De gezondheidstoestand van
den H. Vader
Blijft
Engeland heden nog
onzekerheid?
Het kabinet Zondag
tweemaal bijeen
Morgen aanval
oo Madrid?
Jichtaanval, met asthma gepaard, had
lichte koorts tengevolge
in
De
verklaring, die Baldwin heden zal
leggen, zal geen beslissende mede
deelingen bevatten
af-
Vredesklanken in
Buenos Aires
Bandjirs maakten
15 dooden
VOOR NATIONAAL
HUWELIJKSGESCHENK
Het
KARD. PACELLI BIJ
DEN PAUS
nieuws van
heden
Duitsche Jeugd
en Rome
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
MAANDAG 7 DECEMBER 1936 - AVONDBLAD
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
yoor Haarlem en Agentschappen per
*eek 25 cent; per kwartaal f3.25; per
post per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR Dl KV. D'R'fclKKERtó DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20295
Een verbetering, die in den loop
van den Zondag intrad, hand
haafde zich in den
avond niet
Z.H. had een rustigen
nacht
Het Weer
De aankomst van H. K. H. Prinses Juliana en Prins Bernhard te Berlijn, waar het
vorstelijk paar een bezoek bracht aan Prinses Armgard, die in een ziekenhuis is
opgenomen
Publiek demonstreert in de straten
van Londen zijn aanhankelijk
heid aan het koningshuis
„Opzegging van verdragen betee-
kent een bankroet van de eer,*'
zegt Huil
Neutraliteitspact voor
heel Amerika?
HANDELSOVEREENKOMST
Mrs. Simpson te Cannes
Giften voor het COMITÉ
HAARLEM kunnen worden
gestort bij de fa. Guépin
en v. d. Vlugt of op post
rekening 2292 dier firma.
SLUITING 15 DECEMBER
Zware regens in Tapanoeli richt
ten groote schade aan
Wegen en bruggen zijn
vernield
Bedrijvigheid alom
Reeds een maand liggen de nationalisten in stelling bij Madrid, dat aan
aanvallen hardnekkigen weerstand biedt
alle
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
Het sovjet-congres
gesloten
Stalin's amendementen op grond
wetsontwerp aanvaard
Nieuw gebied bezet in
Abessinië
Generaal Franco zou op bevel van
anderen den toestand moeten
ophelderen
Scherpe protestnota verwacht naar
aanleiding van gelijkschake
lingsbevel
Fransch protest te Tokio
Koning Leopold naar
Zwitserland
20.000 OP 12733
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ei, Inge*,
mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 een»
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces «Omroepers" zie de rubriek.
als
wat
VATICAANSTAD, 7 Dec. (Havasj. De
gezondheidstoestand van Z. H. Fans Fins
XI bleef in den loop van den Zondag sta-
tionnair. De H. Vader had een rustigen
nacht doorgebracht. Zijn dokter verbleef
voortdurend in Zijn kamer. Te acht uur
Zondagmorgen heeft prof. Aminta Milani
den hoogen lijder onderzocht. De Paus gaf
toen den wensch te kennen op te staan,
om de H. Mis by te wonen, maar prof. Mi
lani verzette zich daartegen.
De zuster van den H. Vader, Signorina Ca-
mille Ratti, heeft des morgens een bezoek ge
bracht aan Z. H.
Na het bezoek van prof. Aminta Milani is
geen bulletin uitgegeven omtrent den gezond
heidstoestand van den Paus. Het was echter
mogelijk, de volgende bijzonderheden te mel
den:
De gezondheidstoestand van Z. H. Pius
XI was stationnair; er deed zich een lichte
neiging tot verbetering voor. De benauwd
heid, waaraan de H. Vader de laatste da
gen leed, scheen minder te worden en Hü
heeft des morgens een krachtig ontbijt tot
ach genomen. Zondagmorgen om 10 uur
heeft Z. ,H. zich met den Kardinaal-staats
secretaris onderhouden.
Nu bekend is, dat de Paus ernstig ziek is,
stroomen de telegrammen het Vaticaan bin
nen, terwijl van alle kanten onophoudelijk in
lichtingen worden ingewonnen omtrent het
ziekteverloop.
De verbetering, die zich Zondag
in den gezondheidstoestand van Z.
H. den Paus voordeed, heeft zich,
naar Zondagavond gemeld werd, niet
gehandhaafd.
De Paus heeft den nacht rustig doorgebracht.
Tot nu toe zijn over den toestand van Z. H. geen
verdere mededeelingen gedaan.
Prof. Aminta, die hedenmorgen 8 uur den H.
Vader bezocht, achtte Zijn toestand bevredi
gend.
De Osservatore Romano van Zondag be
richt:
De gezondheidstoestand van den H. Vader,
die bekend is om Zijn ongelimiteerde werk
kracht, vertoont de laatste dagen eenige zwak
te. Op advies van Zijn geneesheeren heeft de
Paus Zijn kamer gehouden. Ondanks Zijn hoo
gen leeftijd is de toestand van Z. H. niet ern
stig.
Onze Romeinsche correspondent seint ons d.d.
heden:
De berjphten omtrent den gezondheidstoestand
van den Paus luiden heden geruststellender.
Zaterdagmiddag heeft de Heilige Vader ein
delijk toegegeven aan den aandrang van Zijn
artsen om volledige bedrust te nemen. In het
Vaticaan was men zeer bezorgd over den terug
slag, dien deze rustkuur zou kunnen hebben op
den toestand van Z. H. den Paus, Die zich se
dert vijftien jaren eigenlijk geen dag rust heeft
gegund.
Deze gedwongen rust heeft den Heiligen Va
der echter reeds goed gedaan, zoodat de vrees
ongegrond bleek.
De Paus heeft beide nachten goed geslapen.
(ruk
en de algemeene toestand is bevredigend.
De eetlust was goed. Zondagnamiddag ge
bruikte Zijne Heiligheid met smaak Zijn Mila-
neesch lievelingsgerecht: een risotto (rijst met
parmezaankaas)
De medici hopen dan ook dat de Paus dezen
aanval van uraemie spoedig zal te boven komen,
zonder dat ernstige complicaties voor het hart
intreden. De uraemie (opeenhooping van urine
zuur in het bloed) uitte zich heden door een
pijnlijke jicht in het linkerbeen en een klein
exceem aan den linkervoet. Maar zij zal vooral
gevaarlijk kunnen worden door den invloed, dien
zij op de hartwerking uitoefent. Zooals gezegd
is het verloop, sedert de Heilige Vader rust
neemt, bevredigend.
Zondagavond ontving de Paus aan Zijn ziek
bed Z. Emin. kardinaal Pacelli, met wien Zijne
Heiligheid zich gedurende driekwart uur onder
hield over de loopende zaken.
Ook heden zal de kardinaal-staats-secretaris
Z. H. den Paus bezoeken en Hem op de hoogte
houden.
Behalve de familieleden van den Heiligen
Vader, die Hem gisteren bezochten, is uit Mi
laan ook pater Gemelli aangekomen, de presi
ctent van de Pauselijke Academie, die als arts
deelneemt aan de besprekingen van de specia
listen, die den Paus behandelen.
BUENOS AIRES, 7 Dec. (Havas). Zater
dagavond hebben de staatssecretaris der Ver-
eenigde Staten, Huil, en de Braziliaansche
Minister van Buitenlandsche Zaken, Macedo
Soares, op de Pan-Amerikaansche Vredes
conferenties redevoeringen gehouden.
Hull deed een heftigen aanval op de naties,
die „de verdragen schenden en den oorlog voor
bereiden" en legde den gedelegeerden een pro
gramma van acht punten voor, dat bedoeld is als
een middel ter handhaving van den vrede in
Amerika en de geheele wereld.
Huil wees den oorlog als middel tot beslech
ting van internationale conflicten -f. Er bestaan,
zeide hij, andere middelen, zooals verzoenings
conferenties en arbitrage.
Van zijn acht punten vermelden wij de vol
gende
Iedere regeering maakt propaganda voor de
doctrine van den vrede.
Op regelmatige tijden worden internationale
conferenties gehouden ter ontwikkeling van het
begrip van samenwerking tusschen de volken.
Een gemeenschappelijke Amerikaansche neu
traliteitspolitiek moet worden gevestigd.
Men moet een liberale handelspolitiek volgen,
die de afschaffing der tolboomen medebrengt.
Het internationale recht moet hersteld en
versterkt worden, evenals het respect voor de
internationale a.ccoorden en verdragen.
Huil besloot met de woorden: „De internatio
nale overeenkomsten hebben haar kracht ver
loren. Wij beleven een bankroet van de eer. Het
is in het belang van de geheele wereld, dat een
einde wordt gemaakt aan de praetijk van het
breken van verdragen door eenzijdige opzeg
ging."
Macedo Soares, Braziliaansch Minister van
Buitenlandsche Zaken, legde een overeenkom
stige verklaring af.
Wij moeten, aldus spr., een algemeene orga
nisatie uitwerken, die ten doel heeft de naties
den geest van broederschap deelachtig te doen
worden. Wij moeten achting toonen voor het
Hof te Den Haag, voorzoover dat een interna
tionale juridische instantie is, hoewel het ver
beterd kan worden."
Soares zeide 'verder, dat het een vergissing
zou zijn, een Amerikaanschen Volkenbond te
stichten. Een dergelijk instituut wordt slechts
gerechtvaardigd door een actie in de geheele
wereld.
De delegatie der Vereenigde Staten stelde
voor een neutraliteitsverdrag te ondertee
kenen, dat alle Amerikaansche Staten ver
bindt, teneinde een vreedzame regeling te
treffen bij alle eventueele conflicten, die
tusschen de onderteekenaars van het ver
drag voorkomen. Het plan, dat twaalf ar
tikelen omvat, is gebaseerd op de theorie
van neutraliteit, die reeds door Roosevelt
en Hull is uiteengezet.
De handelsbesprekingen tusschen Pranfrijk
en Joego-Slavië zijn Zaterdag besloten en de
bereikte overeenkomst werd terstond gepara
feerd.
ling inhielden, dat het Vereenigd Koninkrijk
en de regeeringen der Dominions niet bereid
zijn het initiatief te nemen voor een morga
natisch huwelijk.
LONDEN, 7 Dec. (Reuter). Het
Britsche kabinet heeft Zondag twee
maal vergaderd; des morgens werd
een korte bijeenkomst gehouden, die
de eigenlijke zitting van half zes
voorbereidde. In den middag bracht
minister-president Baldwin nog een
bezoek bij de Koningin-Moeder.
In den kabinetsraad van half zes
is nog geen enkele beslissing geno
men. Men acht het niet waarschijn
lijk, aldus deelde men na afloop van
deze kabinetsbijeenkomst, welke te
7 uur geëindigd was, mede, dat he
den in het Lagerhuis een beslissende
verklaring zal worden afgelegd.
Reuter verneemt, dat de situatie Zondag
avond na de kabinetsbijeenkomst aldus was,
dat men den Koning zooveel tijd ais hij
wenscht wil laten, om te besluiten op welke
wijze hfj de kwestie van het morganatisch hu
welijk zou willen liquideeren.
Er is geenszins sprake van, dat het kabinet
den Koning op eenigerlei wijze een ultimatum
zou hebben gesteld, of eenig formeel advies
zou hebben verstrekt omtrent hetgeen hem te
doen zou staan. Al wat tot nu toe geschiedde,
dat na den stap van den Koning bü den
minister-president, aangaande de mogelijkheid
een morganatisch huwelijk te legaliseeren,
Baldwin eenige besprekingen met den Koning
heeft gevoerd, welke de reeds bekende toespe-
Men meent te weten, dat het onderwerp
der beraadslagingen van het kabinet de
voorbereiding is geweest van documentaire
formaliteiten, welke vereischt zouden wor
den, indien de Koning een beslissing zou
nemen, welke constitutioneele gevolgen zou
hebben.
De verklaring, welke minister-president
Baldwin heden zal afleggen, zal breedvoe
rig en gepreciseerd zijn. Waarschüniyk zal
hü volledige aanwijzingen geven aangaan
de de besprekingen met den Koning, wiens
houding tot nu toe in bijzonderheden slechts
aan de leden van het kabinet en van de
Koninklijke Familie bekend is.
Attlee zal Baldwin vragen stellen over de
constitutioneele crisis, en bij het beantwoor
den dezer vragen zal de minister-president het
licht laten schijnen op den aard en den stand
van deze crisis.
Welke gedragsiyn Baldwin ook zal vol
gen, zeker is dat hy den steun van alle
leden der regeering zal ontvangen.
De kabinetsbyeenkomst, welke tegen he
den was vastgesteld, is afgelast, daar Zon
dag twee vergaderingen zijn gehouden.
E VERWACHTING: Aanvankelijk matige E
tot zwakken Neordeiyke wind, opklarend
met weinig of geen neerslag, lichte vorst;
later waarschijnlijk weer toenemende,
E krimpende wind, zwaar bewolkt tot be-
trokken met kans op neerslag, zachter.
H Hoogste barometerstand: 775.1 te Scilly. El
Laagste barometerstand: 741.0 te Isafjord.
Zon op 7.57 - onder 3.46 - -Licht op 4.16
EE Maan op v.m. 1.10 onder n.m. 0.27 EE
EE Nieuwe Maan 13 December EE
illlllllllllllllllllllllllllilllIllli
BUITENZORG, 7 Dec. (Aneta). De regee
ring ontving een telegram van den resident
van Tapanoeli, waarin deze mededeelde, dat
hij terugkeerde van een inspectie-tocht door
het gebied, dat getroffen was door de zware
regens.
Tijdens zijn tocht constateerde hij, dat de
schade aan bouwgronden op vele plaatsen
aanzienlijk is, terwijl vele wegen en bruggen
zijn vernield of beschadigd.
In de Negri Simanoellang is een
kleine nederzetting met 1 3 personen
geheel onder een aardstorting bedol
ven, waarbij allen werden gedood.
Een ladang-huis, waarin zich een
vrouw en een kindje bevonden, werd
door een bandjir meegesleurd, waar
bij beiden verdronken.
MM
In het begin van den middag kon men Zon
dag by Fort Belvedere nog al wat auto's zien
aankomen of vertrekken. Omstreeks half drie
arriveerde de auto van den Koning met twee
personen, die men niet kon herkennen, doordat
ze hun gezicht trachtten te verbergen.
Sir Archibald Sinclair, de leider der liberale
oppositie, is even voor drie uur in Downing-
street aangekomen.
In den namiddag heeft de Aartsbisschop van
Canterbury een bezoek aan Baldwin gebracht.
Toen hij in Downingstreet arriveerde, riep de
menigte: „Wy willen Koning Edward". Bij zyn
vertrek moest de politie tusschenbeide komen,
om den weg voor zijn auto vrij te maken. Twee
vrouwen droegen borden, waarop te lezen stond:
„Laat den koning met rust. Troonsafstand zal
het sein voor de revolutie zijn."
In een speciale editie meldt #de „Sunday
Dispatch" met enorme koppen, dat de Koning
zyn besluit heeft genomen en dat het hem
onmogeiyk is, het .verzoek van de regeering in
te willigen. De Koning kan niet ingaan op de
wenschen, die men heeft uitgesproken ten aan
zien van zyn particuliere leven. Evenmin kan
hij het Rijk een slag toebrengen, die het gevolg
zou kunnen zijn van de onmogelijkheid, een
andere regeering met een ander standpunt te
vinden.
George Lansbury, de vroegere leider der Ar
beidersparty, heeft zich in een Zondagavond te
Islington gehouden byeenkomst de tolk ge
maakt van een eenparige sympathie met den
Koning, met Koningin Mary en met de leden
der Koninklijke Familie.
Hy verklaarde met name: wij betreuren allen
dezen moeiiyken toestand, en hopen, dat er nog
een middel zal kunnen worden gevonden om
deze kwestie te regelen op een wijze, welke het
land en de Koninkiyke Familie zal kunnen
voldoen.
Onmiddèllijk na aankomst van Monckton,
den procureur-generaal van het Hertogdom
Cornwall heeft zich in Downingstreet een nieuwe
betooging van aanhankeiykheid aan den Ko
ning voorgedaan. De menigte zong het „God
save the King" en andere liederen, waarin de
verknochtheid aan het koningschap tot uit
drukking wordt gebracht.
500 600 personen stonden opeengepakt
op de trottoirs van Downingstreet, kort
voor den aanvang van den kabinetsraad. De
menigte werd zenuwachtiger, toen de staats
lieden aankwamen. De politie was zoo nu
en dan genoodzaakt de menigte te versprei
den.
Tegen Kalf acht kwamen eenige „zwarthem-
den", colporteurs van fascistische bladen, aan.
Deze bladen vermeldden met geweldige koppen
Wij willen onzen Koning".
Men merkte een zekere opwinding op onder
het publiek, dat over het algemeen deze bladen
gunstig beoordeelde. Na een driewerf „hoera"
zong de menigte het „God save the King", ter
wijl op num-mer tien een ernstige beraadslaging
voortgang vond.
Koningin Mary is Zondag in gezelschap van de
Hertogin van York en de Hertogin van Glou
cester om 18 uur 25 op Marlborough-House te
ruggekeerd. Men kon zien, dat de crisis de
Koningin-Moeder zeer had aangegrepen.
De Labour-afgevaardigde Stafford Cripps
heeft in een te Stoke-on-Trent afgelegde ver
klaring o.m. gezegd: Toegegeven, dat we di
monarchie in Engeland zullen voortzetten, kan
ik persooniyk geen enkele steekhoudende reden
zien om den Koning te dwingen in verband met
de door hem gedane keuze afstand van den
troon te doen.
Mrs. Simpson is Zaterdagavond te Cannes
aangekomen, zy heeft haar intrek genomen ten
huize van de familie Rogers.
Reuter is gemachtigd mede te deelen, dat me
vrouw Simpson noch in Groot-Brittannië noch
in Frankrijk eenige verklaring heeft afgelegd.
De Hertog en de Hertogin van York, die het
weekeinde in Windsor hebben doorgebracht, zijn
heden weer te Londen aangekomen. Gisteren
hebben zy bezoek gehad van den Hertog van
Kent.
De vergadering van het Lagerhuis, waarin
Baldwin een verklaring zal afleggen ever de
constitutioneele crisis, is vastgesteld op he
denmiddag kwart voor vier (G.T.) f
De H. Vader leed aan een jichtaanval, die
door asthma en lichte koorts gevolgd werd. Een
verbetering, die in den loop van den Zondag
intrad, handhaafde zich niet.
Men gelooft, dat de verdedigers van Madrid
uitgeput raken. De toestand aan de Spaan-
sche fronten onderging geen wijziging.
De verklaring, die Baldwin heden in het La
gerhuis zal afleggen, zal geen definitieve me-
dedecling bevatten aangaande de constitutio
neele crisis in Engeland.
Sovjet-congres over nieuwe grondwet met aan
vaarding van Stalin's amendementen geëin
digd.
Scherpe protest-nota van het Vaticaan ver
wacht, naar aanleiding van de gelijkschakeling
der katholieke jeugdorganisaties in Duitsch-
Iand.
Op het Pan-Amerikaanseh congres drong
Huil aan op propaganda voor den vrede on
der de volkeren.
vyftien dooden
bandjir.
in Indië bij aardstorting en
De Deensche driemastschoener Füglen, onlangs
in de Westerschelde omhoog gevaren, is ge
broken; de bemanning is gered.
Benoemingen in het bisdom Haarlem.
O
MOSKOU, 7 Dec. (D.N.B.). Het buitengewone
radencongres is Zaterdagavond, nadat Stalin
een korte verklaring over de door hem zelf
aanbevolen amendementen op het grondwets
ontwerp had afgelegd en de congresleden deze
amendementen hadden goedgekeurd, voor ge
sloten verklaard.
Naar aanleiding van de aanneming van de
nieuwe grondwet werden overal in de Sovjet-
Unie volksfeesten gehouden.
ADDIS ABEBA, 7 Dec. (Stefani). Een onder-
aanvoering van generaal Mariotti staande bri
gade heeft Tiggio, de hoofdplaats van het ge
bied Arussi, bezet. De Italiaansche troepen
werden door de bevolking geestdriftig ontvan
gen.
MADRID, 7 Dec. (Havas.) De Madrileensche
pers bericht, dat morgen de witten een groe
ten aanval op Madrid zullen ondernemen. De
„Heraldo de Madrid" heeft van mysterieuze per
soonlijkheden inlichtingen ontvangen ten aan
zien van den militairen toestand bij de witten.
Zij zouden hun troepen concentreeren bij Naval
Carnero en Illescas. Zij zouden aanzienlijke
versterking van Duitsche troepen hebben ont
vangen en deze troepen zouden worden ge
commandeerd door verscheidene nationaal-so-
cialistische leiders. Binnenkort zou tot den aan
val worden overgegaan om een beslissenden slag
toe te brengen.
Het blad schryft verder, dat de fascistische
landen, welke de witten steunen, generaal
Franco opdracht hebben gegeven den toestand
in 48 uur op te helderen.
ROME, 7 Dec. (K.W.F.). Het bericht, dat
de geheele Duitsche Jeugd verplicht wordt
lid te zqn van de Rijks jeugd organisatie,
heeft in Vaticaansche kringen een zeer
diepen indruk gemaakt.
Algemeen wordt verwacht, dat het Vati
caan in een scherp gestelde nota by de
Duitsche Regeering tegen deze hernieuwde
schending van het Concordaat zal pro-
testeeren.
TOKIO, 7 Dec. (Havasb De Fransche ambas
sadeur heeft by het Japansche Ministerie van
Buitenlandsche Zaken geprotesteerd tegen in
de Japansche pers verschenen artikelen, waar
in beweerd werd, dat Frankrijk de politiek van
Japan in het verre Oosten zou willen gaan
cfwarsboomen als gevolg van het sluiten der
Japansch-Duitsche overeenkomst tegen de
Komintern.
In de tweede klasse der Staatsloterq is de
prys van 20.000.gevallen op 12733.
BRUSSEL, 7 Dec. (Havas) Koning Leopold
is naar Zwitserland vertrokken, waar hy eenige
dagen denkt door te brengen.