Het non-interventie-paskwil NOUSSANA Eerste Nationale Congres van „De Jonge Werkman" Treffende toespraak van den Aartsbisschop Priesterfeesten HET „VRIJE" SOVJET RUSLAND LEEKENAPOSTOLAAT EEN ENTHOUSIASTE BIJEENKOMST oi m 9ra ne lnstantine TERUG NAAR CHRISTUS MAANDAG 17 AUGUSTUS 1936 BUITENLANDSCH OVERZICHT Nieuw monsterproces Op ieder en post dienen we trouwe lidmaten te zijn van Christus' mystieke Lichaam DE VAKVERBONDEN Alom daling van het ledental Hitier woonde Zaterdag in het zwemstadion de wedstrijden bij, waarmede het Olympische zwemfeest besloten werd. Links van den Fuehrer g ener aal-veld maarschalk Von Mackensen, rechts minister dr. Frick JONGEN VERDRONKEN De eerste proeve van deze organi satie in groot formaat mag als volkomen geslaagd be schouwd worden „De Bonte Tocht" help* spoedig b,l hooidpijnAiesp'in nn...mTiTji1rTnMM Was de wereld trouw gebleven aan Christus, dan zou deze vreeselijke crisis niet over ons gekomen zijn" Volkeren staan tegen over elkander Gelooven in God Een grootsche demonstratie Het spel Van Mgr. J. M. van den Tuijn Pastoor L. Beysens ACTIE BIJ NICO TER KUILE KOSTERSDAG De door de Fransehe Volksfront-regeering gelanceerde non-interventie-gedachte ten aanzien van beide strijdende partijen in Spanje is hard op weg een nieuw interna tional paskwil te worden. Het gaat ermee, zoo als het gegaan is met zoovele schoon schijnen de illusies. Wie is er nog zoo naïef om te ge- looven, dat in de internationale politiek idealis me en principe den doorslag zouden geven ten koste van het egoïstisch opportunisme! Het beschamend échec van de ontwapeningsconfe rentie en van de economische conferentie, de als eere- en gewetensplicht voorgestelde schen dingen van verdragen, ook van vrijwillig aan vaarde, de wijze, waarop het recht van den zwakke (China en Abessinië) met veel draaie rij en laf gepraat uitgeleverd werd aan de macht van den sterke (Japan, Italië), de ver loochening en het saboteeren van de Volken bondsbeginselen, de mislukkingen van de col lectieve veiligheidsidee en de vroéger met veel ophef verkondigde stellingen liquideerende bi laterale verdragen (Duitsch-Poolsch en Duitsch- Oostenrijksch accoord), dit alles en nog veel meer bewijst, hoe onze beschaafd geheeten we reld in een periode van schier hopelooze ver warring is geraakt, een verwarring, waarin de zuivere maatstaven van recht en beginsel niet alleen niet meer worden toegepast, maar door sommigen zelfs als volkomen ondeugdelijk en onrechtvaardig worden verketterd. Het is met Europa zoover gekomen, dat de zwarte heerscher van een barbaarsch geschol den Afrikaanschen staat, die niets anders vroeg dan naleving van gesloten verdragen en steun tegen den onrechtmatigen aanvaller van zijn rijk, als een lastige en ongelegen komende bedelaar met een bekentenis van sympathie, maar tevens van onmacht om hem te helpen de deur van den Volkenbond werd uitgewerkt om met dengene, die hem tot den bedelstaf had gebracht, te kunnen gaan samenwerken Zou zoo'n wereld gehoor geven aan Frankrijks oproep om zich angstvallig te houden buiten den verbitterden en moorddadigen strijd der rooden en witten in Spanje? Werd Frankrijk zelf er niet van beschuldigd de eerste te zijn ge weest, die tegen het niet-inmengingsprincipe had gezondigd? Waar menschen elkander vermoorden, zijn wapens en munitie noodig. Waar wapens en munitie noodig zijn valt wat te verdienen. Waar wat valt te verdienen, wil een ieder erbij zijn, vooral wanneer de meest verachtelijke baat zucht gecamoufleerd kan worden tot het die nen van een heilig geheeten politiek en cultu reel ideaal. En zoo zien we, dat terwijl de re geeringen tezamen beraadslagen over het slui ten van een non-interventie-verdrag ten op zichte van Spanje, zoogenaamde of echte par ticulieren met of zonder instemming der diver se regeeringen ofwel de zgn, democratische re geering te Madrid ofwel de zgn. fascistische op standelingen van moordmateriaal voorzien. Léon Blum, die zwaar onder druk van deniet aan de regeering deelnemende communisten staat, heeft beweerd, dat de Fransehe regee ring met haar niet-inmengings-voorstel den vrede wil dienen. Inderdaad, zou het eindigen van eiken vorm van interventie in de Cosas de Espana, het hoogst ernstige gevaar voor inter nationale complicaties tot een minimum kun nen reduceeren. Maar Frankrijk is eerst met zijn niet-inmengings-idee voor den dag geko men, nadat de door Volksfronters georganiseer de en gepropageerde moreele en materieele steunverleeningen aan de Madrileensche regee ring gevolgd waren door belangrijke hulpacties ten gunste der fascistisch gewaande opstande lingen uit landen, die hopen, dat Spanje een nieuw bolwerk wordt ter bedediging van de autoritaire regeeringsstelsels en ter berechting van communisme en anarchie. Misschien zal de non-interventie-overeenkomst tot stand ko men, wanneer het bloedig pleit in Spanje zoo goed als beslist is, want dan zal verdere huln nutteloos zijn geworden. Vóór dien tijd echter, maakt de non-interventie-gedachte weinig kans in practijk te worden gebracht. Juist nu in Spanje een moorddadige strijd wordt gevoerd ter beslissing van de vraag of Sovjet-Rusland dan wel een rechtsche dictatuur er vasten voet zal krijgen, vertoont Sovjet-Rusland zich weep eens in zijn ware gedaante. Het heeft de leeftijdsgrens voor den militairen dienstplicht van 21 jaar tot 19 jaar verlaagd, zoodat het een leger zal krijgen numeriek sterker dan de legers van drie of vier groote mogendheden samen. Met deze nume rieke vermeerdering zal natuurlijk een even redige uitbreiding van de technische oorlogs- apparatuur gepaard gaan. Sovjet-Rusland maakt zich zelf tot 'n overmachtigen militairen kolos, waarvan de schaduw dreigend over de wereld valt en de niet met Rusland bevriende mogendheden doodelijk verontrust. Het kan niet anders, of deze militaire maatregel van Sovjet-Rusland zal Duiischland dwingen tot een nog hooger opvoeren van zijn weerbaarheid en aanvalskracht en dientengevolge ook den anderen mogendheden, niet alleen in dit we relddeel maar ook in Oost-Azië een striemen- den zweepslag geven cm nóg harder mee te hollen in den razenden en waanzinnigen en ruïneerenden bewapeningswedloop. Een tweede, den waren aard van het zoo vredelievend en democratisch doende Sovjet- Rusland verradend feit is het monster-proces, dat thans tegen de zgn. Trotskiïsten, Zinojew cum suis, weer wordt aangespannen. Het heet, dat zij een samenzwering tegen het Sovjet régime op touw zouden hebben gezet om kop stukken van de Sovjet-regeering en haar filia len te vermoorden. De moord op Kirow in 1934 gepleegd zou de eerste zichtbare daad van dit complot zijn geweest. Trotski, die in Noorwegen vertoeft, heeft echter verklaard, dat hij zich van alle politieke actie heeft onthouden, dat er geen sprake is van een Trotskiïstisch complot in Sovjet-Rus land, doch slechts van een gemeene leugen der Sovjet-bureaucratie, die met alle echte of vermeende oppositie definitief wil afrekenen, en dat hij altijd individueele terreur-daden ten scherpste heeft afgekeurd. Hoe dit ook zij. het monster-proces, dat in Sovjet-Rusland aan hangig wordt gemaakt, toont duideliik aan, wat er in de practijk van de zgn. fraaie „de mocratische" grondwet, die vrijheid van gewe ten, pers, meeningsuiting en critiek aan de Sovjet-burgers zal gaan waarborgen, zal te recht komen. Die vrijheid zullen alleen de godloochenaars en de partij genooten krijgen en dan nog slechts in die mate, welke de roode dictator van Moskou zal gelieven te dulden. Wij moeten Sovjet-Rusland dankbaar zijn voor deze twee duidelijke waarschuwingen juist cp dit moment, want een gewaarschuwd man telt voor twee, zegt het Fransehe spreekwoord. Op de historische plaats, waar voor de hervor ming een katholieke kerk stond, thans het dorps plein van Tuitjenhorn, werd op Maria Hemel vaart de 13e Katholieke Landdag voor Hollands Noorderkwartier gehouden, waaraan circa 1000 mannen en vrouwen van dit district deelnamen. Na een inleidend woord van den voorzitter van het Landdagcomité, den heer H. Nolet, burge meester van Warmen huizen en Harenkarspel, die opende met den Christelijken groet en vervol gens de beide sprekers den Hoogeerw. Deken G. Kuijs en Dr. J. A. J. Barnhoorn en de aanwezige Tweede Kamerleden de heeren van de Bilt, Groen 'en Stumpel speciaal welkom heette, was het woord aan d'en deken van Schagen, den Hoogeerw. heer G. Kuijs, die met hartelijk ap plaus werd verwelkomd. Als het ooit noodig is, aldus deze spr., dat de katholieken warm zijn voor de goede zaak en meestrijden onder leiding van hun geestelijkheid dan is het in deze dagen, waarin van verschil lende kerkklokken geen uitnoodiging meer gaat naar de menschen, om hun Schepper te eeren. Heel bedroevend is het in Noord-Holland, waar vele geloovigen van voorheen omgevormd zijn tot volslagbn ongodsdienstigen. Daar mogen we niet in berusten. Rondom ons kunnen we de kerkto rens bij 5-tallen tellen, waar geen kinderen meer worden gedoopt, geen huwelijken meer worden ingezegend en geen godsdienstbijeenkomsten worden gehouden. Overal om ons heen zien we een volslagen afwijking van de zedenwet Gods. Wat moeten we doen, om onszelf daartegen te beveiligen? Na geluisterd te hebben naar de lencycliek van Paus Leo XIII, die gericht was tegen 't libera lisme en naar die van Pius X over de veelvuldige H. Communie en de kindercommunie, moeten we nu gaan volbrengen de taak, die Pius XI ons heeft aangegeven in zijn encyliek, de taak van de katholieke actie, die van het Leeken-Aposto- laat. Als katholieken zijn we een deel van het mys tieke lichaam van Christus en als zoodanig heb ben we ook een functie te vervullen, waaraan we ons niet kunnen en niet mogen onttrekken: het is onze plicht ons zelf en anderen te brengen tot de eeuwige Zaligheid. We hebben den plicht ons leven op te vatten in het licht van God; dan be zitten we d'en vrede van de Kinderen Gods, die ons de ellende van dezen tijd geduldig doet dra- MOUSSERENDE APPELWIJN dmaa&t a£i c/uunpcupte Fa. H. 3. PHAFF WINSCHOTEN gen, terwijl anderen hatend en mokkend door het leven gaan. Dat getal van Godskinderen moet sterker wor den in Noord-Holland. Onverantwoordelijk zou het zijn, als we toegeven aan den geest van deze wereld, die zich uit in een heidensche mode, in ebn ont wricht huwelijksleven en in een geest van opstandigheid. Daartegen moeten we stel ling nemen, door een macht te vormen met onze vereenigingten en godsdienstige genoot schappen als congregaties enz. Wie deel wil uitmaken van Christus' mystieke Lichaam heeft dat overal en altijd te openbaren. Van dezen landdag moet uitgaan het vas te en onwrikbare besluit, om voortaan op iederen post te zijn trouwe lidmaten van Christus' mystieke lichaam en den Geest van Christus uit te dragen in ons ge zin, in onzen werkkring, in heel ons leven; aan die taak moeten we ons geven, zooals Christus Zich gegeven heeft aan ons. Dit is het wat spr. op dezen Landdag te zeg gen had en dat niets anders is dan een herha ling van wat de Paus in zijn encycliek heeft voorgelegd; dat hebben we op te volg'en als trouwe en gehoorzame kinderen van de Kerk (applaus) Nadat Rooomsche Blijdschap was gezongen en voorlezing was gedaan van een telegram van eerbied en trouw aan Z. H. Exc. Mgr. J. Huibers, hield dr. J. A. J. Barnhoorn, directeur van de psychiatrische inrichting St. Willibrordus te Hei- loo een rede over de opheffing van het zedelijk peil van ons katholieke volk. Tegen den geest van godloosheid willen onze Landdagen zich verzetten als machtige uitingfen van Godsgeloof. Tegen de ons van alle kanten bedreigende, geloof en zeden van ons volk ondermijnende satansguerilla wil deze 13de Landdag in Hoil. Noorderkwartier een bolwerk opwerpen; het bolwerk van het leekenapostolaat de mobiliseering van een leger leekten-apostelen, die zich als vrijwilligers willen geven en in dienst stellen van den Koning der Koningen. Spreker somde een reeks bedenkelijke ver schijnselen op van onzen tijd, wees op het ze denbederf van onze badplaatsen, dancings en bioscopen en de gestadige toename der misdadig heid, zooals uit de statistieken blijkt en waar van spr. frappante cijfers gaf. Het katholieke cultureele leven moet omhoog. Wij moeten naar buiten toonen, dat het R. K. Godsdienstige beginsel het middel bij uitnemend heid is in den strijd tegen de zedelijke decaden tie; dat is leekenapostolaat. Na het zingen van „Aan U, o Koning der Eeuwen" werd een optocht met vaandels en mu ziek geformeerd, waarin men naar de kerk van den H. Jacobus te Tuitjenhorn trok, waar Deken Kuijs, geassisteerd door den Zeereerw. heer Velthuijse en den Weleerw. heer A. Boeket een sluitingslof celebreerde. In het laatst verschenen maandschrift van hef. Centraal Bureau voor de Statistiek komt een voorloopige opgave voor van het aantal georganiseerde werknemers bij het begin van ciit jaar. Dit aantal bedroeg 728.100 tegen 751.900 begin 1935. Er was dus een achteruit gang van 23.800, dat is 3 pet. In 1934 bedroeg de daling 5J4 pet., in 1933 4 pet. De ledentallen der verschillende vakcentra- len waren als volgt (adspirant-leden niet me- degerekend) 1935 1936 Nat. Arb. Secretariaat 12.950 12.000 Ned. Verbond van Vakvereen. 298.550 285.650 Chr. Nat. Vakverbond 112.600 106.500 R. K. Werkliedenverbond 180.100 173.500 Ned. Vakcentrale 46.500 44.600 Ned. Synd. Vakverbond 2.000 2.0o« Niet bij een centrale aangesloten 99.200 101.800 De achttien-jarige J. L„ wonende te Rotter dam, heeft zich Zondagmiddag in het Zuiddiepje tegenover Brienenoord te water begeven, hoe wel hij niet kon zwemmen. Al spoedig zonk de jongeman naar de diepte. Tien minuten later werd hij opgehaald. Kunstmatige ademhaling en zuurstof-apparaten konden niet meer baten. Het lijk is naar het Ziekenhuis op den Coolsingel overgebracht. Zaterdag en Zondag waren op de H. Landstichting bij Nijmegen jubel- en eeredagen van „De Jonge Werkman". Zelden heeft een beweging van jonge ren zoo'n geestdrift en zoo'n vreugde weten te wekken als het congres van „De Jonge Werkman". De eerste proeve van deze organisatie in groot formaat is geslaagd. In den laten namiddag van Zaterdag werden plechtig de klokken geluid van de Cenaculum- kerk en werden de jonge mannen opgeroepen tot een plechtig Marialof, door Rector I. van den Berg, Directeur van het Nationaal Ver bond „De Jonge Werkman". De jongens zongen zelf de lofliederen en bijzonder stichtend klonk het Magnificat door de ruimte. Tijdens het Lof hield de algemeene leider, mede in tegenwoor digheid van Rector Mommersteeg, den Bosschen diocesaanleider van de J. W. en Jos. Veltman, secretaris van dien Bond, een korte en pittige toespraak, waarin hij wees op de diepe betee- stilt en voorkomt pijnen! Prijs 50 ets) In zijn toespraak, op het Congres van „De Jonge Werkman" te Nijmegen gehouden, zeide Z.H. Exc. de Aartsbisschop, dat het hem diep getroffen en buitengewoon verheugd heeft, dat de leden in zoo talrijke scharen opgekomen zijn, om getuigenis af te leggen van het Room- sche Geloof. Want, aldus Mgr., door het feit, dat gij leden zijt van de roomsche „Jonge Werk man", door het feit, dat gif hier aanwezig zijt met uw bisschoppen, door het feit, dat gij he denmorgen met ons allen hebt medegebeden, medegezongen, medegeofferd in de H. Mis legt gij getuigenis af, dat gij Christus wilt volgen als uw Leeraar en Leider en Zaligmaker, dat gij het Christendom beschouwt als den grond slag van de maatschappelijke orde, dat gij van Christus ook de oplossing verwacht van de ge weldige crisis, die wij thans doorleven. Telkens nieuwe leuzen worden verkondigd, om de wereld weder den vrede en ^het geluk terug te geven. Het klinkt uiterlijk zoo mooi: de goederen dezer wereld moeten onder alle menschen ge lijkelijk verdeeld worden, of aan een bepaald superieur ras komt het toe de wereld te be- heerschen; of alle macht berust bij den Staat en d'eze moet alles geheel zelfstandig regelen. Doch al deze theorieën zoeken een oplossing binnen de grenzen dezer wereld en met zuiver menschelijke middelen. Zij erkennen geen God, Wiens Voorzienigheid de wereld leidt en be stuurt, geen leven na dit aardsche leven, geen het geweten bindende verplichtingen. Goed is wat den mensch op deze wereld voordeel en geluk brengt. De mensch moet zooveel mogelijk genieten van dit korte leven; Coronemus nos rosis; eras ernim moriemur", „Kronen wif ons met rozen; want morgen zullen wif sterven", zooals de gewijde schrijvers van het Oude Ver bond reeds de ongeloovigen van hun tijd laten spreken. Doch zulk een ongebreideld streven naar aardsch geluk, dat geen rechten en plichten erkent, moet noodzakelijk leiden tot een onverbiddelijken strijd van de menschen onder elkander om aardsche goederen en genotmiddelen te bezitten. En zoo zien wij de volkeren tot de tanden gewapend tegen over elkander staan en zelfs de broeders van één en hetzelfde volk elkaar op leven en dood bestrijden. Wij echter, dierbare jongemannen, wij ge looven in God en Dien Hij heeft gezonden, Jezus Christus. God wil ons ook op deze aarde geluk schenken. Hif heeft immers de natuur tot onze beschikking gesteld met zooveel heerlijke gaven. Hij weet, dat een redelijke welstand noodig is voor ons tijdelijk geluk en ook voor ons zedelijk en godsdienstig leven. Daarom heeft Christus Zelf ons geleerd te bidden: Onze Vader, die in den hemel is, geef ons heden ons dagelij ksch brood. Zelf is Christus weldoende op aarde rondgegaan. Hongerigen heeft Hij ge spijzigd, zieken genezen, blinden het gezicht, dooven het gehoor teruggegeven, zooals het Evangelie van heden ons zoo treffend verhaalt: omnia bene fecit; alles heeft Hij goed gedaan. Doch wil Christus ons gelukkig maken, Hij legt ons ook plichten op, de plichten, van recht vaardigheid en liefde. Alleen de rechtvaardigheid en liefde kun nen een redelijke verdeeling der aardsche goederen mogelijk maken en de tegenstrij dige belangen der menschen in harmonie brengen en waar geluk en vrede schenken. Volmaakt kan dit geluk niet zijn, zoolang de dood, als een straf voor de eerste zonde, door de menschheid rondwaart. Ook zij, die niet in een leven hiernamaals gelooven, moeten lijden en sterven. Maar zij hebben geen hoop. Wij echter weten, dat het lijden van dezen tijd, met geduld gedragen, een opgang is naar onze toe komstige heerlijkheid. Negentien eeuwen geleden heeft Christus deze waarheden aan de wereld verkondigd; de toen maals beschaafde wereld, die God verlaten had en in diep verval ver-zonken lag, heeft ze aan vaard en is daardoor van den dreigenden on dergang gered. Negentien eeuwen lang heeft onze Moeder de H. Kerk, die het werk van Christus voort zet, deze woorden herhaald en Zij heeft de we reld onschatbare weldaden bewezen, ook op maatschappelijk gebied. En wat de wereld nog aan diepere zedelijke waarden bezit, dankt zij grootendeels aan de Kerk. Was de wereld trouw gebleven aan Christus, en had, zij Zijn lessen van recht vaardigheid en liefde in toepassing ge bracht, dan zou deze vreeselijke crisis niet over ons gekomen zijn. Daarom moet zjj terug naar Christus, wil zij niet in een nog grooteren chaos verzinken. En hier, dierbare jonge mannen, ligt uw groote taak: gij moet medehelpen de wereld voor Christus te veroveren. Gij hebt het leven, de toekomst nog voor u; wifdt haar toe aan Jezus Christus. Vele gevaren zullen u bedrei gen, doch blijft sterk in het geloof, fortiter in fide, niet alleen uw eeuwig, ook uw tijdelijk geluk staat hier op het spel. Doch draagt Christus ook uit naar de andere menschen; bezielt hen met uw heilig idealisme; weest apostelen van uw omgeving, hulptroepen der katholieke actie, vooral door uw voorbeeld. Dan zal deze dag, waarop tienduizend krachtige, moedige jongemannen uit naam van vele dui zenden anderen, plechtig hun trouw aan Christus betuigen, een groote dag, een dag van zegen worden in de geschiedenis van ons vader land. God, Wiens hulp wij hedenmorgen hebben afgesmeekt, moge ons blijven bijstaan. kenis van dit congres, dat wil zijn een uiting van het diep godsdientig, zedelijk streven van de J. W. en wil getuigen van de innige maat schappelijke en cultureele oogmerken, welke de J. W. zich stelt in de hervorming der samen leving en de vorming harer leden. Na het Lof werd door de honderden het J. W.-lied aange heven. Zondag was de groote demonstratie. Om elf uur werd de Pontificale H. Mis opgedragen door Z. H. Exc. Mgr. dr. J. de Jong, Aartsbis schop van Utrecht, met assistentie van Mgr. Rath, deken van Helmond als presbyter-as- sistens, Mgr. Arn. A. Suys, Vicaris H. Land stichting en den ZeerEerwaarden heer P. C. van Aken, Deken van UbbergenBeek, als troon-diakens, en den ZeerEerwaarden heer I. H. van den Berg, als diaken en den ZeerEer waarden Pater J. Colsen, C. M. Rector te Nuth (L.) als sub-diaken. Naast het atrium van den basiliekbouw had zich het zangkoor van St. Cecilia van de Nij- meegsche R. K. Werkliedenvereeniging, onder leiding van Simon Terpstra. opgesteld. Het zong voortreffelijk de wisselende gezangen der H. Mis, terwijl duizenden deelnemers de litur gie van de Missa Brevis op indrukwekkende wijze uitvoerden. Links en rechts van het altaar hadden zich opgesteld de vaandrigs der honderden J. W. af- deelingen en bogen eerbiedig met hun kleurige banieren tijdens de voornaamste momenten van de H. Mis. De heer A. Kievits stond voor de zware taak den massalen zang op orgel te be geleiden. Tijdens de H. Mis hield Rector I. van den Berg een korte toespraak tot de dui zenden hoorders, die hij opwekte steeds trou we J. W.-ers van de kloeke daad te zijn, en de vlag van hun organisatie altijd oprecht te die nen. Ook werd voorlezing gedaan van een schrijven namens Z. H. den Paus. De indrukwek kende plechtigheid werd ook door vele autori teiten bijgewoond en in den loop van den mor gen waren Hunne Excellenties Mgr. A. F. Die pen, Bisschop van 's Hertogenbosch, Mgr. J. H. G. Lemmens, Bisschop van Roermond en Mgr. J. P. Huibers, Bisschop van Haarlem, en naast hen Mgr. B. J. Eras en Mgr. Smit uit Rome te midden der duizenden J. W.-ers ge komen. Ook de voormannen van het Ned. Werklie denverbond met de heeren De Bruyn Schutte en anderen woonden de plechtigheden bij, ter wijl ook de wereldlijke overheid en de geeste lijke autoriteiten uit stad en omgeving verte genwoordigd waren. Na deze grootsche plechtigheid verzamelden de J. W.-ers zich in volmaakte orde op hun vlaggenrijke feestterrein aan den voet van den Sionsberg om daar deel te nemen aan een groote picknick. Niet minder dan 10.000 jonge ren vonden daar op het weelderige gras hun zitplaats en hun verversching. Tot half twee werd den jongeren gelegen heid geboden tot rust en tot onderlinge kennis making. Dan klonk weer het klokgelui van de Cenakelkerk en schaarden zich de duizenden diocesaansgewijs en allen achter hun eigen kleuren, terwijl de Kajotters en de Katholieke Jonge Gezellen hun eigen banieren volgden. Een ordelijke, indrukwekkende optocht werd samengesteld met honderden kleurige vaandels en het feestelijk défilé werd gearrangeerd, dat zou trekken langs de tribunes, waarop de hoog ste autoriteiten van Kerk en Staat hadden plaats genomen. Deze huldiging maakte een schitterend effect en was tegelijkertijd een diep betoon van eerbied voor het hoogste gezag in den lande. Het défilé was tegelijk de intocht der duizenden naar de tribunes voor het komende openluchtspel. Amphitheatergewijs waren hier de zit- en staanplaatsen opgebouwd en toen deze alle bezet waren, vormden ze een le vend klankbord, waardoor de geluiden der so listen en spreekkoren weerkaatst werden. De leider van „De Jonge Werkman", uit het aartsbisdom Utrecht, Jos. Zwanicken, staande temidden van de zijnen, begroette de bisschop pen en de genoodigden, waaronder wij nog op merkten Mgr. Poels en de burgemeesters van Nijmegen, Groesbeek en Ubbergen. Het was een hartelijk hooggestemd woord van dank voor belangstelling en van hoop voor de toekomst. Het werd een treffende afsluiting van deze waardige begroeting toen allen staande het J. W. Gebed baden. „Heilig Hart van Jezus, zegen de J. W., Heilig de J. W., Heersch over de J. W.". Allen stortten een Onze Vader en Wees Ge groet en tot slot klonk de roep: „Voor Chris tus onzen Koning" en allen antwoordden als uit één mond: „God wil het, Amen." Vóór het openluchtspel werd een welkomst groet gesproken door den Verbondsvoorzitter, Rector I. van den Berg. Na dit welkom daverde weer het J. W.-lied over de heuvelen en de wjjde vlakte. Hierna hield Mgr. J. de Jong, aarts bisschop van Utrecht, een toespraak tot de verzamelde J, W..-ers, welke inhield een opwekking tot medehelpen en een bemoedi ging tot dapper voortgaan op den inge slagen weg met Gods hulp. Vervolgens vond de afmarsch plaats ter opening van het spel „De Bonte Tocht". Om drie uur ving het spel aan. Regisseur Sweers had ernstig met zijn J. W.-dilettanten het spel ingestudeerd en op de uitvoering, in tegenwoordigheid van de vele autoriteiten en In de St. Jacobuskerk aan de Parkstraat te 's-Gravenhage werd Zondagmorgen een plech tige Hoogmis uit dankbaarheid opgedragen bij gelegenheid van het zilveren priesterfeest van Mgr. J. M. v. d. Tuyn, Deken van Den Haag en Geheim Kamerheer van Z.H. den Paus, met pontificale assistentie van Z.Exc. Mgr. Paolo Giobbe, pauselijk internuntius, terwijl verdere assistentie verleend werd door pastoor L. Smeele, presbyter assistens, de pastoors Aug. Bulters OF.M. en Alph. Vermeulen S.J. als troondiakens, pastoor Ruhe als diaken, rector L. Brink als subdiaken en de parochie-kape laans dr. A. C, Ramselaar en J. Stolwijk als ceremoniarii. De pastoor der parochie, pastoor W. A. van Adrichem, hield een korte toespraak naar aanleiding van 't Psalm woord: „Ik heb verheven een uitverkorene uit mijn volk." Na deze toespraak las de Internuntius een indult voor, waarbij aan alle aanwezigen een aflaat van 200 dagen werd verleend. Bij de H. Mis, tijdens welke de Schola Can torum van het Groot-Seminarie te Warmond de gezangen uitvoerde, waren o.a. tegenwoor dig Mgr. Jos. Postma en Mgr. G. de Gruijter te Den Haag; verder prof. mr. P. J. M. Aal- berse, wethouder ir. L. J. M. Febér en de be sturen van de Kath. Vereenigingen. Des middags om 2 uur was in „Pulchri Stu dio" de officieele huldiging van Mgr. v. d. Tuyn. Nadat door het zangkoor „Sempre Cres cendo" uit Voorburg, waarvan de jubilaris voorzitter is, een uitvoering was gegeven van den Psalm „Juravit Domino" werd een korte feestrede gehouden door den heer H. J. Borg- hols, waarna deze aan Mgr. v. d. Tuyn een geschenk onder enveloppe overhandigde, ter beschikking voor speciale doeleinden. De jubi laris dankte in een geestig speechje voor de hulde. Velen maakten van de hierna geboden ge legenheid tot persoonlijke felicitatie gebruik, o.a. Mgr. Prof. P. Groenen, Mr. P. J. M. Aal- berse, oud-minister Verschuur, Staatsraad Romme en voorts verschillende deputaties van parochieele en plaatselijke vereenigingen en een deputatie uit Heemstede, de vorige stand plaats van Mgr. v. d. Tuyn. In de parochiekerk van den H. Willibrordus te Den Haag droeg Zondagmorgen pastoor L. Beysens een plechtige Hoogmis op bij ge legenheid van diens 40-jarig priesterfeest, met assistentie van Pater J. Wortelboer G.F.M. als diaken en Pater J. v. Lieshout S.J. als sub diaken, terwijl de eerw. heer F. Kok, theologant van Warmond, als ceremoniarius fungeerde. Op het priesterkoor had mede plaats geno men mgr. prof. dr. J. Th. Beysens, broeder van den jubilaris. Het parochiekoor onder leiding van kapelaan J. Duyves voerde de St. Clara- Mis van L. Refice uit. Des middags van 2 tot 3.30 uur werd een door vele belangstellenden bezochte receptie gehouden, terwijl de viering van dit jubileum des avonds besloten werd met een plechtig Lof. duizenden J. W.-ers, bleek dat de jonge artis- ten, zoowel solisten als koorsprekers zich ge heel in het spel van Bernard Verhoeven en Van Oldenburg Ermke hadden ingewerkt. Hier sprak het volk zijn diep geloof uit in een geluk kiger toekomst in christelijken geest. Het open luchtspel, hier in de idealere omgeving vertolkt dan in het Amsterdamsche Stadion, had ook een veel indrukwekkender effect. De kleurige groepen, die in tegenstelling met elkaar de partij van Christus en die van den duivel weer geven, vormen op het weidsche plein een scher pe tegenstelling, terwijl de klank der spreek koren beter tot de menigte doordrong, omdat hier de Basiliek als een sterk klankbord werkt en de acoustiek verrassend goed is. Wij willen niet treden in de beoordeeling van het spel van hen, die als solisten op den voorgrond traden, maar toch mag gezegd, dat zij, die de roj vertolkten van de aartsengelen en den scher pen dialoog voerden met Satan, het voorberei- uingsspei lot „De Bonte Tocht" waardig weer gaven. Trouwens de regie had gelukkige vond sten door de Engelen te stallen op hooger plan aan den duivel en zijn trawanten, die als in de onderwereld stonden tegenover de verheve ner geesten. Deze regie maakte inderdaad een levendig effect en later bij de tegenspelen, wanneer de strijd tusschen goed en kwaad wordt geïllustreerd door de verschillende groe pen, wist de regisseur den tekst van het spel aannemelijk te maken voor het gehoor. Soms werd er we) eens geduld gevergd, wanneer de dialogen te zwaar en te lang werden gevoerd, maar dan wist de spelleider juist door kleurige groepeeringen, door sprekende koren de kracht van het massaspel ten volle te ontplooien. Sweers streed hier met de 400 medewerkenden voor het goed recht van het massaspel, waarin het goede boven het kwade werd gemanifes teerd. De climax is, als St. Franciscus ten too- neele komt en den in bangen strijd bijna ver sagende mensehen den eenvoud des harten, den vrede van Christus en de ware blijdschap toont, dan gaat er als het ware een licht door het spel, dat de duizenden jongeren wist te begeesteren. De muzikale begeleiding was sober en toch lei dend. Hei geheel mag als openluchtspel, dank zij strakke regie en fraaie omgeving, geslaagd genoemd worden. Het zal Zondag 23 Augustus a.s. voor het publiek opnieuw vertoond worden. Het gehoor van Zondag toonde zich zeer vol daan en enthousiast. Een algemeen dankwoord was hier wel verdiend. Met het sluiten van het openluchtspel was, na een kort afscheidswoord van Rector I. v. d. Berg, eveneens het einde van het Congres geko. men en langzamerhand togen velen of huis waarts of stadwaarts. Sommigen bezochten nog onder voorlichting der Paters Montfortanen de Landstichting. De muziek, waarmede het spel werd geïllus treerd, is gecomponeerd door Dr. Arthur Metz O. F. M. uit Wychen. Het orkest, voornamelijk samengesteld uit leerlingen der Nijmeegsche Muziekschool, stond onder leiding van den heer Hiddink. En ten slotte mag wel even gereleveerd wor den het comité van voorbereiding en organi satie, waarin Rector Mommersteeg, Directeur van de Bossche Dioc. Organisatie van de „J. W.", de heer Theo van Steen, hoofdbe stuurslid en kapelaan van Bakel uit Nijmegen het leeuwenaandeel hadden. Sedert eenigen tijd is bij de N.V. Nico ter Kuile te Enschede een actie ingesteld tot het verkrijgen van verbetering in de loonen en ar beidsvoorwaarden der carreerwevers. Deze actie is thans in een zoodanig stadium gekomen dat de arbeidersorganisaties 't nood zakelijk achten een ultimatum te stellen, dat 31 Augustus afloopt. De jaarlijksche kostersdag wordt Maandag 24 Augustus op Brakkenstein bij Nijmegen gehou den. i

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1936 | | pagina 5