Een stap naar eenheid der
Belgische Katholieken?
St. Maarten te Zaltbommel
wordt gerestaureerd
Na de vliegramp
op Croydon
Last
met Uw stoelgang
M.S.S cachets
0E TIEN GEBODEN
WEGGEHAKT
POGING GEDAAN TOT
EEN ACCOORD
DAAD VAN BURGERZIN
DER GEBR. PHILIPS
HUWELIJKSFEESTEN IN
INDIË
DONDERDAG 10 DECEMBER 1936
BUITENLANDSCH OVERZICHT
Resultaat dient nog te
worden afgewacht
WERELDTENTOONSTELLING
TE PARIJS
Eerste steen gelegd van het Neder
landsche paviljoen
Inzending betreffende prof.
Hugo de Vries
TREINEN IN OUDEJAARS
NACHT
Van Bemmel's toestand onveran
derd; Mej. Bongertman maakt
het iets beter
Alleen marconist heeft
geen brandwonden
Meeleven
Bewijs van deelneming
Britsche deskundigen
ter plaatse
Poolsch echtpaar op
huwelijksreis
GEDWONGEN TUSSCHEN-
LANDING
Catapultvliegtuig van „De Ruyter"
daalt op het IJselmeer
Hun geboorteplaats in staat ge
steld het werk onmiddellijk
ter hand te nemen
Monumentaal gebouw
blijft behouden
Er is geen bezwaar, dat de
landskantoren drie dagen
gesloten zijn
Kaarten voor den eere-avond
Feest in intiemen kring
Heilwensch
Matroos verdronken
INGEWIKKELDE LOTERIJ-
KWESTIE
Grenzende aan oplichterij,
oordeelt het O.M.
Het blijft in de politiek van den Euro-
peeschen dag zeer bedrijvig. Telkens
gebeuren er feiten, die nog ongekende
gevolgen kunnen hebben. De kwestie van den
troonsafstand van Edward VIII schijnt thans
in het beslissende stadium te zijn gekomen.
Troonsafstand lijkt wel onvermijdelijk, omdat,
ook al geeft de Koning mevr. Simpson op, zijn
reputatie een niet meer goed te maken knak
heeft gekregen, want hij heeft toch maar ge
probeerd een tweemaal gescheiden vrouw tot
Koningin van Engeland te maken. Vanmiddag
komt in Genève, op verzoek van de Spaansche
regeering de Volkenbondsraad bijeen. Zij heeft
een protestnota ingediend tegen de erkenning
der regeering van Franco door Duitschland en
Italië en tegen het voornemen dier landen,
Franco's blokkade van Barcelona (als deze
ooit mogelijk wordt, want Franco heeft andere
zorgen. Hij heeft, volgens Von Ribbentrop,
„tegenspoed", wat véélzeggend is) daadwerkelijk
te ondersteunen. De Raad zal zich vermoedelijk
onbevoegd verklaren wat de erkenning betreft
en het blokkade-ondersteuningsplan naar de
non-interventie-eommissie verwijzen.
De non-interventie maakt op het moment een
acute crisis door. Over en weer beschuldigen de
dictatoriale landen elkander van interventie.
Op dit oogenblik grijpen Frankrijk en Enge
land in. Zij hebben een eensluidende nota ge
richt aan Duitschland, Italië, Portugal en Sov
jet-Rusland, waarin zy zeer stellig opkomen
tegen het stellen van daden, die interventie
(wat oorlog beteekent!) ten gevolge zouden
hebben, en waarin zij tevens den genoemden
mogendheden als 't ware smeeken „uit een ge
voel van menschelijkheid" zich bij hen aan te
sluiten, ten einde den burgeroorlog tot staan
te brengen en te willen helpen, het Spaansche
volk in staat te stellen, „uiting te geven aan
zijn nationalen wil." Regeeren is vooruitzien
dit geldt ook op internationaal gebied. Het
komt ons voor, dat dit „vooruitzien" van Frank
rijk en Engeland zéér wijs is.
Het is altijd een beproefd adagium ge
weest, dat regeeren de kunst van voor
uitzien is, maar men kan ook zeggen,
dat vooruitzien dikwijls de kunst is om aan de
regeering te komen. Dit schijnen eenige katho
lieke groepen in België, door schade en schan
de wijs wordend, te gaan inzien. De groote ka
tholieke partij stond al vóór den wereldoorlog
zeer wankel en stortte tengevolge der eeuwige
Waalsche en Vlaamsche twisten en onderlinge
oneenigheden ineen. Het begon er treurig uit
tc zien met de katholieke eenheid in België,
vooral toen de aanvoerder van Rex, Léon De-
grelle, hoofdzakelijk zijn kracht zocht in het
onthullen van feilen en fouten in de leiding
der resten der voormalige katholieke partij.
Door afbreken alléén bereikt men niets. Nu
kwam gisteren onverwachts het bericht, dat er
een principieel accoord is bereikt tusschen de
besturen der Katholieke Vlaamsche Volkspartij,
die de Vlaamsche afdeeling is van het blok
der Belgische katholieken, en het Vlaamsch
Nationaal Verbond. Dit accoord berust hoofd
zakelijk op een corporatieve staatsgedachte,
zooals men die in Oostenrijk en Portugal tracht
te verwerkelijken, op de bewegingsvrijheid der
Katholieke Kerk bij het vervullen van Haar
zending, en op den schoolvrede, dat wil zeggen
op de gelijkstelling van het officieele en vrije
onderwijs in gehéél België. Het accoord zegt
verder, dat indien men er in slaagt, een ge
meenschappelijke party in het leven te roepen,
deze niet op confessioneelen grondslag zal be
rusten. „Er zal een beroep worden gedaan op
allen, die de groote waarde van den katholieken
godsdienst en der Katholieke Kerk als be
schavingsfactoren, alsmede het historisch ka
rakter van de Vlaamsche bevolking erkennen
en handhaven willen." Dit programpunt toont
duidelijke overeenkomst met de politiek van het
voormalige Duitsche Centrum, dat ook immer
„aus dem Turm heraus" wilde en in zijn rijen
plaats wilde geven aan andersdenkenden, die
de Centrumsbeginselen tot de hunne wilden
maken. Praktisch is daar in Duitschland nooit
iets van terecht gekomen.
Wij voelen niet veel voor deze idee. Het ac
coord stelt dan nog nadrukkelyk vast, dat het
volksbelang den voorrang moet hebben op de
staatsinrichting, waaruit dus voortvloeit een
publiekrechteiyk statuut voor de Vlaamsche
volksgemeenschap, gewaarborgd door een zelf
standige, politieke vertegenwoordiging. De oeco-
nomische eenheid van België blijft behouden,
alsmede de eenheid van de buitenlandsche, mi
litaire en koloniale politiek, gewaarborgd door
de dynastie en door een gemeenschappelijke,
wetgevende en uitvoerende macht. Het politieke
parlement zal worden gehandhaafd. De leden
van dit parlement zullen worden aangeduid
door middel van een werkeiyk vrye volksstem
ming. Met uitsluiting van alle staatscorpora-
tisme wordt de uitwerking van de cultureele,
oeconomische en sociale ordening aan corpora
ties toevertrouwd. Regeering en parlement be
slissen evenwel in laatste instantie over de ver
ordeningen, uitgaande van de corporaties. De
vrijheid van de sociale organisatie en van de
vakvereenigingen wordt uitdrukkeiyk bevestigd.
Tevens Wordt de noodzakelijkheid erkend van
sociale organisaties op christelijken grondslag
Er zal ook naar gestreefd worden om in den
geest van de pauselijke encyclieken het oeco
nomische leven van den politieken strijd los te
maken. De gedelegeerden der beide partijen
drukken tenslotte den wensch uit, op den
grondslag der in het accoord neergelegde be
ginselen een gemeenschappelijke formatie tot
stand te brengen en him verdere actie te lei
den in dezen geest.
Het spreekt van zelf, dat dit principieele
accoord van groot gewicht kan worden
voor de eenheid der Katholieke party in
Vlaanderen, voor de algemeene politiek van het
land en voor de innerlijke structuur van Bel
gië. Het nieuws van het accoord heeft in de
Belgische politieke kringen groote opschudding
veroorzaakt'. Om niet te zeggen voorloopige
verwarring. Degrelle, die pas zijnerzijds een
overeenkomst had gesloten met het Vlaamsche
Nationale Verbond, heeft een nota gepubliceerd,
waarin hij de overeenkomst constateert tus
schen de beginsefen in het tusschen de beide
Vlaamsche partijen gesloten accoord en de
Rexistische doctrine. De Waalsche leden dei
Katholieke fractie zyn erg geschrokken. Hun
woordvoerder ^verklaarde, dat „de termen van
het accoord angstwekkend waren". Het Vlaam
sche Katholieke lid prof. Dr. Vleeschhouwer
stelde toen voor, alle discussies te verdagen tot
de volgende week. Men was in de Katholieke
fractie algemeen van meening, dat men zeker
heid moet hebben omtrent de beteekenis van
zekere woorden en uitdrukkingen, die in het
accoord voorkomen. Die duidelijkheid zag men
tot dusverre nog niet. Er waren nog veel meer
bezwaren, op Welke wij thans niet kunnen in
gaan. Er zal nog wel veel tyd en moeite noodig
zgn, om in katholiek België een eeniger mate
soliede eenheid te vormen. Moge de stap van
de Vlaamsche Katholieke partijen en het
Vlaamsche Nationale Verbond (dat heel wat
concessies doet, o.a. opgeven van het Groot-
Nederlandsch standpunt en van zijn anti-pax-
lementaire overtuiging) een eerste stoot zyn
naar grootere eenheid. Voor de Nederlandsche
Katholieken ligt in dit alles een les, om hun
kostbare politieke eenheid te bewaren. Als deze
Katholieke eenheid er niet is, is zij zoo onge-
loofelijk moeilijk te smeden. Dat ziet men aan
het Belgische voorbeeld.
Woensdag is met eenige feesteiykheid en in
tegenwoordigheid van een aantal autoriteiten
de eerste steen gelegd van het Nederlandsche
paviljoen der Parijsche Wereldtentoonstelling
van het volgende jaar. Behalve onze gezant te
Parys, jhr. Loudon, die de steenlegging ver
richtte,' wdren op deze officieele byeenkomst
aanwezig de consul-generaal L. DroogleeVer
Fortuyn, de voorzitter van het Fransche comité
van ontvangst en een vertegenwoordiger van
het Departement van Handel voor Frankrijk.
Nadat verschillende Fransche autoriteiten in
vriendschappeiyke bewoordingen hadden her
innerd aan de prestaties van Nederland by vo
rige tentoonstellingen te Parijs, metselde jhr.
Loudon den steen in, die versierd is met het
Nederlandsche Wapen.
Vervolgens maakte het gezelschap een rond
gang over het tetrein en vereenigde zich daar
na aan een maaltijd.
Naar wij vernemen heeft het comité voor de
Wereldtentoonstelling te Parijs tot prof. Stomps
het verzoek gericht, een inzending gereed te
maken, die uit doet komen, welke de beteekenis
van onzen ten vorigen jare overleden beroemden
landgenoot Hugo de Vries voor de wetenschap
is. In den Hortus te Amsterdam wordt op dit
oogenblik vlijtig aan de bedoelde inzending ge
werkt.
Naar wy vernemen, zullen de Ned. Spoorwegen
in den nacht van Oud- op Nieuwjaar weder ver
schillende extra-treinen inleggen, teneinde het
publiek in de gelegenheid te stellen elders Oud
en Nieuw te vieren en toch weer bytyds thuis
te zijn. Deze treinen zullen loopen op de ïynen
»msterdamDen HaagRotterdamDordrecht
en omgekeerd, AmsterdamUtrecht en Amster
damAmersfoort.
In de haven van Bremen werd een 75 ton motorkotter aan boord van een grooten
Oceaanstoomer geladen, ter verscheping
Hedenochtend was de gezondheidstoestand
van den radiotelegrafist Van Bemmel, die by
de ramp van de Lijster op Croydon ernstig werd
gewond, nog onveranderd.
In den gezondheidstoestand van de stewardess,
mej. Bongertman, was eenige verbetering te
bespeuren.
Over de redding van mej. Bongertman weet
de Londensche correspondent van het Han
delsblad de volgende bijzonderheden te ver
tellen
De stewardess, mej. Hilda Bongertman, die
thans in het hospitaal te Purley verpleegd
wordt, schijnt te zijn gered, doordat zy geheel
achter in het vliegtuig was en waarschijnlijk
vóór of bij de uitbarsting uit het toestel was
geworpen of eruit was gesprongen van een
hoogte van zeker tien meter!
Zelf kon zij zich niet meer herinneren, wat
er was gebeurd. Haar nek en gezicht waren
geblakerd, haar haar geschroeid en zij had ver
wondingen aan het hoöfd.
Zij herinnerde zich het vuur, maar verder
niets meer. Later kon zy zich nog vaag her
inneren, dat, toen het vliegtuig het dak raakte,
er een ontzettende schok was en alle inzittenden
op en over elkaar werden geworpen.
De Duitscher Walter Schubach, die eveneens
in dit hospitaal verpleegd wordt, dankte zijn
leven aan het feit, dat hij de achterste plaats
in het toestel had. Hij heeft ernstige brand
wonden aan hoofd en handen en het is
onmogelijk er meer van te zeggen, daar de dok
toren nog niet kunnen vaststellen, hoe diep de
brandwonden zijn.
De marconist Van Bemmel is de eenige, die
geen brandwonden heeft en het moet dus wel
worden aangenomen, dat hij op het oogenblik
van de botsing uit de machine werd geworpen.
Hij schijnt inwendig letsel te hebben gekregen
van hoogst ernstigen aard en voor zijn leven
wordt gevreesd.
De overledenen zijn naar het lijkenhuis van
het kerkhof van Bandon Hill overgebracht.
Het is, daar zij zich in het brandende "toestel
bevonden, vrijwel geheel onmogelijk hen te her
kennen, doch het is mogelijk gebleken, uit ze
kere kenteekenen van kleeren en papieren de
identiteit vast te stellen van den piloot Hautz-
mayer en van den mecanicien Verkerk.
Zooals te begrijpen is heeft de telefoon
Woensdag op het hoofdkantoor van de K.L.M.
geen oogenbiik stil gestaan. De directie ontving
van vele zijden bewijzen van deelneming met
dit ongeluk.
De Minister-President dr. Colyn zond een
schreven van rouwbeklag, de burgemeester van
Den Haag, mr. de Monchy, bracht de directie
een bezoek en de Minister van Waterstaat, jhr.
ir. van Lidth de Jeude vaardigde den directeur
van den luchtvaartdienst den heer van Ede van
der Pais af, om zijn medeleven te betuigen.
Ook de directeur-generaal der P.T.T., ir.
Damme, en de voorzitter van de Kon. Neder
landsche Vereeniging voor Luchtvaart, ir. de
Kok, gaven van hun belangstelling blijk.
Voorts kwamen er tal van telegrammen, ook
uit het buitenland, binnen.
Tenslotte deelde de heer Plesman nog mede,
dat de toestand van den marconist van Bem
mel zeer ernstig blüft. Zijn vader en dr. Slot
boom van de K.L.M., zijn Woensdagavond naar
Londen vertrokken. Qok één van de heeren der
N.V. Innemee en Zn., begrafenisondernemers, is
naar Londen vertrokken om de noodige maat
regelen te treffen in verband met het transport
van de Nederlandsche slachtoffers. Het stof-
feiyk overschot van den werktuigkundige Ver
kerk zal te Katwijk ter aarde worden besteld.
Naar Reuter meldt, heeft de Engelsehe mi
nister voor Luchtvaart, Swinton, een telegram
aan dr. Cohjn gezonden van den volgenden in
houd:
Ik ben diep getroffen door 't droevige ongeluk
van de K.L.M.-machine de Lijster, heden by
Croydon. Wil mijn innige deelneming aanvaar
den.
In den namiddag hebben Majoor Cooper en
Capt. David van het Britsche Ministerie van
Luchtvaart tezamen met de Nederlandsche pi
loten en deskundigen het wrak onderzocht,
waarbij zij, toen de mist steeds dikker werd,
gebruik maakten van electrische lantaarns. Hun
onderzoekingen strekten zich uit tot de motoren
en de cockpit.
Het wrak zal in zyn tegenwoordige positie
biyven liggen tot het onderzocht is door de
Nederlandsche deskundigen die Woensdag zijn
afgereisd.
Men vreesde nog dat de brand in het wrak
opnieuw zou uitbreken en gedurende dén ver
deren namiddag hield de brandweer de smeu
lende resten van het huis en het vliegtuig nat.
Men meent nog te weten, dat de heer en
mevrouwt Kurt Hoene, het Poolsche echtpaar,
dat met de Lijster is omgekomen, op huwelijks
reis waren.
Woensdagmiddag te 4 uur heeft het cata
pultvliegtuig van Hr. Ms. De Ruyter, dat op
weg was van Amsterdam naar Den Helder, op
het IJsselmeer naby Medemblik, wegens het
invallen van de duisternis en den mist, een ge
dwongen tusschenlanding moeten maken.
Het wist behouden in de haven De Oude
Zeug te meren.
De bemanning is naar het vliegkamp De
Kooy vertrokken.
Een wacht van hetzelfde vliegkamp Jieeft de
bewaking van het vliegtuig op zich genomen.
Aan boord bevonden zich een officier, een
piloot en een waarnemer.
Het toestel heeft hedenmorgen zyn reis naar
Den Helder voortgezet en is ondergebracht op
het vliegkamp De Mok, waar het zal biyven
zoolang De Ruyter in de haven van Nieuwe-
diep ligt.
Reeds meer dan vyf eeuwen ryst grootsch
en indrukwekkend boven het vriendeiyk
landschap der Bommelerwaard de stoere St.
Maartenstoren als een schier onverwoest
baar gedenkteeken van Zaltbommels wel
vaart en macht in het verleden. Mee: dan
vyf eeuwen vormt deze vermaarde toren een
hechte eenheid met het kerkgebouw, dat
zoowel om zyn geschiedenis als om zyn
fraaien gothischen styl een historisch mo
nument van oud-Nederlandsche bouwkunst
is.
In het jaar 1368 werd de kerk door een zwa-
ren brand geteisterd. Ondei zoekingen hebben
uitgewezen, dat het koor van het huidige ge
bouw nog rust op de fundeeringen van de in
dat jaar verwoeste basiliek. Bij den heropbouw
bracht men tevens een belangrijke wijziging in
den vorm van de kerk aan. Naar den trant
des tyds werd de voormalige kruisbasiliek zon
der dwarspancl opgetrokken en het schip aan
gelegd als een driebeukige hallenkerk.
Nog had men het nieuwe plan niet geheel
ten uitvoer gebracht of een tweede brand in
1462 deed zijn vernielend werk. De zijbeuken
van het schip werden op de bereikte hoogte
afgedekt, terwyi men de middenbeuk tot de
oorspronkeiyke hoogte uitbouwde.
Zoo levert de St. Maarten van Zaltbommel
thans een architectonisch ruimtebeeld op, dat
sterk herinnert aan een volledig ontwikkeld
systeem der hoog-gothiek, ondanks haar grillige
historie een imposante eenheid vormend.
Hoewel de kerk tot op heden voor nieuwe
rampen bleef gespaard, heeft zij toch ongetwy-
feld veel te lijden gehad van de herhaalde be
legeringen der stad. Gedurende de 17de en 18de
eeuw geraakte zij meer en meer in verval. Eerst
in 1908 kon met de restauratie van den toren
een aanvang worden gemaakt. In 1917 was dit
omvangrijke werk voltooid.
Dat dë eeuwen niet ongemerkt aan het histo
rische kerkgebouw zelf zyn voorbygegaan, ver
raden de oude kerkmuren, die reeds jarenlang
gevaarinke scheuren vertoonen. De vrees voor
een verder verval van het grootsche bouwwerk
was dus stellig niet ongegrond.
De regeering en de provincie wilden, zooals
dit gebruikeiyk is, slechts dan subsidie voor de
restauratie van het kerkgebouw ter beschikking
stellen, wanneer een aanzienlijk bedrag door
particulieren zou worden bijgedragen. Ondanks
de vele pogingen, die hiervoor gedaan werden,
was het tot heden echter niet mogeiyk om meer
dan een vyfde gedeelte van de benoodigde som
byeen te brengen.
Het is verheugend en getuigt van goeden
burgerzin, dat dr. ir. G. L. F. Philips te
's Gravenhage, oprichter en oud-mede-direc-
teur der Philips Fabrieken en zyn broeder
dr. A. F. Philips, president-directeur dezer
fabrieken, ervan biyk hebben gegeven, dat
zy hun geboorteplaats Zaltbommel, waar zy
ook hun jeugd doorbrachten, niet hebben
vergeten. Immers, naar wy vernemen, heb
ben zy als ware St. Nicolaasverrassing, den
burgemeester van Zaltbommel het ontbre
kende bedrag ter beschikking gesteld, zoo
dat direct tot algeheele restauratie van het
kerkgebouw kan worden overgegaan.
De inwoners van Zaltbommel, gehecht als zy
zijn aan hun St. Maartenskerk, zullen stellig
met blijdschap en waardeering hebben kennis
genomen van de sympathieke daad der heeren
Philips, waardoor dit monumentaal gothische
bouwwerk voor Zaltbommel en daarmede voor
Nederland behouden blyft.
BUITENZORG, 10 Dec. (Aneta). De re
geering heeft den dag van het huwelyk van
H. K. H. Prinses Juliana en 2. D. H. Prins
Bernhard tot een nationalen feestdag ver
klaard.
De regeering heeft er geen bezwaar te
gen, dat, indien de dienst dit toelaat, de
landskantoren ook op 8 en 9 Januari ge
sloten zullen zyn; de scholen zullen geslo
ten zijn op 7, 8 en 9 Januari.
De medewerking van de kerkelyke auto
riteiten werd ingeroepen om op den dag
van het huwelijk door geheel Ned.-Indië
godsdienstoefeningen te houden.
De Gouverneur-Generaal en mevrouw Van
Starkenborgh koesteren het voornemen op den
huwelijksdag den kerkdienst in de Portugee-
sche kerk bij te wonen.
Op het moment van de voltrekking van het
huwelyk zullen overal, waar dit mogelyk is, 33
saluutschoten worden gelost. In de garnizoens
plaatsen zullen troepen-inspecties en defilé's
plaats hebben of feestelyke marschen worden
gemaakt.
Aan de hoofden van gewestelijk bestuur is
vrijheid gelaten om door recepties of diners
den huwelijksdag luister by te zetten.
De Gouverneur-Generaal heeft het voorne
men den nationalen feestdag te Batavia met
een gala-maaltijd, te houden in het paleis op
Rijswijk, te besluiten.
Van landswege zullen gelden beschikbaar
worden gesteld, waaruit de kosten voor illu
minatie van door het departement van Ver
keer en Waterstaat aan te wyzen gebouwen in
de groote steden zullen worden bestreden.
Het comité voor de luisterryke viering te.
's-Gravenhage van het vorstelijk huwelyk
wordt overstroomd met aanvragen voor kaarten
voor den eere-avond in het Gebouw van Kun
sten en Wetenschappen.
Ter instructie van het publiek diene, dat deze
kaarten niet te koop zyn, doch alleen verstrekt
worden aan genoodigden en slechts voor zoover
het plaatsen betreft, welke overblijven nadat
die voor de hooge gasten en autoriteiten zijn
aangewezen.
De uitnoodigingen zullen in de eerste plaats
egricht worden tot enkele vertegenwoordigers
der ruim 400 vereenigingen, die de stichting
van het comité mogelyk gemaakt hebben.
Ons wordt gemeld, dat de berichten in eenige
dagbladen betreffende namen van getuigen en
andere bijzonderheden ter gelegenheid van het
huwelijk van H. K. H. de Prinses onjuist zyn
en niet van officieele zijde afkomstig. Hetzelfde
geldt eveneens van het gerucht betreffende het
galabal op 2 Januari, zoodat de eenige officieele
feesten die zijn op 5 en 6 Januari, welke reeds
werden vermeld.
Wel is H. M. de Koningin voornemens, op 2
Januari in intiemen kririg een feest te geven voor
het jonge paar, de bruidsmeisjes en bruids
jonkers, alsmede voor de jongere gasten, die
voor de bruiloft aanwezig zullen zyn en eenige
kennissen van de Prinses en den Prins
Naar wy vernemen, heeft dr. H. Gerversman
een heilwensch samengesteld ter gelegenheid
van de heuglijke verbintenis van Prinses Juliana
en Prins Bernhard, welke hy ter vertolking
heeft opgedragen aan Louis de Vries.
By dezen heilwensch heeft Willem Landré het
slotlied gecomponeerd.
Vannacht omstreeks twaalf uur, toen de
vrachtboot van de stoombootreedery Van der
Schuyt, op weg van Zutphen naar Rotterdam,
aan den Groenen Jager, onder de gemeente
Warnsveld, voor anker ging, is de matroos De
M., afkomstig uit Rotterdam, overboord gesla
gen en verdronken.
-VVÏ-..:
De stoere St. Maartenstoren van Zalt
bommel welke de wijde omgeving
beheerscht
Als Uw spysvertering niet goed werkt, dan
hoopen vergiften zich op in Uw lichaam,
dan voelt Ge U ellendig, dan gaat Gij er
grauw, groezelig uitzien, oud voor Uw tyd!
Maak Schoon Schip, neemt:
Zij bevatten 'n bijzondere samenstelling, ge
heel afwijkend van andere laxeer-middelen.
Zij bevatten bovendien stoffen om Uw bloed,
Uw lever en Uw ingewanden te reinigen,
Werken langzaam en voorzichtig, schaden
Uw darmen niet en verbeteren Uw gestel.
Vilt Gij langzaam laxeeren, neem er één!
Wilt Gy snel en goed purgeeren, dan twéé
Eenmaal geprobeerd, dan zijt gij overtuigd,
't Is een vondst van Apotheker Dumont.
Prettig innemen, want Gy proeft niets.
Per koker van 12 stuks 60 ct. Overal verkrijgbaar.
O ogenschijnlijk kleine voorvallen
hebben soms de beteekenis van
verschijnselen met een veel wij
dere strekking dan het incidenteele,
omdat zij op treffende wijze den geest,
den toestand typeeren, waaruit zij zijn
voortgekomen. Zulk een voorval heeft
dezer dagen de „Res. Bode" gesignaleerd
door te berichten, dat op bevel van den
nationaal-socialistischen senaat van de
stad Bremen de Tien Geboden, die sinds
eeuwen op den muur van het gerechts
gebouw in deze vermaarde Hanze-stad
te lezen stonden, zijn weggehakt. Heeft
de Bremer Senaat daardoor te kennen
willen geven, dat sinds het Duitsche
strafrecht gebaseerd werd op den vagen
en wankelen grondslag van wat men
voor het rechtsgevoel van het volk wil
laten doorgaan, de Tien Geboden
hebben afgedaan? Of zijn de Tien
Geboden van de Mozaïsche wet den
heeren senatoren te Semietisch?
De Tien Geboden, welke Mozes van den
berg Sinaï in steenen tafelen gegrift
meebracht, zijn echter geboden Gods.
Zij vormen de grondwet des levens,
waaraan elke mensch van eiken tijd
gebonden is. Zij zijn de elementaire
grondslag van het niet slechts in naam,
maar in werkelijkheid meest positieve
Christendom
Het Joodsche volk heeft zich aan
de Tien Geboden niet altijd
gehouden, evenmin als vele
Christenen en Duitschers van vandaag
en gisteren. Maar de Joden hadden toch
zooveel eerbied voor de Wet Gods, dat
zij de steenen tafelen in de Arke des
Verbonds plaatsten en deze Arke tot het3
middelpunt maakten van het Heilige
der Heiligen in den luisterrijken tempel
van Koning Salomon. Vele geslachten
der aarde hebben gedurende vele eeuwen
de Tien Geboden wèl overtreden, maar
niettemin erkend. De senaat van Bremen
schijnt zelfs met die erkenning te willen
afrekenen. Men zou in het laten weg
hakken van wat in de practijk des levens
niet meer m,ag meetellen, omdat het
strijdig is met de door verschillende min
of meer officiëele nationaal-socialistische
instanties gepropageerde denkwijze en
levensbeschouwing, een blijk van „un
verfroren" eerlijkheid kunnen zien, maar
een dergelijk blijk van een dergelijke
eerlijkheid getuigt van een allerbedroe-
vendsten stand van zaken. Dat in het
zgn. „positief Christelijke" Derde Rijk
ergerniswekkende gebaren als dat van
den Bremer Senaat niet enkel geduld,
maar zelfs door velen toegejuicht wor
den, rechtvaardigt maar al te zeer het
steeds nog groeiende wantrouwen der
diep-overtuigde en geloovige Christenen
ten aanzien van de godsdienstige en cul
tureele toekotnst van Duitschland.
Wee het volk, dat de Geboden Gods
niet meer wenscht te eerbiedigen! Wat
daarvan de gevolgen kunnen zijn, heeft
het veel gesmade en vervolgde Joodsche
volk in den loop der geschiedenis zelfs
aan den veegen lijve ervaren. De
thans ledige plek op den muur van het
gerechtsgebouw te Bremen is een on
heilspellender waarschuwingsteeken dan
het Mene Tekel, dat een onzichtbare
hand eens op den wand van het Babel-
sche paleis van Koning Balthazar heeft
geschreven om den verwaten heilig
schenner tot inkeer te brengen.
In een speciale zitting heeft het Gooische
Kantongerecht Woensdag een zeer ingewikkelde
zaak behandeld tegen de N.V. Handels- en In-
dustriemaatschappy Florida, gevestigd te Apel
doorn, waarvan de directeur A. V. te Hilver
sum woonachtig is.
De N.V. gaf voor, een spaarorganisatie te
zyn, met als byzondere attractie deelneming
aan de Nederlandsche en Belgische Staats
loterij. Hoe de werking van het systeem precies
was, kon ook de directeur niet duidelyk maken.
Er werd practisch alleen geld geïnd, maar nooit
uitgegeven aan de spaarders of gelukkige loters.
De ambtenaar van het O.M. kwalificeerde de
zaak als grenzende aan oplichterij. Absoluut be
wezen achtte de Ambtenaar van het OM. over
treding van de wet op de Staatslotery. De eisch
was veertien dagen hechtenis en drie geldboe
ten van f 250.subs, driemaal een maand.
Voor verdachte trad op mr. Mirandolle-de
Vries, die in haar pleidooi het requisitoir van
mr. Jacobs bestreed en betoogde, dat van op
lichting geen sprake was, evenmin als van een
lotery-kwestie.
Mr. van Loon, waarnemend kantonrechter,
zal 18 dezer schriftelyk uitspraak doen.
