De gevange
Tsjang
nneming van
Kai Sjek
ANTHONY ADVERSE
A 12504
I
WBBê
De strijd aan de fronten in Spanje
blijft beperkt
Neem Domaniale
't is de beste
Het nieuws van heden
Staat van beleg in
verschillende steden
MADRID WORDT STEEDS
MEER VERSTERKT
DE VERJAARDAG VAN
KONING GEORGE VI
De gezondheid van
Z.H. den Paus
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
MAANDAG 14 DECEMBER 1936 - AVONDBLAD
MET
GARANTIE
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE MV. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20307
De gevechten tegen de opstande
lingen zouden reeds zijn
begonnen
Maatregelen van de
Nankingregeering
De eischen van Tsjang
Soe Liang
Het Weer illlllllllllijllllllllllillllllllllllllllllllllllll^
Voor Centrale Verwarming:
„DE SPAARNESTAD"
VRIJDAG A.S.
(KLEINE MADONNA)
Wat wij U Donderdag mee-
deelen> zal U hoogelijk verbazen
en uwe instemming verwerven.
In het Baskenland de belang
rijkste militaire operaties
mtm
De oneenigheid in het
Catalaansch bestuur
Iersche vrijwilligers
Groote Houtstraat 1 8 7
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
Bijzondere feestelijkheden blijven
achterwege
Het herstel van den H. Vader
blijft voortduren
De klacht van Fey tegen
Kramer
Redacteur van „Heimatschutz"
veroordeeld
DE TENTOONSTELLING
TE PARIJS
L.EN GRQ5. D. BLAZER S N/1 ETZ N.V P'DAM 1
HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per tossen regel 30 ct., ingez.
mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
SJANGHAI, 13 Dec. (Havas). Met
gespannen aandacht volgde geheel
China de gebeurtenissen in Sjensi. De
toestand is des te erger omdat Tsjang
Kai Sjek met alle macht was bekleed,
hij was de verpersoonlijking van de
„nationale unificatie".
De revolutie van de troepen van den jongen
maarschalk Tsjang Soe Liang werkte in welin
gelichte kringen niet verrassend.
Tsjang commandeerde een leger van 200.000
man, allen vluchtelingen uit Mandsjoerije, die
hun land verlaten hebben, toen de onafhanke
lijkheid werd uitgeroepen. Dit leger moest de
fooden bestrijden, die in het Noord-Westen
Verzameld waren. Sedert eenige maanden
groeide onder de mannen ontevredenheid, zij
Waren hun ballingschap moe en vreesden naar
Foekioe te worden gezonden. Velen wilden niet
langer tegen de communisten strijden en
eischten oorlog tegen Japan.
De komst van Tsjang Kai Sjek in October
j-1. scheen kalmeerend te werken en Tsjang Soe
Liang beloofde Tsjang Kai Sjek trouw te blij
ven. Men vermoedt, dat de huidige opstand is
ontketend door eenige ondergeschikten van
Tsjang Soe Liang.
Sedert den inval in Soei Joean van de Mon
golen heerscht in China een latente agitatie,
te Peking en Sjanghai hebben de studenten,
leden van het „nationale heil", anti-Japansche
demonstraties georganiseerd en ook in de Kwo
Min Tang is een fractie, welke een verbond
met Sovjet-Rusland gunstig gezind is.
De laatste gebeurtenissen te Sjensi be
wijzen, dat sommige elementen niet terug
deinzen voor geweld om de regeering te
dwingen een onverzoenlijke politiek ten
aanzien van Japan te volgen.
In de zitting van de ministers en
het militaire comité, werd be
sloten, dat maarschalk Tsjang Soe
Liang onmiddellijk wordt afgezet en
de minister van Financiën Koeng tij
delijk met de waarneming van het
presidentschap belast wordt.
Feng Joe-sjiang wordt voorzitter
van de militaire commissie, die met
nieuwe leden wordt aangevuld; ten
slotte wordt de minister van Oorlog
Ho Jing-sjiang opperbevelhebber der
legers.
Te Nanking, Hankou en andere steden in
geheel China is de staat van beleg afge
kondigd.
De regeering heeft het militaire comité ge
machtigd den staat van beleg af te kondigen
overal, waar het comité dat noodig oordeelt
Te Sjanghai is van die machtiging onmiddel
lijk gebruik gemaakt.
Hoewel belangrijke troepenbewegingen
zijn op te merken, gelooft men dat Nanking
zal trachten, het conflict langs vreed-
zamen weg bij te leggen. In een manifest
maant de regeering het volk tot kalmte aan.
Uit Peiping wordt gemeld, dat in
de nabijheid van Lintoeng, het hoofd
kwartier van Tsjang-Soe-Liang, ge
vechten zijn begonnen tusschen de
troepen van dezen machthebber en
de regeeringstroepen.
De Nanking-troepen worden in hoofdzaak
geconcentreerd te Hsoetsjou aan de grens tus
schen Anbweii en Kiangsoe. De troepen van
den gouverneur van Honan zijn te Toengkwan
aangekomen om de muiters te bestrijden.
De spoorweg tusschen Toengkwan en
Sianfoe zou vernield zijn. Onder bevel van
generaal Poe-Teh-Boea rukken communis
tische strijdkrachten naar Sianfoe op.
Domei meldt, dat men verklaart, dat de re
geering van Nanking Tsjang Soe Liang heeft
geantwoord, dat zij van zijn eischen kennis
heeft genomen, doch dat zij voor alles de in
vrijheidstelling van Tsjang Kai Sjek moet
eischen. Pas dan zal zij willen beraadslagen
over de door Tsjang Soe Liang aanbevolen
maatregelen.
De waarnemend president van de militaire
commissie, Feng Joe Siang, heeft maarschalk
Tsjang Soe Liang getelegrafeerd, dat de Nan-
king-regeering bereid is zijn eischen te bestu-
deeren, doch maarschalk Tsjang Kai Sjek moet
onmiddellijk worden vrijgelaten.
Aan hem dankt China den enorme vooruit
gangen van den laatsten tijd op binnenlandsch-
zoowel als internationaal terrein.
Feng stelt voor, met een groep vrienden naar
Sianfoe te komen als garantie, dat Nanking de
belofte nakomt.
Het telegraaf-agentschap der Sovjet-Unie is
gemachtigd te verklaren, dat de berichten van
Japansche zijde, dat maarschalk Tsjang Soe
Liang in zijn actie zou worden gesteund door
de Sovjet-Unie, onjuist zijn.
Het is niet juist, dat Tsjang Soe Liang met
de Sovjet-Unie een offensief en defensief ver
bond heeft gesloten.
Maarschalk Tsjang Soe Liang telegrafeerde
aan den plaatsvervangenden minister-president,
dat hij sedert acht jaar een toegenegenheid
koestert ten aanzien van maarschalk Tsjang
Kai Sjek en dat hij de volle verantwoordelijk
heid voor zijn veiligheid op zich neemt en deze
volstrekt ongedeerd is.
De Chineesche president, Lin-Sen, bevindt
zich op weg naar Nanking aan boord van een
kanonneerboot, die Sjanghai is gepasseerd. Ook
de minister van financiën en de echtgenoote
van Tsjang-Kai-Sjek zijn naar Nanking ver
trokken.
De regeering van Kanton heeft aan de cen
trale regeering te Nanking een verklaring ge
zonden, waarin wordt medegedeeld, dat zij zich
loyaal zal toonen ten aanzien van de Nanking
regeering en beloofd wordt militaire hulp te
zullen zenden, indien deze noodig zal zijn.
Uit goede bron wordt vernomen, dat de re
geering van plan zou zijn, Sianfoe te omsin
gelen. Regeeringstroepen, die verzameld waren
in de provincie Honan, zijn naar Sjensi ver
trokken. Een deel van de eerste divisie der re
geeringstroepen, dië in Sjensi in garnizoen lig
gen, is naar Sianfoe op weg.
Het gerucht doet de ronde, dat de troepen
van den militairen gouverneur van Sjensi zich
gesplitst hebben, een deel zou zich namelijk bij
de muiters hebben aangesloten. Gisteren vloog
een twintigtal vliegtuigen over Sianfoe.
Omtrent het lot van maarschalk Tsjang Kai
Sjek verkeert men nog steeds in het onzekere.
Uit Shanghai wordt zelfs gemeld, dat in bui-
tenlandsche kringen te Shanghai bericht is
ontvangen, dat Tsjang Soe Liang toen hij ver
nam, dat de Nankingregeering hem van al zijn
functies had ontheven en een strafexpeditie
tegen hem had bevolen, zoo woedend werd, dat
hij Tsjang Kai Sjek bij het aanbreken van den
dag heeft doodgeschoten. Van den anderen
kant wordt uit Nanking gemeld, dat mevrouw
Tsjang Kai Sjek er op aan heeft gedrongen
per vliegtuig naar Sian te gaan om persoonlijk
met Tsjang Soe Liang, die haar den welstand
berichtte van haar echtgenoot, te onderhande
len over zijn invrijheidstelling. De leider der
regeering kon haar er niet toe brengen op
haar besluit terug te komen, doch haar zuster,
de echtgenoote van Kung, is daar tenslotte met
zeer groote moeite wel in geslaagd.
Te Tientsin stemt de plaatselijke pers in met
de anti-Japansche houding, die Tsjang Soe
Liang heeft aangenomen, maar maakt zich
ongerust over de gevolgen van de gevangenne
ming van Tsjang Kai Sjek.
In een rondzcndtelegram eïscht Tsjang
Soe Liang reconstructie van de regeering
te Nanking. Hy wenscht den oorlog tegen
Japan, samenwerking met de Chineesche
rooden en een verbond met Rusland.
In politieke kringen te Peiping verklaart
VERWACHTING: Stormachtige tot krach-
tigen, later afnemende Zuidelijke tot j§
Zuid-Westelijken wind, betrokken tot
zwaar bewolkt met regen, later wellicht H
opklarend, aanvankelijk veel zachter.
Hoogste barometerstand:
H 765.4 te Budapest.
Laagste barometerstand:
713.9 te Thorshavn.
Zon op v.m. 8.04 onder n.m. 3.45 uur.
Licht op n.m. 4.15. Maan op v.m. 8.31
onder n.m. 4.12. Eerste kwartier 21 Dec. ff
BRECHCOKES,
WALES ANTHRACIET 50/80,
WALES ANTHRACIET NOOTJES VIER
FRIESCHE VARKENSMARKT 6—10
TELEFOON 14164
men, dat de autoriteiten van verschillende
Chineesche provinciën geneigd schijnen te zijn,
de politiek van Tsjang Soe Liang te steunen.
Soeng Tsje Yoean, voorzitter van den politieker,
raad van Hopei en Tsjahar, heeft den toestand
besproken in een conferentie met zijn voor
naamste ondergeschikten. De arrestatie van
Tsjang Kai Sjek geschiedde, toen hij met
Tsjang Soe Liang per trein terugkeerde van
Watsjingsing, een badplaats bij Sianfoie.
In Chineesche kringen wordt verklaard, dat
de gevolgen van de gebeurtenissen niet te be
rekenen zijn.
In Japansche kringen, die de gebeurte
nissen te Sianfoe als „bedekte Sovjet-in
menging" bestempelen, verklaart men te
gelooven, dat de actie waarschijnlijk reeds
geruimen tijd werd voorbereid, maar ver
haast is door de totstandkoming van het
Duitsch-Japansche accoord.
In zekere kringen verwacht men het aftre
den van den minister van Buitenlandsche Za
ken, Arita, ja zelfs van het geheele kabinet-
Hirota, welks positie reeds lang geschokt wordt
geacht. Hirota heeft reeds vele aanvallen te
verduren gehad in verband met zijn politiek
van toenadering tot Duitschland en Italië,
waaraan men het mislukken der onderhande
lingen te Nanking wijt.
Volgens een bericht uit Peiping concentreert
Tsjang Soe Liang te Toeng Kwan, een strate
gisch punt, twee divisies om een opmarsch der
regeeringstroepen tot staan te brengen. Men
meldt reeds schermutselingen tusschen voor
posten der troepen, doch waarnemers zijn van
meening dat de militaire autoriteiten van Nan
king probeeren de troepen van Tsjang Soe Liang
om te koopen; zij zouden dat beter vinden dan
slag met hen te leveren.
Men gelooft, dat de troepen van Tsjang Soe
Liang 160.000 man tellen, waarbij dan nog de
100.000 man komen, die in de provincie Sjensi
staan, d. i. de dubbele sterkte der regeerings-
strijdkrachten. Daarenboven zijn er nog 300.000
man communistische troepen, waarmede Tsjang
Soe Liang zich heeft verbonden.
De nieuwe Koning, George VI van Engeland, bij het verlaten van zijn
woning in Piccadilly, om zich naar St. James Palace te begeven voor de
■plechtigheid der proclamatie
Een historische foto. Onmiddellijk na zijn af scheids-radiorede tot het
Britsche volk begaf de afgetreden Koning Edward zich per auto naar
Portsmouth om zich in te schepen voor zijn vertrek naar den vreemde.
De ex-monarch in zijn auto
MADRID, 13 Dec. (Havas) De verdedi-
gingsraad te Madrid heeft medegedeeld, dat
een nieuwe aanval der nationalisten in den
sector der universiteitswük, gesteund door
strydwagens is afgeslagen. Van de rest van
het Madrileensche front is niets te melden.
Bij het minste of geringste verdachte geluid
openen de regeeringstroepen, welke te Madrid
tegenover de universiteitswijk en het Moncloa-
park liggen, het vuur. Dit vuur wordt door de
nationalisten echter niet beantwoord.
Miliciens der regeering voorzagen hun eerste
loopgravenlinie van een sterke prikkeldraadver
sperring; meer naar het Noorden in de wijk
Tetoean worden nieuwe beton-versterkingen ge
bouwd.
In het Zuiden der stad schijnen de voor
posten iets teruggetrokken te zijn. Overal heeft
het het aanzien, dat de regeeringstroepen zich
gereed maken een aanval van den vijand te
weerstaan.
Zondag werd bijna geen artillerievuur ge
hoord. Het weer is ijskoud.
Laat in den middag bemerkten twee jacht
vliegtuigen der regeering een vijandelijk toe
stel, vermoedelijk de Paloma Blanca van Ramon
Franco, den broer van generaal Franco. Het toe
stel werd omlaag geschoten.
Radio Sevilla heeft medegedeeld, dat de kalm
te, die op het oogenblik op het grootste deel van
het gevechtsterrein heerscht, de linksche troe
pen in staat stelt hun stellingen te versterken.
Er werd alleen aan het front bij Alava ge
vochten, waar de Basken in hun strategischen
terugtocht aanvallen tegen Villa Real richtten.
Men meldt uit Bilbao, dat de regeeringstroe
pen de stellingen der rechtschen in den sec
tor van Avala hebben aangevallen en de be
langrijke stelling van Saismendi op 4 K.M. ten
Z.O. van Villa Real hebben bezet.
Aan het front in het Baskenland heeft een
escadrille vliegtuigen der regeering het vliegveld
Martinez Daragon gebombardeerd, vanwaar juist
verscheiden vliegtuigen der rechtschen zouden
vertrekken.
Het kwam tot een luchtgevecht, waarbij een
regeeringstoestel omlaag geschoten en twee
jachtvliegtuigen der rechtschen werden vernield.
De regeeringsvliegtuigen hebben voorts Casa
Forestal vernield, dat door de rechtsche troepen
was bezet.
Volgens berichten, afkomstig van een deser
teur in den sector Huesca zou generaal Franco
alle mannen van 18 tot 30 jaar hebben gemobili
seerd.
Een der voornaamste oorzaken van de crisis
in den boezem der Catalaansche overheid is de
rivaliteit tusschen de vereenigde socialistische
partij van Catalonië, die zich bij de derde in
ternationale heeft aangesloten, en de marxis
tische arbeiderspartij, die Trotzkyistische sym
pathieën heeft.
Beide partijen waren tot dusverre vertegen
woordigd in den raad der generaliteit. In ver
band met een campagne in de Sovjet-unie door
het orgaan der marxistische arbeiderspartij zou
de vereenigde socialistische partij de verwijde
ring der marxistische arbeidersparty uit de gene
raliteit geëischt hebben.
Naar aanleiding van dit meeningsverschil
heeft de C.N/T. een manifest gepubliceerd, waar
in gezegd wordt, dat in de bestaande omstan
digheden de zaak van het proletariaat en de
revolutie boven alle tactische geschillen en alle
persoonlijke twisten gesteld moet worden.
Er moet slechts één leuze zijn: de overmees
tering van het fascisme en de vernietiging van
den vijand. De C.N.T. zal echter met de re
geering biy'ven samenwerken, ook als een par
ty uit de overheid verwijderd wordt.
Weder zün 800 Iersche vrywilligers te Gal-
way scheep gegaan om aan de zijde van gene
raal Franco in Spanje te strijden.
Staat van beleg in verschillende Chineesche
steden; Nanking neemt maatregelen ten ge
volge der gevangenneming van Tsjang Kai
Sjek; de gevechten tegen de muiters zouden
reeds zijn begonnen.
Het Duitsche antwoord op het Fransch-Brit-
sche bemiddelingsvoorstel betreffende Spanje is
instemmend, doch er worden geen resultaten
verwacht.
De stryd aan de Spaansche fronten blijft be
perkt; in het Baskenland de belangrijkste mili
taire operaties; de oneenigheid in het Cata
laansch bestuur.
De Hertog van Windsor, ex-koning Edward ran
Engeland, als gast van baron Rothschild op
slot Enzesfeld bij Weenen aangekomen.
Een vredes-pact geteekend door de vertegen
woordigers op de pan-Ainerikaansche conferen
tie.
Federatiebestuur der Alg. R. K. Werkgeversver -
eeniging in vergadering bijeen te Den Haag.
Vierde haringcontract met Rusland afgesloten.
Vrachtauto op onbewaakten overweg by Mij
drecht door trein gegrepen; geen persoonlijke
ongelukken.
Fabrikant uit Enschede te Brussel tengevolge
van aanrijding overleden.
Auto te Nieuwe Wetering in efen sloot gereden*
bestuurder omgekomen.
Logger by Kamperduin op het strand geloopen,
doch later weer vlot gesleept.
Dader van oplichtingspoging te Enschede bekent.
Moord te Goes, dader in arrest.
LONDEN, 14 Dec. (D.N.B.) Koning George
VI van Engeland herdenkt heden zijn 41sten
geboortedag. In verband met de plechtigheden
der troonsbestijging vpor enkele dagen, zullen,
op verlangen van den Koning, ditmaal de ge
wone feestelijkheden ter gelegenheid van den
koninkiyken verjaardag achterwege biyven.
VATICAANSTAD, 14 Dec. De gelukkige ver
betering in den ziektetoestand van Z. H. den
Paus blijft steeds voortduren.
Ook het herstel van krachten neemt thans
duidelijk toe, hoewel vooral rust een allereerste
vereischte blijft om dit herstel volkomen te doen
zijn.
De Heilige Vader is diep ontroerd door de on
telbare bewüzen van belangstelling, die vanuit
alle oorden van de wereld naar Rome werden
gezonden.
Sommige eenvoudige menschen hebben den
Paus medieünen gestuurd, waarvan zij geloo
ven, dat zy den Paus „nog vele jaren kunnen
baten."
Hedenmorgen vond in de troonzaal in tegen
woordigheid van een twintigtal Kardinalen en
prelaten de tweede adventspredikatie plaats.
De predikatie werd uitgesproken door pater
Vigilio da Valstagna.
Z. H. de Paus was bij de plechtigheid niet
aanwezig.
WEENEN, 12 Dec. (Havas) Gisteren werd
met gesloten deuren het proces behandeld, dat
oud-vicekanselier Fey den redacteur van het
blad der „Heimwehren" „Der Heimatschutz",
Kramer, heeft aangedaan.
Fey had Kramer aangeklaagd naar aanlei
ding van diens artikel, waarin deze zeide, dat
de rol van Fey in den nationaal-socialistischen
putsch van 25 Juli 1934 niet is opgehelderd.
Aangezien hy deze woorden niet kon bewijzen,
werd Kramer veroordeeld tot 400 Schilling
boete en veertien dagen gevangenisstraf.
PARIJS, 13 Dec. Onder groote belangstelling
van kerkelijke en wereldiyke autoriteiten heeft
Kardinaal Verdier, Aartsbisschop van Parijs, den
eersten steen gelegd voor het Pauseiyk Pavil
joen op de Wereldtentoonstelling, die in 1937 hier
gehouden zal worden.
r WVwiwiiiiminfn/J/////' Si/
Stand op Maandag 1 uur n.m.: 748.9
Vorige stand: 749.3
