Het incident met de „Nyassa te Tarragona J. VAN DEN BERG Het laatste woord op gebied der luchtverkeersmiddelen België's nieuwe politiek Het nieuws van heden zftfiftfftG 17 ocT-eMR 1 m - m*mM MILITIE TROK OP HET LAA TSTE MOMENT TERUG NATIONALISATIE VAN FABRIEKEN De pastoor van de Noordpool ONLUSTEN TE BOMBAY DUREN VOORT Zijlstraat 87a - Telef. 11322 Uit Vaticaanstad DE BAROMETER VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS BUREAUX VOOR RfDACTHE EH ADMINISTRATIE: NASSAULAAN 51 - TELEFOOM 0566 ABONNEMENTEN: voor Haarlem en Agentschappen per week 25 cent; per kwartaal f 3.25per post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling BAGB1 AO UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERkJ DE SFAARNESTAD, HAARLEM - TBLEfOON 13866 TWtE EN ZÉSftCSTE JAARGANG No. 20209 Franco's troepen trekken in snel tempo öp naar Naval Carnero Onlusten aan boord van regeeringsvaartuig Militaire controle in Portugal Alle ondernemingen, die lucht' vaartmateriaal vervaardigen, hierbij betrokken Het Weeriiiiiiiiiiiiijiiiiiiifiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii| MÉMIÉMÜ mm In de gelederen der nationalisten bevinden zich ook Argentijnen, die op eigen kosten naar Spanje zijn gegaan. Een af deeling in de Sierra Guadarrama De invoermaatregelen in België Naar verhooging der rechten? De Britsche leening aan China Geen redevoering van Hitier verwacht Vertelt den H. Vader bijzonder heden over zijn uitgestrekt missieveld m Generaal Takayoschi Katsumu- ro, leider van de Japansche politiek in Noord-China, is be last met de vorming van een sterk Mongoolsch leger, tegen iederen Russischen aanval opgewassen Winkels worden geplunderd en tempels in brand gestoken Brochure van Kardinaal Faulhaber Belangrijk historisch document Accoord in de Fransche binnenscheepvaart Regeer in g zal krachtig optreden tegen de rexistische golf Rede van minister Spaak Tachtig olifanten gaan een reisje maken Zij hebben een betrekking ais filmartist gekregen De lichtstad in het donker Groote luchtbeschermings oefeningen Nieuwe Arabische agitatie? EHT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN De radio-specialist met de grootste sorteering toe stellen, voor elke beurs, met de gerenommeerde service Voor de defensie van Zwitserland Bedrag van een leening met 100 millioen francs overschreden Rust in Peru NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Por lossen regel 38 et, Inge*, mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 66 een! pet regel. Bfl contract sterk verlaagde prijzen. Voor de Ideine annonces „Omroepers" zie de rubriek. LISSABON, 17 Oct. (Reuter) Het Portug-eesche schip „Nyassa", dat 1400 Spaansche vluchtelingen te Tarragona aan land heeft gezet, is hier terugge keerd. De officieren deelden mede, dat de incidenten, die zich daarbij hebben voorgedaan, bijna van ernstigen aard waren geworden. De leden der militie trokken zich eerst terug, toen de ka nonnen op het Portugeesche schip wer den geladen en de torpedoboot „Dou- ro", die de „Nyassa" begeleid had, haar stukken op de haven richtte. De rechtsche luchtmacht heeft een vliegveld in de nabijheid van Malaga gebombardeerd en vijf toestellen vernield. Aan het front van Ta- lavera zijn drie regeeringsvliegtuigen neerge schoten, bij Cordova twee, bij Malaga een. Radio-Teneriffe deelt mede, dat wanordelijk heden zouden zijn voorgekomen aan boord van het regeeringsvaartuig „Campeador". De be manning zou den kapitein, die de instructies van Madrid weigerde op te volgen, gevangen hebben genomen. Aan het front bij Toledo is een linksche aanval afgeslagen, waarbij160 manschappen der regeeringstroepen gedood werden. De troepen van Franco trekken in snel tempo op in de richting van Naval Carnero en Valmojado. Bij Toledo hebben zij een kapitein en 100 manschappen gevangen genomen. Na de bezetting van Penarroya gunnen de troe pen aan het Zuidelijk front zich eenige rust. De nationalisten aan het front van Toledo hebben een colonne vrijwilligers omsingeld, die voor een groot gedeelte uit buitenlandels en miliciens bestond, die over de Sierra aan Vicente door de linies der rechtsche troepen passeerden om te trachten Madrid te bereiken. De pers te Moskou publiceert een communi qué van de Spaansche ambassade te Moskou, waarin de ambassadeur verklaart het noouig te oordeelen de vergissing van den Italiaanschen vertegenwoordiger te Londen, Grandi, te her stellen, welke deze maakte tijdens zijn rede in de non-interventie commissie: Grandi zeide, dat de Spaansche ambassadeur te Moskou door bemiddeling van de Sovjet-pers zijn dank betuigde aan de regeering van de Sovjet-Unie voor de edelmoedige hulp, ver leend aan de Spaansche regeering. In werkelijkheid, zoo verklaart de Spaansche ambassadeur, betuigde hij zijn oprechte erken telijkheid voor de hulp, welke het Russische volk zond aan het Spaansche volk door levens middelen te sturen voor de vrouwen en kinde ren in Spanje. Binnenkort zal een decreet van den minister van Oorlog van Portugal worden gepubliceerd, waarin wordt voorgeschreven, dat alle dienst plichtigen, wier denkbeelden op het oogenblik, dat zij worden ingelijfd, in strijd zouden zijn met de handhaving van de veiligheid van het vaderland en de maatschappelijke orde, in strafcompagnieën zullen worden geplaatst. Dezelfde maatregel zal worden toegepast te genover alle militairen die soortgelijke denk beelden tot uitdrukking brengen. Na afloop van hun diensttijd zullen personen, die van deze strafcompagnie hebben deel uit gemaakt, tot geen enkele staatsbetrekking e. d. worden toegelaten. De uitoefening van vrije beroepen zal hun eveneens worden verboden. PARIJS, 17 Oct. (A. N. P.) De regeering heeft de Sautter-Harle-fabrieken te Parijs, welke voor de landsverdediging arbeiden, genationaliseerd. De arbeiders, die sedert 33 dagen staakten, zul len Maandag weer aan het werk gaan. In een mededeeling van het ministerie van luchtvaart wordt o.a. gezegd, dat de minister met toepassing van de wet van 11 Augustus 1936 heeft besloten alle ondernemingen te nationaliseeren welke luchtvaartmateriaal en motoren, bestemd voor de nationale verdediging, vervaardigen. Voor land- en watervliegtuigen zullen door den minister vier maatschappijen worden gesticht. Twee-derden van het kapitaal van elk der maat schappijen zal worden verstrekt door den Fran- schen staat. De staat zal de noodig geachte be zittingen inbrengen, welke hij aan de vroegere onteigende ondernemingen zal vergoeden. Op het oogenblik houdt men zich bezig met het opstellen van de statuten der nieuwe gena tionaliseerde maatschappijen, welke zeer binnen kort zullen worden opgericht. Verwachting: Krachtige, later afnemende, =1 Zuid-Westelijke tot Westelijken wind, be- H trokken tot zwaar bewolkt, later opkla- rend, tijdelijk regen, later wellicht iets =j l§ kouder. Hoogste barometerstand: 770.7 te Lyon 2 en Toulouse. H Laagste barometerstand: 736.0 te Thors- j§ havn. 2 Zon op 6.30 - onder 5.01 - Licht op 5.31 EE Maan op v.m. 8.54 ondier n.m. 5.19 EE Eerste kwartier 23 October iiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiii Het Handelsblad weet te melden, dat de Bel gische regeering met haar maatregelen tot schorsing van een groot gedeelte van den invoer niet anders beoogt dan een aanpassing van de Belgische invoerrechten aan de nieuwe omstan digheden, die door de ineenstorting van het goudblok zijn ontstaan. Volgens het blad zullen de maatregelen uitloo- pen op verhooging van tal van invoerrechten. SJANGHAI, 16 Oct. Chineesche ambte naren hier geven als hun meening te kennen, dat zij van het departement van buitenland- sche zaken te Tokio een nieuwe en krachtige verklaring verwachten, waarin de „dominee- rende positie van Japan in Oost-China" we derom naar voren gebracht zal worden in ver band met de bevestiging van berichten omtrent de bereidheid van Engeland China uitgebreide credieten te verleenen. BERLIJN, 16 Oct. (Havas). Gezaghebbende kringen noemen het in het buitenland ver spreide bericht, dat Hitier Zaterdag een ver klaring zou afleggen over de versterkingen in het Rijnland, fantasie. Een zeer merkwaardige pastoor is pater Gérard. Zijn parochianen wonen in het pool gebied, in het rijk der eeuwige sneeuw. Dezer dagen vertoefde de pater in Rome, alwaar hij door den H. Vader in audiëntie werd ont vangen. ,Mijn beminde zoon," zeide de Paus, „uw leven is verre van gemakkelijk. Vertel me eens hoe uitgestrekt is uw parochie wel." „Honderd een en veertigduizend vierkante Kilometer H. Vader; op elke negenhonderd vier kante Kilometer één parochiaan." „En kunt ge in de geestelijke behoeften van Uw geloovigen voorzien?" „Alleen in de maanden als er daglicht is. Er zijn echter drie maanden per jaar van vol slagen duisternis; dan is het onmogelijk om op huisbezoek te gaan." Geruimen tijd onderhield de H. Vader zich met pater Gérard over de geografische bijzón derheden van zijn geweldig arbeidsveld. Bij het afscheid bood de pater aan Z. H. een vérza- meling van planten aan, die in de poolstreken voorkomen, welk geschenk met vreugde aan vaard werd. .Ontvang mijn zegen, beminde zoon." ,H. Vader, nog tweemaal Uw zegen, als ik U bidden mag." ,Voor wie is het mijn zoon, dat gij mijn zegen vraagt?" „Voor mijn brave eskimo's. Het zijn wakkere, eerlijke menschen en boven alles zeer gods dienstig. Dan voor mijn lieve moeder, die thans vier en negentig jaar wordt en aan twee en twintig kinderen het leven geschonken heeft." Ontroerd voldeed d» H. Vader aan het ver zoek van Pater Gérard, die den volgenden dag vanuit de Eeuwige Stad de verre reis naar zijn Missiegebied wederom aanvaardde. Doorsneeteekening van de nieuwe Douglas D C 3, van welk type de K. L. M. acht toestel len heeft besteld. Het eerste van deze serie de Ibis is inmiddels reeds op onze velden verschenen. De verklaring der genummerde aanwijzingen luidt: 1. cockpit; 2. drie post- en bagage-ruimen; 3. toegang bagageruimte; 4. verbindingsgang en -deuren van de passagiers- cabine naar de cockpit; 5. radio; 6. passagiers cabine, bevattende 21 plaatsen. De stoelen zijn voorzien van verstelbare rugleuningen, opklap bare arm-steunen; bij eiken stoel of dubbelen stoel bevinden zich venster, ventilator, druk- bel om de(n) steward(ess) te waarschuwen, aschbak (in Nederlandsche verkeersmachines bestaat echter vooralsnog een rookverbod) en leeslampje. Het ventilatie-systeem ververscht elke minuut de lucht in de cabine. De tempe ratuur handhaaft zich op 70 F., zelfs bij een buitenlucht-temperatuur van 300; 7. garde robe; 8. loopgang; 9. hoofdingang tot de groote cabine; 10 buffet met (op teekening niet zicht baar) zitplaats voor stewardess; 11. toilet; 12. post- en bagageruimte; 13 toegang tot deze ruimte. Zooals bekend is de DC 3 ook wat het ge luid betreft, weer een aanzienlijke verbetering in vergelijking met de DC 2. Enkele cijfers mogen dit illustreeren. De volgende waarden leverden de geluidsmetingen in verschillende vliegtuigen op: Fokker F18 Fokker F 12 Fokker F 20 Junkers Ju 52 Douglas DC 2 Douglas D C 3 110 decibel (geluidseenheid) 108 102 102 84 80 Een goede voorstelling van deze cijfers krijgt men, wanneer men weet, dat het geluid in een Oriënt Express slaapwagen ongeveer 85 decibel meet, terwijl een eerste klas hut op het stoom schip Comte di Savoia, welke nog steeds om zijn voorbeeldige passagiersaccommodatie ge roemd'wordt (men weet dat dit schip enkele jaren den blauwen wimpel heeft gevoerd). 79 decibels heeft, een zeer gering verschil dus met de Douglas DC 3. Wanneer in de nieuwe Douglas een levendige conversatie wordt gevoerd, moet men dan ook zijn ooren spitsen om het geronk der motoren te kunnen onderscheiden. BOMBAY, 17 Oct. CReuter.) Nadat dc nacht betrekkelijk kalm was geweest, zijn de relle tjes bij het aanbreken van den dag weer be gonnen. Eenige winkels werden geplunderd, terwijl pogingen in het werk werden gesteld om brand te stichten in tempels en moskeeën. Ter wijl de politie het vuur opende op Hindoes, die brand in een moskee wilden stichten, slaagden eenige Mohammedanen er in, in een tempel een begin van brand te veroorzaker.. Het is waarschijnlijk, dat troepen te hulp zullen wor den geroepen. De oproep der Hindoesche en Mohammedaansche leiders om rustig.te blijven, heeft blijkbaar geen uitwerking. Sedert het uitbreken der onlusten zijn 38 personen gedood en 360 gewond. In opdracht van den Kardinaal-Aartsbisschop van Miinchen Dr. Michaël von Faulhaber, heeft het Aartsbisschoppelijk Ordinariaat te Miinchen onlangs een als handschrift gedrukte brochure doen verschijnen getiteld: „De Kerk en de Ar beidersorganisaties, een Herderlijk Woord te hunner verdediging." In bedoelde brochure wordt de lijdensweg be schreven van de katholieke Standsorganisaties in het Derde Rijk, terwijl aan de hand van de noodige documenten het bewijs geleverd wordt, dat de Katholieke Standsorganisaties die door partij en staat in het Derde Rijk systematisch vervolgd worden, „zich in deze zorgvolle tijden konden verlaten op den steun en bereidvaar dige hulp der Duitsche Bisschoppen, die over eenkomstig den wil van den H. Vader en in den geest van het Rijksconcordaat beschermend en verdedigend zijn opgetreden." PARIJS, 16 Oct. (Reuter) De belanghebben den bij de binnenscheepvaart zijn hedenmorgen tot overstemming gekomen. Het accoord houdt in, dat onmiddellijk besprekingen zullen wor den gevoerd betreffende een collectieve over eenkomst. Indien men daarbij niet tot over eenstemming kan komen, zullen de betreffende punten worden voorgelegd aan een arbitraal college, samengesteld uit vertegenwoordigers van werkgevers, werknemers en regeering. De schippers te Rouaan echter hebben het te Parijs geteekende accoord niet aanvaard; zij hebben besloten de versperringen te handhaven. Vanmiddag zouden zij een onderhoud met de gedelegeerden hebben. BRUSSEL, 17 Oct. De minister van bai- tenlandsche zaken Spaak, die m een poli tieke bijeenkomst het woord voerde, defi nieerde aldus de nieuwe Belgische politiek: „Be verzekering dat het Belgische grond gebied nült meer lean dienen als dol - tochtgebied of basis voor de operaties van welke mogendheid ook, is een element van ontspanning. Wanneer wij ten einde de loyauteit dezer politiek te verzekeren het land om een be langrijke militaire krachtsinspanning wagen, welke ons in staat moet stellen onze defensie en onze veiligheid te verzekeren met het vol ledig nakomen onzer verplichtingen, dan voe ren wij niet slechts een uitsluitend Belgische politiek, maar dragen wij op de meest doel treffende wijze tot den wereldvrede bij. De bijeenkomst was vooral gericht te gen het Rexisme. Spaak verklaarde dat de regeering den handschoen opneemt en de mouwen zoo opstroopen indien dit noodig is en dat zij tegenover de rexistische golf een zóó sterke golf zal stellen dat men bin nen zes maanden niet meer van dictatuur zal spreken. Hij wees ten slotte op de immoraliteit van het bondgenootschap der R.existen met de Vlaamsche Nationalisten. In de gisteren gehouden zitting van het Bel gische kabinet werd besloten, de kamers op 27 October a.s. in buitengewone zitting bijeen te roepen, ter bespreking van de wet op de militaire reorganisatie. De Britsche minister van buitenlandsche za ken Eden heeft gisteren den Belgischen am bassadeur De Marchienne opheldering ge vraagd over enkele punten van de rede van koning Leopold. Naar Reuter verneemt kan Engeland eerst na de ontvangst van nadere toelichtingen aan België zijn standpunt kenbaar maken ten aanzien van de nieuwe houding van België ten opzichte van de westelijke veiligheid. ROME, 16 Oct. (Stefani.) Tachtig olifanten zullen binnenkort in Italië arriveeren. Zij heb ben noodgedwongen een betrekking geaccep teerd als filmartist en zullen moeten medewer ken m de scènes, welke worden opgenomen van den slag bij Zama voor de film „Scipip in Afrika". Aan deze film werken bovendien nog twaalfduizend andere figuranten mede, waar van er vierduizend ruiters te paard zullen zijn. PARIJS, 17 Oct. (Reuter). Om half negen gisteren begonnen de sirenes in Parijs te loeien, waarmede het begin van de luchtbe- schemingsoefeningen werd aangeduid, welke een uur duurden. Het is voor de eerste maal sedert den oorlog, dat oefeningen in de luchtbescher ming op zoo groote schaal te Parijs worden ge houden. Enkele oefeningen na den oorlog duur den slechts een kwartier. Dien avond nam de geheele Parijsche bevol king aan de oefeningen deel. Zoodra de sirenes hun waarschuwing hadden laten hooren, wer den alle lichten gedoofd, waardoor Parijs in volkomen duisternis werd gehuld. Het verkeer in de straten werd geheel stopgezet. Politie- vliegtuigen vlogen over Parijs om de uitvoering van de manoeuvre na te gaan. Op den linker Seine-oever, waar vliegtuigen een schijn-bombardement uitvoerden door veel kleurig vuurwerk omlaag te werpen, hadden de beschermingsoefeningen tegen de gevolgen van luchtbombardementen plaats. Dtt omvatte hulp aan gewonden, het blusschen van bran den en maatregelen tegen gifgassen. Na een uur kondigden de sirenes het einde van de oefeningen aan. De lichten werden over al weer aangestoken en het verkeer herleefde weer, waardoor Parijs snel zijn gewoon uiterlijk hernam. LONDEN, 17 Oct. De „Moming Post" meldt uit Jeruzalem, dat de Arabische pers thans een algemeenen boycot der Joden tracht te bewerken. De beweging zou reeds een aan zienlijken omvang hebben aangenomen. Ge deeltelijk schrijft men dit toe aan de vrijlating der agitatoren, die hun actie onmiddellijk her vat zouden hebben. Belgische regeering zal krachtig optreden tegen de Rex-beweging. Onlusten te Bombay duren voort. Nationalisatie van fabrieken in Frankrijk, die Iuc-htvaartmateriaal vervaardigen. Nieuwe agitatie der Arabieren in Palestina. Zwitserscbe leening voor de defensie ruim voi- teekend. Minister Deckers geeft inlichtingen over het Centraal Verkoopkantoor voor mosselen. De vereeniging van Gemeente-accountants beeft te Amsterdam haar tweede lustrum herdacht. O VATICAANSTAD, 16 Oct. (Stefani) In Vati caanstad is een permanente tentoonstelling in gericht van postzegels, waartoe behoort de vol ledige collectie zegels door het Vaticaan uitge geven en tevens de collecties postzegels uit alle deelen der wereld, welke aan het Vaticaan zijn geschonken. De tentoonstelling zal gevestigd worden bij het museum en binnenkort worden geopend. BERN, 17 Oct. (Reuter). Ongeveer 190.000 in- teekenaars hebben bijgedragen tot het welslagen van de nationale verdedigingsleening, waarvan het totaal was bepaald op 235 millioen Zwitser- sche francs, welk bedrag echter reeds bij de eer ste tranche met ongeveer 100 millioen werd over schreden. Dit teveel zal worden terugbetaald. In een gisteravond gehouden rede heeft Bondspre sident Meyer het Zwitsersche volk den dank van den Bondsraad betuigd. De ontzaglijke medewer king van alle kringen aan deze leening, zeide Meyer, heeft het karakter aangenomen van een betooging, waarin de wensch van Jwitserland, zich te verdedigen, tot uiting komt. Ook het buitenland kan zien, hoezeer het Zwitsersche volk aan zijn onafhankelijkheid en aan zijn vrij heid gehecht is. De bekendmaking van het resultaat van de leening is overal in het land door het luiden van de klokken en door plechtige betoogingen ge vierd. Een groot aantal huizen was met de na tionale kleuren versierd. LA PAZ, 16 Oct. De Boliviaansche bladen hadden melding gemaakt van berichten over het uitbreken van een revolutie in Peru. In Lima zouden felle gevechten zijn ontstaan ten gevolge van de linksche overwinning in de pre sidentsverkiezingen van Zondag. Deze berichten worden thans door de Peruaansche regeering als „absoluut onjuist" tegengesproken. I .O r. i m i u n tu\i11m t A v? Stand op Zaterdag 1 uur n-m.: 760.8 Vorige stand: 762.5

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1936 | | pagina 1