Indië-lijn ruggegraat der K.L.M.
Gunstige resultaten van het
zomerseizoen
Het ontwapeningsvuur opgerakeld
EUROPEESCH LIJNENNET
GROEIT STAAG
ENGELANDS BEWAPENING
tr
ZATERDAG 3
OCTOBER 1936
Diensten op Londen, Berlijn en
Boedapest bijzonder goed
bezet; alleen Parijs was
onbevredigend
Enkele nieuwe winter-
verbindingen
Binnenlandsch luchtverkeer
In 1940 nachtvliegen op
Indië-lijn
Winterdienst 1936'37
COÏPf; C*. BfcNNfcrr 1936
V
tl» v«
XSL
Capita ine Honoraire de 1
Aeronau bi que 8eIge
F. DE MÏÏYTËB
VARS07IE (PoJogne)
Vernieuwing der vloot
BUITENLANDSCH OVERZICHT
De paradoxale wereld
Bijzonder postvervoer
Tijdens den Gordon-Bennett-
wedstrijd
Mr. dr. C. J. H. Schepel
overleden
Oud-president van het Hoog
Militair Gerechtshof
Mr. W. VAJV BASTEN BATEN
BURG f
Oud-lid der Staten-Generaal
Na de muntcorrectie
Wanklank van de N.S.B.
NATIONALE BAKKERIJ-
TENTOONSTELLING
Opening Woensdag te Rotterdam
Ontslag als Statenlid
Het zomerseizoen der K.L.M. loopt
heden weer ten einde. In de afgeloo-
pen vijf maanden werden op de lijnen
der K. L. M. 47800 passagiers ver
voerd tegen 46200 het vorig jaar,
waarvan 34.000 passagiers voor re
kening kwamen van de buitenland-
sche lijnen (v.j. 31.000).
Dezen zomer werden 445.000 K.G.
goederen vervoerd, waarvan 355.000
K.G. door de buitenlandsche lijnen.
Het vervoer van de couranten ge
schiedde in opmerkelijke hoeveel
heden. Tijdens de Olympiade be
droeg het courantenvervoer van Lon
den 20 ton. Het Europeesch net der
K.L.M. werd dit seizoen, zooals be
kend, uitgebreid met de trajecten
Milaan-Rome, Malmö-Stockholm en
Praag-Boedpast, alle verlengingen
van bestaande lijnen.
Op de traditioneele persconferentie, welke de
K. L. M. bij de seizoenwisseling belegt, heeft
directeur A. Plesman een overzicht gegeven van
de resultaten der afgeloopen periode en de
nieuwe plannen medegedeeld. Bij deze pers
conferentie was ook tegenwoordig de heer D. J.
de Vries, chef van de afd. buitenland der
K. L. M.
Wat de Europeesche lijnen betreft, deelde
de heer Plesman het volgende mede: Over
het algemeen waren de weersomstandig-
heder dit jaar niet gunstig. Dit gevoegd bij
de minder rustige politieke en nog weinig
rooskleurige economische toestanden, hebben
wy toch over de resultaten van het afge
loopen zomerhalfjaar geen reden tot onte
vredenheid.
De vijfmaal dageiyksche dienst op Engeland
leverde beslist gunstige resultaten op, vooral de
avonddiensten op deze lijn waren zeer in. trek
en men kan vaststellen, dat het publiek reeds
algemeen vertrouwd is met het vliegen bij duis
ternis. Men hoopt in de toekomst de frequentie
van dezen dienst nog op te voeren.
In verband hiermede moet de nachtpostlijn
naar Keulen genoemd worden, die met groote
regelmatigheid verliep en van welke verbinding
nogal eens gebruik werd gemaakt door toeristen,
die met een retourtje naar de Rijnstad in en
kele uren een studie wilden maken van de res
taurants en café's, welke in Keulen later open
blijken te zijn dan aan deze zijde van de grens.
De verbinding Amsterdam-Doncaster-Liver-
pool gaf een minder bevredigend beeld. Ver
schillende mogelijkheden zullen worden onder
zocht, ten einde op deze lijn een grooter vervoer
te scheppen.
De Blauwe Donau Expres naar Weenen en
Boedapest bleek, vooral voor het toeristenver
keer een zeer geliefde verbinding, waartoe ook
de snelheid en het gerief der Douglasvliegtuigen
bijdroegen.
De Rome Air Rapide (Amsterdam-Keulen-
Frankfort-Milaan-Rome) vervoerde in vier
maanden (Mei, Juni, Juli, Augustus) ruim 40C0
passagiers, terwijl de mailbooten van de maat
schappij Nederland in Genua een goede aan
sluiting op de luchtlijn van de K.L.M. hadden
voor de repatrieerenden. Voor het vliegen op
groote hoogte heeft men in de toestellen, welke
op deze lijn werden ingezet, zuurstofapparaten
aangebracht, ten gerieve van de passagiers.
De regelmatigheid op dit moeilijke traject,
om. voerend over het Alpenmassief, is zeer op
vallend en staat gedurende dezen zomer met
minder gunstige weersomstandigheden nog verre
boven de regelmatigheid van onze normale lijnen
van enkele jaren terug. De uitrusting der toe
stellen is trouwens verbeterd. Men beschikt nu
over betere aanvliegpeilers en geperfectionneer-
de zuurstofvoorziening. Het personeel heeft
thans een groote routine.
De Ifjn naar Stockholm werd dit jaar na de
opening van het vliegterrein Bromma aldaar
doorgetrokken en heeft daarvoor een vergroo-
ting van omzet in Scandinavië mogelijk ge
maakt. Men moet echter op deze route die ook
door Zweden, Denen, Duitschers, Engelschen,
Franschen en Belgen wordt bevlogen, aan
groote concurrentie het hoofd bieden.
De dienst naar Berlijn was het geheele
jaar zeer goed bezet; tijdens de Olympische
Spelen waren vrijwel steeds alle plaatsen
verkocht. De F 36, het vlaggeschip der
vloot dat bijna dagelijks Londen-Amster-
dam-Berljjn v.v. vloog, heeft dezen zomer
een belangrijk aandeel in het vervoer ge
had en is als verkeersvliegtuig zeer gewaar
deerd in het regelmatig verkeer tusschen
Londen en Berlijn
Van de lijnen op Frankrijk werd één met het
oog op de omstandigheden geschrapt; de over
blijvende diensten hadden een redelijke bezet
ting. Het Parijsche verkeer is echter verre van
gunstig.
Bij de beschouwing van het luchtverkeer in
Europa moet worden opgemerkt, dat voor het
eerst sedert de intrede van de wereldcrisis de
Amerikanen zich weer in grooten getale op onze
lijnen lieten zien en dit was niet alleen een
gevolg van de Olympische Spelen.
Ten gerieve van de passagiers zal een tien
tal stewardessen op de groote lijnen worden in
gedeeld bij de bemanning.
Aangaande het binnenlandsch luchtverkeer
zij vermeld, dat de bezetting van de Zeeland-
lijn, die haar eerste lustrum vierde, zeer bevre
digend was. Alleen op deze lijn werden dezen
zomer ruim 8000 passagiers vervoerd.
De Amsterdam-Twente verbinding bleek niet
ten volle aan de verwachte resultaten te vol
doen, doch de lijn naar Groningen, welke zich
langzamerhand gaat ontwikkelen, geeft meer
reden tot optimisme.
Het bezoek aan de vliegvelden nam buitenge
woon toe, vooral op Schiphol, waar de nieuwe
inrichtingen en het rondleiden per sightseeing-
car een groote aantrekkelijkheid bleken te zijn.
Alleen in Augustus gingen meer dan 100.000
belangstellenden door de poorten van Amster
dams luchthaven.
Van de rondvluchten werd op alle vliegvel
den in ons land een veelvuldig gebruik gemaakt.
De ruggegraat van het bedrijf wordt
steeds meer de Indië-lijn, welke op
1 October vijf jaar bestond. De in
komsten bedroegen dit jaar ver over
de één millioen gulden; bij meer
laadvermogen had dit bedrag gemak
kelijk nog een ton grooter kunnen
zijn. Het vervoer op de Indië-lijn be
reikte in den zomerdienst een ge
middelden bezettingsgraad van 78
pCt., welke gedurende de laatste
maanden zelfs boven de 80 pCt. uit
kwam, op zich reeds een zeldzaam
heid bij een vervoermiddel. De finan-
cieele resultaten op deze lijn waren
dan ook uitermate gunstig en zij vor
men een belangrijken steun voor de
exploitatie van het Europeesche en
binnenlandsche luchtnet. Zij stelden
de K.L.M. in staat het tekort van een
kwart millioen, waarmee het jaar op
weinig bemoedigende wijze werd
ingezet, volkomen in te loopen.
In de vijf jaar dat de Indië-lijn bestond, werd
achtereenvolgens 4, iy2, 5, 6 en 7 honderddui
zend kilometers briefpost vervoerd en 1, 3, 4
6 en 12 millioen passagiers-kilometers.
Met het oog op de aanzienlijke vermeerdering
van vervoer worden dan ook op 1 Mei 1937 we
derom grootere vliegtuigen op den dienst inge
zet. De K.L.M. zal dan aan haar vijfde type
vliegtuig op de Indië-route in zes jaar tijds toe
zijn. Hieruit spreekt duidelijk in de eerste
plaats de wil het nieuwste en beste op onze
nationale en voornaamste luchtlijn te brengen,
en tevens de snelle ontwikkeling van de vlieg
tuigtechniek.
Meer dan 360 vluchten zijn reeds heen en
weer volbracht, wat gelijk staat aan een af
stand van 10.440.000 K.M. Hoe regelmatig alles
verloopt, blijkt wel uit het feit, dat in de laat
ste zeven maanden op heenvluchten maar ze
ven en op retourvluchten slechts vier vertra
gingen werden geregistreerd.
Ongetwijfeld zal de ontwikkeling in de
komende jaren in een versneld tempo
voortgaan; men zal niet blijven bij een
frequentie van tweemaal per week en een
reisduur van 5/2 dag, daar deze kan wor
den verminderd door regelmatig nacht-
vliegen. Voorloopig echter is het K. L. M.-
materiaal op deze route nog het snelst.
Indien de omstandigheden het niet eerder
noodzakelijk maken, verwacht men in het
begin van 1940 tot nachtvliegen over te
gaan. De grondorganisatie, waaraan gere
geld wordt gewerkt, zal dan nog zooveel
beter zijn. Plannen voor een derde verbin
ding per week heeft men nog niet in het
winterprogram opgenomen.
Het K. L. M.-bedrijf in West-Indië heeft
dezen zomer zijn luchtnet uitgebreid met de
tweewekelijksche verbinding CuragaoAruba
Maracaibo met de belangrijke Venezolaan-
sche olievelden als achterland. Deze lijn is
in het intercontinentale luchtnet opgenomen
-door haar aansluiting op de groote lijn Tri
nidadNew York van de F. A. A. en de
Eastern Airlines.
De winterdienst van het Europeesche lucht
net zal zich dit jaar kenmerken door drie
diensten op Londen, dus één meer dan den
vorigen winter; hiervan zullen twee des
avonds worden geëxploiteerd, waarmede dan
voldaan wordt aan een lang gekoesterden
wensch ten behoeve van het luchtverkeer voor
zakenlieden tusschen Nederland en Engeland.
Met de diensten van British Airways en de
D. L. H. zullen dus vijf luchtverbindingen per
dag bestaan.
Daar de dienst op Londen zoo laat is be
paald, kon ook de verbinding van Berlijn op
gunstiger wijze worden gelegd, waardoor men
ook gedurende den winter op één dag heen en
weer naar Berlijn kan reizen en daarbij eenige
uren in de Duitsche hoofdstad kan vertoe
ven voor het afdoen van zaken.
Op Scandinavië zullen twee diensten
worden gevlogen, uitgevoerd met Douglas
vliegtuigen en met Junkers Ju 52, waar
door de verbinding met Scandinavië dit
Bttllo» »«-dela
Directeur A. Plesman
jaar belangrijk is uitgebreid, vergeleken
met den winter 19351936. Van Malmö zal
men nog per trein naar Stockholm moeten
reizen, doch van 1 Maart 1937 hoopt men
Bromma weer als eindpunt van de Scan
dinavian Air Express te bevliegen, in de
verwachting, dat de luchtverbinding met
Stockholm in den winter 1937—1938 kan
worden gehandhaafd.
De lijn naar Praag wordt tot 21 November
uitgevoerd met doorverbinding naar Weenen.
De lijn naar Italië wordt dezen winter nog
niet geëxploiteerd en zal slechts tot Frankfort
in bedrijf worden gehouden. Dit traject heeft
zich dezen zomer bijzonder gunstig ontwik
keld; de luchthaven van Frankfort is zeer in
belangrijkheid toegenomen door de regelma
tige luchtschipverbindingen. De lijn op
Frankfort zal via Keulen loopen; zij wordt
dit jaar voor het eerst „open gehouden", ter
wijl wij naar deze stad ook den nachtpost-
ae winterspelen. Met een Douglas naar Frank
fort schept een zeer gunstige verbinding voor
de winterspelen. Met een Lauglas naar Frank
fort gevlogen, bereikt men van Goethes ge
boortestad denzelfden dag nog alle belangrijke
wintersportcentra.
De afgeloopen zomerdienst kenmerkte
zich o.m. door het veelvuldig gebruik van
Douglas-vliêgtuigen in Europa. Van de groote
voordeelen van dit nieuwe type kan echter
nog niet steeds ten volle profijt worden ge
trokken, daar de vloot der K. L. M. nog uit
een te gemengd materieel bestaat.
Inmiddels werden 15 toestellen afge
voerd. Te weten: 1 Koolhoven FK 40, en
de Fokkertoestellen: 3 F 7a, 3 F 7b, 1
F 9, 5 F 12, 1 F 18 en 1 F 20.
Enkele dezer vliegtuigen, zooals de roem
ruchte Pelikaan, zag men met leede oogen
vertrekken. Hier staat echter een belang
rijke winst tegenover en wel het feit, dat
men in 1937 op alle lijnen Douglastoestel-
len als standaardtype in dienst zal
kunnen stellen. Wanneer de Amsterdam
Batavia lijn met Douglas DC 3 zal wor
den uitgevoerd, komen immers acht DC
2-vliegtuigen beschikbaar voor het Euro
peesche luchtnet.
Binnen veertien dagen zal de eerste DC
3, de Ibis, in Nederland kunnen worden
ingevlogen.
De DC 3-toestellen, waarvan thans het eer
ste met de Statendam onderweg is, om te
Rotterdam te worden gemonteerd, kunnen in
Europa 21 passagiers vervoeren en op de
Indië-lijn 14. Uitrusting en comfort zijn op
nieuw geperfectionneerd. De snelheid is niet
zoo heel veel grooter dan van de DC 2, hoog
stens 14 kilometer, maar de ligging is rusti
ger, de vliegeigenschappen zijn aangenamer.
Het is thans wel zeker, aldus de heer Ples
man, dat men voorgoed aan metalen vlieg
tuigen zal vasthouden, waarvan de voordeelen
boven gemengde constructie, niet het minst
bij het onderhoud, duidelijk gebleken zijn.
Nog een kort woord wijdde de heer Plesman
aan de Zuid-Afrika-plannen, waarvan de uit
voering zeer moeilijk is, omdat de eventueele
route gaat over tal van landen, welke lang niet
alle het begrip van vrijheid der lucht zuiver
huldigen.
Duitschland jaagt zijn herbewapening
op, zoogenaamd om economische en
sociale redenen ter bestrijding der
werkloosheid en ter stimuleering van de in
dustrie, maar in ieder geval tot een schrik
beeld voor het niet-nationaal-socialistische
deel van Europa. Sovjet-Rusland oefent en
drilt en outilleert zijn roode leger en heeft den
dienstplichtigen leeftijd verlaagd, zoodat het
over een zoo geweldig machtsapparaat beschikt,
dat Duitschland zich gedrongen voelde aan
den in strijd met de vredesverdragen weder
ingevoerden algemeenen dienstplicht een
twee-jarigen diensttijd te verbinden. In Italië,
dat in den Abessinischen oorlog weer ervaren
heeft, wat modern wapengeweld practisch be-
teekent voor imperialistische begeerten, huist
een volk, doordrongen van een militairen
geest, die zelfs aan schoolkinderen systema
tisch wordt bijgebracht en ingestampt. Frank
rijk, dat nimmer in het nut van de ontwape
ningsillusie heeft geloofd, heeft thans onder
leiding van marxistische pacifisten de ont
wapeningsillusie weer tot een mikpunt van
bescheiden verwezenlijkingspogingen gemaakt,
terwijl het socialistische Zweden krachtige mi
litaire defensie-maatregelen neemt en Enge
land, dat indertijd het meest oprechte voor
beeld van werkelijke bewapeningsvermindering
tevergeefs heeft gegeven, thans met man en
j macht in de weer is zijn bewapening te land,
1 ter zee en in de lucht weer op het noodzake
lijk geachte peil te brengen. Er heerscht een
algemeene bewapeningskoorts, waaraan zelfs
de kleine vanouds zgn. „neutrale" mogendhe
den niet kunnen ontkomen. Is het niet ty
pisch voor onze huidige paradoxale wereld, dat
juist nu het onder de verstikkende asch van
ontgoocheling en mislukking smeulende vuur
der ontwapeningsgedachte weer wordt opge
rakeld? Eens heeft dit vuur hemelhoog ge
laaid. Dat was, toen met feestelijk oratorisch
vuurwerk de groote ontwapeningsconferentie
te Genève werd geopend en alle staatslieden
met elkaar schenen te wedijveren in vrijblij
vend pacifistisch idealisme. Doch dat heilige
vuur bleek slechts een vuur van stroo, en wel
van nat stroo, want na enkele heldere vlam
men begon het benauwend te smoken en te
walmen. Japan liep uit den Volkenbond en
uit de daarmede annex zijnde ontwapenings
conferentie weg om China in een niet-verklaar-
den oorlog Mandsjoerije afhandig te maken.
Duitschland vluchtte ook weg uit den rook,
die zijn van eer- en gelijkheidsgevoel zwellen
de borst benauwde. Japan zegde het Washing-
tonsche en Londensche vlootverdrag op en de
nieuwe vlootbesprekingen hadden slechts zeer
partieele en dientengevolge weinig betteeke-
nende resultaten. Arthur Henderson, de on
vermoeide voorzitter van de ontwapenings
conferentie, die tot het laatst bleef hopen te
gen alle hoop in, zeeg doodelijk vermoeid in
het graf, zijn gebroken oogen starend op een
verbroken idealistische betoovering. Maar de
conferentie volgde zijn voorzitter niet, zij
bleef boven aarde staan, levenloos en tot ont
binding overgaand, een triest getuigenis van
de machteloosheid van gedachten tegenover
daden.
Onder nog moeilijker omstandigheden dan
waaronder de ontwapeningsconferentie
begon en tot mislukking geraakte, pro
beert men thans te Genève de ontwapenings
gedachte weer op te wekken. Op het initiatief
der Scandinaafsche landen en Nederland is de
zgn. derde commissie van de Volkenbondsver
gadering, die zich met het ontwapeningsvraag-
stuk heeft te bemoeien, weer bijeengekomen.
Men maakt zich thans geen groote illusies meer
als eertijds, men wil slechts trachten heel lang
zaam, beetje voor beetje terug te krabbelen de
helling op, waarlangs men hals over kop in een
bewapeningsroes is gestort. Zoowel sir Samuel
Hoare, de Britsche minister van marine, als
Neville Chamberlain, die Baldwin als premier
vervangt, hebben echter duidelijk te verstaan
gegeven, dat Engeland niet aan bewapenings
beperking kan denken, vóórdat het zijn in ach
terstand geraakte weermacht weer aangepast
heeft aan de totaal veranderde omstandigheden
en aan de onmiskenbaar nijpend geworden im-
perieele behoeften. Deze houding heeft Italië
weer verontrust, terwijl het Italiaansch avon
tuur in Abessinië in Engeland de bewapenings-
leuze opnieuw ten leven wekte en zelfs de oppo-
sitioneele Labourpartij deed besluiten van
remmende recalcitrantie tegen de defensie
maatregelen af te zien. Maar niettegenstaande
dit alles wordt het steeds duidelijker, dat de
geweldige opvoering van het bewapeningspeil
in nagenoeg alle landen politiek de grootste ri
sico's met zich medebrengt en economisch on
productief is en slechts een kunstmatige, op
den duur niet te handhaven en niet meer te
betalen bedrijvigheid veroorzaakt. Zelfs Duitsch
land heet dit in te zien. Maar of uit dit inzicht
de logische consequentie in de practijk zal wor
den getrokken, mag meer dan ooit ernstig wor
den betwijfeld. Logica en consequentheid zijn
heden ten dage artikelen, die bij staatslieden en
de door hen mis- of geleide massa's minder ge
waardeerd worden dan valsche leuzen, bedrieg
lijke simpliciteit en onbeheerscht sentiment.
Een onzer lezers zond ons een interessant
poststuk, n.l. een kaart, die door den bekenden
Belgischen ballonvaarder E. de Muyter in zijn
ballon „Belgica" medegenomen is tijdens de
laatste Gordon Bennett-wedstrijden.
Daar capt. De Muyter uit den aard der zaak
slechts zeer weinig post kon medenemen, is
zulk een kaart, die van een speciaal stempel
voorzien werd, voor een philatelist van bij
zondere waarde.
Op de voorzijde der kaart ziet men het spe
ciale Gordon Bennett-stempel in den vorm van
een ballon; daarnaast staat dat van Medlecha
en van Amsterdam. Medlecha is een kleine
plaats in het uiterste Noorden van Rusland,
waar capt. De Muyter na een avontuurlijken
tocht moest landen. De schuin over de voor
zijde der kaart loopende balk is zwart-geel-
rood.
Deze landing ging met groote moeilijkheden
gepaard, en ondanks het feit, dat de beroemde
ballon-commandant de uiterste maleite deed
om zijn post te beschermen, is er toch een
gedeelte verloren gegaan.
Van de postkaarten, die echter gered konden
worden, ziet de lezer hier een exemplaar af
gebeeld. Op de achterzijde staan nog enkele
bijzonderheden van den tocht vermeld, waar
uit blijkt, dat de „Belgica" na op 30 Augustus
1936 te Warschau opgestegen te zijn, den lsten
September te Medlecha daalde.
Hfj had een afstand afgelegd van 1800 K.M.
en plaatste zich daardoor als eerste in den
Gordon Bennett-wedstrijd,
Heden is te 's Gravenhage overleden in den
ouderdom van 65 jaar mr. dr. C. J. H. Schepel,
oud-raadsheer in den Hoogen Raad en oud
president van het Hoog Militair Gerechtshof.
Eerst zeer onlangs, tengevolge van zijn ziekte
heeft de heer Schepel Uit zijn vele hooge func
ties ontslag genomen.
Mr. dr. Cornelis Jan Herman Schepel werd
5 Januari 1871 te Winsum, in de provincie
Groningen, geboren, waar hij ook het gym
nasium volgde. Hij genoot zijn academi
sche opleiding aan de Gronir.gsche Univer
siteit en promoveerde in 1895 tot doctor
in de rechtswetenschap en in de staatsweten
schap. Hij schreef een dissertatie, getiteld:
Wegenrecht in Nederland. Na zijn promotie was
hij gedurende eenige jaren als adjunct-commies
ter provinciale griffie van de provincie Gro
ningen werkzaam. In 1898 volgde zijn benoe
ming tot commies-griffier der Tweede Kamer.
Van 1906 tot 1914 maakte mr. Schepel deel
uit van de rechtbank te Utrecht, van 1911
1914 was hij vice-president van dit college. In
1914 werd hij benoemd tot president van het
Ktoog Militair Gerechtshof te Utrecht, welke
functie bij tot 1921 bekleedde, in welk jaar
hU tot raadsheer in den Hoogen Raad der
Nederlanden benoemd werd. Zijn vroegere
functie van president van het Boog Militair
Gerechtshof hervatte hy in 1925, toen dit
rechtscollege naar Den Haag verplaatst werd.
Tot voor eenige maanden heeft hij, naast zyn
iidmaatsshap van den Hoogen Raad, dit ambt
bekleed.
In het St. Antoniusziekenhuis te Utrecht is,
gesterkt door de H.H. Sacramenten der ster
venden, in den ouderdom van 73 jaar overle
den mr. W. H. J. T. van Basten Batenburg.
Mr. van Basten Batenburg was oud-lid der
Eerste en Tweede Kamer, oud-lid van den Cen-
tralen Raad van Beroep en ridder in de orde
van den Nederlandschen Leeuw.
De uitvaartdiensten zijn Woensdag as. in
de parochiekerk van het H. Hart (Oudwijk).
Om tien uur plechtige Requiemmis.
Daarna zal de begrafenisstoet trekken vanuit
de kérk naar het kerkhof aan de Biltstraat te
Utrecht
of uw llnker-richtingaan-
wijzer steekt u natuurlijk
altoos tijdig uit, voor u 'n
bocht naar links neemt
Weet u, dat zoo'n teeken
geen tooverstaf is? En..
Jat u dus uw beurt moet
ifwachten?
De maand September heeft voor ons
volk winst opgeleverd. Geen mate-
rieele winst, maar ideëele, die van
hooger waarde is. De eensgezindheid
van ons volk en het bewustzijn van
eigen kracht zijn versterkt en wel door
twee geheel verschillende gebeurtenissen.
De verloving der Prinses heeft eindelijk
weer eens een golf van opgewektheid en
geestdrift over het land doen gaan, die
alle volksklassen in beweging gebracht
heeft. Minder uitbundig, maar toch van
dezelfde strekking is de weerklank die de
muntcorrectie in ons volk gevonden heeft.
Uit de persstemmen, die wij in ons och-
tenblad van Dinsdag hebben afgedrukt,
blijkt een eensgezindheid, die jarenlang
zoek was in ons volk. Het verdwijnen van
de tegenstelling tusschen devaluïsten en
anti-devaluïsten wordt gevoeld als een op
luchting en alle groepen zijn bereid van de
situatie het beste te maken wat er van te
maken is. Eén streven beheerscht ons
volk: rustig blijven en waken tegen, prijs
opdrijving.
En wederom is het de N.S.B. die in de
oppositie is en een schrillen wanklank doet
hooren. De beweging heeft reden om ver
drietig te zijn, want iedere opleving neemt
haar allicht den wind uit de zeilen. Zij
wilde een crisispartij zijn en moet van de
crisis en wanhoop leven. Maar zij had haar
misnoegen op eerlijker wijze tot uiting
kunnen brengen dan zij thans deed.
Het begon met een pamflet, ondertee
kend door afdeeling III der N.S.B. (In wel
ke partij komt het nog meer voor, dat de
af deelingen op eigen houtje economische
politiek bedrijven?) waarin dr. Colijn en
mr. Trip worden voorgesteld als twee slu-
werds, die in 1931 al van plan waren om
in 1936 het Nederlandsche volk een deva
luatiepoets te bakken. Ten bewijze volgt
een bloemlezing van de verklaringen van
trouw aan den gouden standaard, waar
mede genoemde heeren nooit zuinig
geweest zijn. Toen destijds 't gerucht
liep, dat een hooggeplaatst ambtenaar
het devaluatie-geheim verkocht had,
schreeuwde de N.S.B. moord en brand,
maar nu het kabinet dit geheim tot het
laatste heeft kunnen bewaren, is het ook
niet goed. „Slikt dit volk letterlijk alles?"
zoo vraagt afdeeling III en-zij schijnt deze
vraag in bevestigenden zin te beantwoor
den, anders had zij aan dit volk nooit zul
ke doorzichtige kletspraat durven voor
zetten.
Terwijl iedereen blij is, dat we nu ein
delijk kunnen beginnen met den land
bouwsteun te liquideeren, eischt de N.S.B.
verhöoging van den steun, met name her
stel van den richtprijs voor de tarwe.
Voorts aanpassing van alle aanpassings
maatregelen, compensatie aan de houders
van Staatsschuldbrieven en last not least
„onderzoek naar en publicatie van de
beurstransactie van Zaterdag jl.'MÜ Als
dat niet helpt, helpt niemendal!
De afdeeling III schijnt den heer Van
Vessem geïnspireerd te hebben tot de cri-
tiek, waarmee hij vannacht de Eerste Ka
mer in beroering bracht. Glad langs de re-
geeringsverklaring heen las hij zijn op
schrift gestelde insinuaties voor, waarbij de
heer Mannheimer weer als boeman moest
dienen. Zoo schreeuwend onrechtvaardig
waren de woorden van den Utrechtschen
advocaat, dat zijn woorden slechts tot ge
volg hadden dat de overige kamerleden
den ministers een stille ovatie brachten.
Zoo zal de heele actie der N.S.B. door
haar klaarblijkelijke actie een averechtsclie
uitwerking hebben. Wellicht kost de uitgif
te van dit pamflet en deze rede van den
heer Van Vessem aan de N.S.B. nog meer
aanhangers dan waarop de devaluatie deze
crisisbeweging toch reeds komt te staan.
Economie is nooit het sterkste punt van
het nationaal-socialistisch program ge
weest. Men kan tegenwoordig door hard
schreeuwen en op het gevoel te werken,
veel bereiken. Toch heeft afd. III aan den
Leider een slechten dienst bewezen, door
zoo opzichtig met haar gebrek aan econo
mische kennis te koop te loopen. Want
spoedig zal dan duidelijk worden dat dit
volk niet alles slikt.
De bakkersgezellenvereeniging Bystand zij
ons Doel heeft ter gelegenheid van haar 40-
jarig bestaan in cte zalen van het sociëteits
gebouw der Rotterdamsche Diergaarde een
groote nationale bakkerij tentoonstelling annex
vakwedstrijd georganiseerd, die van Woensdag
7 tot en met Zondag 11 October zal zijn te be
zichtigen.
De tentoonstelling zal dienen, om het publiek
in te lichten over ae inrichting van een mo
dem bedrijf, zooals dat zich heeft ontwikkeld
in den loop der jaren.
In samenwerking met den heer C. Diederik,
industrieel te De Bilt, de directies der ver
schillende meelfabrieken en het hoofdbestuur
cler Patroonsorganisaties heeft men een ten
toonstelling ontworpen, die meer dan bü an
dere gelegenheden de aandacht van den con
sument zal dienen te vestigen op de techniek
en de moeilijkheden die het bedryf omringen.
De heer J. Ph. Peters, te Rotterdam, heeft
een folkloristische tentoonstelling ontworpen
van het bakkersbedrijf in den loop der eeuwen,
gerangschikt naar de opvattingen in de ver
schillende provinciën.
Het ligt in de bedoeling van het bestuur om
deze tentoonstelling Woensdagmiddag voor het
publiek open te stellen. De officieele opening
zal waarschijniyk verricht worden door dr. F.
E. Posthuma, oud-minister van Landbouw, licl
van het eere-comité.
By het Provinciaal Bestuur van Zeeland is
een schrüven binnengekomen waarin de heer
B. G. Laemoes mededeelt, te bedanken als
lid der Provinciale Staten
