Joego-Slavië naar
fascisme gedreven
De bemoeiingen
met Spanje
Hitier wil een
keizer
Vereenigde katholieke pers
DE RUS SIS CH-JAPANSCHE
VERHOUDINGEN
België en Locarno
Het nieuws van heden
Uit Vaticaanstad
DE BAROMETER
DINSDAG 27 OCTODER 1936 - OCHTENDBLAD
*UREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
Veek 25 centper kwartaal f 3.25per
Post per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20224
Merkwaardige mededeelingen
over de houding van be
paalde Balkanstaten
Öe rol van Tatarescoe
^ech en nog eens pech
De luchtrace ParijsSaigon
Parijs mislukt
Staking te Glasgow
Onwilligheid om een redelijk
voorstel aan te nemen
Zoning Carol vertrekt
naar Praag
Het oudste blad ter
^ereld gaat verdwijnen
26 Oct. Het oudste Belgische
de a<L tevens het oudste dagblad ter wereld,
üfij "^azet van Gent", gaat na een bestaan van
Jaar yerdwynen,
Geen R.A.I. in 1937
Een verbetering uit vrees voor een
Duitsch-Japansch anti-com
munistisch bond
genootschap
Japansche manoeuvres
in Noord-China
De Chineesche autoriteiten
vreezen incidenten
Nieuwe onrust te
Bombay
Italianen rukken op
naar Gore
Een sprekende foto van de jongste overstroomingen in België
Portugal zou het non-interventie-
accoord niet hebben
geschonden
Nieuwe Britsche stap te
Madrid verwacht
Von Ribbentrop als
ambassadeur
Het communisme natuurlijk het
grootstegevaar
IÉ
De Engelsche Spoorweg Mij. heeft een electrisch signaal-apparaat in gebruik ge
nomen, waarbij door middel van lampen de treinenloop onder voortdurende
controle staat.
miniminminimum
Waar melk al niet goed
voor is
Zelfs kunstwol kan men er tegen
woordig van maken
Sensationeele geruchten over een
herstel der monarchie in
Duitschland
Naar het voorbeeld
van Italië
Het vlot niet overal
,JConing en Keizereen bezwaar
in Columbia
T* f i1*
4
In Bitolj in Joego-Slavië heeft de voorzitter van den Volksbond, Dr. Culen een
oorlogsmonument onthuld. Het monument met een geweldigen ringmuur staat als
een burcht boven op den berg
Een rechtvaardiging van Belgies
houding bij de Londensche
regeering
Een motie der socialisten
Herfst
In geen jaargetijde is de rijkdom
van kleuren zoo groot en grootsch als
in den herfst. Ga naar buiten en aan
schouw! Wandel door de bosschen op
een stillen dag, wanneer de boomen
onbeweeglijk staan in hun gele, brui
ne, gouden pracht en geen ander
geluid dan dat van een wegtrekken-
den vogel, of van een ander vluchtend
dier het zwijgen der natuur verstoort.
Wandel door de bosschen, wanneer de
storm vernielend door de takken
raast, of de wind met zware zuchten
het droeve lied zingt der vergankelijk
heid. ,£es sanglots longs des violons
de l'automne"
Nooit paart zich zoozeer de wee
moed aan de schoonheid, als in den
herfst. Maar de schoonheid over-
heerscht.
Een protest van de Osservatore
Romano
Storm in het Kanaal
W/sa
XVXWWY
Sr
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 et, Inge*,
mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces «Omroepers" zie de rubriek.
Londen, 26 Oct. Naar de correspondent van
a® Daily Telegraph te Belgrado in welingelichte
J°eg0-siavische kringen verneemt, rijn Joego-
®avië en Roemenië er van overtuigd, dat een
ernstig conflict dreigt tusschen de fascistische
de democratische staten van Europa en doen
ai het mogelijke om gewapende neutraliteit
°P den Balkan te verkrijgen.
Zoo dit niet mocht gelukken, dan is Joego
slavië van meening, dat het genoodzaakt
zijn, zijn lot te koppelen aan dat van
Luitschiand en Italië.
De correspondent verklaart te kunnen
^ededeelen, dat de Joego-Slavische minis-
ter-president, Stojadinowitsj, een Italiaan-
schen vertegenwoordiger heeft later: weten
^at, indien Joego-Slavië door het erkennen
Van de Italiaansche heerschappij over Abes
sinië betere economische en politieke ver
dagen zou kunnen verkrijgen, hij de kwes
tie der erkenning niet een beletsel zou laten
zijn.
Lij de onderhandelingen, die gevoerd zijn om
Oego-giavië er toe te brengen, zich aan te siui-
n bij een Duitsch-Italiaansch front, is, naar
111611 gelooft, de Roemeensche minister-president
atarescoe de voornaamste tusschenpersoon ge-
We«st. Naar men meent, is dit het hoofddoel
S«Weest van het bezoek, dat hij kort geleden
4an Belgrado heeft gebracht.
j.l'e Rome verluidt, volgens mededeelingen van
j/avas, dat Ciano en Von Neurath het bij de
^sPrekingen over het Donauvraagstuk zouden
ljtl eens geworden over de opportuniteit van
,6tl samenwerking met de Kleine Entente. Men
^hgt dit in verband met het haastige vertrek
j.ai1 den Tsjecho-Slowaakschen gezant te Ber-
naar Praag.
j "erder doet het gerucht de ronde, dat de
t aliaansch-Oostenrijksch-Hongaarsche confe
ctie, die op 9 November te Weenen zou be-
jj'inen, zou zijn uitgesteld tot December, op-
®at de voorbereidingen grondiger zouden kun-
zijn. De Italiaansche pers schenkt veel
afidacht aan de uit Londen komende berich-
jC volgens welke Zuid-Slavië aanstalten zou
?aken om de occupatie van Abessinië te er-
^önen.
^ARATSJI, 26 October (Reuter) Het toe-
van Arnoux en Japy, dat als eenig over-
"jvende van drie deelnemers de reis vervolg-
Is hier geland en daarbij ernstig bescha
afd. Dg inzittenden bleven ongedeerd, doch
6rklaarden, dat zij er van afzagen hun vlucht
aar Saigon voort te zetten.
GLASGOW, 26 Oct. (Reuter). De kaden van
J®"S°w zijn geheel verlaten, 4000 bootwerkers
qa^en en 45 schepen kunnen niet gelost wor-
jpLte poging om deze niet officieele staking te
Iflen, hebben tot nu toe alle gefaald.
W6 bootwerkers eischen een toeslag op hun
is Voor bet lossen van sulfaat; volgens hen
t tot schadelijk voor de gezondheid en zij weige-
<j 11 het aanbod van de werkgevers te aanvaar-
t^h, die voorstellen deze zaak wetenschappelijk
laten onderzoeken.
De leiders van de werknemers hebben hen
ahsi
afbel
Sespoord dit aanbod aan te nemen, doch de
fders willen niet.
g secretaris van den bond verklaarde, dat
l toestand ernstig wordt; de stakers zijn on-
•hëzaam.
LqekaREST, 26 Oct. (D.N.B.) Koning Ca-
k vertrekt vandaag om middernacht naar
raag,
vooraf wordt nog een ministerraad gehouden,
q bevoegdheden van den koning gaan tijdens
?bs afwezigheid op den ministerraad over.
jj.6 minister-president heeft den koning na
jJh terugkeer uit Belgrado uitvoerig verslag
over de opvatting van den Joego-
t avischen prins-regent en de Joego-Slavische
bearing ten aanzien van het programma der
brekingen te Praag,
grinning Carol zal derhalve bij zijn besprekin-
<je ^t president Benesj op de hoogte zijn van
J°ego-Slavische opvattingen.
Naar wij vernemen, is in de
Maandag in het - American-hotel
te Amsterdam gehouden leden
vergadering der Vereeniging
„Rijwiel- en automobielindustrie"
besloten, geen tentoonstelling in
1937 te organiseeren.
TOKIO, 26 Oct. De correspondent te Moskou
van de „Nisji Nisji Sjimboen" meldt, dat de
Russische gevoelens jegens Japan ten zeerste
gekalmeerd zijn na de afsluiting van het olie
contract voor Noord-Sachalin en de vorderin
gen, die gemaakt zijn in de visscher ij-onder
handelingen.
Ten bewijze hiervan wijst de genoemde
correspondent op het feit, dat de anti-Ja-
pansche hoofdartikelen uit de Russische
bladen zijn verdwenen, hetgeen hij wijt aan
de omstandigheid, dat Rusland voor het
eerst sedert het uitbreken van het „Mand-
sjoerijsch conflict" voor een ernstige crisis
staat in de betrekkingen met Duitschland
en dat het Fransche volksfrontkabinet zwak
ker blijkt te zijn dan verwacht werd.
De Russische leiders houden rekening met de
groote mogelijkheid van een anti-bolsjewistisch
bondgenootschap tusschen Japan en Duitsch
land, waarover veel gesproken wordt en waarin
de reden kan liggen voor een wijziging in de
Russische houding ten opzichte van Japan.
PEIPING, 26 October (DNB) Vandaag zijn
de groote manoeuvres van de in Noord-China
liggende Japansche strijdkrachten begonnen,
welke tot 4 November duren.
Er wordt ook aan deelgenomen door 2.000 te
Peiping en 3.000 te Tientsin in garnizoen lig
gende Japansche soldaten.
Met toestemming der Chineesche autoritei
ten zijn de Japansche troepen ingekwartierd
in particuliere woningen, die echter voor het
grootste deel voor den tijd der inkwartiering
door de bewoners zijn verlaten. Van de Chi
neesche bevolking heeft zich een paniek mees
ter gemaakt, die door de voor incidenten be
duchte autoriteiten slechts met moeite kan
worden bedwongen.
BOMBAY, 26 Oct. (Reuter).-Na enkele dagen
van rust zijn opnieuw ongeregeldheden te Bom
bay uitgebroken. Acht personen werden bij ge
vechten tusschen Mohammedanen en Hindoes
doodgestoken.
ROME, 26 Oct. (Stefani). De colonne, die Le-
kemti, 300 Kilometer ten Westen van Addis
Abeba, bezet heeft, zal met steun van andere
afdeelingen den opmarsch naar Gore voortzet
ten om de verovering van het Abessinische ge
bied tot aan de grens van den Soedan mogelijk
te maken.
LONDEN, 26 Oct. (Reuter). De subcommis
sie der non-interventie-commissie zal morgen
bijeenkomen, doch indien van Moskou nog geen
nadere uiteenzettingen zijn ontvangen, is het
mogelijk, dat de zitting wordt uitgesteld.
De Britsche regeering is, naar Beuter
verneemt, tot de conclusie gekomen, dat in
alle kwesties, die onder de competentie van
de non-interventie-commissie vallen, Por
tugal het non-interventie-accoord niet heeft
geschonden.
Daar de in de Portugeesche nota aan de non
interventie-commissie tegen Rusland ingebrach
te beschuldigingen geen formeele klachten vor
men, is zeer waarschijnlijk geen onderzoek door
de commissie noodig.
De geheele nota beschouwt men in diploma
tieke kringen vooral als een verklaring van
Portugal om zijn houding uiteen te zetten.
Het Britsche kabinet zal Dinsdag bijeenkomen
en zich bezig houden met de voorbereidingen
voor het Spaansche debat, dat Donderdag in
het Lagerhuis zal worden gehouden. Ook Woens
dag zal het kabinet vergaderen.
Naar men meent te weten, zal de Brit
sche regeering nieuwe stappen ondernemen
naar aanleiding van de verklaring der
Spaansche regeering volgens welke zij geen
gijzelaars, doch slechts politieke gevange
nen vasthoudt.
Men verwacht, dat op de regeering te Madrid
pressie zal worden uitgeoefend en dat Eden
zonder twijfel een nieuwe nota tot haar zal
richten.
LONDEN, 26 Oct. (Reuter) De DUitsche
ambassadeur te Londen, Von Ribbentrop, heeft
in een tegenover persvertegenwoordigers afge
legde verklaring met nadruk gezegd, dat
Duitschland vriendschappelijke betrekkingen
met Engeland wenscht te onderhouden. „Rijks-
kanseher Hitier," aldus zeide hij, „is er van
overtuigd, dat het eenigen werkelijke gevaar
voor den Europeeschen vrede en het Britsche
rijk gelegen is in de verbreiding van het com
munisme. Dit is de grootste van alle rampen,
omdat men zich in het algemeen te laat reken
schap geeft van het gevaar."
Het Weeriiiiiiiiiiiiijiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiij
Verwachting:
Stormachtige tot krachtigen Westelijke
tot Noordwestelijken wind, betrokken tot
S zwaar bewolkt met tijdelijke opklaringen,
H waarschijnlijk regen- of hagelbuien, aan- ri
vankelijk zachter, later iets kouder.
Verdere vooruitzichten: Nog buiig.
1 STORMWAARSCHÜWINGSDIENST 1
Geseind Maandagavond aan alle posten:
Wordt verwacht storm uit het Noord-
westen.
WARSCHAU, 26 Oct. Als gevolg van een be
sluit der Poolsche regeering. zal met de fabri
catie van kunstwol uit melk. thans worden be
gonnen.
Een groep Poolsche zakenlieden heeft een
licentie op een Italiaansche uitvinding ver
kregen. Te Lodz is reeds een groote fabriek
opgericht, welke in de komende achttien maan
den 5 millioen kilogram van deze kunstwol zal
produceeren.
Polen importeert jaarlijks voor ongeveer 80
millioen zloty aan wol.
PARIJS, 26 Oct. (Reuter). Het blad „In
formation" heeft van zijn correspondent te
Bern een telegram ontvangen, waarin oon.
gezegd wordt:
„In gewoonlijk over Duitsche zaken goed in
gelichte kringen wordt beweerd, dat de Duit
sche rijkskanselier den laatsten tijd veel gedacht
heeft over de gevaren, die voor net Hitier-
regime in Duitschland zouden kunnen ontstaan,
ingeval de ernstige binnenlandsche moeilijk
heden, waaraan Duitschland thans het hoofd
moet bieden, een scherpere wending zouden
nemen.
Teneinde het regime te schragen, het
hechtere bases te geven, welke meer ver
ankerd zouden liggen in de traditioneeie
psychologie van de Duitsche massa en om
zijn eigen positie voor het leven te verstevi
gen, zou Hitier denken over een herstel der
monarchie."
Het telegram zet dan verder uiteen, dat
Hitier daarbij aan het voorbeeld van Italië
zou denken en dat hij zijn keuze zou heb
ben laten vallen op het huis Brunswijk
Lüneburg. Het hoofd van dit huis is thans
Ernest August Christian Oeorge, geboren
in 1887.
BOGOTA, 26 Oct. (Reuter) De Columbi-
aansche regeering heeft de ontvangst uitge
steld van den nieuwen Italiaanschen diploma-
tieken vertegenwoordiger, op grond van het
feit, dat zijn geloofsbrieven geteekend waren
door: „Victor Emmanuel, Koning van Italië,
Keizer van Abessinië."
^ÉÉIsssSaS
LONDEN, 26 Oct. (Reuter). De Britsche
regeering zal in de deze week te houden
zitting de nota bespreken, die Vrijdag jJ.
door baron Carrier de Marchienne aan
Eden ter hand gesteld is, en waarin ge
antwoord wordt op het Britsche schrijven
met betrekking tot het Locarno-vraagstuk.
De beide regeeringen hebben zich verbonden,
het document niet openbaar te maken, zonder
ziclh van te voren hieromtrent met elkaar te
hebben beraden.
Volgens bepaalde aanwijzingen, in parlemen
taire kringen verkregen, heeft echter de be
wuste nota ten doel, het standpunt der Brus-
selsche regeering als onderteekenaar van het
Locarno-pact te preciseeren.
Een rechtvaardiging in historisch opzicht
van de wijziging, die door de jongste rede
van den koning in de buitenlandsc'he poli
tiek van België is gebracht, schijnt in de
argumenteering van België een allereerste
plaats in te nemen.
Het congres van de Belgische socialistische
partij heeft een motie aangenomen, na wijzi
ging van den oorspronkelijken tekst, waarin
oon. gezegd wordt:
Het congres constateert, dat er nooit sprake
is geweest en nooit zal zijn van een terugkeeren
naar de neutraliteit, evenmin als van een in
gebreke blijven ten aanzien van de Locarno-
verplichtingen. Met uitsluiting van ieder mili
tair bondgenootschap moet binnen het kader
van den Volkenbond een politiek gevoerd wor
den van volkomen onafhankelijkheid. Zonder
vooruit te loopen op de preciseeringen of be
perkingen, die kunnen worden aangebraciht in
de verplichtingen van België jegens de Locar-
no-mogendheden ter gelegenheid van de her
ziening dezer accoorden, spreekt het congres
den wensch uit, dat de autonomie van België
niet tot uitdrukking komt door een passieve
houding. Integendeel moet het Volkenbonds
handvest versterkt worden door een krathtige
actie, moet de collectieve veiligheid, de weder-
zijdsehe bijstand, de getrouwe uitvoering van
internationale verplichtingen en de solidariteit
tot ontwikkeling worden gebracht. De Spaan
sche republikeinen begroetende, verklaart het
congres, dat het niet mogelijk is neutraal te
blijven tusschen de democratie en haar aan
vallers. Er wordt een plicht tot solidariteit
vervuld, wanneer men actieve sympathie be
toont jegens jhen, die voor de democratie en
de vrijheid strijden.
Voorts vraagt het congres de regeering ge
lijkheid van militaire dienstverplichtingen in
te voeren en de oorlogsindustrie te nationa-
liseeren. Het wenscht de regeering geluk, gis
teren energiek de orde te hebben gehand
haafd door de „belachelijke klucht" der rexis-
ten te 'hebben onderdrukt.
In den loop van de besprekingen van het
congres heeft minister Spaak nog eens een
nadere uiteenzetting gegeven van zijn vroegere
verklaringen. Spaak blijft aanhanger van de
collectieve veiligheid, maar wil niet op dit
principe alleen de veiligheid van België grond
vesten. België heeft nooit verdragen, die het
had onderteekend, verscheurd. Het zal ze in
acht nemen tot ze vervangen zijn door duide
lijke teksten. Spaak voegde hieraan nog toe,
dat België den Volkenbond niet wilde ver
iaten,
Dc Britsche regeering is van meèning, dat Por
tugal het non-interventie-accoord niet heeft
geschonden; nieuwe Britsche stappen bij de
regeering te Madrid verwacht.
Volgens de Daily Herald zou Joego-Slavië, mede
onder invloed van Tatarescoe, naar het fascisme
worden gedreven.
De strategische posities aan de drie groote wegen
naar Madrid in handen der nationalisten; een
spoorbrug van de lijn AranjuezMadrid ver
nield; oorlogsschepen in de Golf van Biskaye.
Dc Russisch-Japansche verhoudingen zouden
verbeterd zijn uit vrees van Moskou voor een
mogelijk Duitsch-Japansch anti-communistisch
bondgenootschap.
België's antwoord aan Engeland betreffende
zijn houding als onderteekenaar van het
Locarno-pact.
Sensationeele geruchten over een herstel
monarchie in Duitschland door Hitier.
der
Memorie van antwoord aan de Tweede Kamer
inzake de Vestigingswet. (Kleine zelfstandigen).
Wetsontwerp inzake de herberekening van 4e
Indische pensioenen bij de Tweede Kamer in
gediend.
Geen R.A.I.-tentoonstelling in 1937.
Toeslag voor verwerkte melk verhoogd.
De sportvliegers Heymans en Sluiter te Bel
grado geland.
New Yorksche Beurs: Slot op het Laagste punt.
Onze Romeinsche correspondent seint ons
d.d. 26 October:
De Osservatore Romano houdt zich heden be
zig met een artikel, dat dezer dagen verschenen
is in de Fransche „Revué Politique et Parlemen
taire" (10 October LL) en waarin A. E. Guil-
laume beweert, dat het Vaticaan niet minder
dan 500 millioen lire zou hebben bijgedragen
voor de oorlogscampagne van Italië in Abes
sinië en bovendien de deviezen, welke voortko
men uit de St. Pieterspenning, ter beschikking
van de Banca d'Italia heeft gesteld.
„Niettegenstaande alle dementie's", aldus het
Vaticaansche blad, „gaat men voort met liegen.
Dit is geen journalistiek meer, dit is misdadig
heid".
Het Vaticaansche blad verwondert zich even
zeer over het feit, dat een ernstig periodiek
deze groteske lastertaal publiceert, als dat een
Guillaume, wiens verleden hem een geheel an
deren eerbied tegenover de Kerk moest geven
(volgens de Italiaansche bladen is hij een af
gevallen priester) deze leugens durft neer
schrijven.
LONDEN, 26 Oct. (Reuter) Een hevige
storm, die vandaag in het Kanaal woedde,
dwong verscheidene schepen een schuilplaats
in de havens te zoeken. De veerdienst Dover
Duinkerken lag stil.
Stand op Dinsdag 1 uur van.: 742.4
.Vorige stand: 753.2
