Stadsnieuws
MONA" Anthraciet
KRUL N.V.
Tuimelt je en Kruimeltje in het Kabouterland
DE UREN GAAN
V O O R B IJ
Den Haag vierde
het feest
TOT 1 OCTOBER
Haarlem, 9 Sept.
N.V. Haarlemsche
Auto Centrale
Prijzen vanaf f1025.-
HUURVERL AGING VOOR
21.000 WONINGEN
LliïU
HAARLEM
ECHTE WALES ANTHRACIET
o.a. a f2.05
WOENSDAG 9 SEPTEMBER 1936
EEN NIEUWE RADIO-
INSTALLATIE
Voor het Ziekenhuis van St.
Joannes de Deo
GEMEENTERAAD
BURGERLIJKE STAND
Des avonds juichte een duizend
koppige menigte de Koningin
en het Prinselijk Paar toe
is hard en glanzend
Maar Ook Nooit Andere
De Belgische kwaliteit Anthraciet
ZOMERPRIJS:
a f1.95
0VERVEEN
Eindelooze stoet
RIJKSVISCHAFSLAG
STAAT VAN BESOMMINGEN
WITTOP KONING
Overeenstemming tusschen
gemeente Amsterdam
en regeering
Zijn leeraar geruïneerd
Hoe de sluwe negentienjarige
oplichter te werk ging
Wantrouwen breekt door
De huur werd betaald
Nieuw wereldrecord van
Nida Senff
BRILLENMAKERS
KEIP, Gr. Houtstr.
fi
UW BEWIJS
HOOFDPRIJZEN:
AGENDA
Bioscopen
10 September
Bioscopen
Storm op de Noordzee
Stoomschip bij Terschelling
gezonken?
De muiterij op de twee
oorlogsschepen
Volkomen onderdrukt
De ongeregeldheden te
Cler mont-F errand
Bezetting der fabrieken opgeheven
Stationsplein, Tel. 11094 - Houtplein, Tel. 14125
Men verzocht ons opneming van het volgende:
Dat is iets, wat reeds zonder meer sympathie
afdwingt.
Er zullen er slechts weinigen zijn, die niet
gaarne iets willen doen tot troost en opbeu
ring van de zieken.
Hiervan overtuigd en rekenende op de mede
werking van allen, die den zieken een goed
hart toedragen, heeft het bestuur van ons
Haarlemsch Ziekenhuis St, Joannes de Deo een
kloek besluit genomen en de handen aan het
werk geslagen, door een fonkelnieuwe radio-
installatie, welke aan alle eischen voldoet, voor
de patiënten te doen aanleggen.
Dit werk, door Haarlemsche vaklieden ver
richt, is tot in de puntjes verzorgd. Maar
zooals wij reeds zeiden is hierbij gerekend
op veler medewerking. De kosten dezer instal
latie zijn hoog en om een belangrijk deel daar
van te dekken, wordt er met goedkeuring van
B. en W. een verloting gehouden, waaraan
waardevolle hoofdprijzen en tal van andere
fraaie prijzen verbonden zijn.
Men zie voor verdere bijzonderheden de
advertentie in dit blad.
Eenieder kan er toe bijdragen, om deze verlotdifg
te doen slagen door zelf een of meer loten te
koopen en ook door anderen aan te sporen,
dit verdienstelijk werk ten bate van de zieken
te steunen. Met vereende krachten is het suc
ces verzekerd; immers wij kennen het spreek
woord: „Vele kleintjes maken een groote".
Wij hopen van harte, dat velen tot het
schoone doel van deze verloting zullen mede
werken.
,,'t Is voer dei zieken!"
Deze korte aanbeveling zij voldoende om lootjes
te koopen en te verkoopen en nieuwe mede
werkers te winnen.
De Raad der gemeente Haarlem kwam heden
middag om half 2 in openbare vergadering bij
een onder voorzitterschap van burgemeester C.
Maarschalk van Egmond en Rinnegom.
De voorzitter hield allereerst de volgende rede,
die staande floor de raadsleden aangehoord werd
en met applaus bezegeld:
De vreugdevolle tijding van de verloving van
H. K. H. Prinses Juliana heeft de harten van
ons volk het is gisteren reeds alom en dui
delijk gebleken met groote blijdschap ver
vuld. En het is een gelukkig toeval, dat ik reecfe
thans in staat ben in uw midden getuigenis af
te leggen hoe ook de Haarlemsche burgerij van
harte deelt in het blij geluk, dat over onze ge
liefde Prinses is gekomen.
Ook wij, Haarlemmers, hebben steeds met
geheel ons wezen medegeleefd in de lotgevallen
der Oranjes, in dagen van rouw, zoowel als in
dagen van voorspoed en vreugde. En zoo laait
ook nu weer in ons eller hart op dat gevoel van
aanhankelijkheid en trouw aan ons aloud
Oranjehuis, nu de Jongste telg uit dat Huis den
man gevonden heelt, aan wiens zijde Zij verder
het leven cbor zal gaan.
Wij spreken den diepgevoelden wensch uit,
dat dit hoog verbond moge strekken tot geluk
van ons Vorstenkind en tot zegen van Haar
Huis en Haar vaderland.
Naar aanleiding van den brief, waarin het
sociaal-democratisch raadslid Engels als zoo
danig bedankt wegens vertrek naar Leiden,
wijdde de voorzitter eenige waardeerende woor
den aan het adres van den vertrokkene. De
raad stemde hiermede met applaus in.
De VOORZITTER deelde mede, dat debat
over de mededeelingen en ingekomen stukken
voortaan aan het eind van de agenda gehouden
zal worden.
(De vergadering duurt voort)
Geboren: 6 September: E. Steffens-Wlsker z;
7 Sept.: W. M. H. ZijlstraBartels d; C. C. Sterk
—Kraan d; J. DijkstraWouda d; L. M. V. v.
VelsenSchltiter d; 8 Sept.: H. LieuwesKuik
z; G. G. BaarsHaarbrink z; W. J. Wester
voorde—Bannink z; E. KolLeuven z; J. M.
v. d. MejjHaverink d.
Overleden: 8 Sept. G. Heinhuis, 51 J„ Pijlslaan.
Ondertrouwd: 9 Sept.: C. N. van Galen en J.
A. Peperkamp; P. C. J. Greitemann en C. M.
A. Ter Woort; P. H. J. Piepers en E. Nederstigt;
J. W. P. Cools en A. R. van Schie; N. J. Steijn
en G. Chr. W. van der Aar; J. J. Kuiper en M.
van der Boom; J. J. Maliepaard en M. J. van
Lemel; J. H. van Dam en Th. Braun; E. Klaas-
sen en M. J. Houthuiijzen; J. van der Ploeg en
M. Bom; J. Escherich en H. Vonhof; A. W. Els-
broek en A. W. Mlkat; C. Marchand en A. C.
Lamboo: Th. Mooij en J. H. van den Nouwland;
M. J. van der Schans en J. Heyblom.
Cedee; B. H. Geels en A. C. M. Stam; G. E. W.
Roosendaal en Th. W. van der Ham; A. de
Getrouwd: 9 Sept.: H. Th. Stoop en Th. A.
Graaf en M. Linnekamp; H. A. Th. Stuurman
E. van der Klugt; Th. Stringer en C. P. van
en J. A. M. Wehnes; S. P. van Schooten en M.
Dam; G. A. Evers ij J. A. Koole; W. C, Bohl-
meijer en C. P. Drost; J. H. van de Weegh en
N. Korthals; H. G. Cliteur en D. J. Ebing; J.
Dijt en J. Kooijmans; A. Hubert en E. Booms-
ma; J. A. Koster en C. de Goede; J. C. Hetem
en P. M. Rijkbost; J. M. Zoeteweij en S. G. Nol;
W. F. A. van der Wateren en T. Elzinga.
(Berichten reeds geplaatst in een deel onzer
vorige oplaag)
De inwoners der residentie hebben Dins
dagavond op ondubbelzinnige wijze van
hun belangstelling en vreugde over de ver
loving van onze Prinses met Prins Bern-
hard blijk gegeven. Duizenden en duizen
den Hagenaars zijn langs het Koninklijk
Paleis aan het NTJordeinde getrokken, om
H. M. de Koningin, Prinses Juliana en Prins
Eemhard hartelijk toe te juichen.
Om goed half negen, toen eerst de Koningin
en even later de Prinses met haar Verloofde
zich voor de verlichte vensters vertoonden,
steeg uit de compacte menigte een machtig ge
juich op, dat aanzwol tot een ovatie. Men wilde
steeds meer naar voren dringen, en de politie,
fj
Vul nu Uw bergplaats
met „Mona" Anthraciet
afmeting 30/50 m.M.
afmeting 20/30 m.Ma f 2.10
TELEFOON Nos. 23517-557 SANTPOORT
die in groote getalsterkte onder leiding van den
hoofdcommissaris aanwezig was, had de groor-
stc moeite de massa tegen te houden.
En terwijl in de verte muziek weerklonk,
verschenen de Vorstelijke Personen op het
balcon. Het enthousiasme steeg ten top en
spontaar. werd het Wilhelmus en daarna
„Lang zullen ze leven" gezongen.
Op hetzelfde oogenblik verscheen de kop van
der. stoet van de duizenden, die gevolg hadden
gegeven aan den oproep van de afdeeling Den
Haag van het Nationaal Jongeren Verbond, om
in optocht met fakkels langs het paleis te
trekken.
Het bestuur van de Haagsche afdeeling van
het N. J. V. opende den stoet. Dit bestuur droeg
een bloemstuk, voorstellende het N. J. V.-em-
bieem, waarin oranje orchideeën verwerkt wa
ren. Vervolgens kwam de muziek van het 3e
half-regiment Huzaren, gevolgd door tallooze
belangstellenden.
In dé eerste rijen liepen kolonel Diemont, de
regimentscommandant, en verschillende huza
renofficieren mede. Bij het paleis aangekomen,
begaven het bestuur van de afdeeling Den
Haag van het N. J. V. en het hoofdbestuurslid,
mr. O. Verdoorn, zich naar binnen, om het
jonge paar een bloemenhulde te brengen. Tij
dens het défilé verbleven de bestuursleden van
het N. J. Vop het balkon van het paleis.
Zoowel de Koningin als de Prinses onderhiel
den zich eenige oogenblikken met den voorzit
ter der afdeeling Den Haag van het N. J. V., mr.
Bautz.
Het muziekkorps van de huzaren stelde zich
op het voorplein op en bracht van tyd tot tijd
vaderlandsche liederen ten gehoore, terwijl de
feestgangers, juichend en jubelend, in dichte
rijen voorbijtrokken.
Hartelijk wuifden de beide verloofden, die
er zeer opgewekt uitzagen, en H. M. de Ha
genaars toe.
Om goed half tien, dus bijna reeds een uur
lang had het voorbijtrekken van den stoet ge
duurd, was nog steeds het einde niet in zicht.
Omstreeks elf uur moest de politie aan de
spontane betooging een einde maken. Ter hoog
te van de Oranjestraat vormde zij een cordon,
waardoor de stoet, waarvan het einde nog niet
in het zicht was, werd ontbonden. Het muziek
korps der Huzaren speelde het Wilhelmus. Al
len zongen het volkslied uit volle borst mede.
Nog eenmaal bracht de menigte de Koningin
en het jonge paar een langdurige ovatie en
weerklonk luide: Leve de Prinses, leve de Ko
ningin en in spreekkoor: Benno.
Hierna trokken de vorstelijke personen zich
terug. Ook Prins Bernhard heeft op het paleis
zijn intrek genomen.
Voorafgegaan door de verschillende muziek
korpsen, verspreidde de menigte zich.
De A. N. W. B. zond een telegram van ge-
lukwensch, zoowel aan H. M. de Koningin als
aan H. K. H. de Prinses.
IJMUIDEN. 9 Sept. Rijksvischafslag. Tarbot 60
90 cent per kg. Griet 21.00—31 per 50 kg. Tong
1.201.50 per kg. Zetschol 24.0032, kleine Schol
10.0030. Schar 9.0018 per 50 kg. Rog 14.5020
per 20 stuks. Vleet 1.20 per stuk. Pieterman en
Poon 2.80-7. groote Schelvisch 19.0024, middel
Schelvisch 22.0025, kl. midd. Schelvlsch 17.00—
25, kleine Schelvisch 10.002o per 50 kg. Kabel
jauw 43.0070 per 125 kg. Gullen 7.0023 per
50 kg. Leng 1.501.55 per stuk. Heilbot 0.90
I.30 per kg. Wijting 3.106.8o per 50 kg. Kool-
visch 0.321.95 per stuk. Makreel 5.509 per 50
kg. Versche Haring 2.153.90 per kist.
van de Woensdag aan den Rijksvischafslag aan
gekomen
STOOMTRAWLERS
Adelante 1000 manden 2480.Corrie 475 man
den 3220.—, Amstelstroom 85 manden 1690.
Bergen 45o manden 1580Silvaing 930 manden
2170Eendracht 545 manden 2850.Clasina
Luther 420 manden 3240.—, Henriëtte Jacoba 370
manden 3720.
LOGGER
K.W. 86 1020.—.
WATERSTANDEN
IJMTJIDEN, Donderdag 10 Sept. 1936. Vloed:
II.37 v.m. en 12.26 n.m.
KUNT U NOG PROPITEEREN
VAN DE ZOMERPRIJZEN
HARMENJANSWEG 67 A - TELEF. 16100
Naar wij vernemen, is er tusschen het
gemeentebestuur van Amsterdam en de
regeering overeenstemming verkregen om
trent een huurverlaging betreffende 21.000
gemeente- en vereenigingswoningen.
Voor de woningen met rijksvoorschot ge
bouwd zal de regeering 75 pet. en de gemeente
25 pet. bijdragen. De huurverlaging van de zgn.
garantiewoningen komt, voor zoover de ver-
eenigingen dit niet uit eigen middelen kunnen
bekostigen, geheel voor rekening van de ge
meente. De regeering zal per 15 September
een Kon. Besluit uitlokken, waarbij de rente
van de leeningen ten behoeve van den woning
bouw tot 4 pet. wordt teruggebracht. Het to
taal bedrag dat voor huurverlaging kan wor
den bestemd, bedraagt 525.000 per jaar. Het
ligt in de bedoeling, de huurverlaging te doen
ingaan over de week van 13 tot 21 September.
Door de bekentenis van den negentienjarigen
gearrestêSi'den jongeman te Amsterdam, die
een oud-leeraar voor dertigduizend gulden heeft
opgelicht, zijn nog de volgende bijzonderheden
bekend geworden.
Reeds van zijn zesde jaar volgde hij de Jood-
sche godsdienstschool, waaraan de benadeelde
leeraar was.
Toen hij ongeveer twaalf jaar was liet een
der klasseleeraren hem reeds met toestemming
en medeweten van den directeur als een soort
kweekeling lesgeven. Dit nam een dusdanigen
omvang aan, dat het bestuur het schoolhoofd
zulks verbood en tenslotte den jongen den toe
gang tot de school ontzegde.
Het hoofd duldde deze inmenging echter niet
en bleef halsstarrig op zijn standpunt staan,
zoodat hij eerst ziekteverlof en daarna onge
vraagd ontslag kreeg. Intusschen had de jon
gen een soort vereeniging tot bevordering der
godsdienstschool opgericht, waarvan het ont
slagen schoolhoofd eere-voorzitter werd en
waarvan deze laatste de kosten droeg.
Er werden iederen dag „conferenties" gehou
den tusschen den ontslagene en zijn pupil,
waarin de eerste steeds zijn beklag deed over
het hem aangedane onrecht en hij zeide er
alles voor over te hebben om in eere hersteld
te worden. Daar hij reeds vroeger goedgeefs
tegen den jongen was geweest, „rook" deze geld
en zag hij zijn kans schoon. Hij maakte zijn
vriend en oud-leeraar wijs, dat er „geheime
krachten" voor hem aan het werk zouden
gaan, doch deze actie zou geld kosten....
Het begon met f 450.noodig voor een „ge
heim proces" tegen het bestuur, dat het ont
slag had gegeven. Telkens kwamen er goede
berichten bij den leeraar binnen, welke aan
leiding waren tot nieuwe stortingen. Op deze
wijze was het slachtoffer medio 1935 reeds
f 20.000 kwijt geraakt.
Toen hij daarop tegenover zijn pupil van
achterdocht blijk begon te geven, zeide deze de
zaak ook niet meer te vertrouwen, daar hij den
tusschenpersoon, die de gelden voor het co
mité in ontvangst nam, niet meer kon vinden.
Zoowel mondeling als schriftelijk drong de pu
pil er bij zijn slachtoffer op aan de zaak bij
de politie in onderzoek te geven. Immers ook
de leerling had van de f 42.000.—, die hij op
een half lot in de Staatsloterij beweerde te
hebben gewonnen, f38.000.aan het comité
kwijt geraakt. De leeraar was het er niet mee
eens, hij wilde de politie er in geen geval in
kennen; het kwaad zou zichzelf wel wreken.
Dit was niet aan doovemans-ooren verteld.
De jongen voelde zich thans volkomen veilig en
toen hij weer geld noodig had kwam hij met
een nieuw comité voor den dag, waarmee hij
alweer volgens zijn zeggen persoonlijk con
tact had, en dat de zaak ernstig ter hand zou
nemen.
Wederom begon de bron te vloeien, totdat de
f 30.000.vol waren.
Intusschen was de leeraar volkomen geruï
neerd, nadat hij op „herhaald bevel" van het
comité zelfs zijn levensverzekeringspolis had
beleend.
Zelfs begon het „comité" bedragen van meer
dere honderden guldens aan den bedrogene te
rug te betalen, eenmaal zelfs om het volkomen
verarmde slachtoffer in staat te stellen zijn
huishuur te betalen. Onder den drang van deze
financieele omstandigheden wendde de leeraar
zich tenslotte tot eenige z.g.n. „comité-leden",
waarna bleek, dat deze personen van een co
mité volkomen onkundig waren. De jongen
blijkt het geld vrijwel geheel te hebben ver
brast, voorzoover hij het niet in eenige kleine
ondernemingen heeft gestoken, waardoor nog
enkele duizenden zijn gered.
Tegenover zijn a.s. schoonouders speelde hij
den zuinigen koopman, doch in Antwerpen had
hij met een andere vrouw mooi weer gespeeld
van het geld van den goedgeloovigen leeraar.
Verdachte, die zich thans in het huis van
bewaring bevindt, zal worden verdedigd door
Mr. W. Loeb, die in de verdediging zal worden
bijgestaan door Mr. Is. Coopman, tot wien ver
dachte zich reeds voor de arrestatie had ge
wend.
Op den tweeden dag van de internationale
zwemwedstrijden te Kopenhagen is onze Olym
pische kampioene Nida Senff erin geslaagd het
wereldrecord 100 meter rugslag met 1/10 sec.
te verbeteren en te brengen op 1 min. 15.7 sec.
Het oude record stond eveneens op Neder-
landschen naam, nj. op dien van Rie Masten
broek met 1 min. 15.8 sec. op 27 Pebr. j.l. te
Amsterdam.
Jopie Waalberg bezette de tweede plaats op
de 100 meter schoolslag achter mej. Christen-
sen. De tijd van onze landgenoote was 1 min.
28.5 sec. Opde 200 meter schoolslag eindigde
Jopie Waalberg als derde in 3 min. 6 sec.
achter de dames Christensen en Soerensen,
naast Luxor
A J Ai f v
ÈJJJA _27&éi_L_
van aandeel in een maatschappelijk, cultu
reel en menschlievend werk is een lot ten
bate van de Radio-Installatie in het Zieken
huis St. Joannes de Deo, aangelegd door de
Haarlemsche vaklieden.
DE PRIJS IS 10 CENT.
LIBERTY-FAUTEUIL
Fraaie vijf-armige Luster SCHEMERLAMP
GANGKLOK MET GONGSLAG
LUIDSPREKER
Verder ol.m. 300 HUISHOUDELIJKE EN
LUXE-ARTIKELEN.
Loterij is goedgekeurd door B. en W. van
Haarlem d.d. 29 Juli 1936.
Trekking is gesteld op Woensdag 25 Nov. a.s.
Loten zijn verkrijgbaar in het Ziekenhuis St.
Joannes de Deo (telef. 10027); Firma Mathot,
Groote Houtstraat; P. v. d. Putten, Vooruit
gangstraat 71; Th. N. de Bie, Lange Raam
straat 38; N. de Bie, Gen. de la Reystraat 18.
Gebouw „St. Bavo" Proza, 8 uur; Schaak
club „St. Bavo", 8 uur; Comité Winterhulp, 8
uur.
Frans Hals-theater. „Allotria" met Renate
Muller, Jenny Jugo, Heinz Rumann, enz., 2.30,
7 en 9.15 uur.
Rembrandt-Theater Shirley Temple in „De
kleinste rebel" (geprolongeerd) 2.30, 7 en 9.15
uur.
Luxor-Theater „Vrouw of secretaresse" en
de stereofilm 2.30, 7 en 9.15 uur.
Cinema-Palace Palace-filmac, 115 uur;
„De wandelende dood", 7 en 9.15 uur.
Gebouw „St. Bavo" Melkinrichting ,.De
Landbouw" 8.30 uur; bestuur Spoorwegperso
neel, 8 uur; Federatie Groenten- en Fruithan-
clelarn, 8 uur; R.K, Bevolkingsbureau, 8 uur.
Groote of St. Bavokerk Orgelbespeling van
3 tot 4 uur.
Frans Hals-theater „Allotria" met Renate
Müller, Jenny Jugo, Heinz Ruhmann enz.,
2.30, 7 en 9.15 uur.
Rembrandt-Theater Shirley Temple in
„De kleinste Rebel" (geprolongeerd) 2.30, 7
9.15 uur,
Luxor-Theater „Vrouw of Secretaresse"
en de stereofilm, 2.30, 7 en 9.15 uur.
Cinema-Palace Palace-filmac, 11 tot 5 uur;
„De wandelende dood". 7 en 9.15 uur.
Alle kabouters waren benieuwd, wat Tulmeltje nu weer zou
gaan doen en teen ze in de opslagplaats aankwamen, zagen ze,
dat hij naar de pakken met klompenspijkertjes wees. „Die moet
ik allemaal hebben", beval hij de andere kabouters en direct
kwamen ze achter hem aan. En toen strooide Tuimeltje al die
pakken met spijkers over den weg van het kasteel. „Laat nu de
spinnen, maar komen", riep hij verheugd uit en de kabouters
gingen voor de ramen zitten om het leger af te wachten.
Nu moest er alleen nog in. de stad een oude apotheker gered
Worden, die altijd in zijn apothekerswinkeltje bleef of er feest
was of oorlog, en Kruimeltje, die toen hy ziek was, zooveel
drankjes van den apotheker had gekregen, stelde voor hem
naar het paleis te halen. Op een drafje gingen zeven kabouter
tjes naar !hem toe en gelukkig kwamen ze zonder last van
de spinnen te hebben op het paleis aan.
De spinnen, die een grooten haat tegen de kabouters hadden,
omdat de kabouters hen overal wegjoegen en hun spinnewebben
vernielden, waren gekomen om overal vergift rond te strooien.
Maar toen ze de spijkertjes zagen liggen, toen de een na den
ander zijn pootjes bezeerde en de scherpe punten in hun 1Uf
kregen, dropen ze weer stilletjes af en met opgeblazen gezichten
'an woede, riepen ze luidkeels nog wel eens terug te zullen
tomen.
De scheepvaart op de Noordzee wordt ern
stig gehinderd door den storm. Op de beneden.
Elbe wachten verscheidene schepen van ver
schillende grootte en verscheidene nationali
teiten tot het weer kalmer wordt.
Volgens nog niet bevestigde geruchten zou
naby het vuurschip „Terschelling" een schip
van onbekende nationaliteit met een iading
hout aan boord, zijn gezonken.
LONDEN, 8 Sept. (Reuter). Volgens de laat
ste berichten, die de Portugeesche ambassade
te Londen heeft ontvangen, is de muitery, die
vanmorgen op twee oorlogsschepen was uitge
broken „volkomen onderdrukt". De ambassade
deelt voorts mede, dat te Lissabon en in het
geheele land kalmte heerscht, en dat de on
geregeldheden die op de vloot hebben plaats
gehad, een op zichzelf staand geval vormen.
CLERMONT-FERRAND, 8 Sept. (Reuter).
Nadat vanmiddag in de prefectuur besprekin
gen zijn gevoerd, hebben de arbeiders besloten,
de bezetting der fabrieken op te heffen. De
ordedienst had maatregelen genomen, tenein
de botsingen tusschen de leden en niet-leden
van de C. G. T. te voorkomen. De ontruiming
der fabrieken geschiedde zonder incidenten.
UIT HET FRANSCH VERTAALD p
DOOR CHRISTINE KAMP
llllllillllllllllillllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
10
Hij zweeg, want zij waren nu aan de groote
laan gekomen, die recht naar het huis leidde.
„Nu loopt ft geen gevaar meer," hsmam
Dominique. „Uit voorzorg zal ik hier blpven
staan en wachten tot ik uw stappen op het
grint van den tuin hoor."
Zy was by na boos om die verregaande be
zorgdheid en weer dacht zy: „Zal hy aan mijn
ideaal beantwoorden, als hy altyd zoo geslo
ten. zoo terughoudend biyft?"
De spaniel liep voor haar uit, blij weer spoe
dig zijn plaatsje voor den haard te kunnen
innemen en zoo kwam zy het huis binnen.
Gracieuse zat bij de lamp te naaien, haar broer
had een boek in de handen en als men ze zoo
zag zitten, zou men zeggen, dat er op dien
gedenkwaardigen dag niets gebeurd was en
dat het leven zUn gewonen gang was gegaan.
Toen zijn dochter binnentrad, richtte haar
vader het hoofd op en zei: „Je bent laat, ik
begon ai ongerust te worden.'*^
Margaïta had nooit gelogen en nooit naar
een voorwendsel gezocht om de waarheid achter
te houden. Zij vertelde dus alles: „Eerst ben
ik in de kerk gegaan en daarna naar het kerk
hof. Toen ik daar gereed was, wilde ik heen
gaan, maar Catali volgde my en ik zou mij
niet van haar hebben kunnen bevrijden, als
Dominique dUbalde mij niet te hulp was ge
komen. Hij is zelfs met mij meegegaan tot aai
de groote laan."
Er kwam een uitdrukking van blydschap in
de oogen van haar vader en Margaïta bemerkte
het wel, dat Catali zich niet vergist had, maar
dat hy er van droomde haar in de eenzaamheid
van Ubaldia op te sluiten. De geest van onaf-
hankeiykheid, die tot nu toe was tegengehouden
door de traditie van gehoorzaamheid van af de
prille jeugd aan het Baskische meisje inge
prent, hief het hoofd op als een slang, die zyn
ringen verheft.
„Ik heb toch wel het recht mijn eigen leven
te lelden!" dacht het jonge meisje. „De anderen
zijn het niet, die mij kunnen dwingen om een
weg te volgen, die my niet aanstaat."
Zonder bij haar vader en tante te biyven,
ging zij naar haar kamer, want zy was bang
voor de vragen, die gesteld zouden kunnen wor
den over haar ontmoeting met Catali. Lang
bleef zy op het balkon staan, vanwaar men
in de verte de heuvels kon zien, waarachter
Biarritz gelegen was, het groote opbellende en
misschien het geluk....
HOOFDSTUK V
Langs de opgaande straten, begrensd door
hooge muren, waarboven de tamarisken en
eiken uitkwamen, bereikte de vlugge limousine
Miramar en na langs een lange schutting
gereden te hebben, die iets van den Baskischen
stijl vertoonde, bleef zij staan voor een open
heg, die het nieuwe Eskerona liet bewonderen.
Margaïta stapte uit vóór tante Gracieuse,
vóór haar oom Janeki, ook voor de trouwe
Yocheppa, die beladen was met allerlei pakken,
en ging de villa binnen.
De architekt had getrouwelijk het huis van
daarginds gecopieerd: voor den gevel was een
groot bloemperk van precies dezelfde teekening
als dat van. thuis, omgeven door een met rozen
begroeide pergola, met groote kosten en moeite
op dit 'zanderige terrein geplant en toch, zij, die
daar aankwam kreeg niet den indruk van
weer terug te zyn in het oude huig, maar
meende, dat het gordijn was weggeschoven voor
een décor, dat wel de gewone omlijsting van
haar leven te voorschijn riep, maar waar zij
de actrice was, die de hoofdrol ging spelen.
De huisbewaarder en zyn vrouw kwamen snel
op haar toe en namen haar mantel en hced
af. „Hy zal voor den tuin zorgen," zei oom
Janeki, „en zy zal keukenmeid zyn. Yocheppa
zal voor het huiswerk zorgen, want je vader zal
zich gedurende je afwezigheid behelpen met
een meisje, dat thuis voor de kippen en koeien
zorgt."
Hy wreef zich van voldoening in de handen.
„Je ziet, ik heb voor alles gezorgd en ik noop,
dat je tevreden bent!"
„Natuurlijk ben ik dat, oom! Uw goedheid
is waarlijk' te groot!"
Zij zei dat, om hem pleizier te doen, want de
eerste indruk bieef haar bij. In de hal voelde
zy zich ais een vreemde. Die meubels kenden
haar niet, zij leken, koud en stijf als menschen,
die niet aan elkaar gewoon zijn.
Margaïta ging direct naar haar kamer en
opende het venster om de schoonheid van de
ondergaande zon te bewonderen. De Rhune be
groette haar van verre alsof de berg haar zeg
gen wilde: „Zie je wel, ik blijf je trouw!"
De vloed was aan het opkomen en de golven
spatten uiteen tegen de hooge kust. Het jonge
meisje kon de stranden van Bidart en Guet-
hary ontdekken. Zy vermoedde, dat de haven
van St. Jean de Luz zich bevond achter de
landtong van Socoa, die er den ingang van
beschermt en ondanks de felle stralen der zon
bemerkte zy heel in de verte de hoogten van
Trois-Courones en de Jaïzquibel, aan wier voet
de witte huizen van Pontarabie zich vertoon
den.
Dit prachtige panorama geleek heelemaal niet
op het stille landschap thuis. Volgens de getijen
moest het telkens anders zyn. Men zou geen
uur zich vervelen met het te beschouwen en vol
verrukking ging Margaïta naar beneden om
haar oom iets hartelyker te bedanken, dan zy
het gedaan had.
Zij vond hem in de keuken, waar hij aan
zijn zuster en aan Yocheppa de broodkist, de
kasten vpor het vaatwerk, voor de pannen en
zelfs den oven om het brood te bakken toonde.
„Er ontbreekt niets," zei hij trotsch.
„Mijnheer heeft alleen vergeten de steenen
van den haard zwart te maken," antwoordde
ernstig de oude meid. „Men kan wel zien, dat
nooit een ketel aan dien haak is opgehangen."
Dati was een eenvoudige opmerking, maar het
leek Margaïta, dat die precies haar indruk
weergaf. Ja, wat aan het nieuwe huis ontbrak,
dat waren de sporen, die waren achtergebleven
van de oude grootmoeders, waardig en kalm,
zelfs in het ongeluk en die gedurende eeuwen
elkander hadden opgevolgd in het bewaken van
den huiselijken haard.
Oom Janeki luisterde niet eens naar die op
merking. „Kom mee," zei hij, „kom den zonne-
wyzer bekijken."
Hij voerde zijn nicht naar den tuin. Op den
muur, reeds begroeid met een roode klimroos,
vertoonde zich de zonnewyzer, geheel gelijk
aan die thuis de uren aangaf: Margaïta las
er het geheimzinnige woord: Fuget. En op
eens ondanks de opwekkende geuren der zee
en der rozen, voelde zy inwendig een verwyt.
Zou oom Michel die verplaatsing naar de
vermaken en de beuzelingen van Biarritz heb
ben goedgekeurd, hy, die zoo ernstig haar ge
waarschuwd had tegen de gevaren van haar
nieuw bestaan. „Later, als je .den ouden zon
newyzer beschouwt, moge God je geven, dat je
kunt) zeggen „ik heb mij niet vergist, ik bevind
mij op den weg, waar God mij wilde leiden."
Margaïta begreep, dat in dit verrukkebjk
oord nauwelijks nog ontdekt, waar al de
huizen, mooi en, met bloemen versierd waren,
waar auto's in alle richtingen voortgleden,
waar prachtige magazijnen aan de ijdelheid der
vrouwen al de modesnufjes aanboden, waar de
voorbijgangsters allen elegant en mooi leken,
waar aldoor nieuwe vermaken de uren vulden
het haar onmogelijk zou zijn om voor zich die
stille kwartiertjes vrij te houden, die zij in
Eskerona kende, waar de lange dagen in werk
zaamheden van allerlei aard doorgebracht,
onderbroken werden door wat muziek, lectuur,
den catechismus aan kleine kinderen onder
wezen, een bezoek aan de kerk of aan stille
armen, te fier om de hand uit te steken.
De gedachte, dat zij nu zou leven in een
atmosfeer van wereldsche genoegens, waarin
zy niet meer de vrijheid zou hebben te luiste
ren naar hetgeen diep in haar ziel omging, ver
bijsterde haar meer dan dat het haar ver
rukte.
„Oom Michel ziet verder dan ik," dacht zy.
„Hy scheen gevaren te duchten, die ik niet ver
moed.... Ik zal voorzichtig moeten zyn....
Ik zou mijn leven niet willen bederven door
het toe te vertrouwen aan iemand die het het
niet waardig zou zijn...,"
Zy had geen tyd om zich in die gedachte
te verdiepen, want er werd gescheld en voor
het hek riepen vroolijke stemmen: „Margaïta,
wij zijn het! Wij hadden gehoord, dat je
aangekomen bent!"
Zy herkende de dames Mayou en Darrigand,
moeders en dochters, allen in het wit of lichte
kleui'ien gekleed. Snel ging zij opendoen.
.(Wordt vervolgd.).