Monetaire politiek en actie
tegen prijsopdrijving
DE
DUBBELGANGER
WOENSDAG 7 OCTOBER 1936
Streng optreden tegen
boeren
Onredelijke prijsopdrijving
wordt niet geduld
Onderzoek naar verhooging
gevraagd
Positie Overheidspersoneel
Adres N.V.V.
Kruideniers adresseeren
De ordonnantie tegen
prijsopdrijving
Door den Indischen Volksraad
aanvaard en terstond
afgekondigd
Afgekondigd
Contingenteeringen
ingetrokken
HEFFING VARKENSVLEESCH
INGETROKKEN
KAASPRODUCENTEN EN
MONOPOLIEHEFFING
Zij vragen om verlaging der pro
ductiekosten om prijsstijging te
voorkomen
R.K. Universiteit
Ambtsaanvaarding prof. dr.
A. Mulders
Dies-viering
HET VORSTELIJK HUWELIJK
Geschenk van de Koninklijke
Landmacht
MINISTER DE WILDE BJJ DE
ACCOUNTANTS
GEZONDHEIDSCONGRES
Geen audiëntie
Gezantenwisseling
CRI SI SHY POT HEEK-
AF LOSSINGSW ET
Wetsontwerp tot wijziging
en aanvulling
OPERA ITALIAN A
Het tableau de la Troupe
PROEFSTATION VAN DE
K.N.A.C.
Officieele indienststelling te
's Gravenhage
Ook de Ijsvogel
verkocht
Fransche maatschappij heeft het
vliegtuig overgenomen
POGING TOT MOORD
Verdachte tot zes jaar gevangenis
straf veroordeeld
AUTO'S BOTSTEN TEGEN
ELKAAR
Een der inzittenden zwaar gewond
NA DEN DOODSLAG TE
KONINGSBOSCH
Verdachte ontslagen van
rechtsvervolging
Clearing met Italië
Kind verdronken
Fraude met werkloozen-
steun
Penningmeester plaatste gefin
geerde namen op lijsten
Vier woningen
afgebrand
Een der bewoners loopt
brandwonden op
ANDERHALF JAAR GEËISCHT
Wegens verduistering van
65.000 gulden
FIETSRIJDER VERONGELUKT
UIT DE STAATSCOURANT
G. O. Belastingen
door Victor Bridges
In enkele persorganen zijn berichten ver
schenen, volgens welke zich hier of daar ge
vallen van onredelijke prijsstijging van land
bouwproducten hebben voorgedaan, zulks in
strijd met de desbetreffende wet, doordat be
paalde voor den handel bestemde voorraden
van die producten zouden worden vastgehou
den. Wij hebben naar aanleiding hiervan den
minister van Landbouw en Visscherij, mr, dr.
Deckers, inlichtingen gevraagd.
De minister antwoordde:
Ook ik heb kennis genomen van persberich
ten omtrent onredelijke prijsverhooging. Mocht
blijken, dat er landbouwers zijn, die voor den
handel bestemde voorraden vasthouden, in de
hoop, dat zij er straks een extra-winst op zul
len behalen, dan zal ik niet nalaten ernstige
maatregelen te nemen.
Zoo noodig zal ik er niet voor terugschok-
ben het bedrijf van dengene, wien de ge
meenschapszin zoo zeer ontbreekt, uit te
sluiten van den steun, die het krachtens de
landbouwcrisiswet wordt geboden.
Ik heb echter alle vertrouwen, dat dergelijke
maatregelen achterwege kunnen blijven. Onze
boeren bewezen meermalen, dat zij oog hebben
voor de belangen van hun medeburgers. Moch
ten er nochtans enkelen zijn, die in grof
egoïsme die belangen zouden schaden, dan zal
met gestrengheid tegen hen worden opgetre
den.
Naar ons werd medegedeeld door de bakkers
organisaties, is gebleken, dat tusschen de of
fertes van 25 September en 29 September j.l.
een prijsverschil van 4 cent per kilogram voor
alle soorten oliën bestaat, zoodat deze met
voornoemd bedrag gestegen zijn.
De voorraden worden eveneens slechts tegen
dezen verhoogden prijs geleverd.
Protest daartegen, ingediend bij de betrokken
handelaren, vermocht tot dusverre geen uitwer
king te hebben, weshalve de ten deze samen
werkende bakkersorganisaties zich telegrafisch
tot de commissie uit den ministerraad tegen de
prijsopdrijving hebben gewend, met het verzoek
na te willen gaan, of in dit geval niet van on
gerechtvaardigde prijsverhooging moet worden
gesproken en, zoo ja, daartegen stelling te wil
len nemen.
Het bestuur van de R. K. Centrale van Bur
gerlijk Overheidspersoneel heeft de positie van
het Overheidspersoneel besproken, in verband
met de maatregelen der regeering, betreffende de
muntcorrectie, waarbij werd vastgesteld, dat
over de gevolgen van het besluit der regeering
thans nog geen definitief oordeel is uit te spre
ken.
Juist echter daarom kwam de vergadering tot
de conclusie, dat behandeling van aanhangige
maatregelen, gericht op vermindering van in
komen, dient te worden uitgesteld.
Gezien dit uitgangspunt, besloot de vergade
ring een adres te zenden aan den Raad van
Ministers, waarin verzocht zal worden, de be
handeling van het wetsontwerp tot herbereke
ning van burgerlijke en militaire pensioenen op
te schorten. De in het voorloopig verslag be
treffend genoemd wetsontwerp gemaakte op
merkingen over de gevolgen van de muntcor
rectie voor de gepensionneerden werden daarbij
omschreven.
Vervolgens werd aandacht geschonken aan de
overige maatregelen die, bijzonder onder den in
vloed der regeering, tot stand kwamen of nog
aanhangig zijn voor het personeel der lagere
bestuursorganen
Naar het inzicht der R. K. Centrale, behoo-
ren ook deze in uitzicht gestelde maatregelen,
in zooverre deze zouden leiden tot verlaging van
loonen en salarissen, te worden opgeschort.
Overeenkomstig dit inzicht zal in de aan de
orde zijnde en komende gevallen worden opge
treden.
De ontwikkeling van den toestand behoudt de
bijzondere belangstelling.
Zoo spoedig hiertoe aanleiding bestaat, zal de
R. K. Centrale nader haar standpunt bepalen.
De hoofdbesturen van de bij het N.V.V. aan
gesloten organisaties hebben in een bijzondere
bijeenkomst, voornamelijk belegd ter bespre
king van den toestand, ontstaan door de ge
wijzigde monetaire politiek der regeering als
gevolg van het loslaten van den gouden stan
daard, een aantal conclusies aangenomen,
waarin allerlei wenschen geformeerd zijn ten
aanzien van alles wat samenhangt met de de
preciatie van den gulden.
De Ned. Kruideniersbond, de federatieve bond
van winkeliersorganisaties in het koloniale wa-
renvak „Febowiko" en de R. K. bond van krui-
deniersvereenigingen, vereenigd in het comité
van samenwerking', hebben een adres gezonden
aan het ministerie van Handel, Nijverheid en
Scheepvaart, waarin zij den Minister verzoeken
spoedig maatregelen te treffen om te komen tot
een publieke voorlichting, welke den detaillist
vrijwaart voor onverdiende blaam van de zijde
van den consument.
BATAVIA, 6 October. (Aneta). Het college
van gedelegeerden zette de behandeling van
de ordonnantie ter voorkoming van prijsop
drijving van goederen, diensten en huren
voort.
Hierop werd de ontwerp-ordonnantie, waar
bij aan de regeering uitgebreide bevoegdheden
worden verleend om bij of krachtens regee-
ringsverordening «maatregelen te treffen ter
voorkoming van prijsopdrijving van goederen,
diensten en huren, zoo noodig met inbeslag
name der voorraden, door het college van ge
delegeerden aangenomen.
De regeering nam een amendement-Weyer
over. waarbij de werkingsduur der ordonnan
tie wordt beperkt tot 1 Maart 1937.
BUITENZORG, 6 October. (Aneta). Afge
kondigd is de ordonnantie tegen prijsopdrij
ving van goederen, diensten en huren, welke
•heden te middernacht in werking treedt.
Verder is afgekondigd een regeeringsveror-
dening, waarbij wordt bepaald, dat de soorten
van diensten, ten aanzien waarvan het be
paalde in de bovengenoemde ordonnantie toe
passing kan vinden, dooir den Gouverneur-
Generaal worden aangewezen. Daarin wordt
voorts bepaald, dat door den G. G. kan wor
den vastgesteld, met welk percentage de prij
zen dier diensten mogen worden verhoogd.
Ten slotte is afgekondigd een gouverne
mentsbesluit, waarbij wordt vastgesteld, dat
het vervoer van personen of goederen te water
wordt aangewezen als een dienst, vallend on
der laatstbedoelde regeeringsverordening. De
prijzen dier diensten zullen door den direc
teur van het departement van Economische
Zaken worden vastgesteld. Voor het inter-ge-
westelijk verkeer zal dit geschieden door de
hoofden van gewestelijk bestuur.
Men deelt ons van officieele zijde mede, dat
thans ook de contingenteeringen van meubelen,
van hout en van wollen en halfwollen dekens
zullen worden ingetrokken.
Verzocht wordt mede te deelen dat de in
trekking van de heffing op varkensvleesch
reeds heden (Woensdag 7 October) zal ingaan.
Naar aanleiding van een bericht onder den
titel: „Kaasproducenten vragen hooger prijzen"
schrijft ons de Bond van Kaasproducenten dat
hij geen hoogere prijzen vraagt, maar verlaging
der monopolieheffingen op granen, nu deze door
de valutadaling sterk zijn gestegen. Wanneer
men verhoogde prijzen in Nederland wil voor
komen of tegengaan, dan dient men zelve al
die maatregelen te nemen, die verhoogde prij
zen kunnen voorkomen. De monopolieheffing
op graan beteekent voor den veehouder hooge-
ren productiekosten. De valutadaling eveneens.
Het beletten van een hoogeren prijs voor het
eindproduct eischt medewerking tot zoo laag
mogelijke productiekosten. De Bond komt dus
met het gerechtvaardigd verlangen, de mono
polieheffing op granen minstens met het be
drag te verlagen, dat de granen door waarde
daling van den gulden duurder zijn geworden.
De vogelvriend.
„Nu heb ik een vogelhuisje met ver
warming gebouwd en toch zijn ze naar
het Zuiden vertrokken".
Prof. Dr. A. J. M. Mulders, benoemd door de
St. Radboudstichting tot gewoon hoogleeraar
in de missiologie en Oostersche theologie aan
de Nijmeegsche Universiteit, zal Maandag 12
October as. zijn ambt aanvaarden met het uit
spreken van een rede in de aula der R. K.
Universiteit.
Zaterdag 17 October zal de dertiende Dies
Natalis van de R. K. Universiteit gevierd wor
den. Des morgens half elf zal in de St. Augus-
tinuskerk te Nijmegen een pontificale H. Mis
worden opgedragen. Des middags drie uur aal
de rector-magnificus Prof. Dr. Th. Baades in
de aula een rede uitspreken.
Naar wij vernemen zal door de Koninklijke
Landmacht een geschenk worden aangeboden
aan Prinses Juliana en Prins Bemhard, bij ge
legenheid van hun aanstaand huwelijk. In dit
geschenk zal, zoowel wat de daaraan ten grond
slag liggende symboliek als wat de vervaardi
gers en de gebruikte materialen betreft, de bij
zondere verhouding van het leger, zijn geschie
denis en zijn materieel tot het Huis van Oranje
vertolkt worden.
De gelegenheid tot deelneming aan het ge
schenk zal zich niet beperken tot de thans in
actieven dienst zijnde officieren, onderofficie
ren, korporaals en dienstplichtigen, maar zich
ook uitstrekken tot alle oud-beroeps-officieren
en -onder-officieren en tot hen, die, hoewel
met groot verlof zijnde, nog deel uitmaken
van de Koninklijke Landmacht.
Op Zaterdag 17 October zal in het Carlton-
Hotel te Amsterdam de tiende accountantsdag
der Vereeniging van gemeente-accountants
worden gehouden.
In de ochtenduren zal de minister van Bin-
nenlandsche Zaken, mr. J. A. de Wilde, de
vergadering toespreken, terwijl de gemeente
secretaris van Alkmaar, mr. A. Koelma, een
causerie zal houden.
Des middags zal prof. mr. A. C. Joseph us
Jitta een lezing houden over de ordening in
het bedrijfsleven door de gemeentebesturen.
Zooals in het verslag van het te Den Haag
gehouden congres voor openbare gezondheids-
regeling is gemeld, heeft in een der sectie-ver
gaderingen dr. Bijl gesproken over: „De vacci
natie tegen pokken". De betreurenswaardige
achteruitgang van het aantal gevaccineerden, in
het bijzonder kinderen, had de aandacht van
vele sprekers.
Overwogen werd, hoe daarin verandering zou
kunnen worden gebracht.
Ten aanzien van het congres als geheel kan
nog worden opgemerkt, dat de aangebrachte
reorganisatie, waardoor tal van vereenigingen,
die op het gebied der openbare hygiëne werk
zaam zijn, als medebesturende of deelnemende
vereenigingen aan het congres medewerken, ten
volle aan het doel heeft beantwoord.
Besloten Werd het volgende congres zoo mo
gelijk te Maastricht te houden.
De gewone audiëntie van den minister van
O., K. en W. zal Maandag 12 October e.k. niet
plaats hebben.
De Belgische gezant te Den Haag, Maskens,
is naar verluidt, benoemd tot Belgisch ambas
sadeur te Rome
Ingediend is een wetsontwerp tot wijziging
en aanvulling van de Crisishypo'theek-af-
Iossingswet 1936.
Bij de mondelinge behandeling in de Tweede
Kamer van de Crisishypotheekaflossingswet *36
heeft de regeering toegezegd, dat, indien mocht
blijken, dat tengevolge van genoemde wet hypo
theekbanken minder aflossing zouden ontvan
gen dan noodig was, om haar in staat te stel
len haar eigen aflossingsverplichtingen op haar
obligatieleeningen na te komen en artikel 5
van het vaste-lastenontwerp, hetwelk een voor
ziening terzake trof, niet tot stand zou komen,
er maatregelen zouden worden voorbereid om
te voorkomen, dat de hypotheekbanken door
dezen gang van zaken in ongelegenheid zouden
geraken. Na de intrekking van laatstgenoemd
ontwerp, is de regeering te rade geworden de
regeling, vervat in artikel 5 van genoemd ont
werp, betreffende de voorwaarden van obliga
tieleeningen, uitgegeven door grondcredietin-
stellingen, als zelfstandig ontwerp in te dienen.
In verband met den nauwen samenhang van
deze materie met de Crisis-hypotheekaflossings-
wet 1936, meent de regeering de onderhavige re
geling zonder bezwaar in deze wet te kunnen
onderbrengen.
De thans voorgestelde regeling is, behou
dens een enkele redactiewijziging van on
dergeschikt belang, geheel gelijk aan die van
artikel 5 van het vaste-lasten-ontwerp.
Overeenkomstig een door de practijk uitge
sproken wensch, zal, in afwijking van de bij
het vaste-lasten-ontwerp voorgestelde regeling,
het aflossingsplan slechts betrekking hebben op
het loopende boekjaar. Voor ieder volgend jaar,
waarin aanspraak op vermindering van aflos
sing op obligatieleeningen wordt gemaakt, zal
dus opnieuw het fiat van den president moeten
worden gevraagd.
Ten slotte wordt, ter herstelling van een
omissie, voorgesteld, dat de Crisis-hypotheek-
aflossingswet mede van toepassing is ten aan
zien van hypotheken op de op onroerende goe
deren gevestigde rechten.
Het seizoen 1936—1937, het 39ste operaseizoen
der N.V. Italiaansche Opera zal aanvangen op
15 October a.s. en eindigen op 1 Januari 1937.
De muzikale leiding zal in handen zijn van
Maestri concertators en Direttori d'Orchestra:
Edmondo de Vecchi en Vincenzo Marini, verder
zijn geëngageard als Maestri sostituti: Arturo
Andreoli en Gino Bianchi Rosa, als Maestro
del Coro: Amedeo Barbieri, als Maestro Sugge-
ritore: Dino Gasperi en als regisseurs: Augusto
Cardi en Riccardo Moresco.
De solisten troep zal bestaan uit:
Soprani: (in alphabetische volgorde) Atilla
Archi, Mafalda Chiorboli, Amelita Conté, Maida
Girelli, Maria Pedrini, Sara Scuderi, Fulvia Tre-
visani en Alida Vane.
Mezzosoprani: (in alphabetische volgorde)
Luisa Squarzina, Rhea Toniolo en Palmira Vitali.
Tenore: (in alphabetische volgorde) Enzo de
Muro Lomanto, voor gastvoorstellingen; verder in
alphabetische volgorde: Vladimiro Badiali, Ro
meo Boscacci, Adalberto Giovannoni, Alessandro
Granda, Arsenio Guinta, Giuseppe Lawezzo, Um-
berto Orlandi en Gaspare Rubino.
Baritoni: Carlo Galeffi voor gastvoorstellingen,
verder in alphabetische volgorde: Spartaco Mar-
chi, Leo Piccioli, Antenore Reali, Luigi Sardi en
Francesco Valentino.
Bassi: (in alphabetische volgorde) Vittorio
Baldo, Bruno Carmassi, Eraldo Coda en Gre-
gorio Melnik.
Het orkest zal bestaan uit 50 Nederlandsche
musici en het koor uit 34 dames- en heeren
koristen.
Het Ballet staat onder leiding van Darja
Collin, die tevens als solodanseres zal optreden.
De operavoorstellingen zullen worden gege
ven te 's-Gravenhage in het Gebouw voor K.
en W„ te Amsterdam in het Theater Carré en
in den Stadsschouwburg, te Rotterdam in der.
Grooten Schouwburg, verder in verschillende
provincieplaatsen, o.a. te Apeldoorn, Den Bosch,
Bussum, Breda, Dordrecht, Hilversum, Roosen
daal, Utrecht, enz.
De voorzitter van de K. N. A. C., de heer
J. Linthorst Homan, heeft Dinsdagmiddag in
tegenwoordigheid van verschillende autoritei
ten op verkeers- en wegengebied, 'het nieuwe
proefstation aan den Laakweg te 's Graven
hage in dienst gesteld.
Dit proefstation, waarmede een nieuwe af-
deeling van de K. N. A. C. is geopend, dient
tot het controleeren van het motorvermogen
en brandstofverbruik van automobielen onder
alle willekeurige omstandigheden. Een vernuf
tige meet-apparatuur, fabrikaat van de groote
Engelsche specialisten op dit gebied, Heenan
and Froude Ltd., is in het practisch inge
richte gebouwtje opgesteld onder leiding van
ir. Van Wamelen, die aan de aanwezigen bij
de indienststelling de noodige toelichting van
de werking gaf en een aantal demonstraties
met het apparaat liet verrichten.
Met opvallende snelheid en gemakkelijkheid
worden de verschillende contrölecijfers geno
teerd, doch deze eenvoud is tenslotte het ge
volg van een zeer ingewikkelde technische be
handeling.
Door deze inrichting heeft de K. N. A. C. ten
onzent de eerste mogelijkheid geopend, om op
zeer betrouwbare en zekere wijze een volledig
overzicht van de gebruikswaarde van perso
nen- en lichte bedrijfsauto's aan den eigenaar
of gebruiker daarvan te verschaffen.
De Ijsvogel van de K. L. M., de PHAIJ, een
Fokker F 12, welke in 1933 in dienst werd ge
nomen, is verkocht naar Frankrijk. De kooper
van de drie Fokker toestellen, waaronder de Pe
likaan en de Zilvermeeuw, welke bestemd zijn
voor de Fransche maatschappij Air Tropique
voor den dienst DakarGoa, heeft ook de
Ijsvogel overgenomen.
Dit toestel deed, zooals men weet, geruimen
tijd dienst op de Indiëlijn der K. L. M. en in
de afgeloopen maanden streek "het geregeld neei
op het vliegveld Eelde in Groningen.
De Ijsvogel zal medio October van Schiphol
naar Parijs vertrekken.
De Roermondsche rechtbank heeft Dinsdag
Uitspraak gedaan in de strafzaak tegen den
20-jarigen varensgezel J. V. uit Deyenter. Ver
dachte had terecht gestaan, verdacht van po
ging tot moord op zijn baas, den schipper N.
Verduyn, door dezen na een van te voren be
raamd plan, en met de bedoeling hem te ver
moorden, met een zwaren Engelschen sleutel op
het hoofd te slaan, welke slag evenwel niet doo-
delijk was. De Officier van Justitie had tegen
verdachte zes jaar gevangenisstraf geëischt. De
rechtbank veroordeelde hem tot een gevange
nisstraf voor den tijd van zes jaar, met aftrek
van het voorarrest.
Dinsdagmiddag te zes uur is op het Keizer
Lodewijkplein te Nijmegen, vlak voor de
Waalbrug, een ernstig ongeluk gebeurd.
De heer W. Kropman uit Nijmegen kwam uit
de richting Arnhem met zijn auto en wilde dc
stad binnenrijden.
Uit de tegenovergestelde richting kwam de
heer J. Rems aanrijden met zijn Citroen.
Hoe het ongeluk gebeurd is, is nog niet uit
gemaakt. De beide wagens die met flinke snel
heid reden botsten tegen elkaar. De Citroën van
den heer R. vloog in brand.
In den auto zaten behalve de heer R. nog
drie personen, die zich wisten te redden doch
de heer R. zat bekneld en kon slechts met
moeite uit de cabine worden gehaald. Het bleek,
dat hij een zware schedelfractuur bekomen had.
Hij werd in zorgwekkenden toestand naar het
Wilhelminaziekenhuis vervoerd. Zijn toestand
is hopeloos.
De heer Kropman is er zonder kwetsuren af
gekomen.
Beide auto's waren zwaar beschadigd.
De Roermondsche rechtbank heeft uitspraak
gedaan in de strafzaak tegen L. L. te Kon-ngs-
bosch die 22 September terecht stond, verdacht
van doodslag op J. B„ gepleegd in den nacht
van 9 op 10 Februari jJ.
Overeenkomstig den eisch van den Officiei
van Justitie werd L. ontslagen van rechtsver
volging op grond van het feit, dat hij uit nood
weer gehandeld heeft.
Het Nederlandsch Clearinginstituut maakt
bekend, dat met ingang van Dinsdag 6 October
weder stortingen in de clearing met Itaiië zijr.
aangenomen.
Met het oog op het feit, dat de clearings-
koers per lire op het oogenblik niet kan worden
vastgesteld, zullen stortingen op in lires luiden
de verplichtingen slechts voorloopig en onder
voorbehoud worden aanvaard.
Bij het spelen is een driejarig zoontje van
den heer P. Voogd te Honselersdijk in de Dijk-
vaart geraakt en verdronken. Een tuinders-
knecht, die met zijn schuit voorbij voer, zag
Let lijkje van het kind drijven.
Te Enschede is aangehouden de 39-jarige H„
penningmeester van een vakorganisatie te En
schede, die wordt verdacht van fraude met
steunuitkeeringen aan werklooze leden. Hij ver-
valschte de lijsten van de leden, die reglemen
taire steunuitkeering ontvingen, door er na
men op te plaatsen van personen, die in het
geheel geen steun ontvingen. De gelden ge
bruikte hij ten eigen bate. Gebleken is. dat de
ze verduisteringen reeds eeenige jaren achtereen
zijn gepleegd.
Het bedrag kon nog niet worden vastgesteld,
doch het is vrij aanzienlijk.
Dinsdagmorgen in de vroegte is te Zeelst
door tot nog toe onbekende oorzaak brand ont
staan in een huisje, dat deel uitmaakt van
een complex van vier woningen. Het huisje
werd bewoond door de familie Wilken en was
gelegen in de Kruisstraat.
De geheele woning stond weldra in lichter
laaie, terwijl de bewoners zich slechts met
moeite konden redden. Wilken, die twee van
zijn kinderen uit hun bedjes haalde en ze by
buren wilde binnenbrengen, bekwam ernstige
brandwonden in het gelaat.
Van den inboedel kon niets worden gered.
De drie naast het huisje van W. gelegen
woningen werden door overslaande vonken
eveneens in vlammen gezet. Zij werden resp
bewoond door de families Peels, Kuypers en
Linker.
De brandweer, die inmiddels ter plaatse
was verschenen, mocht er niet in slagen deze
huisjes te behouden.
Zij brandden alle af, terwijl van den inboedel
niets kon worden gered.
De bewoners van de vier huisjes waren ver
zekerd.
Voor de Haagsche rechtbank heeft terecht
gestaan de 63-jarige assuradeur E. G. van H.,
gedetineerd, gewezen regent-boekhouder der
Nederduitsch-Hervormde Gemeente te 's Gra
venhage, wien bij dagvaarding is ten laste ge
legd, dat hij in het tijdvak van 1 Januari 1929
11 Juli 1936 geldsbedragen, welke hij m voor
melde hoedanigheid onder zich had, tot een
bedrag van ƒ46.000, alsmede 'n bedrag van on
geveer 19.000, hetwelk hij als penningmeester
van de stichting Wilhelminakerk beheerde, te
eigen bate heeft aangewend.
Prof. dr. Joh. de Groot, hoogleeraar te
Utrecht, gaf een uitvoerige uiteenzetting van de
psychische gesteldheid van verdachte, die vol
gens getuige zaken deed zonder zakenman te
zijn en wiens gedrag slechts kan worden ver
klaard uit zeker standgevoel, gepaard gaande
met groote liefde voor vrouw en kind.
Het O. M„ waargenomen door mr. Hoekstra,
zeide, de aan verdachte ten laste gelegde feiten
bewezen te achten. Spr. eischte, gezien den
ernst van de gepleegde feiten, een jaar en zes
maanden gevangenisstraf, met aftrek van het
voorarrest.
Mr Donker Curtius schetste in zijn pleidooi
den levensloop van zijn cliënt, die door voort
durende tegenslagen het stuur van het normale
denken was kwijtgeraakt en daardoor finan-
cieele verplichtingen had aangegaan, welke ver
boven zijn krachten uitgingen. Gemis aan con-
trflle heeft het mogelijk gemaakt, dat verdachte
op deze plaats is terecht gekomen.
Pleiter drong aan op de uiterste clementie.
Uitspraak 20 October as.
Dinsdagochtend is de 53-jarige heer Z. de
Bruin, die voor landbouwdoeleinden per fiets
uit Geldermalsen naar het naburige Tricht
was gegaan, bij het verlaten van den hoofdweg
om een zijweg in te slaan, door een passee: en
den vrachtauto gegrepen. De man, die ernstige
verwondingen bekwam, is ongeveer een kwar
tier na de aanrijding overleden.
Aan E. Kleijn, directeur der registratie en
domeinen te 's Gravenhage, is op zijn verzoek
eervol ontslag verleend als voorzitter van de
bijzondere commissie voor georganiseerd over
leg voor de ambtenaren der directe belastin
gen enz. en der registratie enz. met dankbetui
ging voor de in die functie bewezen diensten;
en is het lid dier commissie C. E. de Jonge,
directeur der registratie en domeinen te Mid
delburg, tijdelijk belast met de functie van
voorzitter en is F. X. Eibers, directeur der di
recte belastingen enz. te Rotterdam, benoemd
tot plaatsvervangend lid van bedoelde com
missie
62
Billy hield even op, terwijl de Rolls-Royce, ge
hoorzaam aan den bekwamen chauffeur, als het
ware als een slang door de menschenzee van
Mansion House-street kroop. Met een beklemd
hart en bezield door een hevigen toom, wachtte
ik, tot hij zijn verhaal zou vervolgen.
„Ik giste iets van hetgeen er was voorgevallen,'
begon hij, toen de auto in de richting van Ald-
gate draaide. „Ik wist, dat Mercia den naam van
Sangatte had hooren noemen in de rechtszaal,
als een van de voornaamste getuigen van de po
litie, en het was alsof het mij werd ingegeven,
dat hij waarschijnlijk van deze omstandigheid
gebruik had gemaakt, om haar bij zich te laten
komen. Niets, behalve de gedachte jou van dienst
♦e kunnen zijn, zou in staat geweest zijn, haar te
doen besluiten, bij hem aan huis te komen
daar was ik vast van overtuigd. Het was echter
zaak, te weten te komen, welk duivelsch spel hij
trachtte te spelen. Ik peinsde er eenige oogen-
blikksn over en toen kwam het mij het beste
voor. naar zijn huis te gaan en uit te visschen,
Wanneer Sangatte terug verwacht werd. Wilton
Was het met mij eens en onmiddellijk sprongen
wij in een taxi en reden naar Belgrave Square.
Zijn huisknecht opende de deur 'n ongunstig
type; zoo'n bleeke gluiperd. Toen ik Sangatte te
spreken vroeg zei hij, dat mijnheer de stad uit
was. In het begin wilde hij niets meer zeggen
hij verklaarde, dat hij niet wist, waar zijn heer
heen was of wanneer hij terug zou komen; en
toen ik een beetje aandrong kreeg hij neiging tot
brutaliteit. Ik begreep, dat de eenige weg was,
hem om te koopen. Den kerel was het aan te
zien dat hij in staat was, zijn moeder te verkoo-
pen en daarom zei ik hem op den man af dat 't
mij wel tien pond waard zou zijn als ik Lord
Sangatte voor den avond kon spreken. Toen be
gon de schobbejak te marchandeeren. Ik ver
onderstel, dat hij vermoedde, dat ik Mercia zocht
en dat hij overtuigd was, dat ik Sangatte toch
niet meer zou kunnen achterhalen. Hoe dit ook
zij, hij ging niet lager dan vijf en twintig pond
en natuurlijk stemde ik er in toe. Toen vernam
ik de waarheid tenminste, dat denk ik.
Sangatte was voor drie of vier dagen uitge
gaan met zijn jacht en mijn eenige kans, om
hem nog te treffen Was, naar Bumham-on-
Crouch te gaan, waar zijn boot lag."
„Billy!" onderbrak ik hem, „zou je denken, dat
Mercia met dien bruut aan boord is?"
Billy legde zijn hand op mijn arm. „Zij zijn
ons slechts twee uur voor, Jack," sprak hij kalm
„bovendien eischt het eenigen tijd, om een boot
van eenig belang reisvaardig te maken."
„Maar wat zou dat alles beteekenen," riep ik.
„Welk duivelsch plan zou hij hebben, om Mercia
naar Burnham te voeren?"
„Ik ben overtuigd," viel Billy mij in de rede,
„dat zij er geen vermoeden van had, dat de auto
daarheen reed. Misschien lokte hij haar naar
zijn huis, onder voorwendsel, berichten over jou
te kunnen geven en bood hij haar daarna aan,
haar naar de rechtszaal te rijden. Het is maar
veronderstelling natuurlijk, maar het past geheel
in het kader van Sangatte en het klopt met de
feiten. Eenmaal in den auto, kon zij er niet uit,
voor zij in Burnham zouden zijn en wat zou een
meisje dan nog tegen twee of drie man. Reken
er maar op, dat Sangatte op zijn scheepsbeman
ning vertrouwen kan."
„Als je gelijk hebt, Billy," zei ik zacht, „is het
voor Sangatte te hopen, dat ik hem niet achter
haal."
Er ontstond een korte stilte, terwijl de auto
door de onzindelijke achterbuurten van Stratford
snorde. De vaart, waarmede onze chauffeur
goedvond te rijden, scheen niet den bijval der
bevolking weg te dragen, hetgeen bleek uit de
verontwaardigde blikken en den stortvloed van
verwenschingen der venters en leegloopers, die
wij achter ons lieten.
„Ga door, Billy," zei ik, terwijl ik voor mij
uitstaarde, „praat tegen mij, zeg maar wat je
wilt maar praat anders word ik krankzinnig.
Vertel mij, ho eje aan dien auto gekomen bent."
„Gehuurd," zei Billy. „Ik begreep onmiddellijk,
dat indien die schobbejak van een huisknecht
de waarheid had gesproken, er niets anders op
zat, dan een tocht naar Burnham te maken.
Eerst dacht ik aan jouw wagen, maar ik over
woog, dat het misschien eenige moeilijkheid zou
kunnen opleveren, hem te krijgen en daarom
reed ik direct naar de Garettgarage in Bond-
street, waar ik een Rolls Royce bestelde. Het
duurde een minuut of tien, voor zij er mede ge
reed waren; inmiddels had ik Wilton in een
taxi er op uitgezonden, om zich te overtuigen, dat
Mercia niet thuis gekomen was. Daarna zijn wi)
linea recta naar Bowstreet gereden, om Jou te
zeggen, hoe de zaken stonden, alvorens wij naar
Burnham zouden rennen."
Hij hield even op, om een sigaret aan te ste
ken.
„Ik had natuurlijk nooit kunnen droomen, dat
't bevel tot inhechtenisneming ingetrokken was.
Vertel mij er eens iets van, oude jongen; dat is
beter dan te zitten kniezen. Je weet, dat wij alle
maal ons best doen voor je."
Ik was blij, dat hij mij tot spreken bracht.
Alles was beter, dan te piekeren over Mercia en
Sangatte. Ik begon dus onmiddellijk de geschie
denis van het plotselinge verschijnen van Mil-
ford in de rechtszaal te vertellen.
Met groote snelheid reed de auto door Rom
ford en Brentwood. De chauffeur, die eenigs-
zins op de hoogte was van het hoogst spoed-
eischende geval, gaf den machtigen motor zoo
veel gas, als zijn verantwoordelijkheid maar
eenigszins toeliet. Eenmaal buiten laatstgenoem
de stad, draaiden wij in oostelijke richting en nu
wij buiten het menschengewoel waren, vlogen
wij in steeds sneller vaart door het vlakke bouw
land van Essex, dat ons nog van het doel van
onzen tocht scheidde.
Ik herhaalde voor Billy de geheele geschiede
nis van Milford, zoover ik het mij kon herinne
ren, hetgeen uithoofde van zijn herhaalde on
derbrekingen en het ondervragen vrij lang duur
de. Ik was dan ook nog niet geheel aan het einde
van mijn verhaal, toen wij de bochtige, in- en
uitspringende monding van de „Crouch" bereik
ten en de grijze toren van de Burnhamsche kerk
zich op betrekkelijk korten afstand vertoonde. Ik
zal nooit de koortsachtige woede en het onge
duld vergeten, die mijn hart schenen te doen
bersten, toen de chauffeur na een kromming in
den weg er recht op aan stuurde.
Elke minuut van deze drie kilometers maakte
mijn foltering ondraaglijker. Ik bemerkte, dat
Billy dezelfde gewaarwording onderging als ik.
Zijn mond stond zoo hermetisch gesloten, dat
een kikvorsch in zijn winterslaap het hem niet
had kunnen verbeteren; en zoo zaten wij zwij
gend naast elkaar, strak starend met gretige
blikken van vurige oogen naar het steeds dich
ter naderende groote doel.
Eindelijk waren wij in het dorp. Bijna zonder
onze vaart noemenswaardig te verminderen, re
den wij de hoofdstraat met haar onooglijke
grijze huizen door en sloegen toen rechts den
hoek om, de kade op.
Meedoogenloos tegenover de autobanden, stop
te de chauffeur plotseling en in minder dan
geen tijd, stonden Billy en ik op de kade. Een
oude baliekluiver, die over de leuning van den
kaaimuur naar de dobberende collectie booten
en jachten, beneden Hem stond te kijken, draai
de zijn hoofd om, toen hij het geluid van auto
getoeter hoorde en keek nieuwsgierig naar Billy
en mij, die uit het voertuig sprongen.
„Kunt u mij misschien zeggen, of de „Sea
gull' al uitgevaren is?"
Hij haalde het zwartgebrande stompje steenen
pijp, dat van af zijn mondhoek omlaag hing, uit
zijn standplaats en spuwde op den grond. Toen
keek hij diepzinnig over ons heen.
„De „Seagull," herhaalde hij, „dat zal zeker
de schoener zijn, die Dinsdag binnengeloopen is;
heet de eigenaar niet zoo iets van „Sankattë?"
Ik knikte.
Hij keerde zich, terwijl hij zijn oogen met zijn
hand beschaduwde, in de richting van de uit
monding der rivier en wees met zijn andere
hand naai- de zee.
„Daar gaat ie," zei hij eindelijk.
Met een afschuwelijk gevoel van inzinking,
volgde ik de lijn van zijn vinger. Ongeveer een
kilometer ver voer een mooi vaartuig, naar mijn
schatting ter grootte van honderd vijftig ton,
onder begunstiging van een flinke w-esterbries,
zeewaarts.
„Ja, dat is ie," zei de oude man. „Om één uur
is ie uitgevaren. De eigenaar kwam met hetzelf
de merk auto als u, heeren."
„Was hij alleen?" vroeg ik met een zwakke
hoop, dat wij ons vergist mochten hebben.
De oude man schudde zijn hoofd. „HÜ had een
jonge dame bij zich, maar zij scheen ziek te zijn,
want ik zag, dat hij haar in de boot droeg."
Ik kreeg een gevoel of ik in brand stond, doch
nog voor ik aan mijn gevoelens lucht kon geven,
viel Billy in.
„Is' er hier een vlugloopende boot in de ha
ven?" riep hij. „Wij hebben een belangrijken
brief voor den eigenaar van die boot; de huur
prijs komt er niet op aan, als wij hem maar
kunnen achterhalen voor hij in volle zee is."
(Wordt vervoleru
