Haarlem, 4 Dec.
Wie doodde ia
Marco Graffi? 1
Meer werk
VRIJDAG 4 DECEMBER 1936
TIJDELIJKE tentoonstel
ling IN TEYLER
Portretkunst van mevr. Van Does-
burgh en Jan Veth
Failliet
VAN ONZE RECHTBANK
Uitspraken van Donderdag
3 December
TOONEEL
EEN HEEL BIJZONDERE RECLAME
EEN TJOKLAT REEP van 5 ets.
Het Nationaal
Huwelijksgeschenk
Verkoopingen
Programma van de Haarl. Radio
centrale op Zaterdag 5 Dec.
R. K. VOLKSBOND
Ledenvergadering
AGENDA
Bioscopen
S December
Bioscopen
De klok ging voorbij
MOEDIGE REDDING
Jongetje was al onder dekschuit
verdwenen
Vrouwelijke Jeugdbeweging voor
Katholieke Actie „De Graal"
BURGERLIJKE STAND
Rijksweg VelsenAlkmaar
„U bent btifttaftr .igffl&Wl JW*-* ojSBSefcfcast
STAD
uws
Wi zijn het er allen over eens, dat de
werkloosheid een der grootste rampen
is, welke onze volksgemeenschap heeft
getroffen. Wij zijn er van verzekerd, dat de
algemeene toestand in Nederland er heel wat
rooskleuriger uit zou zien als er meer werk
^as. in dat geval zou de middenstand ople-
ven; zou er meer visch, meer vleesch kunnen
worden gegeten. Wij zijn daarvan zoo over
tuigd, dat wij nu al een paar vaar werken met
^elvaart-comité's; meer - werk - comité's;
grootsche plannen voor werKverruiming en
Werkverschaffing; gebruikt Nederlandsch-fa-
bricaat-propaganda enz. enz. Het helpen be
vorderen van de opleving' in Handel, Nijver
heid en Industrie is een plicht van iederen
Vaderlander, betoogen wij in dure mooie cir-
oulaires, welke wij naar alle kanten uitzenden.
Er moet eens een ander geluid worden ge
hoord dan het voortdurend klagen over de
slechte tijden schrijven wij, omdat anders de
energie afneemt, terwijl de ondernemings
geest aangewakkerd moet worden om den velen
Moeilijkheden van onzen tijd des te beter het
hoofd te bieden. Er moet weer durf komen.
Laat door uw bestellingen de fabrieken weer
Werken, de grootere en kleinere werkgevers in
klle bedrijven weer orders noteeren! Daardoor
Moeten wij trachten de „welvaart" terug te
krijgen.
Zoo schrijven en spreken wij en wij richten
schitterende instituten op om een studie te
Maken van de malaise in verschillende bedrij
ven. Er wordt ontdekt, dat de achteruitgang
van het IJmuidensche visseherijbedrijf waar
schijnlijk gezocht moet worden in het ver
ouderde materiaal, dat niet meer op kan te-
Sen de moderne buitenlandsche visschees-
booten en de Begeering, de gemeenschap dus,
Is bereid mede te helpen een deel van de
°ude vloot op ,te ruimen en een premie te be
talen voor elk schip, dat naar den slooper
Saat, schepen, die bij verkoop toch geen cent
Meer zou hebben opgebracht. Wij hopen, dat
daarmede het visseherijbedrijf weer rendabel
zal worden, de welvaart in ons land; vooral in
deze streek zal worden gestimuleerd; dat de
Werkloosheid er minder door zal worden.
En als wij dan zoover zijn, lezen wij, dat
IJmuidensche Visscherijmaatschappijen ter
vervanging van verkochte sloopschepen, in En
geland groote, nieuwe treilers aankoopen. En
het is niet één maatschappij, die dat doet;
Maar er zijn er meer, die dit yoorbe?)d volgen.
Wij vragen ons af, of dit nu de juiste han
delwijze is. Of de bede, mede te helpen aan
Werkverruiming in Nederland, alleen tot ande
ren wordt gericht en niet tot de IJmuider ree-
ders. Zou het geen aanbeveling verdienen de
vernieuwing van de visschersvloot aan de Ne-
derlandsche industrie op te dragen? De reeders
kunnen goedkooper, goede oude buitenlandsche
schepen koopen? Best mogelijk, maar het
saamhoorigheidsgevoel van het volk is een gel
delijk offer waard om het goede voorbeeld, dat
or door gegeven wordt. En al zouden de reeders
dat offer niet willen of niet kunnen dragen,
dan moet het toch mogelijk zijn door het geven
Van subsidies van overheidswege deze objecten
van werkverruiming in Nederland te houden.
Met betrekkelijk geringen steun kunnen waar
schijnlijk nieuwe schepen worden gebouwd op
Nederlandsche werven.
Nog maar een tweetal berichten over zulk
oen. aankoop van treilers in bet buitenland
kwam in ons bezit, maar alles wijst op een
Aanstaanden beteren tijd in het visseherij
bedrijf met behoefte aan veel nieuwe schepen
Mi daarom dient er tijdig ingegrepen te wor
den. De bouw van deze kleine schepen is van
Veel belang voor de kleinere werven in de klei
nere plaatsen. Een dezer dagen is in de ver
gadering van de Provinciale Staten de opmer
king gemaakt, dat het Economisch-Technolo-
gisch Instituut zoo weinig van zich liet hooren.
Terecht is daarop geantwoord, dat men derge
lijke dingen niet moet overhaasten, want dat
een goede voorbereiding noodig was. Hier is
echter een werkobject, dat zich als vanzelf aan-
Tont bij de jaarlijksche inzameling
voor de katholieke Universiteit, dat
gij in liefde voor een der edelste
Cultuurgoederen, de wetenschap, bij nie
mand wilt ten achter blijven en dat gij
in geloofsijver allen wilt overtreffen.
Het Hoogwaardig Episcopaat bij het
eerste lustrum der Kath. Universiteit.
biedt en dat vermoedelijk geen diepgaande
studies eischt.
Leven en laten leven, zoo eindigde een on
langs door het Haarlemsch Welvaart Comité
aan de Haarlemsche burgerij verzonden opwek
king.
Dit geldt ook voor de IJmuider Reeders!
De uitnoodiging luidde een beetje typisch voor
deze tijdelijke tentoonstelling in Teyler: Por
tretten van bekende Nederlandsche vrouwen en
enkele portretten van bekende Nederlandsche
mannen, respectievelijk door mevr. E. Wouter-
sen-v. Doesburgh en wijlen prof. dr. Jan Veth.
Men zou hier bijna uit afleiden, dat er in
Nederland meer bekende vrouwen dan dito
mannen zijn!
Bij nadere beschouwing echter blijkt, dat
hier slechts sprake is van het verschil in aan
tal-ter-expositie.
Dat er intusschen vele bekende vrouwen zijn,
moge blijken uit de respectabele collectie in 't
museum, van teekeningen dan, natuurlijk! Met
ongewoon talent heeft de knappe kunstenares,
die mevr. Woutersen ongetwijfeld is, deze fijne,
kleine portretten geteekend. Ze waren de ori-
gineele teekeningen voor illustraties van het
tijdschrift: „De Vrouw en haar Huis". Met tee-
dere toewijding en techniek zijn deze teekenin
gen vervaardigd.
Licht en levend zijn de lijnen, schuchter en
schoon!
Deze portretten, van b.v. Lizzy Ansingh, Coba
Ritsema, Suze Robertson, Annie Salomons (de
naam werd onjuist aangeduid) Top Naeff, Bou-
dier Bakker en van zoo vele verdienstelijke
vrouwen méér, zijn niet alleen om de herken
ning, doch ook om de zuivere weergave een
genoegen om te zien.
Aardig is Rie Cramer uitgebeeld, eenigszins
tronend in een zwaren clubfauteuil! Wie had
dat van deze teeken-nimf mogen we haar zoo
eens noemen?) gedacht!
Jan Veth (zou de meester geen bezwaar ge
maakt hebben tegen de zoo deftige betiteling op
de convocatie van: professor, doktor?) is met
enkele min of meer verdienstelijke portretten
vertegenwoordigd.
Den kleinen grooten man, den verdienstelij
ken zoon van het Oude Volk, Jozef Israels, zien
we in een tweetal teekeningen, die beide knap
te noemen zijn, vooral de gekleurde.
Dan is er het prachtig geteekend portret van
edele contouren van den literairen reus Lode-
wijk van Deysel, den man van het gespierde
proza, van de precisie van uitdrukking, van de
letterkundige revolutie. Sympathiek is de beel
tenis van den grooten katholieken bouwmeester
dr. Cuypers en zéér mooi vinden we het portret
van Julius Röntgen. Ook het frische jeugd
portret van Treub spreekt van de groote uit
beeldingskunst van Jan Veth.
We raden al onzen lezers aan deze expositie
in Teyler, met teedere handen verzorgd door
den heer conservator Buisman, te gaan bezich
tigen.
Ze is nog de geheele maand December te zien,
in een sfeer van rust en wijding, die de aan
dacht vanzelf hooger opvoert, zoodat deze, ge
zien het knappe werk, spoedig tot dank en be
wondering uitbloesemt.
K. de .H.
heid aan diefstal. Ieder acht maanden gev. straf
met aftr. prev. hecht. o.v.
R. G. B., timmerman, wonende te Amsterdam,
thans ged., diefstal door middel van braak, een
jaar en zes maanden gev. straf met aftr. prev.
hecht. o.v.
J. G. P. D„ reiziger, gedomicilieerd te Zand-
voort, thans ged., diefstal, een jaar gev. straf met
aftr. prev. hecht. o.v.
J. L., monteur, wonende te Haarlem, thans
ged., u.a.h. te Veenhuizen, diefstal, drie maanden
gev. straf voorw. met een proeftijd van drie jaar.
Op 3 December 1936, werd door de Arrondis-
sements-Rechtbank te Haarlem in staat van
faillissement verklaard:
H. van Lieshout, caféhouder, wonende te
Haarlem, Riviervischmarkt No. 17, thans. Lange
Begijnestraat 10 rood.
Rechter-CommissarisMr. L. Vliegenthart.
Curator: Mr. J. G. Bettink, advocaat en pro
cureur te Haarlem.
W. F. B.. metaalbewerker, wonende te Haar
lem, thans ged., diefstal, acht maanden gev.
straf met aftrek prev. hecht. o.v.
A. S., koopman, wonende te Haarlem, thans
ged., heling, vier maanden gev. straf met aftrek
pr. hecht., o.v.
G. B., magnetiseur, wonende te Santpoort,
thans ged., overtr. art. 247 W. v. Str, een jaar en
negen maanden gev. straf met aftr. prev. hech
tenis o.v.
J. C. J. v. V., koopman, zonder vaste woon
plaats, thans ged., diefstal, acht maanden gev.
straf met aftr. prev. hecht. o.v.
E. v. V-, los arbeider, wonende te Velsen, thans
ged., diefstal, vier maanden gev. straf met aftr.
prev. hecht. o.v.
C. P., los werkman, wonende te IJmuiden,
thans geddiefstal in vereeniging, een jaar en
drie maanden gev. straf met aftr. prev. hecht,
o.v.
H. N. v. D., monteur, won'ende te Haarlem,
thans ged., diefstal, tien maanden gev. straf met
aftr. prev. hecht., waarvan vijf maanden voorw.
met een proeftijd van drie jaar en bijz. voorw.
P. E. v. d. V., vrachtrijder, wonende te Zand-
voort; thans ged., heling, acht maanden gev.
straf met aftr prev. hecht., waarvan vier maan
den voorw. met een proeftijd van drie jaar en
bijz. voorw.
Chr. E., vrachtrijder, wonende te Vetoen. Vrij
gesproken.
J. P. H. M., monteur, wonende te Haarlem,
diefstal, drie maanden gev. straf voorw. met een
proeftijd van drie jaar en bijz. voorw.
W. K. v. I., steenhouwer, wonende te Amster
dam, thans ged., H. L., bankwerker, wonende te
Amsterdam, thans ged., diefstal en medeplichtig-
Schip in ilood. Een komedie van dezen
tijd van J. B. Priestly. Tooneelgroep Het
Masker. Stadsschouwburg.
Op het eerste gezicht mag de titel van dit
nieuwe stuk aan een tragedie c'ioen denken, hij
blijkt achteraf toch zeer goed gekozen te zijn.
En ook heeft dit blijspel met al zijn grappige
situaties iets van 'een tragedie in zich. Aan het
einde gaat zelfs de eigenlijke held van het
drama, het opgelegde koopvaardijschip, ten
onder, nadat door zijn bewakers zoo hartelijk en
zoo hevig voor zijn behoud is gestreden
,Wat 'n c'lag!" zuchtten die aan banden ge
legde zeerotten vaak wanhopig en terecht. Als
het doek opgaat is het een warme zomermorgen
en de hoofdmachinist Sam Gridley en de tweede
stuurman Robert Pateh vervelen zich braaf op
de boot, die maar doelloos in een kreek ligt
opgesloten. Maar eer het avond is geworden
hebben zij op hun ijzeren kast zooveel emotio
neels doorgemaakt, zóóveeldat we maar
niet zullen probeeren het te vertellen.
Achtereenvolgens komen op het rustende s.s.
Glorianna: een kruidenier, een goed komisch
rolletje van Jan Rethel; een nichtje van den
machinist, ernstig gespeeld door Georgette
Reyewsky; een chemicus met springstoffen, leuk
type van Ko Arnoldi; lord Cottingley en zijn
dochtehr, een paar afgezakte high life-figuren
van John Gobau en Ank van der Moer, een
dweperig communist, overtuigend weergegeven
door Henk Schaer; een ijdele fascist, scherp ge
teekend door Willem de Vries; en een lobbes
van een politie-agent, waarmee Leo de Hartogh
zijn talent voor de klucht bewees.
Met zoovele en zoo heterogene bezoekers kan
er veel gebeuren. Toch gebeurt er in het eerste
van de twee afdeelingen, waaruit het stuk be
staat, inderdaad niet veel. Wanneer de twee
ronde, rumoerige zeelui van C. van Kerckhoven
en Elias van Praag, die met hun uitstekende
typeering en hun vlotte actie het gansche spel
dragen, niet zooveel leven in de brouwerij
brachten, zou het deel voor de pauze nauwelijks
kunnen bevredigen. Want er is wel veel bewe
ging en veel lach, maar de zwakke intrige boeit
niet al te zeer.
Het tweede gedeelte doet het beter, al zien we
dan hetzelfde décor overigens een knap ge
bouwd scheepsdek weer terug. Er komen dan
ook momenten die pakken, zooals dat, waarin
Sam Gridley den communist een daverende les
in maatschappijleer geeft. Ja, het stuk is van
dszen tijd, niet alleen om het opgelegde en ten
ondergang gedoemde handelsschip, maar meer
nog om de verwerking van enkele moderne
ideeën, neutraal behapdeld, zeker, maar toch
wel zoo, dat ze den geestelijken inhoud van het
geheel doen achten.
Het was de eerste voorstelling, maar op een
paar onbeduidende puntjes na liep de vertoo
ning vlot van stapel. Een paar vrijmoedigheden
dwingen tot voorbehoud voor volwassenen, voor
wie het spel ook om zijn inhoud bestemd is. Het
mag „eens iets anders" heeten en Het Masker
zal er wel succes mee oogsten.
H. B. v. d. S.
Vincentius vraagt s
Wat U niet meer draagt.
Hêip veel nood te keeren
Met uw gebruikte kleeren.
N. Groenmarkt 22 of telef. 11018 p
(Ingezonden Mededeeling
De Hollandsch Zwitsersche Chocoladefabriek
laat thans te Haarlem huis aan huis een Bon
bezorgen, welke de(n) houder(ster) na aankoop
van één Yscola (de bekende delicatesse dezer
onderneming) a 5 ct. recht geeft om daarbij
geheel gratis
te ontvangen.
Velen zullen deze nieuwe Tjoklat Chocolade,
waarvan wij weten, dat deze met de heerlijke
Rietsuiker uit onze Indische koloniën bereid is,
reeds eerder geproefd hebben, of ze zelfs reeds
geregeld gebruiken.
In ieder geval is thans ieder gezin in Haar
lem, dank zij deze wel zeer bijzondere reclame,
in de gelegenheid om met de voortreffelijke
kwaliteit dezer nieuwe Tjoklat Chocolade ken
nis te maken, terwijl ook van de heerlijke Ys-
cola's nog eens extra genoten kan worden.
Wij vernemen, dat deze reclame ook in vele
andere plaatsen, bijvoorbeeld Den Haag, met
zeer veel succes is toegepast, zoodat men reeds
in vele honderdduizenden gezinnen van de
Yscola's en Tjoklatreepen
gesmuld heeft.
De jongste zitting van den fascistischen raad, ivaarin de overwinning op Abessinië
feestelijk werd herdacht
De dezer dagen door het Haarlemsche dames
comité gehouden inzameling voor het Nationaal
huwelijksgeschenk heeft volkomen aan het
doel beantwoord. Het totaal opgehaalde bedrag
op dien dag bedroeg f 320, waar een bedrag
van f 18.03 Vi extra vermelding verdient, omdat
dit bijeengebracht werd door jongelui van de
M.T.S. Dezen hebben zich ook op andere wijze
niet onbetuigd gelaten. Zoo droegen zij het
hunne bij tot versiering van een wijklokaal door
het vervaardigen van een zeer fraai schild,
het monogram van Prinses Juliana en Prins
Bernhard dragende. In dit verband mag trou
wens een bijzonder woord van hulde gebracht
worden aan alle dames-leidsters der verschil
lende wijklokalen. Overal was getracht door
wat versiering sfeer en gezelligheid te brengen
en dit bevorderde in hooge mate de goede
stemming van inteekenaars en. inzamelaarsters.
Den geheelen dag hebben de vele dames de
wacht gehouden bij de tafeltjes, om gelegen
heid te geven handteekeningen te zetten en 'n
gave in het busje te doen. Het hoogste bedrag,
dat werd ontvangen, was een bankbiljet van
f 25. De rest was kleiner, tot zelfs kleine bedra
gen toe. Maar dat strookte geheel met de in
zichten van het comité, dat voorop stelt, dat
het niet gaat om de hoegrootheid van het be
drag, maar om de saamhoorigheid van ons ge
heele volk, blijkende uit de eensgezinde offer
gave ter aanbieding van een huwelijksgeschenk.
De moreele waarde daarvan kan niet hoog'
genoeg worden aangeslagen.
De oudste vrouw, die een hanöteekening zette,
was een 85-jarige, de aandoenlijkste waar
schijnlijk die van de vrouw van een voormaii-
gen, nu gepensionneerden koetsier van het
Koninklijk huis, die H. K. H. Prinses Juliana
menigmaal gereden heeft toen zij nog héél klein
was. De man zelf was ziek, maar hij had zijn
vrouw afgevaardigd om in zijn naam het re
gister te teekenen en zijn bijdrage te storten.
Zooals bekend, is plotseling de inzameling
van het Haarlemsche Comité, dat op 12 Decem
ber was gesteld, vervroegd tot 2 December. Ons
kwam ter oore, dat velen daardoor verrast zijn
geworden en ondanks de gemaakte reclame
door middel van vlaggen en oranjebiljetten ver
zuimd hebben van hun meeleven met de be
langrijke gebeurtenissen blijk te geven. Z'ij heb
ben daartoe alsnog de gelegenheid, want de
verkoop van de bonnetjes gaat door tot 15 De
cember. Gelden kunnen worden gestort o.m. bij
de firma Guépin en van der Vlugt, Spaame 56,
giro 2'292 onder vermelding van: „ten behoeve
van het Haarlemsch Comité nationaal huwe
lijksgeschenk."
De voortreffelijke voorzitster van het comité,
mevrouw A. J. J. MouthaanZimmerman, die
wij over de voorbereiding en het verloop van
de inzameling spraken, was ten zeerste inge
nomen, over de toegewijde medewerking, welke
zij van alle dames en medewerksters heeft on
dervonden en nog dagelijks ondervindt.
Uitslag van de verkoopingen in ,,'t Notaris
huis" te Haarlem op Donderdag 3 December.
Hes winkel- en woonhuis, Gedempte Oude
Gracht 52, voor totaal f 17050 aan J. W. Hage-
man.
Het huis met erf en tuin, Linschotenstraat 59,
voor f 3550 aan P. C. Kuvener q.q.
Een woonhuis met afzonderlijk staande berg
plaats of garage en erf, Cederstraat 12, voor
totaal f 3550 aan W. J. Nagtegaal.
Programma I: Hilversum I (Huizen).
Programma II: Hilversum II.
Programma III: 8.00 Keulen; 9.05 Keulen;
9.20 Keulen; 9.50 Keulen; 10.20 Keulen; 11.20
Keulen; 12.20 Keulen; 12.35 Keulen; 1.20
Vlaamsch Brussel; 1.35 Keulen; 2.35 Fransch
Brussel; 3.20 Keulen; 4.10 Keulen; 5.20 Keu
len; 5.25 Keulen; 5.40 Keulen; 6.20 BeromUn
ster; 6.35 Weenen; 9.05 Parijs P- Parisien; 9.25
Beromünster; 9.50 Berlijn; 11.20 Berlijn.
Programma IV: 8.00 Vlaamsch Brussel; 8.20
Vlaamsch Brussel 8.30 Vlaamsch Brussel; 8.40
Vlaamsch Brussel; 8.45 Vlaamsch Brussel9.00
Vlaamsch Brussel; 9.20 Diversen; 10.35 London
Regional; 10.50 London Regional; 11.05 Lon
don Regional; 11.20 Nat. Programma; 11.50
Nat. Programma12.50 Nat. Programma; 1.20
Nat. Programma; 1.40 Nat. Programma; 2.20
London Regional; 3.20 London Regional; 3.50
London Regional; 4.35 Nat. Programma; 4.50
Nat. Programma; 5.35 Nat. Programma; 6.20
Diversen; 7.05 Nat. Programma; 7.50 Nat. Pro-
gramma; 8.20 Nat. Programma; 8.20 Nat. Pro-
gramma; 8.35 Nat. Programma; 9.20 Diversen.
9.40 Nat. Programma; 10.40 Nat. Programma;
11.35 Nat Programma.
Programma V: 8.007.00 Diversen; 7.00 Eigen
gramofoonplatenconcert: St. Nicolaas-pro
gramma; 8.00—12.00 Diversen.
In het gebouw St. B-avo werd Donderdag
avond een ledenvergadering gehouden onder
voorzitterschap van den heer J. Ph. K. Castri-
cum.
Er was een schrijven ingekomen van de Ver
eeniging „Koninginnedag" over deelneming aan
den te houden lichtstoet op 7 Januari. De leden
weiden aangespoord individueel daaraan deel te
nemen.
Aan de onderafdeelingen zal medegedeeld
worden, dat al haar leden lid moeten zijn van
de standsorganisatie. Dit geldt ook voor de leden
van kunstlievende onderafdeelingen.
Den leden wordt verzopht bij verhuizing hun
nieuw adres aan den penningmeester van hun
vakafdeeling op te geven of aan den administra
teur, den heer G. Scholte.
Bet R. K. Werkliedenverbond zal van 1 Jan.
af het „Verbondsblad" verplichtend 'stellen voor
alle leden.
Het jeugdwerkloozenkamp is gereed, maar er
moet nog veel geregeld worden aan aanklee
ding, meubileering, kapel enz. Er zal een sluit-
zegel worden uitgegeven ter bestrijding van de
onkosten. Laten allen een aantal sluitzegels
aanschaffen om de kosten te helpen verlichten.
Over de eventueele uitbreiding van den Kring
Haarlem-Noord van den R. K. Volksbond zal
een stemming worden gehouden en zullen dan
nadere voorstellen komen.
De begrooting van den R. K. Volksbond werd
goedgekeurd tot een bedrag van 12040.
De voorzitter knoopte aan de bègrooting een
bestuurswensch vast en sprak een waardeerend
woord voor de wijze, waarop dit jaar gewerkt
is tot al degenen, die daaraan hebben mede
gewerkt, vooral op geestelijk en economisch
gebied en hoopte dat zij in 1937 op dezelfde
wijze zouden voortgaan.
Op de begrooting van het gebouw St. Bavo
werd duizend gulden uitgetrokken voor restau
ratie van den voor- en zijgevel van het gebouw
en eenig schilderwerk. Deze begrooting sloot op
een bedrag van 15.000.
Nadat eenige vragen waren beantwoord, sloot
de voorzitter met het toewenschen van 'n Zalig
Kerstfeest en een Zalig uiteinde.
Gebouw „St. Bavo": Haarlems Gemengd Koor
8 uur; Vischclub „de Forel", 8 uur; R. K. Be
volkingsbureau, 8 uur.
Frans Hals-theater: „Mayerling", 2.30, 7 en
9.15 uur.
Rembrandt-theater: „Meisjeslyceum", 2.30, 7
en 9.15 uur.
Cinema Palace: De Engel der Duisternis, 7
en 9.15 uur. Filmac van 115 uur.
Luxor-theater: „Nacht in New York", 2.30, 7
en 9.15 uur.
Gebouw „St. Bavo" Gewone zittingen 4 en
7 uur; Geel-Wit 6 uur.
Hotel „Spoorzicht" Tentoonstelling kanarie
vrienden.
Rembrandt-theater St. Nicolaas-matinée,
half 3, „Meisjeslyceum", 7 en 9.15 uur.
Cinema-Palace Palace-Filmae, 115 uur
„De Engel der duisternis", 7 en 9.15 uur.
Luxor-theater „Nacht in New-York", 2.30, 7
en 9.15 uur.
Frans Halstheater „Mayerling" 2.30, 7 en 9.15
uur.
H.B.S. of zelfs maar een Mulo te bezoeken, zich
den eersten regel kunnen herinneren: Fest ge-
mauert in der ErdeHet vervolg van het
lange gedicht, dat zeer leerzaam heet te zijn
door de technische bijzonderheden over klok
kengieterij, welke erin verwerkt zijn, hebben
de meesten jammerlijk vergeten. Een enkeling
heeft misschien den laatsten regel van het schoo-
ne poëem onthouden, dat den rustigen, bijna
pastoralen zang afsluit:
Friede sei ihr erst Gelaute!
Ook in Nederland zijn vele herinneringen
aan klokken en klokopschriften bewaard. Mees
tentijds lezen we een vromen wensch, die ln
overeenstemming is met de sacrale waardigheid,
die wij de klok bij overlevering toekennen. Een
enkele maal vinden we in het opschrift een
herinnering aan een historisch gebeuren. Het
meest up-to-date is misschien wel de inscriptie
van een oude torenklok ergens in het goede
land van Brabant:
In den jaere septienhondert
Is deus toren omge
Eind dezer maand zal het 5 jaar geleden zijn,
dat te Utrecht de N.S.B. vjird opgericht. Dit
feit wordt herdacht in een bijeenkomst in het
R.A.I.-gebouw van de hoofdstad en bij die ge
legenheid zal voor het eerst de N.S.B.-klok
worden geluid, die te Aarle-Rixtel werd ver
vaardigd en die blijkens de opgaven het res
pectabele gewicht heeft van 3500 K.G.
De klok is op plechtige wijze naar Amster
dam vervoerd en gisteren heeft Haarlem het
voorrecht genoten het bronzen gevaarte te mo
gen ontvangen. Om vijf uur in den vooravond
arriveerde de klok, steunend op een brouwers-
kar, waarvoor vier (ras-echte) paarden waren
gespannen, en omstuwd van getrouwen. De be
langstelling was niet groot en de politie heeft
het convooi ongestoord zijn gang laten gaan in
de gefundeerde overtuiging, dat zij een waar
digheid heeft op te houden en niet voor sand
wichman behoort te spelen. Even stil als de
klok de stad was binnengetrokken, heeft zij
Haarlem weer verlaten.
Als de plaatsruimte het zou toelaten, zouden
wte onze lezers vergasten op een keur van
folkloristische opmerkingen en wetenswaardig
heden, die op gezette tijden ten aanzien van
de klok in het algemeen en de torenklok in het
bijzonder als bladvulling in tijdschriften ple
gen te verschijnen.
Schiller heeft er een vers op gemaakt, waar
van allen, die ooit het genoegen hadden een
Een 7-jarig jongetje was den vrijen Woens
dagmiddag aan het verdoen met in gezelschap
van enkele vriendjes op zolderschuiten te
spelen, die in het water van den Burgwal lagen
gemeerd. Plotseling sloeg de jongen van een
der schuiten af en viel midden in den Burgwal,
waar hij verdween onder de kiel van het vaar
tuig. De heer P. J. Visscher, wonende aan den
Eurgwal 42rd., zag het ongeluk gebeuren en
sprong onmiddellijk gekleed te water. Na een
fermen duik gelukte 't hem den jongen te grij
pen en naar den kant te brengen, waar om
standers drenkeling en redder uit het ijskoude
water hielpen.
De heer Visscher had bij zijn avontuur
schrammen aan armen en beenen opgeloopen.
Het kind had water naar binnen gekregen,
maar schijnt tot nu toe geen nadeelige gevol
gen van het koude bad te hebben ondervonden.
Algemeen nieuws: Zaterdag is er in alle club
huizen gelegenheid om contributie te betalen,
alleen van 4.30 tot 6.30 uur.
Repetities voor het Kerstspel: Zondag 3 uur
allen die meedoen aan het Adeste, om 4 uur
religieuze dansen.
Woensdagavond 8 uur algemeene repetitie.
Graalhuis Rijksstraatweg: Zondag 12 uur Kern
club
2.30 St. Nicolaasfeest voor de Kruiskinderen
7.30 idem voor asp, en leden ben. 16 jaar
Maandagavond 8.15 uur voor alle leden
Graalhuis Spaame: Maandagavond 8.15 uur St.
Nicolaasfeest
Graalhuis Emmastraat: idem idem
Alle repetities voor het Kerstspel worden op
het Centraal Graalhuis, Spaarne 29, gehouden,
Getrouwd, 4 Dec.: A. Boellaard en M. Ver
steeg.
Geboren, 3 Dec.: A. C. v. d. Poll-Bos, d.
W. Geijlvoet-de Wilde, z. 2 Dec.: A. G. v. d.
Berg-de Jeu, d.
Overleden: C. K. Baas, 63 j., Kleverparkweg.
Hedenmorgen is vanwege den Rijkswaterstaat
in de directie Noord-Holland te Haarlem aanbe
steed: het uitvoeren van grond- en rioleerings-
werken en het maken van een rijweg met een
verharding van klinkerkeien en van kantstroo-
ken en verhoogde voetpaden met een verhar
ding van betontegels, met bijkomende werken,
op den Rijksweg no. 9 (gedeelte VelsenAlk
maar), in de gemeente Castricum.
Laagste inschrijver was: H. Verheul te Woer
den voor f 28.843.
Maar, zooals alle menschen van zijn vak,
die het goed verstaan, begon hij niet direct te
vragen; in plaats daarvan gaf hij mijnheer
Quarendon den gemakkelijksten stoel, dié er
stond, presenteerde hem 'n sigaar, maakte hem
'n compliment over zijn gezond uiterlijk en
Wachtte maar tot hij 't feest zou openen. Er
was maar 'n oogopslag voor noodig, om te zien,
dat het nieuws hem op zijn tong brandde. En
al heel gauw, nadat hij zijn meening over 't
weer ten beste had gegeven, kwam het voor
den dag.
„Wel, herinnert u zich nog dat geval in mijn
gebouw het Austerlitz Flatgebouw? Dat geval
'n jaar of zeven geleden, is 't niet? van
dien Graffi?" vroeg hij. „U had dat toen in
handen, niet?"
„Ja, natuurlijk," antwoordde Wirlescombe.
„Ik had dat in handen. O zeker, ik herinner er
me alles van."
Quarendon begon er hoe langer hoe geheim
zinniger uit te zien.
„En sindsdien hebben jullie geen taal of tee-
sen meer gehad van dat meisje Gemma hé?"
zei hfj.
»Heelemaal niets."
Mijnheer Quarendon, die dik en kaal was ge
worden, haalde 'n veelkleurigen zakdoek voor
den dag, en wreef zijn glanzenden schedel.
„Wel," riep hij uit, „ik voor mij ben er niet
zoo heel zeker van. Als ik niets om wedden
gaf, mijnheer Wirlescombe, dan zou ik wel tien
tegen een willen zetten, dat ik er wél iets van
heb gehoord."
„O ja," zei Wirlescombe. „Hoe dan? Waar?
„Wel," ging mijnheer Quarendon voort, ter
wijl hij nog altijd zijn voorhoofd wreef, ,,'t Is
'n vreemd verhaal, maar ik geloof wel dat er
iets achter zit en daarom ben ik naar u toege
komen,"
„Nu weet ik niet of u zich nog iemand her
innert, die getuigenis aflegde bij dat onderzoek,
iemand die bij mij concierge was, hij heette
Acock."
„Charles Acock. Zeker herinner ik me hem
nog. En zijn vrouw ook," antwoordde de de
tective.
„Juist. Nou, over die vrouw, die weduwe lie
ver, ben ik nou gekomen. Acock is dood en zijn
weduwe woont in de buurt van het Austerlitz
Flatgebouw en ze komt daar geregeld om te
helpen met poetsen en zoo. Nou dan, gisteren
komt ze naar me toe en ze zegt: „Mr. Quaren
don, ik was hier gisterenavond in huis en zoo
waar als ik 'n Christenvrouw ben, heb ik juf
frouw Gemma gezien!"
„Onzin, zeg ik. Neen zegt ze, ik wil het zwe
ren. Ik heb haar uit de flat van mijnheer Di
Spada zien komen. En wat denkt u daar nou
van, mijnheer Wirlescombe? Hè? Is dat nieuws
voor u of niet, hè?" j
Wirlescombe, die zoo gauw als Di Spada's
naam was genoemd, ingespannen had nage
dacht, bleef zwijgend even zitten denken. Hij
zocht het verband tusschen het bezoek van
Quarendon en dat van Adrian Graye.
Eindelijk keek hij van zijn bureau op en
knikte.
„Zoo," zei hij. „Nou! Wat ik er van denk,
mijnheer Quarendon is, dat ik er wel eens met
Juffrouw Acock over zou willen praten."
De eigenaar van het Austerlitz Flatgebouw
sprong uit z'n stoel met 'n vlugheid, die even
verbazend was als zijn opgewondenheid.
„Dat had ik net zoo gedacht, mijnheer Wirles
combe!" riep hij uit. „Ik wist wel, dat u haar
zou willen spreken, en daarom heb ik haar met
me meegebracht en ze zit óp 't oogenblik in een
van uw wachtkamers. Zal ik haar gaan halen,
mijnheer Wirlescombe?"
„Natuurlijk," antwoordde de detective. Hij
dacht diep na, terwijl mijnheer Quarendon
haastig wegging en even later weer terugkwam,
met de weduwe van zijn vroegeren concierge.
Wirlescombe vereerde haar met zijn vrien-
delijksten glimlach, terwijl hfj haar een stoel
wees. „Wel, juffrouw Acock, ik hoop, dat u me
nog niet vergeten bent?" zei hij vroolijk.
„O, gunst neen, mijnheer, ik vergeet nooit
gezichten, dat zei ik nog tegen mijnheer Qua
rendon, toen ik met hem hier naar toe reed."
„Zoo," zei Wirlescombe. ,,'t Is prettig als de
menschen je zich zoo lang nog herinneren. En
u gelooft dus, juffrouw Acock, dat u juffrouw
Graffi teruggezien hebt?"
Juffrouw Acock haalde haar neus op en,
staarde naar de verschillende dingen op Wirles
combe's bureau.
„Er is niks aan te gelooven, mijnheer," zei
ze. „ik ben er even zeker van, als dat ik al vier
jaar weduwe ben en dat Acock binnen de week
aan longontsteking gestorven is. Te gelooven
valt er niks, mijnheer."
„En wanneer en waar zag u haar?" vroeg
Wirlescombe.
Juffrouw Acock maakte zich klaar voor haar
verhaal. Ze ging rechtop in haar stoel zitten,
vouwde haar gehandschoende,-handen en boog
haar hoofd naar een kant over.
„Wel, mijnheer," begon ze, „om 't precies te
zeggen, was het Dinsdagavond om 10 uur, dat
is dus eergisterenavond. En waar, wel in de gang
buiten de flat van mijnheer Di Spada. Dat was,
zooals de heeren wel weten, vroeger de flat van
den opa van juffrouw Graffi, vóór ze hem om
zeep hielpen neemt u me niet kwalijk dat
ik dat zoo zeg, maar dat drukt het juist uit,
zooals Acock eens tegen mij en 'n kennis van
ons zei. Ja, mijnheer, daar en toen is het
geweest."
„Hebt u haar in het gezicht gezien?" vroeg
Wirlescombe.
,Neen, Mijnheer, dat niet. 't Was zoo, mijn
heer. Zooals mijnheer Quarendon u kan beves
tigen, kom ik 'n paar dagen in de week in het
gebouw om te helpen schoonmaken. Nou was
het Dinsdagavond nog al laat geworden. Zooals
u misschien weet mijnheer, is er in het ge
bouw 'n lift en 'n trap. Nou, ik was die trap
net 'n beetje boven de flat van mijnheer Di
Spada aan 't schoonmaken, toen ik de gang
deur hoor open gaan, en ik kijk over de leuning,
enkel maar, dat wil ik niet ontkennen heeren,
uit nieuwsgierigheid. Niet dat ik dacht iets bui
tengewoons te zien, maar ik deed het zoo als
't ware uit gewoonte. En wat zie ik? Spada, die
naar buiten kwam met juffrouw Gemma, en die
deed net op dat oogenblik 'n dikken sluier voor
haar gezicht. Daar schrok ik zoo van, dat ik
naar beneden ben gegaan (zij waren eerst
met de lift naar beneden gegaan) en daar iets
heb moeten drinken. Want ik had nooit gedacht
om haar terug te zien en zeker niet daar!" be
sloot juffrouw Acock. „O gunst neen heeren."
„U bent er heel zeker van, dat het juffrouw
Graffi was?" vroeg Wirlescombe.
Juffrouw Acock schudde haar hoofd en
lachte.
„Zeker, mijnheer," antwoordde ze. „Zoo zeker
als je maar ooit kunt zijn in deze slechte we
reld. U moet er natuurlijk aan denken, heeren,
dat het 7 jaar geleden is, dat haar armen groot
vader dat ongeluk overkwam en op dien leef
tijd verandert 'n jonge vrouw. Ze was toen
nog maar 'n bakvisch en nu was ze wat je zou
kunnen noemen een volwassen persoon, maar
ik zou haar overal teruggekend hebben, er zijn
niet veel meisjes, die zoo mooi zijn als zij."
„Zag zij u niet?" vroeg Wirlescombe.
„Ze zagen me geen van beiden, mijnheer. Ik
heb al eens meer gemerkt, dat als je toevallig
van af 'n overloop of over de trapleuning naar
de menschen omlaag kijkt, ze bijna nooit naar
boven kijken."
gave," zei Wirlescombe. „En waar gingen dia
twee naar toe?"
„Hij bracht haar naar beneden, mijnheer,"
antwoordde juffrouw Acock. „In de lift natuur
lijk en toen hoorde ik den auto wegrijden. Toen
kwam hfj weer met de lift naar boven en toen
was ik zooals ik zei, zoo overstuur dat ik naar
beneden moest gaan om iets te drinken, want
ik ben niet meer zoo heel sterk, sinds Acock
er niet meer is."
Wirlescombe keqjc Quarendon eens aan en
wreef met een van zijn penhouders langs zijn
neus.
„Dat schijnt wel vast te staan," zei hij. „En,
juffrouw Acock, hebt u hier met iemand over
gesproken?"
.„Met geen mensch, mijnheer, alleen met mijn
heer Quarendon daar," antwoordde juffrouw
Acock met nadruk. „Al had ik, toen ik zoo
overstuur was, veel zin om het nieuws eens te
vertellen aan juffrouw Jakes, die nou huishoud
ster is in het gebouw, te meer omdat ze ma
'n hartversterkinkje gegeven had, toen ze zag,
dat ik wat had; maar ze dacht dat 't van mijn
hart kwam. Maar ik dacht, nee, geen woord
erover, tegen niemand, alleen tegen u mijnheer
Quarendon, die me nu hier naar toe heeft ge
bracht, mijnheer. En dit is de eerste keer in
mijn leven, dat ik ooit bij de politie ben ge
weest en buitengewoon beleefd zijn ze, moet ik
zeggen en 't is er ook verwonderlijk netjes en
proper, ten minste de.kamers, waar ik zoo eens
naar gekeken heb."
(Wprdt vervolgd.»
