RELLETJES IN BELGIË De opheffing der Sancties Bezuiniging op kweekscholen Het nieuws van heden VERZET VAN STAKERS EERHERSTEL WANDGEDIERTE GEEN REVOLUTIE ZOMERSTORMEN i VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS VRIJDAG 19 JUNI 1936 - AVONDBLAD BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866 ABONNEMENTEN: voor Haarlem en Agentschappen per week 25 cent; per kwartaal f3.25; per rost, per kwartaal f3.58 bij vooruitbetaling DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM TELEFOON 13866 TWEE EN ZESTICSTE JAARGANG No. 20005 Barricades worden opgeworpen en de gendarmes schieten Gevechten in Spanje en Amerika Ontstellend groot getal stakers Ook over den Oceaan onrust Onveilig Spanje Vaticaansche Biblio theek Een nieuwe prefect mmm Een manifest van de Labourparty spreekt van „het groote verraad" De strijdbonden in Frankrijk De la Rocque geeft den strijd niet op De perikelen van de Girl Pat De toestand in China Generaals vragen Tsjang Kai Sjek verzet tegen Japan OPnaar den LANDDAG te ALKMAAR Voor BOOTTOCHT en FIETSTOCHT Het Weer De staking in België. Een sterke politi e-patrouüle in de straten van Luik Zes Rijks- en twaalf bijzondere scholen resp. opgeheven en niet meer gesubsidieerd Een motie van afkeuring Een oproep van Kard. Ver dier DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN Joodsche slachtoffers Van den Arabischen opstand De onlusten te Kaunas Vierhonderd arrestaties Kerkstrijd in Duitsch- land Onverwachte synode der kerke lijke oppositie Wel Ariërs? Stoffelijk overschot van Zaghloel Pasja NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., ingez. mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek. BRUSSEL, 18 Juni (ANP) Don derdagavond tegen negen uur heeft te Quaregnon een heftige botsing tusschen gendarmes en stakers plaats gevonden. Een staker loste op dat tijdstip, toen het duister werd, een aantal revolverschoten op een groep gendarmes nabij het daar gevestigde Volkshuis. Deze staker werd door een aantal andere stakers bijgestaan. De gendarmes beantwoordden het vuur met hun karabijnen, waarop de stakers op de vlucht sloegen. Een hunner werd in den buik getroffen. Een 52-jarige vrouw, die toevallig passeerde en getuige was van het gebeurde, schrok zoo danig, dat zij ter plaatse overleed. De gendar mes drongen vervolgens het Volkshuis binnen, deden dit ontruimen en verrichtten verschei dene arrestaties. Per vrachtauto werden de arrestanten vervoerd. Onderweg echter werd de vrachtauto door een aantal stakers overval len, zoodat de gendarmes zich ten tweeden male gedwongen zagen van de vuurwapens ge bruik te maken. Zij slaagden erin de stakers te verdrijven en de arrestanten in verzekerde be waring te stellen. BRUSSEL, 18 Juni (Reuter) Na de inciden ten in Monaville en Quaregnon zijn ook bar ricades opgeworpen in Jemappes en Cuerne. De gendarmerie wachtte op versterkingen uit Bergen en ging vervolgens over tot bezetting van alle barricades. Zij is den toestand mees ter. Men is niet voornemens de thans gelden de ordemaatregelen te verscherpen. Verschei dene arbeiders, die uit Waremmes kwamen om de arbeiders van de ijzergieterij te Saint Trond in Limburg tot staking op te zetten, zijn ge arresteerd. In Luik heeft een vergadering van mijnwerkers besloten op zijn minst tot Zater dag in staking te blijven, d.w.z. tot den dag Waarop de Paritaire Commissie uitspraak zal doen. Van alle punten in het gebied komen berichten over arrestaties. BRUSSEL, 18 Juni (Reuter). Het is in Quaregnon en Monsville vrij heftig toege gaan tusschen de stakers en de gendarmerie. De arbeiders hadden de toegangswegen tot deze in de Borinage gelegen plaats met barricades versperd en ter belemmering van de gendarmes ook glasscherven uitge strooid. Laat in den middag werd .een bereden afdeeling gendarmes naar Mons ville gezonden om de orde te herstellen. Deze werd met steenen ontvangen. Later vielen ook schoten. Bij het Volkshuis in Quaregnon is het, gelijk reeds gemeld, tot een botsing gekomen. BRUSSEL, 18 Juni (Reuter). In de omstreken Van Brussel zijn de arbeiders van een reeks bedrijven in staking gegaan. Ook in Brussel Zelf begint het te spannen, o.m. in de groote Warenhuizen en bij de verzekeringsmaatschap- Pijen. Er wordt een krachtige stakingspropa ganda, vooral in Brabant gevoerd, waar de gendarmerie de gas- en electriciteitsbedrijven heeft bezet, o.m. ook te Leuven. Volgens de „Libre Belgique" houden militairen de belang rijke fabrieken in de omgeving van Luik bezet. BRUSSEL, 18 Juni (Reuter) Het socialisti sche dagblad „Le Peuple" raamt het aantal stakers in geheel België op 350 tot 400 duizend man. PARIJS, 18 Juni (Reuter) Hedenmiddag Waalf uur telde men in het geheele land nog 348.000 stakers. PARIJS, 18 Juni (Reuter) De regeering heeft bij het bureau van de Kamer het wets ontwerp ten aanzien van stichting van een Na tionaal Graanbureau gedeponeerd. PARIJS, 19 Juni. D.N.B.) In Parijs dreigt een staking in de Electriciteitsbedrijven uit te bre ken. Het personeel van de Parijsche Electrische Centrale heeft gisteren geprotesteerd tegen de houding der directie, welke geen rekening scheen te willen houden met de eischen der werkne mers. Zij hebben den minister van binnenland- Sche zaken verzocht, een algemeene bespreking tusschen werkgevers en werknemers onder zijn leiding te beleggen. In een gisteren gehouden Vergadering der vertegenwoordigers van werkne mers werd besloten, personeel en arbeiders op alle mogelijkheden gereed te houden. Hedenavond vindt een massavergadering Plaats, waarin definitief over de staking zal Worden beslist. NEW YORK, 18 Juni (A.N.P.) Naar uit Kient (Ohio) gemeld wordt, is het voor de werk tuig-fabriek aldaar, waar sinds twee maanden Wordt gestaakt, tot een bloedig gevecht, dat aes uur duurde, gekomen, tusschen ongeveer 3Ooo stakersposten, die met geweren gewapend Waren en een even groot aantal gewapende sta kingsbrekers. Tijdens het levendige vuurgevecht Weerden in totaal 14 man gewond, waarvan een ^Waar. De botsingen begonnen, toen de sta kersposten trachtten twee vrachtwagens met stakingsbrekers te beletten de fabriek binnen te rijden. De werkwilligen openden uit de vrachtauto's een hevig geweervuur en wierpen met traangasbommen teneinde een doortocht te banen. De stakers beantwoordden het vuur. Later gaven de stakers de belegering van de fabriek op. MEXICO, 18 Juni (Reuter) In geheel Mexico is de algemeene „staking met gekruiste armen" afgekondigd bij wijze van protest tegen de Uitspraak die gevallen is in de spoorwegsta king. Deze algemeene staking duurde een half uur, van elf uur tot half twaalf en is overai uitgevoerd. De regeering heeft geen maatrege len genomen tegen deze beweging. MADRID, 19 Juni (Reuter) Te Santander zijn twee leden van een rechtsche partij door revolverschoten gedood. Korten tijd later werd een lid eener Linksche partij ernstig bij een aanslag gewond. Te Valladolid hebben onbekenden er in een café met hun revolvers op los geschoten. Zij doodden twee menschen en verwondden er vijl zwaar. Terzelfder tijd had in een ander café een •dergelijke overval plaats, waarbij iemand werd gewond. Alle gewonden behooren tot de Link sche partijen. Men gelooft, dat de vakvereeni- gingen uit protest de algemeene staking zullen afkondigen. Te Cadiz, waar de algemeene staking illegaal is verklaard, neemt het aantal arrestaties toe. Het schip.„Miralles" wordt als gevangenis ge bruikt. Onze Romeinsche correspondent seint ons: Tot prefect der Vaticaansche Bibliotheek is als opvolger van kardinaal Mercati benoemd de Spaansche Benedictijn Dom Anselmus Albaredo. De Ritencongregatie heeft in haar verga dering van 16 dezer verhandeld de held haftige deugdbeoefening van de Dienares Gods Francesca Xaveria Cabrini, stichteres van de Missiezusters van het H. Hart. Voor de groote warenhuizen te Luik zijn ter bescherming talrijke gendarmes geplaatst PARIJS, 19 Juni. (Reuter) Kolonel de la Rocque, dé leider van de „Croix de Feu", heeft gisteravond de persvertegenwoordigers ont vangen. Hij keerde zich in heftige bewoordingen tegen de ontbinding der organisatie, die hij een illegalen maatregel noemde, welken hij niet ac cepteerde. Hij zou onmiddellijk in beroep gaan bij den Raad van State. Het patriottistische getij, aldus verklaarde hij verder, zal niet ver- loopen. Zeer binnenkort zal een groote sociale partij worden gesticht, die boven de oude par tijen staat. In deze partij zullen al onze aan hangers elkaar ongetwijfeld weervinden. SJANGHAI, 18 Juni. (D. N. B.) De leiders van het Zuid-Westen, Tsjen Tsji Tang Li Tsjoen Jen en Pei Tsjoeng Hsi, hebben voor het eerst gemeenschappelijk aan maar schalk Tsjang Kai Sjek een telegram ge zonden waarin zij er hun leedwezen over uit spreken, dat de actie in het Westen door de Nanking-regeering niet begrepen is. De generaals verklaren zich tegen een bur geroorlog en dringen bij de Nankingregeering opnieuw aan op gemeenschappelijken tegen stand, waarvoor de Zuid-Westelijke troepen van Nanking het bevel tot opmarcheeren verwach ten. HONGKONG, 18 Juni. (Reuter). De autori teiten van het Zuid-Westen toonen zich onge rust over de onophoudelijke verplaatsingen van Nankingtroepen naar Hoenan en Kiangsi, waar nieuwe vliegvelden en militaire wegen zijn aan gelegd. De Kwantoeng- en Kwangsitroepen zijn naar de grenzen hunner respectievelijke provincies teruggekeerd en leggen loopgraven aan. In po litiek opzicht schijnt de toestand in Kanton nog het best. Kanton heeft thans gedelegeerden ter bijwoning van de plenaire zitting van de Kwo Min Tang. SJANGHAI, 19 Juni (Reuter) De Japan- sche consul-generaal' te Nanking heeft na zijn terugkeer uit Tokio den minister van Buiten- landsche Zaken een nota overhandigd, waarin geprotesteerd wordt tegen de „propaganda der Centrale Chineesche Regeering, die Japan ervan beschuldigt, revolutionnaire bewegingen in Chi na te stimuleeren". [US. Zondag (begunstigd door mooi zomerweer!) alsnog kaarten verkrijgbaar bijGebouw St. Bavo, Smedestraat; Landarb.bond, Z-aanen- straat 18; Dijkmans, Oranjeboomstr. 107; Felix, Amsterdamstr. 55; Lips1, Burg. Sandbergstr. 32. GEORGETOWN, 18 Juni. (Reuter). Voor de haven is een schip verschenen, welks uiter lijke kenteekenen deden vermoeden dat men hier te doen had met de Girl Pat. Een water vliegtuig heeft een vlucht boven het schip gemaakt; het kreeg den indruk dat de aan boord zijnde bemanning om hulp wenkte. Later heeft het schip de haven weer ver laten; het zou den naam Kiaora dragen. GEORGETOWN, 19 Juni (Reuter) Men is er van overtuigd, dat het schip, dat gisteren de haven is binnengeloopen, de „Giri Pat" is. De politie wilde aan boord gaan, doch de be manning wilde dat niet toelaten en dreigde te zullen schieten en het vaartuig tot zinken te zullen bfengen, tenzij de politieboot zich zou verwijderen. Daarna lichtte het ,,piratenschip" het anker en vertrok uit de haven. Een Amerikaansch ingenieur heeft een zen der vervaardigd, die als de kleinste der wereld geldt. Een menschelijke stem kan tot op een afstand van 7 KM. duidelijk waarneembaar worden uitgezonden op een golflengte van één Meter VERWACHTING: Zwakke Oostelijke tot Zuid-Oostelijken wind, helder tot licht bewolkt in het Noorden, in het Zuiden j= wellicht toenemende bewolking, droog weer, behoudens in het Zuiden kans op onweer, warm. Hoogste barometerstand: 770.8 te Leririck. j= Laagste barometerstand: 752.3 te Isafjord. Zon op v.m. 4.39 onder n.m. 9.23. Licht op 9.53. Maan op v.m. 4.38 onder n.m. 9.4S. Nieuwe Maan 19 Juni. Bij de wet van 22 Februari 1936 tot ver laging van de openbare uitgaven voor het onderwijs is bepaald, dat bij Koninklijk Be sluit het aantal kweekscholen, dat voor Rijks bijdrage in aanmerking komt, met ingang van 1 September 1936 zal worden verminderd. Uit de behandeling van het ontwerp dier wet blijkt, dat die vermindering gepaard zal gaan met de opheffing van eenige rijkskweek scholen. Tot de vermindering van het aantal gesub sidieerde kweekscholen zou eerst worden over gegaan, nadat daarbij de betrokken onderwijs organisaties zouden zijn geraadpleegd, en na dat de onderwijsraad zou zijn gehoord. Beslist is thans, dat zes Rijkskweek scholen zullen word-enopgeheven en dat twaalf gesubsidieerde kweekscholen de Rijksbijdrage zullen verliezen. De zes Rijkskweekscholen zijn die te Breda, Gorinëhem, Hellevoetsluis, Oostburg, Zaandam en Zierikzee. De twaalf kweekscholen, die voortaan het Rijkssubsidie zullen missen, zijn: de gemeen telijke kweekscholen te Groningen en Lei den, de Bijzondere kweekscholen voor on derwijzeressen te Haarlem en Nijmegen, uit gaande van de plaatselijke departementen der Maatschappij tot Nut van het Alge meen, de bijzondere Chr. Kweekschool te Leeuwarden (Margaretha de Heerstraat), en de R. K. Kweekscholen voor onderwij zeressen te Amsterdam (Korte Prinsen gracht), Beesel (Reuver), Boxtel, Breda, Heerlen, Nijmegen (Neerbosch) en Woens- drecht (Hoogerheide) LONDEN, 18 Juni. (Reuter) ,.Het groote verraad", aldus luidt de titel van een ma nifest van de Labourparty aan het volk, waarin de Britsche regeering er van be schuldigd wordt in gebreke te zijn gebleven ten opzichte van de plechtige beloften, den Volkenbond te zullen beschouwen ars den sluitsteen van haar buitenlandsche politiek. Het manifest noodigt alle mannen en vrou wen van goeden wil en in het bijzonder de aanhangers van Labour uit door tusschen- komst van hun organisaties, godsdienstige en andere, zich bij millioenen aaneen te sluiten om de collectieve veiligheid, den vrede en de rechtvaardigheid onder het vaandel van den Volkenbond te verdedigen en duidelijk hun stem te doen hooren vóór de beslissende bij eenkomst van den Volkenbondsraad en Assem- blée. LONDEN, 18 Juni. (Reuter) De motie van afkeuring van Labour, die Dinsdag a.s. in het Lagerhuis in behandeling zal komen, zegt, dat de Regeering door haar gebrek aan een vast beraden en openhartige politiek het prestige van het land omlaag heeft gehaald, den Vo.- kenbond heeft verzwakt, den vrede in gevaar heeft gebracht en dientengevolge het vertrou wen van iiet Lagerhuis heeft verloren. DUBLIN, 18 Juni. (Reuter) In een in den Daii uitgesproken redevoering heeft de Valera o.m. gezegd, dat Ierland thans ook voorstander is van een opheffen der sancties. De sancties, zoo zeide hU, zijn mislukt en moeten ophou den. De Volkenbond houdt op het vertrouwen der volkeren te hebben Verder heeft De Valera gezegd, dat het lot van - Abessinië een waar schuwing vormt voor alle kleine naties in Europa. LONDEN, 19 Juni. (Reuter) In zekere poli tieke kringen meent men te weten, dat Sir Syd ney Barton, de Britsche gezant te Addis Abeba, die vandaar is vertrokken om zijn vacantie in Engeland door te brengen, niet naar Abessinië zal terugkeeren. Te Rome zijn de berichten over het in het Lagerhuis verhandelde met zekere reserve op genomen, in verband met het geuite voornemen van Engeland om in de Middellandsche Zee blijvend een sterke vloot te houden. BUENOS AIRES, 19 Juni. (Reuter)De senaat is in geheime zitting bijeengekomen ter bespre king van het Argentijnsche standpunt ten aan zien van den Volkenbond. De minister van Bui tenlandsche Zaken hield een lange rede. In de wandelgangen verzekerde men, dat hij verklaard heeft, dat Argentinië blijft vasthouden aan de beginselen van den vrede en gewelddadige ver overingen niet zal erkennen. Naar aanleiding van de heiligschenrende vernieling van talrijke kruisbeelden in Baden, Wurtemberg en Hohenzollern heeft de katho lieke bevolking besloten om op plechtige wijze een akte van eerherstel te brengen. In verschil lende parochies hebben reeds boete-oefeningen plaats gehad, terwijl een groot gedeelte der vernielde kruisbeelden reeds werd gerestau reerd of door nieuwe crucifixen vervangen. Gooi Uw geld niet weg. Alleen wij garandeeren U absolute verdelging onder geheimhouding en schriftelijke garantie. ZUIVERINGSONDERNEMING „RADICAAL" Gen. Cronjéstraat 135 Telet. 11657 OVERAL TE ONTBIEDEN De leidende generaals van Zuid-West China vroegen telegrafisch aan Tsjang Kai Sjek om gemeenschappelijken tegenstand tegen Japan. De stakingsonlusten in België worden ernsti ger. In de omgeving van Luik worden gevech ten geleverd tusschen stakers en politie Overal worden arrestaties verricht. Kolonel de la Rocque heeft verklaard, dat hij den strijd tegen het Bolsjewisme in Frankrijk niet zal opgeven. De Labourparty in Engeland is uiterst veront waardigd over het voornemen de sancties te gen Italië op te heffen. De zonsverduistering is te Potsdam en in Rus land prachtig waargenomen. Er is een nieuwe ster ontdekt van de derde grootte. Tot prefect van de Vaticaansche Bibliotheek is Bom Anselmus Albaredo benoemd. In Spanje blijft men druk met revolvers schie ten. Café's worden onder vuur genomen. Zes Rijkskweekscholen met 1 Sept. opgeheven; twaalf bijzondere niet meer gesubsidieerd. De voorgestelde wijziging van den dienstplicht in Indië z. h. st. door den Volksraad aanvaard. Jaarvergadering van de Ned. Mij. voor Nijver heid en Handel te Nijmegen gehouden. Prof. Romme over de tarieven-politiek der ge meenten. De Schout-hij-nacht J. Th. Fiirstner benoemd tot chef van den Marinestaf. Brandstichting te Nuenen? •Twee personen te Eindhoven in arrest. De zonsverduistering was uitstekend waar te nemen. Beurs: Prijshoudende stemming. O JERUZALEM, 18 Juni. (Reuter) Twee joden zijn bij terroristische aanslagen gedood, zocdat het aantal Joodsche slachtoffers seders het uitbreken van de onlusten thans is gestegen tot 33. La Croix meldt: Z. E. Kard. Verdier, Aartsbisschop van Pa rijs, wekt de priesters en geloovigen op, om heden het feest van het H. Hart met vurigheid te vieren. De Kardinaal zal zelf in het nationale heiligdom Sacré-Coeur pontifi- ceeren en des middags na de Vespers met het Allerheiligste den zegen over Parijs geven. „De omstandigheden, waarin wij ons bevin den, eischen van iederen geloovige een vurig gebed tot het H. Hart van Jezus, Die Frankrijk bijzonder liefheeft De feestdag moge zijn een dag van ononderbroken gebeden, om van God af te smeeken, eendracht en socialen vrede in gerechtigheid en broederlijke liefde." LA PAZ, 19 Juni. (Reuter) De berichten, vol gens welke in het i and revolutionnaire onlus ten zouden.zijn. uitgebroken, worden tegenge sproken. KAUNAS, 18 Juni (D.N.B.)De arbeiders excessen duurden vandaag tot tegen zeven uur voort. In het begin van den middag dreigden zij het karakter van een revolte aan te nemer. De politie heeft ruim 400 arrestaties verricht. Het grootste gevaar schijnt echter op het oogenblik geweken te zijn, daar de politie erin geslaagd is het centrum der stad af te sluiten. Tot in de late middaguren hoorde men nog voortdurend schieten. KAUNAS, 18 Juni. (D. N. B.) De arbeiders van alle particuliere bedrijven en o.a. van de aagbladdrukkerijen, hebben vanmiddag het werk voor 24 uur neergelegd, als protest tegen het optreden der politie bij de begrafenis van een arbeider, waarbij het, zooals gemeld, tot ernstige incidenten is gekomen. In de binnen stad vonden tal van samenscholingen der sta kers plaats, die barricades oprichtten en het geheele verkeer stillegden. De politie moest met machinegeweren, karabijnen en gummi knuppels tegen de betoogers optreden. Tal van raddraaiers werden gearresteerd. KAUNAS, 19 Juni (D.N.B.) De legercom mandant van Kaunas heeft hedenmorgen bil jetten laten aanplakken, waarin bekend wordt gemaakt, dat hij over de stad Kaunas den uit zonderingstoestand heeft afgekondigd. Tusschen 23 en 4 uur is elk verkeer verboden en mag men zich niet meer op straat bevinden. Over tredingen worden gestraft met geldboeten tot een maximum van 5000 Lit of met drie maan den arrest. Personen, die aan de politie tegen stand bieden, komen voor den krijgsraad. Voor- .loopig blijven de meeste arbeiders nog in staking. LONDEN, 18 Juni. (Reuter.) De oppositie van predikanten der Evangelische kerk heeft plotseling een synode bijeengeroepen, die van daag bijeen is gekomen op ongeveer 55 K.M. ten Westen van Berlijn. De synode wordt bij gewoond door 200 predikanten. Men vreest, dat de Gestapo de synode zal verbieden. BERLIJN, 18 Juni. (D.N.B.) Van bevoegde zijde wordt medegedeeld, dat in het buitenland van zekere zijde het bericht verspreid is, dat de Rijksminister van Binnenlandsche Zaken kort geleden, ia een circulaire die uitgegeven is ter uitvoering van de wetten van Neurenberg, de bewoners van Egypte, Iran en Irak zou hebben aangeduid als niet-Ariërs. De volkomen on juistheid aldus wordt hieraan toegevoegd van dit bericht blijkt reeds uit het feit, dat de wetten van Neurenberg het begrip „Ariër" in het geheel niet gebruiken. CAIRO, 19 Juni. (Reuter) Het stoffelijk overschot van Zaghloel Pasja, den nationalen held van Egypte, is van de oude begraafplaats overgebracht naar het Mausoleum, dat in 1930 is gebouwd en bekostigd uit de opbrengst van een nationale inschrijving. Een half millioen menschen had zich langs de straten, waar door de stoet trok, opgesteld. NEW YORK, 18 Juni. (A. N. P.) De onweders en wolkbreuken, die reeds oorzaak zijn geworden van het uitstellen van de match Schmeling Louis, hebben in de stad New York evenals in het middengedeelte van den gelijknamigen staat groote materieele schade aangericht. Op vele plaatsen is de oogst totaal vernield. In de omge ving der stad zijn drie personen door den blik sem gedood en verscheidene anderen werden min of meer ernstig gewond.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1936 | | pagina 1