l
n
NA DEN MISLUKTEN AANSLAG
OP KONING EDWARD
Een conferentie
van vijf?
Rede van minister
Krofta
Pauselijk schrijven aan de Fransche
„Sociale Week"
Het nieuws van heden
DE DADER HEET GEORGE
ANDREW MACMAHON
NA HET 00S TENRIJKSCH-
DUITSCH ACCOORD
Hitte in Amerika
duurt voort
DE STRIJD DER BE-
SCHA VINGEN
Uit Vaticaanstad
DE BAROMETER
IAMERIS
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f3.25; per
post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
VRIJDAG 17 JULI 1936 - OCHTENDBLAD
TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20050
Tijdens het verhoor verklaarde
hij niet van plan geweest te
zijn den koning te doo-
den; hij wilde slechts
protesteeren
Hij had Sir John Simon
gewaarschuwd
Telegram van Hitier aan
koning Edward
Londen wenscht op het oogenblik
geen versterking van het
Westelijk blok
De hervorming van het
V olkenbondspact
STRATOSFEER-BOMMEN-
WERPER
Talrijke arrestaties in
Spanje
Wilden fascisten een opstand
uitlokken?
Het Weer
Schrijven van het Oostenrijksche
Episcopaat aan Schuschnigg
Processen tegen nazi's gestaakt
Reeds vierduizend dooden
Abnormale hitte in Rusland
Accoord tusschen Berlijn en
Weenen kan een kalmee
ring in Centraal Europa
tengevolge hebben
De houding van Tsjecho-
Slowakije
Het Christendom zal alle bescha
vingen doordringen en hun
één gemeenschappelijke
ziel geven
De eenheid van het
menschdom
Poolsch vliegtuig
neergestort
Drie inzittenden gedood
De winterhulp in
Duitschland
Ook katholieke liefdadigheid
Engeland en de vroegere
Duitsche koloniën
Verklaring van Baldwin
Het statuut van de
Fransche Bank
Kamer keurt wijziging goed
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per tossen regel 30 ct., Tngez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
LONDEN, 16 Juli. (Reuter). De
autoriteiten van Scotland Yard heb
ben het volgende officieele commu
niqué gepubliceerd:
„Toen de koninklijke stoet terugkeerde van
de plechtigheid, die vanmorgen in Hyde
Park heeft plaats gehad ter gelegenheid van
de overhandiging der vaandels aan de gar
deregimenten, drong nabü de Wellington
poort op Constitution Hill een man uit de
menigte naar voren. Het is nog niet duide-
lyk, hetgeen daarop geschiedde, doch een
revolver is op den weg gevallen tusschen den
koning en de troepen, die hem begeleidden.
De man is onmiddellijk gearresteerd en naar
het politiebureau Hyde Park overgebracht.
Er is geen enkel schot gelost, doch de re
volver was met vier kogels geladen."
Toen de politie den gearresteerde wegleidde,
trachtte een andere man hem aan de politie
agenten te ontrukken, doch hij werd zelf even
eens gearresteerd.
De Koning zag het incident, doch hij ver
volgde zijn weg alsof er niets gebeurd was.
Na eenige oogenblikken in het Buckingham
Palace te hebben vertoefd, begaf Koning Ed
ward zich per auto naar York House, waar hij
de lunch gebruikte. Vervolgens begaf de vorst
zich naar zijn werkkabinet, waar hij de loopen-
de zaken afhandelde en verschillende staats
stukken teekende.
Het incident heeft te Londen hevige beroe
ring gewekt.
Op een foto, die een minuut na het incident
is genomen, ziet men drie agenten, die op eeni
ge meters van het hek van het park een man
arresteeren. Deze was blootshoofds en armoe
dig gekleed.
Nader meldt Reuter, dat de gearresteerde
een Engelschman is en George Andrew
MacMahon heet.
Met gesloten deuren is de beklaagde heden
middag verhoord voor het politie-gerechtshof in
Bowstreet. Onderweg daarheen ontkende Mac
Mahon tegenover de hem begeleidende inspec
teurs van politie, dat hij werkelijk het voorne
men had een aanslag op den koning te plegen.
Hij wilde slechts protesteeren. De minister van
Binnenlandsche Zaken Sir John Simon draagt
de schuld voor het incident. Hij had hem gis
teravond nog geschreven en vanmorgen opge
beld.
Toen de beklaagde op het politiegerechtshof
arriveerde, vroeg hij of de Koning gewond was.
De man trilde over het geheele lichaam, toen
de eerste getuige, een inspecteur van politie,
gehoord werd. Deze verklaarde, dat in het be
zit van den beklaagde een revolver was ge
vonden met vijf kamers, waarvan vier geladen
waren. Bovendien beschikte hij over twee ban
den scherpe munitie, terwijl hij verder in zijn
zak had, een couvert, een postkaart en een
exemplaar van de „Daily Telegraph" van van
daag. De inspecteur herhaalde daarop de ver
klaringen van den dader onderweg naar het
gerechtshof.
De dader had daarbij nog den wensch uit
gesproken zich met zijn advocaat in verbinding
te mogen stellen.
De voorzitter bepaalde daarop, dat de behan
deling een week zou worden uitgesteld, gedu
rende welken tijd de beklaagde in hechtenis zal
worden gehouden. De aanklacht tegen Mac
Mahon luidt, dat hij in het bezit is geweest
van een revolver met het doel levens in gevaar
te brengen.
Na het incident in Hyde Park hebben alle
leden van het corps diplomatique zich indivi
dueel naar Buckingham Palace begeven,
teneinde een schrijven te onderteekenen, waarin
de Koning' gelukgewenscht wordt met zijn ont
snappen aan den aanslag.
BERCHTESGADEN, 16 Juli. (D. N. B.) Rijks
kanselier Hitler hëeft den Koning van Enge
land het volgende telegram gezonden:
„Zoojuist kreeg ik bericht van den op uwe
majesteit gepleegden vloekwaardigen aanslag,
en ik bied u ter gelegenheid van de ontsnap
ping aan dit gevaar mijn hartelijke gelukwen-
schen aan."
LONDEN, 16 Juli. (Reuter). De datum,
het program en de samenstelling van de
conferentie der Locamo-mogendheden zijn
nog steeds niet vastgesteld. Het kabinet
heeft in dat opzicht ook vandaag geen be
slissing genomen. Men is van meening, dat
deze conferentie tot uitsluitend doel het op
stellen van een Europeesche regeling moet
hebben. Volgens Britsche opvatting kan dit
het best bereikt worden door een conferen
tie van vijf op een lateren datum, mis
schien in begin September.
Wanneer Frankrijk echter een conferentie van
drie, ter voorbereiding van een grootere con
ferentie later, onontbeerlijk acht zal Engeland
zich daartegen niet verzetten. Het doel dezer
conferentie zal echter niet mogen zijn het con-
stateeren van de mislukking der verzoenings
pogingen, die in het witboek genoemd zijn. De
opstelling van een Europeesche regeling moet
hoofddoel blijven.
Verder is men hier van meening dat een
versterking van het Westeiyk blok, Frank-
rük-België-Engeland, tegenover het Mid
den-Europeesche de zaak van den vrede niet
zou dienen. Naar men meent te weten is
dit standpunt van middag door Eden be
kend gemaakt aan de ambassadeurs van
Frankryk en België.
De Italiaansche pers bespreekt de eventueele
hervorming van den Volkenbond en wijst daar
bij op de noodzakelijkheid tot afschaffing van
artikel 16, dat men „internationalen vijand no.
1" zou kunnen noemen. Proefondervindelijk is
bewezen, zoo schrijft de „Tribuna" dat artikel
16 uitbreiding van het conflict tengevolge heeft,
inplaats van het te localiseeren.
Het Derde Rijk zal dit jaar zijn luchtma-
noeuvres houden bij Halle. Men zal o.a. uit
komen met den twee-motorigen Dornier-
bommenwerper en de Ju 52 Bovendien komt
Duitschland met iets nieuws voor den dag:
een stratosfeer bommenwerper, waarvan ech
ter nog geen nadere gegevens bekend zijn.
De Berlijnsche beeldhouwer Lemcke ver
vaardigde bovenstaande keten, welke voor 't
eerst door de leden van het Internationaal
Olympisch Comité bij de openingsplechtig
heden van de Xle Olmpiade gedragen zal
worden
MADRID, 16 Juli. (Reuter). Officieel wordt
medegedeeld, dat 185 fascisten kortelings op
Spaansch gebied in arrest zijn gesteld. Het
gaat om leidende figuren van de „Spaansche
Phalanx" die instructies hadden een opstan
dige beweging uit te lokken.
De politie heeft vannacht huiszoekingen ver
richt in de lokalen van verschillende extremis
tische organisaties. Een twintigtal personen
werd gearresteerd, o.a. Ramon Sales, de voor
zitter der vrije vakbonden, bij wien veertig
revolvers werden gevonden, alsmede 7 perso
nen, die in relatie stonden met de Spaansche
Phalanx.
De garde heeft vergeefs getracht een taxi
tot stoppen te dwingen, waarin eenige perso
nen gezeten waren, die schoten losten, en een
kapitein, een luitenant en twee garden ver
wondden.
Verwachting: Zwakke tot matigen, later s
toenemende Zuidelijke tot Zuid-Weste- j§
lijken wind, aanvankelijk half, later toe- |1
nemend bewolkt met kans op regen,
p aanvankelijk iets warmer. j§
Verdere vooruitzichten: waarschyniyk
toenemende wind en regen.
WEENEN, 16 Juli (D.N.B.) De Aartsbisschop
van Weenen, Kardinaal Innitzer heeft uit naam
van de Oostenrijksche bisschoppen tegenover
Bondskanselier Schuschnigg uiting gegeven aan
zijn vreugde over de tot standkoming van het
Duitsch-Oostenrijksch accoord. De bisschoppen
hebben hun medewerking beloofd in alles, wat
tot consolideering van den vredesarbeid in
Oostenrijk kan bijdragen.
GRAZ, 16 Juli. (D. N. B.) Alle hier aanhan
gig gemaakte politieke strafprocessen tegen
Oostenrijksche nationaal-socialisten zijn van de
rol afgevoerd; de stukken zullen naar het mi
nisterie van Justitie worden overgebracht.
Reeds eenige dagen voor de publicatie van
het accoord met Duitschland zijn in Graz en
Stiermarken de arrestaties wegens nat.-soc. ge
zindheid gestaakt. Tot dusver is geen enkele
nieuwe aanhouding verricht.
De eerste Alpenetappes stelden de deelnemers aan de Ronde van Frankrijk voor
moeilijke problemen. Hierboven ziet men de kopgroep bij het bestijgen van den
Col des Aravis tijdens de etappe van Evian naar Aix-les-Bains
NEW YORK, 16 Juli. (D. N. B.) Het aantal
personen dat tengevolge van de hitte in de sta
ten van het Midden-Westen is overleden, is
reeds tot ruim 4000 gestegen. Daarbij komen
dan nog duizenden, die ernstig ziek zijn ge
worden.
De autoriteiten van Minneapolis verklaarden,
dat de hospitalen en ziekenhuizen sedert de
griepepidemie tijdens den oorlog nooit meer
zoo vol zijn geweest als op het oogenblik.
Woensdag kwamen in Minnepolis per minuut
drie gevallen van zonnesteek voor. De zieken
auto's reden onafgebroken heen en weer door
de straten.
MOSKOU, 16 Juli. (Reuter). In de Russi
sche Poolgebieden heerscht op het oogenblik
een tropische hitte. Men heeft temperaturen ge
meten van 30 graden C„ hetgeen sinds men-
schenheugenis niet is voorgekomen. In Zuid-
Rusland steeg de temperatuur tot 40 graden in
de schaduw. Er hebben zich talrijke gevallen
van zonnesteek voorgedaan.
PRAAG, 16 Juli. (Reuter). De Tsjechische
minister van Buitenandsche zaken heeft op
een bijeenkomst van journalisten een redevoe
ring gehouden over den toestand, zooals die
Een uitstapj'e
dat nooit verveelt:
naar
Ouwehand's Dierenpark
Rhenen
op den Grebbeberg
Onze Rom. correspondent schrijft ons:
Kard. Pacelli heeft in naam van den Paus
aan het bestuur der Fransche Sociale Weken,
waarvan dezer dagen de 27e jaarlijksche bij
eenkomst wordt gehouden, een schrijven ge
richt, waarin hij hooge waardeering voor dit
werk uitspreekt en met name de keuze van
het onderwerp prijst, dat dit jaar zal worden
behandeld, n.l. de strijd der beschavingen.
Na uiteengezet te hebben, dat het belang
rijkste in elke beschaving niet de stoffelijke
factoren zijn, maar de intellectueele, geestelij
ke, moreele en juridische elementen, die men
onder den naam van cultuur verstaat en clie
de ziel van een beschaving vormen, zegt het
pauselijk schrijven, dat de groote verscheiden
heid van beschavingen, die de historie naast
elkander laat groeien, een beeld van wonder
bare schoonheid zou bieden, indien zij elkan
der in broederlijke samenwerking aanvulden:
maar integendeel staan zij vaak in rivaliteit,
haat en afkeer tegenover elkaar.
„Hier zooals elders," zoo verklaart dit be
langrijke document, „verschijnt het Christen
dom als bevrijder en redder. Het schept im
mers den „nieuwen mensch", zedelijk vervol
maakt als individu en als lid der gemeen
schap, en gewend om de aardsche goederen en
het aardsche leven te beschouwen als een mid
del, om zich tot een hooger en eeuwig leven
te verheffen. Het verricht dus op geestelijk ge
bied een werk van vredig en weldadig weder
zij dsch begrip; het richt zich met zijn eenheid
en zijn universaliteit tot datgene, wat in alle
menschen, onveranderlijk en gelijk is; het
brengt hen daardoor tot elkander en versterkt
de banden van vriendschap of beter verwant
schap in den schoot van het groote en ééne
gezin der kinderen Gods en der broeders van
Onzen Heer Jezus Christus.
Want ondanks de verscheidenheden en te
genstellingen blijft de mensch mensch, in
welken tijd en in welk land hij ook leeft. De
menschelijke natuur, begiftigd met verstand en
wil, komt van eenzelfden stam, ontspringt uit
eenzelfde beginsel en is bestemd voor eenzelf
de hoogste goed; daarom moet zij, op elk sta
dium van haar stoffelijken en geestelijken
vooruitgang, in haar diepsten grond dezelfde
levensnoodzakelijkheden terugvinden, waaraan
alleen het Christendom volledig kan beant
woorden. Daar het Christendom bovendien alle
menschen zonder uitzondering aan de oneindi
ge schatten der bovennatuur laat deelachtig
worden, maakt het zich het program van den
Apostel eigen: „Alles en in allen is Christus."
Aldus zal het Christendom alle beschavingen
doordringen en hun één gemeenschappelijke ziel
geven.
Doch dit beteekent niet, dat de Kerk onder
de vólken een nivelleering tot eenvormige een
heid wil brengen, welke tegen de natuur zou
strijden. De geschiedenis toont, hoezeer de Kerk
steeds de verscheidenheid van karakter, de
eigen en gerechtigde waarden der volken heeft
geëerbiedigd. Trouw aan haar taak, het heil
van alle zielen te verzekeren, heeft zij zich dan
ook steeds gekeerd tegen elk godsdienstig par
ticularisme, dat zou beweren, dat de Openba
ring en het heil een voorrecht van één bescha
ving boven de andere zou zijn.
In tegenstelling met de door menschen ge
schapen culturen, die altijd begrensd, onvolle
dig en feilbaar zijn, richt het Christendom, dat
in den glans van waarheid en deugd de gren
zen van tijd en ruimte overwint, zich inder
daad tot alle menschen; het neemt hen zooals
zij zijn en waar zij zijn, om hen te voeren naar
„den Berg die Christus is", zelfs langs verschil
lende wegen.
Door den wil van den God-Mensch zelf, die
gekomen is „opdat zij het leven bezitten, en het
overvloediger bezitten", is het Christendom ten
slotte en moet het zijn de opperste inspiratie en
de machtigste deesem van alle culturen en alle
beschavingen."
ontstaan is door het Duitsch-Oostenrijksche ac
coord.
Hij zeide o.m. dat er in de Tsjecho-Slowaak-
sche politiek niets geheims gebeurt. Zonder dat
het mogelijk is, aldus Krofta, nauwkeurig de
beteekenis en de gevolgen te schatten van het
Duitsch-Oostenrijksche accoord kan dit toch
voor eenigen tijd een kalmeering in Centraal
Europa tengevolge hebben, omdat de Anschluss
en de restauratie van de Habsburgers daarme
de van de baan worden geschoven. Er is geen
gevaar, dat de door het accoord nader tot el
kaar gebrachte staten tot een aanval zouden
willen overgaan, of dat een dreigend blok van
staten wordt gevormd. Daarvoor zijn er tus
schen de staten, die dit blok moeten vormen te
diepgaande verschillen en bestaan er te zeer
vitale belangen tusschen zekere van deze sta
ten en andere, tegen wie dit blok zou zijn ge
keerd.
De tot elkaar gebrachte staten behoeven niet
noodzakelijk een voor andere staten vijandige
politiek te voeren. Integendeel kan gehoopt
worden dat de Duitsch-Italiaansche toenade
ring een economische organisatie van Mid
den-Europa mogelijk zal maken, welke steeds
stuitte op de Italiaansch-Duitsche rivaliteit.
Tsjecho-Slowakije zal met voldoening iedere
ernstige poging tot samenwerking op econo
misch gebied in centraal-Europa ontvangen,
mits die plaats vindt in overeenstemming met
de algemeene lijn van de politiek zijner bond-
genooten en met hun deelneming.
WARSCHAU 16 Juli. (D.N.B.) Nabü Gdingen
is vandaag een Poolsch vliegtuig in zee gestort.
De drie inzittenden zijn om het leven geko
men. De lijken zijn reeds geborgen. Tot de
slachtoffers behoort ook generaal Orlicz-Dres-
zer, die pas eenige dagen geleden tot lucht
vaartinspecteur van het Poolsche leger was be
noemd.
Het ongeluk, waarvan de oorzaak een motor
defect zou zijn, vond plaats tusschen Zoppot en
de Poolsche badplaats Adlershorst, op slechts
een paar honderd meter van het strand.
In de Nationaal-Socialistische partijpers, zoo
meldt de K. W. P., werd steeds de indruk
gewekt, dat het werk van de Nationaal-Socia
listische Winterhulp alle Katholieke liefdadig
heid verre overtrof. Thans bevatten de Kirch-
liche Amtsblatter een officieele dankbetuiging
der regeering voor de medewerking van het
Katholieke Karitasverband bij het Winterhulp-
werk.
Aan den President van het Duitsche Karitas
verband, den heer Prelaat Dr. Keutz, Freiburg
in Breisgau.
Hooggeachte Heer Prelaat,
Het boekjaar van het Winterhulpwerk van
het Duitsche volk is thans afgesloten. Het groote
succes dat bereikt werd, is een gevolg van een
voorbeeldige offervaardigheid en hulpvaardig
heid van heel het Duitsche volk.
Voor Uwe zeer gewaardeerde medewerking
die tot dit succes zeer veel heeft bijgedragen,
breng ik U mijn hartelijken dank en ik verzoek
U mijn dank ook te willen overbrengen aan
Lwe medewerkers en alle ondergeschikte in
stanties Uwer organisatie. Ik durf de hoop uit
spreken ook bij het Winterhulpwerk voor het
a.s. seizoen op Uwen steun en medewerking te
kunnen rekenen.
w.g. Hilgenfeldt.
LONDEN, 16 Juli (Reuter). In het Lagerhuis
heeft Baldwin heden verklaard, dat ten aanzien
van de kwestie der oude Duitsche koloniën
niets veranderd is in de houding der regeering
sedert de vorige desbetreffende berichten. De
uitlatingen van den Zuid-Afrikaanschen mi
nister van Defensie in verband met deze kwes
tie geven alleen zijn persoonlijk standpunt weer
en zijn zelfs niet bindend voor de Zuid-Afri-
kaansche regeering. Baldwin heeft Pirow op de
vraag, of, wanneer eischen naar voren zouden
worden gebracht betreffende overdracht van
mandaten, de Britsche regeering deze in welwil
lende overweging zou nemen, een ontkennend
antwoord gegeven.
De mislukte aanslag op Koning Edward; de
dader aan een verhoor onderworpen; hy zegt,
niet van plan geweest te zün den koning te
dooden.
Fransche Kamer keurt wijziging van het sta.
tuut der Fransche Bank goed.
Poolsch vliegtuig neergestort; drie inzittenden
om het leven gekomen.
Reeds 4000 dooden in de V. S. tengevolge van
de hitte-ramp.
Sehrüven van het Oostenryksche Episcopaat
aan dr. Schuschnigg naar aanleiding van het
accoord met Duitschland.
Engeland wenscht een conferentie van vijf.
Program en datum der Locarno -conferentie
nog steeds niet vastgesteld.
Hiaten in het alibi van de directeuren van het
onlangs afgebrande gebouw voor K. en W.
te Rotterdam.
De Eerste Kamer nam de begrooting van het
Landbouwcrisisfonds 1036 z. h. st. aan.
De Rijksmiddelen bleven in het eerste half jaar
van 1936 bijna 10 millicen beneden de raming.
New-Yorksche Beurs: Opening nauwelijk»
prijshoudend, slot iets beter.
O
Dankbaar zijn
Als ons iets tegenloopt, als iets niet
gaat zooals wij gehoopt of verwacht
hadden, dan komt ons zoo licht een
ontevreden trek om den mond.
„Waarom loopt me ook alles zoo
tegen!"
„Wat ben ik toch een ongeluks
vogel!"
Dit zijn de uitroepen, die maar al
te dikwijls gepaard gaan met een
grooten, soms zelfs met een kleinen
tegenslag.
Deze fouten we geven het toe
zijn menschelijk! Ze zijn echter óók
gemakkelijk te vermijden, als we den
ken hoe gelukkig ive dikwijls geweest
zijn met andere dingen, die voor vele
andere menschen misschien zelfs on
gelukkig zijn verloopen.
Waarom waardeeren we het geluk
dat ieder van o?is krijgt, zoo weinig
en staren we ons blind op de onple
zierige dingen in het leven, die in de
meeste gevallen absoluut niet kunnen
opwegen tegen het vele aangename,
dat we dagelijks van God ontvangen.
Laten we dankbaar zijn voor het
geluk, dat we ondanks alle tegensla
gen smaken.
Dan zal ons het leven veel lichter
worden, en alle tegenslagen in de
schaduw vallen, bij ons stralend le
vensgeluk.
De Ritencongregatie heeft zich in haar zit.
ting van 14 dezer bezig gehouden met het on
derzoek van een tweetal wonderen, die zijn
voorgedragen in het heiligverklaringsproces
van den Zal. Andreas Bobola S. J.
Dinsdag is een begin gemaakt met de ver
nieuwing van ihet plaveisel van St. Pieter.
waarvan reeds dikwijls sprake was.
Op die gedeelten van het plein, waar het
drukste wagenverkeer is, zullen de straatstee-
nen op een ondergrond van beton komen te
liggen, om inzakkingen te voorkomen
Het werk, dat door den dienst der Romein-
sche publieke werken wordt uitgevoerd, zal
verscheidene maanden in beslag nemen. Het is
inderdaad de eerste maal, dat het plaveisel
van het ongeveer vijf hectaren groote plein
totaal vernieuwd wordt.
PARIJS, 16 Juli. (Reuter). De Kamer
heeft met 430 tegen 111 stemmen het wets
ontwerp op de wijziging van het statuut
der Fransche Bank goedgekeurd.
UiJRWERKHANDEL
LEIDSCHESTRAAT 10
"li VZ I 2
ij 9 'N-" 3*
1>H 7 e r-, 4;
r-V-VXVTVTVrVVVnTT1TnTrTT77T777-777-<^
Stand op Vrijdag 1 uur v.m. 758.0
Vorige stand 758