege
ven, de adviezen van den georganiseerden land
bouw voorbij té gaan, besluit hierover haar te
leurstelling uit te spreken, besluit verder aan
de centrale landbouworganisaties voor te stel
len, aan de regeering mede te deelen, dat het
hun niet mogelijk zal zijn mede te werken aan
maatregelen, welke het levenspeil op het plat
teland omlaag drukken.
Aangezien over de redactie geen overeen
stemming in de vergadering bestond, werd de
motie in stemming gebracht, waarvan de uit
slag was, dat zij met 83 tegen 37 stemmen
werd aangenomen.
In de toelichting van deze motie was tevo
ren namens de afdeeling Wassenaar nog op
gemaakt, dat de miskenning van de landbouw
organisaties door den minister van Landbouw
wel voldoende is geconstateerd en dat de grens
van de aanpassing bereikt is.
Zooals reeds gemeld heeft Woensdagmorgen
op het departement van Sociale Zaken een be
spreking plaats gehad met vertegenwoordigers
van dat departement en den Landbouw-Crisis-
dienst met vertegenwoordigers der gemeenten
's Gravenhage, Hengelo, Utrecht en Eindhoven,
over de mogelijkheid van een eventueele ver
strekking van versch vleesch aan werkloozen
en ondersteunden.
De besprekingen hadden een zeer voorloopig
karakter, waarbij de eventueele mogelijkheid
van het nemen van een proef met de verstrek
king van versch vleesch door middel van een
systeem van bonnen onder oogen werd gezien.
De vertegenwoordigers van de gemeentebe
sturen zullen nader de mogelijkheid van het
nemen van een dergelijke proef in hun gemeen
ten nagaan.
Na reeds lang te hebben vermoed, dat zich
te Hilversum een clandestiene bereidplaats van
margarine moest bevinden, hebben de recher
cheurs der Landbouwcrisiswet uit Amsterdam
met groot succes een inval gedaan in een per
ceel te Hilversum, bewoond door een boterhan-
delaar.
In de woning werden duizenden margarine
wikkels in een divan aangetroffen. In de gara
ge en in den kelder daarvan werd een geheime
bereidplaats van margarine aangetroffen, waar
zich een groote partij bakkersvet en verpakte
margarine, alsmede onverpakte margarine be
vond.
Op een groote paktafel had men een meng-
apparaat aangebracht. De geheele tafel was
besmeerd met margarine. Door middel van bo-
terkleursel, zout en water had men goed ge
lijkende margarine vervaardigd, welke bij
onderzoek echter zetmeel bleek te bevatten.
De hygiëne liet zeer veel te wenschen over
en het bedrijf bleek verre van zindelijk.
De geheele partij alsmede vele werktuigen,
comfoor en mengtafel werden in een vracht
auto opgeladen en naar Amsterdam overge
bracht. Door een politiefotograaf werden fo
to's van het bedrijf genomen. Tegen den eige
naar werd procesverbaal opgemaakt.
Nog eenige huiszoekingen werden in den
loop van den dag verricht, welke geen resul
taat opleverden.
Uit het onderzoek bleek, dat reeds langer dan
een jaar frauduleuze margarine werd gemaakt
en te Hilversum uitgevent.
Donderdagmiddag is de oude ophaalbrug over
de Rotte bij Terbrugge, juist op het moment,
dat een autobus van de A. T. O. gepasseerd
was. met donderend geraas omlaag gestort.
Een klein meisje, dat juist de brug passeer
de, bleef wonder boven wonder ongedeerd.
De brug, die uit 1880 dateert, was reeds her
haaldelijk gerepareerd, en ook Donderdagmoi-
gen was men daar met herstellingswerkzaam
heden bezig geweest. Tijdens het schaftuur van
de werklieden kwam de kap van de brug om
laag; wel hielden de pijlers stand, doch zij zijn
zoo ernstig beschadigd, dat men verdere in
storting verwacht.
Het verkeer GoudaHillegersberg is geheel
gestremd.
In verband met een dezer dagen verschenen
bericht vernemen wij, dat bij het departement
van Sociale Zaken de dienstbetrekking wegens
dringende redenen is geëindigd van een bij dat
departement op arbeidscontract werkzamen
ambtenaar, op grond van het onbevoegdelijk
doen van mededeelingen, den dienst betreffen
de, aan derden.
N.V. PAUL BRAND'S UITGEVERSBEDRIJF
HILVERSUM
NIEUWE UITGAVEN:
EMIL FIEDLER
(WARUM DENN ZICKZACK GEHN?)
EEN BOEK VOOR JONGE MENSCHEN!
PRIJS INGENAAID 1.75; GEBONDEN 2.25
door OLAF BOT, O.E.S.A.
1 PRIJS INGENAAID ƒ1.— GEBONDEN 1.50
„Alles samen is dit boek een weldaad vooral voor de jeugd
de Eucharistisch gevormde jeugd die in Klara van Monte-
falco een begenadigd zusje begroeten zal en van haar kan leeren
de standvastigheid van het offeren van zichzelf, ook te midden
van miskenning en verlatenheid."
PAUL CLAUDEL
Vertaald door ANTON VAN DE VELDE - Prijs gebonden 1.25
„De Innige, warm voelende meditatie over Christus' Lijden van een
geloovig kunstenaar, dat is Claudel's Kruisweg."
ANTON VAN DE VELDE
EEN KATHOLIEKE HUWELIJKSROMAN
INGENAAID 1.50 GEBONDEN 2.—
„Niet zonder ontroering hebben wij dit boek uiteraard voor vol
wassenen bestemd gelezen. Na lezing dankten we O. L. H„ dat
we Juist in dezen tijd kunnen wijzen op zoo'n waardige verdediging
van het Christelijk huwelijk." (De Tijd) L. BYNEN, pr.
inzake de NEDERLANDSCHE VRIJMETSELARIJ,
haar Streven, Organisatie en Werkwijze, door SEMIF
Prijs 0.75.
Deze boeken zijn verkrijgbaar bij den Boekhandel en bij den Uitgever
De afgerichte papegaai.
Het spijt me, maar meneer van Beieren
is niet thuis.
Woensdag ging aan het congres van ,,St.
Paulus" te Utrecht een H. Mis vooraf, welke
om half acht in de parochiekerk van den H.
Dominicus door den bondsadviseur, pastoor J.
G. Jansen, werd opgedragen.
Vele leden naderden tot de H. Tafel en onder
de H. Mis sprak de adviseur hen toe.
Te kwart voor tien uur kwamen de congres
sisten weer in Hotel ..Noord-Brabant" bijeen.
Eerst werd een huishoudelijke vergadering
gehouden.
Een belangrijk punt was daarna de behande
ling van het rapport der commissie tot on
derzoek naar de wenschelijkheid der instelling
van een bondsraad in de leiding van „St.
Paulus".
Deze commissie was ingesteld op voorstel van
de afdeeling Den Haag op de bondsvergade
ring in 1934.
De conclusie van het rapport was, dat na
objectief onderzoek de argumenten, die pleitten
voor een instelling van een bondsraad in „St.
Paulus", gelet op zijn historischen groei en
ontwikkeling, op de practische organisatorische
verhoudingen, op het regelmatige en sterke
contact met alle deelen van den bond, zeker
niet sterk moeten geacht worden.
Daarom adviseerde de commissie aan het
hoofdbt Vuur het rapport over te leggen aan
de bondsvergadering onder mededeeling, dat
het geen aanleiding vindt een voorstel te doen
om over te gaan tot het instellen van een
bondsraad.
Het bondsbestuur prae-adviseerde in gelijken
geest.
Na bespreking werd de conclusie van het
rapport, dus het prae-advies van het hoofd
bestuur alleen met de stemmen van Den Haag
en Arnhem tegen, goedgekeurd.
Arnhem had een voorstel om het aantal on
bezoldigde hoofdbestuurders te verdubbelen,
wat door het hoofdbestuur ontraden werd.
Het prae-advies werd z. h. st. goedgekeurd.
Aangenomen werd het voorstel van het
hoofdbestuur om het betreffende besluit van
de bondsvergadering 1934 te herzien en uit te
spreken, dat wachtgelders gedurende de pe
riode, waarover zij wachtgeld genieten, lid kun
nen blijven van den bond.
Op voorstel van Groningen zal het hoofdbe
stuur actie voeren, die er toe kan leiden, dat
voor alle openbare bestuursorganen wordt ver
plichtend gesteld de invoering van den kinder
toeslag ten behoeve van het personeel in dienst
dier organen. Het verkreeg machtiging ten
aanzien van dit voorstel zijn houding nader te
bepalen.
Aanvaard werd eveneens een opdracht, vervat
in een voorstel van Castricum om te overwegen
of het mogelijk is op een daarvoor gunstig
gekozen tijdstip opnieuw krachtige actie te
voeren tegen de onbillijke werking van den
standplaatsaftrek, waarbij tevens aandacht ge
schonken kan worden aan het instellen van
een objectief onderzoek of inderdaad beteeke-
nende verschillen bestaan voor de koopkracht
van de salarissen in de onderscheidene plaat
sen van ons land.
De voorstellen inzake de pensionneering wer
den teruggenomen.
Overgenomen werd het voorstel van Hilver
sum om een sterke actie te voeren ten gunste
van het .overleg en in het bijzonder van de
dienstcommissie.
Besloten werd de volgende bondsvergadering
in Utrecht te houden.
Pastoor J. G. Jansen, uit Amsterdam, ge
tuigde aan het einde van de vergadering van
zijn voldoening over den goeden geest, die
steeds geheerscht had en spoorde de leden aan
vooral ook te bidden ter bereiking van hun
doel.
Tot voorzitter van de Ver. Binnenscheep-
vaartcongres is in de vacature, ontstaan door
het overlijden van mr. K. Smeenge, gekozen de
heer J. J. van Dijk, te 's-Gravenhage, lid van
de Tweede Kamer der Staten Generaal.
Nadat de Nederlandsche Bank ingaande Za
terdag 30 Mei haar rente-tarieven over de ge
heele Unie met een vol procent had verhoogd,
waarbij het wisseldisconto van 2'A procent op
3'A procent werd gebracht, heeft zij het raad
zaam geoordeeld, haar renteberekening weder
om te herzien en nogmaals met een vol procent
te verhoogen, zooals in een deel der vorige
editie gemeld is.
Toen onmiddelUjk na de feestdagen enkele
valuta's van landen, waarvoor goud voor ex
port wordt vrijgegeven, zich op het goud-uit-
voerpunt bewogen, was het duidelijk dat de
Nederlandsche Bank niet lang zou talmen met
het nemen van die maatregelen, welke het best
kunnen dienen ter bescherming van de goud
stock en van den gulden. Dit klemde te meer,
omdat de goudvoorraad reeds niet onbelang
rijk was geslonken. Per 31 Maart beschikte de
Bank over ƒ714.654.000.— aan goud, terwijl de
bankstaat opgemaakt per 25 Mei j.l. een hoe
veelheid van 683.807.000 aangaf, zoodat in
het verlooD van een goede maand een vermin
dering van rond ƒ31.000.000.viel te consta-
teeren.
Sindsdien viel een verdere reductie waar te
nemen en zijn eenige tientallen millioenen gul
dens aan geel metaal weggevloeid. Waar de
noteering van het particuliere disconto intus-
schen was gestegen tot 4 procent, heeft de Ne
derlandsche Bank thans de rem op den goud
export zwaarder aangezet.
Of het laatste woord in dezen thans ge
sproken is, dient voorshands te worden af
gewacht. De „aanval" dien ons nationale
ruilmiddel te weerstaan heeft, is vrij fel-
De algeheele stemming op de geld- en ka
pitaalmarkt is nerveus. Het agio voor ter-
mijnwissels spreekt in dit opzicht meer dan
boekdeelen, terwijl het disagio voor Fran-
sche francs doet uitkomen, dat het vertrou
wen in het Fransche ruilmiddel tot een
bedenkelijk laag peil is gezakt.
Inzake de verhooging van het wisseldisconto
tot 4}4 pet., kan worden meegedeeld, dat de
overige rentetarieven gebracht zijn op 5 pro
cent.
Blijkens den jongsten weekstaat is de goud
voorraad van de Nederlandsche Bank in de
afgeloopen berichtperiode met niet minder dan
43y, millioen afgenomen.
Donderdagnacht hebben dieven ingebroken bij
den heer Teriel aan de Kapel aan 't Zand te
Roenrtnd. Met beitels braken zij de brand
kast epen en namen een bedrag van 6000
mede. Men vermoedt, datv de daders bekend
waren met de omstandigheden.
Aan prof. mr. J. Kosters, vice-president van
den Hoogen Raad der Nederlanden, is verlof
verleend tot het aannemen der hem geschon
ken onderscheiding van grootofficier in de orde
van de Kroon van Italië.
Benoemd tot kantonrechter-plaatsvervanger
in het kanton Utrecht: mr. M. J. de Geus, ad
vocaat en procureur, wonende te Bilthoven;
mr. H. P. M. Steenberghe, advocaat en procu
reur, wonende te Utrecht; mr. K. Denijs. oud-
Indisch rechterlijk ambtenaar, wonende te
Amsterdam.
Aan den inspecteur in algemeenen dienst
der posterijen, telegrafie en telefonie, J. A.
Fijnvandraat, aangewezen als directeur van
net telegraafkantoor te Rotterdam, is met 1
October 1936 op verzoek eervol ontslag verleend,
met dank.
Aan dr. Th. W. Juynboll is op verzoek eer
vol ontslag verleend als hoogleeraar aan de
Rijksuniversiteit te Utrecht, met dank.
Aan mej. mr. G. K. C. Breesnee, hoofdcom
mies bij het Algemeen Rijksarchief te 's-Gra
venhage, is op verzoek eervol ontslag ver
leend.
Mr. J. Alingh Prins, voorzitter van den Oc-
trooiraad, is benoemd tot vertegenwoordiger
van de Nederlandsche regeering bij het con
gres van de Association Internationale pour la
protection de la propriété industrielle, dat van
1 tot 6 Juni te Berlijn wordt gehouden.
van de dictaphoon, die langs de deur liep én
steunde zijn rechterhand in de onmiddellijke na
bijheid van den stroomschakelaar van de lamp,
die op de tafel stond.
Onder den druk van het gewicht van Guest
schoof zijn rechterhand achteruitEén ge
weldige schok doorvoer zijn magere lijf, terwijl
Guest zelf eenige passen achteruitgeslingerd
werd.
Naisuki stortta voorover, en sleepte in zijn val
de lamp mee. Levenloos plofte hij neer.
Randall had Guest opgevangen en verbouwe
reerd keken ze elkaar aan.
't Was als hod een hoogere macht hier het
vonnis voltrokken.
'n Oogtenblik keek Guest als van den bliksem
getroffen, 't Was zijn behoud geweest, dat hij
den Japanner slechts bij zijn kleeren had beet
gepakt.
Hij sprong over de ijselijk verwrongen gestalte
heen en snelde de kamer uit.
„In 's Hemelsnaam, sluit den electrischen
stroom af, Mitchell," gilde hij. „In de beneden
verdieping! Haast je!"
Even later klonk 't; ,,'t Is klaar' van beneden
van de trap en ging Guest de kamer weer bin
nen, waar hij de lamp uit Naisuki's slappe hand
losmaakte.
Randall stond nog steeds als versuft te sta
ren naar den dooden man.
Terwijl Guest aan Naisuki's zijde knielde,
schoten hem eensklaps de woorden te binnen,
die de Japanner tot hem gesproken had. 't
Kwam hem voor, als was die voorspelling veeleer
voor andere ooren bestemd geweest. Hij deed
alsof hij wilde opstaan, maar zijn besluit kwam
te laat.
Met een sprong stond Naisuki's bezoeker over
eind en Randall kegelde door één slag onderste
boven, zoodat hij boven op den inspecteur neer
plofte.
Guest, die zich ijlings vrijmaakte, vuurde nog
juist op een been, dat over het raamkozijn ver
dween.
Hij sprong overeind en vloog de deur uit.
„Naar buiten, Mitchell," riep hij, „bewaak de
brandladder, Weston, klim op het dak! Vlug!"
Ijlings snelde hij de kamer weer binnen. „Ran
dall, loop achterom en zorg, dat hij niet door de
stegen ontsnapt."
Dan stapte hij op 't raam toe en keek langs
den gevel omhoog, maar van den Japanner, die
daar langs zijn weg gevonden had, was geen
spoor meer te bekennen. De bovenste helft van
het reddingstosetel, dat langs den gevel liep,
was reeds in 't duister gehuld.
Een minuut of tien later kwamen de mannen
rapport uitbrengen. Mitchell wreef over zijn
kaak.
"'k Kwam er gelijk met hem aan, meneer,"
meesmuilde hij.
„Je hebt nog wat meegekrgen ook, is 't niet?"
bromde Guest. -
,,'k Ben vier tanden kwijt," mopperde Mit
chell. „Die Jap is verduiveld vlug met zijn vuis
ten."
Randall knikte instemmend, terwijl ook hij
liefkoozend zijn kaak streelde.
Tegelijkertijd viel het oog van Mitchell op de
gestalte van Naisuki.
„Daar hebt u hem, meneer!" riep hij opge
wonden uit. „Wat drommels?"
„Dat is Naisuki," mompelde de inspecteur half
spijtig. „Toen ik hem wilde boeien, sloeg hij zijn
handen uit en de electrische stroom verbrandde
hem. De man, die jullie te gauw af was, was zijn
broer.. Daar staat de lamp, die 't onheil aan
richtte."
„Dat moet een sterke stroom geweest zijn, die
hem op die manier het levenslicht uitdoofde,
mijnheer," zei Mitchell, terwijl hij de lamp be
keek.
„Dat was V' beaamde Guest kort af. „Ga
onmiddellijk naar Mandeville, en bestel den
lijkdienst. Wat is er vannacht voorgevallen,
Randall?"
„Niet dat ik hem eenige wrok toedraag, mijn
heer," besloot de man in burger. „Hij was een
dappere duivel."
Guest knikte en Randall voelde nog eens voor
zichtig aan zijn kaak.
„Wie was die andere gladde vogel, mijnheer,"
vroeg hij, „die 't eerst buiten gevecht gesteld
werd?"
„Vermoedelijk zijn broer; die dwaas wilde me
van achter bespringen en toén diende ik hem
een veeg met de stalen boeien toe!"
Dan keek hü weer met een zonderlingen blik
naar Randall.
,,Een groen mes met een kattenkop,'' mompel-
de hü beteekenisvoL
HOOFDSTUK XV
Waarom een inspecteur een autodief wordt
Afdeelings-ïnspecteur Jeremias Guest, detec
tive van beroep, krabde zich achter zün ooren.
Een uur lang zoeken in Naisuki's schrale keuken
en woonkamer hadden niets aan het licht ge
bracht. Evenmin gaf de slaapkamer eenige aan
wijzingen en nu werd hij eenigermate In zijn be
wegingen gehinderd door de tegenwoordigheid
van Mandeville. 't Sturen om den dokter was
niet meer dan een formaliteit. Met hun tweeën
konden zü getuigenis afleggen van het ongeluk,
dat Naisuki getroffen had, en verder was de
aanwezigheid van Mandeville geheel overbodig.
Ontstemd overwoog hü zijn vruchtelooze pogin
gen.
Nadat hü een voor een de schilderijen van den
muur genomen en ze uit elkaar gehaald had,
beklopte hü de mimen doch bevond, dat ze
alle massief waren en dat er dus geen schuil
plaats achter bevond.
Overtuigd als hij was, dat Naisuki toch ergens
in het huis zijn papieren moest hebben opgebor
gen, ging hij weer verder met zijn onderzoek, hij
schonk zijn aandacht nu aan de bekleeding van
het meubilair, die hij, in zün pogingen te ont
dekken wat hü zocht, meedogenloos van het
houtwerk afstroopte. Zijn moite was vergeefsch.
Het schrijfbureau gaf géén beter resultaat en
terwijl hij daar zat, alle laden op den vloer
rondom zich heen, fronste hü geërgerd het voor
hoofd. Dan onderwierp hij de boekenkast aan
een onderzoek, maar buiten het kleine nisje,
dat hü al een paar weken geleden ontdekt had,
vond hij niets. Evenmin in de kast, die zich
daaronder bevond. Toen hü het vloerkleed weg
trok zag hij een ge verf den vloer, die ontsierd werd
door vele kwasten in het hout, maar zijn regel
matig kloppen bracht geen echo teweeg en ook
vond hü geen losse planken, die hij op kon tillen.
De haard en de schoorsteenmantel bestonden
niet uit losse stukken en de steenRn, die langs
den haard omhoog liepen, boden geen ruimte
voor een schuilhoek. Ook het glas boven dén
haard niet. Ook de raamgordijnen waren zich
van geen bedrog bewust en de raamposten zaten
stevig in den muur bevestigd, en het was duide-
lük, dat men den richel daar binnen niet vota-
schuilplaats kon gebruiken. Hij sneed de kussens
open, een werkje, dat hem onder de veeren. be
dolf, hij haalde stoelen en tafel uit elkaar, ook
den divan, welken laatste hij ondersteboven haal
den en van zijn bekleedsel ontdeed, ten einde
te onderzoeken, of er losse pooten onder zaten,
of dat er een dubbele bodem in was, maar alles
was tevergeefsch.
Zelfs de deur bleef niet onaangeroerd, en de
paneelen werden beklopt, en het sleutelgat on
derzocht, maar er kwamen geen papieren aan
het licht.
Teleurgesteld liet hü zich in een stoel vallen
en trok hü het haardkleedje opzü. Nog al niets.
Hij smeet het opzü en ontstemd staarde hü in
het haardvuur. Als nam hü een plotseling be
sluit, draaide hü opeens het electrische vuur uit
en met behulp van 'n schroevendraaier sloeg hij
het vuur in stukken, terwül hü zich onder dat
werk tweemaal brandde.
t Was nutteloos. (Wordt vervolgd)
