Een opzienbarende
onthulling
Het nieuwe verdrag tusschen
Duitschland en Japan
Twee tanks der Rooden wagen
zich in het vijandelijk kamp
v-i
Stickling begenadigd
Begeerige oogen
op Oost-Indië
Een overeenkomst, niet gericht tegen de
U.R.S.S., doch uitsluitend tegen
de Komintern
De Nobelprijs van
Ossietzky
De rexisten en de
zenders in Italië
DE BETEEKENIS AAN DE
PERS TOEGELICHT
mmÊmm
Het nieuws van heden
%mÊm
Overmoed, misverstand
en verwarring
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
DONDERDAG 26 NOVEMBER 1936 - OCHTENDBLAD
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
yoor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f3.25; per
post. per kwartaal f3.58 bijvooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20276
DOODSTRAF VERANDERD
IN 10 JAAR GEVANGE
NISSTRAF
Zes andere beklaagden
reeds gefusilleerd
BERLIJN, 25 Nov. (D.N.B.)
Volgens een officieele Sovjet-
Russische mededeeling heeft
de voorzitter van het centraal
executief comité het verzoek
om begenadigjng van den
Duitschen onderdaan Stickling
ingewilligd en de doodstraf
veranderd in een gevangenis
straf van 10 jaar.
Eert Duitsche stap te Oslo
Rome ontkent machtiging tot uit
zending te hebben verleend
Brand op het jacht van
Marconi
Discontoverlaging in
Zwitserland
Een geheim protocol, dat als annex
toegevoegd zou zijn aan het
nieuwe Duitsch-Japan-
sche verdrag
Indië ingedeeld in
belangensferen
Dit protocol, zoo schrijft hij,
verdeelt Nederlandsch
Oost-Indië in Japansche en
Duitsche belangensferen en
regelt de kwestie van de eilan
den in den Stillen Oceaan,
die hebben toebehoord aan
Duitschland en geplaatst zijn
onder Japansch mandaat.
vmmm
Madrid heeft ontzettend te lijden van den burgeroorlog. De verwoesting in een der
straten. Op den vroor grond een brandende auto
Ook andere staten zijn uitge-
noodigd, tot deze overeen
komst toe te treden
Wantrouwen in Britsche
diplomatieke kringen
tr**»-» xgg
In Berlijn is het Continentale-reclame-c ongres geopend, waaraan 110 buitenland
sche vertegenjvoordigers deelnemen
(Zie verder pag. 2).
Brandende benzine en een regen
van granaten maakten de tanks
tot wrakstukken
Zeven Russen terstond
neergeschoten
De noodtoestand te Madrid
De strijd geconcentreerd om
het Koninklijk Paleis
-
De Marokkanen spelen een belangrijke rol bij de bezetting van Madrid. Hier ziet
men een verkennings patrouille op pad
Het Weeriiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii^
Voor liefhebbers van
parachute-springen
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel SI et, tnges.
mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één £5 cent
per regel. BIJ contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces «Omroepers" zie de rubriek.
Naar gemeld wordt, is, behalve de
Duitscher Stickling en twee andere
beklaagden in het proces te Novo
sibirsk, geen der zes andere beklaag
den begenadigd. Dezen zijn inmid
dels reeds gefusilleerd.
BEBLUN, 25 Nov. (D. N. B.) De rijksmi
nister van buitenlandsche zaken heeft den
Duitschen gezant te Oslo telegraphisch op
dracht gegeven, uiting te geven aan de
uiterste bevreemding der Rijksregeering ten
aanzien van het besluit van de Stortings
commissie, betreffende de toekenning van
den Nobelprijs voor den vrede.
Ook al is de Noorsche regeering als zoodanig
niet rechtstreeks bij dit besluit betrokken het
gaat toch aan den anderen kant om een besluit
van de Noorsche lands-vertegenwoordiging, dat
een bewuste en beleedigende uitdaging van
Duitschland vormt. De gezant heeft opdracht
mede te deelen, dat de Duitsche regeering zich
moet voorbehouden alle consequenties te trek
ken uit dit voorval.
Uit Berlijn wordt door Stefani bericht,
dat men in politieke kringen gelooft, dat
Hitier zal besluiten, dat in het vervolg geen
Duitscher meer den Nobelprijs voor den
vrede mag aannemen.
ROME, 25 Nov. (Havas)Het ministerie
van pers en propaganda spreekt formeel
tegen, dat Italiaansche radiozenders mach
tiging zouden hebben gekregen, mededeelin
gen van den rexistischen leider Degrelle uit
te zenden.
De directie van den radio-omroep te Rome
heeft nog geen enkele instructie ontvangen be
treffende het beschikbaar stellen van zendtijd
Voor de rexistische partij in België.
Rexistische kringen te Brussel bevestigen
hochtans, dat Degrelle een overeenkomst heeft
aangegaan met een Italiaanschen zender, be
treffende het eenmaal per week spreken voor
de microfoon. Dit zou dan de zender van Turijn
en niet die van Rome zijn. Over veertien dagen
zou Degrelle voor de eerste maal spreken, maar
later, om heen en weer reizen te voorkomen,
zou hij de rede voor gramofoonplaten uitspre
ken, die dan voor den zender zouden worden af
gedraaid.
ROME, 25 Nov. (Stefani). Te Civita Vecchia
is aan boord van het jacht van Marconi, Elettra,
Waar de uitvinder proefnemingen deed met de
z.g. micro-golven, brand uitgebroken. De brand
weer slaagde er eerst na eenige uren in het vuur
te blusschen. Marconi was aan t_ord, toen de
brand uitbrak. Men hoopt, dat hij zijn proef
nemingen zal kunnen voortzetten.
BERN, 25 Nov. (Z.T.A.) De directie van de
Zwitsersche nationale bank heeft besloten tot
verlaging van het disconto van 2 procent tot
1J4 procent. Het disconto op beleeningen is ver
laagd van 3 procent tot 2Vz procent.
LONDEN, 25 Nov. (Havas). De
diplomatieke redacteur van de
„Evening Standard" beweert uit
goede bron bijzonderheden te heb
ben vernomen over een geheim pro
tocol, dat als annex zou zijn toege
voegd aan het nieuwe Japansch-
Duitsche verdrag.
Duitschland zou afzien van alle rechten op
de Mariannen, de Carolinen en de Marshal
eilanden, d.w.z. op alle gebieden in den Stillen
Oceaan, die gelegen zijn ten Noord-Westen
van een lijn, die loopt door de Java-, de Soen-
da-, de Banda- en de Arafoera-zee.
Deze lijn moet dan ook de respec
tieve economische belangensferen
van Japan en Duitschland in Neder
landsch Oost-Indië aangeven, waar
bij Borneo en Celebes door het pro
tocol als onder Japanschen invloed
liggende erkend worden en Sumatra
en Java onder Duitschlands invloed
worden verklaard.
In hetzelfde artikel wordt er de nadruk op
gelegd, dat de door Nederland gevoerde open
deur-politiek in Nederlandsch Oost-Indië alle
vrijheid laat voor buitenlandsche penetratie.
De „Evening Standard" maakt verder be
kend, dat Schacht een plan zou hebben opge
steld, waarin voorzien wordt in de economische
penetratie door middel van Duitsche firma's,
die te Amsterdam werken in overeenstemming
met het Nederlandsche recht en die rubber
plantages exploiteeren voor Duitschland, ter
wijl in dit plan ook voorzien zou worden in het
instellen van Duitsche kolonisatiecentra.
Het blad schrijft tenslotte, dat de natio-
naal-socialistische propaganda zeer actief is
onder de Nederlandsche bevolking in Indië,
teneinde haar voor te bereiden op een
eventueele Duitsche overheersching.
Naar aanleiding van dit bericht wordt
er van bevoegde zijde op gewezen, dat
het Londensche blad deel uitmaakt van
de sensatie-pers van lord Beaverbrook,
in Nederland beter bekend door de
„Daily Express", waarvan de „Evening
Standard" de avond-editie is.
Zooals men weet, voert lord Beaver
brook een imperiale politiek op eigen
hand, waarin stemming-makende ge
ruchten als deze passen.
Mèèr dan de gebruikelijke reserve
tegenover dit soort berichten is in elk
geval geboden.
BERLIJN, 25 Nov. (Havas). Op de confe
rentie voor de buitenlandsche pers heeft
Boetticher, de chef van den persdienst van
von Ribbentrop, mededeeling gedaan van
het sluiten van een Duitsch-Japansch ac-
coord tegen het communisme.
De overeenkomst heeft den volgenden tekst:
„De regeering van het Duitsche Rijk en de
Keizerlijk-Japansche regeering, inziende, dat
het doel der communistische internationale, Ko
mintern genaamd, de vernietiging en overweldi
ging der bestaande staten met alle beschik
bare middelen is, in de overtuiging, dat het dul
den van een inmenging der communistische in
ternationale in de binnenlandsche aangelegen
heden der naties niet alleen den binnenland-
schen vrede en de sociale welvaart dier staten
in gevaar brengt, maar ook den wereldvrede in
het algemeen bedreigt, zijn, in den wensch ge
meenschappelijk op te treden ter verdediging
tegen de communistische ondermijning, het vol
gende overeengekomen:
Artikel 1. De verdragspartijen komen over
een, elkaar op de hoogte te houden van de
actie der communistische internationale, te
overleggen over de noodzakelijke afweer-
maatregelen en die maatregelen in nauwe
samenwerking ten uitvoer te leggen.
Artikel 2. De partijen zullen derde staten,
welker binnenlandsche vrede bedreigd wordt
door den ondermijningsarbeid der commu
nistische internationale, gemeenschappelijk
uitnoodigen, afweermaatregelen in den geest
van deze overeenkomst te treffen of aan
deze overeenkomst deel te nemen.
Artikel 3. Voor dit accoord gelden zoowel
de Duitsche als de Japansche tekst als oor
spronkelijk. Het treedt in werking op den
dag van onderteekening en geldt voor vijf
jaar. De partijen zullen een redelijken tijd
voor verloop van dezen termijn overleg ple
gen over de verdere organisatie harer sa
menwerking.
De gevolmachtigden van beide staten heb
ben nog het volgende aanvullende protocol ge
sloten:
De bevoegde autoriteiten van beide staten zul
len ten aanzien van de uitwisseling van infor
maties over de actie der internationale, alsmede
ten aanzien van de onderzoekingen en afweer
maatregelen nauw samenwerken.
De bevoegde autoriteiten der beide staten
zullen in het kader der bestaande wetgevingen
strenge maatregelen nemen tegen degenen, die
in binnen of buitenland direct of indirect ar
beiden in dienst der communistische interna
tionale of den ondermijningsarbeid dier inter
nationale begunstigen.
Ter vergemakkelijking van de samenwerking
der bevoegde autoriteiten zal een permanente
commissie benoemd worden. In deze commissie
zullen de verdere noodzakelijke afweermaat
regelen ter bestrijding van den ondermijnings
arbeid der communistische internationale over
wogen worden."
Na het voorlezen van het document zeide
Boetticher: ,,De tekst is duidelijk genoeg, zoo
dat ik geen lange uiteenzetting behoef te ge
ven. De strijd van het nationaal-soeialisme te
gen het bolsjewisme is niet nieuw en gij weet,
met hoeveel energie wij dien strijd gevoerd heb
ben, maar de verschrikkelijke gebeurtenissen
in Spanje laten niet toe, dat wij wachten, tot
onze pogingen om de publieke opinie der we
reld voor te lichten vrucht dragen.
Het heden geteekende accoord heeft ten
doel, de Europeesche cultuur en beschaving te
redden. Op het zevende congres der derde in
ternationale te Moskou zijn omlijnde plannen
besproken, die van Spanje een Sovjet-republiek
moesten maken en in andere staten een volks-
frontregeering moesten tot stand brengen. De
derde internationale heeft allen staten den
oorlog verklaard."
Toen een der journalisten vroeg, waarom
juist von Ribbentrop het accoord had ge-
teekend, antwoordde Boetticher. „Von
Ribbentrop strijdt als alle Duitschers tegen
het bolsjewisme en hij heeft namens den
Fuehrer de onderhandelingen met Japan
gevoerd."
Woensdagavond om 10 uur heeft te Tokio
het ministerie van buitenlandsche zaken den
tekst gepubliceerd van het Duitsch-Japan-
sche verdrag tegen het communisme.
Tegelijkertijd werd een communi
qué uitgegeven, waarin er de nadruk
op gelegd wordt, dat het accoord
niet gericht is tegen de U.R.S.S.,
maar uitsluitend tegen de Komin
tern, „welke slechts internationale
maatregelen doelmatig kunnen be
strijden."
Het communiqué voegt hieraan toe, dat
Duitschland en Japan thans in een gelijke po
sitie verkeeren ten aanzien van de Komintern,
welker bedrijvigheid verdubbeld is in de beide
landen na het zevende congres van de Kom
intern in Moskou in 1935.
Het communiqué beschuldigt de Komintern
vervolgens den wereldvrede te bedreigen, in
welk verband melding gemaakt wordt van de
gebeurtenissen in Spanje en van de inmenging
der Komintern in de binnenlandsche aangele
genheden van alle landen.
FRONT VAN MADRID, 25 Nov. Christopher
Holme, de speciale correspondent van Reuter
bij de Nationalisten, die momenteel in het
Casa de Campo aanwezig is, verhaalt het vol
gende sensationeele voorval, dat hij bij den
strijd aldaar heeft beleefd:
Een ongewoon geval van aan zelf
moord grenzenden overmoed heeft
dezer dagen schrik en verwarring
verspreid in het nationalistische kamp
in het Casa de Campo, het zoozeer
omstreden park in het Westen van
Madrid.
Twee tanks der regeeringstroepen verschenen
plotseling dicht voor de linies der rechtsche
troepen, die ten slotte slechts met groote
moeite de tanks konden overmeesteren.
De tanks kwamen langzaam het Casa de
Campo binnenrollen door een gat in de
muren. Doch in plaats van door een hevig
vuur te worden bestookt, trokken zij onge
moeid verder, daar de nationalisten blijk
baar geloofden, dat de binnenkomende
tanks tot hun eigen leger behoorden.
De manschappen in de tanks toonden uiter
aard geen neiging, dit misverstand uit de we
reld te helpen, en zoo kon het gebeuren, dat
de beide tanks op ongeveer 50 meter van de
artilleriebatterijen plotseling een vernielend
mitrailleurvuur openden.
De batterij-commandant was uiterst ver
wonderd,-, midden tusschen zijn eigen troe
pen twee tanks der tegenpartij te ontdek
ken, zoodat hij eenvoudig vergat zijn beve
len te geven, en de Mooren, veilig ver
schanst in hun loopgraven, konden het
hoofd niet boven den grond uitsteken, zon
der door een mitrailleurkogel te worden ge
troffen.
Dit duurde totdat een Moorsche patrouille
van de rechterflank te hulp kwam, de tanks
onder een regen van handgranaten bedolf, en
bussen benzine over de voertuigen uitstortte.
Hiertegen waren deze niet bestand en spoe
dig waren de tanks in wrakken herschapen,
en gaven de bemanningen zich over.
Plotseling sprong een man uit een der
tanks met den uitroep: „Schiet niet op mij,
ik ben een Spanjaard; de anderen zijn Rus
sen". Bij onderzoek bleek dit inderdaad het
geval te zijn. In de eerste tank zaten drie
Russen, in de andere vier, die allen werden
geëxecuteerd.
Dit was het einde van een avontuurlijken
tocht, die door de wijze waarop hij werd uit
gevoerd, duidelijk bleek van te voren zorgvul
dig te zijn overlegd en op nauwkeurige infor
matie te berusten.
De vandaag uit Spanje te Londen ont
vangen telegrammen geven aan, dat, of
schoon zich geen enkele feitelijke wijziging
heeft voorgedaan in de positie van Madrid,
de wijk van Calle de Valle Hermoso in het
Westen van de hoofdstad, zoo zwaar gebom
bardeerd is door de artillerie, dat zij geheel
verlaten is. De noodtoestand zou voor de
burgerbevolking toenemen. Een derde deel
van de non-combattante inwoners zou thans
zijn vertrokken.
Volgens geloofwaardige berichten
van een uit Madrid teruggekeerden
officier der regulares, hebben de
rechtsche troepen, na de bezetting
van de z.g. modelgevangenis, alle
huizenblokken van de Calle Prin-
cesa veroverd en zijn zij thans door
gedrongen tot de Plaza Espanan en
de Plaza Oriente. De strijd gaat thans
hoofdzakelijk om het in een ves
ting veranderde Koninklijk paleis.
Burgos heeft nog steeds niet geantwoord op
de Engelsche vragen betreffende de afbakening
van een neutrale zone bij Barcelona. In offi
cieele kringen wordt verklaard, dat de Britsche
ambassadeur, die op het oogenblik te Hendaye
verblijft, nieuwe pogingen in het werk stelt om
zoo spoedig mogelijk een antwoord te ver
krijgen. N
Verwachting: Zwakke tot matigen, Oos-
telijke tot Zuidelijken wind, nevelig of jË
betrokken, weinig of geen neerslag, tem-
peratuur om het vriespunt.
Verdere vooruitzichten: Weinig veran-
dering. H
illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllMIIMIIHIIIIIIli
PARIJS, 25 Nov. (Havas). De commissie
voor de financiën, welke heden de credieten
van de begrooting voor de luchtmacht behan
delde, gaf uiting aan haar verlangen, dat tij
dens de wereldtentoonstelling 1937 een para
chute-toren zou worden opgericht, zooals die
reeds in andere landen bestaan, opdat diegenen
die dat wenschen, zich kunnen oefenen in
parachute-springen of hun „lucht-gevoel" kun
nen .onderzoeken.
Een geheim protocol, toegevoegd aan *t nieuwe
Japansch-Duitsche verdrag, zou Nederlandsch-
Indië in Duitsche en Japansche belangensferen
indeelen.
De Duitscher Stickling door de Sovjet-Unie
begenadigd.
De tekst van het nieuw Duitsch-Japansche
accoord; indrukken in Engeland, Frankrijk en
China; nadere uiteenzetting door Duitsche en
Japansche autoriteiten van het doel der over
eenkomst.
Twee tanks der Rooden drongen 6et kamp der
Nationalisten bij Madrid binnen; de noodtoe
stand in de hoofdstad stijgt; de strijd geconcen
treerd om het Koninklijk Paleis.
De begrooting van Handel, Nijverheid en
Scheepvaart in de Tweede Kamer verder be
sproken.
Vaste stemming ter New ïorksche Beurze kon
zich niet handhaven; beperkte handel op lager
koersniveau.