Een verschrikkelijke veldslag
wordt voorbereid
Het nieuws van heden
De concentratie van troepenmachten rond Saragossa
blijft aan beide zijden onverminderd
voortduren
DE BISSCHOP VAN JAEN
GEARRESTEERD
ITALIË SPREEKT TEGEN
De non-interventie
der mogendheden
De toestand in
Zuid-China
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
DINSDAG 4 AUGUSTUS 1936 OCHTENDBLAD
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f3.25; per
post, per kwartaal f3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20080
De verklaring van generaal Queipo de Llano, dat de
betrekkelijke rust aan de fronten „een stilte voor den
storm" beteekent, schijnt in zooverre waarheid te bevatten,
dat inderdaad steeds meer troepen worden samengebracht
om Saragossa. De successen der regeering zouden zich be
perkt hebben tot een gedeeltelijk herwinnen van verloren
stellingen, doch door de aanvoering van hulptroepen uit
Valencia schijnt men ook aan deze zijde op een on-
zaligen „storm" aan te sturen. In het Zuiden bereidt gene
raal Franco bovendien de overbrenging van een groote
troepenmacht naar Spanje voor, zoodat de pogingen, om
dezen burgeroorlog zoo bloedig mogelijk te beslechten, on
verzwakt worden voortgezet.
ln de kathedraal te Saragossa
werd een bom gevonden
Tarifa door kruisers
gebombardeerd
Het goudvervoer
Er zouden geen aanvallen op Des-
sie en Addis Abeba hebben
plaatsgehad
Haile Selassie gaat kuren
Scherper bewaking der
petroleumleiding
Joden dreigen met boycot
De Britsch-Egyptische
onderhandelingen
Phenen
Het W eer iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii!£
Italië schijnt niet een direct
antwoord te geven
België en de wapenleveranties
Sleepschip met benzine
in de lucht gevlogen
Pierre de Coubertin en
de Nobelprijs
De actie der Kwangsi-troepen
Overstroomingen in
Turkije
Veiligheid op den weg
in Nieuw-Zeeland
Ministerieele maatregelen
De moord op den Moefti
te Algiers
Vleugel gevonden van
de „Cloud of Iona"?
De dreigbriefschrijver
van Shirley Temple
Politieke vechtpartij in
Fransch dorp
Korte berichten
Zóó plotseling
Te Lourdes overleden
Een der deelneemsters aan de
Nat. bedevaart
Vluchtelingen uit
Spanje
M.s. Rheavan de K. N. S. M.
neemt er twee mede
Toerist verongelukt in
Zuïd-Tyro)
Aug.
3.93
0.00
3.67
1.05
3.81
3.20
2.49
2.37
3.50
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., fngez.
mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
MADRID, 3 Aug. (Reuter). Door
de regeering te Madrid werd per
radio bekend gemaakt, dat de Bis
schop van Jaen zou zijn gearresteerd
onder het motief, dat de Bisschop op
het punt stond uit Spanje te ont
vluchten.
Tegelijk met den Bisschop zou men ook zijn
familie hebben gearresteerd.
De roode militie, die den Bisschop had
gearresteerd, zou hem hebben opgesloten
in de kathedraal, weike omgevormd is tot
gevangenis.
Verder luidde het bericht, dat de zuster van
den Bisschop zou getracht hebben een millioen
Peseta's aan bankbiljetten en effecten op de
vlucht mede te nemen. Een „huiszoeking" in
het Bisschoppelijk paleis zou niet achterwege
zÜn gebleven, en aldaar zou men ruim acht
Pïillioen peseta's en veie juweelen hebben ge.
Vonden en in beslag genomen. Onmiddellijk
zouden dit bedrag en de juweelen gedeponeerd
Zijn bij het bijkantoor der Spaansche Bank.
Nadere berichten omtrent de arrestatie en het
lot van den Bisschop werden niet gegeven en
kwamen ook nog niet binnen.
De fascistische afgevaardigde, Dr. AJbinana,
Sou eveneens zijn gearresteerd. Het schijnt, dat
hij deel zou moeten uitmaken van de regee-
r'hg, welke door de opstandelingen is gevormd.
Uit berichten van het Noordelijk front blijkt,
dat de regeeringstroepen de laatste dagen een
sterker gebruik maken van het luchtwapen.
Uet aantal bommen, dat geworpen wordt, is
Aanzienlijk grooter, dan in de eerste dagen
Van den opstand.
In de kathedraal te Saragossa heeft men ach
ter een pilaar een bom gevonden. Men gelooft,
dat de bom daar door een anarchist is neerge-
leëd, doch niet tot ontploffing is gekomen.
Maandagochtend zijn de twee kruisers van
de regeeringsvloot „Jaime Primero" en ,Li-
bertad" uit Oostelijke richting de Straat
van Gibraltar binnengestoomd. In het mid
den van de Straat aangekomen, begonnen
de schepen Tarifa te bombardeeren.
Uit Gibraltar wordt gemeld, dat de rebellen
•Pet de batterijen van Ceuta en Tarifa het vuur
van de „Jaime Primero" en „Libertad" beant
woordden. De oorlogsbodems werden evenwel
Piet getroffen, hoewel de granaten vlak bij de
Schepen ontploften.
De regeeringstroepen op het Aragonfront zou-
9en de stad La Ziada hebben ingenomen.
Een afdeeling opstandelingen uit Valencia
(aan de Portugeesche grens) heeft nabij Ca-
Pillo tegenover de Portugeesche grensstad Mon-
tavao een afdeeling regeeringstroepen verslagen.
12 officieren en 25 carabineros zijn op Portu-
geesch gebied gevlucht.
De gevechten, welke Zondag in de omgeving
vAxi Guipuzcoa werden gevoerd, schijnen in den
Pacht beëindigd te zijn. De artillerie van de
*°rten Guadelupo en San Marco zweeg Maan
dagochtend. Het weer is regenachtig en de ber
ken zijn in dichten mist gehuld. Toch ver
schenen verscheidene vliegtuigen, die in de rich-
'Pg van San Sebastian koersten.
In den nacht van Zondag op Maandag zijn
V'ee Spaansche onderzeeërs der regeerings-
Vloot op de reede van Tanger verschenen, doch
5Roedjg daarna weer vertrokken. Maandagmor
gen kwam de duikboot C. 6 te Tanger aan.
De onderzeeër werd geravitailleerd door een
hulp-convooischip.
Maandag is te Parijs uit Madrid een vliegtuig
aangekomen met 6 passagiers en 1200 K.G. goud
aan boord.
Twee militaire toestellen van de Spaansche
regeeringsluchtvloot zijn, komende uit Madrid,
op het vliegveld van Bayonne geland. Het waren
bombardementstoestellen, die met mitrailleurs
gewapend waren en voorzien waren van veel
munitie en vlugschriften, bestemd voor San Se
bastian. De piloten verklaarden, dat ZÜ uit den
koers geraakt waren. Nadat zij ondervraagd
waren, werden zij vastgehouden tot de autori
teiten een beslissing zullen hebben genomen.
De vliegtuigen werden verzegeld.
De Britsche kruiser Queen Elisabeth is te
Gibraltar aangekomen. De commandant van de
Middellandsche Zee-vloot, admiraal Pound, zal
hier zijn vlag hijschen.
Het Pransch nationaal onderwijzerscongres
heeft bij acclamatie een voorstel van het bureau
van het congres aangenomen om 10.000 franc
te zenden aan de Spaansche regeering.
ROME, 3 Aug. OStefani) In welingelichte
kringen, aldus bericht het Italiaansche nieuws
bureau Stefani, wordt ontkend, dat Abessinische
troepen onder commando van ras Seyoem en
den zoon van ras Kassa zich meester zouden
hebben gemaakt van Dessie en een deel van
Addis Abeba. Deze aanvallen bestaan slechts in
de fantasie van sommige personen.
De berichten uit Abessinië luiden in tegen
stelling met de geruchten juist zeer goed.
De Keizer van Abessinië vertrekt Donderdag
uit Worthing naar de Zuidkust. Hij zal zich
naar Bath Somerset begeven, waar hij een kuur
van drie maanden zal doormaken. Zijn jongste
zoon en één van zijn generaals zullen hem ver
gezellen.
JERUZALEM, 3 Aug. (Reuter). De plaatse
lijke autoriteiten zijn zeer verontrust over de
herhaalde aanslagen op de pijpleiding van Irak
en de militaire bewaking is dan ook verscherpt.
De hoofden der Nomadenstammen worden voor
de schade verantwoordelijk gesteld.
Het Joodsche orgaan dreigt met boycot van
de Imperiale Commissie, indien de Joodsche
immigratie wordt verboden vóór de Commissie
aankomt en toegegeven wordt aan de pressie
der Arabieren.
CAIRO, 3 Aug. (Reuter). De Egyptische dele
gatie is te Alexandrië vandaag begonnen met
de bespreking der capitulaire problemen. Vol
gens de Gazette Egyptienne zal het gemakke
lijk zijn te dien aanzien overeenstemming te
krijgen, daar de Britsche regeering te kennen
heeft gegeven, het volkomen eens te zijn met
Egypte en zijn invloed te zullen aanwenden bij
de capitulaire mogendheden, teneinde ze er toe
te brengen op minnelijke wijze haar voorrechten
te laten varen. Teneinde de belangen der bui
tenlanders te beschermen zouden de bevoegd
heden der consulaire rechtbanken overgedragen
worden aan gemengde rechtbanken.
Dp d«n Grcbbebcrq
VERWACHTING: meest matige W. tot 1
N.W. wind, zwaar bewolkt met tijdelijke
opklaringen, waarschijnlijk enkele regen-
buitjes, zelfde temperatuur.
Verdere vooruitzichten:
nemend buiig.
opklarend en af-
ROME, 3 Aug. (Reuter). De minister van
Buitenlandsche Zaken, graaf Ciano, heeft
den Franschen ambassadeur, de Chambrun,
ontvangen.
In officieele kringen weigert men ieder com
mentaar op het Fransche voorstel betreffende
niet-inmenging in de Spaansche binnenland-
sche aangelegenheden. Men wacht het resultaat
af van de démarche van den Franschen am
bassadeur in het Palazzo Chigi. Het onderhoud
van de Chambrun met Ciano was langdurig.
Het schijnt niet, dat Italië een direct ant
woord heeft gegeven op de voorstellen, die
thans officieel zijn voorgelegd. Mussolini
bevindt zich trouwens sinds enkele dagen
In Romagna met vacantie.
De Italiaansche bladen publiceeren een schrij
ven van den Spaanschen zaakgelastigde Aqui-
naga, waarin deze meedeelt, dat de Spaansche
minister van Buitenlandsche Zaken formeel
tegenspreekt verklaringen te hebben geuit be
treffende een accoord, dat de Italiaansche re
geering met Franco zou hebben gesloten en
waarbij de rebellen den Italiaanschen steun
zouden betalen met afstand van Ceuta.
Het ministerieele comité, dat door den Bel
gischen ministerraad belast is met het bestu-
deeren van kwesties betreffende den handel in
wapenen, heeft geconstateerd, dat er belangrijke
zaken gedaan zijn in België zoowel ten behoeve
van de Spaansche regeeringsstrijdkrachten als
ten behoeve van de opstandelingen.
De regeering heeft besloten den uitvoer van
wapenen aan een uitvoerlicentie te onderwerpen
in afwachting van de organisatie, volgens de
ministerieele verklaring, van de contróle op de
oorlogsindustrie. De eerstvolgende ministerraad
zal een koninklijken commissaris benoemen, die
belast zal worden met het uitwerken van deze
belangrijke kwestie.
STOCKHOLM, 3 Aug. (Stefani) Terwijl
men bezig was met het pompen van benzine
uit een tankschip ln een sleepschip, deed zich
plotseling een ontploffing voor, waardoor het
sleepschip, waarop zich tien personen bevonden,
in de lucht vloog met 100 ton benzine. Ondanks
het feit, dat de lucht geruimen tijd met ben
zinedampen bezwangerd was, ontstemd geen
brand.
OSLO, 3 Aug. (Reuter). Het blad Tidenstegn
deelt mede, dat baron Pierre de Coubertin, de
voorzitter van het Internationaal Olympisch
Comité, niet in aanmerking komt voor den
Nobelprijs voor den vrede van dit jaar, daar
de candidaten voor 31 Januari moeten zijn ge
steld en bovendien omdat het I.O.C. niet wordt
genoemd in de lijst van organisaties, waaruit
de candidaten voor den Nobelprijs voor den
vrede worden gekozen.
Dit stuk luchtafweergeschut trok door de straten van Londen, om zoo te trach
ten recruten voor het leger te winnen
SJANGHAI, 3 Aug. (D.N.B.). Berichten
uit Kanton melden alle, dat ongeveer 5000
man Kwangsi-troepen in Kwangtoeng, een
sector ongeveer 100 K.M. ten Zuiden van
Woetsjau en 75 K.M. ten Noord-Oosten van
Fransch Kwantsjoean bezet hebben. Er wor
den versterkingen heen gezonden teneinde
een havenplaats aan de Kwangtoeng-kust te
bezetten.
Blijkbaar is het plan, door het afsnijden van
de overblijvende punt van Kwangtoeng een toe
gang naar de zee te verkrijgen en zoodoende
de blokkade te land te verbreken. Tegen de
binnengedrongen Kwangsl-troepen worden ster
ke afdeelingen regeeringstroepen in het veld
gebracht.
In Kwangsi doen zich verschijnselen voor, die
op oneenigheid wijzen. Te Nanking is de militie
aan het muiten geslagen, zoodat zij moest wor
den ontwapend. In invloedrijke politieke krin
gen, alsmede bij verschillende generaals, zou
een krachtig verzet tegen de opperbevelhebbers
merkbaar worden. Tsjang Kal Sjek heeft in een
lang telegram de beide opstandige Kwangsi-
generaals tot gehoorzaamheid aan de maatrege
len van Nanking aangespoord.
Tegelijkertijd heeft hij medegedeeld, dat hij
binnenkort naar Kanton zal reizen, om in een
persoonlijke bijeenkomst de misverstanden uit
den weg te ruimen.
ISTANBOEL, 3 Aug. Tengevolge van zware
wolkbreuken en hagelbuien hebben ln het dis
trict Siwas ernstige overstroomingen plaats ge
had. Tien woonhuizen werden verwoest, terwijl
18 personen verdronken.
In andere gebieden daarentegen wordt Tur
kije door een hevige hittegolf geteisterd. Ver
scheidene gevallen van zonnesteek hebben zich
voorgedaan.
CHRÏSTCHURCH, 3 Aug. De Nieuw-Zee-
landsche minister van het verkeerswezen, Sem-
ple. heeft bijzonderheden bekend gemaakt van
een actie om het aantal verkeersongelukken te
verminderen en maatregelen te treffen in ver
band met het toenemende automobielverkeer.
De voornaamste der voorgestelde maatregelen
zijn:
I. verhocging der eischen voor het verkrijgen
van een rijbewijs;
2 samenvoeging der verschillende verkeers
wetten tot een uniforme regeling;
,v-v;
Honderd jaar geleden werd de beroemde Are de Triomphe te Parijs opgericht. De
herdenking ging met feestelijkheden gepaard
3. verbod od te groot aantal arbeidsuren voor
chauffeurs-,
4. zwaardere straffen voor verkeerszondaars.
De laatste 13 jaar, zoo verklaarde de minister,
is het aantal verliezen door verkeersongelukken
grooter geweest dan het aantal der Nieuw-Zee-
landsche slachtoffers in den wereldoorlog, of, om
het anders te zeggen, indien men vier kinderen
heeft, is een daarvan voorbestemd om bij een
auto-óngeluk te worden gedood of gewond. De
minister is tevens voornemens verbeteringen
aan te brengen op gevaarlijke spoorwegover
gangen en andere plekken die gevaar opleveren,
en toezicht uit te oefenen op de conditie der
verkeersmiddelen.
PARIJS, 3 Aug. (Reuter). De Intransigeant
meldt, dat in verband met den moord op den
Moefti van de groote moskee verscheidene per
sonen gearresteerd zijn. Uit het onderzoek zou
reeds gebleken zijn, dat de misdaad is gepleegd
door betaalde moordenaars, hetgeen doet ver
onderstellen, dat de zaak nog gevolgen zal heb
ben. Men is er van overtuigd, dat Moefti Ben-
dali door vier personen is vermoord. De noodige
maatregelen zijn genomen, teneinde incidenten
te voorkomen, die de moord onder inboorlingen
zou kunnen verwekken.
CHERBOURG, 3 Aug. (Reuter) Het jacht
Chantecler van Quistrehan heeft bij de klippen
van Minquiers, op een mijl afstand van Basse-
le-Marie een deel van een vliegtuigvleugel van
6 meter lengde gevonden. Vermoedelijk is dit
een deel van het watervliegtuig „Cloud of Iona"
dat in het Kanaal moet zijn verongelukt.
NORTH PLATTE (Nebraska), 3 Aug. De New
York Herald Tribune bericht, dat een 16-jarige
jongen te Omaha is gearresteerd, die bekend
heeft den dreigbrief te hebben geschreven aan
den vader van Shirley Tenvple, waarin hij een
som van 25.000 dollar eischte, anders zou het
filmkind worden ontvoerd. Het geld moest op
een bepaalde plaats in Nebraska uit een vlieg
tuig worden geworpen.
DRAGUGNAN, 3 Aug. (Reuter). Te Saint
Zacharie heeft gisteravond een vechtpartij
plaats gehad tusschen jongelieden, behoorende
tot rechtsche en linksche bonden, waarbij met
revolvers werd geschoten. Drie personen werden
gewond en twee personen werden gearresteerd.
In Zuid-Zweden is een epidemie van kinder
verlamming uitgebroken. De autoriteiten hebben
uitgebreide maatregelen genomen ter bestrij
ding van de ziekte, die reeds talrijke dooden
heeft geëischt.
De Noorsche minister van Buitenlandsche
Zaken Koht verklaarde niets te weten omtrent
de geruchten, welke een Deensch blad heeft
verspreid inzake een voorgenomen bezoek van
Litwinoff aan Oslo en Kopenhagen in Novem
ber a.s.
Maandag is te Praag het twee-en-dertigste
Internationale Mijnwerkerscongres geopend,
waaraan door vertegenwoordigers van 12 Euro-
peesche landen en de Vereenigde Staten wordt
deelgenomen.
De Internationale Liga tot bestrijding der
oneerlijke concurrentie heeft de Hongaarsche
groep uitgenoodigd het congres der Liga op 20
September te Boedapest te organiseeren. Het
congres zal zich bezig houden met de kwesties
van het prijsbederf, van het cadeau-stelsel, van
de vaste prijzen en van de uitverkoopen.
Een aantal Hongaarsche oudstrijders, die werk
loos zijn, wendden zich ln een verzoekschrift
tot Mussolini om toestemming te verkrijgen in
Oost-Afrika te werken.
De voorbereiding tot een bloedigen veldslag in
het Noorden van Spanje duurt onverminderd
voort; de Bisschop van Jaen zou gearresteerd
zijn; Tarifa door Spaansche kruisers gebom
bardeerd.
Kwangsi-troepen bezetten een sector in Kwang
toeng.
De aanvallen op Dessie en Addis Abeba te Rome
ontkend.
M.S. „Rhea" van de K.N.S.M- neemt te Gibral
tar twee vluchtelingen uit Spanje mee.
Een der deelneemsters aan de Nat. Bedevaart
te Lourdes overleden.
Prof. Kors sprak te Rolduc over de gevolgen
der werkloosheid.
Op spoedige behandeling van het ontwerp-
Zlekenfondswet aangedrongen.
Bü de Olympische Spelen werd Osendarp derde
op de 100 meter achter Owens en Metcalfe.
Nieuw wereldrecord van Helen Stephens op de
100 meter.
Nederlandsche dames-athleten in de series van
de 100 meter uitgeschakeld.
Koersstijging zette zich ter New-Yorksche Beurs
voort. Onregelmatig verloop van de markt.
We schrikken op.... een goede
kennis is van ons gestorven, dien we
nog enkele uren tevoren gezond ge
zien en gesproken hebben. En we roe
pen uit: hoe plotseling.Maar moet
het plotselinge eigenlijk niet het
meest verwachte zijn in het leven?
En als we eens nagaanis niet
het meeste voor ons plotselinghoewel
we het lang genoeg hebben kunnen
zien aankomen?
Het plotselinge overkomt ons iede-
ren dag. En daarom is de mensch zoo
dom zich door dit plotselinge te laten
verrassen. We dienen heel ons leven
heel ons bestaan ingericht te hebben
op dit plotselinge. Want de Heer waar
schuwde reedsgij kent dag noch uur.
Daarom dient het plotselinge het
minst verrassende, het meest gewone
voor ons te worden. Op alles bereid!
Uit Lourdes wordt ons geseind, dat een der
deelneemsters aan de Ned. Lourdes-bedevaart,
mej. de Jong uit Geldrop-Zesgehuchten, aldaar
is overleden.
De teraardebestelling zal hedenmorgen om
acht uur geschieden, waarbij Z. H. Exc. Mgr.
Huibers, Bisschop van Haarlem, de plechtig
heden zal verrichten.
Het m.s. „Rhea", van de Kon. Ned. Stoomb.
Mij., heeft te Gibraltar twee vluchtelingen aan
boord genomen, welke dóór het sa. „Ajax", van
de zelfde reeóerij, aldaar waren gebracht. Het
schip vertrok 3 Augustus naar Setubal.
BOLZANO, 3 Aug. Bij bestijging van den
Noordelijken wand van den Langkofel in Zuid-
Tyrol is de 25-jarige Karl Genrad uit Weenen
voor de oogen van zijn vrienden omlaag gestort
en gedood.
INi i i iiiiiMMinnimuM i i w i i /ff tv?
Stand op Dinsdag. 1 uur v.m.: 753
.Vorige stand: 753.9