STADSNIEUWS
REISBUREAU LEO KORS
Malariabestrijding
MARIA-STICHTING
%OJn&Lg,en,(>&aeiió
£.E.| AUTOREIZEN JLeJ j
SPAANSCHE LUIHEID
Haarlem, 13 Aug.
q—
Zigeunerinnetje
■iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii:::::::::::::
DONDERDAG 13
AUGUSTUS 1936
NED. PHILATELISTISCHE
VEREENIGING
Programma voor den 27sten
Philatelistendag
DE N. S. B.-BROCHURE
Proces-verbaal te Heemstede
DE MIDDENSTANDS-
WONINGEN
Geleidelijke verbetering
VOLKSCONCERT DER H. O. V.
MEJ. SIMONS HARTELIJK
GEHULDIGD
Afscheid R. K. Bond voor
Ziekenverpleging
Vischcollege „De Forel"
BURGERLIJKE STAND
Reisleider: H. STINIS
In Noord-Holland is belangrijk
terrein op den vijand
veroverd
IEDEREN MIDDAG VAN
2-3 UUR POLIKLINIEK
UIT DEN OMTREK
1 I REISBUREAU EUROPA - EXPRESS I 1
Groote overeenkomst met de
Oostersche volken
SANTPOORT
ZANDVOORT
Buitenlanders leveren
het werk
AGENDA
Bioscopen
14 Augustus
Bioscopen
INSTELLINGEN
STAAT VAN BESOMMINGEN
RIJKSVISCHAFSLAG
'T HYGIËNISCHE
DAM ES VERBAN D
nlfllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll,,,,mi
DOOR ANNY VON PANHUIS
"Illllllllllllllllillllllllllllllllllllillllillllllllllllllll
Wij ontvingen het Jubileumboek, dat bij ge
legenheid van haar 25-jarig bestaan werd uit
gegeven door de Nederlandsche Philatelistische
Vereeniging „Op Hoop- van Zegels" te Haarlem,
welke vereeniging op 1 Maart 1911 werd opge
richt. Naast de officieele mededeelingen bevat
dit keurig uitgevoerde boekje tekst en muziek
van het feestlied, dat den Nederlandschen Bond
Van Postzegelverzamelaars bij het 30-jarig be
staan van de Bredasche vereeniging werd aan
geboden, en een uitvoerig overzicht van de
werkzaamheden, welke in de afgeloopen kwart
eeuw door de jubileerende Haarlemsche veree
niging werden verricht, 'n Beknopt overzicht van
de geschiedenis van Haarlem van de hand van
den heer H. Weyenberg te Overveen geeft den
congressisten, die bij gelegenheid van de te
houden vergadering naar de Spaamestad zul
len komen, een alleraardigste inleiding, die
zeer zeker algemeene waardeering zal vinden.
Een voorname plaats wordt ingenomen door
het uitvoerige programma, dat het bestuur der
Haarlemsche vereeniging heeft georganiseerd
voor den zeven-en-twintigsten Philatelistendag,
die op 4, 5 en 6 September zal worden gehou
den. Voor Vrijdag 4 September vermeldt het
Programma o.m. een ontvangst door B. en W.
ten stadhuize, des avonds om 8 uur. Na deze
ontvangst een serenade en een muzikale rond
gang door de Postharmonie vanaf het stadhuis.
Op Zaterdag 5 September wordt des morgens
om half tien in Restaurant Brinkmann aan de
Groote Markt de Algemeene Vergadering ge
houden. Op den middag van dien dag brengen
de congressisten een bezoek aan de tentoonstel
ling bij de N.V. Joh. Enschede en Zonen aan
het Klokhuisplein. In een tijdelijk postkantoor,
dat op Zaterdag 5 September van 10 tot 4 uur
in Brinkmann geopend zal zijn, kan de corres
pondentie met een speciaal stempel worden af
gestempeld.
Naar aanleiding van een ingekomen klacht
werd door de politie van Heemstede proces
verbaal opgemaakt terzake overtreding van art.
147a van het Wetboek van Strafrecht, verband
houdende met de verspreiding en ter verspreiding
in voorraad hebben van de brochures „Wordt
ook Uw kerk een paardenstal 7"
Zooals gemeld, stelde de gemeenteraad gisteren
een bedrag van f 195.255.beschikbaar voor
verbetering van 428 middenstandswoningen, ge
legen op Kleverparkweg, Wouwermanstraat,
Kloppersingel, TuinwijK Noord en Zuid etc.
Men moet niet veronderstellen, dat deze ver
beteringen en vernieuwingen, gedeeltelijk zelfs
verbouwingen, nu in korten tijd een feit zullen
zijn, want, er zal een lijn van geleidelijkheid ge
volgd worden.
Na overleg van den directeur van den woning-
dienst met de besturen der stichtingen zal de
gemeente de noodige herstellingen doen verrich
ten, want de stem van de gemeente zal hier
duidelijk moeten klinken. Vast staat echter dat
de complexen van „Patrimonium" voorrang heb
ben, want het is onbegrijpelijk, dat de mooie
Kloppersingel voor een groot deel onbewoond is.
Voorkomen zal worden, dat de menschen van
het eene complex naar het andere (verbeterde)
zullen gaan verhuizen.
Het ligt in de bedoeling de middenstanders in
de aan te brengen verbeteringen te betrekken,
waarop trouwens o.a. door den heer Castricum
was aangedrongen.
Wat er veranderen zal kon men ons ten stad
huize niet mededeelen, omdat de praktijk straks
veel zal uitwijzen.
De woningen van de Haarlemsche Stichting
voor Woningverbetering zullen gemiddeld voor
een bedrag van f 950.verbeterd worden, de
Patrimoniumwoningen voor f 655.Tuinwijk
daarentegen voor slechts f 150.waarbij niet
vergeten mag worden, dat er aan de laatste
huizen in den loop der jaren al heel wat ver
beterd is.
Het is te hopen, dat de angstig talrijke bord
jes „Te huur", althans in de bedoelde com
plexen, nu spoedig zullen kunnen verdwijnen.
Het Volksconcert van hedenavond staat onder
leiding van Frits Schuurman. Als solisten tre
den op onze stadgenoote Corry Eyster, dis een
aria van Mozart en twee liederen van Grieg zal
zingen en de jonge, eveneens uit Haarlem af
komstige componist-pianist Hans Osieck, die
eigen werk zal voordragen, n.l. Variaties op een
Nederlandsch Volksliedje voor piano en orkest.
Osieck speelde deze compositie reeds met veel
succes ter gelegenheid van het Nederlandsch
muziekfeest te Wiesbaden o.l.v. Carl Schuricht,
in het Kurhaus te Scheveningen, eveneens on
der Schuricht en op een volksconcert te Am
sterdam o.l.v. Eduard van Beinum.
Het orkest speelt de ouverture „Egmont"
van Beethoven, de Russische legende „Kiki-
mora" van Ljadow en na de pauze de Vierde
Symphonie van Brahms.
In het Verpleegstershuis van de Mariastich-
ting is mej. Simons Woensdagavond, in verband
met haar a.s. huwelijk en daardoor aftreden als
directrice van de R.K. Arbeidsbeurs voor vrou
wen en meisjes en als bestuurslid van de afd.
Haarlem van den Ned. R.K. Bond voor Zieken
verpleging, op zeer hartelijke wijze door dezen
bond en de leekenverpleegsters gehuldigd.
Mej. Simons werd verwelkomd met een, door
de verpleegsters gezongen lied, waarin o.a. werd
gememoreerd, dat mej. Simons immer wist te
helpen met een vriendelijk gelaat al was het
wel eens lastig en deze feestavond als een
bewijs van dank moest beschouwd worden. Na
tuurlijk ontbraken de driewerf „Hoera's" op
Bruigom en Bruid niet!
Dr. J. H. M. Prinz, voorzitter van de afd.
Haarlem van den Ned, R.K. Bond voor Zieken
verpleging, hield daarna een toespraak. Spr.
schetste de groote verdiensten van mej. Simons
in haar 12-jarigen arbeid voor de afd. en wees
er op, hoe zij als directrice van het bondsbureau,
waar zij tot onlangs is geweest, dag en nacht
moest klaar staan om, als het noodig was,
verpleegsters te kunnen oproepen en uitzenden.
Spr. prees haar uitstekende qualiteiten, die haar
voor het bemiddelingswerk zoo uitnemend ge
schikt maakten.
De hoogeerw. Heer H. C. J. Sondaal, Deken
van Haarlem en moderator van de afd., huldig
de mej. Simons als de zeer actieve sociale werk
ster in merg en been. De verpleegsters en de
gezinnen, welke bij de verpleging betrokken zijn
geweest, zjjn mej. Simons veel dank verschul
digd voor het vele door haar ten behoeve van
hen verricht.
Speciaal legde de deken den nadruk op het
onbaatzuchtige, het charitatieve van het werk
van mej. Simons, dat zooveel omvattend en
verantwoordelijk was en dat toch nooit met een
geldelijke vergoeding werd beloond. Alleen ide-
eele motieven hebben de taak van mej. Simons
geleid.
Namens de afd. Haarlem bood Dr. Prinz een
prachtig geschenk als bewijs van de groote
waardeering en erkentelijkheid der leden aan.
Zuster v. d. Aa, eerelid van de afd. bood na
mens de particuliere verpleegsters een keurige
vaas met anjers aan.
Voor d'e vroolijke noot op dezen feestavond,
welke in een schitterend versierde zaal werd ge
houden, zorgde Zr. A. v. Emmerik, die in een
aardig, door haar zelf gemaakt gedicht, de
goede faam van het bureau schetste, de activi
teit en paraatheid vgn mej. Simons als secreta
resse en leidster van het bureau, en schalks ook
de kennismaking tusschen bruid en bruide
gom in bet Vaticaan te Rome, een heel merk
waardige kennismaking overigens op een plaats,
waar nu niet bepaald vele Nederlanders hun
toekomstige echtgenooten zullen hebben leeren
kennen!
Mej. Simons dankte tenslotte voor de harte
lijke toespraken en dë schoone geschenken en
erkende, dat deze feestavond voor haar onver
getelijk zou blijven.
De verpleegsters, die tusschen de bedrijven
door zich als knappe zangeressen hadden doen
kennen, formeerden toen een eerehaag voor mej.
Simons, waarna men nog eenigen tijd gezellig
bij elkaar bleef.
Bovengenoemd college hield Zondag 9 Aug.
zij;i halfjaarlijkschen kaswedstrijd op witvisch
in de Ringvaart vanaf Bennebroek richting Hil-
legom.
Ondanks het mooie weer, was de vangst
zeer slecht.
De uitslag van dezen wedstrijd is als volgt:
le prijs P. v. Dantzig met den grootsten, tevens
extra medaille, beschikbaar gesteld door den
heer P. Castenmiller; 2e prijs A. v. d. Aar,
hoogste aantal: 3e prijs L. Duitl;4e prijs J. B.
Hessling; 5e prijs A. v. d. Meij6e prijs F. Ho-
geboom; 7e prijs J. Hoogeveen; 8e prijs B. v.
Bansik; 9e prijs P. Hartman; 10e prijs H. J.
Rijs; 11e prijs C. Koek; 12e prijs J. Bottelier;
13e prijs J. Riemens.
Tevens' waren er nog drie éStra prijsjes be
schikbaar, welke werden gefwonnen door de
heeren F. Hogeboom, P. v. Dantzig en A. v. d.
Aar.
Ook de twee controleurs, de heeren F. Roe-
lofs en P. Entius kregen voor hun schitterende
leiding een souvenir.
Maandagavond reikte de voorzitter, de heer
F. Hogeboom, de prijzen in gebouw St. Bavo uit.
Ondertrouwd: 13 Aug.: W. Kuijk en E. E.
Franse; A Ploeg en A. M. Opbroek.
Getrouwd 13 Aug.P. G. van Engelen en M. A.
BINNENWEG 161, HEEMSTEDE, TEL. 28928
en
GROOTE MARKT 16 - TELEF. 15861
ZATERDAG 15 AUGUSTUS: 3 dagen naar
BRUSSEL - NAMEN - DINANT en
DE GROTTEN VAN HAN. 17.50 p. p.
Vertrek 1 u. n.m. vanaf Groote Markt.
MAANDAG 24 AUGUSTUS: 6 dagen naar
het SCHWARZWALD. 55 p. pers.
Schoorl; IJ. Molenaar en A. C. Stremming; A.
de Jong ten G. A. G Schiering.
Geboren 11 Aug: d. van A. KroesMooser; z.
van A. A. SeijffardtHeidoorn; 12 Aug.: z. van
J. C. Lichtenveldtv Daalen; d. van T. v. Aalst
Bouman; d. van J. J. JacobsRaaphorst; d.
van J. Smuck—Ebner; 13 Aug.: d. van M. M.
Seggelink—Kien jet; z. van W. Schaap—Funcke.
Overleden 11 Aug.: W. FredriksBeugeling, 70
j„ Linschotenstraat; 12 Aug. G. J ten Hoope
Veen, 65 j., Oostvest; W., 3 mnd., z. van J. P.
Engel, Hazepaterslaan; M. Bosde Vos, 85 j.,
Schotersingel.
I
Men zou in vroeger jaren de malaria met
recht een speciale Noord-Hollandsche
ziekte hebben mogen noemen. Heele
dorpen en ook grootere gemeenten waren
er door aangetast, en het aantal kilogrammen
kinine, dat hier geslikt werd, overtrof dat van
alle andere provinciën.
Het was in de mobiiisatiejaren zelfs zóó erg,
dat militairen, die eenigen tijd in Noord-Hol
land in depot of garnizoen gelegen hadden, bij
hun komst in het veldleger speciaal op mala
ria werden onderzocht, zóó bang was men, dat
de besmetting uit de Noordelijke landen verder
werd verspreid.
Sindsdien is de strijd tegen deze volksziekte
op krachtdadige wijze aangepakt. Men kreeg
beter inzicht in den aard en den verwekker der
malaria en daarmede werd ook de bestrijdings
wijze grondig herzien.
Hoewel de Overheid in den eersten tijd niet
achterwege bleef, mag toch de Commissie voor
de Malariabestrijding door de bevolking in
Noord-Holland het zich tot een groote eer re
kenen, dat haar arbeid de voornaamste oor
zaak is van het gelukkige feit, dat de uitbrei
ding van deze ziekte is tot staan gekomen. Niet
enkel dat, maar er is ep den vijand belangrijk
terrein veroverd.
Op alle mogelijke wijzen heeft deze commis
sie hulp en voorlichting verleend bij de be
strijding, en niet vergeten mag worden de
groote invloed dezer commissie op de menta
liteit der plattelandsche bevolking.
Wie Noord-Holland kent, weet dat de tchte
bewoner van dat gewest min of meer conser
vatief is. Van nieuwigheden wil hij langen tijd
niets weten. Argumenten helpen daar niet veel,
hij doet niet mee, eenvoudig omdat hij er „teu
gen" is.
Zoo is het begrijpelijk, dat de Noord-Hol
landsche plattelander, hoezeer ook geplaagd
door malaria, in het eerst heel weinig moest
hebben van die „malle fratsen" als het ver
delgen van muggen in de stallen, of het zui
veren van slooten. Wat zou dat, een mug is een
mug, en je kunt net zoo goed probeeren de
sterren naar beneden te halen, als al dat vlie
gend gedierte te dooden.
Met veel tact en geduld is de commissie hier
te werk gegaan, en al zijn nog niet alle voor-
oordeelen uitgeroeid, gezegd mag worden, dat
er in dit opzicht al veel ten goede is ver
anderd.
Waar het werk dezer commissie dus voor ons
Fjewest van zóó eminent belang Is, behoeft het
niet te verwonderen, dat wij het jaarverslag,
door haar uitgebracht, met méér interesse be
kijken, dan gemeenlijk aan de tientallen ande
re gewijd kan worden.
Wij veroorloven ons dan ook, een en ander
uit het verslag 1935 voor onze lezers over te
nemen.
Het dagelijksch bestuur bestaat uit de vol
gende heeren:
Dr. J. J. Th, Doyer. Inspecteur van de Volks
gezondheid te Hilversum, voorzitter.
Als onder-voorzitter treedt op Mr. A. M. Le-
deboer te Bergen en als secretaris-penning
meester Dr. E. R. de Vries, Diependaalsche-
driit 26, Hilversum.
In de commissie zijn vertegenwoordigers van
het Witte Kruis, Ned. Roode Kruis, Wit-Gele
Kruis, het Provinciaal bestuur en de Ver. van
Ned. Gemeenten, afd. N.-Holland.
De geldmiddelen worden verkregen uit sub
sidies cn bijdragen: 43 gemeenten subsidieeren
tot een bedrag van 1675.36. Het hoofdbestuur
van het Witte Kruis gaf 1000, het bestuur
van het Propbylaxefonds 2000.
Voorheen was het provinciaal subsidie af
hankelijk van de bijdragen der gemeenten.
Op het verzoek aan Gedeputeerde Staten van
Noord-Holland om door eene wijziging van het
subsidiebesluit mogelijk te maken, dat het pro
vinciale subsidie niet langer afhankelijk is van
dat der gezamenlijke gemeenten, doch tijdelijk
op een vast bedrag van ƒ3000 te fixeeren,
mocht de commissie een gunstige beschikking
ontvangen.
Deze loyale geste van Gedeputeerde Staten
kan niet genoeg worden gewaardeerd, omdat
de daling der gemeente-subsidies automatisch
een daling van het provinciale subsidie tenge
volge had.
Natuurlijk houdt de commissie zich aanbe
volen voor subsidies van Witte Kruis- en Wit-
Gele Kruis-afdeelingen!
Ook de Landsregeering is overtuigd van het
nut dezer commissie. Immers naar aanleiding
van het feit, dat sommige gemeentebesturen op
last van hoogerhand het subsidie voor de Ma-
iaria-bestrijding hebben moeten schrappen,
heeft de voorzitter zich tot den Minister van
Sociale Zaken gewend met het verzoek, zijn
medewerking te willen verleenen om de ge
meenten hierin vrij te laten. De Minister heeft
deze zaak aanhangig gemaakt bij het Ministe
rie van Binnenlandsche Zaken Het resultaat
is. dat de Minister van Binnenlandsche Zaken
heeft toegezegd, geen bezwaren te zullen ma
ken, indien de gemeenten bereid zijn vóór de
Mnlaria-bestrijding gelden te voteeren.
De commissie koestert de hoop, dat door deze
beslissing het aantal gemeente-subsidies voor
1936 weer aanmerkelijk stijgen zal.
Hoe stond het nu in 1935 met de verspreiding
dezer ziekte?
In 1935 bedroeg het aantal gevallen 1759. (In
1934; 1211. Een vermeerdering met 548 geval
len).
Omgerekend op 10.000 inwoners, verkrijgen
wij als ziektecjjfer voor Malaria in 1935: 31.5.
In de vorige jaren bedroegen deze cijfers:
1930
1931
1932
1933
1934
1935
2112
1150
600
869
1211
1759
42.3
22.4
11.4
16.3
22.2
31.5
De belangrijkste stijging van het aantal ge
vallen vond plaats in het district Alkmaar.
In de overige districten was de toestand vrij
wel stationnair (behoudens kleine schommelin
gen).
Van het aantal gevallen in het district Alk
maar komen voor rekening van Uitgeest 629
ge\ allen, d.i. 505 gevallen meer dan in 1934.
Met blijdschap mag geconstateerd, dat in
1935 geen malaria-gevallen voorkwamen in ons
nieuwe land, de Wieringermeer.
Ten slotte geven wij hier de conclusies, door
Prof. Swellengrebel en zijn medewerkers neer
gelegd in een rapport aan de Malaria-commis
sie van den Volkenbond.
Samengevat zjjn deze:
le. Na December is de infectiekans vrijwel
nihil
2e. De grootste kans op infectie bestaat in
den laten zomer en in den herfst.
3e. De geïnfecteerde mug is „honkvast". Zij
blijft in het huis, ook wanneer de woning door
de bewoners is verlaten. Op deze wijze laten de
vertrekkender. de geïnfecteerde mug na aan de
opvolgers Daardoor heeft de verspreiding van
Malaria plaats én door de mug, die in het huis
blijft, én door de geïnfecteerde bewoners, die
door eventueele verhuizing een nieuwe malaria
sfeer scheppen
4e. Naast, en zelfs vóór, deze wijze van ma
laria-verspreiding is die te noemen, welke door
„verdwaalde" besmette muggen bezorgd wordt,
d.w.z. door dezulken welke, zij het ook in ge
ringe hoeveelheden, op hoogstens enkele hon
derden Meters afstands van zwaar besmette
woningen in de buurhuizen werden aangetrof
fen.
5e. Vele Malaria-patiënten, die z.g. genezen
zijn, worden een bron van infectie, doordien
zij gezonde plasmodien-dragers zijn.
Zonder af te wijken van het grondbeginsel
der commissie „Bestrijding van de Malaria
duur DE BEVOLKING" zullen deze conclu
sies een richtsnoer zijn voor de te volgen werk
wijze in 1936, waardoor meer efficiency zal wor
den verkregen.
iiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiitiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiimifiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiii minimi it it
Iedere week:
3d. Rijn of Sauerland f 24.-
4 d. Luxemburg f 32.-
4 en 6 d. Parijs f 36.- en f 52.-
i 6d. Rijn (populair) f45.-
I 6 d. Rijn - Thüringen f 55.-
5 6 d. Harz f52.-
Neemt geen risico
6 d. Vogez. Schwarzw. f 58.-
7 d. Berlijn f 60.-
7 d. Beiersche Alpen.f 68.-
9 d. Zwitserlandf 95.- 5
10 d. Fransche Alpen, .f 105.-
14 d. Weenen-Boedapest f 125.- 5
Vraagt gratis reisgids
Profiteert van onze ervaring
I ROTTERDAM - SCHIED.SINGEL 5 - TELEFOON 11455
1 DEN HAAG - KNEUTERDIJK 2a - TELEFOON 110101
AMSTERDAM - DAM 6 - TELEFOON 40553
TiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin
heeft van B. en W. verlof gekregen om een
bloempjesdag te houden Zondag 16 Augustus. Zij,
die voor deze vereeniging op dien dag willen col
lecteeren, kunnen zich aanmelden Zaterdag
avond te kwart voor achten in het patronaats
gebouw, Groote Krocht 41.
Lastige tramreiziger. Woensdagavond zou
een echtpaar met de tram van elf uur in ds
richting Haarlem vertrekken. Dit is niets bij
zonders, maar terwijl de echtgenoot nog meende
een boodschap te kunnen doen, was zijn weder
helft reeds ingestapt. De chef, die van deze af
spraak tusschen de echtelieden niets wist, noch
vermoeden kon, floot precies op tijd en de tram
vertrok zonder de mannelijke helft. Wellicht
dacht vrouwlief, dat haar echtvriend op het
balcon verbleef. Toen de man echter ook wilde
instappen, zag hij juist het roode achterlicht
van de tram in de bocht verdwijnen.
Dat de tram zonder hem had kunnen ver
trekken, werkte waarschijnlijk op 's mans ge
moedsrust en met een kwaad gezicht spoedde
hij zich naar den chef en vroeg het klachten-
boek, De chef kon dit echter niet geven, waar
na de man zich naar het loket begaf en dit wilde
openen. De chef belde hierop naar het politie
bureau, waarop eenige agenten verschenen, die
het geval aanhoorden en van meening waren, dat
dë lastige reiziger beter op het bureau tot kalmte
zou komen. Dies narrten zij hem mee en mocht
hij een trammetje later vertrekken. De gade zal
wel twintig minuten op haar echtgenoot hebben
moeten wachten.
Personalia. Mej. M. W. A. Lindeboom, al
hier, is geslaagd voor het examen Fransch L.O.
Priesterfeest Pastoor Goossens. Zooals be
kend, is de Zeereerw. heer A. F. J. Goossens,
pastoor van de parochie van O. L. Vrouw ven
Altijddurenden Bijstand, alhier, Zaterdag 15
Augustus vijf en twintig jaar priester.
Zaterdagavond half acht wordt dë feesteling
in zijn parochiekerk feestelijk Ingehaald. Hierbij
wordt een welkomstlied gezongen door alle pa
rochianen. Daarna spreekt kapelaan Van Ingen
een welkomstwoord, vervolgens wordt een kort
Lof gehouden.
Zondag om 10 uur is er een Solemneele Hoog
mis, gecelebreerd door den jubilaris. De feest-
predicatie wordt gehouden door den Zeereerw.
heer De Jong, pastoor te Driehuis.
Des middags wordt in de school een officieele
receptie gehouden voor genoodigdën van half
twee tot kwart over twee; daarna receptie tot
half vier voor alle parochianen en genoodigden.
Des avonds volgt een plechtig Lof, gecelebreerd
door den jubilaris.
Maandag heeft een huldigingsavond plaats op
het schoolplein. Medewerkenden zijn het zang
koor van de Meisjescongregatie, een dames-
en een heerentooneelvereeniging, die resp. op
voeren: „Vergif", blijspel in één bedrijf door Ad.
de Ruyter, en „Het Duivelsbruggetje", spel van
Henri Ghéon. Hiertusschen een verrassing voor
den jubilaris en een bloemenhulde.
Zondag 23 Augustus is er een slotavond, waar
aan medewerken: K. J. C. met turnclub en
Kruisvaart. Het versterkte parochiale zangkoor
zingt tot slot het „Te Deum" voor drie-stemmig
gemengd koor.
Proefvaart in donker. Zaterdag zal de red
dingboot van de Noord Zuid Hollandsche Red
dingmaatschappij des avonds te ongeveer tien
uur een proefvaart houden. Het nieuwe zoeklicht,
dat alhier onlangs Is gestationneerd, zal bij deze
gelegenheid in bedrijf worden gesteld.
Bloempjesdag-, De St. Elisabeth Vereeniging
Ofschoon wij niet gewend zijn, zooveel gru
welijke berichten uit Spanje te ontvangen als
in deze dagen, bedenken wij ons toch geen
oogenblik, wanneer wij de Spanjaarden in elk
opzicht tot de Europeanen rekenen. En toch,
als men nader met het volkskarakter kennis
maakt, vraagt men zich af-, of er niet een diepe
oriëntaalsche trek in schuilt. Terwijl alle West-
Europeesche volkeren, Engelschen, Duitschers,
Franschen, Nederlanders, Denen een onverza-
digbaren arbeidsdorst hebben, en tot eiken prijs
in beweging willen zijn, houdt de Spanjaard
er een geheel andere opinie over arbeid op na,
en hij deelt deze volkomen met de Oosterlin
gen.
Voor den Spanjaard is het werken een nood
zakelijk kwaad, niet een vreugde. De aristo
cratische upper-ten van het land leeft te Ma
drid van de verpachting harer goederen en
veracht den handenarbeid. De burgerij, klein
in getal en met weinig kapitaalkracht, deelt
die minachting en zoekt met voorliefde een
middel van bestaan in de academische beroe
pen. Deze eigenaardige voorkeur voor schrijf
tafelwerkzaamheden wordt geïllustreerd door
het feit, dat Spanje, het land waar tot voor
eenigen tijd nog de helft van de bevolking
niet lezen of schrijven kon, elf universiteiten
telt cn in verhouding veel meer meesters, doc
toren en professoren dan Nederland of aelfs
Duitschland, dat toch als het vaderland der
boekenwijsheid geldt.
Spanje zou, met zijn in vele streken uiterst
vruchtbaren bodem, bij een voldoende bewer
king daarvan een der voorraadschuren van ons
werelddeel kunnen zijn. Maar dergelijke over
wegingen laten de Spanjaarden blijkbaar koud.
Immers, zij hebben ook hun Ijzer-, koper- en
loodmijnen sinds eeuwen door de buitenlan
ders laten exploiteeren. (Wat lood en kwik
zilver betreft, bezit Spanje verreweg de groot
ste schatkamers van Europa).
Men kan gerust zeggen, dat de buitenlan
ders door de eeuwen heen het werk voor de
Spanjaarden hebben gedaan. Al in de zeven-
Gebouw St. Bavo: Federatie Groenten- en
Fruithandelaren, 8 uur R. K. Bevolkings
bureau, 8 uur Buitengewone bestuursraad
vergadering 8 uur.
Groote of St. Bavokerk: Orgelbespeling, 84
uur.
Gem. Concertzaal; Volksconcert H.O.V.,
kwart over 8.
Luxor-theater: „Vorstelijke Emigranten", 2.30,
7 en 9.15 uur.
Rembrandt-theater; .,20.000 mijlen over Zee",
2.30; „Top haf', 7 en 9.15 uur.
Frans Hals-theater: „Hallo, hier Amerika",
2.30, 7 en 9.15 uur.
t'aiace; Palace-filmac, 11—5 uur; „Zoo'n aap
van een jongen", 7 en 9.15 uur.
Gebouw St. Bavo; Postpersoneel, half 9
R. K. Bevolkingsbureau, 8 uur.
Frans Hals-tneater: „Carnaval in Weenen",
2.30, 7 en 9.15 uur.
Kembrandt-tbeater: „Singende Jugend" (Wie
ner Sangcrknaben)2.30, 7 en 9.15 uur.
Cinema-l'aiace: „Palace Filmac", 115 uur;
„De Amateur-jockey", 2.30, 7 en 9.15 uur.
Luxor-thealer: „Broadway Melody", 2.30, 7 en
9.15 uur.
St. Elisabeth vereeniging Jansstraat 49
Spreekuur: 's Maandags van 2 tot 3 u"r;
vergadering van 3 tot 5 uur. Spreekuur
Donderdag van 3 tot 4 uur.
tiende eeuw leefden er tienduizend Genueezen
en honderdzestigduizend andere buitenlanders
in Spanje en beheerschten er den handel en
de rest van de industrie. j
De kwikzilvermijnen van Almadén, heeft Ka-
rel V al aan de Fuggers uit Augsburg verpacht;
nog in de achttiende eeuw werden zij geleid
door een Iersch ingenieur, terwijl de arbeiders
Duitschers waren. Later kwamen zij geheel aan
de Engelsche Rothschilds.
De zilvermijnen van Guadalcanal werden in
de vorige eeuw door Engeland uitgebuit, de
cobaltmijnen In Aragon door Duitschers. Van
de vierduizend erkende loodmijnen in Spanje
zijn er pas 273 geëxploiteerd. De wereldbe
roemde kopermijnen van Rio Tinto zijn bijna
geheel in Engelsche handen.
Hoe kan een land, dat met zijn ongedolven
schatten in Europa aan de spits staat, in zulke
armoede blijven, die vooral op het land al niet
meer Westersch aandoet? Het meest bevredi
gend antwoord daarop is de verwijzing naar
de arbeidsstatistiekenSpanje heeft het ge
ringste arbeidscoëfficient in geheel Europa....
van de Donderdag aan den Rijksvischafslag aan
gekomen
STOOMTRAWLERS
R. O. 15 Antje 290 manden f 2300, Adelante
1050 manden f 3000, Azimuth 375 manden f 1600.
Ui ver 400 manden f 1850. Bergen 475 manden
f 1700, Ommering 400 manden I 2200, Rotter
dam 475 manden f 1690.
logger
KW 60 f 530.
IJMUIDEN, 13 Augustus, Rijksvischafslag Tar
bot per kg. 901.08, Griet per 5 kg. 15.50—31,
Tong per kg. 1.201.70, Groote school per 50
kg. 31—32, Middel schol 1631, Zet schol 1522,
kleine schol 5.5016.50, Schar 4.60—8, Tongschar
1925 per 50 kg. Vleet per stuk 1.081.30, Pie
terman en Poon per 50 kg. 24.10, Groote schel-
visch 920, Middel schelvisch 1316. KI. mldd.
schelvisch 1014, kl. schelvisch 710.50 per 50
kg., Kabeljauw per 125 kg. 2356, Gullen per 50
kg. 1.40—7. Heilbot per kg. 1.00, Wijting per 50
kg. 1.703.40, Koolvisch per stuk 5058, Makreel
per 50 kg. 2.407.50, Versche Haring per kist
3.30—5.05.
WATERSTANDEN
IJMUIDEN, Vrijdag 14 Augustus 1936. Vloed:
1.48 v.m., 2.24 n.m.
23
Hij zweeg eenige oogenblikken; toten ging hij,
zijn aarzeling overwinnend voort:
„Ik heb u vroeger wel eens een en ander
verteld, nadat we elkaar op de boot hadden
leeren kennen. U weet, ik stelde dadelijk ver
trouwen in u en vond u sympathiek. Mijn broer
en ik hielden van hetzelfde meisje. Ik vroeg
haar en werd afgewezen, want mijn broer was
hét al lang achter mijn rug met haar eens
geworden. Ik verliet 's nachts ons huis, zonder
van iemand afscheid te nemen, en liet alleen
de schriftelijke boodschap achter, dat ik terug
zou komen als ik over mijn mijn teleurstelling
heen was. U bood me de betrekking aan op uw
plantage, mijnheer van Santen, en daar ik tot
eiken prijs vergeten wilde, wierp ik me met
verbeten ijver op het werk."
In de stilte, die volgde, klonk Elly's heldere
stem op; „En mijnheer de baron ploeterde en
sjouwde In eten ondergeschikt baantje en was
den koning te rijk, toen hij al na een jaar
promotie maakte. En momenteel is hij de rech
terhand van Adriaan van Santen, wiens naam
ledereen in Indië kent...."
„Ja, ik ben goed vooruitgekomen, Elly; 't was
een groot geluk, dat ik op mijn avontuurlijke
reis juist je vader moest ontmoeten." Zijn
gezicht werd heel ernstig. „Maar ondanks alles
laat de gedachte dat ik toch op Dittborn thuis
hoor, me geen rust meer. Al zoo lang heb ik
daar in stilte tegen gestreden, tot ik nu, plot
seling, heel zeker meen te voelen, dat het niet
goed van me is, mijn krachten ten mijn werk
aan een vreemd land te geven. Mijn eigen be
zitting heeft me misschien harder noodig. Ik
heb me hier met verbeten vastberadenheid in
gewerkt. omdat ik wilde vergeten, dat ik een
vaderland had. Haat tegen mijn broer en de
vrouw, die nu al lang zijn naam draagt, had
den me verbitterd." Hij kuste Elly's krachtige
mooigevormde hand. „Maar nu is er niets meer,
dat me weerhoudt. Er is niets meer te over
winnen. Van jou houd ik, Elly, dat andere
was maar een snel-opvlammende hartstocht,
die weer doofde als een stroovuur jou heb
ik lief om wat je bent, voor nu en voor altijd.
Zelfs de herinnering heeft allen glans en beko
ring voor me verloren. Bij mijn liefde voor jou
verbleekt alles was Ik ooit gevoeld heb voor die
andere, die geten oprechte genegenheid waard
was. En daarom moet je met me meegaan,
mee naar huis, naar Dittborn! Je zult zoo'n
prachtige slotvrouwe zijn!"
Elly hief haar smal, rustig gezicht naar hem
°P.
„Vader kan me niet missen en al zou ik
met je meegaan, je zou er spijt van hebben,
omdat ik me daarginds onmogelijk eelukkis
zou kunnen voelen. Ik kan niet, Ulrich, je
eischt een al te groot offer van me."
Adriaan van Santen sloeg haar op den
schouder. „Ik zou ook wel eens willen zien,
hoe het hier gaan moest zonder jou," zei hij.
„Beste jongen," wendde hij zich tot Ulrich,
„ga jij nu voor een paar maanden er tusschen
uit en kom dan terug al de rest is onzin."
Ulrich von Dittborn boog licht het hoofd.
„Ik! denk anders dan u, mijnheer van Santen,
en we begrijpen elkaar toch niet, al zouden we
er nog een uur over praten. U stelt het zelf-
verworven, door eigen arbeid gegroeide bezit
hooger ik het geërfde, dat door een lange
reeks van voorouders van vader op zoon is
overgegaan."
De oudere man glimlachte. „U bent nu een
maal, ondanks uw drie Indische jaren van
hard werken, in hart en nieren aristocraat ge
bleven."
„Ik hoop dat je reis je goed zal doen,
Ulrich," zei Elly eenvoudig, „groet je vaderland
van mij en overtuig je er van, of het 3e zóó
noodig heeft als de onderneming, waar iedere
koelie aan je gehecht Is ten waar nog een wijd
arbeidsveld vóór je ligt. En vecht dan daar
ginds, in je geboortestreek, met jezelf uit, of je
baron von Dittborn wilt blijven, die de bezit
ting van zijn vaderen bestuurt, of mijnheer
Dittborn, de schoonzoon en compagnon van
Adriaan van Santen wilt worden."
Ze keek haar vader glimlachend aan.
„Want hij wordt natuurlijk uw compagnon,
niet. vader?"
„Wanneer hij terugkomt, ja, dan wordt hij
jouw man en mijn compagnon."
„O, hij komt terug!" zei de heldere meisjes
stem.
Ulrich von Dittborn zweeg.
Hij voelde zich niet-begrepen en gekrenkt,
ïnplaats van dat vader en dochter zijn denk
wijze respecteerden, schoven zij zijn bezwaren
terztj als onnutten ouden rommel, dien men
nog met een zekere piëteit hanteert, maar toch
eigenlijk het liefst naar de vliering zou ver
wijzen.
Nadat hij zijn eerste ergernis overwonnen
had, herhaalde Ulrich het meisje dagelijks:
„Ga toch met me mee naar Duitschland om
daar voorgoed te blijven!"
Maar altijd weer kreeg hij hetzelfde ant
woord: „Ik moet bij vader blijven en ik kan
niet buiten Indië!"
Tot eindelijk de laatste dag vóór zijn ver
trek aanbrak.
Toen overweldigde het verdriet van het
afscheid de anders zoo beheerschte Elly van
Santen.
„Als je daarginds in je vaderland tot de
overtuiging komt, dat plicht en diepste voor
keur je voorschrijven daar te blijven, roep me
dan maar. Want ten slotte," voegde ze er met
een zwak lachje aan toe, „moet de vrouw vader
en moeder verlaten en haar man volgen waar
hij ook gaat."
Toen trok Ulrich Dittborn in overmaat van
vreugde en ontroering de slanke meisjesge
stalte naar zich toe en drukte haar aan zijn
hart.
Naar Dittborn had hij niet geschreven;
zelfs zond hij geen telegram om zijn komst te
melden.
Even onverwacht als hij drie jaren geleden
vertrokken was, wilde hij terugkeeren. Wat
zou zijn moeder gelukkig zijn, als ze zag, hoe
volkomen hij zijn broer en diens mooie vrouw
vergeven had! Wat viel het gemakkelijk, te
vergeven, nu hij in den vreemde zulk een over-
rijk geluk gevonden had! Elly's ranke, rijzige
gestalte, haar rustig, open, intelligent gezicht
waren nu voor hem de verpersoonlijking van
het geluk, dat hij zich eenmaal in zoo geheel
andere gedaante had gedroomd.
HOOFDSTUK X
Josefa had het heel druk, zij bracht met
mevrouw von Dittborn de geschenken in orde
voor de vele menschten, die op de bezitting thuis
hoorden, en die allen iets zouden krijgen. Ook
een aantal arme bewoners van het nabijgelegen
dorp stonden op de lijst van hen, die bedacht
zouden worden en Josefa had op zich genomen,
alles een paar dagen vóór het feest naar het
dorp te brengen.
De arreslee reed voor, de pakjes en manden
werden er In gedragen, en zoo ging het onder
lustig belgerinkel den landweg af.
Na een kwartiertje rijden zag Josefa den
kerktorten van het dorp al, en ze had dan ook.
weldra het doel van haar tocht bereikt.
Het laatste pak, dat de koetsier voor haar
binnendroeg in een klein huisje, bleek bestemd
voor een oud. verwelkt vrouwtje, dat op een
stoel voor haar eenig raampje zat en met haar
wimperlooze oogen, die precies glazen stuiters
leken, Josefa aanstaarde.
Een beverig, naar adem happend stemmetje
beantwoordde den groet. En toen zei het vrouw
tje, dat den koetsier scheen te kennen: „Ja, ja,
mevrouw de barones vergeet het niet, dat
Liese Schneider de kindermeid van de twee
jongens is geweest."
Ze trippelde naar de tafel toe en rekte
nieuwsgierig als een kind haar hals uit, toen
Josefa haar de geschenken liet zien.
Ze was bijzonder hardhoorend ten verstond
meestal verkeerd wat het jonge meisje haar
zei. Ze was erg blij met den grooten, warmen
omslagdoek, dien Josefa uitpakte en met de
warme winterwanten en den gemoltonneerden
onderrok; ze rook aan de koffieboonen en de
bus cacao en nam met een begrijpend knikken
het keurige gehaakte beursje in ontvangst.
„En wie btent u eigenlijk?" vroeg ze plot
seling en boorde haar blauwe stuiteroogen in
Josefa's gezicht.
„Ik ben de gezelschapsjuffrouw van mevrouw
van het kasteel," antwoordde het jonge meisje
luid.
De koetsier had het vertrekje alweer ver
laten.
„Zoo, zoo," het oudje liet een voldaan
gichellachje hooren. „Dat doet me pleizier
hoor, dat doet me pleizier, bij Malte zul je het
goed hebben, me-kind. Zoo, zoo, dus u bent
de toekomstige mevrouw van het kasteel."
(Wordt vervolgd).
