Communisten zouden Madrid
trachten te overmeesteren
Belangrijke herderlijke brief
der Belgische Bisschoppen
KEVELAAR
De internationale
onrust om Spanje
Het nieuws van heden
L UCHTAANVALLEN OP DE
HOOFDSTAD GEVREESD
F*
Stormramp te
Nantsjang
KATHOLIEK CONGRES TE
MECHELEN
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE
PERS
ZONDAG 9 AUGUSTUS 1936 - OCHTENDBLAD
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f3.25; per
post, per kwartaal f3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGECEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20089
Passagiers van de Medie 2 ver
klaren, dat Algeciras geheel
in vlammen staat
Aanval verwacht op
Algeciras en La Linea
Operaties der regeerings
troepen
m
Het bombardement
van Larache
Het Weer
Bijna driehonderd slachtoffers
door een hevigen orkaan
82 visschers verdronken
Démarche van den Duitschén
zaakgelastigde te Londen
bij het foreign office
Een veldslag aan de
grens van Mands joekwo
Ruim 100 Japanners zouden
zijn gedood
Koning Edward, VIII op
vacantie
Nieuwe socialistische
partij in België
Oproep tot vorming van een
V olksfront
Spanning grootendeels
opgeheven
Op een somber tijdstip der wereld
geschiedenis moeten de ge-
loovigen hun heil zoeken
bij de Kerk
De eendracht van België
Geen neutrale zones
Turksche gezant keert
terug
Slechts een consulaire vertegen
woordiger te Addis Abeba
Mongoolsche inval in
Souei Yoean?
Italië hervat den handel
met een sanctie-land
Aiguille Albert Lebrun
Belangrijke vondst
T reinongeluk
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
De moord op den Moefti
Geen merkbare reacties
Ras Koeksa naar Rome
Hij wil Italië leer en kennen
KROON-BEHANGSELS
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., Inger.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
LONDEN, 8 Aug. (Stefani) Volgens te
Londen uit goede bron ontvangen berich
ten uit Spanje, zouden de communisten be
zig zijn zich geheel meester te maken va»,.
Madrid om dan de tegenwoordige regee-,
ring omver te werpen.
Gisteravond om elf uur waren alle lichten in
de hoofdstad gedoofd op bevel van den minis
ter van Oorlog, die, zooals reeds gemeld, uit
voerige instructies heeft gegeven met het oog
op de mogelijkheid van een luchtaanval op
Madrid,
Na genoemden ti.id zullen alle lichten in de
stad gedoofd of afgedekt moeten zijn, auto's
zullen niet meer mogen rijden, de onder-
grondsche zal stopgezet worden, maar worden
opengelaten voor eventueele vluchtelingen.
Zoodra de vijandelijke vliegtuigen gesignaleerd
worden, zal de brandweer door de straten gaan
rijden en zullen de bewoners van bovenverdie
pingen de wijk moeten nemen naar de beneden
verdiepingen of de kelders. Samenscholingen
na elf uur zijn op straat streng verboden.
Passagiers van de mailboot Mediez, welke.
vannacht Gibraltar en Algeciras passeerde,
verklaarden, dat deze laatste stad geheel in
vlammen staat, welke hoog oplaaien. De
brand is het gevolg van het bombardement
door de regeeringsvloot.
Passagiers uit Malaga, die op de boot hun
toevlucht hadden gezocht, verklaarden, dat
Malaga goed verdedigd werd door de guardia
civil en de militie, in totaal 50.000 man De
Duitsche kruiser Luchs en de Fransche kruiser
Maillebreze liggen voor de stad.
De bevolking van Algeciras heeft de stad na
het bombardement van gisteren bijna volko
men verlaten. Hoewel het aantal slachtoffers
niet bekend is, bedraagt het aantal dooden
minstens 20 en dat der gewonden 50.
Daar de batterijen Van Algeciras tijdens
het bombardement niet geantwoord heb
ben, gelooft men, dat zij vernield zijn en
dat bijgevolg 'n aanval te land, ter zee en
in de lucht tijdens het weekeinde door de
regeeringstroepen ten uitvoer zal worden
gelegd op La Linea en Algeciras,
Geruchten melden, dat de aanval uit Malaga
zou geschieden en dat de Jaime Primero een
militaire afdeeling in La Linea aan land wil
zetten om de verbinding met de uit Malaga
oprukkende troepen tot stand te brengen.
Uit Sevilla wordt gemeld, dat een nieuw
transport manschappen en oorlogsmateriaal te
Algeciras zou zijn aangekomen, en dat de re
geeringstroepen tevergeefs zouden hebben ge
poogd de ontscheping der troepen te verhin
deren.
Uit Guadarrama wordt gemeld, dat de re-
geeringsstroepen gisteren een langzamen op-
marsch zijn begonnen, welke den geheelen dag
duurde. De artillerie bombardeerde voortdurend
de stellingen der rebellen, terwijl dezen tevens
door de vliegtuigen werden bestookt. De com
mandant der regeeringstroepen verklaarde, dat
versterkingen blijven aankomen, en dat heden
wellicht de opmarsch wordt voortgezet naar
Leon.
Van regeeringszijde wordt verder gemeld, dat
van den kant der opstandelingen berichten
komen betreffende moeilijkheden in de ravi
tailleering.
De afwezigheid van eenheid in de actie en
de uiteenloopendheid der operaties schijnen te
wijzen op een zekeren toestand van demorali-
-ér
Twee leden van een reddingsbrigade ge
reed om af te dalen in de Warncliffe-
schacht in Yorkshire, waarin bij een
ontploffing talrijke mijnwerkers om het
leven kwamen
satie. In de zone van Oyarzun hebben de bat
terijen van de artillerie van San Marcos de
posities der opstandelingen murw geschoten
en hun ernstige verliezen toegebracht. Een re-
geeringsvliegtuig heeft Arcale gebombardeerd.
Voorts is Ventas door artillerivuur der militie
bestookt. In de omgeving van Tolosa hebben
de regeeringstroepen de stellingen der opstan
delingen te Leaburu en Gaztelu met artillerie
vuur bestookt.
Uit Hodumaroc komen de volgende bijzon
derheden over het bombardement van Larache:
De regeeringsschepen vuurden ongeveer 200
kanonschoten af en leken voornamelijk de ka
zerne op het oog te hebben. De granaten ver
spreidden zich echter over de stad en richtten
daar ernstige schade aan, hoewel er slechts
één doöde en verscheidene gewonden vielen.
Zoodra het bombardement inzette, verlieten de
vrouwen, kinderen en ouden van dagen de stad
en vluchtten het land in.
Alleen de mannen bleven in de stad. Tijdens
het bombardement trokken militaire kapellen
door de straten. De in de gevangenis opgeslo-
tenen trachten zich aaneen te sluiten, teneinde
de deuren te forceeren. Hun poging mislukte.
Zeven gevangenen werdén doodgeschoten.
Zaterdagmorgen werd gemeld, dat prins Juan
de Bourbon, de prins van Asturië, aan de Bas-
kische kust zou aankomen. Het bericht werd
niet officieel bevestigd.
De Belgische bladen berichten, dat te Ant
werpen een aantal wagons met munitie, be
stemd voor Spanje, worden vastgehouden. Het
betreft hier 23 wagons, waarvan 19 geladen
zijn met munitie en wapenen en 4 met ijzerwa
ren. Een aantal van deze wagons komen uit
Luik, andere uit Duitschland. Volgens onder
zoek zouden deze wapens niet bestemd zijn
voor Spanje, doch voor een Zuid-Amerikaan-
schen staat, vermoedelijk Guatemala. De
exporteurs zouden over een uitvoervergunning
beschikken. Het gerucht gaat evenwel, dat .de
bootwerkers weigerden 't transport te verladen.
Het bestuur van den bond van havenarbeiders
deelde mede, dat een dergelijk besluit niet is
genomen, en dat geen moeilijkheden bestaan
bij het verladen van deze wagons.
Alle verbindingen met de Canarische eilan
den, die zich in handen der nationalisten be
vinden, zijn verbroken. De telegraafkabel is niet
beschadigd, maar het personeel staakt.
VERWACHTING: aanvankelijk zwakke,
veranderlijke wind, later uit Zuidelijke HÊ
richtingen, gedeeltelijk bewolkt, waar-
EE schjjnlijk droog weer, iets warmer over-
TE dag.
1 VERDERE VOORUITZICHTEN:
mersch weer
SJANGHAI, 8 Aug. (Reuter) Te Nant
sjang, de hoofdstad van de provincie Kian-
si, heeft een hevige orkaan gewoed, welke
277 slachtoffers heeft gemaakt.
Tijdens het ontzaglijke noodweer werden
honderden huizen verwoest, waaronder ver
scheidene regeeringsgebouwen.
Het eiland Toengsjan op bijna 200 K.M. van
Hongkong is geteisterd door een bijzonder he
vigen typhoon, waardoor tien Chineesche en
Japansche visschersschepen tot zinken werden
gebracht. Niet minder dan 82 visschers zijn
verdronken, terwijl 126 door een Japanschen
torpedojager zijn gered.
4?
mui i li ifo iffiw
v
De oud-strijders-organisatie van Yorkshire en Neivcastle heeft een bezoek
gébrachtaan het graf van den Onbekenden Soldaat te Brussel
DAIREN, 8 Aug. (Reuter) Een hier aan
gekomen reiziger heeft verklaard, dat de Rus
sen en de Japanners in allerijl versterkingen
zenden naar de Oostgrens van Mandsjoekwo,
in verband met een veldslag, die op 5 Augustus
is geleverd in de omgeving van Pogranitsjnaja,
in den loop waarvan ruim 100 Japanners zou
den zijn gedood. De schermutselingen, aldus
voegde genoemde reiziger hieraan toe, duren
voort en de toestand ziet er somber uit. Intus-
schen is van dit bericht geen enkele bevestiging
verkregen.
LONDEN, 8 Aug. (Reuter) De koning is
vanmiddag om kwart vóór vier van het vlieg
veld Heathrow in Middlesex naar Frankrijk
vertrokken.
BRUSSEL, 8 Aug. (D.N.B.) De leider van
de Belgische communistische partij, Jacquemot-
te, die eenige maanden naar Moskou is ge
weest, richtte vandaag een oproep tot de Bel
gische socialisten tot vorming van een Volks
front. Hij verklaart accoord te gaan met de
vorming van een uit gedelegeerden der beide
partijen samengestelde commissie, die zal moe
ten beraadslagen over de organisatie, de struc
tuur en het program van een nieuwe socialisti
sche partü in België.
LONDEN, 8 Aug. (Reuter). De Duitsche
zaakgelastigde heeft gisteren een démar
che gedaan bij het foreign office, waardoor
een zekere ongerustheid, die hier gevoeld
werd ten aanzien van de Duitsche voor
nemens betreffende den toestand in Spanje,
grootendeels is opgeheven.
De zaakgelastigde zou in het bijzonder hebben
tegengesproken, dat Duitschland oorlogsmate
riaal aan de rebellen heeft geleverd of wil leve
ren, terwyi de Duitsche oorlogsschepen, naar
hij verder zou hebben meegedeeld, niets zullen
ondernemen, dat zal kunnen worden uitgelegd
als een directe of indirecte tusSchenkomst ten
gunste van de opstandelingen.
De zaakgelastigde zou den indruk gewekt
De schade, die bij het jongste bombardement van
aangericht, is enorm
Toledo is
(Van onzen Brusselschen correspopdent)
ZEm. Kardinaal Van Roey, aartsbisschop
van Mechelen, heeft onlangs het initiatief
genomen tot het bijeenroepen en voor
bereiden van een Katholiek Congres te Meche
len, ter voortzetting vaan de Katholieke Con
gressen die sedert 1863 in de aartsbisschoppe-
ïyke stad werden gehouden en die van grooten
invloed zijn geweest op de ontwikkeling van de
katholieke actie in België. Voor het Congres van
1936 gaf de Aartsbisschop in onderzoek: de toe
passingen en manifestaties van de katholieke
gedachte in de moderne tijden.
Het congres werd in negen secties ingedeeld,
waarin zal worden gehandeld over het gods
dienstig leven; de georganiseerde katholieke
actie; het openbaar leven; de familie; de opvoe
ding en het onderwijs; de verstandelijke, aesthe-
tische en lichamelijke opleiding; de sociale,
economische en professioneele organisatie; de
liefdadigheid en het hulpbetoon; het versprei
den der katholieke ideeën door de pers, de ra'dio
en de film.
Het Congres wordt gehouden van Donderdag
10 tot Zondag 13 September en wordt Zondags
besloten met een grootsche geloofsdemonstratie
in den voormiddag op de hoogvlaktte rondom
de Nationale Basiliek van het Heilig Hart te
Brussel, en 's namiddags in het Heyssel-stadion.
De Belgische bisschoppen richten thans een
plechtigen oproep die Zundag in de kerken
wordt voorgelezen, tot alle geloovigen van het
land, om de beteekenis in het licht te stellen
van dit Vie Katholiek Congres van Mechelen
en aller medewerking op te eischen. In dezen
oproep geven de Belgische bisschoppen tevens
uiting aan de benauwenis van de tragische en
sombere tydsepisode, welke wij thans beleven
en waarschuwen krachtig tegen wanhoop of
passivisme van de zijde der katholieken. Want,
zoo waarschuwen H.H. Excellenties, het ware
voor katholieken onwaardig den moed op te
geven of werkeloos toe te zien, wijl zij moeten
overdenken en ervan overtuigd blijven dat de
H. Kerk, hunne moeder, werd aangesteld tot
leermeesteres van de waarheid en bewaarster
der woorden, die Onze Heer Jezus Christus
heeft gesproken. In de grondstellingen welke de
Kerk leert werd het heil gevonden in de som
berste perioden der geschiedenis.
„De wereld is tot in haar grondvesten ge
schokt," verklaart het Belgisch Episcopaat in
dezen indrukwekkenden oproep, „ongehoorde
gebeurtenissen volgen elkander op; men zou
zeggen dat eeh nieuwe maatschappij in wor
ding is; iederen dag rijze-n er voorheen onbe
kende vraagstukken op, wier oplossing leiden
zal naar een algeheele instorting der maat-
schappy of naar een maatschappelijke verjon
ging."
Even belangwekkend is de formuleering dei-
verwachtingen welke H.H. H.H. E.E. de
Belgische Bisschoppen bouwen op dit con
gres: van Mechelen.
„wy hopen, wordt in het Herderlijk schryven
nog gezegd, dat het Congres van Mechelen, waar
het, in het licht der christelijke grondstellingen
en voornameiyk van de pauseiyke Wereldbrie-
ven, de gewichtige vraagstukken van het huidig
uur zal behandelen, treffend zal doen laten blij
ken hoe onuitputtelyk rijk, hoe wonderbaar
lenig, hoe eeuwig jeugdig de katholieke leer is."
„Door elkaar te ontmoeten op gezamenlijke
en broederiyke vergaderingen, zal men, daaren
boven, vaststellen dat de katholieken, tot wel
ken stand zij ook behooren, intellectueelen, bur
gers, arbeiders of buitenlieden, jongeren en vol
wassenen, zich eensgezind bewust zyn van hun
plichten tegenover de ontzagiyke vraagstukken
welke gesteld zyn, en dat zy door eenparige
krachtsinspanning op ieder gebied, ijverig willen
medewerken aan de zedelijke heropbouwing van
het land."
„Mogen we, eindelijk, niet verhopen dat het
aanstaande Congres onder de kinderen van
eenzelfde Moeder, de H. Kerk, onder de discipe
len van denzelfden Zaligmaker, onder hen die
deelgenooten zijn van dezelfde Sacramenten,
den waren katholieken geest zal doen herop
leven en verstevigen, welke de geestelijke waar
den, de volstekt noodzakeiyke kwesties, de ka
tholieke zaak met één woord, stelt boven bij
zondere programma's, boven klassen- of groe-
penbelangen, boven persooniyke eerzucht of
wrok? Deze gemoedstoestand, waarin al de ge
loovigen dienden te verkeeren, staat uitgedrukt
in dezen gulden regel: „In necessariis unitas.
in. dubiis libertas, in omnibus caritas"; eenheid
van oogmerk en van handeling voor wat nood-
zakeiyk is, welopgevatte vryhe-id voor wat on
zeker is, maar christeiyke liefde altyd en in
alles
Moge het Vie Katholiek Congres van Meche
len, door het verwezenlijken van deze verheven
doeleinden, een geesteiyke en zedeiyke herop
leving medebrengen, een verjonging der zielen
een verstandhouding der geesten, welke de voor
boden wezen van betere dagen I"
hebben, dat Duitschland den internatio
nalen toestand niet wil compromitteeren
door een interventie, waarbij Europa in ri
vale kampen van socialistische en fascis
tische landen zou worden verdeeld.
De Engelsche regeering heeft Hedenmorgen
haar principieele toestemming gegeven betref
fende de formule der niet-inmeng:ngsverklaring
ten aanzien van Spanje, zooals die eergisteren
door de Fransche regeering ter kennis van de
Engelsche is gebracht.
De Britsche regeering zal in de betrokken
hoofdsteden de stappen, die Frankrijk zal doen
om te komen tot aanvaarding van dezen tekst,
steunen.
In officieele Britsche kringen is geenerlei be
vestiging te krijgen van de bericnten, volgens
welke men de mogelijkheid zou overwegenvan
de vorming van een neutrale zone, hetzij rond
om Gibraltar, hetzij rondom verschillende
zenuwknooppunten, die door den toestand in
Spanje ontstaan zyn.
Volgens berichten uit Addis Abeba heeft de
Turksche gezant aldaar van zyn regeering op
dracht gekregen naar Ankara terug te kee-
ren, en slechts een consulairen vertegenwoor
diger achter te laten.
PEKING, 8 Aug. (Reuter) Volgens hard
nekkige geruchten zouden Mongoolsche troe
pen Tsjahar in de provincie Souei Yoean drei
gen binnen te rukken. Men gelooft, dat deze
Mongoolsche bedreiging gericht is tegen de
centrale regeering van Nanking en wyst erop,
dat de gouverneur der provincies Sjansi en
Souei Yoean een trouw aanhanger van Nan
king is en geweigerd heeft met de Japanners
samen te werken.
ROME, 8 Aug. (Reuter) De te Rome ge
voerde besprekingen met Frankrijk ter hervat
ting van de handelsbetrekkingen na de ophef
fing der sancties, staan, naar uit zekere inlich
tingen blijkt, op het punt beëindigd te worden.
De van oogenblik tot oogenblik te verwachten
overeenkomst zal dan de eerste zijn, die door
Italië wordt aangegaan met een der sanctie-
landen.
Een Alpentop heeft den naam gekregen
van Frankryks president. De gemeenteraad
van Chamonix heeft n.1. besloten een 9500 voet
boogen bergtop om te doopen in Aiguille Albert
Lebrun, ter herinnering aan het bezoek, dat de
president onlangs aan Chamonix heeft ge
bracht
Onder eenige huizen op het Palatyn te
Rome zijn zeer belangrijke schilderingen ge
vonden, die terugloopen tot den tüd van Ca
ligula en tot dien van de republiek.
In afwachting v. de officieele tegenspraak
kunnen wij nu reeds mededeelen, dat het
bericht van de K.W.P. van 7 Aug. be
treffende „een gestoorde processie" onjuist
is.
Comité Ned. Bedevaarten n. Kevelaar.
Op het station Amiens is een trein op een
stootblok gereden, 32 reizigers werden ge
kwetst..
Stormramp te Nantsjang eischt bijna 300 slacht
offers.
De communisten zouden trachten Madrid ge
heel te overmeesteren; beveiliging der hoofdstad
tegen luchtaanvallen; Algeciras geheel in vlam
men; groote aanval van regeeringstroepen ver
wacht op Algeciras en La Linea,
De internationale spanning grootendeels opge
heven door verklaringen van den Duitsclhen
zaakgelastigde te Londen.
Van Vliet Olympisch kampioen in de tydrace.
Ooms en Leene veroveren den tweeden pry's in
den tandem-wedstrijd-
Nieuw Olympisch record van Rie Mastenbroek.
Brasser eindigt in den tienkamp op de vijfde
plaats.
Beide estafetteploegen plaatsen zich in de finale.
Rie Mastenbroek, Willy den Ouden en Tini
Wagner in de halve finale 100 Meter vrije slag.
Twee derde prijzen voor Nederland in de kano-
wedstrijden.
O
Midzomer
Het is nog midzomertijd. Maar de
avonden lengen al en de langste dag
is reeds ver achter ons. We hebben
naar dezen tijd verlangd doch voor
velen is het vacantiegenoegen verre
gend. En vóór we het weten staan we
voor den herfst. Zooals heel ons leven.
Het lijkt zoo lang en is zoo kort; we
verlangen naar het komende, maar
wanneer dit er is worden we teleur
gesteld. We klagen over het oogen-
blikkelijk slechte zonder het goede
van het oogenblik te erkennen en zoo
vaak laten we het beste ongenoten al
leen in verlangen naar de toekomst-
Laat ons den midzomer met al zijn
tegenslagen waardeeren t.n genieten
vóór het onherroepelijk wintert.
De zorgen en bekommernissen en
tegenslagen van eiken dag mogen ons
niet beletten de Godsgaven van dezen
tijd dankbaar te aanvaarden. Midden
in het leven moeten ive de volheid er
van genieten in het licht der eeuwig
heid.
In strijd met andersluidende berichten kan
gemeld worden, dat de moord op den Moefti te
Algiers geen merkbare reacties gewekt heeft.
De eenige beroering, die in het land viel
waar te nemen, stond in verband met stakings
bewegingen, en is spoedig onderdrukt.
Dedjas Haile Selassie Koeksa, meer bekend
als Ras Koeksa, zal binnenkort naar Italië ver
trekken. Hy had den wensch geuit, Rome en
de Italiaansche natie te leeren kennen.
MOOI EN GOEDKOOP
ALLEEN GR. HOUTSTR. 179 TELEF. 14269
Stand op Zondag 1 uur v.m.: 762
Vorige stand: 763
