Parijs betoogt
Op alle fronten bij Madrid
wordt hevig gevochten
Regeling van
het verkeer
De toestand in
Palestina
Het nieuws van heden
Fey en de moord
op Dollfuss
RELLETJES TE LONDEN
DE ROODEN WETEN NOG
STAND TE HOUDEN
De Italiaansche lire
devalueert
IN OOSTENRIJK GEEN
DEVALUATIE
Uit Vaticaanstad
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS MAANDAG 5 OCTOBER 1936 - AVONDBLAD
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20187
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
Het Weer iiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiii^
ml
De Fransche communisten houden
een massa-meeting in het
Pare des Princes
Ernstige incidenten
doen zich niet voor
Nieuwe bepalingen
afgekondigd
Nog geen afkondiging van den
staat van beleg
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
RADIODISTRIBUTIE - HAARLEM
Een onderzoek naar zijn
gedragingen
Een vechtpartij in een café
1500 arrestanten
Het kwaad, dat toch geac
cepteerd wordt
Met al te heet gebakerden maakte de Engelsche politie te Londen tijdens de
fascistenbetooging korte metten
De fascisten-betooging te Londen onder leiding van Sir Oswald Mosley bezorgde
de politie handen vol werk. Een straat wordt schoongeveegd
Fascisten-betoogingen in het East-
End worden verhinderd door
tegenstanders
Een ontruiming der hoofdstad
wordt ontkend hoewel een
stijging der tekorten
wordt bericht
Kolonel Moscardo tot
generaal bevorderd
De politiek van Franco
De politie veegt de
straten schoon
Na de luchtrace naar
J ohannesburg
Ook Clouston gevallen
De strijd om Bilbao
De enorme waterwerken van den Boulderdam, waaraan jarenlang gewerkt is, zijn
in werking gesteld. In machtige bogen valt het water 50 M. De wereldberoemde
Niagargwaterval is 47 M. diep
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 et., Inge*,
mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één £5 cent
week 25 cent; per kwartaal f3.25; per DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 1386 6 per regel, bij contract sterk verlaagde prijzen. Vo«
post, per kwartaal f3.58 bij vooruitbetaling de kleine annonces .Omroepers" zie de rubriek.
Verwachting: zwakke tot matigen wind =j
uit Oostelijke richtingen, helder tot licht
of half bewolkt, waarschijnlijk droog,
lichte nachtvorst, weinig verandering in
temperatuur overdag.
Hoogste barometerstand: 774.3 te Abisko.
=j Laagste barometerstand: 748.9 te Memel.
Zon op v.m. 6.09, onder n.m. 5.28. Licht
op n.m. 5.58, Maan op n.m. 8.07, onder
v^m. 0.21. Laatste kwartier 7 October.
Jhr. ir. O. C. A. van Lidth de Jeude
minister van Waterstaat
Wij laten hieronder volgen den
hoofdinhoud der nieuwe verkeersbepa-
lingen, vervat in het heden afgekondig
de Motor- en Rijwielwet, waarover
de Minister van Waterstaat heden
avond voor de radio zal spreken.
Voorrang voor het
„hoofdweg"-verkeer.
Er komen z.g. voorrangswegen. Wie
daarop rijdt, heeft bij kruisingen ook
voorrang boven het van rechts ko
mende verkeer. Borden zullen aange
ven, wat een voorrangsweg is en dat
men zoo'n weg nadert.
's Nachts geen
geluidssignalen.
Tusschen 22 uur en y2 uur voor
zonsopgang zijn geluidssignalen ver.
boden. (Men moet dan knipperen
met de koplampen).
Verlichting.
De plaats van de verschillende lan
taarns wordt nauwkeurig omschre
ven.
Dimmen zal reeds moeten geschie
den als de tegenligger zich in de ge.
richte lichtbundels bevindt.
Voor wielrijders is verblindend licht
steeds verboden. Een rood rijwielach
terlicht met reflector is van 1 Jan-
nuarie 1937 af verplicht. Het witte
achterspatbord, waarvoor eenige
voorschriften worden gegeven, wordt
gehandhaafd.
Niet hinderlijk
stilstaan.
Stilstaan wordt verboden, indien de
verkeersveiligheid daardoor in gevaar
wordt gebracht, alsmede in tal van
nauwkeurig omschreven gevallen.
Stilstaande auto's
verlicht.
Alleen als auto's binnen 30 M. van
een lantaarn (of op een parkeer
terrein) staan, behoeven zij geen
licht te voeren.
JERUZALEM, 5 Oct. (Reuter) Vermoede
lijk zal de regeering nog niet den staat van
beleg in Palestina afkondigen, in de hoop,
dat binnenkort de staking geregeld zal wor
den.
Op alle fronten bij Madrid worden hevige aan
vallen gedaan door de Nationalisten; een evacu
atie der hoofdstad wordt ontkend; kolonel Mos-
cardo, de verdediger van het Alcazar, tot gene
raal bevorderd.
Relletjes te Londen naar aanleiding van het
verzet tegen fascisten-betongingen in het East-
End.
De Fransche communisten hielden in het Pare
des Princes te Parijs een massa-meeting; geen
ernstige incidenten.
In de race om de wereld der drie journalisten
heeft Ekins met de „Flamingo" het Indië-toe-
stel, de ,,Kwak", te Athene ingehaald om daar
mede zijn reis te vervolgen.
De Oostenrijksche schilling zal niet devalueeren.
Een brief van het Nederlandsch Episcopaat te
gen de toenemende godloosheid.
Benoemingen in het Bisdom Haarlem.
Wervelstorm verwoest een koelie-emplacement
der Banka-tinwinningvele gewonden.
Onder de vele slachtoffers van het verkeer was
ditmaal ook het gezelschap De Boer van Rjjk,
dat er echter nogal goed afkwam.
Bij inbraak te Laag-Keppel werd een sluiswach
ter door dieven ernstig gewond.
Hevige branden te Venlo en Hedel.
O
Hard, of zacht, al naar verkiezing,
Geven wij U alles door.
En dan zonder atmosferisch,
Of soms buurmannisch gestoor.
NIEUWE GRACHT 5 TELEFOON 10010
WEENEN, 5 Oct. Het Italiaansche agentschap
■Stefani verneemt, dat in verband met de tegen
uit de Heimwehren gestooten majoor Fey geuite
beschuldigingen door de Maria-Theresia-orde,
waarvan Fey de eereteekenen draagt, een on
derzoek geopend zal worden naar de rol. die
door Fey gespeeld is bij den moord op bonds
kanselier Dollfuss.
Op een bijeenkomst van leiders van den Ne-
der-Oostenrijkschen Heimatschutz te Wiener-
Neustadt heeft prins Starhemberg verklaard,
dat de geheeie Oostenrijksche Heimatschutz en
hijzelf bereic. zijn, bondskanselier Schuschmag
de meest trouwe medewerking ter beschikking
te stellen, op voorwaarde dat de bondskanselier
ter erkenning van deze trouw den Oostenrijk-
schen Heimatschutz en zijn leider trouw be
toont.
Majoor Fey heeft als landsleider een or
der gepubliceerd, waarin hij verklaart dat
hij krachtens besluit van de Weensche Hei-
ma tschutzleaen van 14 September ais lands
leider van Weenen is herkozen en mitsdien
met ingang van heden weder de leiding van
den Weensrhen Heimatschutz op zich neemt.
Slechts zijn bevelen mogen gehoorzaamd
worden: de splitsing in de Oostenrijksche
Heimwehrbeweging is hiermede tot een feit
geworden.
PARIJS, 5 Oct. (Reuter). Zondagmid
dag hebben de Fransche communisten
een bijeenkomst gehouden in het Pare
des Princes. Vanaf de Porte Auteuil en
de Porte Saint Cloud begaven de com
munisten zich in groepen van 15 en 20
naar het park. Een klein aantal vrouwen
bevond zich onder de betoogers en kin
deren zag men in het geheel niet.
De toegangswegen tot het park werden streng
door de politie bewaakt, groepen nieuwsgieri
gen en politieke tegenstanders werden onmid
dellijk ontbonden. De meeting werd te 15 uur
geopend. Sprekers waren Thorez, de secretaris
generaal van de communistische partij, en Du-
clos, vice-president van de kamer en lid van
het politiek bureau. Beiden behandelden de
devaluatie, de Spaansche kwestie en de maat
regelen tegen zekere politieke groepeeringen.
De Fransche socialistische partij van ko
lonel De la Rocque heeft getracht deze mee
ting onmogelijk te maken, door haar aan
hangers vroeg in den ochtend rond het park
en in de toegangswegen hiertoe te verzame
len, zoodat de communisten het niet zou
den kunnen bereiken.
Tot dit doel waren de aanhangers uit de pro
vincie in grooten getale naar Parijs gekomen
De politie wist evenwel den opzet van de P
S. F. (parti socialiste frangaise) te verhinde
ren. De groepen van de P. S. F. werden uiteen
gedreven en 300 van hen werden gearresteerd
Het aantal leden van de P. S. F., dat werd ver
spreid, wordt op 15.000 geschat.
In het park waren opschriften aangebracht
als: „Vereenigen om ons vaderland te behoe
den voor het fascisme", De rijken moeten be
talen", „Onmiddellijk einde van de blokkade
voor Spanje", „Eenheid voor het Fransche volk"
en „Doeltreffende ontbinding van de liga's"
Van het spreekgestoelte wapperden twee vlag
gen, rood, met de Fransche kleuren In 'n boven
hoek en een gouden hamer en sikkel met de
initialen van de Fransche republiek.
Tijdens de botsing' tusschen de politie en de
P. S. F. zijn een aantal personen gewond. In
den vroegen middag trachtte een groep P. S. F.,
onder leiding van Henry de Kerillis, het kamer
lid voor Neuilly sur Seine, naar het Pare des
Princes op te rukken, doch de politie, bijgestaan
door bereden republikeinsche garde dreef hen
uiteen. Aan beide zijden vielen gewonden en
verscheidene taxiruiten werden vernield.
Naar echter gemeld werd, hebben zich tijdens
de betooging nog enkele andere op zichzelf
staande incidenten voorgedaan. Taxichauffeurs
hebben een dertigtal klachten ingediend tegen
betoogers, die steenen naar hun wagens hebben
geworpen met de bedoeling de inzittenden
waarvan sommige militante communisten waren,
te treffen. Tien personen zijn op deze wijze
licht gewond.
Voorts werden nog tal van andere personen
zoodanig verwond, dat zij verbonden moesten
worden, o.a. een conducteur van een autobus,
die op het platvorm van zijn wagen gewond
werd door steenen, welke door betoogers ge
worpen waren.
Afgezien van deze vechtpartijen en ongeluk
ken heeft zich echter geen enkel incident van
beteekenis voorgedaan.
Volgens de in officieele kringen ontvangen
inlichtingen hebben 40.000 communisten of
sympathiseerenden de bijeenkomst in het Pare
des Princes bijgewoond. Op ongeveer 30.000
schat men het aantal leden der Fransche sociale
partij, die uit Parijs of uit de provincie zijn ge
komen om in de omgeving van het Pare ces
Princes te demonstreeren.
Des middags te kwart over vier trachtte
nog een groep PB.F.-demonstranten via de
Avenue Versailles het Pare des Princes te
bereiken. De politie verspreidde hen en een
vijftigtal drong 'n café op den hoek van den
Boulevard Exelmans en de rue Auteuil bin
nen. Hier had een kort, doch hevig gevecht
plaats.
De politiemannen chargeerden en in een oog
wenk waren de vensters verbrijzeld en vlogen
stoelen en flesschen door de lucht.
In totaal zijn meer dan 1500 personen in ver
zekerde bewaring gesteld. Tien hunner zijn op
gesloten wegens het dragen van verboden wa
pens.
Een twintigtal personen is licht gewond. Vijf
ordebewakers moesten worden verbonden en
twee zijn met lichte verwondingen naar het
ziekenhuis vervoerd.
In zijn rede op de massa-betoocing In het
Pare des Princes besprak Thorez o.m. ook de
kwestie der devaluatie. Hij getuigde, dat de de
valuatie een middel blijkt te zijn om de armen
te doen betalen. Hij zeide verder: „Wij weigeren
de devaluatie daarom als iets goeds te beschou
wen en verklaren integendeel, dat het een
kwaad voor het land is."
Intusschen trachtte Thorez in deze zelfde
rede het feit, dat de communistische afge
vaardigden vóór de devaluatie gestemd heb
ben, te rechtvaardigen door mede te deelen,
dat deze houding noodzakelijk was om de
eenheid in het volksfront te bewaren I
MADRID, 5 Oct. (Reuter). De
nationalisten vallen op alle fronten
bij Madrid met groote felheid aan.
De regeeringstroepen zouden echter
stand houden. Het bombardement
der nationalisten in de sectoren To
ledo en Naval Peral duurt onophou
delijk voort.
Ondanks alle inspanning der rechtschen is
geen wijziging in de fronten gekomen. Sedert
Zondagmorgen woedt een slag in den sector
Naval Peral op 100 K.M, ten Westen van Ma
drid.
Officieele kringen verklaren, dat de autori
teiten nog nooit bevel hebben gegeven, noch
eenige instructie hebben uitgevaardigd ten
aanzien van de evacuatie van Madrid. Slechts
enkele groepen kinderen zijn uit de hoofdstad
verwijderd met het oog op een zekere bezwaar
lijkheid in de verschaffing van de voor zuige
lingen vereischte voedingsmiddelen.
Met betrekking tot den toestand te Madrid
wordt vernomen, dat 't levensmiddelentekort
voortdurend sterker voelbaar wordt. Er is
gebrek aan aardappelen, eieren en koffie.
Volgens een mededeeling van radio-Teneriffa
is te Madrid een beperking van het waterge
bruik gelast. In den nacht mag in het geheel
geen water gebruikt worden en het reinigen van
de straten met water en het sproeien van het
groen is verboden.
De zender van Cadiz heeft bekend gemaakt,
dat een bommenfabriek te Madrid met de om
ringende gebouwen vernield is. Er zouden een
honderdtal doodzen zijn gevallen.
Verder deelt deze zender mede, dat de volks
fronttroepen voor de bevrijding van Toledo 600
personen hebben terechtgesteld, onder wie zich
een honderdtal religieuzen bevond. De autori-
teien der nationalisten ramen, dat door de re
geeringstroepen eên bedrag van 28 millioen pe
setas te Toledo aan de openbare kassen is ont
trokken.
Kolonel Moscardo, de verdediger van het
Alcazar is tot generaal bevorderd. Hij heeft
Uit Barcelona zou bericht ontvangen zijn,
dat de president van het hof van appel te
Barcelona, More'da, die door de nationalisten
te Logrono gevangen was genomen, waar hij
met vacantie verbleef, gefusilleerd zou zijn.
De te Weenen vertoevende leider der Car-
listen, Manuel Falconde, heeft een verklaring
afgelegd, waarin hij o.a. het volgende zegt:
„Spanje staat aan den vooravond zijner defi
nitieve bevrijding. Wat ons Carlisten betreft,
wij maken geen aanspraak op deelneming aan
de komende regeering eener militaire dictatuur.
Wij zullen ons ertoe bepalen haar op politiek
terrein te steunen, evenals wij dit in de loop
graven doen."
Het officieele Spaansche agentschap te Ma
drid publiceert een telegram, waarin op de
verklaringen uit Burgos over de door de re
geering van Burgos te voeren sociale politiek
scherpe critiek wordt uitgeoefend.
GIBRALTAR, 4 Oct. (A. N. P.). Het radio,
station te Cadiz heeft een waarschuwing uit
gezonden aan alle schepen te vertrekken uit
de in handen der regeering zijnde havens, daar
die havens na vandaag zonder voorafgaande
waarschuwing zullen worden gebombardeerd.
ROME, 5 Oct. (Reuter)Door welinge
lichte kringen word't medegedeeld, dat ook
de Italiaansche lire zal devalueeren.
Deze devaluatie zal gedeeltelijk zijn; de lire
zal tot 4.677 gram op de 100 gram fijngoud in
waarde verminderen.
WEENEN. 5 Oct. (Reuter). De minister
van financiën heeft verklaard, dat de de
valuatie van de Tsjechische kroon geen
wijziging brengt in de houding van Oos
tenrijk. De schilling wordt niet gedevalueerd.
VATICAANSTAD, 5 Oct. Z. H. Paus Pius
XI heeft gisteren Mgr. Giuseppe Pizzardo be
noemd tot plaatsvervangend staatssecretaris van
den H. Stoel in afwezigheid van Kardinaal
Facelli, die aan boord van de Conté di Savoia
onderweg is naar de Ver. Staten.
LONDEN, 5 Oct. De aange
kondigde fascistenbetooging in het
East-End, onder leiding van Sir Os
wald Mosley, is door een menigte
van duizenden onmogelijk gemaakt.
Door het heftig verzet tegen deze betooging,
dat zich voornamelijk uitte in het volkomen
versperren der wegen in East-End, ontstonden
vrij ernstige ordeverstoringen, waardoor de
politie genoodzaakt was de straten „schoon te
vegen."
Den betoogers werd een weg gewezen over
het Thames-Embankment, waar de stoet
werd ontbonden. Een negental personen
werd ernstig gewond, verscheidenen echter
bekwamen lichte verwondingen, voorname
lijk het gevolg van het onder den voet ra
ken bij de charges der politie.
In verband met de betooging der fascisten
zijn 63 arrestaties verricht. Naar vernomen
wordt, had de politie de betooging op het
laatste oogenblik verboden, met het oog op het
gevaar van ongeregeldheden in de nauwe
straten.
Dit besluit wordt door de fascisten gekwali
ficeerd als een „inbinden voor de roode ter
reur."
Op het kruispunt Royal Mint-street en Mi-
nories-street hebben vechtpartijen plaats ge
had. De politie moest met den wapenstok
chargeeren om het terrein „schoon" te maken.
De geneeskundige dienst was onmiddellijk ter
plaatse om een aantal bewusteloos geraakte
personen weg te voeren.
Omtrent de relletjes in East-End wordt na
der gemeld, dat negen personen ernstig wer
den gewond en in het ziekenhuis moesten wor
den opgenomen, waaronder drie vrouwen en
een grijsaard. De politie moest herhaaldelijk de
zwarthemden van Mosley beschermen tegen
anti-fascisten.
Na een rede van Sir Oswald was de
stoet met muziek aan het hoofd vertrok
ken, doch bij White Chapel hie'd een
groote mensdhenmenigte den optocht tegen.
Het was niet mogelijk den weg te ver
volgen. Duizenden hielden den stoet tegen
en een aantal taxi's werd dwars in den
weg gezet.
De deelnemers aan de demonstratie kregen
daarop onder bijstand van de politie gelegen
heid zich via Blackfriars over het Thames-
Embankment te verspreiden, zonder een ver
gadering te hebben gehouden.
JOHANNESBURG, 5 Oct. (Reuter) Op 125
mijl ten Zuiden van Salisbury, dus 550 mijl voor
het einde, is Clouston, de laatste deelnemer aan
de EngelandJohannesburg-race, met zijn toe
stel omlaag gestort. Clouston zelf bleef onge
deerd, doch zijn toestel is vernield. Scott is dus
de eenige deelnemer aan de race, die het doel
heeft bereikt.
het commando over de troepen in de streek
van Seria op zich genomen.
Kolonel Aranda, de plaatselijke commandant
van Oviedo is benoemd tot brigade-generaal.
Volgens uit Gibraltar ontvangen berichten
zouden Vrijdag en Zaterdag niet minder dan
8000 Mooren en manschappen van het vreemde
lingenlegioen uit Marokko naar Spanje zijn
overgebracht en aan land gezet te Algeciras en
Cadiz.
De rechtsche luchtstrijdkrachten hebben
Bilbao wederom me-t bommen bestookt. De re
geeringstroepen hebben een krachtigen aan
val op Oviedo gericht, waarbij zij meer dan 800
granaten afvuurden en ruim 400 bommen wier
pen. Desondanks werden de loyale troepen met
zware verliezen teruggedreven.
Aan het front van Biscaye bevinden de na
tionalisten zich op 30 K.M. afstand van Bil
bao. De vijand biedt krachtig tegenstand, o.a.
te Eibar, doch kan niet verhinderen, dat stel
lingen worden bezet, die deze stad geheel be-
heerschen.
Door de rechtbank te Oran is de eenige Ita
liaansche vlieger, die het vliegongeluk bij Saida
heeft overleefd op 30 Juli j.l„ veroordeeld tot
100 francs boete. Het oorlogsmateriaal dat aan
boord van zijn toestel was, is in beslag geno
men.
t
