Haarlem na de
devaluatie
H. de Greeve over
de N.S.B.
Haarlem, 5 Nov.
Z. H. EXC. MGR. N. STAM
DONDERDAG 5 NOVEMBER 1936
Zeer drukbezochte bijeenkomst
van de R- K. Middenstands-
vereeniging
Op beginselen, niet op
feiten komt het aan
Devaluatie en Middenstand
Rede H. de Greeve
Grofste leugen
VAN ONZE RECHTBANK
Bedreiging
Psychopaat-inbreker
Aanrijding
Dronken autobestuurder
Nog een aanrijding
Bezoeker bestolen
Verkooper contra makelaars
Programma van de Haarlemsche
Radiocentrale op Vrijdag
6 November
Automatiseering
telefoon
Indienststelling van de centrales te
Beverwijk en Wijk aan Zee
Bazar „Winterhulp"
Z. H. Exc. Mgr. N. Stam
Binnen twee jaar wordt voor de
bouwvakken geen opleving
verwachtzelfs eerst
nog inzinking
De hypotheken
17 November a.s. vijf-en-dertig
jaar priester
T.Y.B.B.'s NIEUWE ADVISEUR
Kapelaan J. F. M. Desain benoemd
DERDE LUSTRUM ST. JOSEPHS.
GEZELLENVER. HAARLEM IV
Revue: „Klaag niet voor je beurt
HET NOORDER SPORTPARK
Aanleg over 2 weken gereed
AGENDA
Bioscopen
6 November
Bioscopen
,EEN MIDZOMERNACHT-
DROOM"
Schaakclub opgericht
Nog niet uitverkocht!
STAD
Het zag Woensdagavond inderdaad zwart van
de menschen in het St. Jozefgezellengebouw aan
de Jansstraat te Haarlem, waardoor de wensch
van het bestuur van de R. K. Middenstandsver-
eeniging dus ruimschoots vervuld was. En dezelf
de reden voor die zeer groote opkomst als het be
stuur in zijn uitnoodiging schreef, kunnen wij
hier herhalen: Omdat de Weleerw. heer H. de
Greeve sprak over „Godloosheid en Heidendom."
De voorzitter, de heer Th. Hooy, heette speciaal
welkom den vicevoorzitter den heer G. Alders,
die na zijn zware ziekte voor het eerst weer
aanwezig was (applaus).
Spr. wees erop dat ook de Middenstand alles
heeft gedaan om de bevolking na de devaluatie
rustig te houden, maar dat die middenstand ook
weer de eerste klappen gekregen heeft. Hoewel
de winkeliers soms door den Groothandel of de
fabrieken gedwongen werden hun prijzen te ver-
hoogen zijn er enkelen bij hun kraag gepakt, ge
lukkig zonder succes.
Helaas heeft de middenstand echter daarby
weer het odium van woekeraar gekregen.
Het is zeker dat onze hechte principieele R. K.
organisaties een van de grootste oorzaken zün
dat niet meer Katholieken zijn afgezakt naar be
wegingen, die op heidendom gebaseerd zijn, en
dat de Katholieken in zoo'n grooten getale trouw
biyven aan hun Geestelüke leiders.
In dit verband bracht spr. hulde aan kapelaan
Haselaar, oud-kapelaan van de Spaarneparochie,
den priester, .die op het brandende schip te
Schiedam ondanks groote gevaren achterbleef
om de stervenden bh te staan (daverend ap
plaus)
In een lange rede zette de Weleerw. heer H.
de Greeve vervolgens op een buitengewoon hel
dere en overuigende wijze uiteen waarom het
Nationaal-Socialisme voor Katholieken princi
pieel onaanvaardbaar is. Bij het Nationaal-Soci
alisme komt het voornamelijk op de beginselen
aan. Als kwestie heeft ze voor ons afgedaan. Ze
is immers beslist voor ons door het Mandement
van de Bisschoppen. Rome heeft gesproken! Ka
tholieken, die sympathie voor de N. S. B. hebben,
baseeren zich daarbij op feiten. Ze moeten zich
echter baseeren op beginselen! De saneering van
de Maatschappij en den Staat kan immers niet
buiten het beginsel omgaan. Spr. herinnerde er
aan dat de N. S. B. haar beginselen herzien
heeft door de uitgave van een nieuwe bro
chure. Daarmede heeft ze bewezen dat haar be
ginselen nonsens zijn want goede beginselen zijn
eeuwig en onveranderiyk. De Kath. Kerk heeft
in de 2000 jaren van haar bestaan haar beginse
len nog nooit herzien! Mogen wij, Katholieken,
ons op redelijke gronden wagen aan het Nat.Soc.
avontuur? De Bisschoppen hebben hierop een
zeer duidelijk antwoord gegeven in hun Mande
ment, dat gebaseerd is op de practijk en niet op
beschouwingen uit een Philosophieboek, en ge
ïnspireerd op het normaal verloop van mensche-
lyke dingen, die niet het bovennatuuriyke tot
grondslag hebben en daardoor uitloopen op een
mislukking. In het Mandement hebben de Bis
schoppen zich niet begeven op een voor hen ver
boden terrein, want het gaat om beginselen, en
dan zijn zij bevoegd en wij verplicht te gehoorza
men. Spr. citeerde dan dit Mandement, dat den
Totalen Staat, d.i. den Staat als bron van alle
recht en moraal en aan wien alle menscheiyke
rechten ondergeschikt zijn, als ketterij veroor
deelt. Niet de Staat maar God is de bron van
alle recht en moraal en de mensch heeft rechten,
waarvan de Staat moet afblijven. Daarmede
heeft het Mandement de op de Totale Staats
idee gevestigde N. S. B. veroordeeld. Weliswaar
zegt Mussert niets van den Totalen staat te wil
len weten, maar spr. haalde tal van uitspraken
uit N. S. B.-geschriften aan, die het tegendeel
doen vermoeden, in ieder geval zeer vaag zijn.
En omdat de Kerk de menschen kent en weet
dat idealen in menschenhanden zoo gemakkelijk
en spoedig verhaspeld worden, weigert zü met
een zoo vage beweging als de N. S. B. in zee te
gaan. Niemand wil immers ook b.v. met een
vaag koopcontract in zee gaan!
De N. S. B. is op zuiver menschelyke beginse
len gebouwd en loopt dus groot gevaar uiteinde
lijk in menschelijke gebreken verloren te gaan.
WU weten door en uit het verleden wat het zeg
gen wil getrapt te zijn en wenschen niet opnieuw
getrapt te worden. De N. S. B. geeft geen garan
tie dat het bij haar anders zal zijn. Voor haar
Zyn de Katholieken nummers, noodig alleen om
de dictatuur te vestigen en die dan kunnen in
rukken! Duitschland is ons echter nog steeds
een waarschuwend voorbeeld van wat er gebeurt
als de Katholieken hun macht en vertrouwen in
den Nat. Soc. Staat stellen. En de N. S. B. is ge
heel op het Duitsche Nat. Soc. geïnspireerd. De
Duitschers willen graag in den paradepas loopen
en daarom kon in Duitschland het Nat.-Soc. zij
het ook met allerlei unfaire middelen, succes
hebben. Maar de Nederlanders houden niet van
dwingelandij en daarom zal de N. S. B. wil ze
eens succes hebben, een nog veel grootere terreur
moeten uitoefenen dan in Duitschland geschied
is.
Wil ze overwinnen, dan moet de N.S.B. een
ideaal aan de massa geven en daar de Christ.
Staat niet in aanmerking komt, is ze wel ge
dwongen tegen haar wil in, den Totalen Staat als
ideaal te stellen. Maar daar bedanken wij voor!
Mussert is een ongecontroleerde denker, die van
daag onder den invloed van een glas wijn het
tegenovergestelde beweert van wat hü gisteren
onder invloed van een cognac heeft gezegd. En in
diens handen zouden wij de belangen van gods
dienst, zedelijkheid, gezin, enz. leggen? Dat
nooit!
De grofste leugen en het grootste bedrog is wel
het laatste N.S.B.-pamflet, dat beweert, dat het
geweten aan de Kath. N.S.B.-ers verplicht den
Bisschoppen ongehoorzaam te zijn. Indien zooiets
mogelijk ware dan geldt dit alleen voor iets hei
ligs, maar het is totaal uitgesloten als het geldt
het samengaan in één partij van Katholieken
met anti-papistisehe dominees, vrijmetselaars en
derg., zooals in de N.S.B. Zü heeft een Raad van
Katholieken ingesteld, maar als wü iets over ons
geloof willen weten dan gaan wü naar onze Bis
schoppen en niet naar Katholieken, die weigeren
aan de Bisschoppen te gehoorzamen (applaus).
Tenslotte wees spr. op de groote verantwoor
delijkheid van ieder voor de toekomst. Te mid
den van de velen, die ieder een anderen weg
naar de toekomst wijzen, rijst voor ons op de
Bisschop, de Man Gods, waarvan men weet dat
Hij Gods woord spreekt. En dan valt je 'n groote
last af, want dan hoor je van Hem wat je moet
doen voor een goede toekomst en vol overgave
zeg je dan:
Spreek Mgr., uw dienaar luistert! (applaus).
Na de pauze besprak spr. verschillende N.S.B.-
uitingen, waarbü spr. er o.a. op wees, dat de
Kerk ieder systeem: democratie, dictatuur, enz.
wil aanvaarden, mits het geloof maar ongerept
biyft en de menschelijke rechten worden erkend.
En hiervoor kan de N. S. B. niet de noodige ga
ranties geven. Spr. zeide tenslotte dat 150 jaar
Liberaal wanbestuur de wereld heeft scheef ge
trokken. Daar God echter een gezonde schep
ping heeft geschapen trekt de wereld zich zelf
weer recht, waardoor de crisis is ontstaan. Wat
in 150 jaar is vernield kan niet ineens weer op
gebouwd worden.
Dat moet stuk voor stuk gaan. Maar daarvoor
moet men niet bij een goochelaar als Mussert te
rade gaan maar terugkeeren naar het Christen
dom. Door te trachten geestelijke welvaart te
krügen, bereikt men ook materieelen voorspoed,
besloot spr. zijn onder groote aandacht aanhoor
de en luid beapplaudisseerde rede.
Voor de Haarlemsche Rechtbank heeft de 23-
jarige bakkersknecht G. uit Santpoort terecht
gestaan verdacht van bedreiging. De man was
verloofd geweest met de dochter van een 51-
jarigen Santpoortenaar, doch de verloving was
door het meisje verbroken. Op den avond van
8 Juni j.l. arriveerde de knecht met eenige ka
meraden in hun auto voor c'te woning van zijn
vroegeren a.s. schoonvader. Hü vroeg hem den
armband, welken hij aan diens dochter had ge
geven, terug. Er ontstond een hevige woorden
wisseling, waarbij de knecht een groot bakkers
mes uit zijn binnenzak haalde en daarmede
naar den Santpoortenaar sloeg. Deze was echter
naar de keuken gevlucht, waar hij als afweer-
wapen een pollepel pakte. De heet gebakerde
bakkersknecht is naar een café te Haarlem ge
reden, waar hij later werd gearresteerd.
De officier van justitie eischte een maand ge
vangenisstraf voorwaardelijk met 3 jaar proef
tijd en 100 boete subs. 50 dagen hechtenis.
De Rechtbank veroordeelde verdachte heden
morgen tot 50 boete subs. 30 dagen hechtenis
en twee maanden gevangenisstraf voorwaarch-
lük met 2 jaar proeltücl.
In den nacht van 21 op 22 April is ingebro
ken in een villa aan de Catslaan te Aerdenhout
waarbü verschillende zilveren voorwerpen, gou
den horloge, overhemden en overjassen werden
gestolen. Als verdacht van deze inbraak stond
voor de Haarlemsche Rechtbank een 54-jarige
verpleegde van het rijks-asyl voor psychopaten
te Avereest terecht. De man beweerde cis in
braak gepleegd te hebben tijdens de Paasch-
vacantie, welke hü, omdat hij zoo goed oppaste,
van het bestuur had gekregen als protest tegen
de opsluiting in dit asyl, waar hij, volgens zün
meening, niet thuis hoorde. De man heeft reeds
30 veroordeelingen achter den rug. Nu eischte
de Officier van Justitie een jaar gevangenis
straf.
De uitspraak was hedenmorgen conform clen
eisch.
Een autobus-chauffeur was door den kanton
rechter, omdat hij op 19 Mei op de Wilsonbrug
een 15-jarigen fietser zou hebben aangereden,
tot 50 boete subs. 10 dagen veroordeeld. In
hooger beroep vroeg de Officier van Justitie
vrüspraak, waarmede de rechtbank zich heden
morgen vereenigde.
Een 30-jarige Haarlemmer was door den kan
tonrechter veroordeled tot 7 dagen hechtenis
en 6 maanden intrekking van het rijbewüs, om
dat hij op 22 Juli onder den invloed van ster
ken drank op den Rijksstraatweg te Haarlem-
Noord een auto bestuurd zou hebben. De Offi
cier van Justitie vroeg, toen de man in hooger
beroep voor de rechtbank terecht stond, beves
tiging van het vonnis. De rechtbank sprak den
Haarlemmer vrij.
Een inwoner van Bloemendaal was op 5 April
j.l. op den Heerenweg te Heemstede links af
geslagen om Groenendaal in te rijden. Daarbü
werd een motorrijder uit Den Haag, die van
den anderen kant op den weg kwam en voor
rang had, aangereden. De eisch was 25 boete
subs. 25 dagen hechtenis.
De Bloemendaler werd hedenmorgen veroor
deeld conform den eisch.
Een 27-jarige juffrouw uit Velsen heeft voor
de rechtbank terecht gestaan omdat zü op 2
Juli 35 en eenige papieren uit de jas van een
Haarlemmer, die bij haar op bezoek was, had
gestolen. De eisch tegen haar was drie maan
den gevangenisstraf voorwaardelijk met drie
jaar proeftijd.
De uitspraak was conform den eisch.
Een 33-jarige koopman uit Haarlem had een
aardappelschilmachine in huurkoop gekocht,
doch voor ze afbetaald was, tegelijkertijd met
zijn zaak verkocht. Wegens verduistering stond
hij voor de rechtbank terecht. De officier eischte
3 maanden gevangenisstraf. De rechtbank legde
hem 2 maanden gevangenisstraf op.
Programma I: Hilversum I; programma II:
Hilversum II; programma III: 8.05 Gymnastiek,
8.20 Gramofoonmuziek, 9.05 Keulen, 9.20 id.,
10.10 Deutschl. Sender, 11.20 Radio Danmark,
12.05 Parüs Radio, 12.35 id., 1.05 Vlaamsch
Brussel, 1.20 Vlaamsch Brussel, 1.30 Vlaamsch
Brussel, 1.50 Vlaamsch Brussel, 2.25 Diversen
2.55 Parüs Radio, 3.20 Keulen, 5.20 id., 6.50
Fransch Brussel, 7.20 Leipzig, 7.30 id., 8.45 Lon
don Regional, 8.50 id., 9.30 id., 9.50 id., 11.10 id
Programma IV: 8.00 Vlaamsch Brussel, 8.20 id.,
8.30 id., 8.40 id., 8.45 id., 9.00 id., 9.20 Diversen,
10.35 London Regional, 10.50 id., 11.05 id., 11.50
id., 12.50 id., 1.35 id., 2.05 id., 3.05 id., 3.35 id.,
4.20 Droitwich, 5.35 id., 6.20 Diversen, 6.45
Droitwich, 7.20 id., 7.50 London Regional, 8.20
Droitwich, 9.20 Diversen, 10.50 Droitwich, 11.35
id. Programma V: van 8.00 v.m. tot 7.00 n.m.
Diversen; 8.00 Eigen Gramofoonplatenconcert:
Volksmuziek uit andere Landen: 1. Oh, Rosa-
lita, Linn Wilford Haw. Orkest; 2. Hawaiian
Star of love, Haw. Marimba Players; 3. Ha
waiian Moon, Queenie David Kaili; 4. Mauna
ming, Linn Wilford; 6. Hawaiian Stars are glea
ming, Linn Wilford; 6. Hawaiian Reverie, Gino
Bordin en zijn Hawaiians; 7. Uberall san d'La-
den zua, Tiroler Kapel; 8. Bayerische Volks-
tanze, Boerenkapel; 9. Steyer Landler, Tiroler
Kapel; 10. Kirchweih Schottisch, Boerenkapel;
11. Tegernseeër Landler, Boerenkapel; 12. Auf
zum Tanz, Tirolerkapel; 13. Haushammer
Schuhplattler, Tirolerkapel; 14. Indiana Skies,
Queenie David Kaili; 15. My little grass
Shack, Kanui Lula; 16. Venetian Kisses, Gi
no Bordin en zijn Hawaiians; 17. Farewell to
Thee, The Hawaiian Marimba Players.
Van 8.00 tot 12.00 Diversen.
Aan de aangeslotenen van de locale telefoon
netten te Beverwijk en Wijk aan Zee is thans
medegedeeld, dat op 17 November a.s. des mid
dags te één uur de oude telefooncentrales zullen
worden uitgeschakeld.
Den abonné's wordt verzocht op dat tijdstip
de aangewezen draden door te knippen. De in
dienststelling van de automatische centrales ge
schiedt dien middag om één uur en zal vermoe
delijk om twee uur geheel gereed zijn.
Het publiek wordt dringend verzocht in dien
tijd geen gebruik van het telefoontoestel te ma
ken. Alle geabonneerden worden gedurende eeni-
gen tijd uitgesloten van het telefoonverkeer; deze
tijd varieert van vijftien minuten tot een uur.
Na de overzetting zullen vanuit Beverwijk en
Wük aan Zee de aangeslotenen op de volgende
telefooncentrales automatisch te bereiken zün:
Haarlem, Bennebroek, Hillegom, Lisse, Noord-
wükerhout, Sassenheim, IJmuiden en Santpoort.
Het comité „Winterhulp" houdt op 6, 7, 8 en 9
November een bazar in het gebouw „St. Bavo".
Alle katholieken van Haarlem en omgeving wor
den uitgenoodigd daar een bezoek te brengen
en hun offertje te brengen ter leniging van den
nood in gezinnen van werkloozen.
Gaarne verleenen wij plaatsruimte aan den
volgenden oproep, welke door den heer Hooü,
voorzitter van de R. K. Middenstandsvereeniging,
wordt gericht tot onze lezers en lezeressen:
Comité „Winterhulp" opent Vrijdagavond zijn
poorten weer in gebouw „St. Bavo" om u in de
gelegenheid te stellen eenige dubbeltjes, kwartjes
het mogen ook guldens zün te offeren voor
de crisisslachtoffers.
Laten we hopen, dat dit de laatste keer is,
dat „Winterhulp" zoo'n bazar gaat organiseeren.
Volgend jaar toch hopen wü allen, dat op
leving en bescheiden welvaart de deur weer zullen
vinden van velen waaraan zij jaren en jaren zijn
voorbij gegaan.
Ondertusschen, met dit „vertrouwen" zijn de
menschen oogenblikkelijk nog niet gebaat. Daar
om is noodig na-steun in den vorm van een
bezoek aan den bazar met een flink gevulde por-
temonnaie.
Waren we ten stadhuize over de werkloos
heid in het algemeen en bü ir. Bekkers speciaal
over de metaalindustrie ingelicht, voor ,de bouw
vakken wendden wij ons tot den heer J. P. A.
Nelissen, bestuurslid van de Samenwerkende
Fatroonsvereenigingen in de bouwbedrijven te
Haarlem.
En op de vraag: hoe ziet u de toekomst van
uw vak? was direct het niet bemoedigende ant
woord: als er inderdaad een beteekenende op
leving komt, zal het bouwbedrijf er eerst over
een paar jaar van profiteeren.
De heer Nelissen voegde daarbij, dat de crisis
voor de bouwnijverheid ook later gekomen is en
dat in de gouden jaren teveel menschen het
inderdaad mooie vak kozen. Intusschen is het
er niet beter op geworden, want in de werk
verschaffingen worden de bouwvakarbeiders met
bosjes gekweekt. Honderden arbeiders, die nooit
een schop in de hand gehad hebben, worden
plotseling tot grondwerker gebombardeerd en
zoo is het precies hetzelfde met timmerlieden
en metselaars. Die menschen denken nu, dat
ze bij de voorspelde spoedige opleving in het
„vak" terecht kunnen, maar ze zullen straks
helaas bedrogen uit komen.
„Worden de nieuw te bouwen huizen veel
duurder?" vroegen wij.
De heer Nelissen trok een lade van zijn bu
reau open en toonde ons eenige brieven, waar
uit het antwoord was samen te stellen.
,,Een paar weken vóór de devaluatie", ging
hü voort, „werd de prijs van het hout met 20
procent verhoogd, dus toen de waardeverminde
ring van den gulden een feit werd, steeg de
kostprijs met 40 pCt. en het ziet er niet naar
uit, dat het hierbü blüft. Ook de verhooging
van de ijzerprijzen kan op hetzelfde percentage
gesteld worden enz. Was er nu een tekort aan
woningen dan zou dit alles niets uitmaken,
maar daar er den eersten tijd nog een teveel
is, zou het mij niets verwonderen als er een
verdere inzinking in de bedrijvigheid kwam. Er
zijn in de stad veel winkeliers, die zouden wil
len moderniseeren. Maar ze hebben geen geld
en als ze nu nog méér dan een half jaar ge
leden moeten betalen, denken ze er heelemaal
niet aan. Uit dit alles volgt, dat eerst de werk
loosheid moet verminderen, dat als gevolg daar
van het woningoverschot minder wordt, de koop
kracht van het publiek wordt vergroot, de win
kelier meer ontvangt en opdrachten gaat geven.
„Woont men in Haarlem nogal veel met een
paar gezinnen in een huis?"
„Toevallig kan ik vrij bevredigend op deze
vraag antwoorden. De gevallen van twee- en
drie-gezins bewoning zijn veeltallig en wanneer
men de menschen spreekt, zeggen ze: ,,een der
eerste daden als ik werk heb, is een eigen wo
ning betrekken".
Daar zit natuurlijk een gunstig vooruitzicht
in en daaruit is dan b.v. ook te verklaren, dat
gisteren een eigenbouwer 67 huizen tegelijk ver
kocht aan een Indischgast. Door de geweldige
koerssty'ging der effecten is weer wat kapitaal
los gekomen en er zün menschen. die wat zien
in het koopen van arbeiderswoningen. De eigen
bouwer kan nu weer voort en de menschen,
waaronder heel wat jonge arbeiders, kunnen
aan den slag blüven. De doorkneede oudere vak
lieden, die noodzakelijk zijn bü werken onder
architectuur, hebben aan dezen eigenbouw ech
ter niet zooveel en blijven nog achter".
Met deze belangrüke gegevens stapten wü
daarna naar een bekend makelaar in onze stad
en vroegen hoe het met het verstrekken van
hypotheken staat.
„Er is gelukkig iets ruimer hypotheek te krü
gen", antwoordde hij, „de laatste weken zün en
kele banken b.v. weer bereid om dat te doen. Er
mag nog niet gesproken worden van een stü-
ging der waarde van de huizen, maar de daling
staat in ieder geval stil en dat is al heel wat.
Opmerkelijk is, dat tot kort geleden vele groote
maatschappüen (vooral ook levensverzekerings-
mijen) beleggingen kochten in den massalen
nieuwbouw te Haarlem-Noord. Daaraan is thans
echter een einde gekomen, de vragers krügen
nul op het request".
Bij informatie op de betrokken afdeeling ten
stadhuize gewerd ons de verheugende mededee-
ling, dat het totaal aantal leegstaande midden
standswoningen te Haarlem daalt, dat de vraag
zelfs op het oogenblik bevredigend is.
De oorzaken daarvoor zün nog niet te door
gronden, wellicht zal de toekomst daarop straks
het antwoord geven.
Het vierde interview mochten wü hebben met
dr. ir. J. J. Borren, directeur van de groote fa
brieken Stork-Conrad. Hoopvolle mededeelin-
gen mochten wü daar noteeren.
Dinsdag 17 November zal het vüf-en-
dertig jaar geleden zün, dat Z. H. Exc. Mgr.
N. Stam, Apost. Vicaris van Kisumu, Ep.
tit. Cediensis, de H. priesterwijding ont
ving.
Hoewel het geen gebruik is een dergelijk ju
bileum te herdenken, meenen wij dit feit niet
onopgemerkt te mogen laten voorbijgaan. Im
mers, over eenigen tijd zal Z. H. Exc. weer
naar Afrika vertrekken, waar Mgr. indertüd
zijn vijf-en-twintigjarig priesterfeest herdacht
heeft.
In verband met de H. Missie, zal de kerkelijke
viering van dit jubileum niet op 17 November
maar een week later piaats hebben. Z. H. Exc.
za' een pontificale H. Mis van dankorarheid
opdragen in de kerk van de H.H. Elisabeth en
Barbara aan de Paul Krugerstraat te Haarlem-
Noord.
Mgr. N. Stam werd 29 December 1876 te
Weesp geboren. Als kind was vaak de gedachte
by hem opgekomen ons H. Geloof in den
vreemde te gaan prediken. Op twaalfjarigen
leeftijd ging Mgr. Stam reeds naar het Semi
narie Hageveld, waar hü zün lagere studies
maakte. Hier kwam zün gedachte om missio
naris te worden tot rüpheid, toen hy de anna
len van de Propaganda in handen kreeg. Zijn
hoogere studies maakte Mgr. dan ook in het
St. Joseph-Missiehuis te Roosendaal en vervol
gens te Mill-Hill (Engeland).
In het jaar 1901 werd hij tot priester ge
wijd om kort daarna, omstreeks Driekoningen
1902, reeds naar de Afrikaansche missie te ver
trekken, waar hü op den hoofdpost, Nsamtoya,
op 5 Maart d.a.v. aankwam.
De vijf-en-dertig jaren van zijn priester
schap heeft Z. H. Exc. in de missie doorge
bracht.
Tezamen met wijlen Mgr. Brandsma werd
hü in 1908 naar Kisumu gezonden om daar een
statie te Ojola op te richten. In 1910 werkte
hü, de moderne Paulus, in Mumias, een uitge
strekt gebied met fanatieke Mohammedanen,
waar zün werken verre van succesvol was! De
moedige missionaris vertrok daarna voor ver
scheidene jaren naar zuidelijker streken, de
Kisii-Missie, waar hij gedurende den wereld
oorlog aalmoezenier was bij de Engelsche troe
pen.
.Na den wereldoorlog werd Mgr. Stam terug
geroepen naar Mumias, welke missie hij tot
grooten bloei wist te brengen. Toen werd hij
echter geroepen om pionierarbeid te gaan ver
richten onder de verschillende negerstammen
van het zoo uitgestrekte Vicariaat Kisumu. Hier
heeft het werken van den onvermoeibaren Mis
siepionier rüke vruchten voortgebracht.
Toen Mgr. Brandsma na slechts zeer kort
den kromstaf gedragen te hebben overleed,
werd Mgr. Stam bü decreet van 9 Maart 1936
tot Apost. Vicaris van Kisumu benoemd. Zoo
als bekend werd de nieuwe missiebisschop op
29 Juni j.l„ den feestdag van de H.H. Petrus en
Paulus, in Haarlems kathedraal door Z. H. Exc.
MgT. J. P. Huibers als consecrator, met as
sistentie van H.H. Exc. Mgr. P. Hopmans, bis
schop van Breda en Mgr. H. J. Valenberg, tot
bisschop gewü'd.
Het hooge bisschopsambt gingi voor Mgr.
Stam echter vergezeld van een zwaren finan-
cieelen last. De nieuwe bisschop ziet zich nu
reeds genoopt tien van de negentien missiepos
ten, welke het vicariaat Kisumu belt, te slui
ten. Moge Katholiek Nederland zün grooten
Nederlander juist in de dagen van dit schoone
jubileum eens extra met milde giften ge
denken.
Vermelden wü daarom nog, dat het gironum
mer van Z. H. Exc. Mgr. N. Stam is 285248 te
Haarlem. Zün adres is: Paul Krugerstraat 19 te
Haarlem.
Wie de stevige, flinke badfisrrddoek
en de twee theedoeken gratis wil
ontvangen, moet hiervan thans direct
werk maken. Voor 8 uitknipsels
„Radion ...*n top-prestatie", ont
vangt U een sterke badhanddoek
en voor 5 dezer „top-prestaties"
2 flinke theedoeken.
Bovendien stellen wij wederom ver
krijgbaar de bekende Radion kop
en schotel voor 4 en het bijpassend
ontbijtbord voor 3 uitknipsels „top
prestatie" maar denk er om, beslist
geen andere uitknipsels. Inwisseling
der uitknipsels moet geschieden aan
het Sunlight Geschenkendepot
Kruisweg 57, Haarlem.
Zorg, dat U van alle extra voor
delen van Radion profiteert I Uw
was, met Radion gewassen, zal
witter worden dan ooit, want het
zuurstofhoudende Radion sop dringt
door het gehele weefsel heen en
verwijdert alle vuil.
Haal nu wat Radion in huis, want
21 November is de laatste dag van
deze speciale Radion aanbieding.
Ra0:GAI0B-09ZN
In de plaats van kapelaan J. G. v. Houten, die
kortelings naar Den Haag is overgeplaatst, heeft
Z. H. Exc. Mgr. Huibers benoemd tot geeste
lijk adviseur van de R. K. S. V. „The Yellow
Black Boys" te Haarlem, den weleerw. heer J. F.
M. Desain, kapelaan in de parochie van O. L.
Vrouw Rozenkrans aan het Spaarne.
Ter gelegenheid van het 15-jarig bestaan van
de St. Josephsgezellenvereeniging Haarlem IV
(Oud Schoten), werd Woensdag in het gebouw
St. Bavo, aan de Smedestraat een gezellige feest
avond gehouden.
Opgevoerd werd het komische tooneelstuk: „In
de zilveren haas", dat zóó op de lachspieren
van het publiek werkte, dat meermalen even ge
wacht moest worden met verder spelen, tot de
storm eenigszins bedaard was! Vooral de bui
tengewoon slungelige boer Gerritsen, de toekom
stige bezitter van een plattelandslogement (goed
vertolkt door B. Alders) zorgde voor menigen
lachtraan. Ook de rol van den aan de jicht lij
denden kastelein (trouwens feitelijk alle rollen
werden stuk voor stuk verdienstelijk vertolkt)
ontlokte vele lachsalvo's. Als vertegenwoordiger
van het district van de Haarlemsche Josephs-
gezellen, wenschte kapelaan Verhoeven de feest
vierende afdeeling van harte geluk. In de pa
rochie van O. L. Vrouw v. Zeven Smarten is de
St. Josephsgezellenvereeniging tot hoogen bloei
gekomen, dank zij de activiteit van de leden. Spr.
sprak de hoop uit, dat de pas herstelde pastoor
v. Eeden, de praeses, en kap. v. Houten, de vice-
praeses, nog vele jaren van dit mooie werk mo
gen genieten.
Na de pauze kwam de schitterende revue van
de St. Josephsgezellen: „Klaag niet voor je
beurt". Alle tien tafereelen, waarvan de een
nog geestiger gevonden was dan de andere, hier
de revue te laten passeeren is niet mogelijk,
maar de leuke vondst om een minister op het
feest te laten verschijnen, het aardige ballet, dat
wegens groot succes twee maal opgevoerd werd,
de geweldige schlager „Klaag niet voor je beurt",
die door de heele zaal werd meegezongen, en last
not least, een aardig gecostumeerde bruiloft,
waarmee deze revue eindigde, dienen toch wel
even vermeld te worden. Een dankbaar applaus
na ieder tafereel was de belooning voor het vele
werk dat ongetwijfeld aan deze revue, waarvan
ook de costumeering goed verzorgd was, is voor
afgegaan. Een bijzonder woord van lof aan het
orkest, dat onder leiding van Jo Krap den ge-
heelen avond voor gezellige en passende muziek
zorgde.
Kapelaan v. Houten dankte alle medewerken
den, in het büzonder den heer en mevr. Eggerts,
die door hun onvermoeid doorzetten dezen avond
eigenlük zoo schitterend hebben doen slagen.
Het is alweer geruimen tüd geleden, dat be
gonnen werd met den verderen aanleg van het
Sportpark in Haarlem-Noord. Daaronder zijn
begrepen het maken van twee hockeyvelden, het
graven van een vüver, het in orde brengen van
een speelweide en aanleg van wegen en voet
paden.
De oppervlakte van het nieuwe gedeelte is
94.000 M2.
Naar wij thans vernemen zal het werk over
ongeveer twee weken opgeleverd worden, waar
na de dienst van Hout en Plantsoenen kan gaan
beplanten.
Het ligt in de bedoeling om het nieuwe ge
deelte in het voorjaar voor het publiek open
te stellen.
Gebouw „St. Bavo" Ledenvergadering R.K.
Volksbond, 8 uur; Federatie Groenten- en
Fruithandelaren, 8 uur; R.K. Bevolkingsbureau,
8 uur.
Teylers Museum Tentoonstelling Ned. Ver.
„Het Kantsalet", 24 uur.
Café-Restaurant Gebrs. Brinkmann K.J.
M.V. „St. Augustinus", kwart voor 9.
Stadsschouwburg Ver. Schouwspelers: „De
Rozenkrans", kwart over 8.
Raadszaal Prinsenhof Erasmus-tentoon-
stelling, 25 en 710 uur.
Rembrandt-Theater „Onder twee vlaggen",
2.30, 7 en 9.15 uur.
Luxor-Theater ,Drie harten op feen ijs
schots", 2.30, 7 en 9.15 uur.
Cinema Palace Palace Filmac, 115 uur;
„De geliefde Vagebond", 7 en 9.15 uur.
Frans Hals-Theater „Verzwegen zonde"
2.30, 7 en 9.15 uur.
Gebouw „St. Bavo": Haarlems Gemengd
Koor 8 uur; R.K. Bevolkingsbureau 8 uur;
Bazar Winterhulp, half 9.
Stadsbibliotheek en leeszaal: Erasmus-ten-
toonstelling, 25 en 710 uur.
Gem. Concertzaal: Bouwmeester revue „La
chende Comedianten", kwart over 8.
Frans Hals-Theater: „Ave Maria", 2.30, 7 en
9.15 uur.
Rembrandt-Theater: „Gelukskinderen", 2.30,
7 en 9.15 uur.
Luxor-Theater: „Paarlenroof", 2.30, 7 en
9.15 uur.
Cinema Palace: Palace Filmac, 115 uur;
„lm Sonnenschein", 7 en 9.15 uur.
ecoMitoi
Jecovito! levertraan weten- m
schappelijk de beste lever
traan voor U en Uw kind.
Verkrijgbaar bij apothekers
en drogisten af 0.75 p.flacon
Een dezer dagen is een schaakclub opgericht,
genaamd „Musica Caissa", uitsluitend voor mu
sici. Dat er vele musici zün, die het schaakspel
regelmatig willen beoefenen, bleek alreeds door
de flinke opkomst od de oprichtings-vergade-
ring. Het bestuur is als volgt samengesteld: J.
Stoffer, voorzitter, L. Bouwmeester, secretaris
penningmeester, Rechthuisstraat 44, en J. Vier-
wüzer, wedstrüdleider.
Na afloop der vergadering traden alle aan
wezigen toe als lid der vereeniging. Verder dient
nog vermeld, dat iederen Donderdagmiddag van
half twee tot half vüf in gebouw Caecilia zal
worden geschaakt.
De N.V. Amsterdamsche Tooneelvereeniging
directie A. van Dalsum en A. Defresne, geeft
a.s. Zaterdag 7 November, in onzen stads
schouwburg een voorstelling van „Een Mid-
zomernachtdroom". Gaarne schrüven wü hier
nog een warme aanbeveling om deze prachtige
uitvoering te gaan büwonen. Want, naar wü
vernemen, is de zaal nog niet geheel gevuld en
slechts een uitverkocht huis kan de kosten van
deze voorstelling dekken. Weliswaar heeft de
Huisvrouwenvereeniging een belangrijke garan
tie gesteld, doch een stad als Haarlem moet het
zich tot een eer rekenen daarvan geen of weinig
gebruik te maken. Gezien de huidige verhoudin
gen in het tooneelbedrijf, zal het de eerste jaren
steeds zeer moeilük blüven, een voorstelling van
een dergelüken omvang te geven. Ook zal het
jaren duren eer een stuk als „Een Midzomer-
nachtdioom" weer aangedurfd wordt. Het zou
daarom spijtig zijn als voor dit waarlük mooie
stuk niet alle plaatsen bezet zouden zün. Een
voorstelling' van van Dalsum is, door de liefde
en zorg, waarmede hü zün taak volbrengt,
steeds de moeite waard bekeken en beoordeeld
te worden, en daarom hopen wü, mede in ver
band met de ontzaglijke moeite, dit het gezel
schap zich getroost deze voorstelling te Haar
lem technisch mogelük te maken, dat de nu
nog wüfelmoedigen Zaterdagavond ook in den
schouwburg aanwezig zullen zün. Zü zullen dien
gang niet betreuren. De H.O.V. zal de muziek
volledig ten gehoore brengen onder leiding van
Mr. Johannes den Hertog, die de voorstellingen
van de Wagnervereeniging instudeerde.