Een noodkreet uit Madrid per
geheimen zender
DE FRONTEN IN SPANJE
k
I
HET BOMBARDEMENT
VAN ALGECIRAS
De mijnramp in
Engeland
Onlusten op het
eiland Madeira
De non-interventie
der mogendheden
Het nieuws van heden
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
ZATERDAG 8 AUGUSTUS 1936 - OCHTENDBLAD
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f3.25; per
post, per kwartaal f3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20088
De bewoners van het eiland Ibiza
met bommen en pamfletten
gewaarschuwd
De gouverneur van Ifni
treedt af
De Spaansche gezant te Praag
Britsche en Duitsche protesten
Zal Amerika intervenieeren?
Het W eer iiiiiiiiiiiiijiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiini^
Het reddingswerk van trouwe
makkers
Politieke vechtpartij te
Boekarest
Een Fransche poolexpeditie, onder leiding van dr. P. G. Victor, was.
om haar tocht te kunnen voortzetten, genoodzaakt, de honden en
radio-apparaten achter te laten. Men ziet hier het tentenkamp in
de eeuwige sneeuw
Reorganisatie in de melkindustrie
leidt tot onregelmatigheden
In de algemeene positie der strijdenden in Spanje is, ook icat betreft de fronten, in de laatste dagen vrijwel geien
wijziging gekomen. De binnengekomen berichten samengevat, zoudlen de opstandelingen nog steeds meester zijn in de
provincies Coruna, Lugo, Pontevedra, Orense, Leon, Valencia Burgos, Alave, Navarre, Logrono, Soria, Segovia, Valladolid,
Avila, Caceres, Salamanca en Zamora, alsmede deelen van de provincies Huesca, Saragossa, Guaralajara en het Noor
delijk deel van de provincie Madrid. Verder beheerschen de militairen een deel van de provincie Teruel, de Balaren,
behalve Minorca, de Canarische eilanden en Spaansch-Marokko, terwijl zij bovendien in het Zuiden de provincies
Cadiz, Huelva, Sevilla, Cordova en een deel van Granada bezet hebben-
Op het oogenblik wordt gestreden om de provincies Malaga en Badajoz. Gisteren heeft generaal Franco zijn op-
marsch naar Madrid vanuit Cordova weer hervat, het eerste doel op dezen weg is Merida. Bij deze troepen zijn 4000 man
ingedeeld, die dezer dagen van Noord-Afrika zijn aangekomen. In het Noorden zal generaal Mola voorloopig zijn stelling
in de Sierra Guadama omstreeks 60 K.M. ten Noorden van de hoofdstad handhaven, tot generaal Franco op onge
veer gelijken afstand in het Zuiden is genaderd. Ook in het Noorden wachten de troepen van generaal Mola af tot
Madrid is gevallen, om dan verder op te treden tegen de regeeringstroepen. Tevens hoopt men op een scheiding
tusschen de marxisten en de Baskische nationalistenIn nationalistische kringen verwacht men, dat de val van Madrid
nog ongeveer twee weken op zich zal laten wachten.
Op onderstaande kaart kan gemakkelijk de thans bestaande positie worden gezocht.
1 F O A H K B 'J K
ahl&e£&-^ MOTa"-i* -^L
Voortdurende Fransch-Britsche
besprekingen
De toestand in Abessinië
Volgens de Italianen overal rust
Nieuwe Fransche hooge
commissaris
Auto met soldaten door
trein gegreped
De Grieksche koning
naar Korfoe
Niet slagen
„Slagen" in 't leven, succes hebben,
geeft een groote voldoening. Wanneer
men slaagt in de onderneming waar
van men zich veel heeft voorgesteld,
waarvoor men zich veel moeite heeft
gegeven, dan is de wereld ons!
Maar niet-slagen ontmoedigt, doet
ons wanhopen, versombert heel ons
jbestaan. En toch: niet-slagen moge
nog zoo groote desillusie voor ons in
houden, het mag ons nooit ontmoedi
gen. Hoevele groote wereldfiguren za
gen hun plannen niet in rook opgaan,
slaagden niet bij hun leven, terwijl
toch hun uitvinding of hun geestes
arbeid na den dood door succes werd
bekroond. Scheen voor Franciscus
Xaverius aan 't eind van z'n leven zijn
hoop niet vervlogen op een christelijke
unie en is niet juist door zijn leven
zijn ideaal zooveel nader gekomen?
We moeten den uitslag niet slechts
tellen, we moeten vooral het doel, de
bedoeling van onzen arbeid laten gel
den. Het streven alreeds kan op zich
zelf groot zijn.
De moeilijkheden ii
Palestina
De mandaatsregeering vergoedt
geen geleden schade
Japansche schepen
vergaan
68 visschers worden vermist
De vacantiereis van
Koning Edward
NIEUWE KAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., Tngez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
PAMPLONA, 7 Aug. (Havas).
De speciale verslaggever van Havas
vermeldt dat te Madrid een klandes-
tiene zender op de ultra-korte golf
werkt.
Dit station heeft o.a. het volgende bericht
uitgezonden:
„De val van Madrid is aanstaande. De regee-
ring-Giral dingt naar den steun van buiten-
landsche mogendheden. In de stad reroen de
misdaden toe. Indien gij wilt, dat de strijd ge
staakt wordt, zorgt er dan voor dat de arbei
ders onze uitzendingen hooren. Binnenkort
zullen de opstandelingen zich bij elkaar voegen.
Trekt allen ten strijd naar Madxid."
De regeeringstroepen zouden eer. levens-
middelen.convooi voor generaal Mota aan
gevallen en uiteen geslagen hebben. De
opstandelingen verloren vele dooder waar
onder vier officieren. In het Zuiden van
Navarra zijn een aantal rebellengroepen
uiteengejaagd.
Te Algeciras is ernstige schade aangericht
door het bombardement van de Jaime Pri-
mero, die vele granaten op de stad deed neer
komen.
Het schijnt verder, dat alle forten der stad
tot zwijgen gebracht zijn, daar de kruiser de
kust kon naderen, zonder dat een kanonschot
op het schip gelost werd. De Jaime Primero
heeft tijdens het gevecht geen averij van be
lang opgeloopen.
Bü het bombardement is het Britsche
consulaat door een granaat van de Jaime
Primero getroffen. Geen ruit is meer heel.
De vrouw van den vice-consul werd door
een granaatsplinter licht gewond. Ver
scheidene andere gebouwen werden even
eens getroffen. Het aantal dooden en ge
wonden moet zeer groot zijn.
Naar hier wordt vernomen, verschenen he
den zes vliegtuigen uit de richting Valencia
boven het eiland Ibiza en wierpen bommen
omlaag. Tevens werden pamfletten gestrooid,
waarin de bevolking werd aangespoord zich
over te geven, daar anders haar huizen geheel
zouden worden vernield.
Uit Campo Maior wordt gemeld, dat den
geheelen dag uit de richting van Badajoz
geweervuur wordt vernomen. De guardia de
asalto en de guardia civile zouden hier te
gen de roode militie in opstand zijn geko
men. De opstandelingen zouden de poli
tieke gevangenen hebben verlost en hen
van wapenen hebben voorzien. Dezen zou
den thans aan hunne zijde strijden.
De Portugeesche radioclub deelt mede, dat
Catillo de la Guardia, een belangrijke strate
gische positie, door de opstandelingen is ge
nomen. Deze colonne is uit Sevilla vertrokken.
Verder wordt medegedeeld, dat kolonel Caste-
jon Zafra heeft ingenomen.
Uit Tanger wordt gemeld: Tijdens het
gevecht, dat gisteren in de Straat van Gi
braltar werd geleverd tusschen de opstan
delingen en de regeeringsvloot bij het troe
pentransport van Afrika naar Europeesch
Spanje zijn twee granaten en twee bom
men op Britsch gebied rond Gibraltar ont
ploft; twee nabij de renbaan en twee in de
haven bij de Aisladokade. Ben groot kali
ber vliegtuigbom ontplofte op een 50-tal
meters van een Engelsche dame, die polo
speelde. Het is een wonder, dat geen en
kel huis werd getroffen.
Verder wordt gemeld, dat bij het bombarde
ment van Ceuta door den regeeringskruiser
„Jaime Primero" de forten Punta Camero en
Getares zijn getroffen. Men maakt melding van
10 gewonden, terwijl een depot in brand is ge
vlogen.
Vrijdag stoomde het Fransche schip „Baisien
Dunkerque", op weg van Algiers naar Antwer
pen, in de straat van Gibraltar, toen een on
bekend vliegtuig verscheen, dat drie bommen
omlaag wierp, welke binnen een straal van 200
meter van het schip vielen, zonder het evenwel
te treffen De commandant van het schip deel
de draadloos mede, dat schepen in de straat
voorzichtig moesten zijn.
De gouverneur van de Spaansche zone Ifni
is de grens van Fransch Marokko gepasseerd.
Hij gaf den automobilisten, die hem tot de grens
vergezelden, een schrijven mede voor den com
mandant van de troepen in Ifni, die de regee
ring trouw bleven, waarin hij meedeelde, dat
hij aftrad. Vervolgens begaf hij zich naar Aga-
dir.
A
De ravitailleering van Ifni is moeilijk en de
voorraden dreigen op te raken.
De correspondent van de Diario de Noticias
meldt uit Huelva, dat Donderdagavond aldaar
verscheidene krijgsrechterlijke vonnissen door de
nationalisten zijn voltrokken. O.a. werden te
rechtgesteld de vroegere civiele gouverneur van
Huelva en diens eerste luitenant.
De Spaansche gezant te Praag heeft zijn
ontslag ingediend bij de regeering te Madrid
en heeft zich en de hem ondergeschikte con
sulaten ter beschikking gesteld van de mili
taire junta te Burgos. De junta heeft den ge
zant benoemd tot haar gezant in Tsjecho-Slo-
wakije.
De aandacht van Londen zou op het oogen-
blik worden bezig gehouden door het feit, dat
de strijdkrachten der Spaansche regeering
voortdurend gebruik maken van de internatio
nale haven van Tanger. Het zou echter niet
in de bedoeling liggen, hiertegen reeds direct
te protesteeren.
Officieel wordt medegedeeld, dat de Britsche
autoriteiten te Gibraltar bij generaal Franco
hebben geprotesteerd tegen de beschieting van
het oorlogsschip Basilisk door vliegtuigen der
opstandelingen.
Eveneens is een protest gericht tot de Spaan
sche regeering, opdat haar schepen uit de na
bijheid van Gibraltar blijven, teneinde gevaar
voor het leven en de bezittingen der vreem
delingen te vermijden.
De Duitsche zaakgelastigde te Madrid heeft
het protest van den Duitschen consul-generaal
te Barcelona wegens den moord op 4 Duit-
schers herhaald en met den meesten nadruk
schadevergoeding geëischt.
Senator Nye, de leider van de senaatscom
missie, welke een onderzoek instelde naar den
wapenhandel, die een voorstander is van de
neutraliteit van Amerika, verklaarde:
„De waarschuwing van de regeering van de
Vereenigde Staten inzake de bezittingen van
Amerikaansche onderdanen in Spanje, zou kun
nen worden uitgelegd als een eerste stap naar
interventie. Wij moeten evenwel afzijdig blijven
in Europeesche conflicten, tot eiken prijs, zelfs
als wij hierbij geld of eigendommen zouden
verliezen."
H Verwachting: meest zwakke wind uit
Noordelijke richtingen, licht tot half
bewolkt, droog vrij warm weer.
Verdere vooruitzichten: zomersch weer. lp
illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllüllllIlM
LONDEN, 7 Aug. (Reuter). Het is nog
steeds onmogelijk nog één van de 57 mijn
werkers, die door de ontploffing in den
Wharncliffemijn werden getroffen, levend
te redden. De oorzaak van het ongeluk is
nog niet bekend, doch een officieel onder
zoek zal worden ingesteld.
De mannen, die zich vrijwillig aanboden hun
opgesloten kameraden te redden hebben
schitterend werk geleverd. Hun arbeid werd
bemoeilijkt door het gas, dat in de gangen hing
en de ijzige koude, welke door nog niet opge
helderde oorzaak beneden heerschte.
De redders moesten van dekens en heetwater-
kruiken worden voorzien.
De Koning heeft een boodschap gezonden,
waarin hij zijn droefheid over het ongeluk uit
drukt.
Nader wordt gemeld, dat hedenochtend half
twee het reddingswerk is gestaakt, daar de
redders geheel uitgeput waren. 32 lijken zijn
thans aan de oppervlakte gebracht. Nog htden
wil men trachten de overige 25 lijken te ber
gen.
BOEKAREST, 7 Aug. (Stefani) Een groep
communistische arbeiders heeft met messen
gewapend een aantal studenten overvallen. Eén
student werd gedood, een ander levensgevaar
lijk gewond. De aanvallers werden gearresteerd,
doch één van hen, een bekende van de politie,
wist aan de waakzaamheid van zijn bewakers
te ontsnappen en wierp zich vanuit de derde
verdieping van het politiebureau omlaag, en is
om het leven gekomen.
jpe«*
«a*»*»»*.:
LISSABON, 7 Aug. (Reuter) De minis
ter-president deelde aan de pers mede, dat
uit de telegrammen van den civielen gou
verneur van Funchal blijkt, dat op ver
scheidene plaatsen van het eiland Madeira
onlusten zijn uitgebroken.
De opstandelingen vernielden de boeken van
de regeeringsbureelen van het district Ribeirs
Brava en vielen de boterfabrieken van Fun
chal aan.
De reden van de onlusten is ontevreden
heid over het decreet tot reorganisatie van
de melkindustrie op het eiland, dat ten
doel heeft alle belanghebbenden te be-
voordeelen te beginnen bij de melkprodu
centen, die met ingang van Augustus hoo-
gere prijzen maakten.
De openbare macht moest optreden, met het
gevolg, dat enkele burgers werden gedood.
De regeering besloot te breken met de ge
woonte van straffeloosheid op den archipel in
dergelijke gevallen en zond twee oorlogssche
pen met vliegtuigen en een compagnie jagers
■imiimiiiiimiiii
iiiiiiiiimmiimm
BORDEAUX
ORUW
'CO A
/MoUDO«*DO OGfcDO a
TóuLouse
Salam&mca
I I
/AoevaVo
LaVrahja/. GUADAL/yARaVMomta^oah aucbmA J
.uRdROPP.60,/ AV't*. yMAOR1'£
G ACALA.'-' y MOSOUFDUPI A HORElAi
SALAMANCA 7
BejapJ AVILA
BELBARCO
&ALIBTEO
B léicALOHA
ALCAUTARA. (j
CACECES
A^aLa.--'^ y MOSQuf PUCLAj
.„MaoridS PniE&ovTcêufi
^W^COENC* CAS
C U E NCA 5
'„'«Vivte
—1
LACEKES TO Leon
GAC-fRES s V.h5;;° •flUIHTANAR .UI-IEL
TnujiUo.'-Vv
<A«UÊR-«V.E.......J' J CIUDAO""*CAZ.i)«-VJ^EgUEHA
DoHBemrrf Reai. manzahaAe^ Aloacete
J ciuoAO Real almamsaJ-
ValoÊpehab>ALBACETE,.
Lissabon
a badajoz
iVALJ&H
'""-'.Al
B BA OA I O Z A
OUvewca J L
y
Jercr
L._ AzuacTa PosoblamCSc -a
Htll.nl-
l 'CltR.
'MOGATAUA
IJAEW •^"V/muRCIA.v
«JAEH MuRCIA
- loRCA
«Sevilla ÉciiA Lucena.e««
•huelva A -XJGRAUADA
S OSUNA «GRAUAPA j CUEVAS
LOJAl /~~A i m r
- ARböV'j AMftguERA (berja
ADi2*yAO,_,tA»>
lihabes
'wl /~-<CORDOBA
ZALAN)f«l -
•- Cordoba i
'"SCVILLAJ,—
Aguila a
""UR1È
inte
ORAM
c« MAOÓKKO
mii i
iiiiiiiiiiiiiiiii iiiiiiiiiiiiiiii 11 iiiiii iii iii iiiii iii min mil iiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliii iiiiiiiiitidii in iitiiiii iiiiiiiiiiimiii iiiiiim iiiiiiiiii i min ii liiiiiii ui iiiiimiH in ■iiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiii mi iiiiiiiiiu
met mitrailleurs naar Funchal. Ook zullen en
kele politiemannen naar Funchal vertrekken
om een onderzoek in te stellen naar de aan
stichters van deze beweging. Een krijgsraad zal
de zaak berechten, doch de zittingen zullen
niet te Funch&l plaats hebben.
LONDEN, 7 Aug. (Reuter) De laatste 24
uur staat de Fransche legatie te Londen
voortdurend in contact met het Foreign
Office. Algemeen is men van oordeel, dat
beide landen elkaar nauwkeurig op de
hoogte houden van hun eigen stappen en
van hun inlichtingen uit Spanje.
De tekst van de overeenkomst inzake non
interventie wordt, naar vernomen wordt, thans
besproken door de competente Britsche dien
sten, o.a. het board of trade, om na te gaan of
de bepalingen blijven binnen de mogelijkheid
var de Britsche wet.
De Portugeesche minister van Buitenlandsche
Zaken Monteiro heeft heden den Franschen en
Britschen gezant ontvangen, die met hem de
non-interventie in Spanje bespraken. Naar
verluidt, zou Monteiro enkele tegenwerpingen
hebben gemaakt.
ADDIS ABEBA, 7 Aug. (Stefani). Gene
raal Gallina, de commandant van de colonne
welke belast was met de zuivering van de
spoorlijn naar Djibouti van roovers en sabo
teurs, is in de hoofdstad teruggekeerd. Hij
verklaarde dat de algemeene situatie in het
spoorweggebied bevredigend is. De spoorlijn
wordt door de Italiaansche troepen beheerscht.
Het verkeer vindt zonder incidenten plaats, en
van den spoorweg wordt een steeds grooter
gebruik gemaakt. Daarom zijn de sneltreinen
weer ingevoerd.
De gouverneur van Erythrea, generaal Guz-
zoni, verklaarde het volgende aan den corres
pondent van Stefani: De toestand in mijn ge
bied en vooral in de nieuwe uitgestrekte ge
bieden van het vroegere keizerrijk is volkomen
rustig en er wordt hard gewerkt om den aan
leg van wegen, de inrichting van het bestuur
en de economische verheffing van net land te
bespoedigen. De bevolking houdt zich rustig
bezig met den landbouw en werkt vreedzaam
met de autoriteiten samen. De gouverneur
voegde hieraan toe, dat hij zich o.a. wil be
kommeren om het land van de ongelukkige
Dankali-bevolking, welke gedurende 40 jaren
systematisch in bloedige razzia's is onderwor
pen, waardoor het land is verarmd en ontvolkt.
JERUZALEM, 7 Augustus (ANP). De hier
verschijnende Joodsche bladen melden uit Pa
rijs, dat de Fransche hooge commissaris voor
Syrië en den Libanon, De Martel, nadat het
Fransch-Syrische verdrag tot stand zal zijn ge
komen, zal worden vervangen door den marxis-
tischen afgevaardigde van het departement
Seine, Jean Longuet, een kleinzoon van Karl
Marx.
BOEDAPEST, 7 Aug. (Stefani) Een met sol
daten volbezette vrachtauto is op een spoorweg
overweg door een trein gegrepen. Twintig sol
daten werden gewond, eenigen hunner ernstig.
De bergingsarbeid van de slachtoffers der mijn
ramp in Engeland stuit op groote moeilijk
heden.
Voortdurende Fransch-Britsche besprekingen
inzake de non-interventie in Spanje.
Per geheimen zender zou uit Madrid een nood
kreet om hulp gezonden zijn; de bewoners van
Ibiza met bommen en pamfletten gewaarschuwd.
Minister de Graeff over de wederwaardigheden
van onzen Gezant in Spanje.
De Maaswater-kwestie op 12 April 1937 voor
mondelinge behandeling bij het Hof voor Int.
Justitie gereed.
Bp de Olympische spelen leverde Brasser uit
stekende prestaties in den tienkamp.
De Duitscher Merkens Olympisch sprintkam
pioen. Van Vliet op de tweede plaats, Chaillot
derde en Pola vierde.
Derde prijs voor de Nederlanders in den 10 KM.-
wedstrijd voor tweepersoons vouwbooten.
Levendige handel en koersstijging ter
Yorksche Beurs; stemming tot slot vast.
New
ATHENE, 7 Aug. (Reuter.) De koning is aan
boord van een oorlogsschip voor een maand
naar Korfoe vertrokken.
JERUZALEM, 7 Aug. (Reuter) De man
daatsregeering in Palestina heeft bekend ge
maakt, dat zij de schade, welke tijdens de on
lusten is geleden, niet kan vergoeden.
Van andere zijde wordt vernomen, dat de
3000 Joodsche vluchtelingen uit Jaffa, die zich
thans te Tel Aviv bevinden in een moeilijken
toestand zijn. Zij kunnen niet naar Jaffa te-
rugkeeren, noch kunnen zij langen tijd van lief
dadigheid leven.
Vrijdagnacht zijn wederom twee Joden ge
dood, één te Tel Aviv en één nabij Hederah.
Dit brengt het totaal aantal Joden, dat sedert
het begin der onlusten gedood is, op 52.
TAKAO (Formosa) 7 Aug. De torpedo
jager Asagao deelt mede, dat 9 Japansche
schepen in de Chineesche zee zijn vergaan in
een typhoon. De schepen verzamelden zeewief
bij de Pratas-eilanden. In totaal telden deze
schepen 204 opvarenden, 68 worden nog ver
mist.
LONDEN, 7 Aug. (Reuter). Men meent te
weten, dat Koning Edward zich voor zijn va
cantiereis zal inschepen in de Joego-Slavische
haven Sibenik.
IKWWKWUWUUlinil II l
Stand op Zaterdag 1 uur v.m.; 763
Vorige stand; 763-7
