Verdedigers van het Alcazar
houden nog steeds stand
Oude man verbrand
De aardbeving op
Sumatra
Het nieuws van heden
Hoe krijgt men
Abessinie weg
De verkiezingen in
Zweden
ITALIAANSCHE TROEPEN
OP MAJORCA?
SPAANSCHE PLANNEN
ONRUST IN PORTUGAL
De incidenten in
het Verre Oosten
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE
PERS
MAANDAG 21 SEPTEMBER 1936 - AVONDBLAD
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: MB B i |H BBA A B V H 0^ 0^ H B V 0^ AA I B B1^ A A B"0i TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20163
voor Haarlem en Agentschappen per B1BAWII* W W W W W m WW W W mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één «5 cenl
week 25 cent; per kwartaal f3.25; per DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE KV. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 per regel. Bij contract sie* verlaagde prgzen. Voor
post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
Zeventien inheemschen
gedood
Verkeer gestremd
Niet voldoende gegadigden voor
verificatie der geloofs
brieven
Een proces wegens
godslastering
Titoelescoe's toestand
blijft ernstig
De mogelijkheid van een vergifti
ging wordt onder het oog
gezien
Een kijkje op de binnenplaats van de gevangenis te Toledo, waar vele gijzelaars
worden vastgehouden
Het Weeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiji
minii
Een overwinning voor de sociaal
democraten en communisten
Belangrijke overwinning der
nationalisten aan het
front in Aragon
Regeeringsduikboot tot
zinken gebracht
Onze land genoot en in Madrid
Gelijktijdig offensief op
Madrid en Toledo
Onprettige vooruitzichten op een
rustige vergadering van
den Volkenbond
De nationalisten, welke uit San Sebastian naar Bilbao oprukken, worden door de
bevolking uitgeleide gedaan
Onder leiding van Dr. Schuschnigg hebben de leiders van het Vaderlandsche front te
Weenen een bijeenkomst gehouden. Links op de foto naast dr. Schuschnigg, vice-
kanselier Baar-Baarenfels en overste Adam
Strenge censuur zou berichten over
den waren toestand tegen
houden
Teruggekeerd van zijn vacantie, heeft
koning Edward VIII te Londen een
bezoek gebracht aan de bouwkunst
tentoonstelling
Groote brand te Hankau
Hij wilde de levende have redden
toen zijn boerderijtje in
vlammen opging
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
Een bom valt tusschen
dansende jongelui
Ontploffing in een
ammoniakfabriek
RADIODISTRIBUTIE - HAARLEM
Japan besluit tot versterking
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
MEDAN, 21 Sept. (Aneta) Uit thans bin
nengekomen berichten blijkt, dat de aard
beving van Zaterdag toch een ramp veroor-
zaakte, n.l. in de Karo-landen, waar een
tengevolge van de aardbeving ontstane
aardschuiving zeventien inheemschen be
dolf, die op de sawahs aan het werk waren,
en die allen werden gedood. Tot dusver zijn
vier lijken geborgen.
BUITENZORG, 21 Sept. (Aneta). De resident
van Atjeh seinde op 20 September, dat Koeta
Tjane Zaterdag door een hevige en kortston
dige aardbeving is geteisterd. De weg van
Koeta Tjane naar Kabang Djahe is op ver
schillende plaatsen gescheurd, er hebben groote
aardstortingen plaats gehad. Het verkeer is ge
stremd. Het herstel van den weg zal ongeveer
veertien dagen duren. De woningen aan den
Pasar zijn practisch geheel vernield.
Bij de ineenstorting van een loods in het
militair kampement is een kind door het
neervallend puin gedood, bovendien werden
twee vrouwen zwaar gewond. Onder de in-
heemsche bevolking te Koeta Tjane zijn
verschillenden lichtgewond.
De voedselvoorziening en de hulpverschaffing
zijn geregeld. De materiaee schade kon nog niet
worden vastgesteld, doch zal nader worden op
gegeven. Uit de overige deelen van het gewest
vallen geen bijzonderheden te vermelden. Uit
Blangka Djeren zijn geen berichten binnenge
komen, aangezien de telefonische verbinding
gestoord is.
MEDAN, 21 Sept. (Aneta). Zondagmorgen te
7.15 en te 7.40 zijn twee lichte aardschokken
gevoeld. In vele huizen zwaaiden de lampen
heen en weer. Nergens werd echter schade aan
gericht.
GENèVE, 20 Sept. (Reuter) De secretaris
generaal van den volkenbond, Avenol, heeft in
den laten namiddag een aantal delegatie-lei
ders bij zich ontboden, om met hen eenige
dringende kwesties te bespreken, die zich aan
den vooravond van de zitting van de Assemblee
voordoen. Met stelligheid is hieromtrent niets
bekend geworden.
Men kreeg vanavond den indruk, dat de
ontworpen procedure voor de niet-toelating
van Abessinië tot de Volkenbondsvergade
ring op onvoorziene moeilijkheden stuit. Er
zijn nog geen 8 landen opgespoord, die be
reid zouden zijn, zitting te nemen in de
commissie tot verificatie der geloofsbrie
ven.
Men voorziet dan ook, dat besprekingen tus-
schen de gedelegeerden noodig zullen zijn tij
dens de zitting van morgenochtend, die na de
openingsrede van den voorzitter verdaagd zou
kunnen worden.
BERLIJN, 21 Sept. (K.W.P.) De Bisschop
van Münster, Mgr. Clemens August Graaf von
Galen, had onlangs een aanklacht ingediend
tegen den uitgever en verantwoordelijken re
dacteur van een modern heidensch veertien-
daagsch tijdschrift „Deutsche Volksschöpfung",
wegens godslastering.
Thans heeft de rechtbank uitspraak gedaan
en is Karl Maassen veroordeeld tot een geld
boete van 600 Mark. De eisch was 2 maanden
gevangenisstraf.
ST. MORITZ, 21 Sept. (Reuter). Professor
Abrami uit Parijs, die dringend naar St. Moritz
is ontboden, is hier Zondagmiddag aangekomen,
waarna hij Titoelescoe onmiddellijk grondig
onderzocht heeft. In den namiddag is daarop een
derde bloedtransfusie toegepast. De toestand van
Titoelescoe blijft ernstig.
Het Zwitsersche telegraafagentschap meldt,
dat de geneesheeren een diepgaand onderzoek
hebben ingesteld naar de oorzaak van de ziekte
van Titoelescoe en dat naar het schijnt, eeni-
gen hunner geneigd zijn te concludeeren, dat
de Roemeensche staatsman het slachtoffer is
geworden van een poging tot vergiftiging. Deze
poging zou moeten hebben plaats gehad voor 't
tjjdstip, waarop Titoelescoe van zijn functie
werd ontheven.
E VERWACHTING; Matige tot zwakken 1
Zuid-Westelijke tot Westelijken wind, half
tot zwaar bewolkt of betrokken, wellicht
nog eenige regen, weinig verandering in
temperatuur.
Hoogste barometerstand; E
1 774.8 te Riga.
Laagste barometerstand: j=
E 745.0 te Janmayen. j=
Zon op v.m. 6.45 onder n.m. 7.00.
Licht op n.m. 7.30. |l
STOCKHOLM, 21 Sept. (Reuter). Om
twee uur vannacht waren de verkiezings
resultaten bekend uit 17 van de 28 dis-
LONDEN, 21 Sept. (Reuter). Volgens de
uit Spanje ontvangen berichten wordt te
Toledo nog steeds verbitterd gestreden om
het bezif van de ruïnes van het Alcazar,
waar de opstandelingen onverminderden
tegenstand bieden.
Zij hebben echter een gedeelte der ruïnes
moeten ontruimen in verband met de hevige
beschieting door de artillerie en de talrijke
granaten en dynamietpatronen, die zonder op
houden door de regeeringstroepen worden ge
worpen.
De opstandelingen hopen, dat de colonne van
Yague op tijd zal komen om de belegerden te
ontzetten.
Naar radio-Coruna meldt, hebben 2 vliegtui
gen der opstandelingen boven het Alcazar ge
vlogen om levensmiddelen voor de verdedigers
van het fort uit te werpen.
De Solidaridad Obrera publiceert een be
richt, waarin verzekerd wordt, dat de
Italianen troepen hebben ontscheept op
Majorca en meester zijn van het eiland,
waar op tal van plaatsen de Italiaansche
vlag naast de Spaansche wappert.
De Italiaansche luitenant Rossi zou de
feitelijke dictator op het eiland zijn.
Na het bombardement door regeeringsvlieg-
tuigen zouden, volgens de Solidaridad Obrera,
Italiaansche vliegtuigen op het eiland zijn aan
gekomen, die door den bankier Juan March
zijn gekocht. Juan March zelf zou met een de
zer vliegtuigen een bezoek aan het eiland heb
ben gebracht. De inhoud van dit bericht blijft
geheel voor de verantwoordelijkheid van de
Solidaridad Obrera.
De militaire radiopost te Jaca deelde om
twee uur mede, dat de opstandelingen aan het
front in Aragon een belangrijke overwinning
hebben behaald- Zij hebben na een stormaan-
val het tehuis fooi- zwakzinnigen te Tiers be
zet en zij bereiden zich thans voor op den
aanval op Quinto. De regeeringstroepen zouden
200 dooden hebben achtergelaten. Hun totale
verliezen zouden meer dan 500 man bedragen.
De kanonneerboot Velasco en twee ge
wapende visscherschepen hebben een duik
boot der regeering tot zinken gebracht.
Generaal Mola heeft door vliegtuigen hoven
Bilbao en Santander een proclamatie doen uit
werpen, waarin hij de bevolking dezer steden
waarschuwt. Om bloedvergieten te voorkomen,
wil hij tijd geven, opdat vrouwen en kinderen
in veiligheid kunnen worden gebracht. Op 25
September zouden de troepen overgaan tot een
militaire actie.
Radio-Jerez meldt, dat lichte schepen der
regeering de kust bij La Coruna hebben ge
bombardeerd.
Generaal de Llano heeft via radio-Sevilla me
degedeeld, dat te Santander de onafhankelijke
republiek is uitgeroepen.
Te Malaga hebben de matrozen geweigerd, aan
boord der oorlogsschepen terug te keeren. Te
zamen met 500 ontevreden militiesoldaten heb
ben zij een aanval op de kazerne gedaan, doch
hun poging, 't gebouw te bezetten, is mislukt.
Radio-Sevilla deelt mede, dat de civiele gou
verneur van Malaga zou zijn gedood bij een
schermutseling, toen hij trachtte te ontvluch
ten.
Het telegraafagentschap der Sovjet-Unie
meldt, dat het eerste schip met levensmiddelen
door de vrouwen der Sovjet gezonden aan de
Spaansche vrouwen en kinderen, op 18 dezer
uit Odessa is vertrokken.
Aan boord van dit schip zijn ongeveer 2000
ton levensmiddelen, waarvan 500 ton boter en
300 (,on suiker.
Te Valencia is een vrachtschip met 37 vlieg
tuigen van Sovjet-Russische afkomst aangeko
men. Ook te Barcelona zijn vliegtuigen voor de
volksfronttroepen gelost. Te Alicante is voorts
een transport Belgisch oorlogsmateriaal aange
komen, dat eigenlijk voor Argentinië bestemd
geweest zou zijn.
Zondag is een ambulance, bestaande uit 20
personen en beschikkende over 7 auto's, van
Dover vertrokken met bestemming naar Barce
lona, Valencia en Madrid. De kosten bedragen
20.000 pond sterling, bij openbare inschrijving
bijeengebracht.
Naar van Hr. Ms. gezantschap te Madrid
wordt vernomen, bevinden de daar ter
stede nog aanwezige Nederlanders zich in
goeden welstand.
Men gelooft, dat de opstandelingen voorne
mens zijn gelijktijdig het offensief in te zetten
op Madrid en Toledo.
De Moorsche troepen en de afdeelingen van
het vreemdelingen-legioen, welke onder bevel
staan van kolonel Yague zullen, naar men ver
wacht, over enkele dagen overgaan tot het
offensief op Toledo, terwijl van het front in
denGuadarrama de aanval op Madrid zal
worden geopend.
Vijftig bommenwerpers zijn gereed voor den
aanval op Madrid.
LONDEN, 21 Sept. (D.N.B.) De thans te
Genève verblijvende correspondent van de Dai
ly Telegraph deelt mede, dat te Genève he;
gerucht gaat, dat de Spaansche Minister van
Buitenlandsche Zaken Del Vayo in de Volken
bondsvergadering van Woensdag a.s. voornemens
zou zijn de zoogenaamde wapenleveringen aan
de Spaansdhe nationalisten ter sprake te bren
gen.
De correspondent voegt hieraan toe: Alle
mogelijke invloeden worden aangewend om den
Spaanschen Minister van dit plan terug te
houden.
Indien Del Vayo toch deze aangelegenheid ter
tafel brengt en daaraan de conclusie verbindt,
dat de Londensche controle ten opzichte van en
Verhindering van buitenlandsche inmenging in
den Spaanschen burgeroorlog als een niet-werk_
zame maatregel doet kennen, dan zal dit zeker
tot allerlei uiterst noodlottige gevolgen kunnen
leiden.
tricten.
Op dat oogenblik hadden de sociaal-de
mocraten een winst van 8 zetels en dc com
munisten van 3 zetels.
Voor de eerste maal zullen de socialisten en
communisten een meerderheid hebben en wel
van 123 op de 230 zetels.
Volgens de tot nu toe bekende voorloopige uit
slagen zou de zetelverdeeling worden:
Conservatieven 44 zetels (58)
Boerenpartij 36 (36)
Volkspartij 27 (24)
Sociaal-Democraten 112 (104)
Socialistische partij (Kilbom 6 (6)
Communisten 5 (2)
De Tweede Kamer van den Zweedschen Rijks
dag bestaat uit 230 leden, die bij vrijwel al
gemeen kiesrecht van mannen en vrouwen bo
ven 24 jaar voor den tijd van vier jaar worden
gekozen. Het stelsel is dat van evenredige ver
tegenwoordiging.
MADRID, 20 Sept. (Havas) Felix Alvarez
Xesteria, president der provinciale deputatie
van Oriense, die indertijd naar Portugal ge
vlucht is, is thans in Catalonië teruggekomen.
Hij heeft tegenover de Ahora verklaard, dat in
Portugal een belangrijke opstandige beweging
gaande is. Arbeiders en liberalen zijn in bewe
ging gekomen, omdat de Portugeesche regee
ring vluchtelingen van het volksfront aan de
Spaansche opstandelingen heeft uitgeleverd. In
verband daarmede zou thans besloten zijn, geen
militairen, politici of vluchtelingen meer uit te
leveren. Xesteria zeide verder, dat het slechts
aan de censuur te wijten is, dat de buitenland
sche correspondenten de wereld niet kunnen
inlichten over den waren toestand in Portugal.
Zondagavond is te Lethe onder de gemeente
Bellingwolde het boerderijtje van den zeventig
jarigen landbouwer Geertsema afgebrand. De
man wilde de levende have nog redden, doch
geraakte, daar het brandende dak plotseling in
stortte, onder de brokstukken. Hij kwam jam
merlijk om het leven.
De verdedigers van het Alcazar houden nog
steeds stand; te Barcelona is gepubliceerd, dat
Italiaansche troepen op Majorca zouden zijn
ontscheept; een regeeringsduikboot tot zinken
gebracht.
De Tweede Kamer-verkiezingen in Zweden
brachten een overwinning voor .de sociaal-de
mocraten en communisten.
In den Volkenbond zijn niet voldoende gegadig
den voor verificatie der geloofsbrieven van
Abessinië.
Maarschalk Tsjang Kaj Sjek zond drie divi
sies van het Kantonleger naar Pak Hoi om het
19e leger te dwingen deze plaats te verlaten.
Strenge censuur zou berichten over een ern-
stigen toestand in Portugal onmogelijk maken.
Eden en Blum confereerden te Parijs over den
diplomatieken toestand.
Bij de aardbeving op Sumatra zijn zeventien in-
hcenLchen bedolven en gedood.
KANTON, 21 Sept. (Reuter) Maarschalk
Tsjang Kai Sjek heeft drie divisies van het
Kantonleger naar Pak Hoi gezonden om het
19e leger te dwingen de plaats te verlaten.
Het verkeer eischte Zondag wederom een groot
aantal gewonden.
Vrouw vermoord te Rotterdam.
Twee boerderijen te Uitgeest in aseh gelegd.
Tot nu toe hebben slechts enkele onderdeelen
van het 19e leger gevolg gegeven aan het beve!
de plaats te verlaten, zoodat de Japansche en
quêtecommissie de kanonneerboot Saga van de
Japansche marine nog niet kon verlaten om het
gewenschte onderzoek in te stellen.
Wel is een Chineesche commissie van onder
zoek aangekomen en deze heeft een bezoek ge
bracht aan de Japanners op de Saga.
Een contingent Japansche mariniers, waarvan
de sterkte niet bekend gemaakt is, is aan boord
van twee torpedojagers op weg van Sjanghai
naar Hankou.
De Japansche autoriteiten hebben besloten in
de Japansche concessie te Hankou blijvend een
landingsdivisie te handhaven.
Ondanks de arrestatie en ondervraging van 23
Chineezen, waarvan er 17 weer op vrije voeten
zijn gesteld, zijn de autoriteiten er nog niet in
geslaagd den dader op te sporen van den moord
op den Japanschen consulairen politiebeambte
te Hankou.
Diplomatieke waarnemers te Tokio verklaren,
dat men in officieele kringen zijn diepe veront
waardiging heeft uitgesproken over den moord
te Hankou, welke direct was voorafgegaan door
de incidenten te Tsjengtoe en Pak Hoi.
Er wordt opgemerkt, dat officieele kringen een
krachtige houding aannemen en een scherpe af
keuring willen doen hooren bij de regeering van
Nanking.
Men verklaart, dat de Japansche regee
ring niet het stilzwijgen mag bewaren over de
incidenten op 19 September en de beleedigingen,
waaraan de Japansche onderdanen in Chir.a
bloot staan, zulks met het oog op de Japansch-
Chineesche betrekkingen.
Het Japansche ministerie van marine
heeft den Keizer machtiging gevraagd troe
pen te ontschepen te Hankou en Pak Hoi.
VIENNE (Isère)20 Sept. (Reuter/A.N.P.
De communistische jeugdvereeniging had Za
terdagavond een openluchtbal georganiseerd.
Tegen middernacht werd een bom midden
tusschen de dansende jongelui geworpen. Een
hunner had de koelbloedigheid het projectie]
snel op te nemen en weg te werpen.
Met een ontzetten den knal spatte de bom
uiteen. De ruiten der huizen in de buurt wer
den vernield.
De jongelui begaven zich in de richting van
waar de bom was geworpen, om de daders van
dezen aanslag op te sporen. Dezen konden
echter in het donker ontkomen, waarbij zi'
hun aftocht met revolvervuur dekten. Bij de
achtervolging werd een jongeman zoo ernstig
gewond, dat hij inmiddels in een ziekenh" -
is overleden.
Gisteravond heeft in een ammoniakfabneu
te Bragno, nabij Savona, een ernstige ontplof
fing plaats gehad. Uit de puinhoopen heeft
men tot middernacht twee geheel verkoolde
lijken geborgen. Zeven personen, waaronder
vier ingenieurs, zijn levensgevaarlijk gewond.
Men twijfelt of zij het er levend zullen af
brengen.
De Japansche ministerraad heeft beslo
ten troepenversterkingen te zenden voor
het derde Japansche smaldeel, dat zich in
de wateren van Sjanghai bevindt.
INVITEER NU MAAR UW VRIENDEN,
WANT UW RADIO IS GOED.
OMDAT U ALS WIJZE GASTHEER,
HET PER DISTRIBUTIE DOET.
NIEUWE GRACHT 5 TELEFOON 10010
SJANGHAI, 21 Sept. (D.N.B.) De Chi
neesche pers maakt melding van een grooten
brand te Hankau, waarbij meer dan 1000 huizen
een prooi der vlammen zouden zijn geworden.
De materieele schade bedraagt eenige miiïioe.
nen dollars.
De taak van dit detachement zal zijn de
Japansche troepen te Haukau te versterken en
zoo noodig ook andere „bedreigde plaatsen" te
beschermen. De bladen deelen in extra-edities
mede, dat de Japansche regeering er van over
tuigd is, dat de regeering te Nanking niet in
staat is de bescherming der Japansche onder
danen in China voldoende te waarborgen.
De berichten spreken van tal van dooden en
gewonden. De juiste aantallen zijn evenwel
nog niet bekend.
Stand op Maandag 1 uur n.m.: 7652
Vorige stand: 764.4
