SLAGERSBEDRIJF IN NOOD
Nederl. Heidemaatschappij
Verkeert Hitler in dubio?
'n Barstende Hoofdpijn
ZWARE CRISISLASTEN
DE LINKSCHE PARTIJEN
IN SPANJE
JAARVERGADERING TE
UTRECHT
TWEE MOGELIJK
HEDEN
VRIJDAG 4 SEPTEMBER 1936
Overbezetting en over-concurren-
tie moeten met hulp van Rijks-
en gemeente-overheid
worden gekeerd
De vleeschkeuringswet
en haar perikelen
DE TUNNEL ONDER HET
NOORDZEEKANAAL
Onderzoek van den bodem
is begonnen
Ruim de helft der arbeiders syn
dicalistisch georganiseerd
Krachtige maatregelen mogen
verwacht worden, om de
opbrengst van 't IJsel-
meer tot de grootste
hoogte op te voeren
De uitwijzingen uit
Duitschland
Unie van Zuid-Afrika
BUITENLANDSCH OVERZICHT
De geheimzinnige
partijdag
Muggenplaag bij het
IJselmeer
Unie van Zuid-Afrika
Het Roomsch-roode
spook
Ned. Werkgevers
Jaarvergadering te Amsterdam
DEN HAAG, 2 September.
Zware lasten drukken op het sla
gersbedrijf. Om de steunmaatre
gelen ten behoeve van Landbouw
en Veeteelt mogelijk te maken, heeft
de Overheid allerlei heffingen op het
geslacht gelegd en op de dierlijke vet
ten dit alles nog boven de gewone
omzetbelasting. Knellend en ontac
tisch werkt het controle-apparaat. En
daarnaast woedt in het bedrijf zelf
een concurrentiestrijd, die ieder oogen-
blik hen, die zich ondanks den crisis-
druk nog staande kunnen houden, met
den ondergang bedreigt.
Met een heele lijst van zulke klachten opende
de heer G. C. S c h o 11 e s, voorzitter der Com
missie van Overleg uit het Slagersbedrijf, ge
vormd uit de Besturen van de verschillende
vak-organisaties, een buitengewone vergadering'
dezer gezamenlijke besturen in de kleine zaal
van den Dierentuin, welke vergadering door
verschillende ambtelijke en organisatorische
autoriteiten werd bijgewoond.
De laatstgenoemde oorzaak van de moeilijk
heden in het slagersbedrijf de zwakte van
zijn inwendige organisatie werd door den heer
J. G. van Eeden uitvoerig belicht.
In het slagersbedrijf ontbreekt iedere prijs
vorming en iedere beperking van de vestigings-
mogelijkheden.
Het is de knoeiende achterbuurtslager, die in
laatste instantie den prijs van het vleesch in
handen heeft. Naar hem richten zich, ge
dwongen door de concurrentienoodzaak, alle
vakgenooten. Doen zij het niet, dan worden zij
gedwongen door de beunhazen, die het slagers
bedrijf vrij in_ en uit kunnen loopen.
Er bestaat geen enkele maatregel, om de al
te vrije vestiging op afdoende wijze te keeren,
om aan de versnippering, die het vinden van
een behoorlijk bestaan voor den bona-fide sla
ger onmogelijk maakt, om aan het „slagertje-
spelen" door totaal onbevoegden, die nóch vak
kennis nog credietwaardigheid bezitten, paal
en perk te stellen.
Daarnaast staat het zeer on-sociale karakter
van de Vleeschkeuringswet, die in zijn tegen-
woordigen vorm een ramp van het slagersbe
drijf beteekent. De Vleeschkeuringswet laat na
melijk de vaststelling der keurloonen voor het
geslachte vee geheel aan de plaatselijke wil
lekeur over. Met het gevolg, dat de groote sla
gers in de steden, waar de keurloonen hoog
zijn, soms 5 gulden en meer voor een var
ken hun vee in de dorpen laten slachten,
waar zij veel minder betalen hier en daar
10 cents per varken! Dat maakt den kleinen
middenstander-slager den concurrentie-strijd
zwaarder.
Meer dan 6.5 millioen K.G. varkensvleesch
werd in 1934 in de vier groote steden op deze
wijze van slachthuizen buiten de stad inge
voerd.
Dat alles tolereert de Overheid, hoewel het
haar slechts geringe moeite kost tenminste dit
te verbeteren. Het slagersbedrijf is thans vol
komen uitgeput. Hier moet geholpen worden.
De heer Th. Cuiper kwam nog eens terug
op den invloed der crisisheffingen op den nood
toestand in het slagersbedrijf. De minister
heeft gemeend, dien invloed te moeten ontken
nen; de slagers zelf ondervinden anders.
Door een wetgeving in wier uitvoering zij
practisch niet de minste medezeggenschap
hebben, worden millioenen 42 millioen
aan varkenscrisisheffing en 23 millioen aan
heffing op rundvleesch van den slager
geheven, zonder dat de boeren daardoor be
hoorlijk worden geholpen.
Van de slagers, niet van den consument!
De consument gebruikt minder vleesch. Het ge
bruik van rund- en varkensvleesch per hoofd
der bevolking liep van 1932 tot 1935 van 47 tot
37 K.G. terug.
In niet geringe mate droeg tot den achter
uitgang van het slagersdebiet bij de distribu
tie van het blikvleesch, die in 1935 tot 2,61 K.G.
per hoofd der bevolking opliep. Tegen een vol
komen onredelijke belooning van 1 of VA cent
per blik mochten tenslotte, na hevig conferee-
ren, de slagers zelf het half-verschroeide re-
geeringsgehakt distribueeren.
Neen, niet de consument, doch de slager
vangt de klappen op, herhaalde Mr. F. Bach,
die de middelen tot bestrijding van overbezet
ting en overconcurrentie in het slagersbedrijf
in het licht stelde.
Waar de ingediende Vestigingswet op het
kleinbedrijf niet rechtstreeks tegen de overbe
zetting in het kleinbedrijf, doch slechts tegen
de vestiging van onvolwaardigen ingaat, waar
dus van deze wet weinig verlichting in den
onmiddellijken momenteelen noodtoestand
te verwachten valt, zal de kwantitatieve vesti
gingsbeperking, waaraan toch levendige be
hoefte bestaat, van gemeentewege ter hand
moeten worden genomen.
De organisaties mogen hier naar het voor
beeld van de Schiedamsche bonden op aan
dringen; de regeering moge verordeningen in
dien geest sanctionneeren.
Ter bestrijding van de overconcurrentie zul
len de slagers samen met de grossiers dft hulp
van de Wet op de verbindendverklaring der
collectieve Ondernemersovereenkomsten moe
ten inroepen. Deze Wet immers erkent het be
ginsel, dat de kostprijs van het product in een
gezond bedrijf zal worden beschermd. Het vast
stellen van dien prijs moge, door de ingewik
kelde verhoudingen in het slagersbedrijf spe
ciaal, eenige moeilijkheden meebrengen, deze
moeilijkheden laten zich overwinnen.
De heer J. P. Pruiksma, kwam nog eens
terug op de Vleeschkeuringswet.
Indertijd hebben de Nederlandsche slagers
sterk voor het totstandkomen van een Vleesch
keuringswet geijverd.
Voordien immers was de hygiënische toe
stand in het slagersbedrijf in vele opzichten
huiveringwekkend. Ieder was zijn eigen keur
meester. Het was aan ieders eigen overtuiging
overgelaten wat hij in het belang van de volks
gezondheid wenschte te doen en te laten.
Koudslachters brachten het vleesch van ge
storven of uit nood gedoode dieren in den
handel. Het aanzien van het beroep leed door
deze misstanden. Daarom in hoofdzaak vroe
gen de slagers dit was de éérste daad van
hun organisatie een Keuringswet.
De wet heeft teleurgesteld. De mis
standen bestaan voort op het platte
land, waar geregeld geslacht wordt.
Bijvoorbeeld in een schuur, waar on
langs niet minder dan 400 ratten
werden gevangen.
Den bona-fiden slager werden daarentegen be
lemmeringen in den weg gelegd, die hem de
concurrentie tegen de grootbedrijven en tegen
de knoeiers steeds moeilijker maken. De han
gende herziening van de Vleeschkeuringswet
moge aan de billijke eischen der slagers recht
doen wedervaren.
De Pa. H. J. Tjaden en Zoon, te Haarlem,
is dezer dagen begonnen met het verrichten
van grondboringen langs den oever van het
Noordzeekanaal, onder Velsen.
Nadat in het voorjaar aan den zuidelijken
oever reeds een boring was verricht, is men
thans bezig nabij den aanlegsteiger van de
stoomponten, den bodem van den noordelijken
oever aan een onderzoek te onderwerpen.
Het onderzoek strekt zich uit tot een diepte
van ongeveer 60 meter. Er zullen nog meer
boringen volgen, aan beide oevers, waarbij het
onderzoek zich tot een grootere diepte zal uit
strekken, n.l. tot op ongeveer 100 a 120 meter.
Hieruit magi niet de conclusie getrokken wor
den, dat met den tunnelbouw hoe noodzake
lijk deze ook is geworden thans binnenkort
zal worden begonnen. Dit zal vermoedelijk nog
wel eenigen tijd duren.
Het bodemonderzoek geschiedt in verband
met de verbreedingsplannen van het Noordzee
kanaal, maar het spreekt vanzelf, dat de re
sultaten van dit onderzoek tegelijkertijd kun
nen dienen voor de uitwerking van de plannen
voor den bouw van een tunnel.
Door deze boringen kunnen de gesteldheid van
die U kwelt en belet te werken? Neem
een "AKKERTJE" en binnen een kwartier
voelt Ge de hoofdpijn wegtrekken als mist
voor de zon. Heb steeds AKKER-CACHETS
in huis, vannacht kunnen zij te pas komen
bij Hoofdpijn, Kiespijn, Zenuwpijn, Spier
pijn. Slechts 52 cent per 12 stuks. Overall
den bodem, de ligging en samenstelling der
verschillende grondlagen en het water, nauw
keurig worden vastgesteld, vooral ook, omdat
zij op verschillende plaatsen worden uitgevoerd.
Op deze wijze kan men zich een gefondeerd
oordeel vormen van de plaats en de wijze van
aanleg van deze belangrijke en kostbare oever
verbinding.
In elk geval wordt er dan toch voorbereidend
werk gedaan en nu is het maar te hopen, dat
de uiteindelijke oplossing niet lang meer op
zich zal laten wachten. Het pontverkeer levert
elk jaar steeds meer moeilijkheden op en het
snelverkeer ziet reikhalzend uit naar hetoogen-
blik, waarop het niet meer noodig zal zijn om
op drukke tijden in een lange file te moeten
wachten, totdat de ponten de zaak hebben
„verwerkt".
In een persconferentie te Amsterdam heeft
dè Spaansche syndicalist Souchy een uiteen
zetting gegeven over den strijd in Spanje. Wij
vinden geen reden, om de verklaringen van
dezen syndicalist te plaatsen, aangezien zij na
tuurlijk zeer partijdig zijn.
Interessant was echter zijn uiteenzetting van
de samenstelling en de onderlinge verhouding
der linksche partijen, waarop de regeering
thans steunt en waaromtrent men zich hier
dikwijls geen al te duidelijk beeld kan vormen,
mede tengevolge van onwetendhed met de ver
houdingen in de Spaansche arbeidersbeweging.
Daarin hebben de syndicalisten in Spanje een
grooteren invloed dan in eenig ander land.
Ruim de helft van alle georganiseerde Spaan
sche arbeiders is syndicalistisch georganiseerd
in de C. N. T. (Confederacion nacional del
Trabajo), het syndicalistische vakverbond, ter
wijl daarmee nauw verbonden is de politieke
organisatie, de F.A.I. (Federacion Iberica anar-
quista), de federatie van Iberische anarchisten.
In Catalonië zijn C. N. T. en F. A. I. nog
invloedrijker dan in het overige Spanje en ver
reweg de machtigste arbeidersorganisatie, nu
meriek zeer veel sterker dan socialisten en
communisten, die onlangs samensmolten tot
de marxistische eenheidspartij, welke met het
oog op de verkiezingen voor Februari j.l. in na
volging van het Fransche voorbeeld met de
links-republikeinsche partijen, de pachterspar
tij en de met haar verwante moderne of so
cialistische vakbeweging een Frente Popular,
een volksfront vormde.
Met nadruk wees de heer Souchy erop, dat
nog in Mei j.l. de C. N. T., die op anti-par
lementair standpunt staat, in haar congres te
Sarragossa deelneming aan het volksfront af
wees, doch de partijen van het volksfront de
vorming van een „revolutionnaire alliantie"
aanbood om buiten het parlement, op de basis
van daadwerkelijke actie, het fascisme te be
strijden. Tengevolge van de. onderlinge ge
schillen tusschen rechter- en linkervleugel der
socialistische partij, werd het congres, waar
over de aanvaarding van dit aanbod zou wor
den beslist, uitgesteld tot October a.s.
In de „Vallei des doods" aan de grens van den staat Nevada, heeft een Ameri-
kaansche millionnair een slot laten bouwen. De bezitter, Walter Scotty. een ge
wezen cowboy, heeft zijn bezittingen op raadselachtige wijze verworven. Men
neemt aan dat hij in deze woestenij een goudader heeft ontdekt.
De termijn, binnen welken de uit Duitschland
uitgewezen Nederlanders Berlijn moeten verla
ten, is, ter regeling van hun zaken, met acht
dagen verlengd. De tandarts Hes is inmiddels
vertrokken en in Nederland aangekomen.
De heer Hes heeft hedenochtend een bezoek
gebracht op het departement van Buitenland-
sche Zaken, ter bespreking van de te zijnen
aanzien geschapen situatie.
De Nederl. Heidemaatschappij houdt dit
jaar haar algemeene vergadering in
Utrecht en Vrijdagmorgen werd deze in het
Jaarbeursgebouw met een rede van den
voorzitter, A. W. J. J. Baron van Nagell,
uit Velp, geopend.
Hij wees er op, dat ook land-, tuin- en bosch-
bouw en visscherij nog steeds den vollen druk
van de economische depressie ondervinden.
Vooral het boschbouwbedrijf mist nog elke eco-»
nomische basis en raakt steeds verder achter
op. Elke steunmaatregel van de zijde eter re
geering is voor den boschbouw, die voor ons
land van algemeene cultureele beteekenis is,
uitgebleven.
Er zijn echter ook lichtpunten. Allereerst, dat
contact verkregen is tusschen de Centrale Com
missie voor de Ruilverkaveling en het Bestuur
van onze hoofdafdeeling Ruilverkaveling. Voor
de visschers werd cte lang verbeide steun van
hun bedrijf werkelijkheid.
Het leven in de afdeelingen is veel krach
tiger geworden, waarvoor spr. zijn groote waar
deering uitsprak.
Met weemoed herdacht spreker Jhr. Mr Ch.
J. M. Ruys de Beerenbrouck. Gesproten uit
een edel geslacht, drukte hij de voetstappen
van zijn vader op menig terrein. Zoo min wij
ooit den vader, den mede-oprichter van de
Nederlandsche Heidemaatschappij, zullen ver
geten, evenmin zullen wij vergeten de warme
vriendschap, welke <3e zoon haar toedroeg, al
dus spr.
De prettige, eenvoudige wijze, waarop hij zijn
raad gaf in vaak lastige kwesties en waarbij
Het is gemakkelijker verrassend flinke
daden te stellen, dan de gevolgen van
zulke daden te blijven beheerschen.
Hitier schijnt dit op het oogenblik te ervaren.
Het besluit om den militairen diensttijd in
Duitschland tot twee jaar te verlengen, heet
te uitsluitend gericht tegen Sovjet-Rusland,
dat ter aanvulling van de „uitgeholde" oor
logslichtingen den dienstplichtigen leeftijd van
21 jaar tot 19 jaar heeft verlaagd, en tegen het
Bolsjewistische gevaar, dat van Moskou uit
gaande vooral in West-Europa met name in
Spanje en Frankrijk bedenkelijke afmetingen
heeft aangenomen. Om dit motief als gerecht
vaardigd ingang te doen vinden heeft de Duit-
sche nationaal-socialistische pers een felle
campagne tegen Sovjet-Rusland gevoerd, welke
natuurlijk niet minder fel door Moskou werd
beantwoord. De dolzinnige verdachtmaking, ge
uit tijdens het Zinowjewisten-proces, n.l. dat de
zgn. „Trotskistische terroristen" in verbinding
zouden hebben gestaan met de Gestapoe moet
misschien verklaard worden als een weinig han
dig staaltje van Russische tegen-propaganda.
Niettegenstaande de heftige anti-Bolsjewisti
sche opwinding van de Duitsche pers voelt
Frankrijk, dat thans volgens Dr. Schacht door
„verstandige, intelligente en ter goeder trouw
zijnde mannen" wordt geregeerd, zichzelf door
den Duitschen maatregel bedreigd en Hitier
had dat op zijn vingers kunnen natellen. Want
Frankrijk heeft bloedbroederschap met de Sov
jet-Unie gedronken en de „verstandige, intel
ligente en ter goeder trouw zijnde" mannen
zitten stevig onder de plak van de niet aan
de regeering deelnemende en daardoor juist zoo
sterke pressie uitoefenende communisten. Frank
rijk kan nu twee wegen gaan, ófwel zelf den
diensttijd verlengen ófwel de technische outil
lage van zijn weermacht nog hooger opvoeren
en nog meer perfectionneeren. Welke methode
de beste is, daarover zijn de heeren in Parijs
het nóg niet eens. Het kinder-arme Frankrijk
kan numeriek niet tegen Duitschland op, even
min als Duitschland numeriek tegen Rusland
op kan. De eerste methode lijkt dus minder
succes te beloven dan de laatste. De gemak
kelijk te voorziene, maar momenteel niet ge-
wenschte bezorgdheid van Frankrijk heeft Dr.
Schacht in opdracht van Hitier trachten weg te
nemen door aan de marxistische en democra
tische, niet allen even zuiver Arische „verstan
dige, intelligente en ter goeder trouw zijnde
mannen" te Parijs te gaan verklaren, dat heel
de militaire politiek van het Derde Rijk eigen
lijk alleen maar op economische noodzaak be
rust, dat zij slechts ten doel heeft de industrie
te stimuleeren en de werkloosheid te bestrij
den. Wanneer Frankrijk maar de commerciëele
en fnanciëele betrekkingen met Duitschland
verbeterde en zich losmaakte van Sovjet-Rus
land, dan zou er niet alleen overheen West-
Europeesch pact ter vervanging van het geliqui
deerde Locamo-verdrag zijn te praten, maar
zelfs aan een bewapeningsvermindering, waar
aan Duitschland zou meedoen, kunnen worden
gedacht.
Indien Rusland dan van zijn radio- en pers
hetze tegen Duitschland af wilde zien, zou
Duitschland ook met Sovjet-Rusland tot een
redelijke en vreedzame verstandhouding kun
nen komen. Duitschland verlangt evenzeer als
Frankrijk de handhaving van den vrede.
Schacht zeide, dat hij zeer tevreden over zijn
bezoek aan Parijs was, maar het laat zich voor
alsnog toch niet aanzien, dat de verstandige,
intelligente en ter goeder trouw zijnde man
nen" als Blum c.s. verstand en intelligentie
genoeg hebben om in de goede trouw van
Schacht's economische redeneeringen met po
litieke bijbedoelingen te kunnen gelooven,
De wijze, waarop Frankrijk de flinke daad
van Hitier heeft opgenomen, is echter
niet het eenige ongewenschte gevolg ge
weest. Ook in Duitschland zelf is men niet
onverdeeld enthousiast over dezen maatregel, die
weer nieuwe lasten zal vergen van het reeds
overbelaste Duitsche volk. De vaderlandsliefde
en het vertrouwen in den altijd gelijk hebben
den Führer moge in het Derde Rijk nóg zoo
groot zijn, het is voor de Duitschers, die reeds
door den verplichten arbeidsdienst een jaar
in beslag worden genomen, geen prettig voor
uitzicht nog twee levensjaren daarbij te moe
ten offeren aan den militairen dienstplicht.
Bovendien beseffen zij, dat op de vraag, wie
dat alles zal moeten betalen, maar één ant
woord past, n.l. zij zelf, w'ant het zichzelf eco
nomisch geïsoleerd hebbende Derde Rijk kon
moeilijk op buitenlandsche credieten voor zulke
doeleinden rekenen. Uit de redeneering van
Schacht zou men kunnen opmaken, dat Hitier
begint in te zien, dat zijn militaire fait-accom-
pli-politiek steeds grooter moeilijkheden en
steeds sterkere weerstanden in het leven roept
en dat het uiteindelijk resultaat daarvan wel
eens omgekeerd evenredig zou kunnen uitvallen
als door hem werd beoogd. Tegenover de mo
gelijkheid van een toenadering en verzoening
met het Westen staat voor Hitier nog een an
dere mogelijkheid open, n.l. streven naar een
anti-communistische blokvorming met Italië,
Oostenrijk, Hongarije en enkele Balkanstaten.
Nu is het voor Hitier alleen maar jammer, dat
de verlenging van den diensttijd in Italië on
danks het bestaan van het Duitsch-Oosten -
rijksch accoord geen al te pleizierigen indruk
heeft gemaakt, en in Oostenrijk ook bezorgd
heid heeft gewekt, terwijl vriend Polen opval
lend militair en economisch aan het flirten is
geslagen met Marianne en de oude, maar ver
slapte betrekkingen met haar weer tracht op
te warmen. Hitier maakt op het oogenblik den
indruk niet goed te weten, welken kant hij
eigenlijk uit wil. Zoowel in de eene als in de
andere richting stuit hij op bezwaren en dat
maakt zelfs den meest zelfverzekerde op den
duur onzeker van zichzelf. De vraag is nu, of
de as. partijdag te Nürnberg een duidelijke
aanwijzing zal brengen van den koers, dien Hit-
Ier in wil. Het heette eerst, dat er eenige ver
rasgingen voor die gelegenheid in petto werden
gehouden. Maar nu de verlenging van den
diensttijd per decreet hals over kop is afgekon
digd en de Kerkstrijd na het moedige manifest
van de Belijdeniskerk en het opvallend het
over den anti-bols je v'istischen boeg gooiende
Herderlijke schrijven van de Bisschoppen in
kalmer water schijnt te komen, omdat Hitier
zou beseffen, dat de ontevredenheid in zekere
Duitsche kringen over zijn militaire politiek
geen gelegenheid moet worden gegeven zich
ook nog aan andere ruiven te voeden, weet nie
mand wat het programma van Nürnberg nog
aan „stunts" zal behelzen. Misschien weet ook
Hitier dat niet en zal de partijdag dit jaar zon
der politieke „stunts" verloopen als een massale
demonstratie zonder bijzonder belang, en dat
zou op zichzelf reeds een „stunt" zijn.
hij zijn groote ervaring op ongekunstelde wijze
in dienst van onze Maatschappij stelde, zai
ons steeds bijblijven.
Spr. herdacht vervolgens het overlijden van
cte heeren A. Draisma de Vries en K. Czn. de
Boer, Commissarissen van de Maatschappij en
van den heer J. van Leenhoff, secretaris der
afdeeling Westelijk Noord-Brabant, om daarna
met een erkentelijk woord het verdienstelijke
werk van den afgetreden directeur, den heer
Van Lonkhuyzen te memoreeren.
De directeur, de heer T. van Maanen, deed
eenige mededeelingen betreffende de toestan
den van de verschillende bedrijven.
Wat den boschbouw betreft, heeft de econo
mische toestand zich in het algemeen weinig
gewijzigd. De prijzen zijn nog even slecht als
het vorig jaar.
Een lichtpunt is het meer en meer voor
schrijven in cte bestekken van het gebruik
van inlandsch hout en het stemt tot dank
baarheid, dat ook de Ned. Spoorwegen voor
het eerst sinds jaren weer een partijtje
eiken wisselhout van inlandsche herkomst
hebben betrokken.
De ontwikkeling van het hout was dit jaar
gunstig, doch ziekten en beschadigingen nemen
hier en daar vrij ernstige vormen aan.
Op het gebied van os ontginning en de grond
verbetering heerscht tot nog toe een opgewekt
leven.
Was 1935 een goed fruitjaar, van 1936 kan dit
zeker niet worden gezegd.
Het IJselmeer had dit jaar veler aandacht
door de bekende muggenplaag en vele vragen
kwamen binnen of daarin geen verbetering ware
te brengen door vischuitzetting. Dit vraagstuk
eter vischuitzetting is niet eenvoudig. Door den
overgang van brak naar vrijwel zoet water en
de versperring van de vrije verbinding met de
Noordzee en de Wadden, zijn verschillende
vischsoorten uitgestorven en moet een nieuw
biologisch evenwicht worden gezocht.
Men mag echter verwachten, dat eerlang
het onderzoek zoover zal zijn gevorderd, dat
krachtige maatregelen worden genomen om
te pogen de opbrengst van het IJselmeer
tot de grootste hoogte op te voeren.
Z. Exc. mr. H. A. Lorentz, buitengewoon ge
zant en gevolmachtigd minister te Pretoria,
hield een voordracht over de
Spr. wees op de verscheidenheid van klimaat,
hetgeen natuurlijk van grooten invloed is op
landbouw, veeteelt en 'niet te vergeten op den
boschbouw. Volgens de laatste gegevens be
staat de bevolking uit 1.944.200 Europeanen en
6.656.100 niet-Europeanen.
Onder de middelen van bestaan neemt mijn
bouw de voornaamste plaats in.
Zuid-Afrika produceert thans 48 pet. van het
geen de wereld aan goud voortbrengt.
Het tweede groote middel van bestaan is de
landbouw.
Den handel van de Unie besprekend, wees
spr. er op, dat het goud vanzelfsprekend een
zeer groote plaats inneemt in het bedrag van
den uitvoer.
Wat betreft den invoer uit Nederland zij
vermeld, dat deze de laatste jaren zeer ge
leden heeft, aldus spr., door de sterk pro-
tectionnistische politiek van de Regeering
en door deze politiek hebben in het bijzon
der artikelen van onzen landbouw geleden
als daar zijn: boter, kaas en gecondenseer
de melk. Bij den vooruitgang, dien de land
bouw in de Unie in de laatste jaren heeft
gemaakt, is dat wel begrijpelijk en ratio
neel, maar desniettemin voor onzen land
bouw zeer te betreuren.
Wat betreft Nederlandsch Indië zijn het in
het bijzonder olieproducten, die voor den im
port in aanmerking komen, te weten; benzine,
petroleum en smeeroliën.
Naar Nederland wordt uitgevoerd: mais, looi-
bast, huiden en vellen en diamant. Wat betreft
het laatste artikel is de uitvoer in verband met
de slechte economische toestanden de laatste
jaren sterk teruggeloopen.
Een zeer lastig probleem in Zuid-Afrika is
het z.g. „arme-blankenvraagstuk", hetgeen spr.
nader toelichtte.
Nog besprak spr. de schapenteelt, die naast
die van Australië en die van Zuid-Amerika tot
een van de beste van de wereld moet beschouwd
worden, den uitvoer van versch fruit, uitsluitend
naar Engeland en het produceeren door de Unie
van 350.000 ton suiker per jaar.
Tenslotte maaSte spr. gewag van de diverse
wild-reservaten, waarvan het zoo beroemde
Kruger-wildpark de kroon spant.
Na deze voordracht werd de algemeene ver
gadering gesloten en vereenigden de deelnemers
zich aan een lunch.
In den namiddag werd een toer naar Maarn
gemaakt voor een bezoek aan het landgoed
van mevr. de wed. Mr. W. B. Blijdenstein-van
Heek.
De eerste dag werd met een gemeenschap-
pelijken maaltijd in het Jaarbeursrestaurant
besloten.
In de algemeene vergadering zijn nog de pe
riodiek aftredende commissarissen A. W. J. J.
baron van Nagell, mr. W. J. M. Westerwoudt
en dr. J. G. Westra van Holthe in hun functie
herkozen, terwijl in de vacature, ontstaan door
het overlijden van jhr. mr. Chr. J. M. Ruys de
Beerenbrouck, werd gekozen mr. S. Baron van
Heemstra, te Arnhem.
Een van de vele bedriegerijen, waaraan
de N. S. B. zich schuldig maakt om
de Roomsch-Katholieke Staatspartij
zwart te maken en om haar eigen onmis
baarheid aan te toonen, is de valsche be
wering, dat de R.K. S. P. er als 't ware
naar verlangt, in Nederland een Roomsch-
roode regeering te vestigen.
Van die onbetrouwbare Katholieken heb
je 't wordt voortdurend gesuggereerd
en verkondigd en de heer Mussert heeft
zich daaromtrent tegenover den hulppre
diker Brouwers allerkernachtigst uitgela
ten! alle gemeens en leelijks te verwach
ten, en als 't in hun kraam te pas komt,
zullen ze graag bereid zijn, met rood samen
te werken, om spoedig door rood overvleu
geld te worden, zoodat een rood bewind
en dan met sterk Moskovitischen inslag
lang niet denkbeeldig zou zijn!
Zoo wordt geagiteerd met het Roomsch-
roode spook en de slaven-volgelingen van
Mussert gelooven het of doen althans alsof.
Om het spook te verdrijven is van Ka
tholieke zijde herhaaldelijk de onjuistheid
en de valschheid der aantijging aangetoond
en vaak hebben ook feiten en officieele
verklaringen een duidelijke, niet mis te
verstane taal gesproken, doch dat alles
wordt genegeerd: het demagogisch belang
der N. S. B. brengt mee, dat leugen en be
drog zoo lang mogelijk blijven leven.
Toch geven wij den strijd niet op, en wij
willen thans weer eens in 't bijzonder naar
voren halen het onomstootbare feit, dat bij
de kabinets-crisis van 1935 prof. Aalberse
juist zeer pertinent geweigerd heeft een
Roomsch-roode regeering te vormen.
Directe aanleiding daartoe is een zeer
recente verklaring van den socialistischen
leider Albarda in „Het Volk"; na erop ge
wezen te hebben dat hij reeds vroeger de
bewering, als zou hij bereid geweest zijn
„het toen door prof. Aalberse opgestelde re-
geeringsprogram zonder eenige reserve over
te nemen" citaat uit „Ons Noorden"
heeft tegengesproken en dat het bij de be
sprekingen tusschen prof. Aalberse en hem
niet tot de behandeling van een ontwerp-
program gekomen is, schrijft hij in bijzon
derheden over het verloop der besprekingen,
waarna hij concludeert:
„Door de weigering der Katholieken om
met de S. D. A. P. alleen een kabinet te
vormen zijn de besprekingen geëindigd, zon
der dat een poging was gedaan om het over
een program eens te worden. De verant
woordelijkheid voor deze totale mislukking
van de kabinetsformatie-Aalberse rust op
de katholieken."
Ziedaar ook van déze zijde de valsche
bewering nog weer eens weerlegd.
Toch zal de N. S. B. het Roomsch-roode
spook nog wel niet opbergen.
Heden hield het Verbond van Ned. Werk
gevers te Amsterdam in een der zalen van
hotel Krasnapolsky zijn gewone jaarlijksche
algemeene ledenvergadering.
De heer H. P. Gelderman C.Mzn. hield "n
rede, waarin hij er op wees, dat de algemeene
wereldconjunctuur ontegenzeglijk een verbete
ring toont, zooals uit verschillende gegevens
is af te leiden. Het indexcijfer van de in-
dustrieele wereldproductie is weer op het
niveau van 1929 aangeland. Hierbij moet
men echter terdege in aanmerking nemen de
geweldige uitbreiding der bewapeningsindustrie
in vele landen.
Verder wees spr. er op, dat de prijzen van
grondstoffen, speciaal voor landbouwproducten,
geleidelijk zijn gestegen.
De valuta's zijn in het afgeloopen jaar aan
minder schommelingen onderhevig geweest dan
vorige jaren.
Tegenover deze min of meer verblijdende
teekenen op internationaal economisch gebied,
wees hij op den slechten internationalen poli-
tieken toestand.
Helaas is de verbetering ten onzent zeer ten
achter gebleven bij de wereldconjunctuur.
Het is mijn vaste overtuiging aldus de heer
Gelderman dat de hier te lande bestaande
dispariteiten, b.v. tusschen de belooningen van
export-arbeiders en arbeiders, werkende in be
schutte bedrijven, die niet op de eerste plaats
met de internationale concurrentie te kampen
hebben en de mede daaruit voortvloeiende nog
steeds te hooge huishuren en de te weinig da
lende kosten van levensonderhoud, zoo snel
mogelijk moeten worden geliquideerd.
Komende tot de landbouwpolitiek zeide spr.,
dat men dezen steun zeker nog niet geheel kan
opheffen, maar inkrimping en afbouw binnen
afzienbaren tijd is thans een gebiedende eisch.
Voor wat den werkloozensteun betreft acht
.spr. het noodzakelijk een splitsing te maken
tusschen de bona fide werkzoekenden, die in
derdaad arbeidsgeschikt zijn, en hen, die maar
in de steunregeling meeloopen.
De beste werkloosheidsbestrijding noemt
spr. activeering van het bedrijfsleven.
Vervolgens wijdde spr. een uitvoerige be
schouwing aan de 40-uren week, waarbij hij
waardeerde, dat onze regeering zich niet op
sleeptouw heeft laten nemen door de soms
fantastische denkbeelden, die te Genève op
gang plegen te maken.
Met de actie voor betaalde vacanties al
dus vervolgde spreker staat het niet veel
anders.
Naast den socialen dwang oefende spr. cri-
tiek op den drang naar ordening van over
heidswege. Waar hij zich tegen kant, is, dat
een samenwerking van regeeringswege wordt
opgelegd, dat men gedwongen kan worden tot
regelingen toe te treden, die niet in het belang
van het bedrijf, noch in het algemeen belang
zijn.
Het is mij bekend zoo vervolgde hij dat
er politieke groepen zijn, die langs den weg
van overheidsordening gaarne tot medezeggen
schap der vakvereenigingen en zoo geleidelijk
tot socialisatie der bedrijven zouden willen ko
men en ook daarom achtte hij het zoo jammer,
dat er zoo velen ordeningsziek zijn, zonder dit
gevaar ook maar eemgszins te beseffen.
