De algemeene onrust in Frankrijk Nieuw kabinet Van Zeeland De sancties tegen Italië Ontspanning in Frankrijk Het nieuws van heden Smit en v. Rijsbergen wsm-6aa>ii2%>* De onlusten in Palestina HOE STAA T HET MET DEN FRANC? „OSSERVATORE" OVER RUSLANDS GRONDWET VECHTPARTIJEN TE DANZIG Kwangsi-leiders onbetrouwbaar P. A. M. KAT DE BAROMETER VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: NASSAULAAN 51 -TELEFOON 13866 ABONNEMENTEN: voor Haarlem en Agentschappen per week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 ZONDAG 14 JUNI 1936 Ochtendblad TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 19996 Buitenlandsche Zaken Spaak; Binnenlandsche Zaken De Schrijver; Defensie generaal Denis Heden eerste kabinets raad Doodstraf en levenslange gevan genisstraf gesteld op iedere terreurdaad De woelingen in Spanje Man onthoofd te Palencia Petroleumbron ontdekt in Oostenrijk Dr. Schacht te Athene Engeland bereid te Genève het initiatief te nemen om de sancties op te heffen? Frankrijk zou Engeland volgen In de Fransche regeerings- kringen is de stemming nogal optimistisch Is devaluatie te ver mijden mm Te Weenen is een der Donau-passagiersbooten tegen een brugpeiler gevaren en door midden gesneden. Zeven personen verdronken Tusschen Nazi's en Duitsch- Nationalen Dollfuss-kruis in afgrond geworpen Eenige Nazi's gearresteerd Staking te Antwerpen nog ongewijzigd Het Weer In tal van bedrijven wordt Maan dag het werk hervat Ook een accoord bij de Renault-f abrieken H. Stoel staat nogal sceptisch tegenover de belofte van godsdienstvrijheid, het komt op daden aan Het gevaar der Sovjet propaganda Tsjang Kai Sjek blijft troepen naar het Zuiden sturen ACCOUNTANTSKANTOOR DIT NUMMER BESTAAT UIT ACHT BLADZIJDEN Voor betere maatkleeding KROON-BEHANGSELS NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., ingez. mededeeiingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek. BRUSSEL, 13 Juni (Reuter) Van Zeeland is er hedenmiddag in ge slaagd een nieuw ministerie te vormen. De samenstelling van het nieuwe kabinet is als volgt: Eerste Minister: VAN ZEELAND (Kath.) Openbare Gezondheid: VANDERVELDE (Soc.) Buitenlandsche Zaken: SPAAK (Soc.); Arbeid en Sociale Voorzorg: DELATXRE (Soc.) Financiën en Werkverschaffing: DE MAN (Soc.) Openbare Werken: MERLOT (Soc.); P.T.X. en Radio: BOUCHERY (Soc.) Economische Zaken: VAN ISACKER (Kath.); Binnenlandsche Zaken: DE SCHRIJVER (Kath.) Koloniën: RUBBENS (Kath.); Landbouw: PIERLOX (Kath.) Justitie: BOVESSE (Lib.) Xransport: MARCEL JASPAR (Lib.); Openbaar Onderwijs: HOSXE (Lib.) Nationale Verdediging: GENERAAL DENIS Het ministerie omvat elf afgevaardigden en vier niet-parlementariërs, waaronder De Man en Hoste, den Vlaamsch-liberalen voorzitter van de Belgische persvereeniging. De ministers zullen Zondag den grondwette- lijken eed afleggen. Des namiddags te 3uur zal de eerste kabi netsraad worden gehouden. JERUZALEM, 13 Juni (Reuter). Voor de derde maal in enkele dagen zijn de Joden in de vlakte ten Oosten van Esdraelon aangevallen door Arabische vrijbuiters, die met geweren en mitrailleurs het vuur openden. Nadat het vuur door militairen, die de kolo nies bewaakten, was beantwoord en twee mili taire vliegtuigen over het tooneel van den strijd hadden gevlogen, namen de Arabieren de vlucht. Men gelooft, dat zij verliezen hebben ge leden. Ook op diverse andere plaatsen in Palestina hebben militaire en politie-patrouilles schoten moeten lossen. Krachtens een nieuw decreet van den Hoogen Commissaris voor Palestina, dat vandaag gepubliceerd ils, is doodstraf of levenslange gevangenisstraf gesteld op iedere terreurdaad. CORDOVA, 13 Juni (Reuter). In het dorp Palencia hebben zich incidenten voorgedaan. Er werd een aanval gepleegd op een patrouille. Een der manschappen werd het volkshuis bin nengesleept en onthoofd. Zijn kameraden wil den hulp bieden en maakten daartoe van de vuurwapenen gebruik. Twee socialisten werden ernstig gewond, maar de meeste belhamels slaagden er in te ontsnappen. Er is versterking ter plaatse aangekomen. De burgemeester van het plaatsje en een ge meenteraadslid, beiden communisten werden gearresteerd. WEENEN, 13 Juni (A.N.P.) In het oetro- leumdistrict Zistersdorrf heeft men een petro leumbron ontdekt met een dagelijksche capaci teit van 80.000 kilo zware olie. Daar het spuiten met kracht aanhoudt, hoopt men, dat verschillende ondernemingen het boren naar petroleum in Oostenrijk met kracht ter hand zullen nemen. ATHENE, 13 Juni (D.N.B.) De president van de Rijksbank, dr. Schacht, is Zaterdagmid dag te Athene aangekomen. Bij zijn aankomst alhier verklaarde dr. Schacht, dat zijn bezoek den gouverneur der Bank van Griekenland, Tsoederos en den vice-gouverneur, Varvares- sos, gold. Koning George heeft hedenmiddag Dr. Schacht in audiëntie ontvangen. De Belgische premier Paul van Zeeland GENEVE, 13 Juni (Reuter). De Volkenbond verwacht thans van Engeland, dat het zal voorgaan in de kwestie der sancties. Wat Frank rijk betreft, is de indruk alhier, dat het eiken weg zal volgen, die door Engeland wordt aanbevolen. Aan den anderen kant gelooft men, dat de landen van den Balkanbond en de Kleine Entente die de collectieve veiligheid krachtig steunen, bereid zijn aan te dringen op hand having der sancties tot het uiterste. De Sovjet-Unie zou thans voor opheffing der sancties zijn, teneinde Mussolini terug te brengen in het anti-Duitsche front. Zwitser land, Noorwegen, Ecuador, Chili, Urugay en natuurlijk Albanië, Oostenrijk en Hongarije worden tegen voortzetting der sancties geacht. Van de Britsche Dominions zou Zuid-Afrika sterk voor de voortzetting der sancties zijn. Het standpunt der andere Dominions is niet bekend, evenmin als .dat van Polen, welks hou ding steeds zeer correct, doch weinig en thousiast is geweest. Men is het er hier over het algemeen over eens, dat, of de sancties nu al worden opgeheven of wel gehandhaafd, er geen sprake van kan zijn, dat de Volken bond de annexatie van Abessinië erkent. Na het debat over de regeeringsverklaring, waarin minister-president Blum zich ronduit tegen de. devaluatie van de Fransche munt heeft uitgesproken, schijnt men, althans voor de zeer nabije toekomst, geen munt- manipulatie te moeten vreezen. En het feit, dat de voor aanvang dezer week aangekondigde maatregelen op muntgebied voor onbepaalden tijd verdaagd werden, heeft een gunstigen in vloed gehad op de houding van de Parijsche beurs; staatsfondsen en binnenlandsche waar den zijn licht gestegen en het pond sterling, dat enkele dagen geleden 77 Fransche francs no teerde, is tot op 76 franc gedaald, terwijl de dol lar onder het goudpunt geraakte, zoodat de gouduitvoer niet meer loonend is. Dit allés is oorzaak dat in de Fransche regee- ringskringen de stemming betrekkelijk optimis tisch is. In handelskringen en in de financieele wereld daarentegen, blijkt men zeer ongerust te zijn, omdat men daar absoluut de overtuiging is toe gedaan, dat diepgaande veranderingen noodza kelijk zijn en dat ieder uitstel nadeel brengt. Aan de verklaringen van Blum dat de regeering tegen devaluatie is, wordt ook niet al te veel be- teekenis gehecht. Het zou de eerste maal niet zijn dat de huidige minister-president op munt gebied van gedachten verandert. Vanaf het oogenblik dat het Pond Sterling den gouden standaard verliet, is in Frankrijk de strijd te gen de devaluatie met groote heftigheid gestre den en werd de devaluatie dermate in afschrik wekkende kleuren afgeschilderd, dat heel het Fransche volk met angst en vrees geslagen werd, zoodat geen der politieke partijen, vooral de communisten niet, de verantwoordelijkheid van een dergelijke operatie op zich durfde te ne men. Vroeger, toen Blum slechts leider was van de socialistische partij en geen verantwoorde lijkheid te dragen had, was hij voorstander van muntcorrectie naar het voorbeeld van het Pond Sterling; thans als hoofd der regeering vlucht hij iedere verantwoordelijkheid voor een deva luatie, al geeft hij onomwonden toe, dat aan de i deflatie waaraan hij zijn succes heeft te dan ken bij de laatste verkiezingen een einde moet worden gemaakt. Tijdens de debatten over de regeeringsverkla ring, zeide Blum openlijk, dat niemand een uitweg zal durven zoeken in de deflatie, die om de begrooting óver het loopende jaar sluitend te maken, 20 tot 25 procent zou moeten t bedragen. Het is duidelijk, dat Blum tijd wil winnen om alles in het werk te kunnen stellen ter bevorde ring van den economischen heropbouw om dan, wanneer alles beter gaat, de onvermijdelijke devaluatie door te voeren zonder gevaar voor zijn partij en zijn populariteit. Op dit oogenblik bijvoorbeeld, moedigt de regeering loonsverhooging aan; deze ver hooging van het loonpeil kan alleen slechts leiden tot duurdere productie, vermindering van verbruik en uitvoer en beperking van arbeids gelegenheid. En in die gevallen waarin de Staat als werkgever optreedt zal de verhooging der loonen zwaar op de begrooting drukken. Met den besten wil van de wereld bezield, kan Blum, evenmin als zijn voorgangers, ontsnappen aan de dringende noodzakelijkheid, de wanverhou ding tusschen de Staatsinkomsten en de Staats uitgaven te verminderen. Om die wanverhouding draait alles: van haar hangt 't lot van den franc af. En wanneer men weet hoe ontzaglijk groot de Staatsuitgaven zullen zijn, zelfs om slechs de helft van het pro gramma van het Volksfront te verwezenlijken, dan kan er omtrent het uiteindelijk lot van den franc geen twijfel bestaan. Om zuiyer politieke redenen wordt de datum van de devaluatie zoo lang mogelijk verschoven; de regeering kan niet ingaan op de wenschen van bankiers (de groot ste voorstanders van de devaluatie) zonder den steun van haar vrienden, de communisten, te verliezen. Daar Blum, echter er in toestemt dat de Staatslasten vermeerderd worden, moet hij aan den franc een schijnbestaan geven; ten minste voor den vorm moet hij een controle op de deviezen invoeren, opdat de punten uit het programma van het Volksfront betreffende de controle op den gouduitvoer verwezenlijkt worden. Hoe de regeering eigenlijk op monetair gebied zal ingrijpen, is niet met zekerheid te zeggen de besprekingen tusschen den minister van Fi nanciën en den nieuwen gouverneur van de Bank van Frankrijk zijn nog druk aan den gang. Naar alle waarschijnlijkheid zal de regeering de con trole op de deviezenmarkten invoeren, maar te vens zal zij trachten de voorschriften van de muntwet in acht te nemen, hetgeen wil 'zeggen, dat nog meer goud zal afgegeven worden. Een gouduitvoerverbod zal niet getroffen worden. En in het kader van deze dwangeconomie der deviezen hoopt men te Parijs den franc voor- loopig te handhaven. Alles wijst er echter op, dat dit van korten duur zal zijn en dat de poli tiek van Blum en de voorstanders van devalua tie elkaar spoedig zullen vinden. Naast de moderniseering worden in Japan nog vele oude gebruiken in eere gehou den. Een optocht der priesters in oude kleederdracht te Kyoto -. vxv - -v. - v.<- WARSCHAU, 13 Juni (Reuter) Te Danzig heeft zich een ernstige botsing voorgedaan tus schen Duitsch-nationalen, die in de Toepfer- gasse een bijeenkomst hielden en Nationaai- Socialisten in uniform, die de straat blokkeer den en aanvallen deden. De vroegere Duitsch-Nationale senator Bla- vier, de Duitsch-Nationale afgevaardigde Cramm en de leider der Duitsch-Nationalen Steinbruck werden geWond. De oppositie heeft een klacht ingediend bij den Hoogen Commissaris van den Volkenbond. Voorts hebben Nazi's eenige socialisten, die in de straten van Danzig schotschriften ver spreidden, waarin zij protesteerden tegen het verbod van de „Danziger Volkstimme", aange vallen en mishandeld- Nader wordt nog gemeld, dat bij de gevech ten te Danzis 50 personen, gewond werden. WEENEN, 13 Juni (Reuter) Men verneemt uit Innsbruck, dt het geweldige kruis, dat op den bergtop bij het Oetztal in Tirol was op gericht ter eere van de nagedachtenis van Dollfuss, is vernield en in den 3000 M. diepen afgrond is geworpen. De gendarmerie heeft ver scheidene Hitlerianen gearresteerd. Verwachting; Zwakke veranderlijke wind, gedeeltelijk bewolkt, waarschijn- lijk eenige regen met kans op onweer, warm weer. Verdere vooruitzichten: Onzeker ANTWERPEN, 13 Juni (Reuter) De toestand in de haven van Antwerpen is ongewijzigd, doch de staking schijnt zich te zullen uitbreiden. De transportcentrale heeft de staking afge kondigd voor de chauffeurs der vrachtauto's, teneinde een eind te maken aan het vervoer op den weg. Hetzelfde zal geschieden met de bin nenscheepvaart. PARIJS, 13 Juni (Reuter). De staking in de metaalindustrie is geëindigd. Het werk zal Maandag worden hervat. Men verwacht dat de bouwvakarbeiders Maandag even eens weer aan het werk zullen gaan. Ook in de kleedingindustrie is overeen stemming bereikt. Vanmiddag om drie uur is volkomen overeenstemming bereikt bij Citroën. De arbeiders hebben de werkplaat sen direct ontruimd. Zij zullen Maandag weer op de gewone wijze aan het werk gaan. De avondbladen zijn te Marseille weer ver schenen. De arbeid in de petroleumraffinaderijen is eveneens hervat. Uit Lyon wordt gemeld, dat daar vanochtend een algemeene verbetering in den toestand merkbaar was. In 29 fabrieken is het werk her vat. De staking duurt nog voort in 48 bedrijven, waar gewoonlijk 11.000 personen werkzaam zijn. De 18.000 arbeiders der staalfabrieken van Nevers houden de werkplaatsen nog steeds bezet. Tusschen de directie en de arbeiders der Renault-fabrieken is overeenstemming bereikt. De fabrieken zullen terstond worden ontruimd. Uit Rijssel wordt gemeld, dat in Noord- Frankrijk in steeds meer fabrieken het werk hervat wordt. Te Douai en Maubeuge hebben dé arbeiders overal den arbeid weder opgeno men, met uitzondering van de werklieden in het -bouwbedrijf. Onze Rom. correspondent seint ons d.d 13 Juni: In Vaticaansche kringen toont men zich vooralsnog zeer sceptisch ten aanzien van de aangekondigde grondwetsherziening in Sovjet- Rusland, welke vrijheid van Gods dienst zal brengen. Hoezeer de H. Stoel zich over een herstel van de Godsdienstvrijheid in Rusland zou ver heugen, geeft de ervaring alle aanwijzing, om niet op de woorden te vertrouwen, maar van verre af te wachten. Niet alleen geeft de nieu we grondwet, ook naar den aangekondigden tekst, de vrijheid van Godsdienst, maar ook viijheid van antireligieuze propaganda. Alleen de practijk zal kunnen toonen, of de Godsdienstvrijheid reëele beteekenis zal hebben, dan wel slechts als een gebaar voor de buiten wereld bedoeld is. Ook in de jaren voor 1929 sprak de grond wet reeds van Godsdienstvrijheid, terwijl de werkelijkheid heel anders was. Het is bekend, dat de Sovjetregeering met het oog op haar politieke verbindingen met de groote bour- geoisstaten, gaama aan een matiging en de. mocratiseering van het Sovjet-regiem doet ge- looven. Evenzoo doet de communistische propa ganda in het buitenland, vooral in Frankrijk zich den laatsten tijd als niet anti-religieus voor, om beter te kunnen doordringen in ge- loovige en met name katholieke kringen De Paus heeft nog onlangs met den meesten na druk gewaarschuwd, juist tegen deze camou flage, waardoor het communisme zich als reli gieus onverschillig en dus ongevaarlijk tracht voor te doen. De Fransche communisten hebben den Paus geantwoord met een manifest, waarin zij be- toogen, dat zij met de Katholieken willen sa menwerken voor de broederschap der menscn- heid en de vraag stellen waarom de Paus daar tegen Zijn stem verhief. Zeer afdoende ant woordt de „Osservatore Romano" op deze vraag met een verwijzing naar het communistische manifest van 1848, de grondwet van het com munisme, waarin de godsdienst tot een bur gerlijk vooroordeel verklaard wordt. In Vaticaansche kringen is men door gaans van oordeel, dat de reëele ontwik keling eerst zal moeten toonen, of de aan gekondigde grondwettelijke vrijheid meer is dan een propagandistische manoeuvre. SJANGHAI, 13 Juli. (Reuter). De cen trale regeering blijft troepen naar het Zui den zenden in verband met de twijfelach tige houding van eenige Kwangsi-leiders. In Zuid-China zijn vijf Japansche oorlogs schepen aangekomen, die indien wenschelpk naar Kanton zouden worden gedirigeerd. Een uit doorgaans goed ingelichte bron af komstig bericht, volgens hetwelk de Kwangsi- troepen hun terugtocht in de provincie Hoenan zouden hebben gestaakt en nog steeds Kiyang zouden bezetten, heeft een zekere ontstemming gewekt. Voorts zouden twee nieuwe divisies uit Noord Kwangsi Hoenan willen binnentrekken. De Kwangtoeng-troepen zetten hun terugtocht voort Men gelooft niet, dat de generaals van het Kwangsi-leger bereid zullen zijn slag te leve ren zonder den steun van hun Kantonneesche bondgenooten. OOSTERPARK 19 AMSTERDAM - TEL. 53931 Nieuw kabinet-Van Zeeland in België. De „Osservatore Romano" over Rwiands nieuwe grondwet. Zal Engeland te Genève het initiatief nemen om de sancties tegen Italië op te heffen'' Ernstige botsing te Danzig tusschen Nat. Soc. en Duitsch Nationalen. Overdracht van de Indische landvoogdij op 16 September. Fe staking van het autobuspersoneel te Apel- orn gëëlhöïgd. De deelname der Nederlandsche athleten aan het toumooi te Weenen. Geen staking in de haven van Temeuzen. Hoe de Waalbrug bü Nijmegen tot stand kwam. Beurs van New-York: stemming vast. O KLEERMAKERIJ (voortzetting fa. Th. G. v. DUSSELDORP) ZIJLSTRAAT 87 TELEF. 16963 SMARTEX-COSTUUMS70.— Zoo nabij Rembrandt verliet nooit zijn land en won een wereldvermaardheid door zijn internationaal genie. Jules Verne bleef stil in zijn Fransch woonplaatsje en deed duizenden in den geest de wereld rondreizen in minder dan 80 dagen; ja, voerde onsonder zee en in de lucht. Wie heeft schoonere werel den gezien dan deze twee, die nooit buiten hun grenzen gingen? We be hoeven geen verre vacantiereizen te maken om de grootheid en de schoon heid van Gods schepping te ontdek ken. Zoovelen die de wereld rond reisden hebben minder gezien dan de geestelijk ontvankelijke die thuis bleef maar het bestudeerde in zich opnam. Vacantiegenot behoeft niet in een buitenlandschen tocht te liggen maar in het genot van zijn geest te verrij ken met de ontdekking van schoon heid, die o zoo nabij ligt. MOOI EN GOEDKOOP ALLEEN GR. HOUTSTR. 179 TELEF. 14269 Stand op Zondag 1 uur v.m.: 759.4 Vorige stand: 761.9

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1936 | | pagina 1