STADSNIEUWS
Kwiek en vief
Bloempjesdag
Men&Mjftonó:
Laatste Nieuws
ZONDAG 7 JUNI
FA MARRINGA
PLEIN 35
esposi;
DELIA STAT
C1TTA DEL VATIC AND 1936
N.V. Glasfabriek
Leerdam
De sociale film
GROOTE MEERDERHEID
VOOR BLUM
ZONDAG 7 JUNI 1936
het orgel der groote
Kamer van koophandel
Bij ieder en allen,
bij groot en bij klein,
Moet 't H.L-bloempje
HET eereteeken zijn
Herwonnen Levenskracht
FMIUVEM UTMHSS
Van der Velde zal een
regeering vormen
Het wielercriterium te
Scheveningen
KERK
Zcmerconcertfen ten bate van het
Orgel-fonds
BURGERLIJKE STAND
^em. Zwem- en badinrichtingen
Hm
HERWONNEN LEVENSKRACHT
Stelt nu de daad
De feestelijke opening van de
Julianabrug te Zaandijk
Zaandam
RADIO-SPECIALISTEN
Nederlaag-wedstrijden
Nobelsbeker
DAMMEN
Jubileumwedstrijden Neder-
landsche Dambond
Berichten reeds geplaatst in een deel onzer
vorige oplaag.
ANTHONY FOKKER
Door zijn personeel gehuldigd
Tragedie van Fort Jefferson
ARMA
VERIT
.TiS
(Gedeeltelijk gecorrigeerd)
Worden de vuren 15 Juni
gedoofd?
ROTTERDAM EN REGEERING
Uit de jilm „De gevangene van het Haaieneiland"De doodelijk gewonde Abraham
Lincoln na. den aanslag in den schouwburg
Voorstel tot toepassing tariefs
verlaging in de haven
JEUGDIG BRANDSTICHTER
GEARRESTEERD
Onder den invloed van de brand-
verhalen gekomen
Ontzaglijke drukte langs
den Boulevard
Felle strijd in de laatste
ronden
Op 13 April 1935, dus ruim een jaar geleden,
gaf de Koninklijke Liedertafel „Zang en Vriend
schap" in de Groote Kerk een concert, georga
niseerd door de Vereeniging voor Vreemdelin
genverkeer, ter gelegenheid van de ontvangst
öer jupy voor de internationale bloementen-
toonatélling „Flora".
Naar aanleiding van deze uitvoering uitte een
der Haarlemsche critici zijn geestdrift over den
Prachtigen klank dien een koor in onze onvol
prezen Groote Kerk ontwikkelen kan en stelde
in dit verband zelfs voor dat „Zang en Vriend
schap" zijn voorjaarsconcert definitief zou om-
vormen tot een zomerconcert in de Groote
Kerk.
Natuurlijk is dit mogelijk, schrijft ons het
bestuur der Liedertafel, maar daarmede zou
slechts een begin gemaakt zijn met het benut-
Jpn der vele mogelijkheden, welke de Groote
Kerk als concertruimte beidt. Als vaste kern
bcr Zomer-Kerkconcerten bestaan slechts de
hiet genoeg te waardeeren orgelbespelingen door
°hzen stadsorganist George Robert.
En toch, hoeveel muziek is er niet, instru
mentale zoowel als vocale, die juist in de kerk
Pas volkomen tot haar recht komt! Ook de
luisterenden zijn in de Kerk anders dan in een
concertzaal; zij komen onder den indruk dier
majesteitelijke omgeving. Hier is geen gedachte
aan succes, applaus of aan de persoonlijkheid
öer uitvoerenden, hier is slechts één ding; de
Pure wijding der muziek zelve.
Het is dan ook te betreuren dat des zomers
m de Groote Kerk niet geregeld koor-concerten
begeven worden. De Koninklijke Liedertafel
„Zang en Vriendschap" was voornemens midden
Juni wederom een concert te geven in de
proote Kerk, om den stoot te geven tot de
mstelling van een jaarlijks wederkeerende reeks
ïomeruitvoeringen in de Groote Kerk, beurte-
jmgs te geven door zangvereenigingen uit Haar-
°m en andere steden. Het regelen en propa
geren van een serie dergelijke uitvoeringen
z°u een even schoone als dankbare opgave zijn
v°°r een speciaal daartoe te vormen comité, in
samenwerking met de V.V.V. en andere plaat-
selijke vereenigingen.
Aan het te geven concert zouden, behalve het
Koor, hun medewerking verleenen onze stad-
Êenooten de zangeres Annie Woud, de violon-
pclliste Hendrica Hessels en de organist George
Hobert. In verband met de boven omschreven
bedoeling van het concert zou een eventueel
atig saldo dienstbaar gemaakt worden aan een
lader te bepalen zaak van publiek belang.
Zoo was dus de oorspronkelijke opzet.
Nu is echter, slechts enkele weken voor het
oncert, bekend geworden dat op 14 Juni a.s.
mist 25 jaar verloopen zullen zijn sinds de in-
telling dar avond-orgelbespelingen in de Groo
te Kerk.
Het spreekt vanzelf dat een dergelijk zilveren
mbiieum door onzen stadsorganist op passende
y'ze herdacht dient te worden en wel in de
mste plaats door het geven van een herden-
hgsconcert in de Groote Kerk, waarvan de
atum echter ongeveer zou samenvallen met
'en van het door „Zang en Vriendschap" ge
projecteerde concert.
Besprekingen, dienaangaande gehouden tus
sen den heer Robert, de dames Annie Woud
e" Hendrica Hessels en het bestuur der Liécter-
tafel, hebben er toe geleid, beide initiatieven te
c°mbineeren in dien vorm, dat nu op Woens
dagavond 17 Juni a.s. aan de burgerij van Haar-
1<!m en omstreken in de Groote Kerk een con-
°ert zal worden aangeboden door Annie Woud,
hendrica Hessels, George Robert en het koor
Koninklijke Liedertafel „Zang en Vriend-
Schap".
Op voorstel van den heer Robert zullen de
baten van dit concert besteed worden aan een
bQel clat elk rechtgeaard Haarlemmer wel zeer
ba aan het hart moet liggen: de stichting van
fonds tot restauratie van het kerkorgel,
et muzikale hart der Groote Kerk, dat, zooals
geH5ld, in 1938 200 jaar zal bestaan. Twee
eeuwen lang heeft het zijn plicht gedaan en
zUn onvergelijkelijke kwaliteiten gedemonstreerd,
'"aar het moet worden onderhouden en ook
p'ugepast aan de eischsn van den tegenwoor-
°'Sen tijd! Modemiseering en uitbouw van het
'Ustrument is volgens den heer Robert dringend
"°odzakelijk.
>,Zang en Vriendschap" prijst zich gelukkig
baast het propageeren der geregelde Zomer-
-borconcerten in de Kerk tevens te mogen
Medewerken aan cis behartiging van een ander
U Uitstek Haarlemseh belang: het tot stand
Komen van een restauratie-fonds voor het
°rgel.
„Zang en Vriendschap" hoopt, dat, indien de
boe van geregelde 'Zomer-koorconcerten in de
Groote Kerk ingang vindt, ook andere koor-
Oveenigingen in de toekomst zullen meclawer-
eh aan den groei van dit fonds, zoodat in 1938
hs prachtige orgel zijn tweede eeuwfeest op
'sterrijke wijze zal kunnen vieren.
eerstvolgende zitting der Kamer van
jC°phandel zal gehouden worden Dinsdag 16
"Ui, des namiddags te acht uur, in het Ge-
cUw Nassaunlein 46, Haarlem,
Na afloop dezer vergadering zal den leden
°elegenheid worden gegeven, de nieuwe locab
elen der Kamer te bezichtigen.
Geboren' 5 Juni C. A. J. KokHenneman, z.;
-Juni j. J. ColletWarnaar, z.; 5 Juni M. J.
meringChabot, d.; 4 Juni M. v. Rotterdam
^visser, d.; 4 Juni J. H. KleinWerner, d. en
a" 6 Juni E. G. Anspach—Diermanse,2 d.;
JUni G. M. MeijnckensDingenouts, z.
Overleden: 5 Juni M. E. HurkmansTeeuwen,
G i-, Brouwersvaart; 4 Juni H. v. Uden, 73 j.,
Indiëstraat; 5 Juni F, de VriesViehoff,
J Hendrik Roozenlaan: 6 Juni J. de Geus.
gb j., Seringenstraat; 6 Juni B. J. v. Liemt,
i, Verwulft.
oJh het tijdvak 15 Mei1 Juni 1936 zijn in
gemeentelijke zwem- en badinrichtingen
539 baden genomen, verdeeld als volgt:
20
Boutvaart: abonné's 1235 heeren, 1109 dames;
ets. baden 119, 112; 10 ets. baden 526, 526;
eenigingsbaden 86, 71; schoolbaden 854, 509;
is n
Sb e „Omroeper" Eiken avond weer opnieuw
Ce'eekt hij ln 80.000 gezinnen, waar hij steeds
C(.b trouw gehoor vindt. Zaken-Omroepers 50
Per regel. Particuliere Omroepers 20 ct. per
lü ®'- Betrekkingen (gevraagd en aangeboden)
ct. per reareL
kostelooze baden 3492, 3531, totaal 6312 heeren,
5858 dames.
Delft: abonné's 2534 heeren, 2316 dames; 20
ets. baden S3, 107; 10 ets. baden 330, 366; ver-
eenigingsbaden 6, 12; schoolbaden 917, 579;
totaal 3889 heeren, 3380 dames.
Een week lang hebben vooraanstaande bur
gers de aandacht der burgerij gevestigd op den
speldjesdag van „Herwonnen Levenskracht".
Vandaaj? is de dag gekomen: vandaag zullen
de collectanten een bescheiden aanval op uw
beurs wagen. Indien het thans nog noodig is,
iets ter aanbeveling van deze collecte te schrij
ven. dan willen we nog wijzen op het voorbeeld
van den H. Vader zelf, die op 5 April j.l., den
dag dat in geheel' Italië geld werd ingezameld
voor het werk tot bestrijding der t.b.c., Zijn
plechtigen zegen gaf aan allen, die aan de
campagne deelnamen.
Laat dit voorbeeld ook spreken tot ons, Ka
tholieken van Haarlem. Laten wij thans, nu wij
met onze gezinnen staan aan het begin van
een nieuwen zomer, met al zijn zonneschijn en
vreugden, blijde het offer brengen voor onze
broeders, wier leven door de duistere wolk van
een slepende ziekte verduisterd wordt. Laat de
offervaardigheid van allen die wolken verdrij
ven, laat zonneschijn doordringen tot het leven
van onze ongelukkige medemenschende zegen
van den Allerhoogste zal rusten op het werk
èn op degenen, die daaraan medewerken.
Het PLAATSELIJK COMITé
In de door het bestuur der Zaansche Vereeni
ging voor Vreemdelingenverkeer gehouden ver
gadering met vertegenwoordigers van corporaties
die bereid zijn haar medewerking te verleenen
bij de feestelijke opening van de nieuwe brug
over de Zaan deed de voorz., de heer F. A. Caron
mededeeling van de door het bestuur der Z. V.
V. V. ontwikkelde plannen, welke in groote lijnen
hierop neerkomen:
De dag van 2 Juli a.s. moet zoo mogelijk een
Zaansche feestdag worden. Schoten dienen vrijaf
te hebben, terwijl dit ook voor tal van anderen
het geval dient te zijn om alle nummers tè kun
nen doen.slagten.
De bedoeling is, de kinderen op te stellen langs
den weg dien de Prinses met gevolg naar de brug
zal passeeren, waarbij de diverse Padvinders
(sters) -organisaties b.v. als afzetting zullen
dienst doen.
Deze route zal door vlaggen en guirlandes en
eventueel gevelversieringen een zoo feestelijk
mogelijk aanzien gegeven worden.
De brug zelf zal in vlaggentooi komen en van
eerepoorten worden voorzien. Andere jeugdgroe-
zullen liederen ten gehoore brengenweer een
andere groep zal een groote hoeveelheid ballon
nen oplaten op het oogenblik dat de Prinses de
officieele openingsplechtigheid verricht.
Tevens is het de bedoeling op het plein voor de
brug concerten te geven door Zaansche muziek-
vereenigingen, ook. des avonds, gevolgd door e'en
vuurwerk.
Vereenigingsgroepen krijgen gelegenheid zich
langs den weg op te stellen; sportvereenigingen
te water zullen demonstraties geven. Ook is ge
dacht aan vliegdemonstraties, het maken van
films en radio-rsportages, aan het Roode Kruis
en de Reddingsbrigade. Het is de bedoeling, de
geheele versiering 4 dagen intact te laten.
Voor de uitvoering van dit omvangrijke pro
gramma, boden alle aanwezigen spontaan hun
medewerking aan.
Allereerst is noodig' het vormen van een fonds
om de kosten te bestrijden. Daarvoor zal een be
roep op de burgerij worden gedaan door middel
van circulaires. Slaagt de inschrijving dan kun
nen alle plannen in dadten worden omgezet.
Het definitieve programma wordt allereerst
ter goedkeuring voorgelegd aan de burgemees
ters van Zaandijk en Zaandam.
Als secretarissen voor de diverse commissies
treden op:
Voor alles wat op het water georganiseerd zal
worden: de heer D. v. d. Schoor, Dubbele Buurt
3, Wormerveer. Telefoon 81578.
Voor alles wat de jeugd aangaat: de heer C.
L. Hoekstra, Goudastraat 29, Wormerveer. Tele
foon 81945.
Voor de brug versiering, -verlichting en lucht-
demonstratiesde heer J. J. Dinkelberg, Sta
tionsstraat 59, Koog aan de Zaan. Telefoon 81450.
Voor de straatversiering': de heer B. C. Ooms,
Zeemansstraat 32, Zaandam. Telefoon 3938, tot
welke commissies men zich eventueel recht
streeks voor deelneming en verdere inlichtingen
kan wenden.
Haarlem, 4 Juni 1936.
AANPASSEN!
Mijnheer de Redacteur.
Beleefd verzoek ik U onderstaand stukje ln
Uw blad te willen opnemen.
Gelukkig: Nederland Is op den goeden weg, de
aanpassingspolitiek mist haar doel niet. Mr. Trip
heeft het zelf gezegd.
„Het valt niet te ontkennen, dat ln ons land
een verbetering nog slechts in zeer geringe mate
te bespeuren is". Nou ja, we zijn toch ook pas
een jaar bezig hé, en het redden van een vader
land is geen karweitje van een paar dagen. En
we kunnen toch ook nog best wat aanpassen.
'k Heb toch onlangs nog een kind van een
werklooze met een sinaasappel zien loopen. Als
dat van den steun af kan is het toch niet on
juist, dat Mr. Trip zegt: „Dat de steunverleening
steeds geschiedt in zoodanigen vorm, dat de aan
passing aan een lager le\ensnlveau daardoor
wordt bevorderd, kan bezwaarlijk worden volge
houden". Wie zal dat kunnen ontkennen? Ons
levensniveau ligt nu eenmaal ver beneden den
sinaasappel, tenminste het ware, het juiste le
vensniveau. Ik steek zulke dingen niet onder
stoelen en banken en heb deze uitspraak van
mr. Trip dadelijk aan een werkloozen vriend
overgebracht. Maar hoe gaat dat.... Stank voor
dank! Hij zei onmiddellijk zulke leelijke woorden
aan het adres van Mr. Trip, dat ik het noodig
vind hem even op zijn plaats te zetten. Per slot
van rekening past zoo'n groote mond niet voor
een man, die niet eens werkt en rondloopt ln
een pakje, dat hij nog %'an een ander heeft ge
kregen. In leder geval ls'mr. Trip een man, die
door zijn plaats in deze maatschappij zulke din
gen kan en mag zeggen. O zoo.
„Nederland zal in sneller tempo moeten voort
gaan met de aanpassing. Hiertoe ls het eerste
vereischte, dat een leder, hetzij openbaar lichaam
hetzij particulier bedrijf, op korten termijn door
bezuiniging en versobering zijn eigen huishou
ding in orde brengt en houdt". Wat valt er tegen
een dergelijke verstandige opmerking ln te bren
gen? Ik heb het dadelijk aan mijn vrouw laten
lezen, die maar steeds bij haar ouden kruidenier
blijft, terwijl Simon de Wit veel goedkooper ls.
Maar hoe zijn vrouwen.... Nijdig vroeg ze, of ik
het bezuinigen vond, als die man moest gaan
stempelen. Ze zei, dat ik maar liever geen siga
ren moest rooken en presenteeren- op mijn ver
jaardag. En als je nu weet, dat de regeering Juist
met spul en moeite die sigarenindus'trie ln orde
wil gaan brengen, ls dat toch minstens vuile sa
botage, om nu zoo maar den afzet te gaan in
krimpen! Als menschen als Mr. Trip al hun best
doen de zaken in orde te krijgen, past het een
eenvoudig man als mij niet, den boel weer ln de
war te schoppen,,.pok al is het tot persoonlijk
voordeel. Ik heb maar eens in de provisiekast
gesnpffeld en opgemerkt, dat ln ieder geval pln-
da'p, dadels, sardientjes, Amerikaansche appels
en' zulk goed kan worden afgeschaft. Maar nu
kreeg ik te hooren, dat we den import moesten
steunen om den export mogelijk te maken
Ze willen In andere landen onze waren wel heb
ben, mits ze ons ook wat mogen leveren. Logisch,
hé, want daar hebben ze ook van alles te veel
Ja, hoe moet dat nou? Toen heb ik gedacht, dat
we niet een klein beetje maar veel moeten aan
passen, zooveel, dat we alles veel en veel goed
kooper kunnen leveren dan de andere werklui
ln de andere landen. Als je maar goedkoop genoeg
leveren kunt, koopen ze wel, dat zie je aan de
Japanners. Wat drommel, wij zijn toch zeker be
schaafde Europeanen! Als ze daar kunnen aan
passen aan een laag genoeg gelegen niveau, dan
kunnen wij het toch zeker ook!
En dan stoppen we de anderen vol met onzen
export. Dan draaien hier alle fabrieken weer en
we krijgen vanzelf de oude welvaart terug. Dan
moeten die anderen maar weer zien, dat Ze nog
een beetje lager aanpassen dan wij. Ma^r dat z\'
ze niet glad iztten, want wat we hier in Holland
doen, dat doen we goed! Ook aanpassen.
Spreek me niet tegen, asjeblieft, want Mr.
Trip
De H.
i'W HHP'S
HAARLEM
TEL, 16823
B.V. „D.E.S." heeft zich Vrijdagavond toch de
meerdere getoond van het 2de zestal van „Java"
(Amsterdam) en won met 88 caramboles.
Hieronder de uitslagen
KohierJ. Nobels 186—200
Kohlmeierv. d. Hoek 125100
DanielsJ. D. Ronde 10087
MonneeOut 60100
HellingWesseling 97100
HoogeveenDekker 5275
l'jtaal
Vorige stand
620—662
505—551
Eindstand 1125-1213
Dinsdagavond komt in ,,Hof van Holland"
a. d. Groote Markt het eerste zestal van
H.E.T.E.Y. op bezoek.
De eindstand van den jubileum wedstrijd van
den Nederl. Dambond tweede klasse groep A
(groep Haarlemsche Damclub) luidt als volgt:
1. J. J. Aling, Heemstede 6 5 1 0 11
2. L. Kisch, Zandvoort 6 4 11 9
3. G. Bakker, Haarlem 6 2 2 2 6
4. B. Henneke, Haarlem 6 2 2 2 6
5. J. Kuntze, Haarlem 6 2 13 5
6. A. Smit, Haarlem 6 0 3 3 3
7. W. J. A. Matla, Haarlem 6 0 2 4 2
In deze groep eindigede de 1ste secretaris dér
Haarlemsche Damclub, de heer J. J. Aling, onge
slagen op de eerste plaats en zal nu uitkomen
in de demi-finale tusschen de eerstaankomenden
der verschillende groepen in het district Noord-
Holland.
De eindstand der jubileumwedstrijden van den
Nederlandschen Dambond (hoofdklasse groep
„Het Oosterkwartier*')georganiseerd ter ge
legenheid van het 25-jarig bestaan van den Ne
derlandschen Dambond, luidt als volgt:
1. J. P. van Eyk 5 3 2 0 8
2. Aebe de Jong 5 3 117
3. J. Poppen 4 12 14
4. J. Kroon 5 12 2 4
5. J. Balk 5 0 3 2 3
6. J. van Looij 4 10 3 2
In deze groep kwam J. P. van Eyk ongesla
gen op de eerste plaats aan en zal nu uitkomen
in de demi-finale tusschen de verschillende lei
ders der overige hoofdklasse-groepen in het dis
trict Noord-Holland.
Voor Zaterdagmorgen in de Nederl. Vlieg-
tuigenfabriek aan den Papaverweg de gewone
werkzaamheden aanvingen, verzamelden de di-
reqtie en het personeel zich in de groote fa-
brieksruimte, teneinde den heer A. G. H. Fokker
een hartelijke en spontane huldiging te bereiden
ter gelegenheid van zijn 25-jarig jubileum als
vliegtuigconstructeur en vlieger.
Voor een der nieuwe Fokkerproducten, een 2-
motorigen bommenwerper op drijvers voor de Ne-
derlandsche Marine was een podium opgesteld
met een achtergrond van palmen en omgeven
door een 'haag van bloemen en toen de heer
Fokker, mét daverend applaus begroet, op dit
podium had plaats genomen, sprak de heer
Senus hem namens het personeel toe.
Uit aller naam bood spr. hem een zilveren
model aan van de „Spin".
Nadat Ir. J. Roosenschoon met een korte toe
spraak namens de oudgedienden nog een tweede
passend geschenk had aangeboden, dankte de
heer Fokker voor deze treffende hulde.
Als jubilarisgeschenk kondigde de heer Fok
ker, behalve gratificaties voor het personeel, de
stichting aan van een pensioenfonds.
(Bijzondere correspondentie)
In deze kolommen is wellicht meer dan el
ders aandacht gewijd aan het inzicht, dat
de filmkunst er niet is, om het gedachte
loos amuseeren der menschheid tot eenig doel
te hebben. Naast den eisch, dat de rolprent
niet schadelijk zij, geen deugniet met onder
mijnenden invloed, blijven wenschen te over
naar artistieke en andere kwaliteiten. Wen
schen te over envrome wenschen he
laas voor een zoo belangrijk deel! Maar daar
naast mag en moet men prijzen, als er geprezen
worden kén, niet alleen om een episodische
persoonlijke prestatie, een eenling onder de
films, die hier of daar onze bewondering zou
gaande maken, maar ook wanneer zich catego
risch eens iets goeds laat vaststellen. En dit
laatste is toch maar zeer zeldzaam het geval.
Intusschen: hij deugt niet, die geen oog heeft
voor de uitzonderingen en die altijd alles over
één kam scheert! Dus zij hier verklaard, dat
zich ten aanzien van de Amerikaansche film
een verschijnsel voordoet, dat behoudens de
onvermijdelijke reserve verheugend mag
heeten. En wel in het opzicht van het steeds
meer baanbrekend besef van een sociologische
taak. Dat dit besef tevens onverwijld gepaard
zou gaan aan een opvatting van die taak, zoo
als w ij dat gaarne zouden zien, is een tweede.
Maar het verschijnsel als zoodanig is toch al
lerminst van onwaarde en mag gesignaleerd
worden.
Al zal Hollywood voorloopig nog wel tot in
lengte van dagen voortgaan met wonderlijke
reizen te ondernemen naar de gebieden eener
bodemlooze fantasie, daarnaast komen steeds
meer producten, welke getuigenis afleggen van
een zin voor realiteit, een weergeven van wat
onder het (Amerikaansche) volk leeft, wat het
denkt en wat het blijkt te beseffen. Het ge
vaar van zulk een barometerachtig systeem' is
niet denkbeeldig. Maar men kan niet leven van
het zien van gevaren alléén. Hier wordt, althans
g e z o c n t naar een contact, dat niet volstaan
wil met „Eye- and ear-entertainment" en het
kan niet worden ontkend, dat onder deze vrij
veelvuldige pogingen ook enkele zeer geslaagde
en voortreffelijke voorkomen.
Thans heeft één dezer companies, de 20th
Century-Poxfilm Corp., de tragedie van Fort
Jefferson ter verfilming uitgekozen, welke fiim
onder den titel „De Gevangene van het Haaien-
eiland" naar de bioscopen zal gaan. Het betreft
hier een tier zwartste bladzijden uit de Ameri
kaansche geschiedenis, stammend uit een tijd
perk, waarin de alles vernietigende Burgeroor
log het verder voortbestaan der Amerikaan
sche natie in doodelijk ernstig gevaar had ge
bracht.
De ontzenuwing door zulk een zelfstrijd had
ondenkbare vormen aangenomen en toen het
jaar 1865 den vrede bracht ITssehen Noord en
Zuid, was daarmee hoegenaamd nog niets ver
beterd in het geschokte moreel van het tóch al
zoo enorm verruwde land. Eén monument van
rust en inzicht stak torenhoog boven de kol
kende massa's uit: Abraham Lincolnen
toen deze op 9 April van dat jaar lafhartig
vermoord werd, kende de volkswoede geen
grenzen meer en maakte een verbijsterde furie
zich van de menigte meester. Zóó hevig was
dit proces, dat zelfs de rechtscolleges er door
geïnfecteerd werden en daardoor alleen is het
mogelijk, dat een totaal onschuldig man als Dr.
Alexander Samuel Mudd, die part noch deel
had aan deze misdaad, veroordeeld werd tot
levenslange verbanning naar Fort Jefferson.
De naam „Fort Jefferson" zegt niets in een
land, zóó rijk aan forten en voorts zal alleen
een aardrijkskundige kunnen zeggen, dat „Dry
Tortugas" (waarop Fort Jefferson gelegen is)
een eiland is in de Golf van Mexico. Dit
„Haaieneiland" was het miserabele verban
ningsoord, dat als zoovele in tal van landen
altijd oneer gedaan heeft aan hen, die
meenden, tot zülke excessieve geweldmiddelen
toevlucht te moeten nemen.
Het ligt niet in de bedoeling van dit opstel,'
het verloop dezer film (die de historische fei
ten op den voet volgt) te beschrijven, noch, om
reeds een critisch oordeel uit te spreken over
dit nieuwe product van den regisseur John
Ford. Maar wij signaleeren hier het verschijn
sel, dat deze productiemaatschappij een onder
werp entameert, waarbij geen halfheid geduld
kan worden. Het verleden beging een fout en
dat wordt allerminst verdoezeld. Integendeel!
Als deze film het Nederlandsche projectie
doek bereikt, zullen wij haar nog weieens aan
een critisch onderzoek onderwerpen. Voor het
oogenblik zij volstaan met een aanwijzen van
het verschijnsel van een onmiskenbaar verant
woordelijkheidsgevoel, dat voor het overige
maar al ie zeer ontbroken heeft bij filmprodu
centen. Daarom was het nuttig even stil te
staan bij een symptoom, datsymptoma
tisch moge worden!
PARIJS, 6 Juni. (Reuter). De Fransche
Kamer heeft met 384 tegen 210 stemmen
haar vertrouwen in de regeering-Blum
uitgesproken.
Door de bewindvoerders der N.V. Glasfabriek
„Leerdam" is Zaterdag de volgende mededee
ling aan het personeel gedaan:
Bewindvoerders deelen hierbij mede, dat de
meerderheid van commissarissen en houders van
prioriteitsaandeelen nog geen beslissing hebben
willen nemen over het door de directie aan de
aandeelhouders-vergadering medegedeelde reor
ganisatievoorstel. Behalve dit reorganisatieplan
is geen ander plan ter kennis van bewindvoerders
gekomen.
Bewindvoerders meenen daarom het perso
neel erop te moeten wijzen, dat de kansen,
dat de fabriek na 15 Juni open zal blijven,
wel zeer gering zijn geworden. Tenzij vóór
dezen datum een reorganisatieplan doorge
voerd zal zijn, of aan bewindvoerders het
verlies door doorwerken veroorzaakt, gega
randeerd wordt, zooals in het reorganisatie
voorstel van de direct'e was voorzien, zal na
15 Juni de fabriek gesloten en zullen de ovens
gedoofd moeten worden, met alle gevolgen van
dien. Voor zoover noodig, wordt hierbij dus
aan alle arbeiders de dienstbetrekking opge
zegd per 13 Juni 1936.
BRUSSEL, 6 Juni. (Reuter) Van der
Velde heeft de opdracht tot vorming eener
nieuwe regeering aanvaard.
Nadat de regeering op 12 Mei aan het. ge
meentebestuur van Rotterdam had te kennen
gegeven, in beginsel bereid te zijn een extra-
bijdrage uit het Werkloosheids-subsidiefonds te
verleenen, opdat een tariefsverlaging in de
haven van 28 procent zou kunnen worden toe
gepast, onder voorwaarde, dat de particuliere
havenkosten aanpassing z-ouden vertoonen van
ten minste gemiddeld 15 procent, hebben B. en
W. van Rotterdam thans den Raad voorgesteld,
om het aanbod der regeering te aanvaarden.
Van het particuliere bedrijfsleven kon de toe
zegging worden verkregen, dat medewerking
zal worden verleend tot verlaging van de parti
culiere tarieven met 15 procent, voorzoover
deze in redelijkheid nog kan worden geëischt.
Als concrete matregelen wordt o. m. voorge
steld:
Over het tijdvak 15 Juni tot 31 December
1936 een vermindering van 28 procent toe te
passen op het havengeld voor zeeschepen en
het kadegeld.
De vele verhalen over brandstichting te
Eindhoven hebben to gevolg gehad, dat de
baldadigheid sterk is toegenomen.
Vrijdag ontdekte personeel van de Hema in
de garderobe voor het personeel, dat de kleeren
op een hoop waren gegooid en daaronder pa
pier lag te branden. De dader bleek te zijn de
18-jarlge koksmaat P. Beelen. Hij werd gaa-:-
resteerd en heeft na een langdurig verhoor be
kend, net plan te hebben gehad brand te stich
ten, B, is naar Den Bosch op transport gesteld.
Over het Zaterdag gehouden criterium te
Scheveningen, waarvan wij elders reeds het re
sultaat hebben gepubliceerd, kan nog het vol
gende worden gemeld:
Voor den aanvang van den wedstrijd zijn wij
in de ge'egenheid gesteld met een auto het
parcours af te rijden. Dat geschiedde een half
uur voor het begin en daarbij is ons gebleken,
dat het cveral langs den Boulevard ontzag
lijk druk was. De toeschouwers zaten of stonden
op de terrassen der groote hotels, op de trot
toirs 'of hadden zich een plaatsje uitgezocht
op de taluds, op de pier en in de duinen.
Kortom langs het geheele parcours heersehte
een enorme drukte, zooals men dat nog nim
mer aanschouwd had. Wat het sportieve ge
deelte betreft, bleek ons op onzen rit aldra, dat
het parcours verre van gemakkelijk was. Er
zaten enkele zeer lastige bochten, met hoeken
van 90 graden in, plus aan het andere eind
een keerpunt, een zoogenaamde hairpin.
Allerlei veiligheidsmaatregelen waren er
voorts nog genomen en dank zij ook de uit
stekende organisatie verliep alles, zoowel voor
als tijdens den wedstrijd zeer vlot. Ongevalle
tjes vielen natuurlijk wel voor, maar ze waren
toch niet van ernstigen aard, al dacht menig
renner, die door een vaipartijtje gedwongen was
op te geven, er anders over. Ook viel het te
betreuren, dat de Goudsche renner Verschoor
het slachtoffer was van een onvoorzichtigen
toeschouwer, die plotseling den weg overstak
en daardoor nogal onzacht in aanraking met
Verschoor kwam. De renner moest tengevolge
van deze botsing den strijd staken.
Lekke banden zijn nog al eens voorgekomen
en als wii een slachtoffer willen noemen, dan
is het Jean Aerts, die in de twaalfde ronde
plotseling uit het peleton verdwenen was en
tot op dat moment een puiken koers had ge
reden. Aloert van Schendel, een der Neder
landsche deelnemers aan de Ronde van Frank
rijk. was ook reeds spoedig achter gekomen
dcor een kettingdefect, waardoor hij later
moest opgeven.
Ook Mctz was reeds na korten tijd van den
boulevard verdwenen. De gemiddelde uursnel
heid van de eerste ronde bedroeg 41 K.M., rij
kelijk hoog, doch dat zou later wel verminde
ren, want in de tweede ronde werd een tijd
van 7 min. 42 sec. genoteerd. Toen lag van der-
Ruit aan den kop van een groot peleton. In de
derde ronde begon er wat meer teekening in
den strijd te komen.
Slaats had n.l. een voorsprong genomen van
200 meter met direct daarachter van Schijndel
en Gijzen en als vierde Danneels. Ook nu was
de tijd nog zeer snel, nJ. 7 min. 412/5 sec.
Fournier staakte den strijd en het was toen
dat Albert van Schendel afstapte. Het peleton
was inmiddels ver uit elkaar gerukt, doch uit
looppogingen hadden voorloopig geen succes.
Steeds was er wel iemand te vinden, die allen
weer bijeen bracht. Danneels ging na de viei-
de ronde aan den kop, terwijl Czukalla (Oos
tenrijk) zich weer kon gaan aankleeden we
gens bandendefect. Een bandje repareeren kost
te op dit parcours te veel tijd en een eenmaal
verkregen achterstand kon niet meer worden
ingehaald. Dat heeft ook de kranige Spanjaard
Prieto begrepen, die veie ronden alleen op
meer dan 2 K.M. achter het peleton reed, doen
tenslotte den strijd moest staken.
Na de vijfde ronde kwam Jean Aerts het
eerst door (tijd 8 min. 2 4/5 sec.). Na de resde
ronde was het Horemans (7 min. 581/5 secj,
die het eerst de finish passeerde. Inmiddels
waren er al weer uitvallers te Doteeren
Zoo zagen we A. Vaessen niet meer en ook
van den Heuvel volgcte dit voorbeeld, terwijl
de eenige Zuid-Afrikaan Kisling uit den koers
genomen moest worden wegens een te grooten
achterstand. In de zevende en achtste ronde
lag Gommers steeds vooraan en de kranigpe
Brabander heeft vooral in het micöengedeelte
van den wedstrijd keurig gereden. Na de ne
gende ronde kwam Jean Aerts het eerst door.
De tijd was inmiddels al teruggegaan tot 8
min. 12 see.
Op tie helft van den afstand na 50 K.M. la
gen de volgende zeven renners aan het hoofd:
Jean Aerts, Gommers, Vervaecke, de beide Bi-
dot's, Duerlco en Vv'. Vroomen. Dus slechts
twee Nederlanders, die op dat moment een rol
in den strijd om Te leiding speelden. De tijd
bedroeg toen 1 uur 19 min. 42 2/5 sec. Deze
groep oleef geruimen tijd bijeen. Na de elfde
ronde lag Vervaecke vooraan, terwijl bekend
gemaakt werd, dat Ehmer, van Rossum, Poot
jes, Heslinga, Schippers, Pipoz en nog enkele
anderen hadeten opgegeven. Na de twaalfde
ronde kwamen slechts zes man door, waarvan
W. Vroomen het eerst. Jean Aerts, de wereld
kampioen, die tot i u toe zoo schitterend ea
in prachtigen vorm had gereden, ontbrak. Een
lekke band had hem parten gespeeld. H\j kwam
zich later beklagen. Het criterium was volgens
hem veel te groot. Men had te weinig repara
tie-gelegenheid daarvoor en als men een lekken
band had kon men direct wel opgeven. Hij was
echter niet de eenige die verdween. Zoo zagen
we de beicte Braspenning's niet meer, Magne,
Speyker, van der Heiden, van der Eist en Stob-
bink ondergingen hetzelfde lot. Voorloopig was
de koers nu aan de buitenlanders.
Le Greves kwam na de 13e ronde en Dan
neels bij de I4cte ronde het eerst door, maar
in de 15e ronde was er slechts een groot pe
leton, waaruit Marinus Valentiju als eerste
langs de jury ging en daarachter uiteengeval
len de overigen. Valentijn viel in de 16e ronde
en zag zich genoodzaakt den strijd te staken.
Le Greves kwam weer als eerste door, gevolgd
door den Oostenrijker Max Bulla, die. voort
durend in de voorste gelederen had gelegen.
Na de 17e ronde bleek het Slaats te zijn, die
een moedige uitlooppoging had ondernomen en
met vijftig meter voorsprong passeerde hij met
Bulla als tweede en Vietto als derde en direct
daarachter het geheele peleton, dat overigens
door de talrijke uitvallers al aardig gedund
was.
Want weer noteerden wij namen die niet meer
terugkwamen: Antoine van Schendel, Pelle-
naars, Vluggen, Van der Horst en Danneels.
In de drie laatste ronden werd fel gestreden.
Nog steeds was de uitslag onzeker en na iedere
ronde zou een nieuwe leider voorbij kunnen
komen. Na de 18e ronde was het Vietto met
Dictus als tweede en Bulla als derde en na de
19de ronde wederom Vietto, daarna Bulla, Hore
mans, Dictus en Vervaecke, dus geen enkele
Nederlander bij de voorste groep. Maar juist
in de laatste ronde bleek nog alles mogelijk te
zijn. Pijnenburg, die met Wals steeds in de
hoofdgroep was blijven liggen, kreeg een halve
ronde voor het einde een lekken .band; pech.
Slaats en Van der Ruit gingen er tusschen uit,
namen een kleinen voorsprong met den Fransch-
man M. Bidot. Daar wij geen 100 meter uitzicht
hadden, hebben wij het incident, dat het minder
prettige slot tot gevolg had, niet kunnen waar
nemen, maar Van der Ruit ging met tien meter
voorsprong door de finish, terwijl Slaats den
Franschman royaal op de streep klopte.
Terwijl Van der Ruit met een krans omhan
gen reeds zijn eereronde reed en overal luide
werd toegejuicht, kwam de Jury bijeen.
Slaats had een protest ingediend, waarvan
wij het resultaat reeds elders hebben vermeld.
Het ls op deze wijze een minder sportief einde
geworden. Het was de eenige dissonant in dit
fraaie wielerfestijn, dat zeker het volgend jaar
herhaald zal worden.
