si
EEN TRAGISCHE MAAND
GEBRS. BRAAKMAN
-Dodge-Agentschap n
SHOWROOM
i
J. Th. KORT
TEOFLUX
TEEKENBEHOEFTEN
PAPIERHANDEL J. MUIJS
SS
DAMES- en KINDERKLEEDING
BESTEL- en LUXE-
Wat de Coöp. „DE EENDRACHT"
U.A. levert is GOED en GOEDKOOP
een half pond Speculaas cadeau
RADIO-DISTRIBUTIE
RADIO-MOORS N.V.
October in den tuin
29M
D. S. LEEFLANG
NOORD-HOLLAND
Lange Veerstraat
en Gr. Houtstraat
HAARLEM
Vanaf 1 September
agent voor DODGE
DIESEL - TRUCKS
Ter kennismaking met onze prima Amandel-
Speculaas uit eigen Koekbakkerij
ONS NAJAARSNUMMER
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Ook in den herfst kan het weer ons
tot gaan zitten in een park
uitnoodigen
N SUID-AFRIKAANSE
GEREGGIE
DE ROEMEENSCHE VROUW
EEN OERGEZONDE EN
KRACHTIGE KERN
Het kasteel van Brancovan te Mogosoaia in Roemenië
IETS VOOR U?
Deze Fraaie 6-lichts kroon
LANGE VEERSTRAAT 23-25
P.S. Ter gelegenheid van ons 17V2"jar'g bestaan
geven wij bij aankoop voor ƒ20.- een
SCHEMERLAMPJE CADEAU
HET BESTE IS HET GOEDKOOPSTE
J. KALF - KI. Houtstr. 115 - Tel. 12389
EN ZOON
BARTELJORISSTR. 26-28
NOORD-HOLLANDSCH
DAGBLAD
HOFPLEIN 6-ALKMAAR
Telef. 4330 4220
AUT0M0BIELEN
voor Haarlem en Omstreken
JAN R. DU RIEU
en G. A. M E IJ E R
ZIJLWEG 26-28 - TELEF. 17187
WIJ ZIJN SPECIALITEIT
en hebben de grootste
sorteering moderne
dessins en kleuren
150x200 cm.
5.75 - 7.00 - 7.75
160x210 cm.
6.75 - 7.25 - 8.75
175 x 220 cm.
7.25 - 7.75 - 8.75
190x240 cm.
8.25 - 9.25
Nog een aparte aanbieding
210x250 cm
AUTO-SPUITVERVEN
A. KUIJPERS, Glas- en Verfhandel
- Wij geven in de week van 21-26
Sept. in onze winkels bij aankoop
van tenminste f2— aan waren en
bij bezorging van tenminste f2.50
Philips-toestel vanaf 89.compleet
Koningstraat 27 - Tel. 14609 - Haarlem
VOOR
BIJ
Ged. Oude Gracht 103 - Tel. 11723
TUSSCHEN GROOTE EN KLEINE HOUTSTRAAT s HAARLEM
October is voor den tuinier eigenlijk een
tragische maand. Aan het mooie van den
zomerbloementuin wordt in deze maand
zonder uitzondering in ons ongestadig klimaat
een einde gemaakt. De eenjarige zomerbloemen
hebben grootendeels afgedaan, alleen enkele
Afrikaantjes, wat Zinnia's en een paar Leeu
wenbekjes bloeien nog, maar het aantal bloe
men wordt telkens kleiner, terwijl de zon over
dag te veel aan warmte verliest om de bloemen
nog behoorlijk te doen ontwikkelen. Maar blijft
het weer nog wat mooi, dan kunnen Asters,
Chrysanten, en niet te vergeten herfst-Anemo-
nen, den tuin vol schittering zetten.
Een tragische maand noemden wij October,
aldus de heer P. L. Rusticus in „De Wandelaar".
De afbraak in den tuin begint grootere afmetin
gen aan te nemen. Perken en hoeders vertoo-
nen steeds meer open plekken. Vroegbloeiende
vaste planten zijn afgestorven. Lelies en derge
lijke hebben eveneens haar tüd gehad en wat
nog zoo'n beetje groen en fleurig lijkt, wordt
binnenkort, als de herfstwind het niet reeds
vernielde, door de nachtvorst ten onder ge
bracht.
Kuipplanten, zooals Palmen, Agaves, Laurie
ren, enz. halen wij nu naar binnen, nadat kuipen
en potten eerst goed schoongemaakt zijn. Ook
de planten zelf worden gereinigd en van dorre
bladeren of gebroken twijgen gezuiverd. Om den
overgang tot de temperatuur in de winterbe-
waarplaats zoo geleidelijk mogelijk te maken,
geven wij den eersten tijd overdag volop lucht.
Hebben wij slechts een paar kuipplanten en is
het niet bezwaarlijk ze telkens te verplaatsen,
dan kunnen wij ze op zonnige dagen nog wel
buiten brengen, om ze gedurende den nacht in
serre of schuurtje op te bergen.
Dahlia's, Canna's, Knolbegonia's mi Gladiolus
sen kan men op de perken laten staan, tot een
nachtvorst, de bovenaardsche deelen vernietigt.
Zijn wij er op gesteld de juiste namen dezer
planten te bewaren of willen wij, met het oog
op een volgend jaar te maken kleurencombinatie
de kleuren der bloemen onthouden, dan hechten
wij nu reeds een etiket met de gewenschte
aanteekeningen aan elke plant. Als straks een
onverwachte nachtvorst alle kleuren en soort
verschil in één zwarte doodskleur oplost, is het
dikwijls zeer moeilijk alle verscheidenheden goed
uit elkaar te houden.
Op de leeggekomen perken kunnen thans nog
wel bolgewassen geplant worden. Ook kunnen
viooltjes, Primula's, madeliefjes, muurbloemen,
Judaspenning, silenen, Arabis alpina en derge
lijke vroeg in 't voorjaar bloeiende soorten
thans op de voor haaf bestemde plaatsen gezet
worden. Zij kunnen dan voor den winter nog
mooi bewortelen en hebben daardoor minder
van uitvriezen te lijden dan wanneer ze later
in den tijd opgeplant worden. Toch gebeurt het
dikwijls, dat eenige planten in den winter be
zwijken. Daarom is het goed op een apart
akkertje eenige polletjes als reserve te laten
staan; deze kunnen dan in het volgend voor
jaar dienen om de opengevallen plaatsen aan
te vullen.
Behalve dat de voorjaarsperken thans in orde
kunnen worden gebracht, is het eveneens nu
een geschikte tijd om bestaande vaste-planten-
groepen te veranderen of nieuwe groepeeringen
aan te brengen, in de eerste plaats denken wij
aan de vaste planten, welke vroeg in het voor
jaar bloeien. Hoe eerder deze in den herfst
geplant worden, des te meer kans krijgen wij,
dat ze het volgend voorjaar goed zullen bloeien.
Behalve de reeds genoemde Primula's, Made
liefjes en Arabis alpina behooren tot de vroeg
bloeiende vaste planten nog: Leverbloempje
(„Hepatica triloba", beter bekend als „Anemone
hepatica"), dat bloeit met witte, blauwe ofroode
bloempjes, welke vóór de bladeren verschijnen.
Voor half beschaduwde stadstuintjes is het een
opvallende verschijning, welke men veel te wei
nig aantreft. Bijzondere eischen stelt ze in 't
geheel niet en als men ze enkele jaren rustig
laat staan, bloeien de polletjes elk voorjaar
rijker. Daar het Leverbloempje een laagblijvend
plantje is, gebruike men het bijvoorkeur als
rand langs een pad dicht bij huis, zoodat men
er in 't vroege voorjaar, van de huiskamer uit
gezien, reeds van kan genieten. Trouwens, alle
heel vroeg bloeiende planten, Sneeuwklokje, Cro
cus, Primula's, Madeliefjes, enz. plante men zoo
dicht mogelijk bij huis. 't Is dan niet altijd ge
schikt weer om buiten te wandelen, de paden
zijn meestal glibberig en nat, maar als men in
de kamer de bloempjes al buiten ziet bloeien,
dan schenkt dit dubbel genot.
Hooger groeiende, vroeg bloeiende planten zijn
de bekende pioenrozen, waarvan vroeger alleen
de gewone „boerenpioen" werd aangekweekt,
welke men thans nog veel ten plattelande in
soms schitterende exemplaren aantreft met haar
groote, diep donkerroode bloemen. De laatste
jaren beginnen de nieuwe verscheidenheden in
alle mogelijke kleuren, en soms fijn welriekend,
hoe langer hoe meer opgang te maken. Voor
grootere tuinen zijn ze dan ook onontbeerlijk,
terwijl de afgesneden bloemen als kamerversie
ring groote waarde hebben.
Heeft men een donker, vochtig hoekje, waar
anders weinig groeit, dan kan men daar „Fun-
kia's" (thans „Hosta's" genoemd) planten. Som
mige soorten hebben groene bladeren, bij andere
zijn ze wit- of geelgerand. De bloemen hebben
over 't algemeen niet veel te beteekenen, maar
toch zijn er een paar soorten, o.a. „Hosta for-
tunei robusta" en „H. japonica", welke flinke
stengels met vrij groote bloemen geven, die zelfs
als snijbloemen goed te gebruiken zijn.
Evenmin vergeten wij de „Doronicum", welke
zoowat overal groeit en in April en Mei zich
met prachtige gele bloemen tooit, die voor snij
bloemen uitermate mooi zijn. Laat men de plan
ten een paar jaren rustig staan, dan worden
het groote pollen, welke honderden bloemen
geven.
Met het planten van rozen en andere strui
ken kan nu eveneens een begin worden ge
maakt. Men verzuime niet den grond vooraf
diep om te spitten en flink te bemesten. In
kleine tuintjes plante men echter geen hoog-
groeiende heesters, daar deze dan spoedig de
kleine ruimte geheel beschaduwen. Een zeer
mooie laagblijvende struik is b.v. „Deutzla gra
cilis"; zij wordt nauwelijks een halven meter
hoog en bloeit elk jaar overvloedig met fraaie
witte klokvormige bloempjes. In kleine donkere
stadstuintjes is vooral de sierbes („Ribes san-
guinea") met trosjes bloedroode bloempjes zeer
op haar plaats. Verder komen om de gedron
gen groeiwijze nog in aanmerking: „Spirea Bu-
malda" met roode, „Spiraea arguta" en „Spi
raea Thunbergii" beide met witte bloemen;
„Berberis Thunbergii" met heldergele bloemen
en in den herfst koraalroode bessen; „Mahonia
Aquifolium", met gele bloemen en blauwover-
waasde bessen; „Symphoricarpus orbiculatus"
met groote witte bessen, enz. Bij het planten
verzuime men niet het plantgat flink ruim te
maken en den grond op den bodem van het
gat nog wat extra los te woelen; hierdoor kun
nen de wortels gemakkelijker in den grond
dringen. Op zwarten kleigrond verdient het aan
beveling wat fijn turfstrooisel of zand door
den grond te mengen.
Het Zuivelbureau te 'sGravenhage bericnt:
Dit kaasgerechten ook bij onze stamver
wanten in Zuid-Afrika veld winnen,
moge blijken uit het volgende recept, dat
ontleend is aan „Die Huisgenoot" (Kaapstad):
Kaas met piesangs (bananen). Hier is 'n
heerlike gereggie wat altijd die eetlus sal wek
en op alle onverwagte oomblikke (oogenblik-
ken) te pas sal kom.
Neem een piesang vir (voor) elke persoon en
een hardgekookte eier vir twee mense; een ons
kaas vir elke piesang met 'n bietjie suurlemoen-
(citroen)sap en 'n knijpie rooi peper daarbij.
Ski! die piesangs en snij hulle in die lengte
deur. Rasper die kaas. Snij die wit van die
hardgekookte eiers in twee en druk die geel
deur 'n sif (zeef). Maak nou die helfte van
die piesangs fijn met 'n lepel en meng die ge-
rar.perde kaas daarin. Gooi bietjie suurlemoen-
sap en rooi peper bij.
Neem vierkante van geroosterde brood en
smeer die fijngemaakte piesang en kaar daarop.
Sit 'n halwe piesang op elkeen; sprinkel nog
kaas oor en versier met die wit eierringe en
gesifte geel.
Roemenië is door zijn vrouwen be
roemd, en deze populariteit is er werke
lijk geen van de slechtste. De vrouwen uit
dit land, dat op politiek gebied zooveel beroerin
gen kende, zijn niet alleen mooi, zooals haar
stereotype roep gaat lichtzinnig, maar zij
bezitten enkele minder gekende en toch interes
sante eigenaardigheden.
Evenals in zoovele landen, waar de oorlog in
het geheele maatschappelijke leven zoo diep in
greep, kende ook Roemenië een nieuwe na-oor-
logsche generatie, die zich sterk onderscheidde
van de vorige, en hieronder waren het vooral
de vrouwen, die sterk de aandacht tot zich
trokken door haar emancipatie.
Het jonge meisje, dat vroeger een soort ano
niem wezen was, dat in kloosters en internaten
werd opgevoed, en dat dan hals over kop trouw
de, om eindelijk een meer eigen en door haar
zelf bestuurd leven te gaan leiden, is zoo goed
als verdwenen. Toch vindt men ook nu nog wel
het gedwee pensionnaire-type. Het is het meisje
tusschen twaalf en zeventien, dat men in smake-
looze en vormlooze zwarte kleeren, met een on
gezelliger; hoed op en bleeke gezichten in aan
eengesloten troepen vaak over de straten ziet
gaan. Maar in haar donkere oogen schittert een
gevaarlijke glans: ze wachten slechts het oogen-
blik af, waarin ze, van haar onpersoonlijken
toestand bevrijd, in een uiterste kunnen verval
len, om dan alle registers van de coquetterie open
te trekken, zich opvallend te schminken en zich
geraffineerd te kleeden. De in deze jaren vaak
overdreven strenge tucht loopt hier, meer dan
waar ook, op dergelijke resultaten uit.
Alles wat men het nu strak gehouden meisje
of de pensionnaire verbiedt, meet zij zichzelf in
driedubbele mate toe, wanneer zij eenmaal haar
vrijheid heeft veroverd, maar vooral wanneer
zjj zich eenmaal studente weet. Eenzelfde toe
stand dus, die in zooveel landen kort na den
oorlog werd opgemerkt, maar die gelukkig in de
daarop volgende jaren langzaam zijn evenwicht
ging hervinden. Hier echter, waar de emanci
patie een langer en betrekkelijk veel moeilijker
weg had te doorloopen, treft men nog vaker
deze studenten, die zich van alle haar klem
mende jeugdbanden ontrukten, aan.
De studenten, maar ook de niet-studeerende
jongemeisjes, bezitten naast een voortdurende
activiteit, een sterk ontwikkeld zelfbewustzijn,
dat in haar uiterlijk al eenigszins geaccentueerd
wordt door de manier waarop zjj de basken-
mutsjes weten te dragen.
De student is zich goed bewust van het doel,
dat zij nastreeft, en leert door haar snel begrip
Weel in korten tijd. Er wordt in Roemenië een
steeds grooter wordend aantal vrouwelijke artsen
en advocaten gevonden. Wat haar moreele leven
aangaat zijn zjj, ondanks haar groote vrijheid,
toch vaak conservatiever dan haar westelijke
collega's.
De Roemeensche uit de betere kringen is
meestal een goed ontwikkelde en belezen vrouw,
die zich vooral voor de Fransche literatuur,
Waarin zij zich zoo goed als thuis voelt, inte
resseert. Frankrijks bekende dichteres de Com-
tesse de Noailles is van oorsprong een Roemeen
sche. Evenzoo de door haar vele romans be
kende vorstin Bibesco, Helène Bacaresco, die in
haar jeugd een zeer romantische rol speelde aan
het koninklijke hof, leefde en dichtte vele jaren
in Parijs. Het geldt vooral in de gegoede burger
kringen voor bon ton, literair werkzaam te zijn,
zoo niet productief, dan toch zich bezig te hou
den met alles wat de literatuur in het eigen
land en buitenland betreft.
De mooie koningin-weduwe Maria schreef
haar mémoires en allerlei verhalen. Haar
dochter, de ex-koningin van Griekenland, be
werkte in versvorm legenden die ze daarbij zelf
illustreert.
De koninklijke verblijven en kasteelen lagen
ook steeds in een zeer mooi landschap, dat om
zoo te zeggen, bijna tot lyriek verplichtte.
Evenals in alle zuidelijke landen, die nog niet
besmet zijn door den Amerikaanschen bacil van
't snelle tempo, heeft ook de vrouw hier den
tijd. Ze slaapt langer, maar ook haar werktijd
is langer. Ze is over het geheel genomen een
zijdiger dan de Middel-Europeesche vrouw, maar
daarom wint het werk, dat ze doet, meer aan
intensiviteit, en is zij ook meer: „vrouw".
De sport en lichaamscultuur staan hier nog
lang niet op den trap, dien men wel zou ver
wachten. Misschien ligt de oorzaak voor 't feit
hierin: dat in tegenstelling met noordelijker
Europeesche landen, men hier vaak zoo weinig
verschil ziet tusschen moeders en dochters. De
Roemeensche vrouw blijft niet zoolang jong,
maar bezit tot zoolang een ongemeen sterke
bekoring. Eigenaardig genoeg bestaat hier het
„kleine meisjes"-type niet, of dan toch maar
heel weinig. De jonge vrouwen zijn forsch en
zelfbewust, en zelfs de eenvoudigste vrouw draagt
in haar optreden en houding iets van een
koningin.
Zij weten de nieuwste modes met bijzondere
elegantie te dragen, maar ook met een zuide
lijken volken vaak eigen indiscretie. Haar opschik
is brutaler, en meer op onmiddellijke werking
berekend.
Als huisvrouw mag de Roemeensche er wezen.
Zij heeft hart voor haar woning en haar gezin.
Een kleine opmerking zij dienaangaande nog
gemaakt: de inrichting van haar woning eischt
gewoonlijk niet veel van haar aandacht. De in
richting in haar huis draagt steeds den stempel
van een onpersoonlijken stijl, een soort onver
schilligheid, hoewel er voldaan is aan eischen
van comfort en gezelligheid. In „zaken" toont
zij een verrassend goed inzicht, dat in de toe
komst misschien nog meer aan den dag zal
treden.
In haar diepste wezen bezit de Roemeensche
vrouw een oergezonde en krachtige kern. En on
danks haar vele minder goede eigenschappen
bezit zij toch deze groote moreele plus: ze is
geen snob, maar veeleer een temperamentvolle
persoonlijkheid.
(Noten gepolitoerd) - 72 c.M. doorsnede
Compleet
ALLEEN VERKRIJGBAAR BIJ DE SPECIAALZAAK
TELEFOON 13727 HAARLEM
ONZE ZAAK HEEFT GEEN FILIALEN
KEUZE UIT PLUSMINUS 700 LAMPEN, ORNAMENTEN,
KRONEN, LEES- EN SCHEMERLAMPEN
RUNDVLEESCH
Gehakt p. p. 40
Lappen p. p. 45
Lappen, mager p. p. 50
Riblappen p. p. 55
2 pond100
Rosbief p. p. 60
2 pond110
Lende p. p. 65
2 pond120
Biefstuk p. p. 75
2 pond140
Ossevet p. p. 35 - Reuzel p.
Lamsvleesch vanaf 25 ct. p. p. en
Beleefd aanbevelend,
VARKENSVLEESCH
Gehakt p. p. 40
Lappen, vetp. p. 25
Lappen, doorregen p. p. 30
Lappen, mager p. p. 50
Fricandeau p. p. 60
2 pond100
Carbonade p. p. 40
Carbonade, rib p. p. 45
Carbonade, haas p. p. 50
Saucijsjesp. p. 45
2 K pond 100
p. 35 - Gedr. Reuzel p. p. 30
Kalfsvleesch zeer concurreerend
hebben 'n groote sorteering Dames-, Heeren- en
Kinder-vesten en pullovers; Heeren- en Dames
tricot-goederen; wollen en gestikte dekens.
Diverse kleuren wol voor het vervaardigen van
KLEINE HOUTSTRAAT 49 A
KASTANJEPLEIN 37
HAARLEM
ZWANENBURG
SP AARZEGELS van HOEBEN, DE EENDRACHT
en OUWEL worden in betaling aangenomen.
Bontwerkers
I
Zoekt U een afdoende
en succesvolle reclame
in N o o r d-H o 11 a n d
boven het IJ? Plaatst
Uw advertentiën in het
II
het veelgelezen Dag
blad in Noord-Holland
boven het IJ.
Aanvragen voor adver
tentietarieven richte
men aan de
administratie
Werkplaats: Olieslagerslaan 36-44 - Telef. 10570
en Raadhuisstr. Heemstede
Hollands beste fabrikaat in 35 kleuren DE synthetische Vlerf
bij uitnemendheid, zoowel voor Huis als voor Auto. - Uitsluitend:
ESSENSTRAAT 25—35
TELEFOON 13460
Niks hoor, nu een allernieuwst
U betaalt niet veel méér en het is spoedig Uw eigendom
DEMONSTRATIE ZONDER EENIGE VERPLICHTING
Speciale reparatie-inrichting voor ieder Radiotoestel
OFFICIEEL PHILIPS-REPARATEUR
