Baldwin's verklaring geen mededeeling eener beslissing Churchill lokt hevig protest uit De toestand van den H. Vader Een nieuwe nota van Rusland te Londen De Britsche premier zet in het Lagerhuis het huidige stadium der constitutioneele crisis uiteen; zijn verklaring daarna in het Hoogerhais voorgelezen m Tot nu toe geheel bevredigend Auto te water gereden VEREENIGDE katholieke pers NOODLANDING MISLUKT Overstroomingen in het nJguws Van heden DINSDAG S DECEMDER 1936 - OCHTENDDLAD BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866 ABONNEMENTEN: Voor Haarlem en Agentschappen per V'eelc 25 cent; per kwartaal f3.25; per ipost* per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20296 Luide sympathiebetuigingen in het Lagerhuis voor den minister president Enorme schade als de kroning niet doorgaat Een verklaring van Mrs. Simpson Franco's troepen werven in de bezette gebieden nieuwe recruten. De beëediging der vrijwilligers Militair vliegtuig kwam tegen een boom terecht; beide inzit tenden ongedeerd Waarom Léon Blum zijn bewind handhaaft Een verklaring van den Franschen premier aan de pers Men hoopt, dat Z. H. de Paus nog meerdere dagen rust zal wil len nemen tot volledig herstel mêËmm Een gemotoriseerde colonne gaf in Wünsdor f bij Berlijn een demonstratie voor de pers Groeiend vertrouwen en optimisme Een protest bij de non-interventie commissie, dat naar den inhoud een ultimatum gelijkt Dë vrijwilligers voor het leger van Franco Eden over de vrijwilligers Het Weer innminimminim! De uitgever De Boer uit Den Hel der en zijn moeder om het leven gekomen Reddingspogingen niet geslaagd Het internat, statuut van Luxemburg Het stormweer der laatste dagen heeft ook aan de Duitsche Noordzee-kust huis gehouden. Een duidelijk beeld van de aangerichte schade in de badplaats Borkum Turksche Rük De Negus gaat zilver verkoopen NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 et., Inge*, mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 een! per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces «Omroepers" zie de rubriek. Gistermiddag kwam het Lagerhuis °m 3.45 uur bijeen. Attlee, de leider der Labour-oppositie stelde eenige dragen aan den minister-president, Baldwin, die antwoordde met de vol gende verklaring: Ik ben gelukkig, dat ik in de gele genheid ben een andere verklaring te geven van de situatie. Het is de vurigste wensch van de regeering, °m den Koning ten volle gelegenheid te geven om zijn beslissing te over wegen, die zijn eigen toekomstig ge luk en dat van zijn onderdanen zal bepalen. Tegelijkertijd is het Kabinet meer dan iemand Obders overtuigd van de noodzaak, dat een Voortduren van de onzekerheid de nationale gangen Schaadt. De ministerraad heeft den ■Koning alleen maar raad gegeven betreffende *Jet morganatisch huwelijk; het onderhoud met öeb Koning was strikt persoonlijk en droeg informatief karakter. Overigens werd dit öünt door den Koning zelf het eerst aange- r°erd tijdens de besprekingen, die hij met mij ®enige weken geleden voerde. Hij deelde toen dat hij voornemens was mrs. Simpson e huwen, zoodra deze vrij zou zijn. Zoodra de Koning zijn beslissing genomen heeft, zal hij zeker terstond de regeering van deze en die van de Dominions verwitti gen. Baldwin beëindigde zijn verklaring in het lagerhuis als volgt: „Na de beslissing van den Koning Zal het de taak zijn dezer regeering «n die der Dominions om te beslis sen, welken raad zij, wanneer zij dit baar plicht zouden achten, den Koning zouden moeten geven betref fende zijn besluit. Ik kan deze ver klaring niet besluiten zonder uitdruk king te geven aan hetgeen het geheele Huis gevoelt, n.I. onze diepe en eer biedige sympathie voor den Koning m dit oogenblik." Ue leider der arbeidersoppositie, Attlee, deed ®a het aanhooren van de verklaring van Bald uin opmerken, dat het Huis en het iand leven ds wensehen zoo spoedig mogelijk volledige dichtingen te ontvangen, daar zonder deze het °nmogelijk is de kwestie behoorlijk te bespreken. Baldwin antwoordde: „Het zal mij ten zeer- aangenaam zijn op het passende oogenblik e volledige inlichtingen, die ik in staat zal 2ijn te geven, te verstrekken, maar ik hoop, dat het Huis zal toegeven, dat ik, nu de toestand ?°0 ernstig is en de Koning nog oezig is met het overwegten van deze problemen en nog geen beslissing genomen heeft, groote moeilijkheden u ondervinden in het antwoorden op vragen Qrn aanvullende inlichtingen, te meer, daar de antwoorden, die ik geven zou, geïmproviseerd a°Uden moeten zijn." Toen Churchill vervolgens d° in de laatste dagen reeds eenige malen door hem gestelde Waag herhaalde, dat geen onherroepelijke hesluiten zouden genomen worden, ant woordde Baldwin: „Ik moet Churchill er van in kennis stellen, dat het mij op dit oogenblik onmogelijk is een antwoord te Keven. Ik weet nog steeds niet, ik kan nog hict weten, wat de Koning zal besluiten, of hoe hij wil besluiten op te treden. Het is 'hij volkomen onmogelijk in te gaan op hy pothetische overwegingen." (Applaus) De woorden van Churchill wekten hevig Protest en men riep, dat hij geen vraag stelde, maar een rede begon te houden. Hij had moeite zich verder verstaanbaar te hi aken. Tenslotte ging hij zitten, zonder zich te hebben kunnen uitspreken. De liberale afgevaardigde Larnbert vroeg ver- Volgens of Baldwin wist, welke kracutige sym- Pathi, Plaus ■e er voor hem bestond, hetgeen luid ap- van alle banken ontlokte. Baldwin stond toen weer op en richtte eenige verzoenende woorden tot Churchill, waarmede het incident gesloten was. In d« wandelgangen van het Lagerhuis wordt het onderwerp van gesprek gevormd door het slechte onthaal, dat de woorden van Churchill gevonden heeft. De aanhan gers der regeering beschouwen Churchill's vraag meer als één tegen Baldwin gericht, dan vóór den Koning gesproken. In het Hoogerhuis heeft lord Halifax de rede van Baldwin voorgelezen. Lord Snell wees er vervolgens op, dat iedere bespreking zonder de noodige feitenkennis onwerkelijk zou zijn en schadelijk zou kunnen worden. De zaak moet echter niet voor onbepaalden tijd gerekt wor den. Lord Crewe, van de liberale oppositie, ver klaarde, dat het inderdaad onjuist is, dat de regeering onbehoorlijken druk op den Koning heeft uitgeoefend. Het publiek stelt groot belang in het feit, dat op Fort Belvedère de standaard van den Hertog van Cornwallis wappert. Men hecht er eenige beteekenis aan, dat de Koning zijn tegenwoordigheid aangeeft door een persoonlijk embleem, waar anders altijd de koninklijke standaard de residen tie van een regeerend vorst aangeeft. De koninklijke standaard is wel geheschen boven Marlborough Horuse, waar op het oogen blik Koningin Mary verblijf houdt. Winston Churchill heeft in een tafelrede een dronk uitgebracht op den Koning, zeggende: „Ik heb Z. M. sedert zijn prille jeugd gekend en ik kan u zeggen, dat gij er van overtuigd kunt zijn, dat hij nooit, noch naar de letter, noch naar den geest, zal handelen in strijd met de Britsche constitutie." Naar een lid van het kabinet gisteren mede deelde, heeft de Australische regeering een be sluit in voorbereiding, waardoor, indien Koning Edward afstand doet van den troon en me vrouw Simpson huwt, de kinderen uit dit hu welijk van recht tot opvolging worden uitge sloten. Het aan handel en industrie berokkende verlies, indien de kroning van den Koning niet zou doorgaan, wordt geschat op een bedrag van 100 millioen pond sterling. De fabrikanten van aardewerk, vlaggen, galanterieën, papier handelaars, drukkers en kleermakers hebben bii de feestelijkheden groot belang. Den sterk- sten terugslag zal de aardewerk-industrie van Staffordshire ondervinden. Hier worden 6 tot 8 millioen stuks aardewerk vervaardigd, waar in 80.000 arbeiders werk vinden. Ook voor het hotelbedrijf zou de tegenslag groot zijn. Par ticulieren in Londen rekenden op de huisves ting van ruim twee millioen bezoekers; pen sions en kleine hotels verwachtten hun 200.000 kamers bezet te krijgen, terwijl het meerendeel van de 12.000 kamers in de voorname Londen- sche hotels reeds besproken is. Door mevrouw Simpson is aan een twintig journalisten in hotel Majestic te Cannes Maan dagavond een verklaring verstrekt, welke luidde: „Mrs. Simpson heeft gedurende de laat ste weken slechts het onophoudelijk ver langen gehad elke handeling of elk voor stel te vermijden, dat pijnlijk kon zijn of schade berokkenen zou aan Zijne Majes teit of aan den troon. Thans is haar hou ding in geen enkel opzicht gewijzigd en is zij bereid, indien deze daad de moeilijk heden zou oplossen, zich onmiddellijk terug te trekken uit een situatie, welke aanleiding heeft gegeven tot zoo ongelukkigen en on- houdbaren toestand." Deze verklaring werd door lord Bronley, den privé-secretaris van Koning Edward, aan de Fransche en Britsche journalisten voorgelezen, onder mededeeling dat mrs. Simpson aan nie mand een interview zou toestaan. De ver klaring is als officieel te beschouwen van de zijde van mrs. Simpson en als zoodanig door haar zelf onderteekend. Maandagmiddag omstreeks half een moest een militair vliegtuig, bestuurd door den leerling- vlieger luitenant J. L. J. Swartjes wegens een defect aan den motor te Lekkerkerk een nood landing maken. De bestuurder trachtte het toestel veilig aan den grond te zetten, doch wegens de gladheid van het terrein slaagde hij hierin niet en kwam hij tegen een boom terecht, waardoor een der vleugels afbrak. De bestuurder, luitenant Swartjes en zijn mede-inzittende, de mecanicien, sergeant G. A. van Heere, kwamen er zonder letsel af. Het toestel, een verkenner van het type Fok ker C 1, werd zwaar beschadigd. Het zal ter plaatse gedemonteerd en naar Soesterberg over gebracht worden. Na het debat in de Fransche Kamer over de buitenlandsche politiek lag de minister van binnenlandsche zaken de volgende verklaring van Blum aan de pers voor: „Ofschoon de communistische partij niet te gen de motie van vertrouwen heeft gestemd, deed zich voor mijn collega's en mij toch de vraag voor, of de opzettelijk agressieve bewoor dingen, waarin Duclos de onthouding van zijn vrienden toelichtte, het ons niet onmogelijk maakte, onze taak voort te ze ten. Wij hebben eenstemmig besloten, aan 't be wind te blijven. Wat ons daartoe deed besluiten is, dat een openlijke crisis in de tegenwoordige omstandigheden en op een zoo ernstig oogen blik noch in Frankrijk, noch in het buitenland zou worden begrepen, onrust en verwarring bij de openbare meening, bij het Volksfront en in de arbeidersklasse zelf zou verwekken, verzwak king van het land zou riskeeren en die zaak der sociale hervormingen in gevaar zou brengen. Het betreft hier niet de moeilijkheden van het oogenblik te boven te komen. Het gaat er om, ze op te las,sen op zoodanige wijze, dat morgen de gemeenschappelijke actie kan worden voortgezet in omstandig heden van vertrouwen en loyauteit. Zie hier de kwestie, die gesteld blijft. De naaste toekomst zal uitwijzen, hoe de communis tische partij ze denkt op te lossen." Onze Romeinsche correspondent seint ons d.d. 7 November: De gezondheidstoestand van den H. Vader is heden volkomen bevre digend gebleven. De groote be zorgdheid die in het Vaticaan overal merkbaar was, begint plaats te maken voor vertrouwen en opti misme. Intusschen gaat men daarin niet zoover als een Zwitsersche poortwachter, die heden de teleurgestelde jonge paartjes, welke voor de da- gelijksche audiëntie kwamen, troostte met de verklaring, dat de H. Vader reeds morgen weer ontvangen zou. In de omgeving des Pausen hoopt men integendeel, dat de H. Vader nog meerdere dagen het bed en rust zal houden om aan de vermoeide organen de gelegenheid tot volledig herstel van hun functie te bieden, daar by het snelle hervatten van zijn werk zaamheden de H. Vader zich zou blootstel len aan een hernieuwde attaque van uraemie. Het schijnt, dat professor Gemelli, die het vertrouwen van Z. H. den Paus in hooge mate geniet, den aandrang van de artsen onder steunt, die den H. Vader ervan willen weer houden al te spoedig zijn werkzaamheden te hervatten. Een teeken van deze neiging des Pausen kon men heden zien in het feit, dat de H. Vader last had gegeven om de kapel, waarin de eerste ad- ventspreek werd gehouden, voor te bereiden voor zijn eventueele aanwezigheid. De H. Vader heeft deze preek echter niet bijgewoond. Daarentegen waren bijna alle Rcmeinsche kardinalen aanwe zig. Na de preek werden zij op de hoogte ge steld van de gunstige berichten omtrent den ge- zondheidstoestand van den H. Vader. Dr. Aminti Milani, die als pauselijk lijf arts den titel Archiater heeft, is sedert Vrij dag in het Vaticaan en heeft aldaar ook de nachten doorgebracht. Dit is echter slechts een voorzorgsmaatregel, daar de H. Vader steeds een flinke nachtrust heeft genoten en eerst des morgens het bezoek van den dokter ontving. Op grond van 't huidige verloop van de ziek te meent men, dat de H. Vader Zijn werk zaamheden vrij spoedig zal kunnen hervat ten, doch men hoopt, dat Hij zich nog ver scheidene dagen rust zal gunnen in het be lang van het verdere herstel van krachten. LONDEN, 7 Dec. De voorzitter van de non-interventie-commissie te Londen, lord Plymouth, heeft door den Sovjet-Russischen gezant, Maisky, wederom een protest-nota ontvangen, welke ditmaal naar den inhoud veel op een ultimatum ge lijkt, seint United Press. In deze nota eischt de Sovjet-regeering in verband met het feit, dat „onlangs duizend Duitsche militairen te Cadiz en aan andere plaatsen van de Spaansche kust zijn aangeko men om als vrijwilligers dienst te nemen in het leger van generaal Franco", dat de commissie aan de zending van militaire vrijwilligers naar Spanje onmiddellijk een halt zal toeroepen. De nota verlangt o.a. dat het non-inter- ventie-accoord ook van toepassing zal zijn op het zenden van buitenlandsche vrijwil ligers naar Spanje en dat de 27 regeerin gen, die zich bij dit pact hebben aangesloten, de toezegging zullen doen, dat over hun grondgebied troepentransporten naar beide oorlogvoerende partijen niet zullen plaats vinden. De nota eischt ook, dat de agenten van de non-interventie-commissie in Spanje eveneens controle zullen uitoefenen op de aankomst van dergelijke vrijwilligers. In het Lagerhuis zijn Maandagmiddag een reeks vragen tot de regeering gericht over de aankomst in Spanje van Duitsche vrijwilligers. Eden antwoordde, dat volgens inlichtin gen, die door hem ontvangen waren, 5000 Duitschers te Cadiz aan land zijn gegaan. Deze inlichtingen had hij rechtstreeks uit Cadiz ontvangen. Eveneens heeft hij ver nomen, dat een groot aantal Italianen die nen bij de troepen op het eiland Majorca en dat een belangrijk contingent Russen en andere buitenlandsche elementen dienst hebben genomen in de gelederen van de regeering te Madrid. „Zooals ik reeds de gelegenheid heb gehad te zeggen, aldus Eden, keurt de Britsche regee ring deelneming van vrijwilligers aan den oor log in Spanje streng af. llllllllllllijllllllllllllllllllllllllllllllllllllli* Verwachting: Matige tot krachtigen, Westelijke tot Zuidelijken wind, zwaar 5 bewolkt tot betrokken, later waarschijn- lijk natte sneeuw of regen, koude ochtend, later zachter. Verdere vooruitzichten: Zacht, regen- p achtig weer. Maandagavond te zeven uur is te Schoorldam, gemeente Warmenhui- zen, een auto-ongeluk gebeurd, dat aan den heer C. de Boer Jr., direc teur-hoofdredacteur van de Helder- sche Courant, en zijn moeder het leven heeft gekost. De heer De Boer was met zijn auto, waarin ook mevrouw De Boer zat, van Alkmaar op weg naar Den Helder. Te Schoorldam moest hij even voor het huis van notaris Pinxter langs een stilstaanden vrachtauto van den heer Louter uit Schoorldam rijden. Bü het passeeren kon de heer De Boer vermoedelijk wegens gebrek kige verlichting zich niet goed oriënteeren. Hij raakte met den voorkant van zijn auto den vrachtauto van den heer Louter. Dit was echter niet zoo erg geweest, indien zich op den weg niet een laagje ijzel bad gevormd, waardoor de auto van den heer De Boer slipte en het diepe Noord-Hol- Iandsch kanaal inreed. Onmiddellijk schoten een drietal daar ter plaatse liggende schepen te hulp. De schip pers probeerden met hun laadboomen den auto weer op het droge te brengen. Juist toen men erin zou slagen, brak echter het touw, waarmede de auto vast zat, zoodat de wagen weer in het water viel. Na ver scheidene vergeefsehe pogingen gelukte het den auto op den kant te halen, doch toen bleken de levensgeesten van beide inzitten den reeds geweken te zijn. Dr. van Hesteren paste nog kunstmatige ademhaling toe, doch dat mocht niet meer baten. De heer De Boer was ruim veertig, zijn moe der ongeveer zestig jaar oud. BRUSSEL, 7 Dec. (Havas). De president der Luxemburgsche regeering, Bech, heeft vanmor gen een langdurig onderhoud gehad met van Zeeland en Spaak. Men- meent te weten, dat het onderwerp van gesprek geweest is het internationaal statuut van Luxemburg en de schikkingen die getrof fen moeten worden bij een toekomstig Westelijk pact, zulks in verband met de remilitarisatie van den linker-Rünoever. ANKARA, 7 Dec. (Havas). Tengevolge van de overstrooming in Adana zijn verscheidene huizen ingestort. Op sommige plaatsen in de stad staat het water tot twee meter hoog. Eenige honderden personen zijn om bet leven gekomen en men schat het aantal dakloozen op 30.000. Het plotseling opkomen van de overstroo ming veroorzaakte een paniek, waardoor het vrijwel onmogelijk was hulp te organiseeren. Alle spoorweglijnen zijn verbroken, evenals de telegrafische en telefonische verbindingen. Het water is nog niet teruggetrokken. LONDEN, 7 Dec. (Reuter). De Negus van Abessinië zal een groot deel van zijn zilverschat- ten verkoopen, waaronder verscheidene servie zen, bokalen en zilveren borden, afgezet met goud en edelgesteenten. De gezondheidstoestand van Z. H. Paus Pius XI is tot nu toe bevredigend gebleven. Baldwin's verklaring brengt geen mededeeling van een besluit van Koning Edward; Churchill lokt hevige protesten uit in het Lagerhuis. Léon Blum legde voor de pers een verklaring af omtrent het handhaven van zijn bewind. De bombardementen op Madrid duren voort; Guadalajara door bommen zwaar beschadigd. Sovjet-Rusland dient een nieuwe protestnota in bij de non-interventie-commissie inzake het zenden van buitenlandsche vrijwilligers naar Spanje. Auto te Schoorldam in het Noord-Hollandsch kanaal geraakt; twee dooden. Militair vliegtuig ernstig beschadigd bjj nood landing te Lekkerkerk. Twee auto's zijn bij Laren tengevolge van de gladheid van den weg tegen elkaar gebotst. Memorie van antwoord aan de Tweede Kamer over de begrootingen van Landbouw en Via- scherij en van het Landbouwcrisisfonds. New Yorksche Beurs: Slot onregelmatig.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1936 | | pagina 1