K.L.M. heeft groote plannen
in de West
Openbaar lichaam voor de
IJselmeerpolders
De ontploffing te
Schiedam
„SPREKEN" KAN GOUD ZIJN!
[WEE UIT EEN NEST
MEDEDEEL1NGEN
DE KAMER
HET JUISTE WOORD!
LUCHTLIJNEN ROND DE
CARAÏBISCHE ZEE
DINSDAG 3 NOVEMBER 1936
Bij een bebouwing van 10.000 hec
taren, verdeeld over vijf jaren,
hebben gemiddeld 450
arbeiders daaraan
geregeld werk
De plannen tot uitgifte
van gronden
C ultaur grond en
Raad moet ingesteld worden
Taak van den raad
INTERNATIONAL AIR LINES
OF THE
UNITED STATES
Onderzoek door den inspecteur-
generaal voor de scheepvaart
Bijzonderheden over het schip
PRINS BERNHARD BEZOEKT
IJ MUI DEN
Bezichtiging van het hoogoven-
bedrijf
De jongste rampen op
zee
Burgemeester De Monchy spreekt
deernis uit jegens de nage
laten betrekkingen
Een boek over Prins Bernhard
Gratis-Premie alleen geldig voor deze aanbieding
1 DOOR ANNY VAN PANHUYS
Toekomstige aansluiting op
de groote Amerikaansche
verbindingen
Curacao strategisch
belangrijk punt
CuragaoNew York in 21 uur
Heymans en Sluyter te Calcutta
UIT DE STAATSCOURANT
Onderscheidingen
Rijksgebouwendienst
Land bouwhoogeschool
Aan de bijlage van de memorie
van antwoord in zake de instelling
van een openbaar lichaam voor
drooggelegde en droog te leggen
deelen van het IJselmeer is het vol
gende ontleend:
Het volgende Is er aan ontleend:
Zoodra de publiekrechtelijke organisatie van
de Wieringermeer is geregeld, worde de gele
genheid geopend bouwgrond in de dorpen in
vollen eigendom te aanvaarden.
1. De cultuurgronden in de Wieringermeer,
voor zoover deze niet voor Staatsexploitatie
zullen worden bestemd, worden, zoodra de
cultuurtoestand dit mogelijk maakt, aan par
ticuliere landbouwers in pacht uitgegeven,
waartoe met het stichten van behuizing voor
zooveel noodig worde voortgegaan.
2. Zoodra de conjunctuurverhoudingen dit
naar het oordeel van de Regeering mogelijk
maken, zal tot uitgifte van cultuurgrond in
koop of in erfpacht kunnen worden overgegaan,
met dien verstande, dat noch voor verkoop,
noch voor uitgifte in erfpacht meer dan 5000
H.A. zal worden bestemd.
3. Er worde rekening mede gehouden, dat
de onderscheidene uitgifte-stelsels in verschil
lende deelen van de Wieringermeer worden
toegepast.
4. Voor definitieve Staatsexploitatie wordt
een oppervlakte van ten hoogste 3000 H.A. ter
beschikking gesteld en ingericht voor exploita
tie van een aantal normale bedrijven van ge
varieerde grootte, grondsoort en bedrijfsrich-
ting, gelegen in verschillende deelen van de
Wieringermeer.
5. De onder 4 bedoelde Staatsexploitatie
wordt uitgevoerd onder leiding van den raad,
bedoeld in artikel 4 van de ontwerp-wet tot
instelling van een openbaar lichaam voor de
Wieringermeer.
6. De gronden, voor zoover deze niet ziJn
verpacht of voor blijvende Staatsexploitatie
zijn bestemd, worden geëxploiteerd door de
onder leiding van de directie van de Wierin
germeer staande Landbouwcultuurmaatschappij
en wel tot het tijdstip, waarop deze gronden
aan particulieren kunnen worden uitgegeven.
Betreffende de uitgifte van gronden werd
tot heden nog geen omlijnd plan vastgesteld.
Zij wordt onderscheiden in uitgifte van bouw-
perceelen in de dorpen en uitgifte van cul
tuurgronden. Eerstgenoemde uitgifte geschiedt
in erfpacht.
Zoodra de publiekrechtelijke status van de
Wieringermeer is geregeld, behoort de Staat,
aldus de bijbehoorende nota, van dit terrein
zooveel mogelijk terug te treden, om dit verder
over te laten aan het ter plaatse optredende
publiekrechtelijk ger/.g. Dan ook is het oogen-
blik gekomen, om ook tot verkoop van de
bouwperceelen over te gaan. In de nota worct
voorts gewezen op de voordeelen, verbonden
aan de uitgifte in erfpacht en aan den ver
koop van grond.
Ten aanzien van deze gronden wordt
geoordeeld, dat voor verkoop, erfpacht en
tijd pacht een ongeveer gelijke oppervlakte
toegepast moet worden. De verschillende
stelsels zullen in het allergunstigste geval
evenwel eerst toepassing kunnen erlangen
van 1940 af.
Een niet te verwaarloozen factor biedt do
voortzetting van den bouw van boerderijen
ook voor handel en industrie. Vooral in dezen
tijd is een behoorlijk afzetgebied van de aller
grootste beteekenis. Het directe en indirecte
loon, dat aan de bebouwing wordt besteed,
mag veilig op 60 pet. van de bouwkosten wor
den gesteld.
Deze kosten beloopen op het oogenblik
gemiddeld circa 350 per H.A., zoodat op
deze basis, bij een bebouwing van 10.000
H.A., verdeeld over 5 jaren, daaraan ge
middeld 450 arbeiders geregeld werk zul
len hebben.
Opgemerkt wordt, dat het de voorkeur ver
dient, de cultuurgronden, voor zoover zij niet
in de Staatsbedrijven zullen worden inge
bracht, zoo spoedig mogelijk in pacht uit te
geven en daarvoor met de stichting van de
behuizing voort te gaan. Voor deze verpach
ting is in de Algemeene Pachtvoorwaarden een
begrenzing van 6 jaren vastgelegd, welke even
wel bij ongewijzigde aanneming van het ont-
werp-Fachtwet, behoudens bijzondere gevallen
tot ongeveer 12 jaren 'zal worden uitgebreid
hetgeen evenwel niet behoeft uit te sluiten,
dat het zakelijk recht van een verpachte boer
derij binnen dien termijn in andere handen
overgaat.
Omtrent de totale oppervlakte voor Staats
exploitatie te bestemmen gronden, is reeds een
begrenzing vastgelegd in het Regeeringsont-
werp tot instelling van een openbaar lichaam
voor de Wieringermeer, waaromtrent de Volks
vertegenwoordiging zich nader zal kunnen uit
spreken
Omtrent de wijze van exploitatie staat
een drietal mogelijkheden open en wel:
a. oprichting van één aaneengesloten
groot-bedrijf;
b. oprichting van een aaneengesloten
groot-bedrijf met daarnaast een aantal be
drijven van normale grootte;
c. oprichting van uitsluitend bedrijven
van normale grootte.
Uit den aard der zaak zal een groot-bedrijf
het meest tot zijn recht komen op gronden, ge
schikt voor akkerbouwbedrijf, derhalve op de
zwaardere gronden. De in ons land bestaande
conjunctuurverhoudingen zijn oorzaak, dat de
behoefte aan zwaardere gronden voor de uit
oefening van het akkerbouwbedrijf het grootst
is. Duidelijk is dit gebleken uit de groote be
langstelling, welke vorige jaren en ook thans
weer voor het pachten van dit soort bedrijven
bestaat. Met ingang van 1 November 1936 ko
men 4 akkerbouw-, 18 gemengde- en 12 weide-
bedrijven voor uitgifte in aanmerking, waarvoor
zich onderscheidenlijk 187, 99 en 87 gegadigden,
die bijna allen aan de voor pachters gestelde
eischen voldoen, hebben aangemeld. Deze be
hoefte in aanmerking genomen, is het minder
gewenscht een complex (van 2000 H.A.) van
de zwaardere gronden voor groot-bedrijf te be
stemmen, waar een verdeeling in bedrijven van
normale grootte in zooveel sterkere mate aan
de behoefte aan land tegemoet kan komen.
Het aantal als normaal bedrijf te exploiteeren
boerderijen zal dan in totaal een oppervlakte
van maximaal 3000 H.A. moeten omvatten. Deze
boerderijen zullen in complexen van varieeren-
de grootte, verspreid over den polder, kunnen
worden geëxploiteerd op uiteenloopende grond
soort en verschillende bedrijfsrich'-mg. Hier
door zullen de Staatsbedrijven groote beteekenis
kunnen krijgen als vergelijkingsobject in ver
schillend opzicht met de andere vormen van
grondgebruik.
De proef met Staatsexploitatie zal het
best tot haar recht komen, indien de gron
den in exploitatie worden gegeven aan den
in art. 4 der wet tot instelling van een open
baar lichaam voor de Wieringermeer in het
leven te roepen Raad. De voor Staatsexploi
tatie beschikbaar te stellen gronden zullen
worden aangewezen, nadat de Raad in de
gelegenheid zal zijn gesteld daaromtrent zijn
gevoelen kenbaar te maken. De permanente
Staatsexploitatie zal als op zichzelf staand
commercieel bedrijf moeten worden opgezet,
zocdat bij afsluiting van een exploitatiejaar
een zuiver inzicht in de financieele uitkom
sten zal worden verkregen.
In de memorie van antwoord wordt verder ge
zegd dat de regeering ernstige aandacht heeft
gewijd aan de opmerkingen van verscheidene le
den, die er de aandacht op vestigden dat dit ont
werp omtrent de verhouding van de onder
scheidene bestuursorganen welke onnoodig inge
wikkeld is, veel in het duister laat.
Hoewel het denkbeeld, den raad ook te belas
ten met het treffen van gemeentelijke voorzie
ningen, op het eerste gezicht, uit een oogpunt
van vereenvoudiging, zeker aantrekkelijk is,
dient in het oog te worden gehouden, dat dan
deze raad met een zeer heterogene taak zou
worden belast.
Het komt de regeering voor, dat de voorge
stelde splitsing betere waarborgen biedt voor een
doelmatige uitoefening der bestuurstaak, dan
wanneer deze aan een orgaan wordt opgedragen.
Het ligt in het voornemen van de regee
ring, den raad de organisatie van het defini
tieve staatsbedrijf en de leiding van de
staatsexploitatie op te dragen.
Naast de in de wet omschreven werkzaam
heden zal den raad in een algemeenen maat
regel van bestuur tevens een taak worden
opgedragen ten aanzien van de personeels
formatie, de bezoldigingsregeling van het
personeel, vaststelling van instructies, als
mede de benoeming van personeel, terwijl
hem tenslotte nog de bevoegdheid zal wor
den toegekend zijn oordeel omtrent de be
grooting aan de regeering kenbaar te
maken.
De Wieringermeer zal tot de provincie Noord-
Holland behooren. Opheffing van den duider-
zeeraad ligt niet in de bedoeling.
01,10 CONWTTIOWS r ,11 C l« TO aki
A 1 s "°M -
ROUTES OF THE
PAN AMERICAN AIRWAYS
SYSTEM
,tl PASO
BROWNSVILLE
MIAMI
NASSAU
MÉXICO
c<r<
buf N Avf NTpRA
TuMAcojim BOGOTA
COlOMBlA
iTV*4
&-GUIANA5
SALINAS
GUAYAQu
TALABA
f CUADOl
MANA0S
piu$a\\
CMICLAvO
PACASM Avo\".YA
y»OI
'PER*
B(C'«I
'<\7<r
»BACAjt
AO
VA DOR
LHEOi
ApfQuiP,
«l* PA»
'O'""4-
CABAVÉ HAS
iCTOSjA
10 DE
l*J/ JANEIRO
PA D AG U AT
ANTOFAOASTA
CHILI
ARGENTINA
A BAN AO U A
lOQiANOPOll*
POBTO AlEGRE
O OBAN Dl DO »UL
PAN AKJfMC AN AIRWAYS SYSTEM
CONNECTING UNES
STOPS
OVERNIGHT STOPS
omii
SANTIAGO
BUENOS
AIRES
10NTEVIDEO
JAN. «Ar. ARK*. .DAR.»
«Oi RAG STOPS SEt TIMI TAM
Luchtveriindingen in Midden-Amerika
Naar wij vernemen, heeft Maandag in ver
band met het onderzoek naar de oorzaak van
de ontploffingsramp aan boord van het Griek-
sche tankschip Petrarkis Nomikos, de inspecteur-
generaal voor de Scheepvaart, de heer P. van
't Haaff, In gezelschap van ir. A. van Driel,
hoofdingenieur-adviseur van de Scheepvaart
inspectie, geruimen tijd aan boord van het schip
vertoefd.
Als bijzonderheden over het Grieksche tank
schip Petrarkis Nomikos vernemen wij, dat dit
schip, hetwelk een draagvermogen heeft van
ongeveer 11.000 ton, in 1914 door J. Laing and
Sons te Sunderland is gebouwd. De eerste ree-
derij, die het exploiteerde, was die van Wilhelm-
sen te Oslo. Het schip heette toen Belridge en
is destijds onder dezen naam ook te Amsterdam
geweest, waar het in de Petroleumhaven creo
soot heeft geladen.
Vóór het naar de Grieksche reederij overging,
droeg het den naam Apache en behoorde het
aan een reederij van denzelfden naam, eveneens
te Oslo gevestigd.
Prins Bemhard bracht Maandagmiddag een
bezoek aan het Hoogovenbedrijf In IJmuiden.
Z. H. arriveerde te 12.15 uur aan het Casino
van het bedrijf, in gezelschap van zijn parti
culier secretaris, jhr. Röell en mr. D. Crena
de Iongh, president van de Ned. Handel-maat-
schappij, teneinde aldaar de lunch te ge
bruiken.
Het gezelschap werd ontvangen door de di
rectie van het bedrijf, de heeren ir. G. A.
Kessler en ir. A. H. Ingen Housz.
Aan de lunch zaten mede aan ir. C. Wolter-
beek, hoofd-ingenieur van den rijkswaterstaat,
en de procuratiehouders van het bedrijf en
de nevenbedrijven.
Onder geleide van ir. Wolterbeek begaf de
Prins zich te 13.30 uur met zijn gezelschap en
de directie van de hoogovens naar de Noorder-
sluis om deze te bezichtigen.
Vervolgens keerde men naar het hoogoven-
bedrijf terug, om een wandeling door dit be
drijf en vervolgens door het bedrijf van de
„Mekog" te maken.
Voordat de Prins met zijn gezelschap het
terrein van de hoogovens verbet, heeft hij nog
de brandweer-afdeeling bezichtigd, die in volle
uitrusting was opgesteld.
Aan den uitgang van de fabriek stond een
groot deel van het personeel opgesteld, dat
den hoogen Bezoeker luide toejuichte.
Na het bezoek aan de hoogovens en Mekog
werd nog een bezoek gebracht aan de nieuwe
buizenfabriek, waar Z. H. de verschillende In
stallaties bezichtigde.
Te ongeveer half vijf is de Prins weer per
auto vertrokken.
In de hedenmiddag gehouden vergadering van
den Haagschen Gemeenteraad heeft de voor
zitter, burgemeester De Monchy, innige deernis
uitgesproken jegens de nagelaten vrouwen en
kinderen van de negentien Scheveningsche vis-
schers, die in het jongste stormweer op zee om
kwamen.
Ook sprak de burgemeester deelneming uit
voor de zwaar beproefde families dergenen, die
Zaterdag j.l. omkwamen bij de ontploffings-
ramp te Schiedam.
Te Utrecht zijn aangekomen prof. dr. Georg
Preiherr von Eppstein, oud-minister en kabi
netschef van het Vorstenhuis Lippe en Hofrat
Max Staercke. Zij zullen in samenwerking met
dr. C. D. J. Brandt te Utrecht de laatste hand
leggen aan hun boek Prins Bernhard, dat bin
nen enkele weken zal verschijnen bij de N.V.
A. B. Bruna en Zoon's Uitgeversmij.
waarmede U met Gratis-Premie kunt bekomen voor
IJ M slechts 0.95 afgehaald, of franco huis na toezending
II II JmJ van 1.08 per postwissel of op Giro 201404 bijUitgeverij
,.M.K.W.", PI. Franschelaan 30 bel-étage, Amsterdam,
een boek van het grootste belang en nut voor geheel Uw leven, n.l.:
waarin Mr. J. Boonstra ons op, practische wijze leert Hoe en Wat wij
moeten spreken, om met ons woord succea te bereiken. Het is bestemd
voor ieder, die zoowel in het particuliere als in het openbare en zaken
leven op de juiste wijze wenscht te kunnen zeggen wat hij zeggen wil
of moet. Wij noemen slechts enkele hoofdstukken: Juiste keuze van
woorden en zinnen. Hulpmiddelen bij het spreken in het openbaar. Het
houden van Redevoeringen. Welsprekendheid in zaken. Persoonlijke
voorstelling na schriftelijke sollicitatie. Verlegenheid en zenuwachtigheid.
Onvoorbereid spreken. Voordragen en lezen. De „Voorzitter". Debattee-
ren. Tafelredenaars. Hoe het niet moet. Modellen van toespraken, enz.
„Boekenschouw" zegt: „Het smakelijk geschreven boek zal o.i. wel veel
gelezen en geraadpleegd worden."
j-x u jjn voegen wij alleen voor deze aanbieding bij2 leuke
A-* *v E\ 119 Hum. Voordr. van Freebo, die door iedere Dame of
Heer in elk gezelschap en zonder hulpmiddelen met groot succes ten
beste gegeven kunnen worden. Met Gratis-Premie: afgehaald 0.95,
franco huis na toezending van 1.08.
De jonge ingenieur beet zich op de lippen,
waarover een toornig antwoord dreigde te komen.
Hoe kwam de fabrikant op de gedaente hem als
een weerspannigen scholier te behandelen? Hij
was met zijn zes en twintig jaren oud genoeg
om geen leermeester meer noodig te hebben.
Wonderlijk Herman Stinner, die hem altijd
zeer sympathiek geweest was, leek hem sedert
gisteravond bijna een heimelijke vijand.
„Dus, mijnheer von Hornstein," vervolgde de
fabrikant, ,,u reist met den trein van 10.03. Uw
reis- en verblijfkosten heb ik bij voorbaat, zeker
van uw instemming, reeds voor u aan de kas
laten gereed leggen."
Stefan von Hornstein werd met geweld weer
meester van zichzelven. Hier vielen geen beden
kingen meer te maken, of hij moest de rtden van
zijn weigering opgeven. Maar om dit te doen
ontbrak hem de moed en hij had ook niet het
recht, iemand in het geheim van Maria in te
wijden. Dat was een aangelegenheid, welke voor-
loopig alleen hen beiden aanging.
Hij boog dus.
„Ik voeg mij naar de door u getroffen regeling,
mijnheer Stinner, en verzoek u mij wel te willen
verontschuldigen, dat ik dit niet onmiddellijk
deed. U zult echter wel begrijpen, da tik op het
oogenblik liever in Frankfort gebleven was."
De ander lachte.
„Dat spreekt vanzelf! Maar ga nu even mee
naar mijn kamer, ik zou graag nog een en an
der in het bijzijn van directeur Normann met u
bespreken."
Stefan ginfe mee, maar het kostte hem moeite
den opgewekten morgengroet van zijn aanstaan
den schoonvader even opgewekt te beantwoor
den.
Zou Robert Normann wel iets van Maria's ge
heim weten? Met deze en nog zoovele andere on-
beantwoordde vragen, die alle op hetzelfde neer
kwamen, stapte hij in den trein. Hij besloot geen
moment langer dan strikt noodzakelijk in Mün-
chen te blijven elke minuut, dat hij eerder
opheldering zou krijgen, was hem goud waard.
Daar hij zonder afscheid van Maria te nemen
naar Miinchen afreisde, stelde mevrouw Nor
mann de verlovingskaart op en zond reeds den
dag daarna aan alle bekenden de aankondigin
gen rond, welke in prachtige krulletters op het
geschepte papier te lezen gaven, dat mijnheer en
mevrouw Normann de eer hadden de verloving
mee te deelen van hun dochter Maria met inge
nieur Baron Stefan von Hornstein.
Die dag, dat zij de kaarten rondzond, was een
der schoonste dagen van haar leven. Heimelijk
had zij in het diepst van haar hart medelijden
met haar harde zuster Francisca, die er geen
flauw vermoedën van kon hebben, hoe Maria op
de maatschappelijke ladder omhoog steeg.
Heel toevallig hoorde ook Lona Jensen van de
verloving, die in de Frankforter wereld heel wat
stof tot praten gaf. Zoo nu begreep zij, waar
om Stefan von Hornstein zoo plotseling met
haar gebroken had.
Natuurlijk, voor een korte tijdpasseering was
zij den baron goed genoeg geweest met een
armband had hij haar kussen betaald en hij ge
loofde misschien nog wel, dat hij wonder voor
naam en ridderlijk jegens haar gehandeld had.
Lona Jensen dacht er daarbij niet aan, dat zij
hem met alle haar ten dienste staande middelen
tot zich had gelokt. De woede belette haar, klaar
en zuiver te denken ze leidde haar op duistere
paden en deed haar op wraak zinnen. Hoe en op
welke wijze zij die wraak zou nemen, was haar
nog niet duidelijk. Voorloopig moest zij rustig
tijd en gelegenheid afwachten.
In 't cabaret viel zij erg in den smaak en eiken
avond zat zij na afloop met den een of ande
ren bezoeker champagne te drinken. Een der
gelijke trekpleister kon de eigenaar best gebrui
ken en toen hij Lona nogmaals een verlenging
van haar contract voorsloeg, wees zü deze niet
af. Zij zou Stefan von Hornstein eens raten voe
len wat het beteekende; haar te versmaden.
Daarvoor kwam hem een geduchte afstraffing
toe.
Lona maakte zich al voorstellingen van het
uur der afrekening en had daar al de noodige
voorpret van. Haar flikkerende, zwarte oogen
schitterden reeds bij de gedachten eraan nog on
geduriger dan anders in het wit gepoederde ge
zichtje.
Robert Normann had een lichte verkoudheid
opgeloopen en zijn huisdokter had hem voorge
schreven, een paar dagen niet uit te gaan. Daar
door moest Herman Stinner voor korten tijd de
werkzaamheden van zijn directeur en vriend
overnemen.
De fabrikant had het land, omdat er in deze
voor hem zoo drukke dagen nog allerlei onwel
kome extraatjes waren, die hem ophielden en
stoorden. Wei toevallig, dat zijn directeur ook net
nog de advertentie opgegeven had, waarin hij
een steno-typiste zocht.
Bij dozijnen kwamen de sollicitanten opdagen
en niettegenstaande in de advertentie uitdrukke
lijk vermeld stond, dat alleen volslagen krachten
in aanmerking kwamen, meldden zich heel wat
half geschoolde meisjes aan, die geen fatsoenlij
ken brief konden opnemen, uitwerken en tikken.
Waarom Normann uitdrukkelijk persoonlijke
aanmelding opgegeven had, begreep Stinner niet
de een was nog niet de deur uit of de ander
meldde zich.
Hermann Stinner zuchtte juist had hij weer
een jong ding uit moeten legen, dat men in zijn
machinefabriek en gieterij geen tijd had om de
opleiding te voltooien van jonge meisjes, die een
stoomcursus in typen hadden meegemaakt en
dat hij alleen een volslagen kracht zóu aanstel
len, toen de kantoorportier alweer meldde:
„Er is een juffrouw, die u spreken wil naar
aanleiding van de advertentie in de krant."
Stinner maakte een nerveus gebaar, toen ant
woordde hij gelaten:
„Laat haar ditmaal nog binnenkomen, maar
Toen, na de geslaagde Oceaanvlucht van
de Snip in December 1934 de K. L. M. in het
begin van 1935 de eerste Nederlandsche
luchtlijn in West-Indië opende met een
dienst tusschen Curacao en Aruba, stond het
voor iedereen, die onze energieke Nederland
sche Luchtvaartmaatschappij kent, wel vast,
dat zij zich met deze lijn, die een afstand
van ongeveer acht uur varen in 35 minuten
overbrugt, niet tevreden zou stellen. Na
verscheidene speciale vluchten en langduri
ge onderhandelingen kon de K. L. M. in Ju
li 1936 inderdaad reeds overgaan tot het
instellen van een tweetal per week ge
vlogen dienst van Curagao naar Venezuela,
waar aansluiting wordt verkregen op de lij
nen van de Pan American Airways, de groo
te Amerikaansche maatschappij, die in het
luchtverkeer van Midden-Amerika de be
langrijkste plaats inneemt.
Het spreekt vanzelf, dat de K. L. M., bij het
zoeken van expansiemogelijkheden, in de eerste
plaats rekening had te houden met de reeds
bestaande luchtlijnen in dit gebied, waarbij zij
er naar moest streven, concurrentie die tot
moeilijkheden aanleiding kon geven, te vermij
den, en integendeel haar diensten te richten cp
punten, waar zij passagiers kan aanvoeren voor
de reeds bestaande lijnen of waar deze als voe-
dingslijnen kunnen optreden voor de nieuwe,
door de K. L. M. in te stellen diensten.
In Venezuela zelf worden de luchtlijnen van
het binnenland naar de kust geëxploiteerd door
de Linea Aerepostale Venezolana, overblijfsel
van de vroegere Fransche Aeropostale, vliegende
met Fransch personeel en oude eenmotorige La-
tecoere-toestellen. In Columbia is het luchtver
keer van het binnenland naar de kust in han
den van de Scadta, een bijna geheel met Duitscb
personeel werkende onderneming en verder is
daar de groote verbinding naar het noorden
en naax het zuiden, onderhouden door de reeds
genoemde Pan American Airways.
Wat dus nog niet geëxploiteerd wordt, zijn
de verbindingen tusschen de verschillende
kustplaatsen onderling en tusschen de voor
naamste Caraibische eilanden en de kust.
En thans blijkt, hoe juist de K. L. M. heeft
gezien, toen zij zich op Curagao nestelde en
daardoor een der belangrijkste commerci-
eel-strategische punten bezette, waarop an
ders ongetwijfeld reeds door een buiten-
landsche onderneming beslag zou zijn. ge
legd.
Thans heeft men in den dienst Curagao—Aru
baMaracaibo een verbinding met Venezuela,
die in de eerste plaats voor uitbreiding vat
baar is, gezien de toenemende beteekenis van
het rijke petroleumgebied in deze streken. Houdt
men rekening met de geringe bevolkingsdicht
heid van het land, dan heeft de K. L. M. met
haar lijn naar Maracaibo geen onbevredigende
resultaten geboekt. Naar het westen zou zij deze
lijn willen uitbreiden naar Baranquilla In Co
lumbia, een belangrijk knooppunt van luchtwe
gen, zoowel van de Scadta als van de Pan
American Airways. Tot nog toe is deze eerste
havenstad van Columbia slechts te bereiken met
vliegbooten, doch onderhandelingen zijn gaan
de voor den aanleg van een vliegveld.
Barbados is een zeer belangrijk scheepvaart
centrum, een der eerste havens, die de groote
lijnen op West-Indië aandoen. Van daar naar
la Guaira of naar Maracaibo is per schip een
reis van bijna zeven dagen, per vliegtuig echter
van hoogstens één dag, zoodat de K. L. M. met
een dergelijke lijn vrijwel zeker zeer veel post,
maar ook vele passagiers te vervoeren zal krij
gen.
Een verdere mogelijkheid van uitbreiding
eveneens van groote internationale beteeke
nis, ziet de K. L. M. in een lijn van Cu
ragao via Haiti naar Miami, aan de kust
van Florida, waar aansluiting wordt verkre
gen op de directe lijn naar New York van de
Eastern Airlines. De afstand CuragaoNew-
York, dien men met de Pan American Air
ways via Maracaibo en Baranquilla in 43
wanneer er dan nog dames komen, moet je zeg
gen, dat ze schriftelijk moeten solliciteeren bij de
directie en afschrift van de getuigschriften in
sluiten. Het persoonlijk ontvangen van al die sol
licitanten vermoeit mij op den duur."
De getrouwe knikte begrijpend.
„Daar zal ik voor zorgen, mijnheer Stinner!"
Hij deed de deur open en riep, net kantoor
verlatend: „U kunt binnenkomen, juffrouw."
Een teere, slanke meisjesgestalte trad binnen,
groette, kwam tot midden in de kamer en bleef
daar bescheiden staan.
De portier deed de deur van buiten zachtjes
dicht.
Het meisje stond in afwachting bijna onbe
weeglijk. Stinner, die aan zijn bureau zat, keek
even vluchtig om hij zag de achter hem
staande ternauwernood aan. Hij stelde zich van
de sollicitanten niets meer voor de eene was
even ongeschikt als de andere.
Hij vroeg machinaal:
„Wat kent u, juffrouw?"
„Typen, Fransch, Engelsch, Duitsch, boekhou
den en stenografie mijnheer," luidde het ant
woord.
Stinner liet een „hum, hum" hooren en vroeg
verder: „Waar was u tot nu toe in betrekking?"
„Bij de firma Grudener, groothandel in ijzer
waren."
„Waarom gaf u die betrekking op?" klonk zijn
derde vraag.
De sollicitante kuchte een beetje verlegen en
bekende toen:
„Ik ben nog bij Grudener, maar las uwe ad
vertentie en daar de werkkring bij u mij ver-
uur kan afleggen, zou door deze directe ver
binding worden teruggebracht tot 21 uur
vliegen. Dat het de K. L. M. ernst is met
deze plannen, al zal de verwezenlijking nog
wel even op zich laten wachten, moge blij
ken uit het feit, dat kort geleden met de
regeering van Haiti een contract is gesloten
voor den tijd van 20 jaar, dat de K. L. M.
het recht geeft, op Haiti te landen en ge
bruik te maken van een luchthaven nabij
Port-au-Prince.
Voor de thans geëxploiteerde lijnen in West-
Indië: zes maal per week CuragaoAruba v.v.
en twee maal per week CuragaoMaracaibo, be
schikt de K. L. M. over twee Fokker-vliegtui
gen van het type F 18, de roemruchte Snip
waarmede Hondong zijn oceaanvlucht maakte,
en de Oriol, welke in Nederland als Oehoe ge
boekt stond.
Voorts zijn er twee piloten en een gering
aantal mecaniciens en radiotelegrafisten. Voor
de komende uitbreiding van diensten zal het
vraagstuk van uitbreiding van personeel en
materieel terdege onder het oog moeten worden
gezien. Wat het laatste betreft zal men, even
als in Oost-Indië, minder behoefte hebben aan
groote vervoercapaciteit dan wel aan snelheid.
Niet te groote, maar vooral economisch vlie
gende, snelle machines komen in deze gewesten
in aanmerking.
Een beslissing is in deze nog niet genomen,
maar waar de K. N. I. L. M. het oog heeft la
ten vallen op de nieuwe Amerikaansche Super -
.lockheed als mogelijk bruikbare machine voor het
gestelde doel, zou het niet ondenkbaar zijn dat
ook de K. L. M., wanneer deze machine aan de
verwachtingen zou voldoen, uitbreiding van haar
vloot in West-Indië met dit product zou over
wegen.
Omtrent het tempo, waarin de geschetste
plannen zich zullen ontwikkelen, valt nog wei
nig te zeggen. Het zij genoeg, dat de K. L. M.
paraat is voor de toekomst, wanneer de voor
genomen lijnen nog grootere beteekenis zullen
krijgen door de verwezenlijking der luchtver-
binaingen over den Atlantischen Oceaan.
De sportvliegers Heymans en Sluyter zijn
Maandag om 16.55 uur plaatselijken tijd te
Calcutta aangekomen.
Zij waren om 6.37 uur te Jodhpur opgeste
gen; er werden twee tusschenlandingen ge
maakt, n.l. te Shansi en Gaya, vanwaar resp.
om 10.02 en 14.20 uur werd vertrokken.
Aan den kwartiermeester bij Let Loodswezen
ter standplaats Antwerpen, A. Lodema, is de
eeremedaille in zilver, verbonden aan de orde
van Oranje-Nassau, verleend.
Benoemd zijn tot officier in de Orde van
Oranje-Nassau de majoors van den generalen
staf van het Kon. Ned. Indisch Leger A. Struy-
venberg en R. Bakkers, leeraren aan de Hoo-
gere Krijgsschool.
Benoemd is tot ridder in de orde van Oranje-
Nassau: G. van Dijk Pzn., predikant bij de Ned.
Herv. Gemeente te Oudemirdum.
Benoemd is tot officier in de Orde van Oran
je-Nassau ir. F. H. E. Guljé te Leiden, voorzit
ter van de Alg. R.K. Werkgeversvereeniging.
Verleend is de eeremedaille, verbonden aan
de orde van Oranje-Nassau, in goud. aan J.
Kooiman, organist der Ned. Herv. Kerk te Wil-
lige-Langerak;
in brons, aan J. Dekker, drukker bij de N.V.
van Munster's Drukkerijen, te Amsterdam;
in zilver, aan H. Smit, chef-machinist bü de
Beverwijksche Conservenfabrieken N.V., te Be
verwijk;
in brons, aan J. de Vette, oudsten bediende bü
de firma P. G. Dungelmann, te 's-Gravenliage;
in zilver, aan K. Honig, conserveermeester
bij de Beverwüksche Conservenfabrieken N.V.,
te Beverwijk;
in zilver, aan J. van Os, wonende te Drieber-
gen-Rüsenburg, voorheen fabrieksbaas bij de
N.V. Constructiewerkplaats de Vries Robbe en
Co., te Gorlnchem;
in goud. aan G. van den Berg, fabriekschef
bü de Ver. Blikfabrieken N.V., te Delft.
Met ingang van 1 November 1936 is benoemd
tot bouwkundig ambtenaar tweede klasse bij den
RÜksgebouwendienst ter standplaats Utrecht,
jhr. H. A. van Foreest.
Voor het tijdvak van I November 1936 tot 1
November 1937 is wederom benoemd tot .tijde
lijk vast-assistent aan de Landbouwhoogeschool
te Wageningen, ir. J. K. Groenewolt. aldaar; en
met ingang van den datum, waarop hü zün
betrekking zal aanvaarden, tot het einde van
het studiejaar 1936—1937, benoemd tot tüdelük
vast-assistent aan de Landbouwhoogeschool te
Wageningen, ir. W. J. Nüveld, te Apeldoorn.
Aan den luit.-kolonel P. W. Scharroo, van
het Regiment Genietroepen, is vergunning ver
leend tot het dragen van het Duitsche Olym
pische eereteeken der eerste klasse.
schillende voordeelen bood, vroeg ik een middag
vrü en kwam ik hier. Mün salaris bü Grudener
is zeer bescheiden en omdat de firma zeer weinig
kantoor-personeel heeft, moet ik dikwijls, als het
druk is, tot 's avonds laat werken."
Stinner knikte.
„En 's avonds amuseeren jonge dames zich lie
ver in de bioscoop en zoo ik begrüP u."
„Neen, münheer, u begrijpt me niet," ant
woordde de meisjesstem, die nu van opwinding
een weinig beefde, „maar u kunt mü ook niet
begrijpen. Mijn moeder is ziekelük en als ik meer
geld verdiende, zou ik wat meer voor haar kun
nen doen, wat ik nu niet kan, en als ik niet zoo
veel overuren moet maken kan ik mü beter wij
den aan de verpleging van mün moeder."
Herman Stinner draaide zich met een ruk in
zijn stoel om het meisje, dat achter hem stond
en hem eerst eigenlijk maar geërgerd had als een
der vele sollicitanten, had hij nog geen stoel aan
geboden. Hü moest haar nu toch eens goed op
nemen.
Getroffen zag hü 't zeer eenvoudig gekleede
meisje aan. Droomde hij of hoe was het anders
mogelük, dat Maria Normann daar midden in
de kamer stond? Ja dat was Maria Normann
en toch ook weer niet. Maria had meer kleur en
ook niet zoo'n droeve uitdrukking van gezicht.
Maria was het toch en ook weer een andere.
Een vreemde, die echter zoo op Maria leek, dat
men ze met haar verwisselen kon.
(Wordt vervoledi
