ST. JANSPROCESSIE JUBILEERT
De bloembollensaneering
WERELD-ATLAS
de stad
St. Joseph" in
zilver
HOOGTIJ IN 'T GOOI
NIEUWE UITSPRAAK TE
HAARLEM
|BON| AANKONDIGING
DINSDAG 23 JUNI 1936
De aloude Larensche processie
vijftig jaar Sacraments
processie
Z.H. Exc. de Aartsbis
schop komt Woensdag
Het St. Janskerkhof
In druk en vervolging
24 Juni 1886
Belgische onderscheiding
Onderwijsbevoegdheid verloren
99
Groote waardeering van de
Regeering voor het werk
der Priesters van het
H. Hart in Hees
Twee onderscheidingen
Suikerbietenoogst
Steunregeling voor dit jaar
ELECTRICITEITSCONGRES
TE SCHEVENINGEN
Deelnemers bezoeken de
Philips-fabrieken
De postvluchten
Bloembollencultuurwenscht op
heffing inlevering surplus
tegen vergoeding en geen
minimum-prijzen
Wil de regeering de
kosten betalen?
Pleidooi voor algeheele
vrijheid
De stemming
Gesloten tijd voor elft en fint
UIT DE STAATSCOURANT
Onderscheidingen
Ontslag verleend
ONDER DEN GROND
door CharlesFowley
De oude processie op Sint Jan in
Laren, welke niet enkel in het Gooi,
maar evenzeer in de naaste omge
ving daarvan, en zelfs ook in ver
afgelegen plaatsen bekendheid ge
niet wanneer wij de vroegere
Cleefsche gebieden uitzonderen, de
eenige wettelijk in het openbaar
toegelaten processie boven den
Moerdijk staat dit jaar wel heel
bijzonder in het middelpunt der
belangstelling.
De Laarders immers en met hen
zoo talloos veel processiegangers
uit alle oorden van ons land. zullen
dit jaar voor de vijftigste maal
sinds de tijden der Reformatie, het
Hoogheilig Sacrament door hun
dorp, langs hun velden in plechtige
processie ronddragen.
Er is dus alleszins '•eden om feest te vieren,
en dit jaar heel in het bijzonder luister bij te
«etten aan het telkens weerkeerend jaarlijksch
Sebeuren.
Maar het heuglijk herdenken van het feit
dat vijftig jaar geleden voor het eerst, na een
lange onderbreking, het Allerheiligste weer
openlijk in de processie mocht worden meege
dragen, moge ook aanleiding zijn om in het
korte bestek dat de dagbladkolommen toestaan,
een vluchtig overzicht te geven van de ge
schiedenis van deze zoo bekende en al zoo
overoude Sint Jansprocessie.
De oorsprong van de processie, zooals wij
die nu kennen, een processie dus vanuit het
eigeniyke dorp Laren naar het Sint Janskerk-
Pof op den heuvel halfweg Hilversum, moeten
*ij in een ver verleden zoeken.
Helaas weten wij niet met zekerheid, wan-
Peer het eerst van zoo'n processie sprake is
êeweest.
Het eenige wat wij zeker weten is, dat er op
de plaats waar nu nog het Sint Janskerkhof
l'gt, in vroegere eeuwen een kerk heeft ge
daan. Het bestaan van een kerk verklaart ook
de aanwezigheid van een kerkhof zóóver bui
gen de dorpskom, terwijl het toch in oude tijden
gewoonte was om het kerkhof rondom de kerk
Ie leggen.
Hoe die daar gekomen is?
Er zijn enkele min of meer bekende legenden
°ver dit Janskerkhof. Er is ook een verhaal,
baarbij de bouw van die eerste kerk in het
^ooi in verband wordt gebracht met het eer-
bezoek van den H. Willibrord aan het Gooi.
be St. Jansberg zou, wat zeer waarschijnlijk is,
vroeger een bekende offerplaats voor de hei-
densche goden geweest zijn. Juist dergelijke
°fferplaatsen werden graag gebruikt docr de
perste geloofsverkondigers om er kapellen en
kerken te bouwen. Bovendien was de Jar.sberg
een natuurlijke terp. Dus een bij uitstek ge-
fchikte plaats, ongeveer midden tusschen de
dewoningscentra in het Gooi, om er de eerste
*erk te bouwen.
Wat er van zij, een kerk heeft er gestaan,
om de kerk was het kerkhof. Kerknoven
^aren door alle eeuwen heen plaatsen waar
den men trok om geëerde afgestorvenen te
gaan bezoeken. Bovendien wordt aangenomen
dat de kerk op den Sint Jansberg kostbare
ïeUeken van den H. Johannes den Dooper he
ette.
Ih het bezoek aan de kerk met deze relieken
®d in het bezoek aan het kerkhof, zullen wij
den oorsprong van de processie moeten zien.
Deze bedegangen bleven zelfs in zwang toen
Paren een eigen kerk kreeg in de kom van
''et dorp.
Toen in 1246 Paus Urbanus voorschreef dat
*°ortaan op Sacramentsdag processies moesten
/"'orden gehouden, kwam van lieverlee het ge-
dpüik op om dergelijke Sacramentsprocessies
d°k te houden op het feest van den parochie-
Patroon.
En als wij de geschiedschrijvers mogen ge-
Moven werd er in het jaar dat Ploris ge-
phgen genomen werd, op dien dag, 24 Juni, in
baren de bekende Sint Jansprocessie gehouden.
J|an Laren uit trokken de boeren uit het Gooi
P om hun geliefden graaf te gaan bevrijden.
Andere feitelijke gegevens bestaan er over de
^ocessie uit dien tijd niet. Maar uit het feit
^at zoo nu en dan later van het bestaan van
eh processie op Sint Jan te Laren gewag wordt
■/"blaakt alsof het de meest gewone zaak van
P® wereld is, kan men toch veilig afleiden dat
jarenlang, wij kunnen gerust zeggen eeuwen
lang, de processie bestaan heeft.
In een geschiedboek van Lambertus Horten-
sius dat in 1565 verscheen, wordt een uitvoe
rige beschrijving van de processie uit die dagen
gegeven.
De verhalen over de Reformatie in het Gooi
maken ook meer dan eens gewag van processies
naar het Janskerkhof.
Toen de kerk in het dorp den Laarders was
afgenomen, blijken zij in het begin de kerk op
het kerkhof als kerk gebruikt te hebben Tot
de Regeering ingreep en de kerk liet afbreken.
Maar het afbreken van de oude kerk was
voor de Laarders geen reden om hun proces-
cies te staken. Koppig hielden zij vol. En al
werden zij het eene jaar door de troepen van
de Staten van Holland uiteen gejaagd, een
volgend jaar moest de plaatselijke overheid
weer even goed aan de regeering rapporteeren,
dat mannen en vrouwen op 24 Juni op het
pude kerkhof waren aangetroffen, terwijl zij
daar superstitie bedreven.
Maar hoeveel moeilijkheden de hervorming
den Laarders ook opleverde, hoe zij gehinderd
werden in het houden van hun processies, zij
gaven den moed niet op. Zelfs de verbanning
van hun pastoors onder drang van de Janse
nisten, vermocht aan den onverzettehjken wil
van de Laarders om op Sint Jan hun piocessie
te houden, geen afbreuk doen.
En zoo zien wij dan ook dat, toen door de
Pransche regeering de vrijheid van godsdienst
weer was ingevoerd, de Laarders hun processie
in ouden luister trachtten te herstellen. De
geestelijkheid trok weer in kerkelijke gewaden
mee op naar hun oud Janskerkhof, de pro
cessie was weer wat ze geweest was. Alleen
het was nog geen Sacramentsprocessie.
In 1886 zou Sacramentsdag op 24 Juni vallen.
Dat was voor den toenmaligen pastoor van
Laren, pastoor Hartman) aanleiding om aan
den Aartsbisschop van Utrecht vergunning te
vragen om het Allerheiligste, dat immers met
Sacramentsdag in processie in de kerk en waar
mogelijk, ook daarbuiten in processie werd
rondgedragen, in de Sint Jansprocessie te mo
gen meedragen. x
Nadat gebleken was dat de overheden geen
bezwaar hadden, werd het verzoek van pastoor
Hartman ingewilligd. En meteen werd vergun
ning om het H. Sacrament in de Sint Jans
processie mee te dragen, voor vijf jaar ver
leend. In 1891 werd opnieuw vergunning voor
vijf jaar verleend, in 1896 voor altijd.
Is het wonder dat de Sint Jansprocessie, die
sinds eeuwen feitelijk al door de Gooilanders
gehouden wordt, waarvoor zij geleden en ge
streden hebben, die zij gehouden hebben te
midden van de meest moeilijke tijden, in ver
volging en onder bedreiging, nu in zoo hoog
aanzien staat?
Is het wonder dat de Laarders trotsch zijn op
hun processie, den bedegang waarin hun voor
ouders de kracht gevonden hebben om ook in
de moeilijkste uren standvastig te staan ir het
geloof?
Is het wonder dat zij zoo vol vreugde dit
jubileum van hun processie vieren, de processsie
waarin zij nu al weer vijftig jaar lang hun
Koning Christus door hun dorp ronddragen,
waar zij hem een triomftocht bereiden, eenig
in zijn soort?
Is het wonder dat zij trotsch zijn op hun
processie, dat monument van Godsgeloof,
waarbij zij hun liefde, hun Katholiek zijn naar
buiten kunnen uitdragen als een manifestatie,
welke zelfs den heftigsten tegenstanders eerbied
afdwingt?
Laren heeft eeuwen lang kracht en sterkte
geput uit deze processie.
Laren gaat een nieuw tijdperk vol vertrou
wen tegemoet.
Mr. H. A. J. DROST
Naar wij vernemen, is dr. E. van Raalte te
Den Haag benoemd tot ridder in de Kroonorde
van België.
Bij besluit van Ged. Staten van Zuid-Holland
van 26 Mei/8 Juni 1936 is verklaard, dat Johan
Beunder, te 's Gravenhage, zijn bevoegdheid tot
het geven van onderwijs heeft verloren.
'j umwm^
En koop je me dat byou,
ja of neen?
Is dat een ultimatum?
Neen, een robjjn in platina
gevat. (Mari"«l
Mannie je werkt
veel te hard en dan nog
iederen dag dat chauf-
feeren. Neem jij maar
de autobus en geef mij
den wagen in gebruik.
(Gazettino Illustrato).
Forsche jongensstemmen zingen in de ka
pel van het Sint Joseph-gesticht. De
laatste gebeden van de plechtige Hoogmis
zijn weggeklonken onder de mergelsteenen ge
welven. De priesters hebben hun zwaar-gouden
misgewaden afgelegd en schrijden in hun wit
te superplie voor den Bisschop, Mgr. Dr. G.
Lemmens, uit door het middenschip naar bui
ten, waar de hooge gasten van het gesticht
worden opgewacht. Z. Exc. Mr. J. G. v. Schaik,
minister van Justitie, Mr. Dr. van Sonsbeeck,
commissaris der Koningin in Limburg, Mgr. Dr.
H. Poels en vele leden van de rechterlijke
macht en autoriteiten uit de onderwijs- en
voogdij wereld.
Het St. Joseph-gesticht jubileert. Een kwart
eeuw is het vader en moeder geweest voor hon
derden verwaarloosde jongens. God is hierom
gedankt op den vroegen morgen. Thans viert
de communiteit het jubeltij.
Feestelijk is daartoe de groote zaal ingericht.
Kleurige banen doek hangen van de zoldering
naar beneden. Het podium is gesierd met bloe
men en palmen. Vlaggen-tropeeën prijken
langs de muren.
In een wijden boog aan de groene tafel voor
het podium nemen de genoodigde autoriteiten
plaats, aan het hoofd de minister en de Bis
schop.
De voorzitter van 't feestcomité opende de bij
eenkomst met een woord van welkom aan de
voorname gasten.
Minister van Schaik nam vervolgens het
woord om de groote erkentelijkheid der regee
ring uit te spreken voor al wat de Paters en
Broeders in dit gesticht in 25 jaren hebben
gedaan. Zij verrichten en verlichten hier een
belangrijk stuk regeeringswerk. Zonder zulke
particuliere hulp zou het de regeering onmoge
lijk zijn de jongeren, die zij moet reclasseeren,
alle in hot raam van hun eigen levensrichting
op te voeden voor de maatschappij. Groote
waardeering heeft de regeering ook voor de
w ij z e, waarop hier dit werk wordt gedaan.
Hier wordt opbouwende arbeid verricht. Pries
ters geven hier al hun talenten aan een so
ciaal werk, dat tevens een groot werk, is van
naastenliefde. Zonder deze laatste had het
nooit zóó rijke vruchten opgeleverd, waren hier
nooit honderden jongelui, die verloren dreig
den te gaan, voor het vaderland gered. Met al
dit in stilte en zonder uiterlijk vertoon ver
richte werk, wenscht de Regeering den Paters
geluk. Zij stelt er prijs op te verklaren, dat de
samenwerking met deze Paters steeds de aan
genaamste vormen aannam. Dubbel erkente
lijk is zij voor dit werk nu de nood der tijden
haar zelf niet in de gelegenheid stelt al dat
gene voor de kinderbescherming te doen, wat
zij graag zou willen doen.
Om aan deze erkentelijkheid uiting te
geven heeft het Hare Majesteit de Konin
gin beheagd Pater Kusters, den stichter van
het huis, te benoemen tot Ridder in de
Orde van Oranje Nassau en Broeder Bo-
naventura te vereeren met de eere-medaille
in zilver, verbonden aan dezelfde orde.
Deze mededeeling sloeg een spontaan enthou
siasme los.
Mr. van Sonsbeeck sprak na deze plech
tigheid den wensch uit, dat de roem van dit
gesticht ook in de toekomst zich ver over de
grenzen van het Limburgsche gewest zal blij
ven uitstrekken.
Mgr. Dr. H. Poels sprak een persoonlijk
woord van hulde tot Pater Kusters, in wiens
arbeid dien hij tot in Rome had waargeno
men hij een der lichtpunten in dezen tijd
vol beangstigende problemen zag.
De burgemeester van Hees, Mr. Thomas
sen, deelde mede, dat het gemeentebestuur
had besloten den stichter van het huis te eeren
door den weg naar „St. Joseph" om te doopen
in „Pater Kusters-weg".
De voorzitter der Vereeniging van Directeu
ren en Directrices van Voogdijgestichten gaf
namens deze vereeniging uiting aan de hooge
waardeering der ambtgenooten voor de wijze
waarop de Paters hier treden „in loco paren
tis'' in de plaats der ouders.
Pater Kusters dankte vervolgens na God,
Die hem alle kracht had gegeven, Hare Majes
teit de Koningin voor de hem verleende on
derscheiding, die hem ongetwijfeld nog meer
moed gaf om zijn arbeid zij het dan niet
hier in Hees voort te zetten.
Pater v. d. Laarschot tenslotte dankte
voor de hulde, die, in den persoon van Pater
Kusters en Br. Bonaventura aan dit gesticht is
gebracht en verzocht den minister de tentoon
stelling van de werkstukken der leerlingen te
willen openen.
Aan dezen wensch gaf de minister gaarne
gevolg. Met groote belangstelling bezichtigde
hij met Mgr. Lemmens de vele keurige werk
stukken door de jongens in de verschillende
afdeelingen vervaardigd, hier en daar zijn op
rechte bewondering uitdrukkend voor een fraai
model meubel- of smeedstuk en voor den keu-
rigen tuinaanleg.
Mgr. Dr. Lemmens, die 's morgens vóór de
Hoogmis reeds een vaderlijk woord tot de jon
gens zelf had gesproken, liet zich, evenals de
minister, het heele gesticht vertoonen.
In den middag defileerden de jongens voor
de autoriteiten, keurig in den pas, enkele in
sportuniform. 's Avonds brachten alle Heesder
Muziek- en Zangvereenigingen serenades en
de dag werd besloten met een keurig open
luchtspel, door de jongens zelf opgevoerd.
De minister van Landbouw en Visschertj
heeft een beschikking uitgevaardigd betreffen
de den steun, aan den suikerbietenoogst 1936
te verleenen.
De vergoeding' aan de telers van suikerbie
ten wordt gehandhaafd op het bedrag van het
vorige jaar, te weten ongeveer tien gulden.
De beginselen van de desbetreffende be
schikking van het vorige jaar zijn in groote
lijnen gehandhaafd, behoudens de volgende
punten
Voor de Wieringermeer en de Veenkoloniën
zullen extra worden 'toegewezen hoeveelheden
van respectievelijk TA millioen kilogram en 77
millioen kilogram bieten. De hoeveelheid, wel
ke de oogst meer zal blijken te bedragen dan
1547M millioen kilogram bieten, zal tot vee
voer moeten worden verwerkt, waarvoor aan
de fabrikanten een toeslag van vijf gulden ten
behoeve van de telers zal worden gegeven. Ook
over deze bieten wordt aan de telers een prijs
van ongeveer tien gulden gegarandeerd.
De suikerfabrikanten zullen zich bij overeen
komst moeten verbinden, niet meer suiker te
zullen produceeren dan overeenkomt met on
geveer 216 millioen kilogram geraffineerde
suiker, welk quantum wisselt, indien het sui
kerrendement meer of minder dan zeventien
procent bedraagt.
De basis voor de berekening der vergoeding
aan fabrikanten wordt teruggebracht var.
f 18.85 per 100 kilogram, zooals dit bedrag hel
vorige jaar gold, tot f 18.10 voor den komen
den oogst.
Maandag brachten ongeveer vijftig d/lnemers
aan het electrlciteitscongres te Scheveningen
een bezoek aan de Philips-fabrieken te Eind
hoven.
Na ontvangst door ir. F. J. Philips, onder-di
recteur, werden eenige fabricage-afdeelingen
en de hoogspannings-installatie in het labora
torium bezichtigd. Na de lunch, waaraan ook ir.
D. F. S. Otten, onder-directeur, deelnam, wer
den verschillende demonstraties bijgewoond,
o.m. met gasontladingslampen, laschgeiykrich-
ters en versterkers. Ir. Hazeu hield een lezing
over de fabricage van condensatoren.
Des namiddags verzamelden de deelnemers
zich op de Eindhovensche golflinks, waar thee
gedronken werd.
Na het diner begaf men zich naar Arnhem,
waar een bezoek aan de Kema gebracht zal
worden.
Perkoetoet (thuisreis) bereikte Jodphur.
De Algemeene Vereeniging voor Bloem
bollencultuur te Haarlem heeft Maandag
middag het saneeringsvraagstuk besproken
en na een debat van bijna vier uren besloten
de maatregelen ter voorkoming van over
matige uitbreiding der teelt te handhaven,
met opheffing van inlevering van surplus
tegen vergoeding en zonder vaststelling van
binnen- en buitenlandsche minimumprijzen.
Een voorstel-Bennebroek om de huidige
saneering in vollen omvang te handhaven
indien de regeering alle surpluskosten en
de kosten der saneering voor haar rekening
neemt, werd eveneens aangenomen.
De uitspraak der grootste vereeniging is
dus, dat er verandering in de tot nu toe
gevolgde methode dient te komen, de
L.T.B. wenschte geen wijziging en straks
zal het Hollandsche Bloembollengenoot
schap o.a. ook nog een advies aan den
Minister moeten uitbrengen.
Nadat de voorzitter, dr. A. J. Verhage. zijn
reeds gepubliceerde rede had uitgesproken, wer
den de statuten dusdanig gewijzigd, dat slechts
1/5 van het totaalaantal afdeelingen een bui
tengewone algemeene vergadering bijeen kan
laten roepen.
Met algemeene stemmen en na een kleine
discussie besloot de vergadering het sanee
ringsvraagstuk niet, zooals eerder vastgesteld,
in September, maar onmiddellijk in behande
ling te nemen.
Daarna begon de discussie over de volgende
vier vragen:
1. Acht men opheffing van alle saneerings-
maatregelen wenschelijk?
2. Moeten de saneeringsmaatregelen voor het
plantjaar 1936-1937 in vollen omvang gehand
haafd blijven?
3. Zoo niet, moet de saneering dan geheel
gehandhaafd worden met dien verstande, dat
het bestaande prijzenstelsel gewijzigd wordt in
een stelsel van uiteenloopende minimumprrzen?
4. Zoo niet, moeten dan de maatregelen ter
voorkoming van overmatige uitbreiding der
teelt gehandhaafd worden, met intrekmng van
de levering van surplus tegen vergoeding en
zonder binnen- of buitenlandsche minimum
prijzen?
De afdeeling Bennebroek amendeerde vraag
twee met de toevoeging „indien de regeering
alle surpluskosten en kosten, verbonden aan de
saneering, voor haar rekening neemt."
De afdeeling Voorhout wilde dit amendement
niet steunen, omdat de regeering bij inwilliging
van deze gedachte alle surplus zal voorkomen,
waardoor het vak ,,heelemaal naar de maan"
gaat.
De heer De Brabander uit Hillegom hield een
krachtig pleidooi voor algeheele vrijheid van
het vak. De teeltregeling is funest, aldus spr.
en in deze meening verkeer ik in goed gezel
schap. Men wil ons belachelijk maken, maar
de actie wordt voortgezet, terwille van het op
komende geslacht, dat nu elders moet gaan
kweeken, omdat er in het eigen land geen
plaats is. Saneering is ruïneering! Vrije kwee
kers moet ge zijn, geen knechten van de Sier
teeltcentrale.
De voorzitter: U heeft een kwartier gespro
ken, ik kan U niet meer tijd geven.
(Groot kabaal. Geroep: doorspreken, niet
ophouden. Gehamer. De snreker geeft het ten
slotte op.
Dan was het woord aan den heer Grulle-
mans, die protesteerde tegen de gedragingen
van vele kweekers, die de saneering willen be
houden, om hun belangen in het buitenland
safe te stellen. De uitspraken in de afdeelings-
vergaderingen zijn daardoor onzuiver en spr.
verzocht maatregelen te treffen tegen die le
den, die in het buitenland groote zaken be
gonnen zijn.
De lezers van de V. K. P. kunnen tegen dezen BOM bekomen den nieuwen
door A. DE MOOR,
met 28 platen, In vele kleuren en zeer uitgebreid alphabetisch plaatsen-
register Als men dit register opslaat, kan men elke plaats, rivier, enz
vinden. De atlas is geheel nieuw, met de laatste grensindeellng Voor
groot en klein, school en huls. ook om de luchtvaart te volgen. Franco na
postwissel of op Giro 124280 0.98 afgehaald 90 ct. bij den Nederi. Ver-
zendboekhandel, Gasthuismolensteeg 12 In 't verlengde van de Palels-
straat, Amsterdam-C.
De heer D. W. Lefeber uit Lisse verzocht het
hoofdbestuur tegen deze uitlating op te komen,
door een onpartijdig onderzoek te laten instel
len. Spr. verklaarde zich voor de saneering, om
dat vrijheidsprijzen dumpingsprijzen tengevolge
hebben.
De heer dr. Dyt uit Haarlem verklaarde, dat
de anti-saneerders orde willen scheppen, om
dat er sinds de saneering wanorde in het vak
heerscht. Dr. Verhage, onze voorzitter, kan zijn
kennis daardoor niet ontplooien en het vak
voldoende dienen (hilariteit).
De heer de Zeeuw uit Haarlemmermeer zeide
anti-saneerder geworden te zijn, omdat het his
torische vak naar het buitenland overgebracht
dreigt te worden. De prijzen hal enhet mini
mum niet meer, zoodat vrijheid veel beter zou
zijn. Kunnen de leden, die hun cultures naar
het buitenland brengen niet geschrapt worden?
Niemand kan toch twee heeren tegelijk dinen.
De heer V. d. Nouwland meende, dat er an
dere oorzaken dan de saneering zijn voor de uit
breiding der cultures in het buitenland. De za
kenman zij nuchter en behoude de huidige re
geling.
De heer Murk zeide, dat 5000 bunder door de
saneering naar het buitenland is gebracht, dat
het onroerende goed bijna waardeloos is, dat
nieuwe bedrijven niet gesticht kunnen worden,
dat er hevige corruptie is, terwijl in het buiten
land bedrijven uit den grond verrijzen. De jon
gere generatie wordt opgekweekt tot volledige
wetsontduiking.
Nadat nog een groot aantal voor- en tegen
standers gesproken had, gaf de voorzitter nog
eenige technische opmerkingen over de vier
vragen en zegde toe, dat het amendement-Ben-
nebroek tot slot in stemming zou worden ge
bracht.
De overtredingen als door den heer Grulle-
mans bedoeld, zijn moeilijk te achterhalen, om
dat in het buitenland onder andere firma's ge
werkt wordt.
Bij de replieken werd er van verschillende
zijden op gewezen, dat het met de stemming
in de afdeelingen niet altijd zuiver was gegaan
en er o.a. employe's van de Sierteeltcentrale
mede gestemd zouden hebben.
Vraag 1 werd ontkennend beantwoord, met 155
tegen 73 stemmen en 8 blanco.
Vraag 2 werd eveneens ontkennend beant
woord met 156 tegen 80 stemmen.
Vraag 3 werd ook ontkennend beantwoord
met 207 tegen 29 stemmen.
Vraag 4 beantwoordde de vergadering beves
tigend met 135 tegen 101 stem.
Het amendement-Bennebroek werd bevesti
gend beantwoord met 123 stemmen tegen 93 en
13 blanco.
Na de rondvraag werd deze voor het bloem-
bollenvak belangrijke vergadering gesloten.
De minister van Landbouw en Visscherij heeft
bepaald, dat de gesloten tijd voor elft en fint
dit jaar zal ingaan op 28 inplaats van op 21
Juni.
Bij Kon. Besl. van 18 Juni 1936 is benoemd
tot officier in de Orde van Oranje Nassau de
Hoogeerw. Heer C. P. Verstappen, deken en
pastoor te Reusel.
Bij Kon. Besl. van 6 Juni 1936 is mevrouw J.
B. van Baren, geboren van der Voorn Grooten-
boer te Delft benoemd tot ridder in de Orde van
Oranje Nassau.
Bij K. B. van 15 Juni 1936 is benoemd tot rid
der in de Orde van den Nederlandschen Leeuw
A. B. Brouwer, inspecteur der visscherijen, te
vens hoofd der afdeeling Visscherij van het de
partement van Landbouw en Visscherij.
Bij K. B. van 8 Juni 1936 is benoemd tot rid
der in de Orde van Oranje Nassau de heer J.
van Steeden, secretaris van den nationalen vijf
kamp.
Bij K. B. van 18 Juni 1936 is aan J. J. C. Gay
mans, directeur der directe belastingen, invoer
rechten en accijnzen te Maastricht, op zijn ver
zoek met 1 Augustus 1936 eervol ontslag ver
leend uit 's Rijks dienst, onder dankbetuiging
voor de belangrijke diensten, den lande bewezen.
Bij K. B. van 29 Mei 1936 is, met ingang van
1 Juli 1936 aan den heer A. B. Brouwer, inspec
teur der visscherijen te 's-Gravenhage, op zijn
verzoek in verband met het bereiken van den
65-Jarigen leeftijd, eervol ontslag verleend uit
's Rijks dienst, met dankbetuiging voor de vele
belangrijke diensten, in ziin betrekking be
wezen.
Bij K. B. van 5 Juni 1936 is, met ingang van
1 Juli 1936. wegens het bereikt hebben van den
pensioengerechtigden leeftijd, eervol ontslag
verleend aan dr. J. B. H. Coebergh, als hoofd
inspecteur voor de volksgezondheid bij den
dienst, welke in het bijzonder is belast met de
handhaving van de wettelijke bepalingen op de
uitoefening van de artsenij-bereidkunst en van
de warenwet en met de zaken rakende de hy
giëne van bodem, water en lucht, met dankbe
tuiging voor de belangrijke diensten, door hem
in die functie den lande bewezen.
Bij hetzelfde K. B. is met ingang van 1 Juli
1936 op zün verzoek eervol ontslag verleend aan
dr. J. Vermande, als inspecteur van de volks
gezondheid in tijdelijken dienst bij vorenge
noemden dienst, met dankbetuiging voor de be
wezen diensten.
i
.Mijnheer stone kwam inderdaad aan, eten
j^oote sigaar in den mond. Toen Evelyne hem
'eP, wierp hij snel zijn sigaar over de vér-
j^hansing en kwam haastig naderbij„Blijf
'i mij. Charlie," sprak de jonge vrouw, onmid-
flelUjk haar gebiedenden toon weer terugvin-
cend. „ik heb dien akeligen Chinees weer gezien
vn ik geloof dat ik weer slecht zal slapten
Minacht."
'■Wat deed hij hier?" riep mijnheer Stone,
derde klas passagiers mogen hier niet ko-
i/ehIk zal deze overtreding onmiddellijk
v?h den kapitein mededeelen. Als ik dien ver
boekten Chineesch zie, breek ik hem den nek."
jMïine schrok van deze plotselinge woede,
.aar Evelyne scheen er niet alleen door ge
fileerd, maar leek zelfs zeer voldaan. „Trou
ws5'" hernam Charlie, „die oude aap, met zijn
derige en vaderlijke houding, veroorlooft zich
jh reusachtige extra-bagage. Hij beweert, dat
kiiiVoor zÜn landgenooten ik weet niet hoeveel
flat hiibels en paraplu's meebrengt. Paraplu's,
bta h^n nog' maar bijbels? Dat lijkt mij een
«chtige truc om onze goedgeloovige douane
beambten mee te vleien en beet te nemen. Ik
zelf zal er wel een oogje op moeten houden!"
„Charlie, ik wil naar binntenIk ben bang,
dat Tao nog eens om mij heen komt sluipen!
Neem mijn plaid en de kussens en breng alles
in mijn hut!" En de machtige geldkoning, op
wiens kleinste wenk duizenden mannen vliegten,
zonder zelfs ook maar een seconde te durven
dralen, gehoorzaamde zonder de minste tegen
werping aan zfjn veeleischende vrouw. Janine
raapte een kussen op, dat was blijvten liggen,
maar durfde mijnheer Stone niet van zijn last
bevrijden. Zij vreesde hem daardoor juist de
kleine vernederingen te laten voelen, waarvan
hij zich totaal geen rekenschap scheen te ge
ven. „Ik heb je nu nog niet noodig, Janine," zei
mevrouw Stone op een geheel andere, beminne
lijke wijze. „Wandel nog wat, als je lust hebt.
Over twintig minuten zal ik op je wachtten. Je
weet, dat ik zonder jou niet durf slapen!"
„Als je wilt Evelyne, dan zal ik bij je blij
ven," stelde Charlie voor.
„Neen, neen, onnoodig, Charlie! Janine slaapt
in mijn zitkamer," zei de jonge vrouw op een
kouden, ironischen toon, „dat is meer dan vol
doende! Door haar heb ik al een paar heerlijke
rustigé nachten gehad!" Zij verwijderden zich,
Evelyne voorop en de groote zakenman, beladen
met kussens, volgde haar. „Hij is werkelijk een
goed gedresseerde reus," dacht Janine. Op dat
oogenblik keek zij om zich heen en zag Ber-
mond vlak voor haar staan. „Eindelijk, juf
frouw Flory! Kan ik u werkelijk even alleen
spreken? Zij palmt u geheel en al in, die be
koorlijke sirene 1"
„Is er nieuws?" vroeg Janine.
„Voor ons beiden niet!" zei hij met een gri
mas, „maar voor mij wel en nog wel slecht
nieuws!" Jacques vertelde haar, wat er in de
rookzaal was voorgevallen en het plotselinge
vertrek van Charlie Stone.
„Och, dat lijkt mij werkelijk zoo hopeloos
niet," zei het jonge meisje, nadat zij eenige
oogenblikken had nagedacht. „Ik zou altijd nog
met mevrouw Stone over u kunnen spreken."
Op haar beurt vertelde Janine nu het spon
tane voorstel van Evelyne. Zonder al te veel te
^preken, wist zij toch langzamerhand de onge
rustheid, die Jacques gevoelde voor de toekomst,
weer weg te nernten.
Bij Janine, die zoo zeker en overtuigd scheen,
liet Bermond zich gaarne gaan volgens de in
gevingen van zfjn hart.
„Wij zullen morgen reeds aankomen," zuchtte
hij. „Heel vroeg, bij het aanbreken van den
dag kunnen wij de kust al zien en iets later zul
len wij aan land gaan. Wie zou geloofd heb
ben, dat dit uur, waarnaar ik zoo verlangd heb,
mij zooveel teleurstelling en verdriet zou bren
gen? Wij zullen spoedig afscheid moeten ne
men, juffrouw Flory. Ik zal u niet meer zien. Ik
wed, dat de heerschzuchtige mevrouw Stone,
in de enorme drukte van de ontscheping, u
steeds noodig zal hebben en u zelfs zal ver
hinderen, om mij morgen een laatste maal de
hand te drukkten!"
„Ik vrees het ook, mijnheer Bermond!"
„Daarom ben ik nu dan ook gekomen, om af
scheid van u te nemen! Deze dagen, die wij
samen doorgebracht hebben, leken mij een
droom toe."
„Ja!.... een droom!" fluisterde Janine.
„Ik zal je nooi vergeten, Ninette! Zullen wij
elkaar weerzien? Ik weet het niet.... maar
ik zal er alles voor doen, wat Ik kan! Als het
geluk mfj gunstig is, zal ik den mooien droom
van onze korte reis werkelijkheid maken!"
Bij deze belofte voelde Janine steeds meer
ontroerd. In het donker zag Bermond de tranen
in haar oogen schitteren. Hij voelde, dat hij
zich nu den sterkste moest toonen en terwijl hi)
de hand van Janine stevig drukte, zei hij
„Geen tranen, Janine. Wij zullen nog tijd ge
noeg hebben voor tranen, zuchten en bekente
nissen, als wij eenmaal rijk zijnlieve Ni-
nette..
Jacques bood het jonge meisje ziin arm aan
en langzaam wandelden zij naar de hut van
mevrouw Stone, in stille overpeinzing genietend
van het geluk, samen te zijn.
Toen zij bij den ingang der eerste klas hut
ten kwamen, weerklonk er een kreet van rade-
loozen schrik, onmiddellijk gevolgd door vloe
ken en dof gekreun. Bermond snelde vooruit.
Van verre zag hij, voor een deur in een donke
ren hoek, een menschelijk lichaam op den grond
spartelen en een man, die het met verschrikke
lijke vuistslagen bewerkte. Het slachtoffer, dat
verward was in de plooien van een wijden man
tel, verzette zich hevig en hijgde zwaar naar
adem. Jacques voelde een hevige verontwaar
diging in zich opkomen over deze beestachtig
heid en wierp zich op den aanvaller. Hij wierp
hem zoo heftig achteruit, dat de op den grond
liggende persoon in de gelegenheid was, zich
op te richten. Zijn tegenstander en ook zijn
verdediger in den steek latend, verdween hij
in een oogwenk met geweldige sprongen, als
van een verschrikte, half-dol geworden kat. Hoe
snel deze vlucht ook plaats vond, de totaal
verslagen Jacques had duidelijk Tao herkend!
Entot overmaat van ramp!bevond hij
zich tegenover Charlie Stone, die met gebalde
vuistten en een van woede vertrokken gelaat hem
toeschreeuwde: „Waar bemoeit u zich mee?
Gaat u dit soms aan? Als ik dien ouden aap wil
afrossen, dan heb ik daar mijn reden voor, be
grepen? Uw domme tusschenkomst heeft hem
nu verlost van de beste afstraffing, die ooit een
Chinees gehad heeft!U verdient zelf niet
beter!"
De twee mannen wilden zich juist op elkaar
werpen, toen Janine zich tusschen hen in
drong. Op hetzelfde oogenblik ging de deur
van de hut open, voor welke Charlie den Chi
nees had neergeslagen en mevrouw Stone ver
scheen, hevig ontsteld, in de helderverlichte
deuropening.
Zij zei angstig: „Ik herkende je stem, Char
lie. Waarom ben je teruggekomen. In 's hemels
naam, wat gebeurt er hier toch?"
„Het is juist jammer, dat er hier niets ge
beurt! Toen ik je naar je hut had gebracht,
heb ik de omgeving daarvan nog eens onder
zocht en toen ik hier weer langs kwam, ver
raste ik die afschuwelijke sluipkat, dien Tao,
voor je deur. Ik vroeg mij af, of hij hier slechts
uit nieuwsgierigheid was gekomen, of met een
kwaad doel. Bij de gedachte, dat hij je weer
doodsbang zou kunnen maken, werd ik woe
dend en heb hem neergeslagen. Zonder de on
gelukkige tusschenkomst van dit dwaze jong-
mensch zou ik hem zoo'n pak slaag hebben ge
geven, dat hij zijn leven lang een pijnlijk sou
venir van had overgehouden!"
Gedurende deze nogal luidruchtige verkla
ring van Charlie werden verscheidene deuren
in de gang geopend. Enkele passagiers onder
vroegen elkander. Evelyne beval, uit vrees voor
opschudding, dat Janine en Charlie in haar hut
moesten komen. Charlie Stone keerde zich ech
ter, voordat hy binnentrad, nog eens naar Jac
ques en riep hem toe, met een stem, die beefde
van ingehouden woede: „Wij zullen onze reke
ning wel vereffenen jongeman! Twyfel daar
maar niet aan!"
„Waar en wanneer u wilt, mynheer!" ant
woordde de onverschrokken jongeman. „Myn
naam is Jacques Bermond. In Kowa zal ik in
hotel Nestoria altyd voor u te vinden zyn!"
Mevrouw Stone riep en Charlie gehoorzaamde
onmiddeliyk. De deur werd achter hem geslo
ten. Jacques, die nu alleen, in het midden van
de gang stond, draaide zich vlug om en snelde,
om iedere lastige vraag te vermeden, het dek
op. In de frissche nachtlucht was zyn opge
wondenheid vlug verdwenen. Kalm beschouw
de hij nu den toestand, waarin hy geraakt was.
Deze scheen hem niet erg bemoedigend toe.
(Wordt vervolgd.)
