Nederland wil afschaffing der
tariefmuren
*■1
De goudvoorraad
der Ned. Bank
Regeeringsluchtmacht zeer actief aan
het front in Aragon
Pacific Clippers
voldoen niet
BREDERODE-DUIN
Ras Imroe verlaat
Abessinië
MR. v.LANSCHOTSPREEKT
TE GENÈVE
TALRIJKE PLAATSEN GE
BOMBARDEERD
Het overly den van
Goemboes
Het nieuws van heden
DE BAROMETER
1 HEERKENS THIJSSEN &C» l
1 VERZEKERINGEN
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
WOENSDAG 7 OCTOBER 1936 - OCHTENDBLAD
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
yoor Haarlem en Agentschappen per
week 25 centper kwartaal f 3.25per
ipost, per kwartaal f3.58 bijvooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
TWEE EN ZESTIGSTE JAARCANC No. 20190
Tegenstander van bijeenroeping
van een groote internationale
conferentie
De mandaten-kwestie
Resolutie van Frankrijk
en Engeland
Debatten over de mandaten
mm
NIEUWE OCEAANVLUCHT
Het Weer iiiiiiiiiiiiijiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii^
Honderd millioen voor het
egalisatiefonds
Brand in een auto-
fabriek
ai
lederen dag worden nieuwe
gruweldaden bekend
van de Spaansche
bolsjewisten
Hoe een priester werd
gemarteld
Elk der 210.000 vervoerde brieven
kostte den V. S. één dollar!
Zeppelin voordeeliger!
Deficit van 220.000 dollar
Luchtschip of vliegboot
Stoffelijk overschot wordt heden
avond naar Boedapest
overgebracht
Een nieuwe brief van
Greiser aan Avenol
Treedt de Poolsche commissaris
te Danzig af?
VERLOTING
Laat ik er nu om denken: „Een
lot van Brederode-duin"
Trekking morgenavond
Spreek minder, zeg meer!
In gezelschap van den Britschen
consul uit Gore vertrokken
Een gevaarlijke reis
w/mzéos
S
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 cl, Inger
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één <5 cenl
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
GENèVE, 6 Oct. Vanmorgen zijn
de debatten over economische en fi-
nancieele problemen in de tweede
commissie van de Assemblee voort
gezet.
De Nederlandsche gedelegeerde,
Mr. Van Lanschot, hield vervolgens
een redevoering, waarin hij als het
standpunt der Nederlandsche regee
ring uiteenzette, dat de monetaire
overeenkomst tusschen de drie lan
den een gunstige zaak is voor zoo
ver daardoor een afschaffing van de
tariefmuren mogelijk zal worden.
De Nederlandsche regeering is volkomen be>
reid energiek mee te werken tot iedere poging
in deze richting en heeft met veel belangstelling
de mededeelingen aangehoord van de regeerin
gen, die reeds bewijzen van ijver in deze rich
ting hebben gegeven.
Van Nederlandsche zijde zal de afschaffing
van de contmgenteeringen mogelijk zijn ten
opzichte van de landen, die hetzelfde doen en
aldus een compensatie bieden.
In dit verband begroette Mr. Van Lanschot
aldus lezen wij in de N. R. Ct., met belang
stelling de goede bedoelingen, die de Engelsche
gedelegeerde had geuit. Maar men moet niet
vergeten, dat er nog een andere zijde van het
vraagstuk is, die ons ook moet bezig houden,
een zeer belangrijke zijde, namelijk die van de
preferentieele rechten en van de douanerech
ten. welke laatste in Nederland zeer laag zijn.
Mr. van Lanschot voegde aan deze beschou
wingen toe, dat hij ten aanzien van de bereid
willigheid van de Nederlandsche regeering om
contingenten af te schaffen jegens de landen,
die hetzelfde doen, een voorbehoud moest ma
ken ten opzichte van die landen, die door een
sterke deviezencontröle de betalingsmogelijk
heid beperken.
Mr. van Lanschot verklaarde zich tegenstan
der van de bfjeenroeping van een groote in
ternationale conferentie. De tijd voor dit soort
conferenties is voorbij. Een nieuwe poging zal
meer kwaad dan goed doen. Het accoord moet
gezocht worden in de kalmere atmosfeer van
directe onderhandelingen tusschen de het meest
belanghebbende staten.
Voortgaande verklaarde de Nederlandsche
afgevaardigde, dat het systeem van den gou
den standaard het best beantwoordt aan de
economische behoeften. Nederland is bereid
mede te werken aan het herstel van dit
systeem. Zoolang echter de betrekkingen tus
schen de internationale valuta's instabiel zul
len blijven zal de Nederlandsche regeering haar
volledige vrijheid van handelen behouden.
Nadat nog de vertegenwoordigers van Haïti
en Argentinië het woord hadden gevoerd, werd
de zitting om 12 uur 40 gesloten.
De delegaties van Frankrijk en Engeland
hebben vanavond bij het einde der debatten in
de commissie voor economische aangelegenhe
den den volgenden ontwerp-tekst bij het bu
reau der commissie ingediend:
„De Assemblée met voldoening kennis ne
mende van de gemeenschappelijke verklaring
der regeeringen van Frankrijk, de Ver. Staten
en Engeland van 26 September en de directe
adhaesiebetuigingen daarop van verscheiden
staten.
erkennende, dat deze verklaring in overeen
stemming is met de aanbevelingen, welke gefor
muleerd zijn door de economische commissie
van den Volkenbond in haar recente verslag
over den tegenwoordigen stand der interna
tionale economische betrekkingen, overwegende
dat een overeenstemmende financieele politiek
welke beoogt een duurzaam evenwicht te her
stellen tusschen de economische toestanden der
verschillende landen, hechter grondslagen te
vormen voor de stabiliteit der economische be
trekkingen en den internationalen handel te
begunstigen, op doeltreffende wijze zou bijdra
gen tot de consolideering van den vrede, het
herstel der internationale orde, de ontwikkeling
der wereldwelvaart en de verbetering van het
levenspeil der volken.
Bevestigt den algemeenen wensch van andere
leden van den Volkenbond voort te gaan met
de verwezenlijking dezer doelstellingen en noo-
digt alle staten leden of niet-leden van den
Volkenbond uit te dien einde hun volledige sa
menwerking te verleenen en beveelt direct aan
de belanghebbende landen als essentieele voor-
Waarde voor een uiteindelijk succes aan een
vastomlijnde actie te organiseeren om een toe
passing te verzekeren van bovengenoemde po
litiek ter vermindering der buitensporige hin
derpalen, welke den internationalen handel en
het verkeer in den weg zijn gelegd."
In de zesde Volkenbondscommissie, die 'voor
de politieke vraagstukken, is vanmorgen een
belangwekkend debat over de mandaten ge
houden. De Noorsche gedelegeerde Lange toon
de zich voldaan over het tot standkomen van
het Fransch-Syrische verdrag en gaf uiting
aan een zekere ongerustheid ten aanzien van
de gebeurtenissen in Palestina; hij stelde voor,
dat de mandaatcommissie aan deze kwestie
een speciale zitting zou wijden.
De Pool Komarnicki verklaarde, dat zijn land
^nrannnn
ïM
Mr. W. M. van Lanschot
er prijs op stelt, dat de nationale haardstede
der joden in Palestina behouden blijft. Hij
sprak de hoop uit, dat de Britsche regeering
niet zal overgaan tot stopzetting der immigra
tie en noemde het noodzakelijk, dat andere
uitwegen worden gevonden voor de enorme
joodsche bevolking in Midden- en Oost-Europa.
Polen behoudt zich voor, te dezen aanzien
voorstellen te doen.
De Fransche gedelegeerde, Vienot, verklaar
de de Engelsche moeilijkheden in Palestina ten
volle te begrijpen. Frankrijk meent door het
sluiten van het verdrag met Syrië een com
promis te hebben tot stand gebracht tusschen
het verlangen naar onafhankelijkheid der Ara
bische bevolking en de traditioneele bescher
ming door Frankrijk der christelijke minder
heden.
Naar aanleiding van een zekere Turksche
bezorgdheid ten aanzien der minderheden in
de streek van Alexandrette verzekerde Vienot,
dat Frankrijk de verplichtingen, die het jegens
Turkije op zich heeft genomen, zal respectee
ren. Indien Turkije een nieuwe regeling
wenscht, is Frankrijk tot onderhandelingen
bereid
Uit New-York wordt gemeld, dat de Zweed-
sche vlieger Bjoerkvall Dinsdagmorgen voor een
Oceaanvlucht is vertrokken in de richting van
New Foundland.
VERWACHTING: Zwakke tot matigen,
Noordoostelijke tot Noordelijken wind, ge-
deeltelijk bewolkt, weinig of geen neer- jE
slag, zelfde temperatuur. rjj
Verdere verwachting: Weinig verandering. SE
iiiiiiiiiiifiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiii
aillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllUlllllllllllllllllU
MAKELAARS IN ASSURANTIëN
TE AMSTERDAM
SLUITEN
I OP ELK GEBIED
DAMRAK 60 - TEL. 45014 en 45016
tillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllr
De per 5 October j.l. opgemaakte
verkorte balans van de Nederland
sche Bank geeft o.m. eene vermin
dering van den goudvoorraad te
zien ten bedrage van ongeveer hon
derd millioen gulden. De Neder
landsche Bank deelt mede, dat deze
vermindering is ontstaan, doordat
de bank een gedeelte van haar goud
voorraad als werkkapitaal ter be
schikking heeft gesteld van het
krachtens art. 1 der wet van 30
September 1936 ingestelde egalisa
tiefonds. De stijging van den post
„beleeningen (inclusief voorschot
ten in rekening-courant op onder
pand)" op den weekstaat der bank
houdt voor het grootste gedeelte
verband met deze goudtransactie.
STOCKHOLM, 6 Oct. Een hevige brand
heeft de automobielfabrieken van Graham ver
woest. De schade wordt op enkele millioenen
kronen geraamd.
Officieren van de Duitsche torpedoboot „Jaguar" hébben, onder leiding van
nationalistische collega's, een bezoek gebracht aan de fortificaties van San
Marco, nabij San Sebastian
De Hongaarsche stad Szeged aan de Theiss is wereldberoemd om haar paprika,
markt in dit artikel is dan ook zeer levendig
De
MADRID, 6 Oct. (Reuter). Het ministe
rie van Oorlog heeft vanochtend per radio
in een communiqué medegedeeld, dat de
regeeringsluchtmacht aan het front in
Aragon de vijandelijke concentraties in de
dorpen Lecina en Parlette (provincie Sa-
ragossa) heeft gebombardeerd.
Aan Ihet Zuidelijk front en in den sector
van Bujalance heeft de regeeringsartillerie een
kleine colonne nationalisten gebombardeerd.
De regeeringsluchtmacht heeft voorts bom
bardementen uitgevoerd in de zones van Cor
dova en Granada.
De nationalisten hebben den aanval hervat
op de stellingen bij Naval Peral in de pro
vincie Avila.
De regeeringstroepen hebben een tegenaan
val ondernomen, waardoor zij de rechtschen
dwongen zich terug te trekken onder zware
verliezen.
De volksrechtbank te Alicante Iheeft twee
leiders van de „Phalanx" ter dood veroordeeld.
Zij werden ervan beschuldigd te hebben
deelgenomen aan de nationalistische beweging.
Na de verovering van Toledo zijn steecs
meer nieuwe gruweldaden van de Spaansche
bolsjewisten bekend geworden. Zoo spreekt
men hier nu vol afschuw over den vreeselij-
ken dood van den pastoor van Torrijos, een
plaatsje op 20 kilometer afstand van Toledo,
aan den grooten weg naar Maqueda.
Het is een trieste bijzonderheid, dat deze
alom beminde priester gemarteld werd door
leden van een „Vereeniging voor Humaniteit".
Het Revolutionnaire comité, dat uit Tala-
i
De Pan American Airways hebben een
rapport gepubliceerd omtrent de bedrijfs
resultaten van de eerste zeven maanden
der exploitatie van hun luchtlijn over de
Stille Zuidzee, de ruim 13.000 K.M. lange
verbinding San Francisco-Hawaiï-Midway-
Wake-Goeam-Fhilippijnen. Tijdens de win
termaanden heeft het verkeer zeer veel
moeilijkheden ondervonden tengevolge der
ongunstige weersomstandigheden. Het is
voorgekomen, dat het vliegtuig meer dan
een maand noodig had om de heele reis
te volbrengen, zoodat fie luchtpost er lan
ger over deed dan de zeepost. Voor het eer
ste traject San Francisco-Honoloeloe, dat
3850 K.M. lang is, is de actieradius der
viermotorige Martin Clippers onvoldoende
bij stormachtigen tegenwind, aangezien de
kruissnelheid dezer vliegtuigen slechts 200
K.M. per uur bedraagt. Men kan deze snel
heid verhoogen door het uiterste van de
motoren te vergen, dodh in dit geval is de
hoeveelheid benzine die men mee kan ne
men, onvoldoende voor dezen langen over
tocht.
De mogelijkheid van het optreden van derge
lijke moeilijkheden is voorzien in het contract,
dat de Pan American met de Amerikaansche
posterijen gesloten heeft. Deze overeenkomst
waarbij overigens aan Pan American Airways
het postvervoer op deze lijn voor een periode
van tien jaar gegarandeerd wordt eischt
slechts dat gedurende het eerste half jaar ge
middeld twee vluchten per maand gemaakt
worden. De maatschappij heeft dit gemiddelde
nog weten te halen dank zij een verbetering
van den weerstoestand in de lente, waardoor
het mogelijk werd drie vluchten heen en terug
per maand uit te voeren. Het ligt in de bedoe
ling gedurende den zomer een wekelijkschen
dienst te exploiteeren.
Op de eerste heen- en terugvlucht is 920 K.G.
post uit de Ver. Staten en 730 K.G. uit Ma
nilla meegenomen. Op de volgende i'eizen was
het postvervoer natuurlijk veel geringer, omdat
alleen de eerste vlucht van philatelisti'sch be
lang was, en bovendien de lange reisduren al.
lesbehalve geschikt waren om het luchtpost-
vervoer te bevorderen. Indien men de eerste
vlucht niet meetelt, is de gemiddelde hoeveel
heid post in de richting Californië-Fhilippijnen
vervoerd 66 K.G., met een maximum van 112
en een minimum van 28 K.G. In de andere
richting is het gemiddelde 130 K.G. geweest,
met een maximum van 245 en een minimum
van 70 K.G.
De P. A. A. ontvangt van de posterijen
een vergoeding voor 360 K.G. post per
vlucht, welke 2 dollar per mij] (ongeveer
f 1.90 per K.M.) bedraagt. Voor de eerste
twaalf heen, en terugreizen heeft de maat
schappij 358.013 dollar ontvangen, waarbij
inbegrepen 6453 dollar extra voor de eerste
reis, toen er meer dan 360 K.G. post was.
Het porto voor een brief van San Francisco
naar Honoloeloe bedraagt 50 dollarcent
(f 0.75), voor verder gelegen bestemmingen
75 dollarcent (f 1.125)40% der post werd
op het traject San Francisco-Honoloeloe
vervoerd en de gemiddelde ontvangst der
posterijen bedroeg dus f 0.98 per brief. Het
deficit van de posterijen over de eerste
twaalf reizen bedroeg 220.000 dollar. Het ge
middeld gewicht van een brief was 11 gram.
en er zijn 210.000 brieven vervoerd. Iedere
brief kostte den Staat dus een dollar'.
Het tarief van den P. A. A. postdienst is dus
75 cent per 11 gram (een Amerikaansch half
ounce) voor een afstand van 3850 K.M. en
1.125 voor een afstand van 5000 tot 12000
K.M. De Zeppelin vervoert een brief van het.
zelfde gewicht voor 60 cent over 6000 K.M.
Hét prijsverschil vloeit voort uit het verschil
in laadvermogen en actieradius. Voor de
Zeppelin zijn deze grootheden resp. 19 ton en
9000 K.M., voor de Martin Clipper één ton
en 4000 K.M. (rekening houdend met tegen
wind). De actieradius heeft een buitengewo
nen invloed op den tonkilometerprijs; de aan
leg en het onderhoud van de tussdhenlandings-
stations op Midway, Wake en Goeam hebben
de exploitatierekening van den Clipperdienst
zeer verzwaard. Een luchtschip behoeft geen
tusschenlandingen te maken, alleen begin- er>
eindpunt moeten behoorlijk van alle hulp
middelen voorzien zijn.
De véél geringere tonkilometerprijs is een
sterk argument vóór een Zeppelindienst en er
gaan dan ook in Amerika steeds meer stem
men op om den bouw van luchtschepen te
'hervatten, die stopgezet is na het verongelus-
ken der militaire luchtschepen Akron en Ma
con. De Air Defence League heeft een derge
lijk verzoek tot president Roosevelt gericht.
vera had moeten vluchten en vijf millioen pe
seta's had meegenomen, had zich in veilig
heid weten te stellen in het stadje Torrijos.
Op zijn bevel werd de pastoor van het plaatsje
uit zijn woning gesleept, en men eischte van
hem, dat hij God zou lasteren. Maar hij ver
klaarde, dat hy liever voor Christus wilde lij
den. Toen rukten de - bandieten de kleederen
van zijn lichaam, en zij begonnen hun slacht
offer op dezelfde manier te martelen als zfj
zich nog konden herinneren uit de lijdens
geschiedenis van Christus.
Zij lieten den geestelijke zware balken dra
gen, en sleepten hem onder voortdurende stox-
slagen en beschimpingen door de straten van
het stadje, terwijl zij hem azijn in den mond
goten. Om hun 'hartstochten geheel te bevre
digen, trokken zij hem de kleeding aan van
een soldaat der roode militie, en zetten hem
een doornenkroon op het hoofd.
Deze afschuwelijke marteling duurde drie
dagen, terwijl zij voortdurend van het slacht
offer eischten, dat hij God zou lasteren. Na
lange beraadslagingen, of zij den priester
zouden kruisigen of doodschieten, besloten de
leden der „Vereeniging voor Humaniteit" het
laatste toe te, passen, en werd de martelaal
op een veld voor het dorp terechtgesteld.
In de kleine gemeente Torrijos werden bo
vendien de dokter, de rechter, het hoofd der
katholieke school, de directeur van het tele
graafkantoor, de directeur van de gevangenis,
en dertig andere inwoners vermoord.
MÜNCHEN, 6 Oct. (D.N.B.) Het stoffelijk
overschot van den Hongaarschen minister
president Goemboes zal morgenochtend in het
Kaiserhof worden opgebaard. De militaire
plechtigheden zullen volgens het ceremonieel
plaats hebben.
Des avonds te negen uur zal het stoffelijk
overschot met de gebruikelijke plechtigheden
naar het station worden vervoerd, vanwaar het
met eten gewonen trein van 22.23 via Weenen
naar Boedapest zal worden gebracht.
In een officieel communiqué over den bui
tengewonen ministerraad wordt gezegd, dat
Daranyi, de plaatsvervangende minister-presi
dent, in bewogen woorden het verscheiden van
Goemboes heeft medegedeeld. De Raad be
sloot, den overledene als den grooten doode
der natie te beschouwen en hem een staats
begrafenis te bereiden.
Aan het Nederlanasche gezantschap te Boe
dapest is opgedragen de deelneming van de
Nederlandsche regeering te betuigen aan de
Hongaarsche regeering met het overlijden van
den Hongaarschen minister-president Goem
boes
DANZIG 6 Oct. (D. N. B.) De president van
den Danziger Senaat heeft hedenmiddag een
tweede schrijven gericht tot den secretaris-ge
neraal van den Volkenbond, waarin hij mee
deelt, eerst heden het besluit van den Volken
bondsraad te hebben vernomen, uit de och
tendbladen. Greiser protesteert hiertegen. Door
de zitting op 5 October te plaatsen heeft men
Danzig de gelegenheid ontnomen zich te doen
vertegenwoordigen.
WARSCHAU, 6 Oct. (Reuter). Het conserva
tieve blad „Czas" maakt melding van een ge
rucht, volgens hetwelk Papee, de Poolsche com
missaris-generaal te Danzig zou aftreden. Men
brengt dit gerucht in verband met een ander, dat
kortgeleden te Genève de ronde heeft gedaan
en volgens hetwelk een Pool tot Volkenbonds
commissaris te Danzig zou worden benoemd om
dan tevens de functie van Poolsch commissaris
te vervullen.
Adv.
Mr. Van Lanschot houdt te Genève een plei
dooi voor de afschaffing der handelsbelemme
ringen.
Ras Imroe, de leider van de regeering te Gore,
verlaat Abessinië.
Nieuwe militaire maatregelen in Zwitserland.
'Treinramp in Sovjet-Rusland; ongeluk te wij
ten aan sabotage.
Stoffelijk overschot van Goemboes wordt he
denavond van München naar Boedapest over
gebracht.
Ilaliaansche beurzen heden heropend.
Staatsmonopolie in Duitschland over den bui-
tenlandschen handel.
Protestbrief van Greiser aan Avenol.
Te Zeelst zijn vier woningen afgebrand; een der
bewoners liep brandwonden op.
Bij nieuwen brand te Venlo zijn weer vier nood
woningen in de asch gelegd.
Ordonnantie in Ned.-Indië tegen prijsopdrijving
aangenomen en reeds in werking getreden.
De Ned. Bank heeft f 100 millioen van haar
goudvoorraad als werkkapitaal ter beschikking
van het egalisatiefonds gesteld.
Wetsontwerp ingediend tot wijziging en aan
vulling van de Crisishypotheek-aflossingswet '36
New-Yorksche beurs: Stemming vast; slot voor
de meeste fondsen op het hoogste punt.
Hoevelen hebben over alles en nog
wat zoo dadelijk maar een eigen oor
deel en een heel betoog klaar. Ze zet
ten een geheele redeneering op en be
slissen de moeilijkste vraagstukken
tusschen twee ademhalingen. Er zijn
menschen die aldoor moeten spréken,
wier mond niet stil staat. Maar wan
neer men dan hun redeneering rustig
beoordeelt blijft er weinig van over.
Ze hebben veel gesproken maar niets
gezegd. De wijze geeft ons in enkele
zinnen meer doordachte levenswaar
de mee dan de oppervlakkige causeur
in betoogen van 'n uur. Spreek wat
minder zeg wat meer!
LONDEN, 6 Oct. (Reuter) Officieel
wordt medegedeeld, dat Ras Imroe, die met
Walde Sadik leider der regeering te Gore
was, in het gezelschap van den Britschen
consul uit de stad is vertrokken. Hij heeft
verlof gekregen zich in Oeganda te vestigen.
De Britsche consul, kapitein Erskine, te Gore
in West-Abessinië. deelt mede. dat hij goede vor
deringen maakt en binnenkort in het op 150
K.M. afstand gelegen Gombeila zal aankomen.
Hij heeft een buitengewoon gevaarlijken tocht
achter den rug over bergpassen en door gebie
den, waar bandieten op de loer liggen. De trein
van muilezels, waarmede de consul reist, wordt
voorafgegaan door een groep buitenlanders,
meest Grieken en gevolgd door Ras Imroe, die
bevelhebber is geweest van het Noordelijke
Abessinische leger.
Bijna alle buitenlanders hebben thans West-
Abessinië verlaten, behalve eenige handelaren
uit Djimma en een aantal missionarissen uit
Sirama, die het veiliger vinden te blijven, waar
zij zijn, dan de gevaarlijke reis te ondernemen.
Stand op Woensdag 1 uur v.m.; 762.5
Vorige stand: 765.5.