Het beroep van Del Vayo op den Volkenbond Begrooting van Waterstaat Brutale overval BESCHAMEND TIENDEN DECEMBER DE RAAD BIJEEN MINISTER ANTWOORDT TWEEDE KAMER Kerkelijk leven VRIJDAG 4 DECEMBER 1936 BUITENLANDSCH OVERZICHT Vermoedelijk volgt geen procedure Het geschenk van de schooljeugd De werkkamer van het Prinselijk Paar zal worden ingericht NIEUW LEGERVLIEGTUIG Demonstratie-reis naar Zwitserland Coen-herdenking te Hoorn Dr. Colijn zal een rede uitspreken, die per radio wordt uitgezonden Indische pensioenen Vele Tweede Kamerleden vragen intrekking van het wetsontwerp in zake herberekening ARBEIDSVOORWAARDEN IN HET VISSCHERIJBEDRIJF Eischen van de organisaties Aandacht heeft het gevaar van prijsbederf door invoer van kolen tegen abnor male prijzen Geen bevoordeeling van groothandelaren V erkeerstoezicht Mijnindustrie Gemaskerd man dringt te 's Gra- venzande een woning binnen Na het drama aan den Langendijk Rijksveldwachter-brigadier buiten vervolging gesteld GOEDE KOSTWINNING IN LIFTKOKER GEVALLEN Slachtoffer aan de gevolgen overleden HEVIGE AARDSCHOKKEN Drie jaren geëischt tegen notarisklerk BELASTING VERLAAGD Twee jaar achter elkaar! Audiënties Toen het bekend was geworden, dat de Spaansche regeering, nadat Duitschland en Italië het regiment van Franco had den erkend, een beroep had gedaan op den Volkenbond, schreef de Fransche nationalist Wladimir d'Ormesson in de Figaro: Noch de Zorg voor den vrede, noch de zorg om het of feren van menschenlevens, noch de zorg in Verband met de internationale betrekkingen hebben den stap van den Minister van Buiten- landsche Zaken, den heer Alvarez del Vayo bij den Volkenbond bepaald. Er spreekt alleen de Wensch uit, om het tot een maximum van twis- terij in Europa te brengen en het conflict in Spanje, waar de rooden weten, dat zij de partij zullen verliezen, in een Europeesch conflict te Veranderen, waardoor zij hopen, de partij alsnog te kunnen winnen." D'Ormesson hoopt dan, dat het Secretariaat-generaal te Genève niet op dit verzoek zal ingaan. Dit is wel gebeurd. En dit is goed. Want de statuten van den Vol kenbond lieten niet anders toe. Den lOen Der cember komt de Raad bijeen ter behandeling van het Spaansche protest tegen de erkenning van 't bewind Franco door Duitschland en Italië. De Spaansche nota is weer een uiterst lastig geval voor den Volkenbond. Maar dat is niet zoo erg. Men is in Genève jaar in jaar uit gewend geraakt aan lastige gevallen, men leeft daar als het ware van het oplossen en niet op-, lossen van lastige gevallen. Telkens weer doe men in Genève schier onoplosbare en uiterst netelige problemen op. Wij lazen dezer dagen in de N. R. C. een zeer juiste opmerking: „Er is nu eenmaal nog een hemelsbreed verschil in onze wereld tusschen de politieke practijken, die wij er zien toepassen, en de rechtsbeginselen, die vóór, en bij de oprichting van den Volken bond zijn opgesteld. De tegenstrijdigheid tus schen practijk en recht is zoo in het oogloopend, dat een instituut gelijk de Volkenbond, dat tot zekere hoogte voor de toepassing van het recht verantwoordelijk is, daardoor vaak in een schijn van belachelijkheid komt. Dat is onver mijdelijk. Toen er, tijdens den oorlog, nog geen Volkenbond bestond, hoorde men bij iedere ge legenheid, dat het volkenrecht geschonden Werd en dat geschiedde onophoudelijk hoonend over het volkenrecht spreken. Men noemde het zelfs waardeloos. Dit was onbillijk, maar gezond tegelijkertijd. Onbillijk was het omdat vele verzachtende daden en overeenkom sten toch weer aan het bestaan van een vol kenrecht, waarvan niemand zich geheel durfde losmaken, te danken waren. En tevens omdat iedere zonde tegen het volkenrecht de tegen partij een sterk en gevreesd propagandawapen leverde, waardoor die zonde onmiddellijk in zich zelf een straf vond. En het was gezond, omdat de critiek op de machteloosheid van het volkenrecht tevens een critiek was op de be drijvers der overtredingen. Zoo is het ook ge steld met de critiek, die nog steeds tegen den Volkenbond gericht wordt naar aanleiding van de gebeurtenissen en den toestand in Mantsjoe- rije en Abessinië. Deze critiek vormt van zelf een veroordeeling van de daden van Japan en Italië in deze aangelegenheden. Zij houdt het besef van gepleegd onrecht, zeer tot schade van beide landen, gestadig levendig." Door haar jongste nota stelt de Spaansche regeering den Volkenbond opnieuw voor een conflict tusschen recht en praktijk. Toen de burgeroorlog in Spanje nog maar pas Was begonnen, stelde de Fransche regeering het zeer wijze voorstel der non-interventie voor. Ofschoon deze non-interventie herhaaldelijk is en wordt geschonden, heeft zij toch onschat bare verdiensten voor den vrede in Europa. Volkenrechtelijk was, hoe men het geval ook draait, de non-interventie een onding, want men ging daardoor een toen nog onbestreden Wettige regeering de middelen onthouden, om een opstand te bedwingen. Ter gelegenheid van de laatste assemblee heeft minister Dei Vayo wel formeel geprotesteerd tegen de non- Interventie, maar er is geen actie tegen begon nen. Feitelijk berustte zij dus in de non-inter- ventie met al haar volkenrechtelijke hoogst merkwaardige eigenaardigheden. Thans hebben bjj en zijn mederegeerders hun standpunt ge wijzigd. Zij hebben in hun nota aan Genève een klacht ingediend tegen het ingrijpen van Duitschland en Italië in den burgeroorlog. Nu kan men denken over de wettigheid of hiet-wettigheid der Spaansche regeering zoo-, als men wil, maar daar heeft de Volkenbond biets mede te maken, want alle regeeringen, buiten Duitschland en Italië en nog twee of drie van geen importantie, erkennen de Spaan sche regeering nog als de wettige. In zijn nota Beeft het bewind-Azana twee redenen op, waar- °m het pas nu een actie van den Volkenbonds- raad verlangt. De eerste is, dat het van mee- bing is, dat Duitschland en Italië door de er kenning van Franco's regiment de interventie ten top hebben gedreven. Deze reden zal ver moedelijk bij den Raad weinig ingang vinden, Dij alle opstanden in een of ander land, komt 61 namelijk een moment, dat iedere regeering bet recht heeft, de opstandige beweging als Beslaagd te erkennen. Het criterium daarvoor is uiteraard subjectief. Waarschijnlijk laten Dome en Berlijn de beheersching van het groot ste deel van het land door Franco als criterium Belden. Dit eenmaal gekozen criterium kan de Daad moeilijk verwerpen. Volgens zijn statuut kan de Volkenbond een aanval als onrechtma- Üg verklaren, maar een opstand als onwettig Verklaren kan hij niet. Bij een opstand is het resultaat, dat men wat vroeger of later kan erkennen, beslissend. De tweede reden, die het Wind-Azana opgeeft, leidt het af uit Artikel 11 van het Handvest van den Volkenbond. In dit artikel wordt ieder dreigend oorlogsgevaar verklaard tot een aangelegenheid van den ge- heelen Volkenbond. De Spaansche regeering ziet dit dreigend oorlogsgevaar in de eventueele ondersteuning der voorgenomen blokkade van Barcelona door Duitschland en Italië. Voor het ingaan op deze reden zal de Raad zich zeker wachten. En terecht. Hij zal deze aanklacht direct doorsturen naar de Non-interventie commissie te Londen, die het geval, als het noodig zal worden, heeft te onderzoeken. En de mogendheden, vooral Engeland en Frankrijk, zullen er wel voor zorgen, dat deze „aanklacht" bij de bedoelde commissie zal blijven. De Raad zal op 10 December bijeenkomen, maar een raadsprocedure van Spanje zal wel niet volgen. Donderdag heeft het Comité voor de Neder- landsche Schooljeugd aan de meer dan 9300 onderwijsinrichtingen in ons land de circulaires met bijbehoorende platen gezonden. Natuurlijk zullen hierbij wel eenige scholen zijn overgesla gen, of zal de circulaire op een of andere onver klaarbare wijze in het ongereede geraken. Scho len, die Zaterdag nog niets hebben ontvangen, zullen goed doen daarvan even bericht te zen den aan het secretariaat van het Comité: Van Lumeystraat 12, Den Haag, waarna omgaand een exemplaar wordt toegezonden. Zooals bekend, wordt de inzameling onder de schooljeugd over het geheele land op 15 De cember, des morgéns te tien uur gehouden. Natuurlijk zullen de avondvakscholen en cursussen op dienzelfden dag een ander uur be palen, zooals dat voor iedere inrichting het best uitkomt. Uit stapels brieven is het Comité gebleken, hoe deze actie allerwege de sympathie van de jeugd heeft. Buitengewoon aardig was een en thousiast schrijven van de Nederlandsche school te Brussel, waar men reeds had bijgedragen voor het geschenk, dat de Nederlandsche kolonie zal aanbieden, maar waar men ook wilde meedoen aan het geschenk van de Nederlandsche school jeugd, waarbij de Julianaschool niet op het ap pèl mocht ontbreken, naar de leerlingen meen den. Scholen, die geen circulaire mochten hebben ontvangen, worden er ook langs dezen weg op merkzaam op gemaakt, dat de ingezamelde gelden 15 of uiterlijk 16 December moeten wor den bijgeschreven op de postrekening (no. 18942) van den penningmeester van het Comité, dr. W. van der Wijk, te Den Haag. Ten slotte nog iets over het aan te bieden geschenk zelf. Zooals men weet, ligt het in de bedoeling, dat als nationaal huldeblijk het pa leis te Soestdijk op waardige wijze zal worden ingericht. Daar het geschenk van de jeugd een onderdeel zal zijn van het nationale cadeau, is, in overleg met den voorzitter van het nationaal comité, mr. Trip, besloten, dat de inrichting van de bibliotheek, tevens werkkamer van het Prin selijk Paar, door de Nederlandsche schooljeugd zal verzorgd worden. In het begin van de volgende week zal de fabrieksvlieger met zijn Koolhoven F.K. 51 militairen trainer 'n demonstratiereis naar Zwit serland ondernemen. Van dit type zijn groote series in aanbouw voor het Nederlandsche Le ger, de Marine en Koloniën. Het vliegtuig weegt leeg 1000 K.G. en vervoert een last van 600 K.G. Het is uitgerust met een motor van 400 p.k., waarmede een maximum-snelheid van 260 K.M. per uur wordt bereikt. Het dienstpla- fond bedraagt 6800 Meter. Na het groote succes van de Koolhoven F.K. 55 jager op de Parij- sche Luchtvaarttentoonstelling is de belang stelling voor dit Nederlandsche product bij zonder groot. De F.K. 51 zal de vliegvelden van Zürich, Bazel en Bern bezoeken. Ten stadhuize te Hoorn is Woensdagavond door den burgemeester geïnstalleerd een comité voor een eenvoudige, doch waardige nationale herdenking te Hoorn van Jan Pieterszoon Coen, naar aanleiding van diens 350-sten geboorte dag. De burgemeester heeft ter vergadering mede gedeeld, dat dr. H. Colijn zich op het daartoe tot den minister gerichte verzoek bereid heeft verklaard het voorzitterschap van het dezer da gen te vormen nationale eere-comité op zich te nemen en voorts zelf op een nader te bepalen dag in Januari 8 Januari, de geboortedag zelf, komt daarvoor, in verband met de voltrek king van het huwelijk van H. K. H. Prinses Ju liana op 7 Januari, begrijpelijkerwijze niet in aanmerking in de Groote kerk te Hoorn, Coen's geboorteplaats, een herdenkingsrede uit te spreken, die per radio zal worden uitgezon den. Het kern-comité zal bestaan uit de heeren: mr. H. C. Leemhorst, burgemeester van Hoorn, algemeen voorzitter; S. J. J. Luyckx, onder voorzitter; H. J. Room, secretaris van Hoorn, secretaris; P. Steenblok, penningmeester; G. Scholten en C. C. L. Dokter, leden. Aan het voorloopig verslag der Tweede Ka mer over het wetsontwerp in zake de herbereke ning van de Indische pensioenen is het volgen de ontleend: Vele leden verklaarden, zich met dit ont werp niet te kunnen vereenigen. Overeenkomstig den dualistischen opzet van dit ontwerp wordt egalisatie verkregen door een aanmerkelijke, thans in wezen definitieve, verlaging van het grbs der pensioenen, een verlaging die zelfs nog verder gaat dan de tij delijke uit het jaar 1933. Zü gaven als hun meening te kennen, dat het oogenblik voor de indiening van dit wetsont werp al zeer slecht gekozen is, nu de gevolgen van de loslating van den gouden standaard nog niet kunnen worden overzien. Evenzeer als het Nederlandsche ontwerp in zake de herbe rekening blijkbaar voorshands wordt aange houden, behoort dit huns inziens met het In dische te geschieden. Deze leden meenden een ernstig woord van waarschuwing te moeten uitspreken in ver band met de stemming niet alleen onder de gepensionneerden, maar ook onder het geheele De enorme projector van het Berlijnsche planetarium is 'n wonderwerk van techniek korps Nederlandsche en inlandsche ambtenaren in Indië. Sommige leden waren van meening, dat van de regeering na het verlaten van den gouden standaard in stede van dit ontwerp veeleer een voorstel had mogen zijn verwacht tot opheffing, althans tot verzachting van de geldende tijde lijke korting. Verscheidene leden, die aan vorige wetsont werpen tot verlaging van reeds toegekende pensioenen, ondanks hun principieele bezwaren daartegen, hun stem niet hadden onthouden, maakten ernstig bezwaar tegen de thans voor gestelde korting. De vele leden, tot dusver aan het woord, zouden op grond van de tegen dit ontwerp bestaande bezwaren aan de regeering in overweging willen geven, dit wetsontwerp voorloopig terug te nemen. Verscheidene leden konden de hierboven weergegeven bezwaren geenszins deelen. Naar hun meening verdient de poging van de regeering, om de geldende tijdelijke kortings regeling te vervangen door een meer bevredi gende, meer waardeering. Het onderhavige voorstel had in hoofdlijnen hun instemming. De samenwerkende werknemers-organisaties in het visscherijbedrijf te IJmuiden hebben voor het afsluiten van een nieuw contract ver schillende eischen gesteld. Zij verlangen o.a. verhooging van garantie loon van den schipper van f 1300 tot f 1500; opheffing van de bepaling inzake den aftrek van losloon en gage; opbrengst van lever- en kuitgeld geheel voor de bemanning; verhooging van ziekteuitkeeringinlassching van een duur- tetoeslag of een loonsverhooging en voorts ver betering van enkele bepalingen omtrent de dagen aan den wal. Voor de vischlossers wordt eveneens de in lassching van een duurte-toeslagclausule ver langd en voorts verbetering van het ploegen- stelsel benevens enkele andere voorwaarden. De voorwaarden zijn bereids aan de Reeders- vereeniging kenbaar gemaakt. Bij feestelijke gelegenheden Daden de enorme Phïlips-f abrieken te Eindhoven in een zee van licht en bieden een fantastisch aspect Aan de Memorie van Antwoord der Tweede Kamer inzake de Waterstaatsbegrooting voor 1937 is het volgende ontleend: Aan de toezegging, dat de sociale bepalingen van de collectieve arbeidsovereenkomsten ook voor de rijkswerken toepasselijk zouden worden verklaard, heeft de minister gevolg gegeven. In de sedert half September bestede bestekken zijn bepalingen dienaangaande opgenomen. De minister is van oordeel, dat door deze be palingen de eischen bij de uitvoering van rijks werken niet al te hoog zijn opgevoerd en de regelingen niet te star bindend zijn, ter voor koming waarvan hy zijn toezegging heeft be paald tot opneming van de sociale bepalingen. Bij het opmaken van bestekken tot uitvoering van waterstaatswerken wordt, indien de aard van een werk of van onderdeelen van een werk daartoe aanleiding geeft, overwogen, of de uitvoering dienstbaar kan worden gemaakt aan werkverschaffing door geheele of gedeelte lijke uitvoering met handkracht voor te schrij ven. Zoo werd onlangs een belangrijk grond werk voor den aanleg van den zijtak naar Al melo der Twenthe-kanalen gegund onder be ding, dat de aannemer het werk zou uitvoeren met 'bij de werkverschaffing te werk gestelden. Ook bij den aanleg van het AmsterdamRijn kanaal worden daarvoor in aanmerking komen de onderdeelen met handkracht uitgevoerd. Het wetsontwerp inzake de electriciteits- voorziening zal, naar de minister hoopt, bin nenkort de Kamer bereiken. Spoedige indiening van een wetsontwerp tot bestrijding van de lintbebouwing kan worden tegemoet gezien. Wat betreft het verkeerstoezicht is ook de minister van meening dat het belang, dat met behoorlijk toezicht is gemoeid, een geldelijk of fer wettigt. Hij moge in dit verband de aan dacht vestigen op de instelling van de rijks verkeersinspectie, waarop in de Kamer herhaal de malen werd aangedrongen en waarvoor de noodige gelden zullen worden aangevraagd. Art. 39 der wegenverkeerswet bepaalt, dat bij veroordeeling wegens het plegen van een der in artikel 36 omschreven misdrijven (door schuld veroorzaken van dood of lichamelijk letsel), de rijbevoegdheid voor 5 jaren en, ingeval van re cidive, voor 10 jaren kan worden ontzegd. Deze termijnen komen den minister lang genoeg voor, temeer daar vooral voor den beroepschauffeur ontzegging van rijbevoegdheid eene zeer zware straf is. Hij is van meening, dat de werking van deze wet thans moet worden afgewacht, alvorens eene wijziging daarvan te overwegen, waardoor bestuurders van rij- en voertuigen voorgoed van den weg worden geweerd. Hetzelfde geldt ten aanzien van den wensch tot strafbaarstelling wegens het gebruik van alcohol kort voor of gedurende den rit. Voor de medische keuring zijn nieuwe voor schriften ingevolge de wegenverkeerswet in voorbereiding. Daarbij zal tevens worden be- naald, door wien de keuring zal moeten ge schieden. Periodieke herkeuring zal worden voorgeschreven De minister is van oordeel, dat het onjuist zou zijn ten 'aanzien van overeenkomsten van aanneming een ander standpunt in te nemen dan in de maatschappij algemeen geldend is, namelijk dat overeenkomsten behooren te wor den nageleefd. Hij meent, dat dit beginsel even zeer moet gelden voor die overeenkomsten, wel ke kort voor de jongste monetaire maatregelen tot stand zijn gekomen. De minister heeft onlangs deze opvatting ter kennis gebracht van de aannemersbonden, maar daaraan toegevoegd, dat dit niet uitsluit, dat hij in zeer bijzondere gevallen geheel een zijdig en om redenen van beleid aan een aan nemer, die door prijsstijging op werkelijk excep- tioneele wijze in moeilijkheden mocht zijn ge komen, achteraf tegemoetkoming zou kunnen geven, waaromtrent hij zich echter uiteraard niet te voren kan binden. Ook den minister strekt het tot voldoening, dat de Nederlandsche mijnindustrie na de moei lijke jaren, die achter ons liggen, opleving ver toont. Het verlaten van den gouden standaard zal, naar verwacht mag worden, zijn invloed ten goede doen gevoelen. Bij het onderzoek naar de vraag, of in deze omstandigheden nog dient te worden voortgegaan met regeling van den invoer van steenkolen, zal zeer zeker de aan dacht worden geschonken aan het gevaar van prijsbederf, door invoer van buitenlandsche steenkolen tegen abnormale prijzen. Het aanvankelijke standpunt der regeering t. a. v. de saneering van den handel in huis brandkolen vond zijn uitgangspunt in het rap port van den oud-minister mr. T. J. Verschuur. De minister is thans van oordeel, na overleg met zijn ambtgenoot van Handel, Nijverheid en Scheepvaart, dat overheidssanctie op de sanee ring van den huisbrandhandel thans minder noodzakelijk is, en deze regeling wellicht aan belanghebbenden kan worden overgelaten. Van de bevoordeeling van de groothandela ren en de groote importeurs door de conventie, ten koste van de kleinhandelaren, is den mi nister niet gebleken. Het scheppen van orde in den kolenhandel was niet in de laatste plaats noodig in het belang van den bonafide klein handelaar, die zich door de concurrentie in zijn bestaan bedreigd zag. Ten volle kan onderschreven worden, dat de regeeringsbemoeiing er nimmer toe mag lei den, dat de Limburgsche mijnen in technische en commercieele bedrijfsvoering bij het bui tenland ten achter zouden raken. Het is den minister niet duidelijk, waarop de meening gegrond is van de leden, die opmerk ten, dat de financieele toestand van het Alge meen Mijnwerkers Fonds allesbehalve zeker is, van ongerustheid bij de mijnwerkers te dezer zake is hem niets gebleken. Inderdaad heeft de nieuwe wettelijke rege ling geen verhooging gebracht van reeds toe gekende pensioenen, doch de uitbetaling van die pensioenen is door de saneering van het A. M. F. thans behoorlijk gewaarborgd. Inmid dels is thans een verbetering der pensioen regeling in voorbereiding. Op zeer brutale wijze heeft te 's Gravenzande een overval plaats gehad in de woning van den tuinder C. van Geest aan de Lange Stukken. Toen de huishoudster van den tuinder zich des avonds omstreeks half zeven in de keuken bevond, trad plotseling een man binnen, die een rooden doek voor een deel van zijn gelaat had gebonden en een groot breekijzer in zijn han den had. Op het zien van den indringer riep de vrouw om hulp, waarna de 66-jarige van Geest kwam toegesneld. De indringer had zich intusschen naar de huiskamer begeven, waar van Geest hem vast greep. Met het breekijzer sloeg de onverlaat den man echter zoodanig op zijn handen, dat hij moest loslaten, van welke gelegenheid de indringer gebruik maakte om te ontvluchten. De huishoudster had intusschen iemand, die aan de andere zijde van den weg woont, ge waarschuwd, die de politie van een en ander in kennis stelde. Hoewel dadelijk een uitgebreid onderzoek plaats had, kon men den indringer niet aanhouden. De tuinder van Geest werd niet ernstig ver wond. Waar in den laatsten tijd meer pogingen tot inbraak zijn gedaan in 's Gravenzande, wordt met dezen overval verband gezocht. Aan den rijksveldwachter-brigadier te Broek op Langendijk, den heer R. C. van den B., is vanwege den officier van Justitie te Alkmaar een kennisgeving beteekend, waarin wordt mede gedeeld, dat hij buiten vervolging wordt gesteld. Zooals indertijd gemeld, was tegen den bri gadier een onderzoek ingesteld in verband met het gebeurde te Broek op Langendijk, in den nacht van 21 op 22 September. De drie veroordeelden hebben in hun vonnis berust. Een handig oplichter blijkt in den laatsten tijd in verschillende plaatsen het „flauw vallen" als beroep uit te oefenen en vindt daarin een aardige „broodwinning". De man opereerde dezer dagen in 's-Graven- zande, waar hij midden in de Zeestraat neer viel, en na de „flauwte" klaagde over honger, en dat hij geen geld had om de kosten van zijn logement te betalen. Vriendelijke omstanders brachten geld bijeen, waarna de man naar Den Haag vertrok. De politie vernam nu evenwel, dat deze man ook te Hoek van Holland flauw was gevallen, en daarna dezelfde narigheid had ver teld, hetgeen hem f 5.— had opgebracht. Enke le dagen later te Poeldijk had hij opnieuw een flauwte en geld gekregen. Tegen dezen beroeps-flauwvaller wordt nu ge waarschuwd, en de politie tracht hem op te sporen. De 53-jarige J. G. Meyer, chef van de druk kerij der firma M. Wijt Zonen, te Rotterdam, is Donderdag van de eerste verdieping in een liftkoker gevallen. De man is met ernstige ver wondingen en inwendige kneuzingen naar het ziekenhuis aan den Coolsingel vervoerd, waar hij in den afgeloopen nacht aan de gevolgen is overleden. TASIKMALAJA, 4 Dec. (Aneta) Heden te elf uur in den morgen zijn te Tasikmalaja twee vrij hevige aardschokken, kort achter elkander, waargenomen. BATAVIA, 4 Dec. (Aneta) Het observatorium te Batavia registreerde te 11.05 uur een matig sterke beving uit het Zuid-Oosten op korten af stand. De officier van Justitie bij de rechtbank te Breda heeft drie jaar gevangenisstraf geëischt tegen den 41-jarigen notarisklerk G. W. van W„ uit Princenhage, die in zijn functie in zeven jaar tijd ruim 50.000.— heeft verduisterd. Ons volk is over het algemeen zeer pacifistisch en weinig militaris tisch van aanleg, ofschoon onze vaderlandsche geschiedenis in heldhaf tigheid voor die van geen andere natie onderdoet. Wij hebben den vrede lief en soldaatje spelen achten wij een aardig tijdverdrijf voor.... kinderen. De tijden zijn echter zorgwekkend ge worden. Van alle kanten dreigen er gevaren. De volkeren schijnen zich te verdeelen in twee elkander op leven en dood bestrijdende kampen, dictators prediken koloniale expansie-politiek; overal wordt met koortsachtigen ijver bewapend zoowel te land als ter zee als in de lucht, politieke hoogspanningen tusschen verschillende staten kunnen onverwacht tot kortsluitingen, explosies en brand leiden en in dezen toestand is het meer dan ooit noodzakelijk, dat Nederland op „sijn saeck" let. Wij kun nen den vrede helaas niet beter dienen dan door onze defensie zoo snel en zoo drastisch mogelijk op een dusdanig peil te brengen, dat anderen, zelfs zij, die begeerige blikken werpen op het koloni ale bezit, waardoor ons land een wereld- mogendheid van beteekenis is, zich wel tweemaal zullen bedenken, alvorens ons aan te vallen. De goede rustige tijd van soldaatje-spelen is voorloopig voorbij, thans is soldaat-zyra de onaangename maar niet af te wijzen boodschap. Ge lukkig heeft dit inzicht, zij het ook wat laat en wat aarzelend, veld gewonnen bij ons volk en bij de regeering, maar toch is het teekenend, dat de Defensie-begrooting de grootste teleur stelling heeft opgeleverd. Al zijn de geruchten over een geheim Duitsch Japansch accoord, waarbij Nederlandsch Oost-Indië in Duitsche en Japansche invloedssferen zoude zijn verdeeld, ook categorisch van vrijwel alle betrokken zijden tegengesproken en noemde de regeering deze berichten pure verzin sels, de verhoudingen vooral in het Verre Oosten zijn ook zonder zulk een accoord van dien aard, dat de weer baarheid van onze koloniën krachtig dient verzorgd te worden. Dat men dit in Indië diep beseft, blijkt uit de oprichting van het Weermacht-comité, dat gelden bijeenzamelt voor de bekostiging van de dringend noodzakelijke maatregelen ter verdediging van ons koloniaal bezit. Men moge het verheugend vinden, dat de burgerij een initiatief neemt ter be hartiging van een zoo vitaal landsbelang, maar eigenlijk is het eenvoudig bescha mend, dat de burgerij uit eigen beweging een taak op zich heeft geno men, welke door de regeering te lang en te zeer is verwaarloosd, ofschoon zij toch een staatsbelang van de allereerste grootte betreft. Het „Bat. N. B." vertelt ter illustratie van het succes van de actie van het Weermacht-Comité bij alle groepen der bevolking het volgende geval: „Dezer dagen ontving de penning meester van het Algemeen Comité uit een heel klein plaatsje in West-Java, waar zelfs geen locaal comité is geves tigd, een postwissel, vergezeld van een aantal inteekenstrooken, alle van In landers. De een had een gulden gegeven, een ander vijftig cents, weer een ander een kwartje, sommigen slechts vijf cen ten, doch allen wilden door hun hand- teekening en bijdrage adhaesie betuigen aan het streven van het comité: ver sterking van de Nederlandsch-Indische weermacht. Niet minder sympathie voor de actie spreekt uit een brief van een detache- ments-commandant der veldpolitie op een kleinen post, welke de handteeke- ningen en bijdragen vergezelde van de geheele bezetting, van den commandant tot den jongsten agent. Ook daar is geen plaatselijk comité gevestigd en werd geheel uit eigen initiatief gehandeld." De Inlanders, die hun bijdragen aan het Weermacht-Comité sturen, leveren een treffend bewijs van offervaardige trouw en aanhankelijkheid aan het moederland, maar zij geven evenzeer een striemend lesje aan de Nederland sche regeering, die belangrijke beslis singen inzake de verdediging van alle deelen van het Rijk, ondanks de groote risico's van het oogenblik meent te mo gen verschuiven tot na de verkiezingen in 1937. Polsbroek is op weg een vermaardheid te ver krijgen. En in den goeden zin van het woord. Bij twee opvolgende begrootingen besloot de Raad n.l. de belastingen te verlagen. Bij de be handeling van de begrooting voor 1936 werden de opcenten op de personeele belasting ge bracht van 115 op 100 en bij de behandeling van de begrooting voor 1937 werd besloten de opcenten op de gemeentefondsbelasting te ver lagen van 55 op 30. Een unicum in den lande. Een sneeuwwitte raaf! Zijne Hoogwaardige Excellentie, de Aarts bisschop van Utrecht, zal de volgende week alleen Maandag, Dinsdag en Donderdag audiën tie verleenen. Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem zal a.s. Dinsdag en Woensdag géén audiëntie verlee nen; doch a.s. Donderdag uitsluitend voor Geestelijken.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1936 | | pagina 9