LAATSTE NIEUWS
Vreedzame treinreis door Palestina
Bloed en spelen
DE TROEPENMACHT DER
WITTEN BIJ MADRID
Verkiezingen in
Denemarken
SYMBOLISCHE WAND
SCHILDERINGEN
WOENSDAG 16 SEPTEMBER 1936
VERLOOP ZONDER
AVONTUUR
Kantara behoort tot de merkwaar
digste grensstations ter
wereld
Wat hier vertroostend
klinkt
Een ongemotiveerde generali-
seerende uitval
170.000 goed-gewapende lieden
Het vorstelijk paar weer
naar de Cineac
Successen der socialisten en
conservatieven
Omstuwd door een uitgelaten
menigte
In de catacomben van Panfilus
Lunch op de Duitsche legatie
KORENSCHUUR AFGEBRAND
Zeer groote schade aangericht
MAN MET MES GESTOKEN
Hij maakte aanmerking over
een aanrijding
SILOBOUW OP BOERDERIJEN
Wat kostten de silo's dit jaar?
VRAGENBUS
STAAT VAN BESOMMINGEN
RIJKSVISCHAFSLAG
Toen ik op „His British Majesty's Courts"
(Consulaat van Zijne Britsche Majesteit)
te Kaïro er naar informeerde of de reeds
voeg in het jaar, vóór het uitbreken van den
Arabierenopstand afgegeven visa voor Pa
lestina nog geldigheid hadden, dan wel of alle
visa waren ingetrokken, antwoordde mij een
zeer onverschillige, zeer roodharige en zeer
piiprookende ambtenaar, dat mijn visum „all
right" was, maar dat de Engelsche regsering
geenerlei verantwoordelijkheid op zich nam en
dat ik geheel op eigen risico moest handelen,
indien ik erop stond Palestina te bezoeken.
Kennissen te Kaïro, wien ik mijn voornemen
de reis te maken mededeelde, zagen er iets
heldhaftigs in; wat beslist overdreven is.
Feit is, dat het op Gods wegen in het H.
Land onder Engelsch mandaatbestuur voor
niemand veilig is, en dat in de hartjes der
steden vreedzame voorbijgangers van tijd tot
tijd worden „neergelegd".
Bovendien, had schrijver dezes voor de gele
genheid zijn overbodig leven willen verzekeren,
gewis, dat de maatschappij haar premie zou
hebben verdubbeld, daar zijn uiterlijk door een
oppervlakkig oog gemakkelijk voor dat van een
lid van een der twaalf stammen kan worden
gehouden.
Met het prikkelend gevoel dat men heeft,
wanneer men zich begeeft in iets, dat mis
schien eer. avontuur zou kunnen worden, nam
ik dus in Kaïro den namiddagexpress naar
Port-Said, met overstappen voor de Palestlna-
reizigers te el-Kantara. De trein was overvol
met vacantie- en weekeind-gangers, die aan
de stranden van Port-Said en Port-Foead, of
Rhodes of ergens in de bergen van Europa, de
helsche hitte van het Egyptische binnenland
gingen ontvluchten.
De reis voert het eerste stuk door de Nijl-
delta, en telkens weer valt het op, hoezeer dit
landschap lijkt op het vlakke Nederlandsche
landschap. Zijn platte velden, zijn irrigatie
kanalen, als Hollandsche vaarten, zijn verre,
ongebroken, lage einder. Het is de stoffage, die
er de eigen noot aan geeft, de palmen,
de leemen dorpshutten, de groote zeilen
der booten, de buffels, kameelkaravanen, de
boeren in hun lange, blauwe hemden.
Maar voor Ismailia stuift dë express de
woestijn in en het fijne stof in wolken de
wagons binnen, waar het zich in laagjes
neerlaat op banken, bagages en kleeren, en
neus, oogen, mond en ooren binnendringt. Ra
men en blinden worden gesloten, de Tucht is
verstikkend en de conducteur komt een als
verfrisschend bedoeld goedje rondspuiten, als in
bioscoop-theaters, waar door het vele bezoek
de lucht slecht is geworden.
Na Ismailia krijgen we op enkele meters af
stand het Suez-kanaal rechts van ons; het
kanaal door de woestijn, de belangrijkste wa
terweg ter wereld, die Oost met West verbinut.
Enkele malen rijdt onze trein in het volle,
breede licht van de schijnwerpers, welke de
booten, die het kanaal doorvaren, aan den
voorsteven moeten voeren. Langzaam, onhoor
baar, ternauwernood het water in beroering
brengend glijden de booten met haar verlichte
dekken en patrijspoorten voorbij, door de
woestijn, onder den nacht.
El-Kantara. Een der merkwaardigste grens
stations op een der merkwaardigste internatio
nale verkeerswegen ter wereld. Hier vangt de
Palestina-spoorweg aan, aangelegd in den we
reldoorlog door Britsche genie, om een goede,
snelle verbinding tot stand te brengen tusschen
het operatieterrein in Palestina en het Egyp
tische achterland, van waaruit de ravitaillee
ring van het Engelsche leger plaats had. Het
zijn een paar honderd kilometer spoorweg door
het Sinai-sehiereiland, door het woestijnzand,
eer oorlogswerk, dat blijvende waarde had in
vredestijd en in een eventueel conflict in het
nabije Oosten weer van strategische beteekenis
zal zijn. De Engelsche regeering is dan ook nog
altijd de eigenares van dezen spoorweg, al be
vindt hij zich goeddeels op Egyptisch grondge
bied, want het Aziatische Sinai-schiereiland
behoort tot Egypte.
Te Kantara vindt het douane-onderzoek
plaats en de paspoortcontrole, hoewel de Egyp-
tisch-Palestijnsche grens nog enkele uren ver
der ligt. Voor deze douane- en paspoortcon
trole moeten we aan de overzijde van het ka
naal zijn. Een veerboot zet ons over van Kan
tara-West naar Kantara-Oost. Het is een bont
gezelschap, dat op het bootje bij elkaar is:
maar weinig Europeesche reizigers, een aantal
Engelsche soldaten, dat het gewapend escorte
van den Palestina-nachttrein zal zijn, en ver
der Arabieren, echte Arabieren, geen Egypte-
naren, geen fellatin, maar bewoners van de
woestijn. Zij dragen geen tarboezen (fez), maar
witte hoofddoeken, op den rug afhangend, met
goud of is het koper? bevestigd.
Het Suez-kanaal is de grens tusschen we-
relddeelen. de ferryboot zet ons over van Afrika
naar Azië.
De paspoort-controleur van Kantara-Oost
bekleedt de functie van immigratie-ambtenaar;
zijn taak is toe te zien, dat geen onbevoegden
zich over Kantara Palestina binnensmokkelen.
De man is nieuwsgierig en wantrouwend
Het is half tien en te middernacht precies
eerst vertrekt de Palestina-express. Het wach
ten is een slaperige geschiedenis. Behalve de
Arabieren zijn er maar wéinig reizigers. In
normalen tijd, vertelt een zakenman, die de
reis KaïroJeruzalem of Tell-Aviv geregeld
maakt, is het in den trein en op het perron
een gezellige drukte. Een nerveuze jongedame
vraagt hem, of het niet het raadzaamste is,
te reizen met gesloten ramen en blinden, er.
op den vloer liggend, vanwege de kogels.
„Neen, zegt de deskundige man, we zullen
wel niet beschoten worden, als ze iets tegen
den trein willen ondernemen, breken ze de rails
op of werpen met ontplofbare stoffen, ge
woonlijk tegen den onderkant der wagons. En
de ramen en vensters worden overigens geslo
ten vanwege het woestijnstof, maar dat toch
binnendringt. Ik prefereer kogels."
Dat khnkt tenminste vertroostend.
In de stationscantine, die grootmoedig „buf
fet" heet hebben de Engelsche soldaten hun
uniformjassen uitgegooid en hun hemden ver
op de borst geopend. Flesschen bier staan op
tafel, de geweren leunen tegen den stoel. Uit
gehongerde honden bedelen om afval.
Anderhalf uur later zit er een Palestijnsche
Jood en argumenteert met hooge, opgewonden
stem, tegen een slaperigen Engelschman, over
de schandelijke laksheid van het Engelsch be
stuur, dat reeds lang een einde nad kunnen
maken aan de Arabische terreur, als het. ze
kere burgemeesters en den grooten Mufti van
Jeruzalem maar tijdig had willen ophangen.
Twaalf uur middernacht. Temidden van een
groote stilte zet de trein zich in beweging. De
Engelsche soldaten hebben Zich over de ver
schillende wagons verdeeld. In de mijne zitten
z® in de aangrenzende coupé; ze spelen bridge
met de geladen geweren over de knie. Twee
narten, drie klaveren, drie sans-atout....
De trein neemt vaart; het zoeklicht op den
kop der locomotief schuift een breeden bundel
stralen voor zich uit in den duisteren, maan-
loozen nacht, over de immense, verlaten zand
vlakte. De machinist is op zijn hoede en kijkt
uit. Als het daglicht wordt, zijn wij reeds goed
en wel op Palestijnsch gebied. Zacht heuvelena
land, meest zand, spaarzaam begroeid, step-
penachtig karakter. Maar spoedig verandert het
beeld; groene sinaasappelplantages strekken
zich uit, Dij de gratie van een goed irrigatie
systeem. In de verte glanst nu en dan de blau
we spiegel van de Middellandsche Zee.
De trein stopt aan menig station. Overal
houden Engelsche „jongens", het geweer aan
den voet, een oogje op het in- en uitstappen
der reizigers. Aan één station stapt een vroo-
lijk groepje jonge Joodsche kolonisten in, ge
bruinde' jongens en meisjes, in korte knie
broek, knapzak op den rug. Ze herinneren sterk
aan Duitsche „Wanderbürschen".
Arabische knapen, blond, soepel en lenig van
leden, met heldere, snelle oogen, bieden prach
tig fruit aan: vijgen, druiven zoo groot als
duiveneieren meloenen. Wordt het land weer
overvloeiend van melk en honig, het land van
Cbanaan? Het wordt nu gemarteld door haat
en terreur. Wat zal de toekomst zijn?
Maar onze reis verliep vreedzaam. Dezen
nacht liet men den Palestina-express met rust.
De redacteur van „De Stem", Dirk Coster,
die dezer dagen bij gelegenheid van zijn
vijftigsten verjaardag een koninklijke
onderscheiding ontving, wijdt in het Sept.no.
een artikel „Op de Bres" aan den modernen
beurtzang, welke de couranten aanheffen over
het thema „bloed en spelen" in dezen tijd van
Spaansche troebelen en Olympische exaltaties.
Met ironische bedaardheid haalt hij een en
ander aan uit dezen beurtzang:
Wij gaan eens voor de eet-eet zorgen,
sprak Ma Braun en alle journalisten schrijven
dat Ma Braun dit onsterfelijke woord heeft
gesproken.
lederen morgen worden 40 a 50 men-
schen tegen den muur in Madrid gefusilleerd.
Daarna worden de vrouwen toegelaten om
hun doden te zoeken, die de soldaten met
hun voet omwentelen wanneer zij op hun ge
zicht liggen. Zij schieten de vrouwen die wild
worden neer, en werpen hun lijken bij den
hoop.
Eleonora Holm snikt op de tribune
hartbrekend, niet mee te mogen zwemmen,
vanwege een keer dronken te zijn geweest op
het schip. Alle journalisten ter wereld, hoe
wel vol deugdzamen afschuw voor haar ont
zaglijke zonde, voelen hun oogen vochtig
worden van medelijden met deze schuldige
zondares. In alle kelen zitten weer de dikke
brokken.
Lijken van monniken en nonnen,
half-ontbonden, staan rechtop tegen den
wand van Barcelona's Kathedraal (foto bij
gevoegd)
Maar Willy heeft keelpijn, en een be-
wijsje van verhooging. Wat moeten wij be
ginnen? Wat in Godsnaam? Doch de dokter
geeft voor morgen alle hoop
Zou Rietje werkelijk verloofd zijn
met dien blonden jongen man die telkens bij
haar is, en Kees heet? Vele kranten gelooven
het, andere betwijfelen het. Houdster van
drie records!
Er worden meer records geslagen.
Want Badajoz is ingenomen. Na een razend
gevecht van man tot man in de straten. De
bezetting, ten bedrage van 2000 overblijven-
den, werd gedood, wat niet meer doodge
schoten kon worden, werd verdronken. En
dit is voor nieuw Europa een nieuw record.
Feitelijk sinds onzen eigen 80-jarij>en oorlog
niet meer vertoond. De martelingen waren
nu al niets nieuws meer, maar het opgraven
van lijken en het uitmoorden van een bezetting
die zich overgeeft, zijn alweer nieuwe verwor
venheden in dit ons nieuw Europa.
De Stern-redactie zoekt naar een verklaring
en middelen tot remming van deze excessen en
geeft in het vervolg van haar artikel te kennen
dat alles afhangt van de menschen van goeden
wil, dokters, onderwijzers, ingenieurs, priesters,
die nog dóórwerken aan hun arbeid ten dienste
der menschheid. Het wekt lichtelijk verbazing,
dat „De Stem" onder deze menschen van goe
den wil niet wil meerekenen „lieden die papier
bekladden, want onder dit gezelschap vindt men
het zelfde percentage uitgezochte sadisten en
schurken als overal elders, al doen zij hun werk,
het vernietigen van een ander leven, op een
veiliger en laffer manier".
Zulk een generaliseerende uitval naar jour
nalist en schrijver lijkt ons wat kras en zeker
niet verdiend door het gros der Nederlandsche
couranten. Er is in andere kringen wel iets
ergers te constateeren.
Van een „intellectueelen" medereiziger in
den trein vingen wij dezer dagen de woorden
op: „voor eiken „witte" die in Spanje sneuvelt,
moesten ze tien „rooden" doodslaan". Deze man
was volstrekt geen journalist, doch koopman,
dokter of ingenieur, als het geen onderwijzer
geweest is! Dat de nieuw-geridderde redacteur
van „De Stem" uit de krant een bloemlezing
van bloed- en spel-tirades kan knippen, die
wat heel scherp met elkaar contrasteeren, lijkt
ons nog geen argument, om aan de „papier-
bekladders" uitgezocht sadisme en schur
kerij te verwijten! Men kan het eens zijn met
zijn zienswijze, dat door een sensationeel ver
mengen van het een met het ander, een be
dreiging voor de hiërarchie der levenswaarden
ontstaat.
Maar wij gelooven niet dat dit, zooals Coster
schrijft: speciaal te wijten is aan „de manier
waarop de pers dit alles opzweept, alles op één
vlak brengt, alles eender maakt, de tiende se
conde van Willy of Rie en de tragiek van ge
broken levens, van wat stuiptrekt en sterft en
nooit verwerkelijkt wordt".
Zijn verontwaardiging over de feiten heeft,
naar 't ons voorkomt, den Stern-redacteur ver
leidt tot een niet geheel gemotiveerden aanval
op de berichtgeving van die feiten. Deze be
richtgeving en haar methodiek kan men nuch
terheid of sensatiezucht verwijten, maar moei
lijk iets meer. Het verval onzer Europeesche
zeden spiegelt zich wel in de kranten, maar het
komt toch nog altijd voort uit het menschelijk
wezen ^felf ook al is dit goed van wille of al
verschuilt het zich achter zijn humanistische
schijnbeschaving. v. O.
De Engelsche Koning "bezocht ook de Najciarsbeurs te Weenen. Men ziet hem hier
te midden van de Oostenrijksche ministers
(Gedeeltelijk gecorrigeerd)
PARIJS, 16 Sept. (D.N.B.) De radio
zender van Tetouan meldt, dat de sterkte
der troepenmacht van de opstandelingen
bij Madrid thans meer dan 170.000 man
bedraagt, welke goed gewapend en van vol
doende munitie voorzien zijn en binnen
kort tot den aanval op de hoofdstad zullen
overgaan.
De geheele troepenmacht der opstande
lingen telt op het oogenblik aan alle fron
ten in het geheel 500.000 man, welk aantal
voor het einde dezer maand zal zijn ver
dubbeld.
De correspondent van de „New York Times"
in Spanje beschrijft het gevaar, waaraan hij
heeft blootgestaan om te kunnen doordringen
tot de vliegtuigbasis der opstandelingen te
Caceres.
De correspondent meldt, dat het vliegveld ge
heel was georganiseerd door Duitsche vliegers.
Vertrouwende op de ingestelde bewaking ge
neerden zij Eich vcilgens cien correspondent
geenszins hun ware identiteit kenbaar te ma
ken. Zij dragen niet de Spaansche uniform
en zij bewegen zich op een wijze, waaruit blijkt,
dat zij geen onbescheiden blikken vreezen.
De correspondent heeft tien bommenwerpers
en 17 jachtvliegtuigen van Duitsch fabrikaat
geteld. Alle toestellen worden volgens den cor
respondent bemand met Duitsche vliegers. Zij
zouden Madrid hebben gebombardeerd.
De correspondent heeft verscheidene vlieg
tuigen zien opstijgen, die door Duitsche offi
cieren werden bestuurd. Hij verklaart tenslotte,
dat de bewering, dat deze laatsten slechts als
instructeurs der opstandelingen zouden optre
den, niet juist is.
regeeringspartijen is het verkiezingsresultaat
met groote voldoening ontvangen.
Minister-president Stauning heeft verklaard,
dat het resultaat niet zal nalaten zijn invloed te
doen gelden. De uitslag der verkiezingen wordt
beschouwd als een motie van vertrouwen in de
regeering-Stauning, welke reeds zeven jaar lang
het land bestuurt.
De Deensche volksvertegenwoordiging, de
Rigsdag, bestaat uit Folketing en Landsting.
Het Folketing bestaat uit 149 leden, die voor
den tijd van vier jaar worden gekozen bij alge
meen kiesrecht van personen boven de 25 jaar.
Het Landsting bestaat uit 76 leden, van wie
19 door het Landsting worden gecoöpteerd, ter
wijl de overigen door colleges van kiesmannen
worden gekozen. De leden van het Landsting
worden voor acht jaar gekozen. Om de vier jaar
treedt de helft af.
KOPENHAGEN, 16 Sept. (D.N.B.) Op de
eilanden Seeland (behalve Kopenhagen) Lolland,
Falser en Bornholm en in Zuid-Jutland hebben
gisteren de verkiezingen voor het college der
kiesmannen plaats gehad, die op 22 November
28 afgevaardigden voor het voorloopige landsting
moeten kiezen.
Voor zoover aan de hand der voorloopige re
sultaten is op te maken, hebben de sociaal-de
mocraten en de conservatieven ieder twee man
daten gewonnen, beide partijen ten koste van de
gematigde linkerzijde.
De sociaal-democraten en de radicalen eener-
zijds en de conservatieven anderzijds hebben 23
kiesmannen aangewezen. Het lot zal er over
moeten beslissen, welke groep in het landsting,
de meerderheid zal krijgen. In de kringen der
Prinses Juliana en Prins Bernhard hebben
hedenochtend met de Moeder van den Prins
en diens broer een geheel onverwacht bezoek
aan de Cineac op het Buitenhof te Den Haag
gebracht, waar het gezelschap bijna de geheele
eerste voorstelling heeft bijgewoond.
Even tien uur verliet het gezelschap, waarbij
zich nog gevoegd had de secretaris van Prins
Bernhard, jhr. ir. Röell, het paleis Noordeinde,
om te voet naar de Cineac te gaan. Door de
Hoogstraat bereikte men de Groenmarkt, waar
de Prinses van een collectant een speldje kocht
ten behoeve van „zwakke en gebrekkige kinde
ren naar buiten".
Het prinselijk paar werd natuurlijk op de
drukke Groenmarkt onmiddellijk herkend en
omstuwd door een jubelende, steeds toenemen
de schare, bereikte het gezelschap omstreeks
kwart over tien het bioscooptheater. Met moeite
drongen de vorstelijke personen het theater
binnen, waarvoor een groote file stond opge
steld.
Op de achterste rij nam het jonge paar
plaats, de Prinses op een hoekplaats, naast haar
Prins Bernhard, naast hem Prinses Armgard,
vevolgens Prrins Aschwin.
Het publiek was eerst geheel onkundig van
de aanwezigheid van het hooge gezelschap in
de zaal, maar spoedig bleek het te zijn inge
licht. Toen dan ook, na een gekleurde teeken
film, het licht aanflitste, stonden allen (de
zaal was geheel bezet) als één man op, om het
jonge paar toe te juichen, waarvoor het glim
lachend dankte.
Tijdens de vertooning van „Filmflitsen uit
het leven van onze Kroonprinses'' werd voort
durend geapplaudisseerd.
Toen kwamen de opnamen uit den verlovings
tijd van het jonge paar, geopend met het Wil
helmus, dat door de aanwezigen staande werd
meegezongen. De hooge gasten konden op het
witte doek aanschouwen, hoe zij na hun eerste
bezoek aan de Cineac, op het Buitenhof wer-
Sinds vele eeuwen zijn de catacomben in
Rome door de zorg van de Pausen weten
schappelijk bestudeerd en met groote nauw
gezetheid in hun oorspronkelijken toestand be
waard. Duizenden bezoekers beschouwen dan
ook jaarlijks vol eerbied deze begraafplaatsen
uit de vroegste tijden van het christendom.
Sommige der catacomben zijn zelfs uit de
eerste eeuw na Christus bewaard gebleven,
terwijl de gewoonte om den dooden in de nissen
der onderaardsche gangen hun laatste rust
plaats te geven, eerst in de 4e eeuw verdween.
Onder de eeuwige stad strekt zich een netwerk
van zulke gangen uit, die aan weerszijden de
nissen, ter lengte van een menschelijk lichaam,
vertoonen. De voorwand werd gewoonlijk met
een steenen plaat of aardewerkwand afgesloten,
wearop inscripties en symbolische teekens wer
den aangebracht.
Men zou verwachten, dat er in onzen tijd
geen belangrijke ontdekkingen betreffende de
catacomben meer worden gedaan, maar toch
blijkt het. dat vooral in de buitenwijken en
naaste omgeving van Rome er nog ongeopende
catacomben bestaan. Sinds de stad zich uit
breidt en fundeeringen voor nieuwe gebouwen
worden gelegd, stoot men op nog onbekende
gangen en vermeerderen de vondsten.
Het is te betreuren, dat de pauselijke com
missie vb or Christelijke Archaeologie dikwijls op
den tegenstand der bouwondernemers stuit, die
in de opgravingen slechts een ongewenscht op
onthoud van den nieuwbouw zien.
Op de meest belangrijke vondst van den
laatsten tijd wijst Prof. W. Bombe in de Um-
schau. Het betreft de ontdekking der cata
comben van Panfilus in de tegenwoordige Via
Caspare Spontini. Bij den huizenbouw in deze
nieuwe straat vond men onderaardsche gan
gen, die op een diepte van acht tot veertien
nieter lagen en ten deele ingestort waren. Met
groote moeite kon onder leiding van Prof. Josi
van de pauselijke commissie de catacombe van
Panfilus van de grondeigenaren afgekocht wor
den, waardoor een systematisch onderzoek mo
gelijk was.
De groote beteekenis van deze nieuw ont
dekte catacomben is vooral daarin gelegen, dat
z'ó niet evenals de meeste andere onderaard
sche begraafplaatsen reeds in vroeger eeuwen
geopend werden. In de vroege middeleeuwen
werden namelijk in de catacomben door pel
grims vele graven geopend, om op deze wijze
het gebeente van christenmartelaren als reli-
quieën te kunnen verkrijgen. In hoeverre ook het
gebeente van de heilige martelaren Panfilus,
Quirinus, Cyrinus en anderen werd wegge
voerd, is onzeker, maar in ieder geval heeft
men in de nieuwe catacomben zeer vele onge
opende graven uit verschillende tijden gevon
den, de meeste echter uit de 3e eeuw.
De grafinschriften zijn zooals altijd in het
Grieksch op de oudere, in het Latijn op de
nieuwere graven aangebracht.
De eenvoudige graven met een 3 c.M. dikke
kalklaag gesloten hebben geen inscriptie, maar
ésn kenteeken.
Evenals in de andere catacomben heeft men
in die van Panfilus ook grootere grafkamers
ontdekt. De welgestelde leden van de oudste
christengemeenschap in Rome werden in groo
tere ruimten begraven, z.g. cubicula, die ver
sierd zijn met wandschilderingen van symbo
lisch karakter. De voorstellingen zijn ten dee±e
aan het oude testament ontleend, b.v. de arke
Noachs, ten deele zijn het christelijke symbo
len, zooals de duif, het lam, de pauw, het anker,
het kruis enz. Palmtakken, guirlandes en an
dere ornamenten herinneren aan de schilde
ringen uit den antieken voorchristelijken tijd.
De meeste van deze schilderingen zijn evenals
de inschriften uit de eerste helft der derde
eeuw. Hoe wei de kunstuitingen in dien tijd
eenvoudig waren en de meeste schilderingen
vluchtig zijn uitgevoerd, hebben zij een groote
waarde. Zij getuigen van den eerbied en de
liefde voor de afgestorvenen, van de zuiverheid
van het geloof en de groote saamhoorigheid,
die in de vroegste christengemeenten leefden.
den toegejuicht door een duizendkoppige me
nigte.
Het défilé van Zaterdag werd hierna ge
draaid, gevolgd door een geestige „Kaleidos-
coop-cacophonie van de feestvreugde in de re
sidentie", de opening van de Staten-Generaal,
den rijtoer van Dinsdagmiddga en tenslotte den
kerkgang van Zondag j.l.
Het programma besloot met een film, opgeno
men in het stamland van Prins Bernhard. Tij
dens de vertooning hiervan, heeft het hooge
gezelschap de zaal verlaten. Rechercheurs en
politie-agenten hebben op den terugweg voor
een escorte gezorgd, dat op den heenweg ge
heel ontbrak.
Het enthousiasme van de menigte op het
Buitenhof was weer grenzenloos. Honderden
liepen achter Prinses Juliana en Haar gezel
schap mede. Juichend en zingend ging het via
Gravestraat, Hoogstraat en Noordeinde naar
het paleis, waar het ook weer zwart van de
menschen zag.
Het hooge gezelschap ging het paleis binnen
door een zijdeur onder de linker zuilengalreij.
De politie, die voor een behouden terugkeer
zorgde, was ditmaal in grooteren getale aan
wezig, dan de vorige maal, toen zij niet kon
verhinderen, dat Prinses Armgard en Prins
Aschwin in de menigte achterbleven en een
kwartier na het jonge paar het paleis betraden.
Gelukkig bleef het gezelschap thans bijeen,
al was het enthousiasme van de menigte niet
minder dan ter gelegenheid van het eerste be
zoek aan de Cineac.
De Duitsche gezant en gravin Von Zech—
Burkersroda hebben hedenmiddag aan Prinses
Juliana en Prins Bernhard, Prinses Armgard en
Prins Aschwin een lunch aangeboden. De ge-
zantschapsraad, dr. E. Boltze, zat mede aan.
Aan de Duitsche legatie aan den Vijverberg
werd het gezelschap met gejuich begroet door
de talrijke belangstellenden.
De Duitsche gezant heette zijn hooge gasten
op het bordes welkom.
Hedennacht is brand uitgebroken in de groote
korenschuur van den heer A. Heuts, aan de
Locht te Heerlen. Toen de Heerlensche politie-
brandweer arriveerde, was de brand reeds tot
een groote vuurzee opgelaaid.
De korenschuur ging met zijn inhoud geheel
in de vlammen op, doch de brandweer wist uit
breiding te voorkomen. Niet minder dan
15.000 K.G. stroo en 3000 K.G. gedorschte rogge
en haver gingen verloren, terwijl ook een melk
wagen en diverse landbouwgereedschappen door
het vuur vernield werden. Tevens kwamen 50
kippen in de vlammen om. Verder verbrandden
nog 15.000 K.G. stroo van een vrachtrijderr, die
eveneens in de schuur waren opgeslagen.
Verzekering dekt de schade, die zeer aan
zienlijk is. De oorzaak van den brand is onbe
kend.
In den afgeloopen nacht werd zekere Van
der B. uit Druten te Leeuwen door twee dron
ken wielrijders aangereden. Toen hij hierover
aanmerkingen maakte, vielen beide mannen
hem aan en staken hem een mes in den
schouder, waarna zij op de vlucht gingen. Eeni-
gen tijd later werd Van der B. langs den weg
gevonden. Men waarschuwde een geneesheer.
Deze achtte overbrenging naar het ziekenhuis
noodzakelijk. Het mes was tien centimeter in
het lichaam gedrongen. In het Canisiuszieken-
huis werd het slachtoffer opgenomen, waar
langs operatieven weg het mes verwijderd werd.
Als verdacht van dezen aanslag zijn aange
houden zekere R. en De B. uit Druten.
In 1936 is het aantal silo's in Nd. Holland
weer aanzienlijk toegenomen en gezien de be
langstelling, die er voor den silobouw bestaat zal
het maximum voorloopig nog wel niet bereikt
worden. Verschillende boeren, die wel geneigd
zijn tot silobouw over te gaan, worden echter
maar al te vaak door de kosten afgeschrikt.
Dat de bouwkosten van een silo evenwel dik
wijls overdreven worden, is ons gebleken uit
een enquête, die wij onlangs ingesteld hebben.
Van 28 betonsilo's, waarvan 8 ronde en 20
platensilo's, kregen wij een nauwkeurige en uit
voerig gespecificeerde opgave van de bouw
kosten.
De gemiddelde inhoud van deze silo's bedroeg
40 M3 (platensilo van pl.m. 30 platen), terwijl
als betonverhouding vrijwel uitsluitend 1:2:3
gebruikt werd. De meeste platensilo's waren
geconstrueerd met platen van 150 X 59 X 6 cM.
In de eerste plaats hebben we de totaalkos-
ten van de platen- en ronde silo's vergeleken,
omgerekend op een silo van 40 M3 inhoud.
Dezen bleken te zijn voor: gemiddeld platen-
silo f 92.vaste ronde silo f 138.laagste pla
tensilo f62.—, vaste ronde silo f133.—; hoogste
platensilo f135.—, vaste ronde silo f1140.—.
Hierbij is dus alles begrepen, o.a. opzetstuk,
grondwerk, drainage, stellen van de platen,
hoekijzer, eventueel transport van de platen,
enz.
Hieruit blijkt, dat er een aanzienlijk prijs
verschil bestaat tusschen de platen- en vaste
silo's. Dit moet voornamelijk toegeschreven
worden aan het feit, dat men voor een vaste
ronde silo een paar mallen noodig heeft en men
40 pet. meer materiaal moet verwerken in ver
band met de wanddikte, en meer vakarbeid
moet worden overgelaten aan derden, terwijl
men tevens een rond gebogen opzetstuk moet
laten maken. Ook is er een aanmerkelijk ver
schil tusschen het hoogste en laagste bedrag
bij de platensilo's. De bedragen zijn in het al
gemeen lager, naarmate de boer een grooter
deel van den silobouw in eigen beheer heeft
uitgevoerd.
Om beter vergelijkbare cijfers te krijgen,
hebben we vervolgens de gemiddelde kosten
per M3. silo-inhoud berekend. Wij kregen de
volgende uitkomsten.
Inhoud silo: 20 M3 platensilo f3.vaste
ronde silo f 30 M3 platensilo f 3.vaste
ronde silo f—40 M3 platensilo f2.10, vaste
ronde silo f 3.50: 50 M3 platensilo f 2.—, vaste
ronde silo f 3.40.
Hierbij is weer alles inbegrepen (opzetstuk,
grondwerk, enz.).
Over vaste ronde silo's van 20 en 30 M3 wa
ren geen prijsopgaven ontvangen. Uit de cij
fers blijkt, dat een vaste ronde silo pl.m. f 1.50
per M3 duurder is dan een platensilo en dat de
kosten per M3 lager worden, naarmate de silo
grooter wordt, wat overigens vanzelf spreekt.
Uit onze enquête is wel gebleken, dat de
bouw van een silo, vooral als men een deel in
eigen beheer kan uitvoeren, geen hooge kosten
behoeft mee te brengen.
Vr. Ik heb een kanarie, die rond zijn oog en
aan zijn pootje een gezwel heeft. Wat is daar
aan te doen?
Antw. Penseel de zweertjes dagelijks met ge
zuiverde bruine teer; de oogleden bestrijken
met een mengsel van een deel perubalsem en
vjjf deelen zinkvaseline.
Vr. Wat is het beste voedsel voor kanaries
en parkieten?
Antwoord. In den handel is het voedsel ge
reed te koop. Raapzaad geweekt in kokend
water, daarna eenigszins droog geworden, is
goed voer. Voor bijvoer kunt u vogelbiscuit ge
ven, geweekt in melk.
Vr. Hoeveel liter water moet er op een flesch
waterglas?
Ant. Verdunde waterglasoplossing bereidt men
door een liter waterglas met 910 liter water
te mengen.
Vr. Ik heb mijn 15e kind gekregen. Nu heb ik
zeven zoons en werd mij verteld, dat ik recht
had op 25 uit te betalen door H. M. de Ko
ningin. Bij wien moet ik mij daarvoor vervoe
gen?
Antw. In Nederland bestaat geen bepaling,
die recht geeft op een uitkeering na de geboor
te van kinderen. Wel komt het voor, dat in een
bijzonder geval aan H. M. de Koningin mede-
deeling wordt gedaan van de geboorte van een
bijzonder groot aantal kinderen in één gezin.
Dit heeft dan niet zelden tot gevolg, dat van
de zijde van H. M. de Koningin een blijk van
belangstelling wordt gegeven. Het is misschien
het beste, dat in zoo'n geval de ambtenaar van
den Burgerlijken stand in de betreffende ge
meente zich voor die zaak interesseert en na
mens de ouders de mededeeling doet. Niet al
leen in ons land, maar ook in andere landen
komt het voor, dat aan den zevenden zoon de
naam wordt gegeven van het hoofd van den
Staat en dat daarvan bericht wordt gezonden
aan het staatshoofd.
Vr. Is er een middel om het vliegenvuil van
de verf in mijn huiskamer af te krijgen?
Antw. Met waterstofperoxyde. Vraag uw dro
gist.
Vr. Ik ben als werkster werkzaam voor een
vasten dag in de week. Nu is de familie drie
weken de stad uit. Heb ik recht op lóón?
Antw. Ja.
Vr. In mijn geel linnen rokje heb ik roode
en zwarte verfvlekken gekregen. Ik heb reeds
met terpentijn en benzine geprobeerd de vlek
ken er uit te krijgen. Het ging niet. Weet u nog
een ander middel?
Antw. Weet u wel zeker, dat het verf is? Het
aan te bevelen middel verschilt naar den aard
van de vlekken. Zoo het verf is, probeer dan
het volgende nog eens. De vlekken Insmeren
met boter, 24 uur laten staan en dan de boter
met een doek afnemen. De vlekken betten met
perchlooraethyleen.
Vr. Wanneer en op welken tijd is het Vredes
paleis in Den Haag te bezichtigen? 2. Wanneer
de Gevangenpoort? 3. Hoe verwijder ik zwam
uit keukenkasten. Is dit een gevolg van vocht?
Antw. 1. Op werkdagen en den lsten en 3en
Zondag der maand van 14 tot 16 uur. Indien
er zittingen gehouden worden van 13 tot 14.30
uur; 2. Op werkdagen van 1 April tot 1 Octo
ber van 10 tot 17 uur. Op Zon- en feestdagen
van 13 tot 17 uur; 3. Dat optreden van zwam
is inderdaad een gevolg van vocht. Een alge
meen afdoend middel is daarvoor niet op te ge
ven. Raadpleeg daaromtrent een deskundige. In
den regel is het niet gemakkelijk, omdat het
dikwijls het gevolg is van slechten bouw van
het huis.
Vr.: Kunt u mij ook mededeelen of od de
nummers 111 en 113 van de verloting der
Haarlemsche Fanfarekorpsvereeniging „Voor
ens Genoegen" een prijs gevallen is?
Antw.: Van particuliere loterijen houden wij
geen aanteekening.
Vr.: Wat is het beste boek of wat is een
goed boek over massage en zanderen? Welk
over natuurgeneeswijze? Welk over recepten
voor kruiden om te genezen?
Antw.: Het is moeilijk u hierin te raden. Wij
kennen uw bedoeling niet en weten niet of het
u om uitvoerig materiaal te doen is of niet.
Een goede boekhandelaar zal u echter graag
een aantal boeken op zicht sturen, zoodat u
daaruit een keuze kunt maken.. Wendt u tot
hem.
Vr.: Mijn zuster was met een weduwnaar
getrouwd, die nog twee kinderen had. Nu is
mijn zuster overleden. Hebben de broers nu
recht op de helft van den inboedel? Mijn zwa
ger wil den boel verkoopen.
Antw.: Neen, tenzij er een testament is. Wij
nemen aan, omdat u het tegendeel niet ver
meldt, dat uw zuster in gemeenschap van goe
deren is getrouwd.
Vr.: Ik heb 'n prachtigen grooten waaierpalm
in de kamer staan, die weer een nieuw blad
krijgt, doch door de zwaarte naar een kant
groeit. Wanneer kan die verplant worden in een
grooteren pot?
Antw.: De tijd voor 't verplanten is zoo mo
gelijk in het voorjaar, b.v. April f Mei. Het is
echter een secuur werkje, zoodat wij u zouden
willen aanraden er uw tuinman by te halen.
Vr.: Kan men tomaten inmaken? Zoo ja, op
welke manier?
Antw.: Wasch de tomaten in koud water,
verwijder de groene kelkblaadjes. Schik ze in
wijde flesschen, die uitgekookt en bekoeld moe
ten zijn (voor 't springen van 't schilletje der
tomaten), giet er zooveel koud water op. tot de
vruchten onder staan en steriliseer ze 15 minu
ten op een temperatuur van 80 gr. c.
Vr. 1: Kan een niet-Nederlander worden ver
plicht bij te dragen in het onderhoud van zijn
schoonouders, die steun ontvangen van Maat
schappelijk Hulpbetoon?
2. Mag Maatschappelijk Hulpbetoon de steun-
bijdrage verminderen van f 9.50 op f 8.50 per
week, omdat de schoonouders weigeren een
alimentatie-actie tegen den schoonzoon in te
stellen?
Antw.: Ja, krachtens de Armenwet
2: Ja. De overheid is slechts verplicht om
degenen te helpen, die in behoeftige omstan
digheden verkeeren. Indien dus een familie voor
het noodzakelijk levensonderhoud f 9.50 noodig
heeft, maar daarvan, naar het oordeel van
Maatschappelijk Hulpbetoon, f 1.— kan en moet
verhalen op familieleden, die tot hulp in staat
zijn en daartoe verplicht zijn, dan bestaat de
behoefte niet tot een bedrag van f 9.50, doch
slechts tot een bedrag van f 8.50 en betaalt
M. H. niet meer dan dat bedrag uit
gekomenWOenSdaC 8Sn d€n Riiksvischafslag aan-
STOOMTR4WLERS
i«?nver manden 2600—, Poolzee 330 manden
1870.— Oostzee O manden 1900.—. Bloemen-
9^ manden 2560.—. Vios IV 270 manden
2000.Sperwer 60 manden 1300.Azimuth
AmaSfri^11^2!;500'Timor 880 manden 2800
S 1 manden 3680.—, Ewald 1230 man
den 3790.Raaf 65 manden 1130.
LOGGERS
Sch. 266 490.—. K.W.: 112 420108 420.—,
74 1490 78 1270.—. 155 740—, 46 460.—, 175
580.—. 60 480.—, 166 500.—, 86 570.—.
IJMTTIDKN, 16 Sept. Rijksvischafslag. Tarbot
7294 cent per kg. Griet 16.0026 per 50 kg.
Tong 0.951.30 per kg. Groote Schol 25 0034,
middel Schol 20.5028, Zetschol 15.5022, klei
ne Schol 4.10—17.50, Bot 4.60—19. Schar 1.65—7.
Tongschar 22.0027 per 50 kg. Vleet 0.952.60
per stuk. Pieterman en Poon 2.504.70, groote
Schelvisch 31.00, middel Schelvisch 23.50—26 kl.
midd. Schelvisch 1123.50. kleine Schelvisch 4.60
13.5o per 50 kg. Kabeljauw 51.0080 per 125
kg. Gullen 3.4023 per 50 kg. LengC.701.60 per
stuk. Heilbot 5070 cent per kg. Wijting 1.15
3.60 per 50 kg. Koolvisch 3080 cent per stuk.
Makreel 1.85—8 per 50 kg. Versche Haring per
kist. 2.103.75. Steurharing per kantje 10.50.
