Hevige gevechten in Madrids
buitenwijken
De nationalistische troepen hebben thans
de aniversiteitswijk en het
hospitaal bezet
Machinist krijgt
klap met pook
Het nieuws van heden
Rooden verdedigen zich met den
moed der wanhoop
Opheffing van den
Rijksdag?
Leger staat boven
de partijen
ONTSPANNING TUSSCHEN
LONDEN EN ROME?
DE BAROMETER
DE HOOFDSTAD ZWAAR
GEBOMBARDEERD
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f3.25; per
.post* per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE RV. DRUKKERIJ DE SP AA RN ES TAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
MAANDAG 9 NOVEMBER 1936 - AVONDBLAD
TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20247
Ernstig ongeval op locomotief
van sneltrein Maastricht
Amsterdam
Beide kaken verbrijzeld
Opmerkelijke rede van minister
Daladier
Graaf Ciano te Weenen
Jacht van Koning Boris
in nood
Na vier uur in gevaar verkeerd
te hebben, een haven bereikt
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
Voldoening over de terugtrekking
der Britsch-lndische troepen
uit Addis Abeba
Mussolini wenscht een
gentlemen's agreement
2000 hongermarcheer-
ders te Londen
Hoewel Zaterdagavond gemeld werd, dat de nationalisten
reeds tot het centrum van Madrid waren doorgedrongen,
blijkt uit de berichten, welke wij Zondag en heden ontvingen,
dat de Witten nog niet zoo ver zijn gevorderd. Wel is in het
Noord-Westen van de hoofdstad de Universiteitswijk bezet.
In de buitenwijken wordt momenteel hevig gevochten. De
Rooden verdedigen zich met den moed der wanhoop.
Zondag is de hoofdstad zwaar gebombardeerd. Er zou
den ongeveer 200 personen zijn gedood of gewond.
Loopgraven en prikkeldraad
versperringen vertragen
den opmarsch der
Witten
Ook Koninklijk Paleis
bezet?
De nationalisten bezetten
El Escoricd
Regeering motiveert haar vlucht
Het Weer HiiuiiiiiiuiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiig
mini
Proclamatie van Franco
Rukt de hoofdmacht mor
gen Madrid binnen?
Caballero op de vlucht
Frankrijk en de regeering
van Franco
Geen afstand van Majorca
aan Italië
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 et, Inger
mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 55 cent
per regel. BIJ contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rub riek.
Bij de verwering van Madrid worden de
gesteund. Een kanon wordt
Hedenmorgen heeft zich op een
locomotief van den sneltrein Maas
trichtAmsterdam een ernstig onge
val voorgedaan. De machinist heeft
onder Nieuwersluis een klap met een
pook gekregen, waardoor zijn beide
kaken werden verbrijzeld.
De stoker heeft onmiddellijk aan het station
te Nieuwersluis gewaarschuwd, waarna een
nieuwe machinist den trein verder naar Am
sterdam heeft gebracht. De gewonde is van
af het Station Weesperpoort naar het O. L.
Vrouwegasthuis te Amsterdam vervoerd en
daar opgenomen.
Volgens een particulier bericht aan De
Maandagmorgen uit Berlijn zou de Duit-
sche rijksdag op 30 Januari a.s. in plechtige
zitting bijeenkomen ten einde het besluit
te nemen zichzelf te ontbinden en zich
niet meer door een nieuwen rijksdag te doen
opvolgen.
In de plaats daarvan zou een soort „se
naat" komen waarvan de leden door Hitier
zouden worden aangewezen.
Van officieele zijde werd de juistheid van
dit bericht nog niet bevestigd.
MONT DE BARS AN, 8 Nov. (Reuter) De
minister van Landsverdediging en Oorlog,
Daladier, werd op doorreis door het gemeen
tebestuur van Mont de Barsan ontvangen.
In een toespraak wees de minister er op, dat
het leger boven de partijen blijft staan. Het
leger zou zich in politieke kwesties hebben ge
mengd, indien het zou hebben opgehouden al
leen naar het vaderland te kijken. In zoodanig
geval zou het een grooten slag hebben kunnen
toebrengen aan den internationalen vrede.
Daladier bekrachtigde, dat hij nimmer zou
dulden, dat politieke kwesties m het leger zou
den naar voren worden gebracht, omdat van
dat oogenblik af geen Fransch leger meer zou
bestaan.
WEENEN, 8 Nov. (Reuter) Graaf Ciano is
te Weenen aangekomen in gezelschap van zijn
vrouw. Het Italiaansch gezelschap werd bui
tengewoon hartelijk ontvangen door Boncis-
kanselier dr. Schuschnigg en andere leden der
regeering. Voor het station stond een eere
compagnie opgesteld.
SOFIA, 7 Nov. (Reuter). Koning Boris heeft
op de Zwarte Zee gedurende vier uur in ge
vaar verkeerd op zijn jacht „Memoire". Het
schip is echter behouden een haven binnen-
geloopen. Eenige kruisers waren ijlings ter
hulp gesneld.
nationalisten door hun artillerie krachtig
in stelling gébracht
DE NATIONALISTEN IN MADRID; IN DE
BUITENWIJKEN WORDT HEVIG GEVOCH
TEN,
Opheffing van den Duitschen Rijksdag?
Hevige storm boven Engeland; Duitsch schip
in nood.
Machinist van sneltrein Maastricht-Amsterdam
bij Nieuwersluis door slag van pook ernstig ge
wond.
Jhr. R. R. L. de Muralt, oud-Tweede Kamer
lid en oud-burgemeester van Borculo, te Den
Haag overleden.
Pater Baptist, hoofd van Algemeene Zaken van
het Centraal Missiebureau te Batavia, overleden.
Gewestelijke Katholieke landdag te Groningen.
Wederom zijn er verschillende dooden te be
treuren bij verkeersongelukken.
LONDEN, 8 Nov. (Reuter) Mussolini heeft
in een interview met Ward Price gezegd, dat
hij een Engelsch-Italiaansch gentlemen's-
agreement wenscht ter verzekering van de we-
derzijdsche belangenbescherming. Het zou een
tweezijdige overeenkomst moeten worden om
de andere aan de Middellandsche zee gelegen
landen geheel gerust te stellen.
Mussolini voegde hieraan toe, dat de nieuwe
atmosfeer het geloof wettigt, dat een nieuwe
fase aangevangen is in de betrekkingen tus-
schen de beide landen.
De diplomatieke redacteur van het agent
schap Stefani schrijft, dat politieke kringen
en de openbare meening in Italië wijzen op de
voorteekenen eener ontspanning in de betrek
kingen tusschen Engeland en Italië. De reden
hiervan moet eenerzijds gezocht worden in de
totstandkoming der handelsverdragen tus
schen de beide regeeringen, en anderzijds uit
de terugtrekking der Britsch-Indisene troepen
uit Abbis Abeba.
O.a. wordt verwezen naar de rede van Eden,
die verklaard heeft, dat Engeland de belangen
van Italië zal eerbiedigen. Er bestaan dus de
noodzakelijke uitgangspunten voor een Britsch-
Italiaansche samenwerking in het belang van
Europa. Iedere actie, die ten doel heeft de we-
derzijdsche belangen met elkaar in overeen
stemming te brengen, aldus besluit de mede
werker van Stefani, zal in Italië openhartige
en loyale medewerking ontmoeten.
LONDEN, 8 Nov. (Reuter). Ongeveer 2.000
„hongermarcheerders" zijn uit verschillende dee-
len van het land vanmiddag tezamen gekomen
in Hyde Park, waar zij een protest-demonstratie
hebben gehouden. Ei- heeft zich geen enkel in
cident voorgedaan.
Stand op Maandag 1 uur non.; 742.2
Vorige stand: 736
LISSABON, 9 Nov. (Reuter).
Volgens berichten uit Talavera zijn
de Mooren en de manschappen van
het vreemdelingenlegioen Madrid
vanuit Noord-Westelijke richting
binnengedrongen. Na een hevig ge
vecht, waaraan verscheidene tanks
deelnamen, bezetten zij de universi
teitswijk en het hospitaal.
De nationalisten deelen mede tus
schen Toledo en Segovia de bruggen
over de Manzanares te zijn overge
stoken, waarna zij verscheidene stra
ten in het district Ieseria bezetten.
De troepen rukken met groote voor
zichtigheid op, aangezien zij vreezen
voor hinderlagen.
Volgens den correspondent van
Reuter aan de zijde der nationalisten
heeft een vrouwen-bataljon van de
regeeringstroepen verwoed gestre
den op het Casa del Campo. Het
bataljon leed groote verliezen.
Hedenochtend half een deelde de radioclub
te Teneriffe mede, van het radiostation „Spaan-
sche Phalanx" te Valladoiid te hebben verno
men, dat de guardia civil te Madrid in opstand
was gekomen tegen de regeering en het ko
ninklijk paleis had bezet.
EJen bevestiging van dit bericht is evenwel
niet ontvangen.
f
De bevolking van Madrid bewaart haar koel
bloedigheid, niettegenstaande de hevige bom
bardementen, want de regeeringstroepen zijn
erin geslaagd in een bijna bovenmenschelijke
poging hun stellingen bü Carabanchel Alto en
voor Villaverde te handhaven, aldus seint Ha-
vas uit Madrid.
In den avond gingen de regeeringstroepen,
gesteund door de meest moderne hulpmiddelen,
over tot den aanval op de stellingen van de
nationalisten onder het zingen van de „inter
nationale". De nationalisten deden een tegen
aanval met behulp van zes tanks, doch een
jeugdig militieman slaagde erin, met opoffe
ring van eigen leven, vier van deze oorlogsma
chines met handgranaten buiten gevecht te
stellen. De regeeringstroepen zetten den op
marsch naar Carabanchel Alto voort.
Om half negen Zondagavond heeft de
radioclub Teneriffe medegedeeld, dat de
nationalisten steeds verder Madrid bin
nenrukken. De manschappen der civiele
garde, die zijn ingelijfd bij de aanvals-
colonne der nationalisten hebben op
dracht gekregen de orde te verzekeren
in de veroverde stadsdeelen.
De radioclub zegt nog, dat de Madri-
leensche zenders tot het laatste oogen
blik onjuiste berichten hebben verspreid,
doch niet meer gehoord worden.
Volgens de laatste berichten zou de
colonne van Yague het koninklijk paleis
hebben bezet, doch dit bericht wordt
niet bevestigd. Wel wordt als zeker ge
meld, dat de nationalisten de universi
teitswijk hebben bezet.
Om half vier vanmiddag hebben vliegtuigen
der nationalisten torpedo's van groot kaliber ge
lanceerd op het stadsdeel Cebada, waar de groo
te markt is gelegen. Het aantal slachtoffers zou
ongeveer 200 bedragen.
De vliegtuigen moeten de artillerie der natio
nalisten aanwijzingen hebben gegeven. De
luchtdoelartillerie heeft met buitengewone ener
gie gewerkt.
Omstreeks het middaguur uit Madrid naar
Londen verzonden berichten vermelden, dat alle
magazijnen aldaar gesloten zijn, doch dat de
koffiehuizen tot dan toe nog geopend waren. In
de door de zon bestraalde straten was het zeer
druk.
Na een kalmen nacht hebben de artillerie en
een vliegersafdeeling de stellingen der nationa
listen in de nabijheid der stad gebombardeerd.
Christopher Holm, de speciale correspondent
van Reuter bij de troepen der nationalisten,
meldt, dat de bij Madrid geleverde gevechten
de hevigste zijn sinds de burgeroorlog een aan
vang heeft genomen. De militie bezet een loop-
gravennet, dat behoorlijk versterkt is, de man
nen geven blijk van grooten moed en flinkheid.
Ondanks het onafgebroken bombardement
houden de regeeringstroepen de Mooren en man
schappen van het vreemdelingenlegioen nog
steeds in bedwang. Omstreeks het middaguur
zijn bommen ontploft bij de Puerta del Sol, ter
wijl het Fransche gezantschapsgebouw werd
getroffen. De aangerichte schade moet vrü ge
ring zijn.
Radio-Teneriffe deelt nadere bijzonderheden
mede omtrent den strijd om de voorsteden van
Madrid. De regeeringsroepen verwachtten, dat
de aanval op Madrid van het Zuid-Westen uit
zou geschieden, doch de colonne-Yague voerde
een omtrekkende beweging uit, en begon den
aanval op de hoofdstad van het Noord-Westen
uit. Het doel was een blok huizen ten zuiden
van de Manzanares, waar de „modelgevange
nis" gelegen is, waarin tal van gijzelaars zijn
opgesloten. Tegen het einde van den middag
waren alle objectieven bereikt. In den sector
ten Zuid-Oosten van Madrid werd de voorstad
Valletas bezet, waardoor de verbinding tus
schen Madrid en Valencia werd verbroken.
PARIJS, 8 Nov. (D. N. B.) Volgens een
draadloos bericht van Cadiz hebben de na
tionalistische troepen de plaats Et Escoria!
Luchtfoto van de Spaansche hoofdstad, welke door de nationalisten ernstig
wordt bedreigd
bezet zonder hierbij op tegenstand 'te stui
ten.
Op het gebouw der Spaansche ambassade bij
den Heiligen Stoel is Zondagmorgen de geel-
roode vlag, voorzien van de koningskroon, ge-
heschen. Het balcon werd met tapisserieën ver
sierd. Men meent te weten, dat de ambassadeur
het gebouw heeft verlaten en de zaken daar
thans geregeld worden door aanhangers der
Franco-beweging.
Naar de speciale verslaggever van Havas
meldt, heeft de bevolking van Valencia de mi
nisters geestdriftig ontvangen. De ministers
hebben verscheidene bezoeken ontvangen, waar
bij hun de verzekering gegeven werd van de
medewerking van verschillende politieke en
vakvereenigingsorganisaties.
De regeering heeft een communiqué gepubli
ceerd, waarin zij o.a. verklaart, clat, indien
zij langer te Madrid was gebleven, dit een na
deel had kunnen beteekenen voor haar activi
teit. welke gericht is op de uiteindelijke over
winning van Spanje over het fascisme en de
bevrijding van de hoofdstad. Door zich, zij het
ook met een bloedend hart, naar Valencia te
begeven, heeft de regeering de beste voorwaar
den willen scheppen voor de coördinatie van de
pogingen van alle gebieden, die zich opmaken
om deel te nemen aan de verdediging van Ma
drid. Redenen van internationalen aard heb
ben eveneens tot dit besluit geleid. Het is vol
komen duidelijk, dat de vijand zijn aanvallen
op Madrid concentreerde met de bedoeling de
wettige regeering gevangen te nemen, teneinde
de erkenning van de nationalistenregeering ge-
Hef „Fotogeweer" is een minder moord
dadige uitvinding van den Weenschen
jager Fr am Messany. De foto laat zien
of het doel eventueel geraakt zou zijn!
De groot-vizier van Marokko heeft een bezoek gébracht aan SevillaBij het
Marokkaansche paviljoen stond een eerewacht opgesteld.
1 VERWACHTING: Stormachtige tot
krachtigen, later wellicht afnemende
Zuid-Westelijke tot Westelijken wind,
zwaar bewolkt met tijdelijke opklaringen,
aanvankelijk nog regen- of hagelbuien, =5
weinig verandering in temperatuur.
Hoogste barometerstand:
761.6 te Marseille.
Laagste barometerstand:
731.2 te Malinhead.
Zon op 7.12 - onder 4.15 - Licht op 4.45 Er
Er Maan op v.m. 2.14 onder n.m. 2.05
Nieuwe Maan 14 November
makkelijker te maken. De verplaatsing van den
zetel beteekent noch een afstand doen, noch
een terugtrekken. Zij beteekent den wensch een
stoot te geven in de richting van cle uiteinde
lijke overwinning.
Generaal Franco heeft een laatste proclama
tie ter kennis van de bevolking gebracht, waar
in hij zegt, dat de stad als militair doel be
schouwd wordt. Hij raadt de bevolking, in het
bijzonder vrouwen, kinderen en ouden van da
gen aan, zich van de strategische punten te
verwijderen. Hij heeft hun wijken aangewezen,
waar zij veilig zullen zijn voor den aanval der
rechtschen.
Op het hoofdkwartier van generaal Varela
wordt medegedeeld, dat gisteren 200 personen,
militairen en burgers naar de nationalisten zijn
overgeloopen.
Te Avila werd vernomen, dat de censuur
nog geen toestemming heeft verleend om
bijzonderheden te publiceeren over de wa
penfeiten der nationalisten 'te Madrid.
Sedert hedenochtend acht uur
wordt de hoofdstad hevig gebombar
deerd. De granaten vallen in de
hoofdstraten en richten een aan
zienlijke schade aan.
Het aantal slachtoffers is nog niet
bekend.
De vliegtuigen der nationalisten
hebben pamfletten omlaag gewor
pen, waarin generaal Franco aankon
digt, dat zijn troepen morgen de
stad zullen binnenrukken.
Radio-Sevilla deelt mede:
Minister-president Caballero is per vlieg
tuig naar Alicante vertrokken. Voor zijn ver
trek heeft hü de leden van het corps diplo
matique uitgenoodigd, de hoofdstad eveneens
te verlaten. De regeering te Burgos heeft
maatregelen genomen, opdat te Madrid zoo
spoedig mogelijk het normale leven terug
keert.
In gezaghebbende kringen verklaart men, dat
een eventueele verovering van Madrid den hul
digen toestand in de oogen van de Fransche
regeering niet zal wijzigen voor zoover de niet-
erkenning van de regeermg van Burgos be
treft. Tusschen Parijs en Londen worclt te dien
aanzien contact genouden, maar er is nog geen
formeele beslissing genomen. De Fransche en
Engelsche regeeringen zullen in contact blijven
teneinde in dezen in overeenstemming te kun
nen optreden.
LONDEN, 9 Nov. (Havas) In het inter
view, dat Ward Price heeft gehad met Musso
lini en dat is opgenomen in de „Daily Mail"
heeft Price ook het gerucht, dat Franco een
geheim verdrag zou hebben gesloten, met Mus
solini, ter sprake gebracht.
Hij vroeg of er sprake van is geweest, om
eventueel Majorca als marine-basis af te staan
aan Italië, als belooning voor de hulp van
Italië aan de nationalisten in Spanje.
De Duce antwoordde; ik kan u met de meeste
beslistheid zeggen, dat een dergelijk denkbeeld
nooit in onzen geest is opgekomen.
Bovendien zou ik nooit eerbied kunnen heb
ben voor den leider van een nationale bewe
ging, die een oogenblik de mogelijkheid zou
overwegen grondgebied van zijn land af te
staan.
