De stakingen in Frankrijk
De gespannen toestand in het
Verre Oosten
Vliegtuig veron
gelukt
Het nieuws van heden
De Kerkstrijd in
Duitschland
LANGZAME AFLOOP
ENGELANDS VLOOT
STORM OVER MOSKOU
OORLOG EEN FEIT?
DE BAROMETER
1 mm
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
DINSDAG 9 JUNI 1936 - AVONDBLAD
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per
post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DACBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
BEZOEKT DE
RESIDENTIEWEEK
Ook bij de verzekeringsmaatschap
pijen wordt gestaakt
Optreden tegen woeker
Ontspanning te Lyon
Frankrijks Defensie
Coördinatie van Departementen
Overleg met Engeland
Nationale verdediging
in Zwitserland
235 millioen francs voor
versterking
Republikeinsche
conventie te Cleveland
Candidaat voor presidentschap
dient gekozen
Het Weer iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniij
mimi
De Joodsche haven Tel Aviv is een der brandpunten van de onlusten in Palestina
Zelfs de draagezels worden in Jeruzalem aan een streng onderzoek onderworpen.
Britsche militairen zoeken naar wapens
Het Kwangsileger is al opgerukt
naar Hoenan
Tsjang Kai Sjek maant
tot kalmte
Nabij Linz ontspoorde de sneltrein Ween enParijs. Vijf personenrijtuigen toerden
vernield, waarbij drie personen werden gedood en zeer vele gewond
Engeland en Amerika nemen
voorzorgsmaatregelen
Opvatting van Tsjang Kai Sjek
Vervolging van Duit-
schers in Rusland
Zweedsch toestel botst tegen een
schuur bij een noodlanding
Eén doode en vele
gewonden
De nieuwe Belgische
regeering
Van Zeeland accepteert
Intern, gemeenten
congres
Herdenkingswoord ter eere van
wijlen dr. Wibaut
TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG 19987
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
Het orgaan der katholieke
werklieden verboden
Een kruis in plaats
van een vlag
Koude in Duitschland
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
VAN 6 TOT EN MET 15 JUNI
Woensdag: Militaire Wandeling
Grenadiers en Jagers; Kinder
feesten; Mannenkoor G.E.B.,
Binnenhof en Crescendo voor
Pulchri Studio; Tooneel, Revue,
etc. (Zie officieel programma).
PARIJS, 8 Juni. (Reuter) De gebou
wen van zeven verzekeringsmaatschappijen
worden thans door het personeel bezet ge
houden. Er is een overeenkomst tot stand
gekomen in de corporatie voor openbare
en particuliere werken in de omgeving van
Parijs. Besloten werd Dinsdag het werk op
de werven weder te hervatten.
PARIJS, 8 Juni (Reuter). De metaalbe-
werkingsgroep uit het Parijsche district deelt
mede, dat gisteren het personeel van eenige
fabrieken de gebouwen heeft ontruimd of het
werk hervat heeft. De kleermakers (sters) heb
ben echter besloten de staking algemeen te
maken. Naar men verwacht zal het personeel
der Wagons Lits besluiten het werk Woensdag
te hervatten. In de Provincie heeft de stakings
beweging zich in de streek van Rouaan uitge
breid, vooral in de textielindustrie. Gisteravond
staakten meer dan 35000 personen in het de
partement beneden-Seine, waarvan 27000 in de
omgeving van Elbeuf.
In de streek van Vierzon is overeenstem
ming bereikt in 10 porceleinfabrieken en daar
werd het werk heden hervat.
PARIJS, 9 Juni. (A. N. P.) Uiteraard staat
in de ochtendbladen de ontwikkeling van de
stakingsbe'weging in het middelpunt van de
belangstelling. Ondanks de principieele over
eenstemming, die tot stand is gebracht, is toch
het afnemen van de stakingsbeweging niet
overal even geleidelijk ingetreden. Weliswaar
is vooral te Parijs een ontspanning ontstaan,
maar de werknemers keeren toch nog slechts
langzaam naar hun werk terug.
Men heeft dan ook den indruk, dat het nog
wel tot het einde van deze week zal duren,
alvorens de beweging geheel ten einde zal zijn.
Het totaal aantal stakende mijnwerkers in
Noord-Frankrijk wordt geraamd op 400.000.
In Belfort is bijna volledige overeenstemming
bereikt tusschen werkgevers en werknemers,
in andere provinciesteden breken echter steeds
weer nieuwe stakingen uit. In Parijs is vooral
in talrijke kleinere bedrijven spoedig overeen
stemming tot stand gebracht, zoodat het werk
hervat kon worden. Terwijl moeilijkheden in
de financieele wereld vermeden zijn, doordat
de bankbedienden aan het werk zijn gebleven,
zijn gisteren wel 10.000 employé's van verzeke
ringsmaatschappijen in staking gegaan. Zij heb
ben de bureaux der firma's bezet. Ook de Parij
sche kleermakers zijn van plan vandaag in
staking te gaan. Bij de Messageries Hachette
is nog geen overeenstemming bereikt, zoodat
nog geen kranten naar de provincie konden
worden verzonden.
Ofschoon de levensmiddelenvoorziening van
Parijs geen oogenblik ernstig gevaar geloopen
heeft, zijn toch de prijzen hier en daar sterk
gestegen, zoo zelfs, dat de politie in ruim 200
gevallen heeft moeten ingrijpen en proces-ver
baal heeft opgemaakt.
PARIJS, 9 Juni (Reuter). Het vervoer der
groote dagbladen naar de provincie is gisteren
avond nog door de bladen zelf verzorgd In
de staalindustrie te Lyon hebben de arbeiders
het werk hervat. Hun eischen zijn ingewilligd.
Hedenochtend is de expeditie der Parijsche
bladen naar de kiosken in de stad en de banlieu
op de normale wijze geschied.
Ook met het personeel van de Messageries
Hachette is thans overeenstemming bereikt, zoo
meldt men nader, waarop het werk is hervat.
BORDEAUX, 9 Juni (Reuter). Alhier zijn de
arbeiders van de scheepsconstructiewerkplaat-
sen in staking gegaan. Twee duizend werklie-
len hebben kalm de werkplaatsen bezet. Daar
entegen zijn de gewone metaalarbeiders weer
aan den arbeid gegaan.
PARIJS, 8 Juni. (Reuter, A.N.P.) De staats
courant van heden bevat een decreet, waarbij
de minister van Nationale Verdediging en Oor
log belast wordt met de coördinatie van het
optreden der Departementen van Oorlog, Ma
rine en Luchtvaart. De coördinatie beoogt onder
meer het gebruik van de lanöl-, vloot- en lucht
strijdkrachten, instelling en uitvoering van be
wapeningsprogramma's, industrieele mobilisatie,
besparing der uitgaven van nationale verdedi
ging, onderzoek der problemen met betrekking
tot de uitwerking van internationale conven
ties op bewapeningsgebied.
Het decreet stelt onder voorzitterschap van
eten minister van Nationale Verdediging en
Oorlog een blijvende commissie van nationale
verdediging in, die tot uitsluitende taak heeft
de studie van deze kwesties. De commissie be
staat uit ten eerste den minister van Marine en
Luchtvaart, ten tweede maarschalk Pétain, ten
derde de hoofden der generale staven van le
ger, marine en luchtvaart, en ten vierde even
tueel hooge functionarissen, die met het alge
meen beheer der drie departementen van na
tionale verdediging belast zijn.
PARIJS, 9 Juni. (A.N.P.) De minister van
Suitenlandsche Zaken, Delbos, is voornemens
alle diplomatieke vertegenwoordigers van Frank
rijk in Europa in de eerstvolgende dagen na
elkaar naar Parijs te ontbieden, teneinde zich
door hen op de hoogte te laten brengen van
den huidigen politieken toestand in Europa.
Op 26 Juni zal Delbos zich waarschijnlijk be-
Beleid door den eersten minister, Léon Blum,
naar Genève begeven, voor de raadszitting. Te
voren echter, zoo melden de bladen, zal de mi
nister in persoonlijk contact treden met den
Britschen minister van Buitenlandsche Zaken,
Eden, waaraan temeer belang wordt gehecht,
daar in het Ministerie van Buitenlandsche Za
ken, in overeenstemming met Léon Blum, het
voornemen schijnt te bestaan in de kwestie
van het Abessinische geschil in nauwe overeen
stemming met Engeland op te treden.
De „Oeuvre" is van meening, dat de ontmoe
ting tusschen de beide ministers in Folkestone
of Boulogne zal kunnen plaats hebben, terwijl
andere bladen Parijs noemen als plaats voor
de besprekingen, aangezien ook Léon Blum met
Eden zou willen spreken en hij in verband met
de parlementaire en regeeringswerkzaamheden
voorloopig de hoofdstad niet zal kunnen ver
laten.
De „Petit Parisien" gelooft, dat de bijeen
komst nog vóór 20 Juni te Parijs is vastge
steld.
Naar de Dardanellenconferentie in Montreux
op 22 Juni zal niet de minister van Buiten
landsche Zaken, maar een hooggeplaatst amb
tenaar van den Quay d'Orsay vertrekken.
BERN, 8 Juni. (Reuter) De Nationale Raad
heeft met 110 tegen 53 stemmen 235 millioen
francs gevoteerd, welke de Bondsraad tot ver
sterking der nationale verdediging had aange
vraagd.
De socialisten stemden tegen. Zij hadden 500
millioen gevraagd, waarvan 235 millioen voor
het leger en de rest voor de economische ver
dediging bestemd zouden zijn.
CLEVELAND, 9 Juni. (Reuter) Alhier is he
den de Republikeinsche Conventie begonnen,
waarvoor de stad in feestdos is gestoken. Dui
zend afgevaardigden moeten den candidaat voor
de presidentsverkiezingen in November aanwij
zen.
Gouverneur Landon, die wordt gesteund door
de Hearst-bladen, blijft de groote favoriet, doch
tegen dezen candidaat van den republikein-
schen rechtervleugel vereenigen zich thans
twee anderen, t.w. de senatoren Borah en Van
den Berg, die meer liberaal gezind zijn. Als
outsider kan ten slotte Frank Knox, een dag
bladuitgever uit Chicago worden beschouwd.
De conventie zal het vraagstuk hebben op te
lossen, hoe de republikeinen, met zóó uiteen-
loopende elementen, toch als eensgezinde partij
aan de verkiezingscampagne kunnen deelne
men.
Reeds is een ernstig verschil van meening
gerezen aangaande de politieke leuzen der par
tij. Een deel der republikeinen is voor her
stel van den gouden standaard, terwijl een an
der de stabilisatie van den dollar op de huidige
pariteit verlangt. Hoover en Landon willen een
grondwetswijziging om zoo noodig de staten te
machtigen werktijden en loonen te regelen;
Borah en Van den Berg zijn daar tegen.
Uit New York is een groote delegatie aange
komen, waarvan, naar wordt beweerd, zestig
van de negentig stemmen op Landon zullen
worden uitgebracht.
Een kras staaltje van schimpkunst heeft de
schrijver en journalist H. L. Mencken ten beste
gegeven, die in een interview met een Reuter-
correspondent verklaarde- „Wat het land noo
dig heeft is een idioot. Nadat het te lijden heeft
gehad onder een teveel aan denkbeelden tijdens
de New Deal heeft het een president zonder
ideeën noodig. Iemand van den vijfden rang,
zooals Landon, zal daarvoor wel geschikt zijn."
LONDEN, 9 Juni (Reuter) De slagkruiser
Repulse, die te Portsmouth, waar hij drie jaar
heeft gelegen, gemoderniseerd is, is van En
geland vertrokken om zich bij de Middelland-
sche zeevloot te voegen.
S VERWACHTING: Zwakke tot matigen,
later wellicht toenemende Westelijke tot
Zuid-Westelijken wind, toenemende be-
wolking, weinig of geen regen, later toe-
nemende regenkans, weinig verandering
in temperatuur.
Hoogste barometerstand:
770.3 te La Coruna.
Laagste barometerstand:
740.7 te Seydisfjord. Ej
Zon op 4.41 - orider 9.17 - Licht op 9.47
Maan op v.m. 0.08 onder v.m. 8.58
Laatste kwartier 12 Juni
MOSKOU, 8 Juni. (A.N.P.) Boven Moskou
heeft zich een zware storm ontketend, waar
door talrijke straten werden overstroomd en
het auto- en tramverkeer gestremd werd. De
materieele schade is aanzienlijk.
KANTON, 9 Juni. (Reuter) Volgens een
bericht uit Nanking in de provincie Kwang-
si, heeft het hoofdkwartier van het Kwang-
si-leger bevel tot mobilisatie gegeven en
medegedeeld, dat de betrekkingen met Ja
pan verbroken zijn.
Uit Hongkong wordt gemeld, dat vier
divisies van het leger van Kwangsi zich
geconcentreerd zouden hebben te Kiyang, 50
mijl ten Zuid-Westen van Hengtsjau. Zij
zouden dus tot 40 mijl in Hoenan zijn bin
nengedrongen.
SJANGHAI, 9 Juni. (Reuter) Te Amoy zijn
15 oorlogsschepen der Nankingregeering aan
gekomen. Verklaard wordt, dat het hier den
gewonen zomerkruistocht betreft.
KANTON, 9 Juni. (Reuter) Vertegenwoordi
gers van de provinciën Yoenan, Kweitsjau,
Foekien en Stetsjoean zijn hier aangekomen
voor het voeren van besprekingen met gene
raal Tsjen-Tsji-Tang. Men acht de houding
dezer provincies onzeker, doch gelooft, dat de
meeste der militaire leiders gaarne van de
gelegenheid gebruik zullen maken om zich te
gen Tsjang-Kai Sjek te wenden.
NANKING, 9 Juni. (Stefani) Er verluidt,
dat generaal Kita, de Japansche militaire at
taché, binnenkort een belangrijk onderhoud
zal hebben met Tsjang Kai Sjek over het Ja
pansche garnizoen en den Japanschen handel
in Noord-China.
TOKIO, 9 Juni. (Stefani) De kruisers Va-
koeme en Iwate zullen onder bevel van vice-
admiraal Yosjida vandaag een kruistocht aan
vangen naar Noord-Amerika.
LONDEN, 9 Juni. (A.N.P.) Naar uit Hong
kong gemeld wordt, zijn in verband met den
bekenden toestand in Zuid-China voor de be
manningen der in de Zuid-Chineesche wateren
liggende Britsche en Amerikaansche oorlogs
schepen de verloven voor het zich aan land
begeven ingetrokken. Naar verluidt zouden de
troepen van het garnizoen Hongkong gereed
staan voor alarm en onmiddellijk naar Shanghai
kunnen vertrekken, ingeval de toestand aldaar
zich nog mocht toespitsen.
NANKING, 8 Juni (Reuter). Maarschalk
Tsjang Kai Sjek heeft voor de eerste maal een
officieele verklaring over den toestand in China
afgelegd. Hij erkende de meeningsverschillen
tusschen Nanking en Kanton en zeide te hopen,
dat de leiders van Kwangsi en Kwantoeng geen
burgeroorlog zouden ontketenen of hun onaf
hankelijkheid uitroepen. De kwesties van oorlog
en vrede, aldus de maarschalk, behooren uit
sluitend tot de bevoegdheid van de centrale
regeering te Nanking. Binnenkort zal een ple
naire zitting van het centraal uitvoerend comité
worden gehouden om den toestand te bespreken.
Tsjang Kai Sjek zeide te hopen, dat de Zuide
lijke provincies daar sterk vertegenwoordigd
zouden zijn.
NANKING, 8 Juni. (Reuter) Tsjang Kai Sjek
heeft een beroep op het volk gedaan, om zich
achter de centrale regeering te scharen en op
zijn hoede te zijn ten aanzien van onjuiste be
richten. Hij verklaart er van overtuigd te zijn,
dat de leiders van Kwantoeng en Kwangsi geen
zelfstandige buitenlandsche politiek zullen voe
ren en geen burgeroorlog zullen ontketenen. Hij
deelt tenslotte mede, dat de comité's der Kwo-
mintang de kwestie zullen bespreken, of China
zijn traditioneele politiek moet blijven volgen
dan wel tot gewapenden weerstand tegen de
Japansche agressie moet besluiten.
KOWNO, 8 Juni. (A.N.P.) Het blad „Lietu-
vow Aidas" meldt, dat talrijke Duitscherc die
in Rusland wonen het land verlaten wegens
de vervolgingen waaraan zij van de zijde der
Sovjet-regeering bloot staan. In Duitschland
zouden kampen zijn opgericht om deze vluchte
lingen te ontvangen.
Uit Stockholm meldt Reuter,
dat een vliegtuig van den geregel-
den dienst tusschen Malmö en het
vasteland is neergevallen. Een
Amerikaan werd gedood en de an
dere inzittenden, allen Scandina-
viërs, gewond.
Bij nadere informatie is ons gebleken, dat
het neergestorte vliegtuig een A. B. A.-machi
ne is, een Zweedsch lijntoestel.
Kort na den start te Malmö haperden de mo
toren en de piloot besloot een noodlanding te
maken, waartoe hij een klein terrein uitkoos.
De ruimte schijnt daar te beperkt te zijn ge
weest, waardoor het toestel in botsing kwam
met een schuur.
De botsing was zoo hevig, dat een der in
zittenden, een Amerikaan, gedood, één pas
sagier zwaar gewond en 9 andere passagiers
licht gewond werden. Ook de vier leden van het
bedienend personeel werden licht gewond.
Het verongelukte vliegtuig is de „Lapp-
land".
De „Lappland" is een vier-motige F. 22, die
den dienst onderhoudt tusschen Nederland en
Scandinavië. Deze lijn wordt om de maand
door de A. B. A. en door de K. L. M. gevlo
gen. Gistermiddag was de „Lappland" van
Schiphol vertrokken, om vandaag van Malmö
via Kopenhagen naar Amsterdam terug te vlie
gen. Het ongeluk moet geschied zijn kort na
het vertrek van Malmö.
Wij vernemen voorts dat hedenmiddag de
dienst naar Scandinavië zal worden waarge
nomen door de K. L. M.
Te 5 uur vertrekt de „Papegaai", eveneens
een F. 22.
BRUSSEL, 9 Juni (Reuter) Van Zeeland
heeft de opdracht tot het vormen van een
nieuwe regeering aangenomen.
In een interview heeft Van Zeeland ver
klaard.' „Ik heb in beginsel aangenomen een
regeering te vormen, maar thans moet ik zien
of het mogelijk is en onder welke voorwaarden
men een gemeenschappelijk program zou kun
nen opstellen, beantwoordend aan de eischen
van dit oogenblik en aan mijn persoonlijke
opvatting inzake de te overwinnen moeilijkhe
den. Ik heb de overtuiging, dat het de beste
manier van werken is, eerst eenheid te ver
krijgen over een welomschreven program. Ik
hoop snel te kunnen wterken, en misschien van
avond of morgen met de oplossing te komen."
BERLIJN, 8 Juni (D.N.B.). Te Berlijn werd
Zondag het Internationale Gemeentencongres
geopend in tegenwoordigheid van den Rijks
minister van Binnenlandsche Zaken dr. Frick.
Zes en dertig staten nemen aan het Congres
deel. De nieuwe president G. Montagu Harris
opende de zitting met een herdenkingsrede ter
eere van den gestorven president dr. Wibaut.
Het congres verhief zich ter eere van den
overledene van zijn zetels.
Van Zeeland heeft de opdracht aanvaard om
een kabinet te vormen.
In Frankrijk is een commissie van nationale
verdediging gesticht.
Zwitserland besteedt 235 millioen tot verster.
king der nationale verdediging.
Te Cleveland kiezen de Amerikaansche repu
blikeinen heden hun candidaat voor het pre
sidentschap.
Het Katholieke weekblad
Duitschland verboden.
„Kettelerwacht" in
De stakingen in Frankrijk zijn nog niet afge-
loopen, al is er ontspanning. Ook het personeel
der verzekeringsmaatschappijen is in staking
gegaan.
Delbos, de nieuwe Fransche minister van
Buitenlandsche Zaken, wil overleg met Enge
land.
Het Kwangsileger is de provincie Hoenan al
binnengerukt. Is de oorlog met Japan een feit?
Exposé aan de Staten-Generaal aangeboden
over de richtlijnen voor de economische samen
werking tusschen Nederland en Ned.-Indië.
Opgericht is een R.K. Handelshoogesehool-
Fonds.
Moordaanslag te Santpoort-
O
Men meldt ons uit Berlijn:
In de afgeloopen week hebben weer ver
schillende Katholieke Persorganen hun
verschijnen moeten staken, o.m. de „Kette
lerwacht", de vroegere „Westdeutsche Ar-
beiterzeitung", het orgaan van de Katho
lieke werklieden-organisaties, dat thans nog
een oplage had van 150.000 exemplaren.
Na het verdwijnen van Michael" was de
„Kettelerwacht" het best geredigeerde Katho
lieke weekblad van Duitschland.
Het feit dat dit blad in de laatste drie jaar
geen enkele maal door de Gestapo verboden
werd, is wel het beste bewijs, dat het thans
geen zin heeft om te trachten den nu getroffen
maatregel te motiveeren als zou het blad „poli
tiek katholicisme" plegen.
Naar aanleiding van de H. Sacramentspro
cessie die, zooals gebruikelijk is in Duitschland,
ieder jaar met groote plechtigheid gehouden
wordt, hebben verschillende Duitsche bisschop
pen aanwijzingen gegeven dat Katholieke Ver-
eenigingen, die wegens het verbod van de Ge
heime Staatspolitie zich niet in gesloten for
maties met hun kerkelijk gewijde banieren in
het openbaar mogen vertoonen, toch als gesle
ten eenheid aan de Sacramentsprocessie mogen
deelnemen.
In plaats van hun vlag zullen zü een Kruis
meedragen in den stoet of zullen zij zich scha
ren onder de kerkelijke banieren.
Deze maatregel der Duitsche bisschoppen is
uitgevaardigd, daar enkele geestelijken, ten
einde conflicten met de Nationaal-Socialisten
te vermijden, den niet zuiver godsdienstigen ver-
eenigingen verboden hadden om in gesloten
formatie aan de processie deel te nemen.
De bisschoppen van Beieren hebben zelfs de
Katholieke organisaties uitgenoodigd om met
hun banieren aan de Processie deel te nemen.
DUGSBURG, 8 Juni. Tengevolge van de
aanhoudende regenbuien en de ongewoon he
vige koude van de vorige week, zijn op de
Lech-vlakte 220 schapen, deel uitmakende van
een ongeveer 1000 schapen tellende kudde, wel
ke pas geschoren was, omgekomen.
77777;
Stand op Dinsdag 1 uur n.m,: 763.1
Vorige stand: 763.2
