STADSNIEUWS
Laatste Nieuws
NEDERLA
KOOPT
„Jïïfer middenweg'
Restauratie
Haarlem, 2 Sept.
WAPENS GESMOKKELD
WOENSDAG 2 SEPTEMBER 1936
STEEDS HET NIEUWSTE
JbJ
Uit den katholieken tijd
Onze jarenlange ervaring
AGENDA
HOOG BEZOEK BIJ ENSCHEDÉ
Zal het bankpapier voor Turkije
in Haarlem gemaakt worden?
DE HOEK WAGENWEG.
HOUTPLEIN
Verbetering kost veel geld
Proces- verbaal
INBRAAK TE BLOEMENDAAL
De bewoners van de villa
waren op reis
Programma van de Haarl. Radio
centrale op Donderdag 3 Sept.
Jongen gewond
Het Lunapark
Nederlandsche Reisvereeniging
voor Katholieken
HEEMSTEEDSCHE SCHAAK
CLUB
Dr. Euwe luistert lustrums op
Trouwe dienstbetrachting
maar steeds goed
BRILLEN van KEIP
CR. HOUTSTRAAT naast Luxor
RECLAME AAN DEN OPEN
BAREN WEG
Merkwaardige principieele
rechtszaak
Groote ledenwinst voor de H.O.V.
BURGERLIJKE STAND
Installatie dir. W. C. Braat
Orgelbespeling
Clandestiene koopwaren naar
verscheidene plaatsen van
ons land gedirigeerd
WIELRENNEN
H.R.C. De Jonge Kampioen
VAN VLIET TE UTRECHT
GEHULDIGD
Van der Vijver klopt den nieuwen
wereldkampioen
De St. Pieter- en Pauwelskerk werd
in 1578 door de Waalsche
gemeente in gebruik
genomen
De geschiedenis der Waalsche
gemeente
Herstelwerkzaamheden
DE STOFZUIGER CENTRALE HAGEMAN
Bioscopen
3 September
Bioscopen
INSTELLINGEN
DUIVENSPORT
De Snelpost
TAFELTENNIS
Tafeltennisclub Winfried
Eerstvolgende retraiten te Bergen
RIJKSVISCHAFSLAG
STAAT VAN BESOMMINGEN
Gisterennamiddag heelt ZE, de heer Abdu-
iahad Aksin, zaakgelastigde in Nederland van
de Turksche regeering, vergezeld van den ge
zantschapssecretaris den heer A. Mennan, hier
ter stede een bezoek gebracht aan de Grafische
Inrichting N.V. Joh. Enschedé en Zonen.
Na door de directie te zijn ontvangen, is de
heer Aksin door Jhr. B. W. F. van Riemsdijk
en Jhr. W. van Andringa de Kempenaer het
bedrijf rondgeleid.
Wij vernemen, dat dit bezoek verband houdt
met een vermoedelijke opdracht aan Enschedé
voor het leveren van geldswaardige papieren
(bankpapier).
Door het ongeval, dat gisteren bij de tram-
wegkruising op het Houtplein nabij den Wagen
weg geschiedde, is de situatie op dit punt weer
eens in het brandpunt van de belangstelling ge
komen.
Zóó zelfs, dat men ons van verschillende zij
den gewezen heeft op het feit, dat de consump
tie-tent er niet meer staat, zoodat dit obstakel
niet meer debet kon zijn aan het ongeluk.
Erkend wordt echter, dat het uitzicht voor
den chauffeur, die niet met de situatie bekend
is en van den Wagenweg het Plein oprijdt, zeer
slecht is, voornamelijk door het kabelhuisje.
Voor leeken lijkt het heel eenvoudig om dit
huisje te verplaatsen, maar technici weten, dat
er heel wat voor komt kijken.
De kosten van verhuizing naar den hoek
Wagenweg—Lorentzplein werden indertijd zelfs
op meer dan vijf- a zesduizend gulden geraamd.
Niettemin bestaat er nog een goede kans, dat er
toch in de toekomst verbetering zal komen.
Maar zou het dan geen aanbeveling verdienen
dat er tot dat oogenblik een waarschuwingsbord
geplaatst werd?
De heer Stinis, reisleider der firma Leo Kors,
deelde ons mede. dat hij het gezelschap buiten
landers, dat in de Belgische touringcar was ge
zeten, heeft kunnen overreden niet per trein
maar per luxe-reiswagen van Kors naar Brus
sel te gaan. Hij heeft de leiding van den ge
wonden gids overgenomen; het gezelschap is be
houden in Brussel aangekomen.
De politie heeft proces-verbaal tegen den
trambestuurder opgemaakt.
Het is een goede gewoonte van de Bloemen-
daalsche politie om de huizen, waarvan de be
woners op reis zijn, op gezette tijden aan den
buitenkant te controleeren. Een agent in bur
ger doet daartoe vooral in de avonduren de
ronde. Gisterenavond bemerkte hij, dat er on
raad was in de villa van de familie De Jong
aan den Terhofstedeweg te Overveen. Bij een
keukenraam en bij de achterdeur waren ruiten
ingedrukt juist ter hoogte van spanjolet en
sleutelgat. Van den dader was niets meer te
zien, maar er kon worden vastgesteld, dat hij
gemakkelijk in het huis kon komen. Wellicht
is de man gestoord, want in het huis stond al
les op zijn plaats en de recherche kon dan ook
niets vaststellen of er iets vermist is. De be
woners zijn van het geval op de hoogte gesteld.
Progr. 1 Hilversum n (Huizen)
Progr. 2 Hilversum I
Frogr. 3. 8.008.30 Keulen, 8.45 Diversen,
10.05—10.20 Keulen, 11.20—12.05 Parijs R., 1.05
—1.50 Brussel VI., 2.20—3.05 Keulen, 3.40 Droit-
wich, 4.20 Keulen, 5.50—6.50 Brussel Vl„ 7.05
Keulen, 8.05 Beromiinster, 8.20 Droitwich, 9.00
Rome.
Progr. 5. 8.00—9.00 Brussel VI. 9.20—9.50 Parijs
Radio, 10.3510.50 Droitwich, 11.05 Londen R.,
11.252.35 Droitwich, 3.205.05 Londen Reg.,
5.35 Droitwich, 6.20 Diversen, 6.50—7.35 Droit
wich, 8.20—10.50 Londen Reg.
Progr. 5 van 8.00 tot 7.00 n.m. Diversen. 7.00
Eigen Gramofoonplatenconcert: Een wereld
reis.
1. Graf Zeppelins Weltreise rund um die Erde.
2. Adee, Willy Derby.
3. Frankrijk, Les Triollets.
4. Duitschland, Soldatenblut.
5. Tirol, Haushammer Schuplattler.
6. Italië, Lollita.
7. Oostenrijk, Wiener Volksmusik.
8. Hongarije, Zigeunermuziek.
9. Op een Perzische markt.
10. Chineesche Straatserenade.
11. Japansche Lantarendans.
12. Hawaiian Moon.
13. Amerika: Bosswell Sisters.
14. Argentijnsche tango.
15. Engeland, Harry Roy.
16. Mijn Holland, Willy Derby.
Van 8.00 tot 12.00 diversen.
Dinsdagmiddag omstreeks half zes reed in de
Pegasusstraat de 11-jarige A. S., wonende in
de Marsstraat, op de fiets. Hij maakte zijn
draai te kort bij het keeren en viel, waarbij hij
zijn rechter-dijbeen brak. Na voorloopig door
een lid van den Ongevallendienst verbonden te
zijn, werd hij per zieken-auto naar het zieken
huis St. Joannes de Deo overgebracht.
Naar wij vernemen is aan de exploitanten
van een Lunapark, dat zij in Haarlem-Noord
willen opstellen, neg geen officieele vergunning
gegeven.
De volgende week Woensdag zal er in den
raad over gesproken worden naar aanleiding
van de vragen van den heer Visser.
De Nederlandsche Reisvereeniging voor Ka
tholieken houdt Zondag 6 September een excur
sie per auto naar het Westland, waar eten bezoek
wordt gebracht aan een der grootste druivenkas-
sen en aan Hoek van Holland en Den Haag.
Zondag 13 September maakt men een wande
ling door bosch en duinen, naar Zandvoort en
Zondag 20 September een bruggentocht door Ne
derland.
Het afd. bestuur vergadert op Maandag 14
September in hotel „De Leeuwerik," des avonds
om 9 uur.
Dinsdagavond hield de Heemsteedsche Schaak
club in hotel Boekenrode haar vijfde jaarver
gadering, waarmede tevens de viering van het
eerste lustrum werd ingezet.
Wat het meer publieke gedeelte dezer lustrum
viering betreft, zal het bestuur op één der
Zaterdagen van September een receptie houden,
terwijl op den avond van dien dag een open
bare bijeenkomst zal volgen, waarbij de wereld
kampioen Dr. Max Euwe aanwezig zal zijn.
Dr. Max Euwe zal daarbij de belangrijkste
situaties uit het Nottingham-toumooi aan het
demonstratiebord toelichten. Met deze demon
stratie zal de Heemsteedsche Schaakclub een
primeur voor Nederland hebben.
Als jubileumuitgave heeft de H. S. C. voorts
een boekje doen verschijnen van de hand van
Hans Kmoch, den uit den strijd om het wereld
kampioenschap bekenden schaakmeester, die de
geheele wedstrijdleiding bij de ontmoeting Euwe
Aljechin in handen heeft gehad. Dit boekje,
waarin de theorie en de praktijk van de mo
derne schaakpartijen worden behandeld en
waarin een geheel nieuwe notitiemethode is
toegepast, is niet in den handel, doch voor be
langhebbenden bij de H. S. C. verkrijgbaar.
De bekende probleemcomponist A. M. Voor-
ting heeft aan H. S. C. een nieuwen driezet op
gedragen, die in het tijdschrift van den Kon.
Ned. Schaakbond zal worden gepubliceerd.
Aan de op de jaarvergadering uitgebrachte
verslagen ontleenen wij nog, dat de H. S. C., die
het vorige jaar met 6 groepen speelde, door de
stijging van het ledental dezen winter zijn wed
strijden houdt in negen groepen, verdeeld over
3 klassen. Werd het vorige jaar met vier tien
tallen deelgenomen aan de competities van den
Noordhollandschen Schaakbond, voor dit jaar
werd met vijf tientallen ingeschreven.
Het bestuur werd als volgt samengesteld: W.
A. de Tello, voorzitter; F. C. Kuiken, secr.;
W. Smink, penn.; F. van Dort, materieelcomm.;
C. Fokke, wedstrijdsecr. In de controlecommis
sie worden benoemd de heeren Steenken en
Klein.
Men deelt ons mede, dat heden de verguld zil
veren medaille voor trouwe dienstbetrachting
werd uitgereikt aan mej. M. C. Honing, die ge-
duitende 25 jaren haar trouwe diensten verleen
de aan het huisgezin van de familie Torley Du-
wel. De oorkonde der Nederl. Ver. van Huisvrou
wen werd met een hartelijke toespraak door
mevr. Dyserinckvan Gilse van der Pais aan de
jubilaresse overhandigd. Namens de afdeeling
ontvingen mej. Honing en mevr. Torley Duwel
bloemen.
Verleden jaar heeft de Provincie Noord
holland een provinciale verordening uitgevaar
digd, welke verbiedt het maken van reclame op
terreinen aan den openbaren weg, tenzij voor
goederen, zaken, enz., welke in het bedrijf op
het terrein „vervaardigd" worden.
Woensdagmorgen is voor het Haarlemsche
kantongerecht de eerste principieele zaak, als
uitvloeisel van deze verordening, behandeld.
De directeur van een N.V. Aannemersbedrijf
voor het leggen van kabels en buizen te Haar
lem stond n.l. terecht, omdat op het terrein van
de N.V., gelegen aan den Rijksweg Haarlem
Amsterdam onder Halfweg, twee reclameborden
voor deze N.V. hadden gestaan.
Een rijksveldwachter vertelde, dat de directeur
al eens betreffende deze reclame was gewaar
schuwd. Verdachte erkende dit, doch hij had
het geheele geval zeer onwaarschijnlijk gevon
den, want hij was in de vaste overtuiging, dat
hij voor zijn bedrijf op het terrein van dit be
drijf reclame mag maken.
Uit het getuigenverhoor, zoowel als uit de
mededeelingen van verdachte bleek, dat op het
terrein geen buizen of kabels werden vervaar
digd, doch «rel werden bewaard en/of gerepa
reerd. Daartoe zijn loodsen en een smederij op
het terrein aanwezig.
Verdachte zeide, dat het aannemersbedrijf
kabels of buizen legt, maar ze niet vervaardigt.
Doch niettemin is het terrein geheel te be
schouwen als een terrein, waarop een bedrijf
wordt uitgeoefend. En daarom meende spr„ dat
hij op het terrein wel reclame voor het bedrijf
mag maken.
De ambtenaar van het O. M. hield zich aan
de letter van de verordening. Op het terrein
wordt niets vervaardigd, dus is het maken van
reclame op het terrein voor het bedrijf ver
boden. Om hooger beroep mogelijk te maken
in deze principieele zaak eischte spr. f 6 boete
of 3 dagen hechtenis.
Verdachte merkte nog op, dat zijn bedrijf te
midden van andere bedrijven (o.a. een kisten
fabriek) ligt, die wel reclame voor zichzelf
mogen maken.
De waarnemend kantonrechter Mr. F. A.
Bijvoet, vond de zaak ingewikkeld en zal over
een week schriftelijk uitspraak doen.
Door de verlaging van den prijs der Vrijdag
avondconcerten heeft de Haarlemsche Orkest-
vereeniging 120 nieuwe leden geboekt, zoo deelt
men ons mede.
Inlichtingen worden verstrekt en men kan zich
tevens aanmelden als lid bij dten heer H. H. Luij-
ken, Nieuwe Kruisstraat 11 rood, tel. 11277, Mu
ziekhandel W. Alphenaar, Kruisweg 49, tel. 11532
en bij den administrateur der H. O. V. den heer
Jhr. D. E. E. Dibbits, Vondelkade 2, Heemstede,
tel. 26859.
Geboren: 28 Aug.: E. Rut teAdmiraal, z.
30 Aug.: A. M. v. Wanrooij—Niklas, z. G.
Meijerv. d. Ploeg, z. 1 Sept.: S. M. Kem
penLandstra, d. 31 Aug.: O. J. Limburg-
Plas, d. 2 Sept.: J. H. v. d. Aarv. Vessum,
d. 1 Sept.: P. HoogerbeetsWenderhold, z.
30 Aug.: M. C. v. EverdingenRoose, z. M.
C. Ruttev. lieshout, d. 1 Sept.: C. G. Gie-
lesDelissen, z. 30 Aug.: J. Langeveldde
Keizer, z. A. M. A. MollmannStiekema, z.
1 Sept.: J. C. v. SchoonhovenRidder, z.
30 Aug.: J. W. C. CorstenHageman, z.
Ondertrouwd: 2 Sept.: A. Witkamp en A. M.
Spindler O. de Winter en J. Overklift Vau-
pel Klein M. van Polen en C. J. Krom J.
Schijf en E. Dal J. van der Grient en E.
van Willes J. W. van Zanten en H. M. Ha-
meteman H. van Kooten en M. W. van
Blokland F. Hartman en J. H. Kruijd ,M.
Eland en L. K. Modla C. N. Roes en M.
Wïlshaus H. H. D. Erkamps en M. J. de
Nijs W. A. Greuter en E. V. M. M. Eille-
brecht W. F. M. de Waal en A. Hofmeijer
A. J. van Mourik en B. A. Dilling J. W. Dirks
en D. Deckers H. K. Vogel en E. J. Ffüller
F. C. W. Racer Palthe en C. Beekman
A. H. C. Ferree en E. van der Mee W. van
der Wilden en B. M. Lok H. Winters en F.
Vermeulen L. Witteman en G. D. Heermans
H. Burghout en J. Bussmöller.
Getrouwd: 2 Sept.: P. L. de Jong en C. M. A.
Toornend B. J. Meegdes en D. H. Kortz
C. Wiedijk en J. E. M. Walker J. R. G. Frie-
drich en T. A. Meijers M. Jansen en C. E.
Zwart R. van Rossum en J. de Graaff
G. de Nieuwe en P. de Mon J. Koenen en B.
Nijboer W. F. Scharwachter en J. C. Wester
hoven C. van der Beek en H. D. M. van
Schagen P. G. Wijnrox en A. A. Bos H.
H. During en P. Koenekoop J. H. M. Pardon
en G. van Loij U. H. Jötten en J. G. Cobe-
lens W. L. Punt en M. E. Terstall J. Keij-
zer en H. Potjer G. C. Piederiet en M. H.
van Leeuwen C. M. Willemse en S. C. Baart-
man W. G. Kruse en M. G. Wijnands J.
Verwoerd en H. Troost.
Overleden: 31 Aug.: J. G. Blomde Langen,
60 jaar, Spaarndamscheweg 1 Sept.: J. H.
Persoon, 48 jaar, Saenredamstraat.
(Gedeeltelijk gecorrigeerd)
Bij den aanvang van het nieuwe schooljaar
werd hedenmorgen in de Rijkskweekschool aan
de Leidschevaart met een korte plechtigheid de
nieuwe directeur van deze school, de heer W.
C. Braat, geïnstalleerd. De nieuwe directeur
werd door den waamemenden directeur, den
heer Marwitz aan de leerlingen voorgesteld,
terwijl de heer 't Hart, inspecteur van de on
derwijzersopleiding, den nieuwen functionnaris
in een korte toespraak welkom heette.
De heer Braat dankte voor de hartelijke ont
vangst.
In de Groote- of St. Bavokerk te Haarlem
op Donderdag 3 September 1936 zal de heer
George Robert 's middags van 34 het vol
gende programma uitvoeren:
1. a. Canzona A. Gabrieli
b. Fantasie J. P- Sweelinck
2. Dorische Toccata J. S. Bac.i
3. a. Va ter unser im Himmelreich J. S. Bach
b. Wir glauben all' an einen Gott, Vater
J. S. Bach
4. Cantabile Jos. Jongen
5. a, Prélude funèbre A. Mailly
b. Méditation
6. Toccata C. F. Hendriks
Zooals reeds gemeld, heeft de marechaussee
te Papendrecht een smokkel-affaire ontdekt,
waarbij is gebleken, dat in verscheidene plaat
sen in ons land een levendige handel bloeit in
gesmokkelde vuurwapens. In het begin van de
zen zomer kreeg de inspecteur van politie te
Siiedrecht, de heer Tienstra, een aanwijzing,
dat in de omgeving van deze plaats gesmokkel
de wapens te koop werden aangeboden. De
marechaussee te Papendrecht werd met het on
derzoek belast, waarmee zij begin Augustus
zoover gevorderd was, dat men eenige perso
nen kon aanhouden, die, na verhoord te zijn,
weer op vrije voeten zijn gesteld, daar men voor
dit delict, een overtreding, geen preventieve
hechtenis kan toepassen.
Het onderzoek wees uit, dat men hier te doen
had met een wijd vertakt complot, waarbij de
varensgezel P. uit Siiedrecht de wapens ons
land binnensmokkelde en deze door middel van
tusschenpersonen over het geheele land ver
kocht. Door de activiteit van de marechaussee
te Papendrecht zijn de handelaren in deze
smokkelwaar het eerst in deze gemeente ge
arresteerd. Later kreeg de politie er lucht van,
dat ook te Rotterdam deze clandestiene koop
waar verhandeld werd. De politie heeft 29
revolvers, welke in een cafeetje aldaar aan den
man werden gebracht, in beslag genomen. De
verkocper heeft, dank zij een uitstekend waar
schuwingssysteem, de wijk kunnen nemen,
doch is later te Amsterdam aangehouden. De
revolvers zijn van SDaansche herkomst en men
neemt aan, dat ze per scheepsgelegenheid naar
ons land zijn gebracht. Het staat nog niet vast
hoeveel vuurwapenen op deze wijze ons land
binnen zijn gesmokkeld. Waarschijnlijk is het
hier gegaan, zcoals meestal in dergelijke ge
vallen de gang van zaken is. Men begint met
een klein partijtje voor een bepaalde plaats te
smokkelen, waarna, wanneer succes niet uit
blijft, de affaire geleidelijk uitgebreid wordt,
totdat de politie er de lucht van krijgt en vroeg
cf laat ingrijpt.
Het onderzoek in deze zaak wordt nog voort
gezet om na tg gaan hoeveel wapenen ons land
zijn binnengebracht, waar deze naar toe zijn
gedirigeerd en welke personen zich hiermee
hebben bezig gehouden.
NKflW
Onderweg is 't mid
den van den weg niet
de gulden midden
weg, maar juist de
„foute middenweg"!
(Op wegen met vier
rijbanen moet men
steeds zooveel moge
lijk rechts houden en
alleen op de midden-
baan komen bij het
inhalen. En op de lin
kerweghelft? Daar...
nooit!)
Bovengenoemde vereeniging hield onder bui
tengewone opkomst een wegwedstrijd voor A.,
B„ C. en Junioren. De A. B. reden 30 K.M, de
C. 25 K.M. en de Junioren 15 K.M.
A. B.-kl. 30 K.M.: 1. W. Vonk, 44 min. 45 sec.
2. Smit, 3. v. d. Putten, 4 Hoogland, 5. Veen,
6. F. Jansen.
C.-klassers 25 K.M.: 1. Veerman, 27 min. 45
sec. 2. Duyns, 3. H. Munk, 4. J. Munk, 5. Tiche
laar, 6. J. Jansen, 7. C. Bijster.
Junioren 15 K.M.: 1. K. Neeft 23 min. 4 sec.,
2. Weyer, 3. De Groot, 4. Kleijnmeyr, 5. G. v.
Dijk, 6. L. Vonk.
Op de stadion-wielerbaan te Utrecht werden
Dinsdagavond internationale wedstrijden gehou
den, waaraan eerst een huldiging van den we
reldkampioen Arie van Vliet voorafging.
De Woerdenaar, werd na een feestelijken auto
rit door de Domstad in het stadion namens het
gemeentebestuur verwelkomd en geluk ge-
wenscht door wethouder de Haas, terwijl hij ook
door den heer George Hogenkamp, lid van de
spoi'tcommissie der Ned. Wielren-Unie werd toe
gesproken.
Bij de wedstrijden kwam het tot een verras
sing toen van Vliet in de finale van den sprint
door van der Vijver werd geklopt.
De uitslagen luidden:
Sprintwedstrijd, eerste serie: 1. Van der Voort
2. Schenk; tweede serie: 1. van der Vijver2.
Mans; derde serie: 1. van Vliet2. van Gel
der; halve finales: 1. van Vliet2. Herbershof;
1. van der Vijver2. Herbershof; finale: l.van
der Vijver (tijd laatste 200 meter 13 sec.)2.
van Vliet.
Wedstrijd achter groote motoren: Eerste man
che over 30 K. M.: 1. Wals; 2. Seynave (België)
(op 390 meter). 3. Sausin (Frankrijk) op 820 me
ter. 4. Kuester (Duitschland) op 1680 meter;
5. Govaerts (Ned.) op 2090 meter; 6. Christen-
sen (Denemarken) op 2120 meter.
Tweede manche over 30 K. M.1. Seynave
(België)2. Wals op 20 meter; 3. Kuester op 790
meter; 4. Sausin op 1000 meter. Govaerts en
Christensen ver achter.
Derde manche over 40 K. M.: 1. Wals; 2.
Seynave. Overige renners ver achter.
Totaaluitslag: 1. Wals 4 pnt; 2. Seynaeve 5
pnt; 3. Sausin 12 pnt.; 4. Kuester 13 pnt.; 5.
Govearts 13 pnt; 6. Christensen 13 pnt.
Wedstrijd voor profs achter tandemgangma-
king: Eerste rit over 15 K. M.: 1. Loncke (Bel
gië) 17 min. 46 sec. 2. Pijnenburg. 3. Piet van
Kempen.
Tweede rit over 15 K. M.: 1. Piet van Kem
pen in 17 min. 49.4 sec. 2. Loncke—Pijnenburg
gevallen.
Totaaluitslag: 1. Loncke 3 pnt. 2. Piet van
Kempen 4 pnt.
Nergens zegt De Amicis in zijn Hollandsche
reisbeschrijving, als hij over Haarlem spreekt,
dat hij ook op het Begijnhof is geweest. Hij
heeft er tenminste geen anecdoten over opge-
teekend en er geen potsierlijkheden ontdekt,
zooals op de Groote Markt. Toch moet liij er
langs gekomen zijn, anders had hp nooit dese
vermaarde zinnen kunnen schrijven: „Alle
straten en alle huizen van Haarlem zijn van
baksteen. Rechts, links, omhoog, omlaag, waar
men ook maar kijkt, ziet men niets anders dan
iood en nog eens rood en altijd maar weer
rood, alsof de stad in een berg van bloedrood
jaspis is uitgehouwen."
Dit moet het Begijnhof geweest zijn, meer
dan andere plaatsen van Haarlem. De kleine
baksteenen toren met de kosterswoning er ach
ter en het hooge kerkkoor, slechts hier en daar
een streep natuursteen in de bruinroode muren.
Dicht om de abside van de kerk de huisjes,
de oude baksteenen huisjes van Haarlem.
Zooals het heele pleintje, iz de kerk typisch
Hollandsch. van het gebroken dak van de
kleine torenspits tot de pittoreske combina
tie van dakjes en gootjes boven het kerkpor
taal tegenover de Lange Begijnensraat.
Toch heeft de oude Pieter en Pauwelskerk,
waar voor de reformatie de begijntjes kerkten,
wel de meest internationaal georiënteerde ge
schiedenis van alle Haarlemsche gebouwen
achter den rug. Het is dit jaar juist 350 jaren
geleden, dat de Haarlemsche municipaliteit
het kerkgebouw, dat in 1578 met de andere
Haarlemsche kerken definitief was gealterneerd
aan de Waalsche gemeente ten gebruike af
stond. Tot dan toe hadden de Fransch spre
kende Calvinisten hun bijeenkomsten in de
Eakenesserkerk en in de oude St. Janskerk
aan de Jansstraat gehouden. De eerste pasteur
van de aldus geconsolideerde Waalsche ge
meente was Jean Taffin, oud-secretaris van
kardinaal Granvelle en hofprediker van Wil
lem van Oranje.
Tot de alternatie van 1578 was de Begijnen-
kerk steeds in handen van de Katholieken ge
bleven. Na de belegering van de stad in 1572
was het de eenige kerk, die niet door de nieuw-
gezinden was gevioleerd, zoodat bisschop God
fried van Mierlo, nadat de stad door de
Sp.aansche troepen was ingaaomen, in deze
kerk zijn plechtigen intocht moest doen.
In den loop der eeuwen is de Waalsohe ge
meente te Haarlem altijd bloeiend gebleven,
zoodat de kerk nooit is afgedaald tot het be
schamend peil van een duur te onderhouden
museumstuk. Bij den grooten toevloed van
Fransche Hugenoten in 1685 na de ophef
fing van het Edict van Nantes werd de
gemeente aanzienlijk uitgebreid. Niet minder
dan tien Fransch sprekende predikanten kwa
men zich toen in Haarlem vestigen. In den
geest der vroegere Begijntjes werd zelfs een
„Société des Dames frangaises" opgericht, die
cok in levenswijze tamelijk wel hun katholieke
voorgangsters navolgden. Meer uit den nood
der omstandigheden dan uit inneriijken dwang
geboren, is die stichting echter na korten tijd
haar eigen dood gestorven.
De katholieke begijnen waren in dien tijd
reeds vrijwel verdwenen. Hoewel wij weten, dat
zelfs rond 1640 in den Haarlemschen Hof nog
nieuwe begijnen zijn aangenomen, schijnt deze
stichting voor het eind van de zeventiende eeuw
geheel te zijn opgegaan in de bekende Verga-
deringe van de Maechden in den Hoeck, waar
van er echter verschillenden in de kleine
huisjes van den ouden hof moeten hebben ge
woond. Hoe lang de traditie van het Haarlem,
sche Begijnhof wel onder de katholieken ge
leefd heeft, blijkt uit het feit, dat in 1662 Cor
nells Cats, die zijn broer, den Apostolischen
Vicaris Boudewijn Cats, als leider van de
Haarlemsche Maechden opvolgde, nog pastoor
van het Begijnhof werd genoemd.
Zelfs nu de kerk ontdaan is van sieraden,
die zij in den katholieken tijd moet hebben
bezeten, is zij nog bijzonder mooi. De half-
stompe bogen en de witte muurvlakken, onder
broken door heldersteenen pilasters en groote
ramen met goed geconserveerd gotisch traceer-
werk, zijn zoo zuiver van lijn, dat het kerkge
bouw de nabijheid van de prachtige Sint Bavo
wonderwel verdragen kan. Onder tegen de mu
ren rijen zich de eikenhouten banken, ten deele
eerst korten tijd geleden gerestaureerd. Want
vroeger, toen men een belasting op kostbaar
kerkmeubilalr had ingevoerd, heeft men over
het deftige eikenhout de verfkwast moeten ha
len. Dezelfde belasting heeft de dichtgemet
selde ramen op haar geweten, een wetens
waardigheid, die ons er voor behoeden kan
onze andersdenkende landgenooten zonder re
den als vandalen te beschouwen.
In een hoek van de kerk is nog een piscina
te zien, een overblijfsel uit den tijd, toen langs
de muren van de Pieter en Pauwelskerk een
vijftal altaren was geplaatst. Enkele oude
altaarsteenen zijn nog te herkennen, ingemet
seld in den vloer tusschen talrijke grafzerken.
De niet zeer groote sacristie is tot consisto
riekamer omgevormd. Zij heeft een rijk-samen
gesteld gewelf, dat met haar vele sluitstukken
heel even aan de beroemde Kings Chapel doet
denken. Langs de muren van de consistorieka
mer hangen de lange lijsten van pasteurs, dia-
cres en anciens, van den tijd van Jean Taffin
tot pasteur Krafft, den tegenwoordigen herder.
Bijna op het eind van de lijst staat de naam
van Busken-Huet (1856—'62), een van de wei
nige dominé's, die aan zijn ambtstijd in Haar
lem geen bijzender prettige herinneringen heeft
bewaard.
Het lage koor is bij de alternatie van het
hoogkoor afgescheiden. Nadat de gemeente
Haarlem het eerst als munitiedepot en als la
kenhal had gebruikt, is het omstreeks 1750 aan
de Waalsche gemeente als kosterswoning afge
staan. Al is het interieur sterk veranderd, met
eenige moeite kan men zich den ouden toe
stand nog wel voorstellen. Bij den toren loopt
nog de breede wenteltrap omhoog, waarlangs
vroeger de Begijntjes naar de tribune gingen
om de kerkelijke plechtigheden bij te wonen.
In een kelder ziet men het begin van een on-
deraardsche gang, die voor zij werd dichtge
gooid, naar de St. Bavokerk leidde.
De toestand van het oude kerkgebouw, dat
sinds de dertiende eeuw (men neemt 1262 als
stichtingsjaar aan) in zijn hoofdvormen vrij
goed behouden bleef, was den laatsten tijd van
dien aard, dat de hoognoodige herstelwerk
zaamheden niet langer mochten uitblijven. De
gemeenteleden zelf hebben reeds veel voor de
allernoodzakelijkste herstellingen bijgedragen,
maar het is duidelijk, dat zij de lasten van een
algeheele restauratie onmogelijk konden dragen.
Daarom heeft de Consistorie zich tot de auto
riteiten gewend met een verzoek om subsidie.
Het Rijk gaf een subsidie van 40 pCt., terwijl
provincie en gemeente ieder 10 pCt. toezegden.
De kosten der restauratie werden op f 30.000
begroot. Hiervan moeten f 12.000 uit particuliere
giften worden bijgedragen. Na aftrek van de
gelden, die in de laatste jaren voor de herstel
werkzaamheden werden gevoteerd, resteert nog
een tekort van ongeveer f 4.000, dat de be
heerders van het hiertoe gevormde fonds uit
bijdragen van vrienden hopen te kunnen aan
vullen.
Over enkele weken hoopt men met de restau
ratie een begin te kunnen maken. Allereerst
wordt het dak van het lage koor onder handen
genomen, dat in zulk een deplorabelen toestand
verkeert, dat een lichte stormwind voldoende is,
om op het Begijnhof een regen van dakpannen
te doen neerdalen. Ook de toren komt spoedig
aan de beurt. Weliswaar is deze veertig jaar
geleden voor het laatst hersteld, maar de om
standigheid, dat men bij deze restauratie ge
bruik gemaakt heeft van fabriekssteenen, is
oorzaak geweest, dat de toestand sindsdien nog
erger is geworden dan voorheen. Later komt het
eigenlijke kerkkoor aan de beurt. De beglazing
zal volledig worden vernieuwd, terwijl de dicht
gemetselde ramen weer zullen worden openge
broken. Men hoopt, dat binnen drie of vier jaar
de restauratie geheel voltooid zal zijn.
In verband met het jubileum, dat de Waal
sche gemeente te Haarlem op 27 September a.s.
zal vieren, heeft pastoor F. Ch. Krafft een
boekje geschreven, waarin de geschiedenis van
het kerkgebouw en van de gemeente wordt be
handeld. Het fraai geïllustreerde werkje, dat als
titel draagt: ,,L' Eglise Wallonne de Haarlem.
St. Pierre en St. Paul, ou 1' Eglise du Beguinage"
en dat bij de fa. Joh. Enschede wordt uitge
geven, is ook voor onze katholieke stadgenooten
zeer lezenswaardig, daar ook aan de geschie
denis van de Begjjnenkerk in den katholieken
tijd een groote plaats is ingeruimd. De op
brengst van het boekje komt ten goede aan de
restauratie der kerk, welke om den pieuzen ernst
waarmee zij geschiedt, ook door de katholieken
van Haarlem waardeerend zal worden gade
geslagen.
„Wat rijden al die menschen ge
vaarlijk vandaag", dacht u immers
vanmiddag achter het stuur. (Hoe
zegt men dat ook weer van dien
splinter, dien balk en uw oog?
en onze goed geoutilleerde werkplaats garan
deren U een vakkundige en daardoor goedkope
reparatie aan Uw stofzuiger, onversch. welk merk
GED. OUDEGRACHT 52 TELEF. 12762
tussen Postkantoor en Verwulft
Gebouw St. Bavo: Schaakclub St. Bavo, 8
uur. Comité Winterhulp, 8 uur. Bestuur
Bakkers, 8 uur.
Stadsschouwburg: Weensche revue „Alles fürs
Herz", kwart over 8.
Frans HalstheaterAl Johnson in „Singing
Kid" 2.30, 7 en 9.15 uur.
Kern brand t- Xheater: Shirley Temple in „Klein
ste Rebel" 2.30, 7 en 9.15 uur.
Cinema Palace: „Een Egyptische Idylle" 7
en 9.15 uur.
cuxorthcatcr: In den Grafkelder der Fharao's
2.30, 7 en 9.15 uur.
Gebouw „St. Bavo" R. K. Volksbond, 8 uur
Handels- en Kantoorbediendenhalf 9 Bak
kers 9 uur R. K. Bevolkingsbureau, 8 uur.
Groote of St. Bavokerk Orgelbespeling 34
uur,
PAROCHIEKERK OVERVEEN
Jaardienst voor Mgr. Aengenent z.g., half 8.
Frans Hals-theater: Al Johnson in „Singing
Kid", 2.30, 7 en 9.15 uur.
Rembrandt-theater: Shirley Temple in „de
Kleinste rebel", 2.30, 7 en 9.15 uur.
Cinema Palace: „Een Egyptische Idylle", 7
en 9.15 uur. Palace Filmac, 115 uur.
Luxor-theater: In den Grafkelder der Pha-
rao's, 2.30, 7 en 9.15 uur.
St. Elisabethvereeniging Jansstraat 49
Spreekuur: 's Maandags van 2 tot 3 u"r;
vergadering van 3 tot 5 uur. Spreekuur
Donderdag van 3 tot 4 uur.
Wit-Gele Kruis (R. K. Kraamhulp), Zieken
verpleging, Wijkverpleging en Magazijn Park
laan 75 (tel. 16391). Spreekuren: R. K. Wijk
verpleging, Magazijn verplegingsartikelen, in
schrijven lidmaatschap, inlichtingen alle
werkdagen van 105 uur.
R. K. Arbeidsbeurs voor Vrouwen en Meisjes,
lederen dag 10—12, 24, 8—9 uur. Zaterdag
1012 uur Adres: Bloemhofstraat 1, Haar
lem. Tel. 11671.
Bisschoppelijk Museum Geopend op werk
dagen van 104 uur en op Zondagen van 12
tot 2 uur.
ft.K. Leeszaal en Bibliotheek, Nieuwe Gracht
70 Geopend dagelijks van 10 tot 12.30, van
2 tot 5 en van 7 tot 9 uur.
Bovengenoemde vereeniging van postduiven-
liefhebbers hield een wedvlucht op Zondag 30
Aug. vanaf Lier. Afstand 136 K.M. Duiven los
10 uur. De prijzen werden als volgt behaald:
A. J. v. d. Bosch 1, 2, 5; G. Dolle 3; G.
Zaagsma 4, 7; D. Schuurman 5, 12; J. Harden-
berg 6, 10; R. Brakel 8. 13; E. Cassee 9, 11, 14.
Eerstgetoonde duif 12 uur 18 min. 46 sec.
Laatstgetoonde duif 12 um- 23 min. 59 sec.
Over enkele dagen, n.l. Vrijdag 4 Sept. a.s.,
wordt de eerste clubavond gehouden van de
tafeltennisclub Winfried.
De oprichting van deze eerste katholieke ta
feltennisclub in Haarlem is een groot succes
geworden, want niet minder dan 35 spelers
hebben zich als lid opgegeven.
SEPTEMBER
Zaterdag 58 St. Ign. Club (3e), f 6.50.
Dinsdag 811 Gehuwde Dames middenstand,
f 8.50.
Zaterdag 1215 Gehuwde mannen, f 6.59.
Zaterdag 1922 Gehuwde mannen, f 6.50
(voltallig).
Dinsdag 22—25 Meisjes boven 17 jaar, f 6.50.
giro 45537.
Zaterdag 2629 Militieplichtigen, f 6.50.
OCTOBER
Zaterdag 36 Meisjes Congreganisten e.a.
boven 17 jaar, f 6.50.
Dinsdag 69 Gehuwde Dames, f 6.50.
Dinsdag 13—18 Gehuwde Dames Midden
stand, f 8.50.
Dinsdag 2023 Gehuwde Mannen, f 6.50.
Inlichtingen en aanvragen: Directie Retraite
huis, Loudelsweg, Bergen (N.H.), telefoon 143,
IJMTJIDEN, 2 Sept. Rijksvischafslag Tarbot 64
90 cent per kg. Griet 11.0021 per 50 kg. Tong
0.861.25 per kg. Groote Schol 23.00—30, middel
Schol 18.00—25, Zetschol 15.00—21. kleine Schol
4.5017, Schar 2.3011, Tongschar 16.0021 per
50 kg. Vleet 2.2010 per stuk. Pieterman en
Poon 0.602.30, groote Schelvisch 22.5026, mid
del Schelvisch 16.0023, kl. midd. Schelvisch
11.0020, kleine Schelvisch 3.1010 per 50 kg.
Kabeljauw 19.5042 per 125 kg. Gullen 2.80—
11.50 per 50 kg. Leng 0.581 per stuk. Heilbot
0.781.02 per kg. Wijting 1.103.40 per 50 kg.
Koolvisch 43 cent per stuk. Makreel 27.80 per
50 kg. Versche Haring 1.703.80 per kist.
van de Woensdag aan den Rijksvischafslag aan
gekomen
STOOMTRAWLERS
Neptunus 26o manden 1430.Adelante 110O
manden 3250.Vios V 190 manden 1200.Vios
IV 265 manden 2050.Libra 300 manden.
2140.Carolina 500 manden 4480.Rotterdam.
670 manden 3020.Hercules 505 manden 2450.
Timor 410 manden 2020.Martha 75 manden
1200.—.
KOTTER
E 436 1200.—.
LOGGERS
I 480IJm. 204 760.—. K.W.: 162
O.
R.
430.—, 155 520.
510.— 52 370.—.
35 460.-
154 460.—, 159
WATERSTANDEN
IJMUIDEN, Donderdag 3 September 1936.
Vloed: 5;.04 «.m. en 5.30 n.m.