Verandering van tactiek door
Japan
I
Het slot van Ouden-Biessen
m hi
Water en vuur?
VREES VOOR RUSLAND
Bouwwerk uit de 13e eeuw
DINSDAG 1 SEPTEMBER 1936
Voor China is Sovjet-Rusland
even gevaarlijk als Japan
Het incident van
Tsjengtoe
„Credo-pugno"-dag
Betuiging van trouw aan
Vader Bisschop
,,'T VOLLE PROFIJT"
Reeds zijn er 150.000 bezoekers
geweest
SKI-SOKJES OP SCHOOL
INTREKKING HUURTOESLAG
Adres van den Nationalen Woning
raad aan den Minister van
Sociale Zaken
VERJAARDAG DER KONINGIN
Diner ten paleize te Batavia
I
Poging tot doodslag te
IJmuiden
Verdachte tot vijf jaar veroordeeld
PSEUDO-INGENIEUR
VEROORDEELD
Hij lichtte pensionhoudsters op
Vuurtoren ontzet
Moedig gedrag van bedienend
personeel
TOMATEN ALS VARKENS
VOER
Zij worden voor vier cent per
25 kilogram verkocht
De ondervoeding
Tandemdag op Schiphol
Behendigheidsparcours op
20 September a.s.
(Van onzen correspondent te Nanking)
De Shanghai Nippo, een te Shanghai ver
schijnend Japansch blad, liet dezer da
gen een geheel nieuw geluid hooren. Het
blad betoogde, dat Japan zich wel altijd ge
mengd heeft in Chineesche binnenlandsche
aangelegenheden, doch niettemin zeer sympa
thiek staat tegenover het feit, dat de Chinee
sche staatsgemeenschap een sterkere organi
satie heeft verkregen. Dat een sterk China af
breuk zou doen aan de macht van Japan,
noemt de Shanghai' Nippo een waandenkbeeld
van nerveuze landgenooten, die echter wel
moeten bedenken, dat China veel te veel om
handen heeft met zijn reconstructie-arbeid,
dan dat het aan een oorlog met Japan zou
denken. Het blad gelooft, dat China met zijn
reconstructie zal slagen en op weg is, een mo
dernen staat te worden.
Deze opvatting wijkt wel zeer veel af van den
gebruikelijken toon in de Japansche pers, vol
gens welke China geen staat, doch slechts een
„geografische expressie" is. De gewijzigde hou
ding van een deel der Japansche pers is te
danken aan een tactiekverandering van de
ministeries van oorlog', marine en buitenland-
sche zaken te Tokio. Het is aan Japan natuur
lijk niet ontgaan, dat Tsjang Kal Sjek zijn
leger geducht versterkt en gemoderniseerd
heeft. Ter zee is China tegenover Japan nog
machteloos, doch te land en in de lucht is zijn
militaire apparaat een factor geworden, die
niet langer te verwaarloozen valt. Daarnaast
heeft Rusland een geweldige oorlogsmachine
opgebouwd. Dit hêeft in Japan aanleiding ge
geven voor de vrees, dat China een militaire
overeenkomst met Rusland zou kunnen aan
gaan en men schijnt daarom t.o.v. China min
der provoceerend te werk te willen gaan. De
militaire macht van de Sovjets is inderdaad
imponeerend. Wij spraken dezer dagen een
buitenlandschen militairen attaché, die de ma
noeuvres van het Russische leger heeft mee
gemaakt. Daar, waar een verlaten heide lag
aldus onze zegsman rezen plotseling ge-
heele batterijen kanonnen en mitrailleurs uit
den grond. Vijandelijke reuzentanks namen
met groote snelheid de ongelooflijkste hinder
nissen. Anti-tankkanonnen kwamen in actie en
tóen de tanks niet te stuiten waren, verdwenen
kanonnen, mitrailleurs en manschappen weer
spoorloos onder den grond in ijzeren of beton
nen groeven, overdekt met stalen pantsers,
van buiten gemaskeerd met gras of heide. Een
niet te vergeten schouwspel was het neer
strooien van legerafdeelingen per parachute,
niet alleen voorzien van geweren, doch ook van
mitrailleurs en licht geschut. Overweldigend
snel ging het in elkaar zetten der machinedee-
len, het verzamelen en het oprukken der uit
de luchtgevallen formaties. Dit alles had op
onzen zegsman een diepen indruk gemaakt.
Het behoeft geen betoog, dat men in Tokio per
fect op de hoogte is van de militaire vorde
ringen van Rusland.
De Japansche geheime diplomatie is er
op het oogenblik opgericht, China in een
verbond tegen Rusland te betrekken. In
Nanking gevoelt men daar echter niets
voor, evenmin trouwens als voor een paot
met Rusland, dat voor China even gevaar
lijk is als Japan. Wat de buitenlandsche
politiek aangaat, eischt Nanking teruggave
van de bezette gebieden, doch overigens
wenscht Nanking zich niet met een of an
deren staat tegen een derde mogendheid te
verbinden.
Het Japansche consigne, om voorloopig
niet al te provoceerend meer tegen
China op te treden, heeft intusschen
nog geen verdere inbreuken op de Chineesche
souvereiniteit kunnen voorkomen. Dit is bewe
zen door de jongste incidenten in Tsjengtoe.
de hoofdstad van Szetsjoe-en, waar drie Ja
panners het leven bij inschoten.
Dit incident was een gevolg van de Japan
sche pogingen, om ook vasten voet te verkrij
gen in het Yangtsze-dal. De Yangtsze stroomt
door de 6 vruchtbaarste Chineesche provincies,
met een bevolking van 200 millioen, welke voor
de Chineesche productie de rijkste markt
vormt. Ongeveer 60 pet. van den Chineeschen
buitenlandschen handel loopt over de Yangtsze-
havens. Onder deze 6 provincies is Szetsjoe-en
de grootste en rijkste. Zij omvat 1.300.000 vier
kante K.M. met een bevolking van 70 millioen
zielen, welke dus grooter is dan bijv. die van
geheel Duitschland. In de oude Chineesche
geschiedenis stond deze provincie om haar
rijkdom bekend als de „Hemelsche Residentie".
Haar voornaamste producten zijn goud, koper,
steenkool, ijzer, zwavel, asbest, salpeter, lood,
antimoon, zout en petroleum. Tsjang Kai Sjek
heeft zeer veel gedaan voor de moderniseering
en de industrialisatie van Szetsjoe-en en wil
trouwens het Yangtsze-dal de groote industriee
ls slagader van China maken.
Het behoeft wel geen betoog, dat verschillende
mogendheden reeds een begeerig oog op Szets
joe-en hebben laten vallen, o.a. ook Engeland en
zelfs in den jongsten tijd. In 1934 heeft het toen
malige hoofd der provinciale regeering van
Szetsjoe-en, generaal Lioe Hsiang, den directeur
van de Young Brothers Banking Corporation te
Shanghai naar Londen gezonden, om daar met
Britsche financieele groepen over een leening tot
exploitatie van de hulpbronnen van Szetsjoe-en
te onderhandelen. Sir Miles Lampson, die toen
Britsch gezant in China was, maakte in verband
met dit plan reeds een luchtreis naar die pro
vincie. In China ontstond echter scherpe oppo
sitie tegen dit project. Ook de Chinese Students
Association te Londen voerde er een felle pro
paganda tegen. Generaal Lioe Hsiang werd een
verrader genoemd, die nationale goederen aan
buitenlandsche mogendheden wilde versjacheren.
Het resultaat was, dat het plan niet doorging.
Het zou natuurlijk een natuurwonder geweest
zijn, indien Japan geen aspiraties had in Szets
joe-en. Kort geleden verlangde de Japansche
ambassadeur in China, de heer Kawagoe, van
het ministerie van Buitenlandsche Zaken te
Nanking „heropening" van het Japansche con
sulaat in Tsjengtoe (Chengtu). Tegelijkertijd
werd een zekere heer Eiichi Iwai tot consul-
generaal te Tsjengtoe benoemd. Nu is elke Ja
pansche consul in China een ondraaglijk heer
schap, dat zich met de binnenlandsche politiek
bemoeit, dat intrigeert en spionneert voor het
Japansche leger. Begrijpelijkerwijze weigerde
Nanking den nieuwen consul te erkennen; de re
geering was daarbij ook volkomen in haar recht,
aangezien Tsjengtoe geen verdragshaven is, zoo
dat zij daar de meest volstrekte souvereiniteit
behouden heeft. Het Japansche dreigement, dat
niet-erkenning van den consul als een onvrien
delijke daad beschouwd zou worden, vermocht
Nanking niet van houding te doen veranderen.
Tokio betoogde, dat het consulaat te Tsjengtoe
slechts tijdelijk gesloten was na de bezetting van
Mandsjoerije, als gevolg van de anti-Japansche
stemming, die overal ontstond. Nanking stelde
daar echter tegenover, dat zij ook vóór de be
zetting van Mandsjoerije geen Japanschen consul
in Tsjengtoe erkend had. De heer, die zich als
zoodanig uitgaf, had nimmer een „exequatur"
van Nanking ontvangen. De Centrale Regeering
stelde den Japanschen ambassadeur er van in
kennis, dat zij zich alle rechten voorbehield, ook
het recht, om den „consul" te Tsjengtoe even
tueel te laten arresteeren. In antwoord daarop
trad deze „consul" zoo provoceerend op, dat er in
Tsjengtoe anti-Japansche ongeregeldheden ont
stonden, waarbij drie Japansche agenten het
leven lieten. Dit incident, dat aanvankelijk zeer
hoog werd opgenomen, staat thans op het punt
geliquideerd te worden, hetgeen weer een nieuwe
bevestiging zou kunnen zijn van Japans tactiek
verandering ten opzichte van China, want vroe
ger plachten dergelijke geprovoceerde incidenten
dankbaar aangegrepen gelegenheden te zijn
voor nieuwe „veroveringen".
Te Roermond is Zondag j.l. een bondsdag ge
houden van de Limburgsche „Credo-pugno"-
beweging, den bond van R.K. propagandaclubs
in dat diocees.
Nadat 's morgens huishoudelijk vergaderd
was, werd 's middags door de honderden Credo-
pugno-mannen gedefileerd langs Mgr. dr. Lem-
rnens, den Bisschop van Roermond, waarna in
het Kruiswegpark bij de kapel 't Zand een
openbare vergadering werd gehouden onder
leiding van den voorzitter, pater Jacobs, die in
zijn openingswoord trouw betuigde aan den Bis
schop en aan dr. Poels, en het een domheid
noemde van de N.S.B. dat zij tegen deze twee
personen had stelling gekozen.
Nadat Mgr. Lemmens zelf een kort woord van
opwekking had gesproken sprak de vader der
Credo-Pugno-beweging, Mgr. Poels, zijn strij
ders toe.
„Als het geloof op kerkelijk terrein wel be
waard werd, maar op wereldlijk terrein niet
werd toegepast, dan zou de toestand onhoud
baar worden, aldus dr. Poels.
Wij verwijten veel aan de sociaal-democratie,
maar ook onder ons zijn er niet weinigen, die
hun geweten wel eens mogen onderzoeken. Ook
bij ons zijn er, die de schuld dragen, dat men
gaat zeggen met die voorstanders der demo
cratie is niet te praten, laat 't volk volk zijn
en geef ons een dictator. Dat is een groot ge
vaar voor 't behoud der rechtmatige demo
cratie en tevens een groot gevaar voor de Ka
tholieke Kerk, dat n.l. 't katholicisme tusschen
twee molensteenen in raakt, 't bolsjewisme en
't nationaal-socialisme."
Vervolgens sprak de heer Jos. Maenen, voor
zitter van het R.K. Werkliedenverbond in Lim
burg, en daarna hield pater W. de Leeuw
O.F.M. de feestrede, waarin hij de taak van den
Credo-pugno-man schilderde.
niet oirbaar gekleed waren. Zij droegen n.l. zgn.
ski-sokjes, in plaats van kousen. De ouders vol
deden aan het verzoek van het hoofd, om de kin
deren weer met kousen naar school te sturen,
waarop zij weer zijn toegelaten.
De vorige week echter herhaalde zich dit euvel,
maar thans weigerde een ouderpaar aan het her
haalde verzoek van het hoofd der school te vol
doen. Daarop zijn de betrokken leerlingen voor
goed van de school verwijderd. De ouders heb
ben Zaterdag een brief van het schoolbestuur
ontvangen, waarin dit zijn goedkeuring hechtte
aan de door het hoofd der school gevolgde ge
dragslijn.
De leerplichtige kinderen bezoeken thans geen
school en, naar wij vernemen, zal deze aange
legenheid vermoedelijk bij hoogere instanties
aanhangig gemaakt worden, teneinde een uit
spraak te verkrijgen.
De tentoonstelling 't Volle Profijt te Enschede,
welke zich reeds in zulk een groote belangstel
ling verheugde, beleefde Maandag-Koninginne
dag, een kolossale interesse van het publiek.
In totaal zijn thans reeds 150.000 menSchen de
poorten gepasseerd. Het bestuur verwacht zeker
een bezoek van 200.000 hetgeen een record zal
beceekenen in het Nederlandsch tentoonstel
lingswezen
De geheele tentoonstelling, welke zoowel in
opzet als ;1n uitvoering gebaseerd is op „kort
maar krachtig", wordt niet verlengd, hoe ook
van verschillende zijden aandrang is uitge
oefend, er enkele dagen aan vast te knoopen.
Woensdag is onherroepelijk de laatste dag.
Op Koninginnedag bood de show-ring een
prachtiger aanblik met het geslaagde Histori
sche Steekspel. Van heinde en verre waren ue
bezoekers toegestroomd. Zoo zag men aan oe
bekende hoerendrachten Zeeuwen, Friezen, be
woners van Staphorst, Spakenburg, Brabant-
sche streken.
Laat in den namiddag arriveerde voor de
Woensdag te houden rundvee-tentoonstellmg
het grootste gedeelte van de kerncollecties rund
vee, alsmede de deelnemers aan de diverse
groepen.
Alleen reeds bij het aantal deelnemende
koeien is eer. legertje win helpers en begelei
ders van pl.m. 2000 tn getal.
Al de deelnemende inzenders zijn verrukt
over den prachtig aangelegden Show-Ring,
waarin het bekroonde vee in défilé zal worden
voorgeleid.
Te Garijp, in Friesland, aldus schrijft men
aan de „N. R. C.", doet zich bij het christelijk
lager onderwijs het volgende merkwaardige ge
val voor. Eenigen meisjes, die deze school bezoe
ken, is gedurende den zomer eenigen tijd achter
een de toegang tot het gebouw geweigerd, omdat
zij, naar het oordeel van het hoofd der school,
Het bestuur van den Nationalen Woningraad,
algemeenen bond van woningbouwvereenigingen
te Amsterdam, heeft zich naar aanleiding van
de voorgenomen intrekking van den huurtoe-
slag in een adres tot den minister van Sociale
Zaken gewend, waarin verzocht wordt, tot te
rugneming van het besluit tot intrekking van
den huurtoeslag subsicliair, dat de beslissing
in ciszen wordt aangehouden tot aan de hand
Van de te verzamelen gegevens een nauwkeu
riger overzicht zal zijn verkregen van de directe
gevolgen van de intrekking van den huurtoe
slag, dat afgescheiden van cte kwestie van den
huurtoeslag, de huurverlaging voor zonder rijks-
steun ingevolge de woningwet gebouwde ver-
eenigings- en gemeentewoningen alsnog door
bijdragsverleening van rijkswege wordt mogelijk
gemaakt en dat de rente van door rijksfondsen
verstrekte leeningen voor regeerings- en ge-
meentebouw, ten spoedigste wordt verlaagd.
De huldiging van de harpiste Rosa Spier
legenheid van haar 30-jarig jubileum.
in het Kurhaus fe Scheveningen, ter ge-
Tijdens de rede van prof. v. d. Bilt
BATAVIA, 1 Sept. (Aneta) Gisteravond
had op het paleis aan het Koningsplein, ter
gelegenheid van den verjaardag van H. M. de
Koningin, het gebruikelijke heerendiner plaats,
dat op zeer geanimeerde wijze verliep. De Gou
verneur-Generaal stelde een dronk in op het
welzijn van H. M. de Koningin.
Na afloop van het diner sloeg men vanaf
het bordes van het paleis de voorbijtrekkende
taptoe gade.
Voor de Haarlemsche rechtbank heeft de 50-
jarige De R. uit IJmuiden terecht gestaan, ver
dacht van poging tot doodslag, tweemaal ge
pleegd.
Zondagmiddag 7 Juni stond hij voor zijn wo
ning in De la Reystraat met de dochter van zijn
overleden tweede vrouw te praten, toen een
tante van het meisje zich in het gesprek mengde
en het meisje afried om met haar stiefvader het
huis binnen te gaan. De man wond zich hierover
op, haalde een revolver uit zijn woning en loste
een schot op de vrouw, die echter slechts een ge
ringe ontvelling opliep en gillend wegholde naar
haar woning aan de Pres. Krugerstraat, achter
volgd door den man. Een buurman, die hem zag
aankomen, trok bijtijds de keukendeur dicht,
waarop de woesteling na een sommatie, om de
deur te openen, de revolver op den buurman
richtte. De revolver ketste echter. De buurman
gooide de deur open en wist met andere toege
schoten personen den woesteling te overmeeste
ren.
De Officier van Justitie eischte een gevange
nisstraf van vier en een half jaar.
De Haarlemsche rechtbank deed hedenmorgen
uitspraak. Zij achtte de poging tot doodslag,
tweemaal gepleegd, bewezen, en veroordeelde den
IJmuidenaar tot 5 jaar gevangenisstraf met af
trek van voorarrest.
Voor de Haarlemsche Rechtbank heeft terecht
gestaan een 41-jarige, thans gedetineerde
Haarlemmer, die in het begin van dit jaar tal
rijke pensionhoudsters en directrices van rust
huizen en dergelijke in geheel Nederland heeft
opgelicht. De man toonde dezen dames een
visitekaartje met den naam van een ingenieur
er op en vertelde Raar, dat hij kamers kwam
huren. Inderdaad werd men het eens, maai dan
vertelde de man, dat hij zijn portemonnaie in
den trein had laten liggen of dat zijn porte
monnaie was gestolen, enz., en vroeg den da
mes f io ter leen. Meestal kreeg hij, omdat hij
een zeer netten indruk maakte, dit geld in han
den. Overbodig te zeggen, dat het heele verhaal
verzonnen en het visitekaartje een falsificatie
Was.
De Officier van Justitie wees er op, dat er 32
strafzaken over verdachte loopen. Totaal heeft
verdachte voor f 200 aan oplichtingen gepleegd.
De eisch was twee en een half jaar gevangenis
straf.
De verdediger, Mr. H. J. M. Tonino, verzocht
de rechtbank er rekening mede te houden dat
dé Harlemmer ook in verscheidene andere plaat
sen moet terecht staan.
De rechtbank heeft nu den oplichter tot een
jaar gevangenisstraf veroordeeld met aftrek
van voorarrest.
SABANG, 1 Sept. (Aneta) De havenmees
ter van Sabang ontving Zondag j.l. van een
Duitsche boot bericht, dat de Willemstorén
een van de belangrijkste vuurtorens in de om
geving van het kolenstation Sabang de nood
vlag had uitgestoken.
De gouvemementsstoomer ,,Sirius" is onmid
dellijk naar den vuurtoren gestoomd, waar men
constateerde, dat door de aardbeving van 23 op
24 Augustus de lantaarn van den vuurtoren ont
wricht was en het kwik uit den bak was ge
slagen. Het bedienend personeel had de lan
taarn in den vuurtoren toch draaiende weten
te houden, doch vijf menschen vertoonden, door
de zich ontwikkelende dampen van het kwik,
verschijnselen van vergiftiging.
Deze menschen heeft de „Sirius" naar Koeta
Radja vervoerd. Men liet den tweeden machi
nist van de „Sirius" voor bediening en voor
eventueele reparatie achter.
Nu de tomaten aan de veilingen bij duizen
den kilogrammen tegelijk doordraaien, omdat
zij den vastgestelden minimumprijs niet meer
kunnen halen, heeft men naar een andere be
stemming voor deze gezonde vrucht uitgezien.
In de Rijnstreek wordt zij thans gebruikt als
varkensvoer. Deze dieren blijken er verzot op
te zijn en hun eigenaars kunnen ze voor een
prikje krijgen. Wij vernamen van een veehou
der, die zich 250 kisten tomaten a 25 kg. had
laten toezenden tegen vier cent per kist, in
clusief vracht.
Met de augurken is het in deze streek al even
droevig gesteld. Nabij de centrale veiling te
Ter Aar wierp men de dagelijks doorgedraaide
vruchten tot dusver eenvoudig op een hoop.
Deze heeft echter den laatsten tijd geweldige
afmetingen aangenomen en daar deze totaal
waardelooze augurken thans beginnen te be
derven en een ondraaglijke lucht verspreiden,
hebben omwonenden zich tot het gemeentebe
stuur gewend met het verzoek de rottende
massa te laten opruimen.
In een kom van veelsoortige flora verheft
zich, drie uur ten Westen van Maastricht,
een der merkwaardigste oude kasteelen van
België, het slot van Ouden-Biessen. Natuur,
kunst en historie hebben saamgewerkt, om deze
plaats tot een waar attractiepunt voor toeris
ten te maken. Schilderachtig passen de bruine
verweerde muren in het groen van het land
schap. En we1, is waar zijn hier overal zichtbaar
de teekenen van verval en zou een vermogen
noodig zijn, om het geheel te restaureeren, maar
toch biedt de burcht met zijne verdedigings
torens, muren en grachten altijd door zijn volle
historiek. Het inwendige behoeft bovendien niet
onder te doen voor het trotsche van den buiten
kant. Zalen van eene treffende schoonheid zijn
daar, naast veel ander antieks en artistieks, ge
spaard gebleven.
De bouw van dit slot klimt op tot de dertien
de eeuw. Natuurlijk was oorspronkelijk niet al
les zooals op den dag van heden. Naarmate de
geschiedenis zich ontplooide, onderging ook de
Oude-Biessen tal van veranderingen. Duidelijk
werden deze aangegeven door de kwistig ver
spreide opschriften, wapens en jaartallen. Ieder
machthebber liet hier iets vastleggen van zijn
roem en traditie. Roem en traditie: want op
dit kasteel zetelde eens een landcommandeur
van de vermaarde Duitsche ridders. Deze weid-
sche orde, zoowel van geestelijken als militai
ren aard, dankte, evenals de Tempeliers en de
Johanniters. haar ontstaan aan de Kruistoch
ten Haar hoofd droeg den titel van groot
meester. Zij bestond uit ridders, priesters en
dienstdoende broeders, verdeeld over twaalf
1 andcommanderij en. Elke van deze omvatte
weer commanderijen. Tot de landcommanderij
van Ouden-Biessen behoorden de commande
rijen, gelegen in Brabant, de landen van Over
maas, het prins-bisdom Luik en het Rijnland.
Onder historisch en artistiek opzicht is wel
het voornaamste de oude kerk en het is moei
lijk uit te maken, wat hier wel het meest im
poneert: de doeken, de grafsteenen of het ge
sneden hout. Boven het hoofdaltaar, eene gift
van landcommandeur Huyn van Geleen, trekt
de bewondering eene prachtige schilderij van
Gerard Douffet, een leerling van Rubens. Zij
stelt voor de Aanbidding der Herders. Links
staat een altaar, versierd met een doek, waarop
de „Afneming van het Kruis" van De Crayer.
Het tafereel op het rechteraltaar beeldt af
Sint-George, die een vaandel ontvangt van
Sint-Michael, Op den achtergrond vermeestert
hij den draak. Nog twee schilderijen bevinden
zich op een der Zijmuren. De duidelijkheid heeft
wat geleden, doch eene geeft te zien Christus,
die onder het kruis bezwijkt, en waarschijnlijk
bovendien een ceremonie van de Duitsche orde.
Prachtig zijn ook de grafsteenen. In het mid
den een der mooiste van België, maar, helaas,
gedeeltelijk vergaan. Blijkens het opschrift in
gothieke letters werd hier in 1292 een bisschop
van Koerland begraven. Destijds stond er dus
reeds een kerk of kapel op deze plaats, want de
tegenwoordige is van veel lateren datum. Merk
waardig is in den muur rechts een indrukwek
kende epitaaf met de adelskwartieren en de
wapens van den héér-Won Kóchau. Op het koor
sluimeren onder een gemeenschappelijken steen,
die hunne namen vermeldt, de landcomman
deurs Huyn van Amstenrade en Huyn van Ge
leen. Beiden maakten zich zeer verdienstelijk
voor de orde. Een inscriptie achter in dit ge
bouw getuigt, dat de eerste den eersten steen
legde en de ander in 1638 de voltooiing tot
stand bracht.
Al trekken in deze kerk meer het schilder
werk en de grafsteenen de onmiddellijke aan
dacht, toch valt in menig artistiek stuk ook de
houtsnijkunst te bewonderen. Rechts staat bij
den ingang van het met wapens van verschil
lende heeren beladen koor nog immer het zware
gebeeldhouwde bidgestoelte van den landcom
mandeur, een herinnering aan het hooge ambt,
dat hij bekleedde. Oud en merkwaardig zijn Ook
twee beelden in de nabijheid, evenzeer als de
prachtige O. L. Vrouw van den Biessen op het
Imker zijaltaar, die dagtekent uit de veertien
de eeuw. In de buiten aangebrachte zuilengalerij
hangt een antiek houten kruisbeeld. Tot slot
van deze beschrijving zij vermeld, dat op den
gevel in de hoogte een mooi beeld van O. L.
Vrouw in renaissance-stijl (1634), vergezeld van
het wapen van Huyn van Amstenrade en het
kruis der orde, aanwezig is.
In het kasteel zelf treft het eerst een galerij
in den noorder vleugel. Hierin prijkea eënerzijds
de portretten van verschillende landcomman
deurs met hunne wapensteenen en aan den an
deren kant- mooie schilderijen, die de iegenae
van den blinden bedelenden veldheer Bcüsarius
uitbeelden. Aan het einde van deze gang liggen
de koninklijke vertrekken, zoo genoemd wegens
het verblijf van verschillende Fransche konin
gen op Ouden-Biessen. Lode wijk XIV verwijlde
hier in Juni 1673 op zijn doortocht naar Hol
land. Toen na den slag van Laeffeld in 1747 de
hertog van Cumberland, zoon van George II,
het slot moest verlaten, werd het betrokken
ctoor Lode wijk XV. Tot dankzegging voor de
Fransche overwinning had in de kerk van het
kasteel een plechtig Te Deum plaats.
Waarlijk schitterend zijn deze luxueuze za
len. in de eerste valt te bewonderen de prach-
tige zoldering met een voorstelling van Jupiter.
Het portret van Aartshertog Leopold, groot
meester der orde, geschilderd in 1662, siert een
der wanden. Ook de omlijsting in gesneden hout
dateert uit dien tijd. Naast dit vertrek ligt de
kamer in den toren, die diende tot bibliotheek.
Aan het plafond een symbolische uitbeelding
van de vier jaargetijden. Een levendigen indruk
geven in deze zaal de portretten van den land
commandeur baron von Sickingen en zijn fami
lieleden. Even fraai is het derde salon, dat ge
bouwd is in renaissance-stijl. Hier bevindt zich
een gebeeldhouwde schoorsteen en daarboven
het portret van den landcommandeur van Was
senaar. De zoldering vertoont een symbolisee-
rende afschildering van fle vier hoofddeugden:
voorzichtigheid, rechtvaardigheid, moed, matig
heid.
Nog tal van andere merkwaardigheden wor
den op het kasteel van Ouden-Biessen aange
troffen. In het kantoor, ëertijds de secretarie,
staat een oude schoorsteen, waarop Adam en
Eva zijn afgebeeld. Hij bevat ook een inscriptie
vermeldend, dat in 1190 de Duitsche orde weid
gesticht. Een ijzeren deur met het jaartal 1639
geeft toegang tot de voormalige schatkamer,
welke vensters van staven voorzien zijn. Fraaie
gothieke kolommen steunen de gewelven der
onderaardsche kelders. De folterkamer en de
ring, waaraan de ter dood veroordeelden wer
den opgeknoopt, zijn hier nog aanwezig. Binnen
den hoogen middentoren bevindt zich een oua
uurwerk met drie klokken. Een van deze, de
grootste, heette St. Lamberflus. Zij draagt een
Latijnsch opschrift en de initiatlen G.V.T.
Waarschijnlijk beteekenen deze letters „G. van
Triër", een bekende klokkengietersfamilie. Uit
de inscriptie blijkt, dat de klok in 1566 geplaatst
werd door den landcommandeur Jan van Goer.
Op de eerste verdieping van het kasteel heeft
de tegenwoordige eigenaar een klein museum
van oudheden uit den tijd .der Duitsche orde
aangelegd,
Eenige annexen van het slot verd^-iea nog
•fTe aandacht. Vooreerst het gastenhuis aabij
den ingang aan den Westkant. Hier werden
oudtijds waarschijnlijk voorbijgaande vreemde
lingen geherbergd. Boven de deur dan den ach
terkant het wapen van den landcommandeur
Kardinaal von Schonborn. Het op eenigen af
stand gelegen Apostelhuis biedt eenige inte
ressante historische opschriften. Een legende
vertelt, dat in dit antieke gebouwtje twaalf ar
men, ter pere der twaalf Apostelen, gastvrijheid
genoten. Aan de Zuidzijde van het machtig
complex is ten slotte de vermelding waard het
prachtige park met de twee roode beukeboo-
men, die de mooiste van geheel België zijn.
Hier staat ook het interessante Minervatem-
peltje, opgetrokken in den trant van „rAmour"
te Versailles. Baron von Reichsach, een der
laatste landcommandeurs, zou dezen tuin heb
ben aangelegd.
Maastricht.
FR. DAZERT
Wanneer men te Amsterdam van het
Centraal Station per trein naar de
Weesperpoort gaat, passeert men een
groot blok huizen, alwaar op het schuin
naar voren afloopende dak met letters van
een meter groot geschreven staat: „Geen
christelijke pérs, Lees Het Volk".
Er schijnt dus wel een zeer bijzondere
tegenstelling te bestaan tusschen de Chris
telijke en de socialistische pers, een veel
grootere tegenstelling dan tusschen de
andere persorganen. De leiders, die zoo
gaarne samenwerking zoeken met de Ka
tholieken ontkennen dit wel, maar hun vol
gelingen voelen het zuiverder en schreeuwen
het hier met recht van de daken, dat chris
tendom en socialisme water en vuur zijn.
Voor ons was dat geen nieuws, maar voor
de ondubbelzinnige erkenning van die zijde
zijn we vooral in deze dagen dankbaar.
En de steunverslechtering
De door Minister Slingenberg voorge
nomen verslechteringen in de steun
regelingen mogen een noodzakelijk
gevolg zijn van het door de Regeering ge
voerde bewind, ze zijn maar niet zonder
meer verantwoord, gelijk ook de instelling
der wetenschappelijke commissie voor een
deskundige enquête naar den voedingstoe
stand der werklooze gezinnen getuigt
En wat zal het worden na de af
schaffing van den huurtoeslag en de in
stelling van de lage standaaröloonen voor
de langdurig werkloozen?
De Gelderlander geeft er een voorproefje
van. Het vertelt van een oppassend huis
vader, die sinds enkele maanden zonder
arbeid was. We kenden den man als een
uitstekend vakman en meenden, dat hij
nog bij zijn patroon, dien hij bijna 20 ja
ren trouw gediend had, aan het werk was.
Dezer dagen ontmoetten we hem. Hij was
ontslagen, na bijna 20-jarigen dienst. Oor
zaak: malaise. En nu trok hij van den steun,
plm. 13.50 voor man, vrouw en 6 kinaeren.
Mijnheer, zoo vertelde hij mij en ach
ter zijn trouwe oogen zag ik de pijn bran
den in zijn ziel ik heb 't vroeger nooit
geloofd als ze wel eens spraken of schre
ven van ondervoeding. Ik dacht dat 'i
overdreven was. Maar nu begin ik te mer
ken, dat 't waar is. Ik kan m'n kinderen
niet voldoende meer voeden. Aan brood en
aardappelen zonder meer raken ze eenvou
dig niet bij gegeten en ik kan ze eenvou
dig niets extra's geven. Ik moet ze onvol
daan naar bed sturen, en u weet niet wat
dat beteekent voor een vader en moeder
't Spreekt vanzelf dat we aan 't bijkoopen
van kleeren of wat ook eenvoudig niet kun
nen denken. Maar daar hebben we op 't
oogenblik gelukkig nog geen gebrek aan.
Ik kan anders wel begrijpen, dat menschen
die al jaren werkloos zijn, ten einde raad
en tot alles in staat zijn. Als je de gesprek
ken soms hoort, mijnheer, onder de gere
gelde steuntrekkers, als je daar mee in de
rij staat, dan hou je je hart vast over wat
er gebeuren kan als het eens tot een uit
barsting mocht komen.
Tot zoover het gesprek met den ontslagen
werkman. Daar hoeft geen letter commen
taar bij. De diepe tragiek spreekt voldoen
de voor zich zelf.
Aangemoedigd door het succes van den Tan-
demdag op Waalhaven, hebben K.L.M. en A. N.
W. B. met instemming van de Nederlandsche
Wielren Unie besloten tot het organiseeren van
een tweeden Tandemdag op Zondag 20 Septem
ber, ditmaal met de Amsterdamsche luchthaven
Schiphol als eindpunt.
De deelnemers, die uisluitend toeristentan-
dems mogen berijden, moeten een behendig
heidsparcours afleggen. Zij worden verdeeld m
twee groepen, n.l. groep A: zij, die een verplich
ten afstand van 150 K.M. tot Schiphol henben
afgelegd in het tijdvak van Zaterdag 19 Sep
tember 8 uur 's morgens tot Zondag 20 Septem
ber 12 uur 's middags en sich tusschen 11 en 12
uur bij den controlepost van den A.N.W.B. op
Schiphol gemeld hebben; groep B: zij, aie
Zondag 20 September een kleine rit maken,
tusschen 10 uur en 12 uur 's morgens aan een
der controleposten te Hoofddorp (politie
bureau) of Sloten (café Germanni) hun con-
trölekaart laten afstempelen en zich tusschen
13 en 14 uur aan den controlepost van den A. N.
W. B. op Schiphol melden.
Inschrijvingen voor deelneming moeten uiter
lijk Dinsdag 15 September om IC uur 's middags
ingekomen zijn bij het hoofdkantoor van den
A.N.W.B. Parkstraat 18, Den Haag. BR inschrij
ving moet een inleggeld worden voldaan. Alle
deelnemers hebben vrijen toegang tot Schiphol,
ontvangen een herinneringsmedaille en kunnen
tegen verminderden prijs een rondvlucht boven
Amsterdam maken.
Het be vijs van het afleggen def 150 K.M.
wordt geleverd door een contrölekaart, die de
deelnemers bij een Bondshotel. -café of -rijwiel
hersteller moeten aanbieden, waarna op ae
kaart vermeld wordt, dat de betrokkene daar
per tandem geweest is en hoe laat hij is ver
trokken.
Het aantal dier stempels is onbeperkt, doch
het afstempelen kan uitsluitend geschieden in
de volgende plaatsen: Amsterdam, Alkmaar,
Almelo, Amersfoort, Apeldoorn, Arnhem, Assen,
Bergen op Zoom. Breda, Brielle, Coevorden,
Delft, Delfzijl. Deventer, Doesburg. Dokkum,
Dordrecht, Eindhoven, Enkhuizen, Enschede,
Franeker, Goes. Gorinchem, Gouda, 's Graven-
hage, Groningen, Haarlem, Harderwijk, Harlin-
gen, Heerenveen, Heerle, Helder, Hengelo (O.i,
's Hertogenbosch, Hilversum, Hoek van Holland,
Hoogeveen, Hoorn, Kampen, Leeuwarden, Lei
den, Lochem, Maastricht, Medemblik, Meppel,
Middelburg. Nieuwe Schans, Noord wijk aan Zee,
Nijmegen. Ommen, Roermond. Roosendaal, Rot
terdam, Schiedam, Sluis, Sneek, Steenwijk, Ter-
neuzen, Tiel, Tilburg, Utrecht, Valkenburg,
Venlo, Vlissingen, Winterswijk, Zaandam,
Zandvoort. Zutfen en Zwolle.
Een van de hierboven genoemde plaatsen
geldt als plaats van vertrek, waar de kaart even
voor het afrijden moet worden afgestempeld.
1
