Van Zeeland over het verbod
der Rexistenbetooging
Er moet orde in het M omMSCHDER
land heerscnen rexisten
Zetel van de regeering naar
Barcelona overgeplaatst?
Campagne der Rexisten is van
tieven aard, zij neemt haar toevlucht
tot leugen en laster
Rad. socialisten
bijeen
Het nieuws van heden
Vereenigde katholieke PERS
Geen omsingeling
van Duitschland
Ernstig arbeids-
ongeluk
STATION VAN MADRID
GEBOMBARDEERD
Rede van minister
Krofta
DE BAROMETER
VRIJDAG 23 OCTOBER 1936 OCHTENDBLAD
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
iVoor Haarlem en Agentschappen per
^eek 25 cent; per kwartaal f3.25; per
'Post. per kwartaal f 3.58 brj vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERtJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20218
^<*naf Zondag worden alle betoo
gingen, wanneer haar omvang
de controle twijfelachtig
maakt, verboden
drachtige taal van den
premier
Brussel, 22 oa. (Reuter).
Troepen van het garnizoe
te Brussel Zondag
geconsigneerd
Het Weeriiiiiiiiiiiiijiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiii|
Verklaring van Churchill
Een-en-twintig dooden, vier
gewonden
Ciano's besprekingen
te Berlijn
Een kruiser der Witten heeft op
dracht gekregen elk Russisch
schip met wapens aan
boord in den grond
te boren
De opmarsch wordt
voortgezet
PARIJS, 22 Oct. (D. N. B.) De
„Paris Soir" meldt uit Madrid, dat
de regeering gisteren, na de verove
ring van Naval Carnero door de na
tionalistische troepen, besloten heeft
haar zetel van Madrid naar Barce
lona over te plaatsen.
De Maliaansche minister van Buitenlandsche Zaken, Graaf Cianoin gesprek met
zijn Duitschen col lega Von Neurath
De uitwisseling van gijzelaars
Congres moet besluiten of het
mandaat aan het kabinet-
Blum moet worden
gehandhaafd of
opgeheven
Openingsrede
Daladier
van
Gebalde vuist of gestrekte hand?
De republikeinsche federatie
en de regeering
Beck naar Londen
Tsjecho-Slowakije vertrouwt op
zijn eigen militaire kracht
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen repel 30 et, Inge*,
mededeelingen 50 cent; Idem op pep. één 65 cenl
per regel. BIJ contract sterk verlaagde prijzen. Voer
de Heine annonces .Omroepers" zie de rubriek.
Minister-president Van Zeeland
beeft hedenavond zijn reeds eerder
Aangekondigde redevoering voor de
*adio uitgesproken. Hierin ontwik-
belde hij de redenen, die er toe leid
den, dat de regeering het noodzake
lijk achtte de Rexistische betooging,
die voor Zondag was aangekondigd,
le verbieden. Bij dit besluit heeft de
•"egeering vooral rekening gehouden
•het de essentieele overweging, dat
de orde moet worden gehandhaafd.
Daartoe had zij niet alleen het
'echt, maar ook den plicht. Orde
heerscht in België en zal er blijven
heerschen.
Vervolgens ging de eerste minister over tot
^Preking van den binnenlandschen toestand
71 België. Daarbij zeide hij o. m. dat een poli
ce party tegen de nationale regeering een
fÜge, hateiyke campagne voert van een zui-
Ver
negatieven en destructieven aard, door syste-
^atisch haar toevlucht te nemen tot beleedi-
leugen en laster. Wat doet nu de regee-
dpgj
werkt, zy schenkt geen aandacht aan dit
j^treden en wenscht het vrije spel der nationale
stellingen te doen eerbiedigen. Nooit zal Bel-
een regeering van de straat aanvaarden.
Be
regeering der nationale concentratie, steu
nde op groepeeringen, die vier vijfden der le-
®ftde krachten der natie vertegenwoordigen,
kePscht geen aandacht te schenken aan den
jptijstrijd en zal niet afwyken van deze hou-
om zelf te treden op het terrein der par-
ypoleniieken. Het is de taak van hen, die haar
J^ünen, om zoo zy dit noodig achten een te-
.etl-aanvalshouding aan te nemen. De regee-
j~dg echter moet het land haar werk doen ken-
Het oogenblik is niet gekomen, aldus ver-
}°'Sde Van Zeeland, ons onderling te verscheu-
De resultaten van een lange en moeilijke
'Panning van bijna twintig maanden zouden
«Pel
in gevaar kunnen worden gebracht, wan-
j^^opwindnig zich van ons vaderland meester
In dezen geest heeft de regeering het
besluit genomen vanaf Zondag en zoo
lang de tegenwoordige spanning zal du-
ten, alle betoogingen te verbieden welke
°°k de opvatting zij van de organisato-
'en, wanneer haar omvang de controle,
"Be het openbaar gezag moet kunnen
j ^uitsche wijntoren nabij het plaatsje
Neigen aan de Fransche grens werd op
telijke wijze ingewijd. Een versierde
Wjnwagen trekt langs den toren-
BRUSSEL, 22 Oct. (Stefani
De regeering heeft besloten d
Belgischen spoorwegmaatscha
pijen te verbieden Zondag extr
treinen te laten loopen voor h
vervoer der Rexisten c.s. na
Brussel.
Voor dat de regeering dit b
sluit bekend maakte hadden c
socialisten reeds een algemeen
spoorwegstaking aangekondig<
om het vertrek van de 60 extr
treinen, waarmede duizende
Rexisten uit alle deelen van Be
gië zich naar Brussel wilden b
geven, te verhinderen.
Zondag a.s. zullen de tro
pen van het garnizoen te Bru
sel worden geconsigneerd.
De Belgische premier
Van Zeeland
uitoefenen op de bewegingen der massa,
twijfelachtig zou maken.
Al degenen, die de legaliteit buiten werking
zouden willen stellen, zullen de kracht der wet
ten voelen. Er is in België één regeering, één
regeering, die beveelt in het kader van haar
constitutioneele rechten en volledig gewapend
is om de orde te verzekeren.
Sprekend vervolgens over de voortdurende
bezorgdheid van een groot aantal burgers over
het communistisch gevaar, zeide Van Zeeland,
dat de regeering tegen elke poging van mui-
terij of geweld is bewapend en in staat is zich
met kracht te verzetten tegen elke dictatoriale
neiging van linksch.
Evenwel moeten in den strijd tegen het com
munisme niet de methodes worden gevolgd,
welke sommigen willen. Het gebruik van ge
weld roept geweld op. Onwettigheid is op zich
zelf een kwaad. Het zou de grootste vergissing
zijn als men in den wil de orde te verdedigen,
begon met agitatie en wanorde. Drie problemen
beheerschen op het oogenblik het openbare le
ven in België.
In de eerste plaats het probleem van de
nationale verdediging. De regeering heeft
een ontwerp opgesteld tot regeling van het
militair statuut voor langen tijd.
Dan komt het probleem van de buiten-
landsche politiek. Hier moeten opnieuw de
ontzaglijke consequenties worden bepaald,
ons internationaal statuut maakt dit noodig.
Tenslotte worstelt België met economi
sche moeiiykheden.
De crisis is overwonnen, doch de stryd is
nog niet volbracht en het resultaat zou in
het gedrang kunnen komen als de troepen,
die tot nu toe overwonnen, nu de discipline
zouden opzeggen.
Dit zyn de drie kapitale aspecten van ons
politiek leven, dit interesseert alle burgers.
De demonstratie van Zondag a.s. werd niet
georganiseerd om de wending van een deel van
onze medeburgers ten aanzien van deze vitale
problemen uit te drukken en dit toont duidelijk
de ijdelheid ervan.
In het slot van zijn rede verzoekt Van Zee
land allen Belgen na te denken over de hou
ding, welke het land moet aannemen ten aan
zien van deze essentieele problemen, opdat het
België van morgen sterker, gelukkiger en voor
spoediger zij.
Verwachting: Zwakke tot matigen, s
Westelijke tot Zuidelijken wind, nevelig
tot zwaar bewolkt, weinig of geen regen,
weinig verandering in temperatuur.
Verdere vooruitzichten: Toenemende 5
wind met kans op regen.
BONDEN, 22 Oct. (Beuter). In een aan de
pers verstrekte verklaring, heeft Churchill
o. m. naar voren gebracht, dat het een vol
strekte dwaling is te veronderstellen, dat hij
voorstander is van een omsingeling en onder
drukking van Duitschland.
Niettemin aldus Churchil zou ik gaarne
ie sterkst mogelijke krachten aaneengesloten zien
tegen den aanvaller, wie het ook zij. Frankrijk
en Engeland streven voor egen veiligheid naar
niets, dat zy niet gaarne ook tot Duitschland
zouden uitstrekken. De volledige beteekenis van
de collectieve veiligheid is, dat niemand er bui
ten zou moeten worden gelaten.
Tenzij de Duitsche regeering een daad van
agressie overweegt, is het ijdel te spreken van
omsingeling of onderdrukking. Zy, die het met
my eens zyn in het steunen van de gedachte
van de collectieve veiligheid als een verster
king van de individueele veiligheid zijn zeker
niet anti-Duitsch. Het zou voor Duitschland ge
makkelijk zyn de waarheid van deze verklarin
gen te onderzoeken op welk oogenblik ook. Wan
neer Duitschland dat niet doet, komt dat, om
dat zijn gedachten zich langs andere lijnen
bewegen.
Deze verklaring van Churchill kan beschouwd
worden als een antwoord op een van Duitsche
zijde, via de „Diplomatische Korrespondenz" op
Churchill gerichten aanval, waarin hy er van
beschuldigd werd de omsingeling en onder
drukking van Duitschland te wenschen.
CAEN, 22 Oct. (Beuter.) In een „Castine-
myn in de gemeente Cauvicourt op 16 K.M.
van Falaise heeft zich vanmiddag tegen drie
uur een verschrikkelijk arbeidsongeval voor
gedaan, dat 21 arbeiders het leven heeft ge
kost en vier arbeiders verwondde.
De toedracht van het ongeluk was als volgt:
„Castine" is een soort kalksteen, die met yzer-
erts wordt vermengd om het smelten te verge
makkelijken. Teneinde de castine-steen te doen
springen, gebruikt men gemeenlijk vloeibare
luchtpatronen, die op geregelden afstand van
elkaar worden geplaatst en met een Bickford-
leiding worden verbonden.
Tusschen het oogenblik, waarop de lont wordt
ontstoken en dat waarop de ontploffing ont
staat, verloopen. meestal twintig minuten. Dit
maal echter deed de ontploffing zich veel snel
ler voor, met bovenvermeld noodlottig gevolg.
In allerijl hebben de bewoners van het Belgische dorpje W.aesmunster
hun huizen met zandzakken gebarricadeerd om het nog steeds stijgende
water uit de woningen te weren
BERLIJN, 22 Oct. (Stefani). Minister Ciano
heeft hedenmorgen zijn besprekingen met den
Duitschen minister van Buitenlandsche Zaken,
Von Neurath, voortgezet. Tevoren had hij tele
foongesprekken met Rome gevoerd.
Generaal Goering heeft heden ter eere van
graaf Ciano een lunch aangeboden.
Vervolgens had Goering een onderhoud met
Ciano, waarna hy den Italiaanschen gasten het
nieuwe ministerie van luchtvaart liet zien.
De „Liberté" meldt uit Salamanca, dat een
Sovjet-Russisch schip te Santander heeft ge
tracht wapens en munitie voor de regeerings-
troepen te ontschepen. De nationalisten heb
ben hierop een van hun kruisers bevolen elk
Sovjet-schip dat zich in de Spaansche wate
ren bevindt aan te houden en tot zinken te
brengen, wanneer blijkt, dat zich wapens en
munitie aan boord bevinden. Dit besluit is
onmiddellijk aan alle buitenlandsche regeerin
gen ter kennis gebracht.
Radio-Sevilla heeft medegedeeld, dat het
Noorderstation van Madrid gebombardeerd is.
Radio Jerez de la Frontera heeft medege
deeld, dat de nationalisten in den sector van
Guadalajara Maquila en Felegrimo hebben
bezet, welke plaats op 7 K.M. van Siguenza
in de richting van Madrid is gelegen. Het
vliegveld van Madrid, Getafe, werd gebom
bardeerd. Drie op den grond staande toestel
len werden tijdens het bombardement ver
nield.
Te Madrid heeft men, volgens radio Jerez
de la Frontera gisteren elf personen doodge
schoten, die geweigerd hadden deel te nemen
aan de verdediging van de hoofdstad.
Uit Avila meldt men, dat de nationalisten
hun methodischen opmarsch voortzetten in de
richting van het Escurial.
Generaal Aranda, de heldhaftige verdediger
van Oviedo is tot militair- en civiel-gouver-
neur van de provincie Oviedo benoemd.
Radio-Sevilla heeft vandaag o. m. bekend
gemaakt, dat tijdens den strijd om Naval Car
nero twee jachtvliegtuigen zijn neergeschoten.
Een kabelballon, welks kabel doorgesneden was,
is in de linies der nationalisten terecht geko
men. Voorts deelde de zender mede, dat beves
tigd wordt, dat twee Russische schepen wapenen
en munitie in de havens van Barcelona en Car
tagena aan land hebben gebracht.
Volgens door Britsche officieele kringen uit
Spanje ontvangen berichten bevinden zich op
het oogenblik 10.000 gevangenen en gijzelaars,
onder wie 1500 vrouwen, te Madrid. Dr. Junod
van het internationale Roode Kruis, is met
hulp van de Britsche autoriteiten actief doen
de met de uitwisseling van gijzelaars. Tus
schen 11 en 17 October zijn 114 vrouwen van
Burgos naar St. Jean de Luz gebracht, verder
41 kinderen en 5 vrouwen van San Sebastian
naar Burgos, terwyl ten slotte dr. Junod met
een honderdtal uitgewekenen uit Bilbao is
vertrokken.
Alle voorzorgsmaatregelen zyn genomen met
het oog op luchtbombardementen.
Zoo zijn de Engelsche kleuren geheschen op
het dak van de ambassade en zyn Engelsche
vlaggen uitgespreid rondom de Britsche centra.
BIARRITZ, 22 October. (Reuter). Vanochtend
is het congres der radicaal-socialistische party
geopend. Lorgère, die presideerde, wees op de
moeilijkheden, waarvoor de redicaal-socialisti-
sche party zich geplaatst ziet.
In de middagzitting heeft de partijvoorzitter,
Daladier, een openingswoord gesproken, waarin
hy allereerst de aandacht vestigde op de be
teekenis van dit congres in uren, die voor het
leven van Europa even ernstig zijn als voor dat
van de Fransche politiek.
Het congres zal hebben te zeggen, zoo zeide
spr., of het mandaat, gegeven aan zijn vertegen
woordigers in de regeering zal moeten worden
bekrachtigd of opgeheven.
Zeer zeker heeft de overwinning van het
Volksfront onder de arbeiders tot een soort
overdrijving geleid, die plaats gaf aan alge
meen betreurde dwalingen.
Buitenlandsche agents provocateurs hebben in
de arbeidsconflicten een onduldbare rol gespeeld.
De radicalen hebben niet opgehouden, tot
kalmte aan te sporen.
Daladier zeide tenslotte zich er over te ver
wonderen, dat men reeds spreekt van de mo
gelijkheid van het verbreken der regeerings-
meerderheid, terwyl deze meerderheid de door
het land gekozen regeering blijft steunen.
Toen Daladier by de opening van het radi
caal-socialistische congres het spreekgestoelte
besteeg, bracht een aantal afgevaardgden den
groet met den gebalden vuist, anderen strekten
den arm met vlakke hand uit.
Naar aanleiding hiervan deden zich eeruge
minder ernstige incidenten voor tusschen de aan
hangers van deze verschillende wijzen van
groeten. Daladier kwam krachtig tusschenbeide,
zeggende, dat de besprekingen der groote party
ordelijk gevoerd moesten worden.
De nationale raad van de republikeinsche fe
deratie is heden onder voorzitterschap van Louis
Marin bijeengekomen. De republikeinsche fede
ratie beschikt over een zestigtal Kamerleden.
Volgens een door het secretariaat-generaal der
federatie uitgegeven communiqué heeft de raad
zich gekeerd tegen de methodes van de regee
ringBlum.
LONDEN, 22 Oct. (Reuter). Het departe
ment van Buitenlandsche Zaken bevestigt, dat
de Poolsche minister van Buitenlandsche Za
ken, Beek, een uitnoodiging heeft aanvaard
om als gast van de Britsche regeering van 8
tot 15 November naar Londen te komen.
VAN ZEELAND OVEB HET VERBOD DEB
BETOOGING VAN DE REXISTEN.
Belgische regeering verbiedt den spoorwegmyen.
Zondag a.s. extra-treinen te laten loopen voor
het vervoer der Rexisten naar Brussel. De so
cialisten kondigen algemeene spoorwegstaking
aan. Troepen te Brussel Zondag geconsigneerd.
De regeering van Madrid naar Barcelona over
gebracht?
Bij een ernstig arbeidsongeval in Frankrijk zyn
21 personen gedood en 4 gewond.
Heden komt de non-interventie-commissie we
derom te Londen bijeen.
Congres der Bad. socialisten geopend.
De Tweede Kamer is Donderdag begonnen met
de behandeling van het wetsontwerp tot nieuwe
regeling der Pacht.
In de Mydrechtsche millioeiienzaak is een on
derzoek naar verdachte's geestvermogens ge
last; tevens is gevangenneming van verdachte
bevolen.
In verband met de branden te Hedel zyn een
man en een vrouw gearresteerd.
New-Yorksche beurs: na prijshoudenden inzet
gaf reactie de beurs een zwak voorkomen; te-
rugloopende koersen.
Woord en frase
Groot is de macht van het woord.
Niet minder groot dikwijls de macht
van de frase. Zelfs wint meermalen de
leegheid van de laatste het van de
volheid, welke het woord moet eigen
zijn, en werkt de klinkklank van de
frase veel suggestiever op het indivi
du, op de massa vooral, dan de ernst
van het woord. Het is ook hier de
schijn, die bedriegt. En zoo is het geen
zeldzaamheid, dat de man, die een
goede, weldoordachte, zelfs rijk gedo
cumenteerde rede houdt het aflegt te
gen den fraseur, die zijn gehoor met
een vloed van valsch pathos en rhe-
toriek overstroomt.
Het woord leert en verheldert. De
frase bedwelmt en misleidt.
PRAAG, 22 Oct. (Reuter) De minister van
Buitenlandsche Zaken van Tsjecho-Slowakye,
Krofta. heeft voor de parlementscommissie van
Buitenlandsche Zaken een uiteenzetting gege
ven van de buitenlandsche politiek van Tsje
cho-Slowakije daarbij verklaard, dat Tsje
cho-Slowakye trouw blijft aan zyn verplichtin
gen en zijn vrienden en de huidige ontwikke
ling met aandacht volgt. In ieder geval, aldus
Krofta, weigert Tsjecho-Slowakije zich aan te
sluiten by een of ander anti-bolsjewistisch of
anti-fascistisch front.
Tsjecho-Slowakije, verre van uitsluitend te
vertrouwen op den Volkenbond of zelfs ook maar
op zyn bondgenootschappen om zyn veiligheid
te waarborgen, vertrouwt vooral op zijn eigen
militaire kracht. Krofta verklaarde, dat de met
Frankrijk en de Kleine Entente gesloten bond
genootschappen veel van hun waarde zouden
verliezen door de aerbewapening van Duitsch
land, indien zy niet zouden worden aangevuld
door de vaststelling van wederzijdsche verplich
tingen en de sluiting van verdragen tot weder-
zijdschen bijstand met andere staten.
Krofta verklaarde verder, dat Tsjecho-Slo
wakije niet het voorbeeld van België zou volgen.
Hij deed opmerken, dat de Italiaansch-Duitsche
toenadering de organisatie van Centraal-Euro-
pa zou kunnen vergemakkelijken. Hy verklaar
de, dat de betrekkingen met Duitschland en
Hongarije goed en met Oostenrijk vriendschap
pelijk waren, dat de betrekkingen met Polen
wat verbeterd zijn en dat het hernieuwde
Fransch-Poolsche bondgenootschap zou moeten
leiden tot een ontspanning in de betrekkingen
tusschen Polen en Tsjecho-Slowakije.
Ten aanzien van Spanje zal Tsjecho-Slowakije
de niet-inmengingsovereenkomst, welke het heef t
aangegaan, strikt naleven.
IN-j r\ tWiiiiniiiiiTiirnnrnijM r -4 /r?
Stand op Vrijdag 1 unr v.ro.: 162J5
Vorige stand; 765J2
