Wisselende kansen in het
vechtend Spanje
m
h
De eigendommen
in Spanje
111
JONGE HARTEN
Het nieuws van heden
De opstandelingen debatteeren in den aether met
de regeering - De troepen van Mola
gaan methodisch verder
Het leven in Spanje's hoofdstad
schijnt weer normaal
MEN STRIJDT MET VER
BITTERING
te
VLUCHTELINGEN UIT
SPANJE
ALLÉÉN NOG
VANDAAG en MORGEN
HITTEGOLF IN SIBERIË
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
WOENSDAG 29 JULI 1936 - AVONDBLAD
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN
voor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f3.25; per
post, per kwartaal f3.58 bijvooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE MV. DRUKKERIJ D€ S4>AARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20071
Voor zoover men op de tegenstrijdige berichten kan afgaan,
is het in Spanje, vergeleken althans bij de voorgaande dagen,
betrekkelijk rustig. De opstandelingen verzekeren, dat zij zich
niet haasten, terwijl de Regeering met ieder succesje goede
sier maakt.
Hardnekkig is het verzet geweest der Nationalisten, die
zich in de kazernes te Loyola hadden verschanst, maar ten
slotte hebben zij zich, zooals het hoofdkwartier der opstan
dige militairen zelf toegeeft, moeten overgeven. Bijzonder
tragisch is, dat hun aanvoerder, wegens plotselinge krank
zinnigheid, door zijn manschappen moest worden neerge
schoten.
Het bombardement van Melilla heeft 13 dooden en vele
gewonden geëischt.
Gil Robles heeft te Lissabon verklaard, dat hij niets met
den opstand uitstaande had.
De aanvoerder der troepen in de
kazernes van Loyola krank
zinnig geworden
De godsdienst is het
mikpunt
Het leven in de hoofdstad
Wat geschiedde te Loyola?
Gil Robles te Lissabon
m
General Motors en Ford
geconfiskeerd
r
v«-
ontvangen.
bevolking met groot enthousiasme
Door Agamemnon en Tiberius
van de K. N. S. M. aan
boord genomen
De vliegtuigen
Om Spanje heen
Het Weer
Zomerstorm in Amerika
Het nieuwe Locarno
Waarschijnlijkheid dat Duitsch-
land en Italië komen
Gaat Chili uit den
V olkenbond
De zeeliedenstaking in
België
DIT NUMMER BEST^Ai
TIEN BLADZIJDEN
UIT
De Italiaansche handels
schulden
Hebben de sancties er mee
te maken?
AMNESTIE IN CUBA
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., tngez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
MADRID, 29 Juli (Reuter) Te
Laroda, in de provincie Malaga, is
een vliegtuig der opstandelingen door
de regeeringstroepen neergeschoten.
Twee inzittenden werden gedood.
Volgens de laatste berichten, die uit
Andalusië zijn binnengekomen, zou
de positie der opstandelingen te Se-
villa onhoudbaar geworden zijn.
Queipo de Llano en zijn staf zouden
er zelfs over denken om te vluch
ten. Er zijn maatregelen genomen,
om te voorkomen, dat hij naar Por
tugal kan uitwijken.
Generaal Queipo de Llano heeft echter, naar
uit Sevilla wordt gemeld, nogmaals de berich
ten, die de radiostations der regeering hebben
uitgezonden, tegengesproken. Hij heeft ver
klaard, dat een uit Sevilla komende colonne
zonder moeite bezit heeft kunnen nemen van
Huelva, waar de burgerlijke gouverneur en de
plaatselijke autoriteiten de vlucht hebben ge
nomen. Het aan de Fortugeesche grens gelegen
Ayamonte zou zeer spoedig in handen der troe
pen vallen. De toestand in Galicië zou zeer
gunstig zijn. De colonne onder generaal Mola
zet methodisch den opmarsch ten Noorden van
Madrid voort. Tenslotte spoort de generaal al
len aan, geduld te hebben, „want over enkele
dagen zullen de regeeringstroepen geen tegen
stand meer bieden".
Uit Lissabon wordt gemeld, dat volgens be
richten welke te Elvas zijn ontvangen, van alle
openbare gebouwen te Badajoz de witte vlag
wappert. Men verwacht, dat de revolutionnaire
troepen morgen Badajoz zullen binnenrukken.
Een bericht uit Cadix meldt, dat de opstan
delingen te San Roque zich hebben overge
geven.
MADRID, 28 Juli. (Reuter). Het ministerie
van binnenlandsche zaken heeft per radio be
kend gemaakt, dat de regeeringstroepen onder
bevel van Generaal Miaga zich in de nabijheid
van Cordoba bevinden.
Verder werd medegedeeld, dat de toestand
van den rebellen-generaal Queipo de Llano te
Sevilla tengevolge van de vele deserties zeer
moeilijk is geworden. De bewoners der naburi
ge dorpen nemen de wapens op tegen de op
standelingen en versterken aldus de trouwge-
bleven troepen.
Het ministerie van Binnenlandsche Zaken
heeft medegedeeld, dat Logrono door de re-
geeringsvliegtuigen werd gebombardeerd
terwijl Ceuta en Melilla door oorlogsschepen
onder vuur werden genomen. De kring rond
Cordova en Saragossa wordt nauwer. Vol
gens door de regeering onderschepte radio
berichten uit Sevilla en Saragossa zou de
toestand in die plaatsen zeer precair zijn.
- Naar te Rabat vernomen wordt, zijn Zondag
bij het bombardement van Melilla 60 granaten
op de stad neergekomen, waarbij 13 personen
gedood en vele gewond werden. De vertegen
woordiger van Frankrijk te Melilla heeft ver
zocht een oorlogsschip te zenden voor het re-
patrieeren der vreemdelingen.
HENDAYE, 29 Juli. (D. N. B.) Naar generaal
Queipo de Llano via den radiozender te Sevilla
heeft medegedeeld, hebben de nationalisten gis
teren in den loop van den dag de Zuidzijde,
d.w.z. de naar Madrid gekeerde zijde van de
Sierra de Guadarrama ingenomen en liet óp
slechts 40 K.M. afstand van Madrid gelegen
dorpje van denzelfden naam bezet. Meer naar
het Oosten staan de troepen van generaal Mola
eveneens op de zuidelijke hellingen van de Somo-
sierra, waar zij het op ongeveer 80 K.M. af
stand van de hoofdstad liggende Buitragi heb
ben Ingenomen. Aan het zuidelijk front zijn uit
Afrika nieuwe versterkingen aangekomen, die
zich eveneens reeds op weg naar Madrid bevin
den. De generaal beweerde verder, dat de troe
pen der opstandelingen tot Dinsdag in totaal
22 vliegtuigen der regeering neergeschoten of
op andere wijze onschadelijk gemaakt hebben.
Nationalistische vliegers hebben op het Madri-
leensche vliegveld Barajas bommen geworpen.
MADRID, 29 Juli (ANP) Te Madrid
is het rustig gebleven. In de binnenstad
heerscht een druk verkeer. De trams en
de ondergrondsche spoorweg zijn op nor
male wijze in bedrijf. De koffiehuizen wor
den druk bezocht en ook de bioscoopthea
ters zijn open.
Het autoverkeer voor particulieren is ge
staakt, daar de auto's voor patrouille- en
transportdiensten gerequireerd zijn. Zeer druk
is het op straat door de ziekenauto's, die van
den ochtend tot den avond van het gevechts
terrein naar de ziekenhuizen en hospitalen van
Madrid rijden. In het bureau, dat het Diploma
tieke Corps te Madrid heeft ingericht, worden
maatregelen genomen om zoo veel mogelijk
buitenlanders met een extra-trein, welke waar
schijnlijk pas Vrijdag zal kunnen vertrekken,
naar veiliger oorden over te brengen.
Het ministerie van Binnenlandsche Zaken
heeft medegedeeld, dat de zwaarste bij de Wet
voorziene straf zal worden toegepast op hen,
die zich schuldig maken aan aanslagen op het
leven of de eigendommen van anderen. Zij
zullen als muiters in dienst van de vijanden
der republiek worden beschouwd.
In de Gaceta de Madrid zijn verschillende
decreten verschenen. Het eerste roept alle sol
daten en korporaals der reserve van 1935, af
komstig uit de provincies Madrid, Toledo,
Ciudadreal en Eja op, om zich 28 en 29 Juli
te Madrid aan te melden.
Een ander beveelt den alcades (burge
meesters) binnen vijf dagen in naam van
den staat bezit te nemen van alle gebou
wen, die door de godsdienstige congregaties
voor het onderwijs worden gebruikt.
Een volgend decreet zet diverse personen
onder wie vice-admiraals, met verlies van rang
en soldij buiten de gewapende macht.
Uit Valencia zijn verscheidene vrachtauto's
met levensmiddelen te Madrid aangekomen. De
minister van Binnenlandsche Zaken heeft ver
klaard, dat met ingang van Woensdag alle sta
kingen geëindigd moeten zijn, daar men tegen
het fascisme niet alleen met wapens in de
hand, doch ook door te werken voor de pro
ductie strijdt.
Volgens de Telegraaf is de capitulatie van
de nationalisten in de kazernes van Loyola, bij
San Sebastian, door het hoofdkwartier der na
tionalisten bevestigd. De berichten waren door
koeriers overgebracht, daar telefonische en
telegrafische verbinding met San Sebastian
niet mogelijk was.
Aan de capitulatie ging een bijzonder tra
gisch incident vooraf. De leider van de ver
schanste militairen, kapitein Ferrer, vertoonde
namelijk plotseling teekenen van krankzinnig
heid en moest door zijn eigen soldaten neer
geschoten worden.
Door de verovering van de kazernes van
Loyola is echter nog geen einde gekomen
aan den strijd om San Sebastian tusschen
de troepen der Madrileensche regeering en
de twee colonnes, die door generaal Mola
naar deze streek gezonden werden om de
belegerde nationalisten te Loyola te ont
zetten. Die strijd is den geheelen dag met
groote heftigheid voortgezet. Men neemt
aan, dat de gevechten in dit gebied nog
eenige dagen kunnen duren, alvorens een
uiteindelijke beslissing valt.
Voorts zijn berichten binnengekomen, dat
nationalisten uit de provincie Navarra on
der bevel van officieren, behoorende tot de ge-
neralen staf van Mola, in snel tempo zijn opge
rukt in de richting van de kleine havenstad
Pasajes nabij San Sebastian. Het bezit van deze
kleine plaats is daarom van belang omdat na
tionalisten op deze wijze zich een toegang tot
de zee zouden kunnen verschaffen. Ze zouden
dan immers van zee uit wapens en munitie
kunnen betrekken, wanneer het hun voorloopig
niet zou gelukken bij San Sebastian en Irun de
verwachte successen te behalen. Omtrent het
resultaat van den opmarsch naar Pasajes valt
op het oogenblik nog niets te melden.
Kapitein Ferrer, die krankzinnig werd, was
indertijd de aanvoerder van het peleton, dat
Galan en Hernandes, de „roode helden van
Jaca" heeft doodgeschoten.
De bezetting van de kazernes bestond uit
circa vijfhonderd officieren en manschappen.
LISSABON, 28 Juli. (ANP) Gil Robles is van
daag uit Boulogne alhier aangekomen. Hij ver
klaarde niets uitstaande te hebben met de hui
dige situatie in Spanje. Hij werd volgens zijn
zeggen te Biarhtz door de gebeurtenissen ver
rast. Daar de Fransche regeering hem een ver
blijf op 100 K.M. van de grens wilde aanwijzen,
heeft hij er dev voorkeur aan gegeven naar
Portugal te gaan.
TOULOUSE, 28 Juli. (Reuter) Bij het pas-
seeren van den sneltrein van Port Bou naar
Parijs heeft een aanslag op de spoorlijn plaats
gehad. Met dezen trein werden een groot aantal
vluchtelingen uit Spanje vervoerd. Op het mo
ment dat de trein met een snelheid van 110
Kilometer ter hoogte van het dorpje Lalande
passeerde, werd een groot lawaai gehoord en
werden vonken opgemerkt. De trein vervolgde
echter zijn tocht zonder ongelukken. Op den
spoordijk werden stukken ijzer gevonden. De
justitie heeft een onderzoek gelast naar de da
ders en de beweegredenen voor deze misdaad.
WASHINGTON, 28 Juli. (Reuter). Twee
Amerikaansche kruisers, de „Arkansas" en de
„Wyoming" zullen morgen voor Bilbao verschij
nen en de leerlingen van den kustwachtkotter
„Cayuga", die thans als hoofdkwartier dient
voor den Amerikaanschen ambassadeur in
Spanje, aan boord nemen. De leerlingen zullen
door mariniers worden vervangen. De Ameri
kaansche kruiser „Quincy" is te Alicante aan
gekomen, waar men 148 Amerikanen en andere
vreemdelingen, die op het oogenblik in de
Amerikaansche ambassade te Madrid zijn ge
vlucht, verwacht.
MARSEILLE, 29 Juli (A.N.P.). De verte
genwoordiger van de General Motors en Ford te
Barcelona, William Butler, is te Marseille aan
gekomen. Hij verklaarde, dat de Catalaansche
regeering de eigendommen van beide maat
schappijen te Barcelona in beslag heeft geno
men. Ook de bankrekeningen, waarvan de
maatschappijen hun employé's uitbetalen, zijn
in beslag genomen.
LONDEN, 28 Juli. (Reuter). In antwoord op
een interpellatie in het Hoogerhuis verklaarde
Lord Stanhope, dat de voorziening met brand
stoffen van Spaansche oorlogsschepen een
zuivere handelskwestie is, die de regeering niet
raakt. Indien, zoo verklaarde hij, een maat
schappij meent in alle veiligheid stookolie aan
deze schepen te kunnen leveren, dan bestaat er
geen reden voor haar, dit niet te doen.
Een foto genomen in het Guadarrama- gebergte, waar regeeringstroepen en roode
militie verwoed strijden tegen de rebellen, welke bloedige strijd aan beide zijden
vele menschenlevens eischt
Rebellen te Burgos bezig met het gereedmaken van een groote hoeveelheid bommen
welke tegen de roode militie zullen worden gebruikt
Te Burgos zijn de opstandige troepen door de
Naar wij vernemen, is de Agamemnon van de
Kon. Ned. Stoomboot Mij., welk schip in ovar-
leg met de regeering naar Barcelona was ge
zonden om daar vluchtelingen aan boord te
nemen, Dinsdag met 47 passagiers uit deze stad
naar Marseille vertrokken. Voorts is het s.s.
Tiberius van dezelfde maatschappij gisteren
van Malaga vertrokken, waar 17 passagiers zijn
opgenomen, die naar Lissabon worden ver
voerd. Of het hier uitsluitend Nederlanders
betreft, is niet bekend.
Wij vernemen voorts, dat de K. N. S. M. nog
een derde schip ter beschikking van de regee
ring heeft gesteld, voor zoover het noodig
mocht blijken om deze week ook in Valencia
vluchtelingen aan boord te nemen.
LONDEN, 28 Juli. (Reuter). Een vertegen
woordiger der „British Airways" heeft het ge
rucht tegengesproken, als zouden de vier vlieg
tuigen dezer maatschappij die te Bordeaux
landden, en daar werden vastgehouden, bestemd
zijn voor de Spaansche rebellen. Hij gaf toe
dat de machines te koop waren, doch hun
definitieve bestemming zou waarschijnlijk Lis
sabon zijn, waar zij voor het vervoer van dag
bladen zouden worden gebruikt.
De „Action Frangaise" beweert, dat heden,
Woensdag, de 17 Fransche Potez-vliegtuigen
voor de Spaansche regeering bestemd, van het
vliegveld Mont Desir zullen vertrekken. De
machines gaan over Pau, denkelijk voorzien
van de Fransche kleuren.
PARIJS, 28 Juli, (Reuter). Naar uit
Perpignan wordt gemeld, is de grens nog
steeds voor vreemdelingen gesloten. De
verslaggevers van de „Echo de Paris" en de
„Populaire", die trachtten de Spaansche
grens bij Bourg Madame te overschrijden,
werden teruggewezen.
Hoogste barometerstand:
767.8 te Vatentia.
Laagste barometerstand:
751.6 te Jan Mayen.
|j VERWACHTING: Zwakke tot matigen |j
wind uit Noordelijke richtingen, gedeel-
telijk bewolkt, waarschijnlijk weinig of
geen regen, weinig verandering in tem-
peratuur.
Zon op 'smo. 5.17 Maan op n.m. 5.35
S Zon onder 'sav. 8.55 Maan onder n.m.
Volle Maan 3 Augustus 5.07 v.m. Ej
illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllli
NEW YORK, 28 Juli. Een hevige storm heeft
groote schade aangericht in het Zuid-Westelijk
deel van Pennsylvanië en in het Noorden van
West-Virginië. Tal van gebouwen werden ver
nield, de telefoonverbindingen zijn verbroken. Bij
het noodweer zijn twee personen om het leven
gekomen en meer dan zestig gewond. In een deel
van Ohio heeft een nieuwe hittegolf tal van
menschenlevens geëischt. Duizenden menschen
zijn bezig piet het blusschen van een boschbrand
in de buurt, van Montana. Drie personen zijn in
de vlammen om het leven gekomen.
LONDEN, 28 Juli (Reuter) Men verwacht, dat
Duitschland de uitnoodiging tot deelneming aan
de conferentie van vijf zal aanvaarden, evenals
Italië. De correspondenten van Reuter te Berlijn
en Rome hebben desbetreffende aanwijzingen
gekregen.
SANTIAGO DE CHILI, 29 Juli (Reuter)
Naar medegedeeld wordt zal Chili op de in
Se: tember te houden Volkenbondsvergadering
voorstellen een Internationale Conferentie te
houden, met deelneming zoowel van de onder
teekenaars als van de niet-onderteekenaars
van het Volkenbondspact, met het doel een
hervorming van den Volkenbond voor te stel
len, w'aardoor het mogelijk wordt gemaakt, dat
alle landen te Genève vertegenwoordigd zijn.
Indien dit doel niet bereikt mocht kunnen
worden, zou Chili den Volkenbond willen ver
laten.
BRUSSEL, 28 Juli. (Reuter) Op uitnoodiging
van het Ministerie voor Transportwezen is tus
schen vertegenwoordigers van den Bond van
Reeders en die der Vakvereenigingen der Zeelie
den een overeenkomst tot stand gekomen, ten-
einde te geraken tot een beëindiging der staking
door middel van loonsverhooging. De vertegen'
woordigers der vakvereenigingen zullen de voor
stellen aan hun leden voorleggen.
In Spanje woedt de burgeroorlog voort, al was
het gisteren wat kalmer. De troepen van Gene
raal Mola schijnen langzaam op te rukken en
niet zeer ver meer van Madrid af te zijn. De
regeeringsstroepen veroverden de kazernes van
Loyola.
De Agamemnon en Tiberius hebben in totaal
64 Nederlandsche vluchtelingen uit Spanje aan
boord genomen.
In België worden pogingen gedaan om een einde
te maken aan de zeeliedenstakin„.
In Pennsylvanië en West Virginië heeft een he
vige storm gewoed, die dooden en gewonden
heeft gevergd.
Moeilijkheden tusschen Londen en Rome over
de Italiaansche handelsschulden.
Uit Berlijn en Rome komen berichten, dat
Duitschland en Italië aan de conferentie van
Locarno deelnemen.
Chili stelt voor den Volkenbond te hervormen.
Nederlander bij auto-ongeluk op de Luxem-
burgsche-Belgische grens gedood.
De jaarlijksche vacantiecursus van het instruc-
tievaartuig de Prinses Juliana van het Onder
wijs voor de Scheepvaart is heden begonnen.
LONDEN, 28 Juli. (D. N. B.) De onlangs door
Rome aangeknoopte besprekingen met Londen
over de betaling der Italiaansche handelsschul
den zijn, naar te Londen verluidt, onderbroken.
De Britsche ambtenaren bevinden zich reeds
op den teruggang.
Italië heeft bij de onderhandelingen
het standpunt ingenomen, dat de schulden,
vóór de van-kracht-wording der sancties niet
op regelmatige wijze konden worden gedekt.
Derhalve heeft Italië voorgesteld, deze schul
den te dekken uit de overschotten, welke in de
toekomst zouden ontstaan. De Engelschen schij
nen zich niet met dit standpunt te hebben kun
nen vereenigen.
MOSKOU, 28 Juli. (A. N.P Een nieuwe hit
tegolf ^teistert de streken van Oost-Siberië. De
scheepvaart op de Wolga ligt, tengevolge van
den lagen waterstand, zoo goed als stil. Door
de droogte is hier en daar groote schade aan
gericht.
HAVANA, 29 Juli (Reuter) De senaat
heeft met algemeene stemmen een voorstel
aangenomen tot het verleenen van algemeene
amnestie aan alle politieke gevangenen, die
vóór 30 Mei 1936 zijn veroordeeld. De amnestie
omvat de gevangenen van alle politieke richtin
gen, zelfs de aanhangers van Machado, met
uitzondering van gangsters en terroristen.
iNo n T\vniumiimiiinyu//l7/J/'7y
Stand op Woensdag 1 uur n.m. 758.1
Vorige stand: 758